Drie tunnels zodra het geld beschikbaar is OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Nader overleg over IJ tunnel tussen Amsterdam en het rijk V.S. en Rusland geneigd kernproeven te staken HET WEER ^'MORRIS êeforef/ot/tftss// Het Atoom Tweede Kamer aanvaardmotie-Romme Sovjet-voorstel in Londen voorziet in internationaal toezicht op naleving 28 juni Groot Handvest Strijd om de moties Zwemmer na viervoudige redding zelf verdronken Zonnig en zeer warm P.T.T. verhoogt de lonen van de noodkrachten Aandrijving van Atlas projectiel deugde niet Frans voorbehoud Amerikaanse Senaat keurt buitenlandse hulp goed Het woord is aan V erkeersongelukken DIT JAAR: 497 DODEN I Twee doden in het verkeer Ook Nederland verzacht de beperkingen op de handel met China opening Deel van parlement ijvert voor nieuwe president 7ie JAARGANG No 284 Qr0te Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 12230. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks ZATERDAG 15 JUNI 1957 Haarlems Dagblad 302e JAARGANG No 132 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, £r. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze Kamerverslaggever) De Tweede Kamer heeft gisteren met 66 tegen 47 stemmen de motie-Romme aangenomen, waarin verklaard wordt dat er drie tunnelverbindingen dienen te komen, een IJ-, een Coen- en een Hemtunnel, zodra de verwezenlijking hiervan binnen het kader van het financiële beleid van de regering mogelijk is. Voorts wordt in de motie gezegd, dat in de eerste plaats het gemeentebestuur van Amsterdam moet bepalen wat voor de ontwikkeling van de stad wordt ver eist, te weten, totstandkoming van een IJ-tunnel met financiële medewerking van het rijk, binnen het raam var het bestedingsbeperkingsbeleid der regering en derhalve volgens een plan, waarvoor ook het rijk verantwoordelijkheid kan aan vaarden. Het ligt op de weg van het rijk een redelijke kostenverdeling te bevor deren. Tenslotte geeft de motie in overweging het overleg over de technische kant van de zaak te voeren onder leiding van een deskundige buitenstaander met inschakeling van de aannemersgroep, die voor de tunnelbouw in aanmerking zal komen. Tevoren had minister Algera de motie, onder enig formeel voorbehoud, voor de regering aanvaardbaar genoemd. De minister zei dat alleen de bestedings beperking de Amsterdamse tunnelplannen uitstelt. Inmiddels kan de tijd worden gebruikt voor overleg, dat de minister spoedig wil openen. Tunnelbouw is een riskant werk, waarvan de voorbereiding gedegen studie vereist. Bij het technisch overleg tussen Amsterdam en Rijkswaterstaat is het mogelijk een man van gezag als neutrale figuur aan te trekken. Indien dat nodig zou zijn, zal de minister niet nalaten dit te bevorderen. Het tunneldebat in de Tweede Kamer was aanhangig gemaakt door een inter pellatie van ir. Posthumus (P.v.d.A.), die tenslotte een motie had willen indienen met de steun van alle democratische par- Zeer warm zomerweer met tempera turen tot dertig graden heeft De Bilt vanmorgen voorspeld. Dit tweetal, ge signaleerd op de trappen van de Zand- voortse rotonde, had er al uitgebreid rekening mee gehouden. ADVERTENTIE BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162 Damesblazers in kleuren 39.50 Gisteren heeft zich in een dode arm van de Waal bij Dodewaard een tragisch onge val voorgedaan, dat de 55-jarige heer N. Hendriks, werkzaam bij de n.v. Scheeps werf voorheen firma Hendriks, het leven heeft gekost. Het warme weer had velen naar de waterkant gelokt en er waren ook tal van ouders met hun kinderen naar de Waal getrokken. Een twaalfjarige jongen speelde in de dode arm v..n de rivier met een bal. Hij waagde zich te ver in het water toen de bal afdreef. De jongen kon niet meer terug en schreeuwde om hulp. Onmiddellijk begaf zijn moeder, die niet zwemmen kon, zich te water, maar ook zij geraakte in moeilijkheden. Daarop gingen na elkaar nog twee dames het water in, ondanks het feit dat ook zij niet konden zwemmen. In het kantoor van de scheepswerf had men het gevaar gezien een deel van de arm was zeer diep uitgebaggerd en toen ook de twee andere dames gevaar liepen (een harer had al zoveel water binnen gekregen, dat