Prognoses en werkelijkheid betreffende
de Nederlandse volkshuishouding
r
PANDA EN HET DING
Twijfel aan voorspellingen
van het Centraal Planbureau
Effecten -en
Geldmarkt
Koud en buiig weer
il
r
J
Zoeft ié het zo
Statistische wetenschap
wordt snel ontwikkeld
De radio geeft zondag
't Silver Stoepke doet het voor u
De radio geeft maandag
NAAIMACHINES
Wereldnieuws
Speelgoed
ZATERDAG 22 JUNI 1957
2
Jaarcijfer en dividend
Examens
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Goede gang van zaken bij
Utrechtsche Asphaltfabriek
Verenigde Glasfabrieken
ruim van orders voorzien
WINKLER PRINS ATLAS
BOEKHANDEL LOOS) ES
A
HET ZOU ONBILLIJK zijn de betekenis van de statistische wetenschap, welke zich
de laatste jaren in een zo snel tempo heeft ontwikkeld, hetzij voorbij 1e zien hetzij
te overschatten. Zowel wat nationaal en internationaal de gang van het economisch
leven betreft, als ten aanzien van verschillende bedrijfstakken afzonderlijk, heeft men
in het allengs verzamelde statistisch materiaal dikwijls een waardevolle aanwijzing
voor wat de"toekomst kan brengen en de gedragslijn, welke men voor die toekomst
kan volgen. Ook hier geldt het oude adagium: in het heden ligt het verleden, in het
nu wat worden zal.
Het is vermoedelijk voor een niet gering deel aan de wetenschappelijke vaststelling,
ordening en beoordeling van cijfers en feiten uit het verleden te danken, dat sinds
het einde van de tweede wereldoorlog dreigende economische inzinkingen in hun aan
vang tijdig konden worden onderkend en bestreden en in hun doorwerking geremd,
gelijk dit in 1951-'52 en in mindere mate ook in het tweede halfjaar van 1956 het
geval is geweest. Een langzamerhand geperfectioneerde kennis van de agrarische en
industriële produkties, de werkgelegenheid in binnen- en buitenland, de ontwikkeling
van de buitenlandse handel, de nationale besparingen, de betalingsbalans en talrijke
andere gegevens van financiële en economische aard, hebben het mogelijk gemaakt
veelal tijdig maatregelen te nemen om de ontwikkeling van het economisch leven in
een andere^ richting te leiden en daardoor zware depressies of een ineenstorting te
voorkomen.
In Amerika, waar men op dit gebied wel
het verst is gevorderd, wordt thans meer
dan 7 miljoen dollar per jaar voor speur
werk uitgegeven, dat is voor het weten
schappelijk onderzoek van de factoren,
welke op de gang van het bedrijf invloed
kunnen uitoefenen en ook onze internatio
nale concerns als de Koninklijke, de Uni
lever, Philips en de Aku geven voor dat
doel jaarlijks grote bedragen uit, hierin
door de kleinere bedrijven zoveel mogelijk
nagevolgd. Ook op de regeringsbureaus is
deze statistische wetenschap de laatste
jaren tot grote ontwikkeling gekomen en
reeds enkele jaren wordt in ons land door
het Centraal Planbureau aan de hand van
cijfers en feiten uit het recente verleden
een prognose gegeven voor het lopende
jaar, ditmaal op 13 juni gepubliceerd.
Wankele raming
Wat het jaar 1956 betreft, worden meren
deels reeds bekende cijfers vermeld, welke
er nog eens aan herinneren dat zich in dat
HILVERSUM I. 402 m
8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Orgelspel.
8.30 Morgenwijding. 9.15 Geestelijke liederen
9.30 Nieuws. 9.45 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30
Strijkkw. en solist- 12.05 Instr.Octet. 12.20
Apologie. 12.40 Platen. 12.55 Zonnewijzer.
1300 Nieuws en kath.ndeuws. 13.10 Radio-
dansconcours. 13.45 Boekbespr. 14.00 Philh.-
ork., groot koor en solist. 14.25 Viool en
piano. 14.50 Platen. 15.10 „De kerk van
heden en de wereld van morgen", caus. 15.30
Pianorecital. 15.55 Chansons. 16.15 Sport.
10.30 Vespers. 17.00 .Toegedaan d'Onveran-
derde Augsburgsche Confessie", klankb. 17.45
„De Kerk aan het werk" caus. 18.20 Film
rubriek. 18.30 Muz.caus. 18.35 Overpeinzin
gen van een dorpsdominee. 18.45 Pastorale
rubriek. 19.00 Kerkelijk nieuws 19.05 Platen.
