Prognoses en werkelijkheid betreffende de Nederlandse volkshuishouding r PANDA EN HET DING Twijfel aan voorspellingen van het Centraal Planbureau Effecten -en Geldmarkt Koud en buiig weer il r J Zoeft ié het zo Statistische wetenschap wordt snel ontwikkeld De radio geeft zondag 't Silver Stoepke doet het voor u De radio geeft maandag NAAIMACHINES Wereldnieuws Speelgoed ZATERDAG 22 JUNI 1957 2 Jaarcijfer en dividend Examens ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 Goede gang van zaken bij Utrechtsche Asphaltfabriek Verenigde Glasfabrieken ruim van orders voorzien WINKLER PRINS ATLAS BOEKHANDEL LOOS) ES A HET ZOU ONBILLIJK zijn de betekenis van de statistische wetenschap, welke zich de laatste jaren in een zo snel tempo heeft ontwikkeld, hetzij voorbij 1e zien hetzij te overschatten. Zowel wat nationaal en internationaal de gang van het economisch leven betreft, als ten aanzien van verschillende bedrijfstakken afzonderlijk, heeft men in het allengs verzamelde statistisch materiaal dikwijls een waardevolle aanwijzing voor wat de"toekomst kan brengen en de gedragslijn, welke men voor die toekomst kan volgen. Ook hier geldt het oude adagium: in het heden ligt het verleden, in het nu wat worden zal. Het is vermoedelijk voor een niet gering deel aan de wetenschappelijke vaststelling, ordening en beoordeling van cijfers en feiten uit het verleden te danken, dat sinds het einde van de tweede wereldoorlog dreigende economische inzinkingen in hun aan vang tijdig konden worden onderkend en bestreden en in hun doorwerking geremd, gelijk dit in 1951-'52 en in mindere mate ook in het tweede halfjaar van 1956 het geval is geweest. Een langzamerhand geperfectioneerde kennis van de agrarische en industriële produkties, de werkgelegenheid in binnen- en buitenland, de ontwikkeling van de buitenlandse handel, de nationale besparingen, de betalingsbalans en talrijke andere gegevens van financiële en economische aard, hebben het mogelijk gemaakt veelal tijdig maatregelen te nemen om de ontwikkeling van het economisch leven in een andere^ richting te leiden en daardoor zware depressies of een ineenstorting te voorkomen. In Amerika, waar men op dit gebied wel het verst is gevorderd, wordt thans meer dan 7 miljoen dollar per jaar voor speur werk uitgegeven, dat is voor het weten schappelijk onderzoek van de factoren, welke op de gang van het bedrijf invloed kunnen uitoefenen en ook onze internatio nale concerns als de Koninklijke, de Uni lever, Philips en de Aku geven voor dat doel jaarlijks grote bedragen uit, hierin door de kleinere bedrijven zoveel mogelijk nagevolgd. Ook op de regeringsbureaus is deze statistische wetenschap de laatste jaren tot grote ontwikkeling gekomen en reeds enkele jaren wordt in ons land door het Centraal Planbureau aan de hand van cijfers en feiten uit het recente verleden een prognose gegeven voor het lopende jaar, ditmaal op 13 juni gepubliceerd. Wankele raming Wat het jaar 1956 betreft, worden meren deels reeds bekende cijfers vermeld, welke er nog eens aan herinneren dat zich in dat HILVERSUM I. 402 m 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Orgelspel. 8.30 Morgenwijding. 9.15 Geestelijke liederen 9.30 Nieuws. 9.45 Platen. 9.55 Hoogmis. 11.30 Strijkkw. en solist- 12.05 Instr.Octet. 12.20 Apologie. 12.40 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 1300 Nieuws en kath.ndeuws. 13.10 Radio- dansconcours. 13.45 Boekbespr. 14.00 Philh.- ork., groot koor en solist. 14.25 Viool en piano. 14.50 Platen. 15.10 „De kerk van heden en de wereld van morgen", caus. 15.30 Pianorecital. 15.55 Chansons. 16.15 Sport. 10.30 Vespers. 17.00 .Toegedaan d'Onveran- derde Augsburgsche Confessie", klankb. 17.45 „De Kerk aan het werk" caus. 18.20 Film rubriek. 