zij bewusteloos was geraakt), begaf zich de heer N. Hendriks te water. Hij bracht de jongen en de dames in veilig heid. Toen de vier personen aan wal waren getrokken, miste men d' heer Hendriks Nadat men overal had gezicht., doken enige omstanders in het water. Weinige ogen blikken later had men het stoffelijk over schot van de redder gevonden. Kennelijk zijn de reddingspogingen zijn krachten te boven gegaan en is hij, nadat hij het vier tal naar een ondiepe plaats had geleid, weggezakt en verdronken. De heer Hen driks was gehuwd en vader van acht kinderen. ,^m»XCO0:COCCCOCOCO3«X50C0O30OCCOCCC<»C»KXCCCCCCCCC< 8 VERWACHTING, medegedeeld door 8 het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van fj zaterdagavond tot zondagavond, op- g gemaakt om 11.15 uur: g Zonnig en zeer warm weer met o een overwegend matige wind g tussen zuidoost en noordoost. S Volledige weerrapporten op pagina twee <3 -XOSOXfJOOCO;C<X>CO»>ICOOOCOOCOCOOCOCOOOCOOCOCCCCCOCCCCO; DIT NUMMER BESTAAT UIT VIERENTWINTIG PAGINA'S, WAARIN OPGENOMEN ERBIJ LONDEN (UP) De Russische afge vaardigde naar de ontwapeningsconferentie te Londen, Valerian Zorin, heeft namens zijn regering formeel voorgesteld een ver bod uit te vaardigen op atoom- en water stof-proeven. Tegelijkertijd dient, volgens het Russische voorstel, een internationale commissie in het leven te worden geroepen, die toeziet op de naleving van het verbod. Zorin stelde voor alle atoom- en waterstof- proeven voor de tijd van twee tot drie jaar te verbieden. De internationale commissie zou rapport moeten uitbrengen aan de Veiligheidsraad en de UNO-Assemblée. In het Russische voorstel zijn controleposten voorzien, uitgerust met wetenschappelijke instrumenten, in de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, Groot-Brittannië en het ge bied van de Stille Oceaan. De taak van deze controleposten is de zelfde als die van de internationale com missie: toezien op de naleving van het verbod, en regelmatig rapporten uit te brengen. Zorin diende zijn voorstel in nadat hij ernstige critiek had laten horen op de „traagheid van de westerse samenspraak terzake van de jongste ontwapeningsvoor stellen". De eerste reactie op het Russische voor stel is dat het niet voldoende lijkt - want er wordt niet gerept over stopzetting van de vervaardiging van splijtbaar materiaal voor militaire doeleinden. WASHINGTON De Amerikaanse re gering overweegt, of de mogelijkheid be staat met de Sovjet-Unie tot een overeen komst op korte termijn te komen tot stop zetting van alle proeven met kernwapens, voor de tijd van een of meer jaren. De Amerikaanse regering wil eerst de bijzon derheden van het Russische voorstel be studeren. De problemen van het hoe en wanneer van een stopzetting worden nog besproken tussen de Ver. Staten en hun Europese bondgenoten. Bovendien verbindt Amerika aan de stopzetting een „water- De noodkrachten bij de P.T.T. zullen per 1 juli een loonsverhoging krijgen. De cen trale directie is tot dit besluit gekomen na het onrustbarende verloop dat de laatste tijd heeft plaatsgehad onder de losse avondwerkers. De uurlonen voor werkers in de leeftijd van 16 tot en met 23 jaar en ouder worden met 10 tot 15 cent verhoogd. De directie stelt zich voor bij voorkeur krachten in dienst te nemen, die elders noch in loondienst, noch als zelfstandige werkzaam zijn. Men heeft speciaal het oog op werkstudenten. SAN DIEDO (UP) Het mislukken van de proef met een „Atlas"-projectiel, dins dag op de terreinen van Cape Canaveral, Florida, is te wijten aan een mankement in het aandrijvingsmechanisme, zo hebben de constructeurs van de Convair-fabrieken verklaard. dicht" inspectiesysteem en het bestemmen van de produktiemogelykheden voor splijt baar materiaal voor vreedzaam gebruik. De Verenigde Staten staan welwillend tegenover een overeenkomst tussen de grote mogendheden tot staking der proeven. Vermoedelijk zal het officiële Ameri kaanse antwoord op het Russische voorstel tot stopzetting van de kernproeven, be staan in een aan voorwaarden gebonden plan, waarover eerst het overleg met de Europese bondgenoten moet worden afge sloten. In regeringskringen te Washington werd gezegd, dat de