19.25 Zondagavondgesprek. 19.45 Nieuws.
20.00 Gevar.progr. v. d. militairen. 20.30 Act.'
20.45 De gewone man. 20.50 Promenade ork.
en soliste. 21.20 U bent toch ook van de
partij?, caus. 21.30 „Philippo, de arme oude
ziel", hoorsp. 22.25 Platen. 22.45 Avondgebed
en liturg.kal. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Ka
mermuziek.
8.00 Nieuws en postduivenber. 8.18 Gevar.
progr. .45 Geestelijk leven. caus. 10.00 V. d.
jeugd. 10.30 Ned. Hervoimde kerkd. 11.30
Vragenbeantw. 12.00 Gevar.progr. v. d.
strijdkrachten. 12.50 Even afrekenen. eHren!
13.05 Meded. of platen. 13.10 Platen. 14.00
Boekbespr. 14.20 Metropole-ork. en koor.
14.50 Logboek 1938. 15.25 Omr.ork. 16.30
Sportrevue. 17.00 Tussen kerk en wereld,
caus. 17.15 Het Platteland nu. 17.30 V. d.
jeugd. 17.50 Nieuws. 18.05 Sportjourn. 18.30
Zigeunerork. 19.00 De Vrije VARA-tribune,
discussie. 19.30 Promenade-ork. 20.00 Nieuws
20.05 Smaken verschillen. 21.00 abaret. 21.25
Platen. 22.15 Act. 22.25 Met de Franse slag.
23.0 Nieuws. 23.15—24.0 Dansmuziek.
TELEVISIE (NTS)
20.15—21.35 Relais v. d. Vlaamse Televisie:
Gevarieerd programma.
BLOEMENDAAL, 245 m
9.00 en 10.30 Ds. G. Toornvliet van Bloe-
mendaal. 11.45 (Belangstellenden) Ds. G.
Toornvliet van Bloemendaal. 2.30 Radio-
kinderdienst. 3.30 Ds. G. Toornvliet van
Bloemendaal,
BRUSSEL. 224 m
12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 Platen.
13.00 Nieuws. 13.15 V. d. sold. 14.00 Opera-
en Belcanto-progr. 16.20. 16.30 en 17.00 Pla
ten. 17.15 Sportuitsl. 17.55 Zang en clave-
cimbel. 18.30 Godsd. halfuur. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 20.00 Omr.ork. 20.30 Platen.
21.00 Symf.ork. en solist. 22.00 Nieuws. 22.11
Platen. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen.
ADVERTENTIE
Ook voor gecompliceerde
uurwerken
hebben wjj een zeer modern Atelier.
Echte vaklieden kunnen u adviseren.
Vraagt eerst vrijblijvend prijsopgave.
Grote Houtstraat 49 - Tel. 20049 - Haarlem
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muz. 7.30 Pla
ten. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws
en weerber. 8.15 Sportuitsl. 8.25 Platen. 9.00
V. d. zieken. 9.25 V. d. vrouw. 9.30 Platen.
9.40 Voordr. 10.00 Platen. 10.30 Theologische
Etherleergang. 11.15 Viool en orgel. 12.00
Instr. Trio. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Amus.muz. 12.53
Platen en act. 13.00 Nieuws. 13.15 Amus.muz.
13.45 Platen. 14.05 Schoolradio. 14.30 Platen.
14.45 V. d. vrouw. 15.15 Metropole ork. 15.45
Platen. 16.00 'Bijbellezing. 16.30 Kamermuz.
17.00 V. d. kleuters. 17.15 V. d. jeugd. 17.30
Platen. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.
18.00 Orgelcone. 18.25 Sport. 18.35 Boekbespr.
18.45 Platen. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10
Platen. 19.35 Volk en Staat, caus. 19.50 Pla
ten. 20.00 Radiokrant. 20.20 Accord.muziek.
20.35 Platen. 20.45 Friedi;mann Bach, hoorsp.
21.45 Platen. 22.00 „Het Midden-Oosten,
speelbal in de wereldpolitiek", reportage.
22.10 Platen. 22.20 Oude muziek. 22.45 Avond-
overdenkdng. 23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.15
Platen. 23.40—24.00 Evangelisatie-uitz. in de
Duitse taal.