18.30 Muz.caus. 18.35 Overpeinzin gen van een dorpsdominee. 18.45 Pastorale rubriek. 19.00 Kerkelijk nieuws 19.05 Platen. 19.25 Zondagavondgesprek. 19.45 Nieuws. 20.00 Gevar.progr. v. d. militairen. 20.30 Act.' 20.45 De gewone man. 20.50 Promenade ork. en soliste. 21.20 U bent toch ook van de partij?, caus. 21.30 „Philippo, de arme oude ziel", hoorsp. 22.25 Platen. 22.45 Avondgebed en liturg.kal. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Ka mermuziek. 8.00 Nieuws en postduivenber. 8.18 Gevar. progr. .45 Geestelijk leven. caus. 10.00 V. d. jeugd. 10.30 Ned. Hervoimde kerkd. 11.30 Vragenbeantw. 12.00 Gevar.progr. v. d. strijdkrachten. 12.50 Even afrekenen. eHren! 13.05 Meded. of platen. 13.10 Platen. 14.00 Boekbespr. 14.20 Metropole-ork. en koor. 14.50 Logboek 1938. 15.25 Omr.ork. 16.30 Sportrevue. 17.00 Tussen kerk en wereld, caus. 17.15 Het Platteland nu. 17.30 V. d. jeugd. 17.50 Nieuws. 18.05 Sportjourn. 18.30 Zigeunerork. 19.00 De Vrije VARA-tribune, discussie. 19.30 Promenade-ork. 20.00 Nieuws 20.05 Smaken verschillen. 21.00 abaret. 21.25 Platen. 22.15 Act. 22.25 Met de Franse slag. 23.0 Nieuws. 23.15—24.0 Dansmuziek. TELEVISIE (NTS) 20.15—21.35 Relais v. d. Vlaamse Televisie: Gevarieerd programma. BLOEMENDAAL, 245 m 9.00 en 10.30 Ds. G. Toornvliet van Bloe- mendaal. 11.45 (Belangstellenden) Ds. G. Toornvliet van Bloemendaal. 2.30 Radio- kinderdienst. 3.30 Ds. G. Toornvliet van Bloemendaal, BRUSSEL. 224 m 12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 V. d. sold. 14.00 Opera- en Belcanto-progr. 16.20. 16.30 en 17.00 Pla ten. 17.15 Sportuitsl. 17.55 Zang en clave- cimbel. 18.30 Godsd. halfuur. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Omr.ork. 20.30 Platen. 21.00 Symf.ork. en solist. 22.00 Nieuws. 22.11 Platen. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen. ADVERTENTIE Ook voor gecompliceerde uurwerken hebben wjj een zeer modern Atelier. Echte vaklieden kunnen u adviseren. Vraagt eerst vrijblijvend prijsopgave. Grote Houtstraat 49 - Tel. 20049 - Haarlem HILVERSUM I, 402 m 7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muz. 7.30 Pla ten. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Sportuitsl. 8.25 Platen. 9.00 V. d. zieken. 9.25 V. d. vrouw. 9.30 Platen. 9.40 Voordr. 10.00 Platen. 10.30 Theologische Etherleergang. 11.15 Viool en orgel. 12.00 Instr. Trio. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Amus.muz. 12.53 Platen en act. 13.00 Nieuws. 13.15 Amus.muz. 13.45 Platen. 14.05 Schoolradio. 14.30 Platen. 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Metropole ork. 15.45 Platen. 16.00 'Bijbellezing. 16.30 Kamermuz. 17.00 V. d. kleuters. 17.15 V. d. jeugd. 17.30 Platen. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz. 18.00 Orgelcone. 18.25 Sport. 18.35 Boekbespr. 18.45 Platen. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Platen. 19.35 Volk en Staat, caus. 19.50 Pla ten. 20.00 Radiokrant. 20.20 Accord.muziek. 20.35 Platen. 20.45 Friedi;mann Bach, hoorsp. 21.45 Platen. 22.00 „Het Midden-Oosten, speelbal in de wereldpolitiek", reportage. 22.10 Platen. 22.20 Oude muziek. 22.45 Avond- overdenkdng. 23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.15 Platen. 23.40—24.00 Evangelisatie-uitz. in de Duitse taal. HILVERSUM II, 298 m 7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.10 De groenteman. 9.15 Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen. 11.00 Voordr. 11.15 Platen. 12.00 Lichte muz. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 V. h. plat teland. 12.43 Ritmische muz. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. of platen. 13.20 Promenade-ork. 13.55 Beursber. 14.00 V. d. vrouw. 14.45 Cello en piano. 15.15 Gaaischieten in Middelburg, caus. 15.30 Platen. 