Sovjet-Unie blijkbaar bij zijn voorstel geen voorziening heeft ge voegd ter stillegging van de produktie van splijtbaar materiaal voor oorlogsdoeleinden en de bestemming van die produktie voor vreedzame doeleinden. Jules Moch, de Franse delegatieleider ter conferentie die als eerste na de indie ning van het Russische voorstel sprak, drong er bij Zorin op aan ook een verbod in zijn plan oo te nemen op de vervaar diging van splijtbaar materiaal, waarschu wend dat een bewapeningswedloop niet wordt tegengehouden door een stopzetten van kernproeven. Tevens verklaarde Moch dat zijn land zich niet gebonden zou achten door een overeenkomst die door de drie atoomlan- den de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en Groot-Brittannië terzake van een verbod op kernproeven gesloten mocht worden. De Amerikaan Stassen, die eraan herin derde dat de Russische regering nog im mer niet heeft gereageerd op het voorstel ter stichting van "en commissie van des kundigen die zich moet beraden over het toezicht op een eventueel verbod, zou de mening van Moch delen, en zijn steun voor diens standpunt hebben toegezegd waar het de vervaardiging van splijtbaar materiaal betreft. De Brit Noble verklaarde naar aanlei ding van het Russische voorstel dat de tijd gekomen is waarin de behoefte aan dage lijkse bijeenkomsten vermindert en dat er nu ^detailleerde voorstellen moeten ko men en besprekingen die tot een overeen komst leiden. Thans, c meent men, moeten de mannen van de wetenschap en de militaire leiders, de deskundigen in deze kwestie, besprekin gen gaan voeren. WASHINGTON .Reuter). - De Ameri kaanse Senaat heeft het wetsontwerp van de regering aangaande hulpverlening aan het buitenland tot een bedrag van 3.637 miljoen dollar aanvaard. Alle pogingen om het program te besnoeien of tot één jaar te beperken zijn afgestemd. Nu moet nog het Huis van Afgevaardigden het ontwerp goed keuren. Het voorziet in militaire hulp gedurende tenminste twee jaar en in le ningen voor de economische ontwikkeling van het buitenland gedurende minimaal drie jaar. (AFP). Vóór stemden 31 republikeinen en 26 democraten. Acht republikeinen en zeventien democraten stemden tegen. Af wezig waren veertien senatoren. tijen, een poging, die was mislukt omdat geen der andere fracties de motie mede had willen ondertekenen. Daartegen had prof. Romme (K.V.P.) voor zijn tunnelmotie wél handtekeningen kunnen krijgen van de V.V.D., de A.R. en de C.H.U. Ómdat in de loop van het debal duidelijk werd, dat de motie-Romme zou worden aangenomen, liet mr. Burger, de fractievoorzitter van de P.v.d.A., blijken dat het hem dwars zat, dat de interpel- latie-Posthumus zou uitlopen op de aan neming van een motie-Romme. „Onze motie is beter", betoogde mr. Burger met klem. „Neen", zei prof. R o m m e, „onze motie is beter". Daar werd de gehele middag over gedebatteerd. Wie zou de kans krijgen met een motie een wit voetje te halen bij de Amsterdamse kiezers? Volgend jaar worden immers weer de verkiezingen voor de gemeentera den gehouden en minister Hofstra (P.v. d.A.) had de Amsterdammers boos ge maakt met zijn verklaring dat tunnelbouw ten koste zou gaan van de woningbouw. Ir. Posthumus deelde mede, dat hij geen handtekening van een K.V.P.'er onder zijn motie had kunnen krijgen. Daarna zei prof. Romme, dat de heer Posthumus in derdaad aan een K.V.P.-lid had gevraagd de motie mede te ondertekenen. Maar toen hij hoorde, dat prof. Romme over de tun- nelkwesl zou spreken, had hij niets meer van zich (aten horen. Hebbel: Revoluties zijn de groeiziékten der mensheid. „Ik ben niet bij u gekomen", aldus prof. Romme, „want ik wou niet tekenen en u bent niet bij mij gekomen". „U geeft een scheve voorstelling van zaken", interrumpeerde ir. Posthumus. Zo ging het de gehele middag door. Er werden allerlei argumenten opgesomd, waarom de ene motie beter was dan de andere. Zijn voorkeur voor de motie-Romme vatte de heer Zegering Hadders (V.V.D.) samen in een korte verklaring: Er wordt uitgesproken, dat zowel de IJ- tunnel als de Coentunnel en de Hemtun nel er moeten komen. Er wordt duidelijk uitgesproken, dat als het rijk financiële steun verleent, de regering het IJtunnel- plan technisch verantwoord moet achten. Het overleg over de technische kant van ae zaak moet geschieden met inschakeling van een deskundige buitenstaander. P.v.d.A.