HILVERSUM II, 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.10 De groenteman. 9.15
Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen.
11.00 Voordr. 11.15 Platen. 12.00 Lichte muz.
12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 V. h. plat
teland. 12.43 Ritmische muz. 13.00 Nieuws.
13.15 Meded. of platen. 13.20 Promenade-ork.
13.55 Beursber. 14.00 V. d. vrouw. 14.45 Cello
en piano. 15.15 Gaaischieten in Middelburg,
caus. 15.30 Platen. 17.00 Lichte muz. 17.30 V.
d. padvinders. 17.50 Mil. comm. 18.00 Nieuws.
18.15 Rep. Tenniskampioenschappen te Wim
bledon. 13.25 Lichte muz. 18.50 Openbaar
kunstbezit. 19.00 Mannenkoor. 19.15 Muzikale
cdus. 19.30 Hammondorgelspel. 19.45 Rege
ringsuitz. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen. 20.55
Land voor de boeg!, klankb. 21.30 Lichte
muz. 22.00 Het Internationale Geofysisch
Jaar, caus." 22.20 Pianorecital. 22.50 Act. 23.00
Nieuws. 23.15 Koersen te New York. 23.16
Onze buitenl. correspondenten melden. 23.30
—24.00 Platen.
TELEVISIE (VARA)
20.30 Mensen, dingen, nu20.40 Een
reis door Afrika. 21.15 Weet wel wat je
waagt.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 V. d.
landb. 12,42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Pla
ten. 14.00 Idem. 14.45 Volksliederen. 15.00 en
15.30 Platen. 16.00 Koersen. 16.02 V. d. zie
ken. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muz. 17.45
Meisjeskoor. 18.00 Franse les. 18.15 Platen.
18.20 Idem. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 19.45 Idem. 20.00 Kamermuz. en
soliste. 20.45 Kunstkaleidoscoon. 21.00 Ka
merorkest. 21.30 Platen. 22.00 Nieuws, 22.11
Kamermuziek. 22.5523.00 Nieuws.
jaar een sterke bestedingsverruiming heeft
voltrokken, mogelijk gemaakt door een
aanzienlijke verhoging van het loon-
inkomen (12 pet.) bij een betrekkelijk sta
biel prijsniveau en door een dalende spaar-
neiging. Uit een vergelijking van de thans
vermelde cijfers voor 1956 met die, welke
een jaar tevoren werden geraamd, blijkt
intussen wel de betrekkelijke waarde van
de voorspellingen, welke het Centraal
Planbureau doet, want de toeneming van
de consumptieve uitgaven der bevolking is
groter, de uitvoer kleiner geweest dan men
begin 1956 meende te mogen verwachten,
terwijl de voorraadvorming in ons land in
het afgelopen jaar dubbel zo groot was,
namelijk 1 miljard tegen een raming van
ruim Vi miljard.
De diepste oorzaak van het teleurstellend
verloop in 1956 was wel dat bij een stijging
van de totale middelen van ruim 27i
miljard boven de raming, de export bene
den de raming is gebleven. Bij een raming
van het voordelig saldo op de betalings
balans van 1050 rhiljoen, was er in wer
kelijkheid op de lopende rekening slechts
een surplus van 600 miljoen, terwijl voor
1956 bij een geraamd overschot van 350
miljoen, in werkelijkheid een tekort van
ongeveer 600 miljoen is ontstaan. Het
feit dat in de prognose voor 1956 niettemin
reeds op het verschijnsel van de te sterk
stijgende consumptie werd gewezen, is
overigens wel een duidelijke aanwijzing
voor het onjuiste, immerse te royale rege
ringsbeleid van het vorige kabinet, dat ook
in zijn laatste miljoenennota nog van een
vrij groot optimisme blijk gaf en daarop
belastingverlagingen en loonsverhogingen
baseerde.