17.00 Lichte muz. 17.30 V. d. padvinders. 17.50 Mil. comm. 18.00 Nieuws. 18.15 Rep. Tenniskampioenschappen te Wim bledon. 13.25 Lichte muz. 18.50 Openbaar kunstbezit. 19.00 Mannenkoor. 19.15 Muzikale cdus. 19.30 Hammondorgelspel. 19.45 Rege ringsuitz. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen. 20.55 Land voor de boeg!, klankb. 21.30 Lichte muz. 22.00 Het Internationale Geofysisch Jaar, caus." 22.20 Pianorecital. 22.50 Act. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen te New York. 23.16 Onze buitenl. correspondenten melden. 23.30 —24.00 Platen. TELEVISIE (VARA) 20.30 Mensen, dingen, nu20.40 Een reis door Afrika. 21.15 Weet wel wat je waagt. BRUSSEL, 324 m 12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 V. d. landb. 12,42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Pla ten. 14.00 Idem. 14.45 Volksliederen. 15.00 en 15.30 Platen. 16.00 Koersen. 16.02 V. d. zie ken. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muz. 17.45 Meisjeskoor. 18.00 Franse les. 18.15 Platen. 18.20 Idem. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.45 Idem. 20.00 Kamermuz. en soliste. 20.45 Kunstkaleidoscoon. 21.00 Ka merorkest. 21.30 Platen. 22.00 Nieuws, 22.11 Kamermuziek. 22.5523.00 Nieuws. jaar een sterke bestedingsverruiming heeft voltrokken, mogelijk gemaakt door een aanzienlijke verhoging van het loon- inkomen (12 pet.) bij een betrekkelijk sta biel prijsniveau en door een dalende spaar- neiging. Uit een vergelijking van de thans vermelde cijfers voor 1956 met die, welke een jaar tevoren werden geraamd, blijkt intussen wel de betrekkelijke waarde van de voorspellingen, welke het Centraal Planbureau doet, want de toeneming van de consumptieve uitgaven der bevolking is groter, de uitvoer kleiner geweest dan men begin 1956 meende te mogen verwachten, terwijl de voorraadvorming in ons land in het afgelopen jaar dubbel zo groot was, namelijk 1 miljard tegen een raming van ruim Vi miljard. De diepste oorzaak van het teleurstellend verloop in 1956 was wel dat bij een stijging van de totale middelen van ruim 27i miljard boven de raming, de export bene den de raming is gebleven. Bij een raming van het voordelig saldo op de betalings balans van 1050 rhiljoen, was er in wer kelijkheid op de lopende rekening slechts een surplus van 600 miljoen, terwijl voor 1956 bij een geraamd overschot van 350 miljoen, in werkelijkheid een tekort van ongeveer 600 miljoen is ontstaan. Het feit dat in de prognose voor 1956 niettemin reeds op het verschijnsel van de te sterk stijgende consumptie werd gewezen, is overigens wel een duidelijke aanwijzing voor het onjuiste, immerse te royale rege ringsbeleid van het vorige kabinet, dat ook in zijn laatste miljoenennota nog van een vrij groot optimisme blijk gaf en daarop belastingverlagingen en loonsverhogingen baseerde. Pessimistish Het thans gepubliceerde Centraal Econo misch Plan is tamelijk pessimistisch en komt in zoverre minister Hofstra in het gevlij dat betwijfelt wordt of de voorge nomen bestedingsbeperking wel voldoende zal zijn om de gewenste verhouding tussen uitgaven en ontvangsten op de betalings balans te herstellen. De minister van Finan ciën heeft onlangs als 'zijn mening uitge sproken dat, om onze positie in de rij der handeldrijvende volken te kunnen hand haven, een jaarlijks overschot op de beta lingsbalans van ongeveer 600 miljoen nodig is. In 1956 zijn we dus 1.2 miljard beneden dat streefcijfer gebleven en het is nu de vraag hoe die betalingsbalans zich, mede onder invloed van de bestedingsbe perking, zal ontwikkelen. Het Centraal Planbureau meent dat het tekort in het lopende jaar tot ongeveer 200 miljoen zal kunnen teruglopen, echter voornamelijk door een teruggang van de voorraadvor ming, welke, zoals gezegd, in 