-motie In de motie-Posthumus werd de regering uitgenodigd (volgens een op het laatste moment aangebrachte wijziging) met de bouw van de Coentunnel te beginnen zo dra de huidige financiële moeilijkheden zijn overwonnen. Voorts werd de regering uitgenodigd de gemeente Amsterdam geen verhindering in de weg te leggen, wanneer deze gemeente, zonder financiële steun van het rijk en met inachtneming van de door de regering beoogde bestedingsbeperking, werkzaamheden aan de bouw van de IJ- tunnel wenst te verrichten, waarna een bijdrage van het rijk kan worden verleend zodra de huidige financiële moeilijkheden zijn overwonnen. Deze motie werd r-.et 72 tegen 42 stem men verworpen. De motie-Romme werd aangenomen met alleen de stemmen van de P.v.d.A. en de communisten tegen. Een communistische motie, gelijkluidend aan die welke enkele weken geleden in de Eerste Kamer was ingediend, werd met 110 tegen 5 stemmen verworpen. s i Bij verkeersongelukken in ons land zijn in 1957 om het leven ge- komen 497 personen, van wie 99 kinderen. Op de grote weg Rotterda m-Meteren is bij een aanrijding tussen twee personen auto's de 25-jarige Hagenaar W. Spies op slag gedood. In de Van Baerlestraat te Amsterdam is vrijdagmiddag een 3-jarig jongetje, toen hij onvoorzichtig overstak, door eei vracht auto aangereden. Het knaapje is aan de zware inwendige verwondingen overleden. Ook de Nederlandse regering heeft zich beraden omtrent het door haar in te nemen standpunt ten aanzien van de door ver schillende landen getroffen maatregelen, waarbij de beperkingen op de handel met China, Noord-Korea en Noord-Vietnam aangepast worden aan het controlestelsel, geldende voor de handel met enkele Oost- Europese landen. Na overleg met de Bel gische regering is besloten ook voor wat betreft de Nederlandse embargo-maatrege len met betrekking tot de uitvoer, de door voer en de verscheping van goederen naar China, Noord-Korea en Noord-Vietnam, een overeenkomstige voorziening te treffen. Een beeld van de afsluiting van het Haringvliet bij Hellevoetsluis. Van de bouwput van 1 bij 1 th km steekt thans een stuk dijk van bijna 500 meter en een gedeelte van de korte zijde boven water. Men ziet het uiteinde van het lange dijkstuk. ADVERTENTIE AMSTERDAM SCHIPHOL dagelijks van 10-72 uur 's zondag» van 12-22 uur entree SO cent (toegang luchthaven Inbegrepen) Sukarno verliest aanhang SINGAPORE (UP) Volgens een func tionaris van de Masjumi-partij ijvert een geheime groep in liet Indonesische parle ment voor de verkiezing van een nieuwe president van Indonesië. Hadji Husein Bin Aboe Bakar Al Hobsjee, assistent-secreta ris van de Masjumi in Oost-Java, zeid-ï, dat president Sukarno zijn ambtstermijn van vijf jaar heeft uitgediend. Volgens de wet moet om de vijf jaar een president worden gekozen, aldus deze zegsman. Hadji Husein was op weg naar huis na een bezoek aan landen van het Midden- Oosten met de voormalige vice-president, Mohammad Hatta, die eerder is terugge keerd. De Masjumi-functionaris verklaarde, dat zijn partij bereid is aan de regering deel te nemen, mits er geen communisten zit ting hebben. Ofschoon er in het huidige kabinet geen communisten zitten, aldus Hoesein, is er een aantal, dat met het com munisme sympathiseert. Ofschoon president Sukarno zichzelf al tijd een nationalist heeft genoemd, is er thans, na zijn terugkeer van bezoeken aan Rusland en communistisch China, een op merkelijke wijziging gekomen in zijn poli tiek, aldus de Masjumi-leider. In ons land, evenals in tal van andere landen, is vandaag weer veel aandacht op geëist voor het heuglijke feit, dat morgen Vaderdag zal worden gevierd. Met alle respect voor de genoeglijke kanten van dat vriendelijke gezinsfeest zouden wij daarnaast toch ook wel graag een heel klein beetje aandacht willen vragen voor een aspect van de dag van heden, dat on getwijfeld veel minder aanspraak kan maken op algemene populariteit, maar daarom toch ook niet helemaal onopge merkt voorbij moet gaan. Het hier bedoelde aspect van de vijftien