Pessimistish
Het thans gepubliceerde Centraal Econo
misch Plan is tamelijk pessimistisch en
komt in zoverre minister Hofstra in het
gevlij dat betwijfelt wordt of de voorge
nomen bestedingsbeperking wel voldoende
zal zijn om de gewenste verhouding tussen
uitgaven en ontvangsten op de betalings
balans te herstellen. De minister van Finan
ciën heeft onlangs als 'zijn mening uitge
sproken dat, om onze positie in de rij der
handeldrijvende volken te kunnen hand
haven, een jaarlijks overschot op de beta
lingsbalans van ongeveer 600 miljoen
nodig is. In 1956 zijn we dus 1.2 miljard
beneden dat streefcijfer gebleven en het is
nu de vraag hoe die betalingsbalans zich,
mede onder invloed van de bestedingsbe
perking, zal ontwikkelen. Het Centraal
Planbureau meent dat het tekort in het
lopende jaar tot ongeveer 200 miljoen zal
kunnen teruglopen, echter voornamelijk
door een teruggang van de voorraadvor
ming, welke, zoals gezegd, in 1956 1 mil
jard heeft bedragen en die voor 1957 op
350 miljoen wordt aangenomoen.
Het is mogelijk dat inderdaad de ver
minderde voorraadvorming op de beta
lingsbalans een zo gunstige invloed zal
hebben, ook al zal dit dan slechts een
tijdelijk verschijnsel zijn, omdat tenslotte
de voorraden weer moeten worden aange
vuld. Van groter belang is echter of de
particuliere bestedingen, welke meer dan
65 pet. van de totale middelen uitmaken,
dermate kunnen worden teruggedrongen
dat daardoor weer een meer gezonde ver
houding op de betalingsbalans ontstaat. In
dit verband is van betekenis dat volgens
het Planbureau de prijsindex van het
levensonderhoud in 1957 een jaargemiddel
de zal bereiken dat 4l/s 572 pet. hoger ligt
dan in 1956, als tenminste de gemiddelde
loonstijging van 1956 op 1957 tot 6.7 pet. be
perkt blijft en de loonsverhogingen voor
slechts 1.8 pet. worden doorberekend. Het
is wel te verwachten dat de investeringen
der bedrijven in het lopende jaar bij die
van 1956 ten achter zullen blijven, maar de
bestedingen van particulieren en van de
overheid zijn van veel grotere invloed.
Prognose overtroffen
Er kan voorts aan worden herinnerd dat
minister Hofstra onlangs het tekort op de
betalingsbalans voor de eerste twee maan
den van dit jaar reeds op 200 miljoen
heeft geraamd en als men naar de cijfers
van buitenlandse handel ziet, komt de
twijfel aan de juistheid van de door het
Planbureau gestelde prognose boven. Want
op de betalingsbalans is het nadelig saldo
van de buitenlandse handel immers de
grootste component. In 1956 bedroeg dit na
delig saldo reeds 3lA miljard, doordat de
invoer in veel sterkere mate steeg dan de
uitvoer. Wat 1957 betreft, raamt het Plan
bureau de invoer op 14.6 miljard, maar
in de eerste vier maanden heeft ze reeds
5.2 miljard bedragen, waardoor het na
delig saldo voor deze vier maanden tot on
geveer U/2 miljard is gestegen, op basis
waarvan voor het gehele jaar een nadelig
verschil van 472 miljard zou ontstaan,
terwijl het Planbureau dit op 2% miljard
raamt.
Zoals uit de jongste uitlatingen van
minister Hofstra is gebleken, is deze dan
ook voor de gang van zaken in het lopende
jaar uitermate pessimistisch, ook omdat het
tekort op de staatsbegroting veel groter zal
zijn dan in de miljoenennota werd geraamd,
zodat de bewindsman reeds nieuwe belas
tingverhogingen in uitzicht heeft gesteld.
Men zal als gezegd, de mogelijkheid open
moeten houden dat door de bestedingsbe
perking van bedryven en particulieren - de
overheid kan volgens de minister hieraan
ADVERTENTIE
„BALOI 79" de beste,
feilloze klopcomero voor-
De BALDI 29 is het succes
van dit jaar! Het is een
klopcomera in het popu
laire óx 6 formaat. Gauthier
sluiter met B, tijden van 1/25
tot 1/200 sec.
•Hoogwaardig BALDANAR
2.9 80 mm. objectief, ook
voor fotograferen bij slech
tere lichtverhoudingen. Dat
kan alleen BALQA: Duits
precisiewerk met volledige
fabrieksgarantie I
Vroog Uw handelaar damomtrati» en folders. Hij heeft BALDA camera'sI
Na afschrijvingen en reserveringen ad
960.268 (v. j. f 777.177) en interestbe
taling ad 159.057 (178.871), heeft de n.v.
Houthandel v/h P. M. en J. Jongeneel te
Utrecht over 1956 een winst behaald van
248.651 228.452). Voorgesteld word
een dividend van. 12 percent (10 pet). De
gang van zaken mag alleszins bevredigend
worden genoemd, aldus het verslag. De
resultaten in 1957 zijn tot dusver niet bij
die van 1956 ten achter gebleven.
's-GRAVENHAGE. Voor het examen ter
verkrijging van de staatsbevoegdheid voor
heilgymnastiek en massage is geslaagd:
mejuffrouw G. M. Bakeer uit Haarlem.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
slechts in zeer geringe mate meedoen -
allengs een betere verhouding tussen in- en
uitvoer zal ontstaan. Maar als men uit de
cjjfers inzake huurverhoging en looncom-
pensatie de conclusie moet trekken dat,
zoals ook de Raad van Bestuur in Arbeids
zaken heeft gedaan, een overcompensatie
van 132 miljoen zal plaats vinden, gaat
men opnieuw aan de voorspellingen van
het Planbureau ten aanzien van de beta
lingsbalans twijfelen.
Verdere inflatie
Deze twijfel leidt uiteraard tot de ver
wachting dat met een verdere inflatie re
kening moet worden gehouden. De minister
van Financiën heeft trouwens zelf als zijn
mening uitgesproken dat de staatsuitgaven
vooreerst nog voor een belangrijk deel met
inflatoire middelen zullen moeten worden
gefinancierd.
De in ons vorig artikel geconstateerde
grotere belangstelling van de belegger voor
aandelen, met name voor die van de grotere
ondernemingen, vindt hierin - en vermoe
delijk terecht - haar voornaamste oorzaak,
gelijk dit trouwens ook in Amerika het
geval is.
ADVERTENTIE
Een uit zuidwest-Frankrijk afkomstige weekeinde verder over de Noordzee en
storing trok van vrijdag op zaterdag over West-Europa uitbreiden. De kans op buien
midden-Duitsland naar Polen. Deze ver- wordt daarbij voor het gehele land groot,
oorzaakte op vele plaatsen zware regenvaL
De grootste hoeveelheden vielen in Zwit
serland, waar Bern 40 millimeter meldde.
Ook in België, Noord-Frankrijk en het
uiterste zuidoosten van ons land viel op
verschillende plaatsen veel regen. Inmid
dels breidde een ander depressiegebied zich Stockholm zwaar bew. nw
over de Noordzee en zuid-Scandinavië uit. Oslo licht bew. ono
Aan de achterzijde hiervan voerden krach- Kopenhagen zwaar bew. wnw
tige noordelijke winden koude polaire lucht, Aberdeen
waarin buien voorkomen, naar de Britse Londen
eilanden. Amsterdam
Deze koude lucht zal zich gedurende het Luxemburg
Parijs
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenlandheden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
BB
O
Sa
Zondag 23 juni
Zon op 4.22 uur, onder 21.06 uur.
Maan op 1.21 uur, onder 16.19 uur.
Maandag 24 juni
Zon op 4.22 uur, onder 21.06 uur.
Maan op 1.51 uur, onder 17.28 uur.
Maanstanden
27 juni 21.53 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 22 juni
Hoog water: 10.49 en 23.19 uur.
Laag water: 5.59 en 18.37 uur.
Zondag 23 juni
Hoog water: 11.57 en uur.
Laag water: 7.09 en 19.51 uur.
Maandag 24 juni
Hoog water: 0.30 en 13.06 uur.
Laag water: 8.14 en 20.53 uur.
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
Miinchen
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Vlv. Z.-Limb. regen
regenbui nw 18
zwaar bew. windst. 24
half bew. n 20
zwaar bew. wzw 25
motregen n 21
regenbui zw 22
zwaar bew. windst. 29
0,2
0
0,1
0
0
5
6
4
zwaar bew. nw 25
regen zzw 26
geheel bew. zw 28
regen wzw 27
zwaar bew. zo 29
half bew. wzw 29
zwaar bew. n 25
zwaar bew. wnw 27
zwaar bew. wnw 28
licht bew. windst. 33
zwaar bew. nw 25
zwaar bew. w
zwaar bew. nno
half bew. no
licht bew. nno
zwaar bew. nno
zwaar bew. no
zwaar bew. nno
zwaar bew. n
nno
0
0,1
0,7
20
20
24
0
ifllgi
De n.v. Utrechtche Asphaltfabriek te
's-Gravenhage heeft na toevoeging aan de
pensioenvoorziening over 1956 een saldo
winst behaald van f 332.388 (v.j. f 268.958).