de juni is, dat dit de verjaardag is van de bezegeling van de Magna Charta (het Grote Privilege of Grote Handvest). Toe gegeven dat die bezegeling plaats had in het jaar 1215, dus 742 jaar geleden, en dat 742ste verjaardagen zelden uitbundig worden gevierd. Maar dat neemt niet weg, dat we toch wel heel even mogen stilstaan bij die gebeurtenis van bijna zeven en een halve eeuw geleden, al was het alleen maar om niet helemaal op de kennis van onze schoolgaande kinderen te zijn aangewezen als we de volgende maand lezen dat er op de plaats waar de Magna Charta bezegeld werd (Runnimede, aan de Theems bij Lon den) een monument is onthuld. Bovendien zouden we anders allicht op een dwaal spoor raken als we daarbij nog vernemen, dat het geld voor dat monument bijeen is gebracht door Amerikaanse advocaten en dat hun Britse collega's - om van de con- tinentaal-Europese maar helemaal niet te spreken - in dit opzicht verstek hebben laten gaan. Men zou daaruit namelijk kun nen afleiden, dat de Magna Charta voor namelijk betekenis heeft gehad voor de Amerikaanse rechtspraak; en niets is min der waar. De juridische kanten, die aan het document zitten, zijn zelfs niet de belang rijkste ervan, noch voor Amerika, noch voor de rest van de wereld. Het Grote Handvest (een vertaling die voor ons gevoel in deze tijd meer bevredi gend is dan die van Groot Privilege) is waard, op deze en trouwens op elke vijf tiende juni te worden herdacht, omdat de bezegeling ervan het begin heeft gevormd van een nieuwe sociale orde. De waardering voor de Magna Charta, die in de 17de en 19de eeuw soms uitbundige vormen heeft aangenomen, is in de 20ste ietwat gedaald omdat moderne historici er met klem op wijzen, dat de overeenkomst tussen Koning John en de Britse adel en geestelijkheid ten aanzien van de burgerlijke rechten en vrijheden weinig nieuws bevatte en voor namelijk slechts een bevestiging was van bestaande (maar in de praktijk herhaalde lijk verkrachte) rechten en vrijheden. Maar het aspect, waarvoor men in vroeger eeuwen blijkbaar meer oog had dan in een meer recent verleden, was de waarde van de Magna Charta als, inderdaad, een Hand vest waaraan zowel koning als leenman, zowel priester als ambachtsman zich had den te onderwerpen. De heerschappij van de willekeur - waarbij oude overeenkom sten vaak met voeten werden getreden - maakte plaats voor de h erschappij van de wet Dit was weliswaar geen „democrati sche" wet in de huidige betekenis van dat woord (want in de eerste plaats waren het feodale privileges, die in de Charta werden beschermd), maar toch bevatte zij één zeer belangrijk democratisch element, dat aan het geheel een niet minder dan revolu tionair karakter gaf: de koning kende de adel de bevoegdheid toe, tegen zijn persoon en tegen zijn bezittingen alles te onder nemen wat nodig zou zijn om, als hij het Handvest ooit zou schenden, rechtsherstel af te dwingen. Dit was een in de westerse wereld tot dan toe ongekende vorm van onderwerping van de absolute vorst aan de wet, en het is dit element, dat - hoe zeer en hoe vaak er daarna ook tegen is ge zondigd - van de Charta het begin van een nieuwe maatschappelijke orde maakte. Het is niet overbodig, dit, zelfs na zoveel eeuwen, weer eens te overdenken, omdat vrijwel elk stukje wereldgeschiedenis, dat wijzelf dagelijks meebeleven, aantoont hoe veel behoefte de internationale samenleving van thans heeft aan een dergelijk Groot Handvest, zij het dan op wereld-omvatten de schaal. Het Handvest van de Verenigde Naties - en dat is het meeste wat wij op dit gebied tot dusver hebben kunnen bereiken - heeft zich reeds duidelijk te zwak ge toond om willekeur tussen heersers en onderdanen, of tussen volken onderling, te voorkomen. Het heeft zich niet bij machte getoond, militaire acties te verhinderen en het toont zich telkens opnieuw onmachtig, zelfs bij de ondertekenaars ervan volledig respect voor het internationale recht en de rechten van de mens af te dwingen. Wat wij nodig hebben is een Groot Handvest, dat in al deze dingen voorziet en dat dus een werkelijke Magna Charta van de twintigste eeuw zou zijn. Simon Koster

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1