Voorgesteld wordt een dividend van 9 per
cent (onv.). Voor vrijwel alle teerproduk-
ten heeft goede vraag bestaan en zij kon
den zonder moeilijkheden worden afgezet.
De afzet van papier uit de papierfabriek
ging oorspronkelijk met moeilijkheden ge
paard. In de laatste maanden is de vraag
sterk toegenomen.
In 1956 werd overgegaan tot overneming
van de buitenlandse handelskantoren der
n.v. Teerbedrijf Uithoorn in Duitsland,
Frankrijk en België, alsmede de handels
afdeling met de daaraan verbonden rela
ties van de n.v. Teerbedrijf. De maatschap
pij is voor 50 percent geïnteresseerd bij de
Teerunie. Dp omzet in geld steeg van
f 30.376.800 tot f 34.156.500. Het aandeel van
de export hierin bedroeg 33 percent. De
stijging was voor* een belangrijk deel te
danken aan de papierfabriek en aan de
afdeling eigen werken. De totale gang van
zaken is bevredigend geweest.
Bij de verwerkingsafdelingen overtrof
de verhoging van inkomsten door gestegen
omzet en verbeterde efficiency de stijging
van kosten.
Over 1957 zegt het verslag, dat door de
geleidelijke achteruitgang van de binnen
landse produktie van ruwe koolteer de be
drijvigheid in de teerdestillatie zal afne
men, aangezien deze achteruitgang voor
lopig niet gecompenseerd zal kunnen wor
den door verhoogde aankoop van teer in
het buitenland. Uitbreiding van de bedrij
vigheid buiten de verwerking van ruwe
teer heeft de volle aandacht en de voor
uitzichten ook voor de verwerkingsbedrij
ven zijn gunstig.
De n.v. Vereenigde Glasfabrieken te
Schiedam meldt in het verslag over 1956
een winstsaldo van f 538.161 (v.j. f 539.035)
waaruit een dividend wordt voorgesteld
van 10 percent (onv.). De tegenstelling,
•vergrote vraag moeilijker productie
omstandigheden, bleef gedurende het ge
hele jaar bestaan. De in omvang toene
mende prijsverhoging van grond- en brand
stoffen, materialen en vrachten maakte het
onmogelijk om de prijzen nog langer onge
wijzigd te handhaven, zodat de vennoot
schap zich bij de overgang van het jaar
genoodzaakt zag haar prijzen over de ge
hele linie te verhogen.
De toegepaste arbeidsbesparende ver
nieuwingen en verbeteringen, gericht op
grotere produktiviteit, werkten in de twee
de helft van het jaar x-eeds zo ver door, dat
de produktie gehandhaafd kon worden en
enkele afdelingen ï'eeds een stijging te zien
gaven. Dit, en de uitbreiding van bedrijfs
ruimte, stelde bepaalde eisen aan de geld
middelen en dit zal ook in de naaste toe
komst het geval zijn.
De vennootschap verwacht door de uit
voering van haar px-oduktieplannen niet
alleen het concui-rentievermogen ten op
zichte van de buitenlandse industrie te
verstevigen, maar ook een verdere afbrok
keling van de export gevolg van het
huidig kostenpeil te kunnen vooi'komen.
Ook thans is men in ruime mate voor
zien van orders. De n.v. Nationaal Bezit
van Aandelen Vereenigde Glasfabrieken
keert eveneens een onveranderd dividend
uit van 10 percent.
ADVERTENTIE
De nieuwe geheel herziene druk van de
is weer verschenen. Prijs 49.50
GROTE HOUTSTR. 100 -
RIJKSSTRAATWEG 125 -
TEL. 17472
TEL. 23991
Bandieten. Bandieten in politie-uniform
hebben 160 km. ten westen van Bogota
(Columbia) drie koffieplantages over
vallen. Acht arbeiders en de eigenaars
van de plantages werden gedood.
Als water. In 1956 zijn in Frankrijk 5.977
mannen en vrouwen aan alcoholmis
bruik overleden. In 1946 bedroeg dit
aantal 481, zo blijkt uit cijfers van de
regeringscommissie inzake het alcoho
lisme. Uit een recent onderzoek is ge
bleken, dat 23 percent van de Franse
mannen en 43 percent van de Franse
vrouwen water drinken. Voor de rest
drinken de Fransen voor de overgrote
meerderheid onversneden wijn.
Brand. In het Poolse doi-p Karaczmiska
nabij Lublin zijn dezer dagen, doordat
een vierjarig kind met vuur speelde,
188 huizen en boerderijen afgebrand!
Een persoon kwam om het leven en 23
mensen kregen zware verwondingen.
Stilte. Alle openbare vermakelijkheidsge-
legenheden in Nicosia zijn gesloten als
onderdeel van een staking, die 'de
E.O.K.A. heeft geproclameerd uit pro
test tegen de terdoodveroordeling van
de Gideks-Cypriotische journalist Ni-
cos Sampson. Engelse soldaten is gead
viseerd zich niet in Nicosia te vertonen.
Stilstand. De wex-kzaamheden aan de Brus
selse Wereldtentoonstelling 1958 zijn
vrijwel tot stilstand gekomen als gevolg
van een staking van bouwvakai'beiders.
Ruim 85 percent van de ongeveer 3500
arbeiders die aan het project werken,
zijn niet op het werk verschenen. Ook
de arbeiders die aan nieuwe verkeers-
voorzieningen in Brussel werken, heb
ben de arbeid neergelegd.
Er door. Met 108 tegen 5 stemmen heeft
het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden het wetsontwei-p tot levering
van landbouwoverschotten aan Polen te
gen Pools betaalmiddel goedgekeurd.
Het is daai-mee wel zeker, dat het voor
nemen der regering, Polen voor 95
miljoen dollar economische hulp te ge
ven, er door komt.
Onzacht. Het vliegtuig waarmee de sjah
van Perzië zich vrijdagochtend naar het
Amerikaanse vliegdekschip „Forrestal"
zou begeven, dat ter hoogte van Sardinië
op oefening is, moest naar Napels te
rugkeren wegens motorstoring. Het toe
stel kwam onzacht neer. De Sjah werd
niet gewond, maar kreeg wel een ze
nuwschok. Toch vertrok hij later met
een ander vliegtuig naar 't Amerikaan
se oorlogsschip. Aan boord wei-d hij
onderzocht.
Export. De directeur van de Amerikaanse
dienst voor narcotische middelen, die
tevens voorzitter is van de UNO-com-
missie voor verdovende middelen, heeft
vandaag te Washington verklaard, dat
communistisch China 65 percent van
de wereld-produktie van opium, en de
smokkelhandel daarin, voor zijn reke
ning neemt, zonder dat de regering er
iets tegen doet.
Tweede maal. De Oostenrijks provincie
Salzburg is vrijdag voor de tweede
maal, in één week tijd, door overstro-
mingen geteisterd. Een groot gedeelte
van het dorpje Kaprun staat onder wa
ter. Tachtig huizen moesten worden
ontruimd. De bergweg over de Gross-
glockner is over een afstand van een
kilometer door neergeworpen rotsblok
ken onbegaanbaar gewox-den.
Tegenstellingen. In een vertrek van de wo
ning van de vice-president van-de me
dische faculteit van de universiteit van
Peking is, naar het officiële communis
tische Pekingse „Volksdagblad" meldt,
een bom ontploft. Er waren geen
slachtoffers. De vice-president, Tsjoe
Tsjen, is lid van het communistische
partijcomité der faculteit.
Verbaasd. Premier Nehroe van India, die
op het ogenblik een bezoek brengt aan
Noorwegen, heeft verklaard „zeer ver
baasd" te zijn over een bericht in de
Londense „Daily Mail", waarin staat
dat hij zeer geschokt is over het rap
port van de UNO over Hongarije. De
premier heeft het rapport namelijk nog
niet gezien.
Opstootjes. Een persoon werd gedood en
zes raakten gewond bij opstootjes, die
donderdag losbi-aken in het noorden
van Fi-ans Togoland. De opstootjes
hadden plaats vlak na het bezoek van
een speciale onderzoekcommissie, die
door de UNO naar dit land was gezon
den.
IN HET algemeen hebben we een weinig
hoge dunkt van de cultuur en het dage
lijks leven uit de bronstijd. Het noemen
van dat tijdvak roept wat vage contouren
op van verspreide nederzettingen, wier in
beestenvellen gehulde bewoners ter jacht
of visvangst togen en vervaarlijk met
schild en speer kwamen aanzetten zodra
de ongerepte wouden wat
K..
1. Op een morgen, na een stormachtige
nacht, maakte Panda een wandeling langs
het strand. Het lag er bezaaid met allerlei
voorwerpen, die de woeste zee die nacht
op het zand had gesmeten. „Tjonge", mom
pelde hij, „je kunt wel zien, dat het be
hoorlijk gespookt heeft vannacht. Ik ben
benieuwd, of er nog iets bijzonders is aan
gespoeld", HU scharrelde rond tussen lege
flessen, stukken hout, eindjes touw en de
vele andere voorwerpen, die overal ver
spreid lagen en toen.viel zijn blik op
eens op een metalen kist, die er nog gaaf
uitzag. Vol verwachting kwam hij nader
bij, denkend aan aangespoelde schatten,
waar hij wel eens over had gelezen. Er
zat geen slot op. Maar in het deksel, dat
stevig was gesloten, bevond zich een druk
knop. Zou de kist opengaan als hij daarop
drukte? Panda stak zijn hand uit, maar
toen zijn vinger de knop bijna raakte, aar
zelde hij even. Als het zo'n gezellige ouder
wetse schatkist was geweest met ijzeren
banden en een roestig slot, zou hij dade
lijk getracht hebben, het deksel open te
breken. Maar deze gladde stalen kist met
zijn drukknopje had iets bijzonders; net
alsof er van alles uit zou kunnen komen.
krijgsrumoer te beluisteren
viel
De werkelijkheid is natuur
lijk heel anders geweest. De
bevolking kleedde zich in het
algemeen met wollen en, lin
nen stoffen en hoewel het bont
uiteraard niet werd versmaad
(vindt u niet, dat bont direct een veel
geciviliseerder klank heeft dan het bees
tenvel, dat uitsluitend dient om van onze
geringschatting voor mensen uit vroegere
perioden te getuigenhoewel het bont dus
zeker niet werd versmaad, hebben de men
sen in de bronsperiode er in het algemeen
toch veel beschaafder uitgezien dan we
ons gemeenlijk voorstellen.
Met de huizen en in het huishouden was
het al precies eender. Zelfs de uitrusting
der kinderen moet al veel geleken hebben
op die van onze tijd. Laten we even buiten
beschouwing, dat zulke nuttige hulpmid
delen als veiligheidsspelden al lang bekend
wajen - al zouden ze door onze beschaving
(laat!) weer opnieuw worden uitgevonden
- zodat we ons voor het inbakeren van de
baby's geen zorgen behoeven te maken, het
feit dat zich in het wiegje of bedje ook
een rammelaar bevond, bewijst ons dat de
jonge boreling op gelijke wijze door de
ouders uit de bronstijd werd vermaakt als
in onze tijd. Voorts had de kleine de be
schikking over klokbelletjes, die in huis
houdens waar de dagelijkse geluiden nog
niet door hysterisch ncgergekrijs worden
overstemd waarschijnlijk nog steeds dienst
zullen doen.
Vondsten in de aarde en uit het water
rondom de paalwoningen in het Bielermeer
en bij de urnengraven van Lausitz, zowel
als in onze Friese en Groningse terpen en
in andere Nederlandse grond tonen over
duidelijk dat kinderen en vol
wassenen zich in de brons
tijdperiode bezighielden met
allerlei vermaken die van
de traditionele jacht en vis
vangst mijlen ver verwijderd
zijn. Natuurlijk, er zijn ook
dobbelstenen gevonden - die
waren er zelfs in de steen
tijd al - maar bovendien ook bronzen stui
ters, waarmee wel ongeveer dezelfde spel
letjes gespeeld zullen zijn als met de gla
zen stuiters van nu. Aan gewone klei-
knikkers heeft het destijds evenmin ont
broken, maar dat spreekt eigenlijk vanzelf
in een land, waar het bakken van klei
even gemakkelijk en regelmatig verliep
als het bakken van koeken.
Metalen ballen behoorden eveneens tot
het speelgoed, maar we zouden niet graag
willen beweren, dat uitsluitend de jeugd
zich met balspelen ophield, want de mo
gelijkheid is geenszins uitgesloten dat ook
volwassenen hun hart hieraan ophaalden.
Wat voor balspelen destijds beoefend wer
den, is echter met geen mogelijkheid na te
gaan, omdat geschreven bronnen uit die
tijd ontbreken.
We kunnen echter wel een kinderspelle
tje reconstrueren dat uit de Germaanse
tijd stamt en thans nóg gespeeld wordt.
Daarover maandag
(Nadruk verboden)
H. Pétillon