1956 1 mil jard heeft bedragen en die voor 1957 op 350 miljoen wordt aangenomoen. Het is mogelijk dat inderdaad de ver minderde voorraadvorming op de beta lingsbalans een zo gunstige invloed zal hebben, ook al zal dit dan slechts een tijdelijk verschijnsel zijn, omdat tenslotte de voorraden weer moeten worden aange vuld. Van groter belang is echter of de particuliere bestedingen, welke meer dan 65 pet. van de totale middelen uitmaken, dermate kunnen worden teruggedrongen dat daardoor weer een meer gezonde ver houding op de betalingsbalans ontstaat. In dit verband is van betekenis dat volgens het Planbureau de prijsindex van het levensonderhoud in 1957 een jaargemiddel de zal bereiken dat 4l/s 572 pet. hoger ligt dan in 1956, als tenminste de gemiddelde loonstijging van 1956 op 1957 tot 6.7 pet. be perkt blijft en de loonsverhogingen voor slechts 1.8 pet. worden doorberekend. Het is wel te verwachten dat de investeringen der bedrijven in het lopende jaar bij die van 1956 ten achter zullen blijven, maar de bestedingen van particulieren en van de overheid zijn van veel grotere invloed. Prognose overtroffen Er kan voorts aan worden herinnerd dat minister Hofstra onlangs het tekort op de betalingsbalans voor de eerste twee maan den van dit jaar reeds op 200 miljoen heeft geraamd en als men naar de cijfers van buitenlandse handel ziet, komt de twijfel aan de juistheid van de door het Planbureau gestelde prognose boven. Want op de betalingsbalans is het nadelig saldo van de buitenlandse handel immers de grootste component. In 1956 bedroeg dit na delig saldo reeds 3lA miljard, doordat de invoer in veel sterkere mate steeg dan de uitvoer. Wat 1957 betreft, raamt het Plan bureau de invoer op 14.6 miljard, maar in de eerste vier maanden heeft ze reeds 5.2 miljard bedragen, waardoor het na delig saldo voor deze vier maanden tot on geveer U/2 miljard is gestegen, op basis waarvan voor het gehele jaar een nadelig verschil van 472 miljard zou ontstaan, terwijl het Planbureau dit op 2% miljard raamt. Zoals uit de jongste uitlatingen van minister Hofstra is gebleken, is deze dan ook voor de gang van zaken in het lopende jaar uitermate pessimistisch, ook omdat het tekort op de staatsbegroting veel groter zal zijn dan in de miljoenennota werd geraamd, zodat de bewindsman reeds nieuwe belas tingverhogingen in uitzicht heeft gesteld. Men zal als gezegd, de mogelijkheid open moeten houden dat door de bestedingsbe perking van bedryven en particulieren - de overheid kan volgens de minister hieraan ADVERTENTIE „BALOI 79" de beste, feilloze klopcomero voor- De BALDI 29 is het succes van dit jaar! Het is een klopcomera in het popu laire óx 6 formaat. Gauthier sluiter met B, tijden van 1/25 tot 1/200 sec. •Hoogwaardig BALDANAR 2.9 80 mm. objectief, ook voor fotograferen bij slech tere lichtverhoudingen. Dat kan alleen BALQA: Duits precisiewerk met volledige fabrieksgarantie I Vroog Uw handelaar damomtrati» en folders. Hij heeft BALDA camera'sI Na afschrijvingen en reserveringen ad 960.268 (v. j. f 777.177) en interestbe taling ad 159.057 (178.871), heeft de n.v. Houthandel v/h P. M. en J. Jongeneel te Utrecht over 1956 een winst behaald van 248.651 228.452). Voorgesteld word een dividend van. 12 percent (10 pet). De gang van zaken mag alleszins bevredigend worden genoemd, aldus het verslag. De resultaten in 1957 zijn tot dusver niet bij die van 1956 ten achter gebleven. 's-GRAVENHAGE. Voor het examen ter verkrijging van de staatsbevoegdheid voor heilgymnastiek en massage is geslaagd: mejuffrouw G. M. Bakeer uit Haarlem. ADVERTENTIE Alle merken, dus ruime keuze slechts in zeer geringe mate meedoen - allengs een betere verhouding tussen in- en uitvoer zal ontstaan. Maar als men uit de cjjfers inzake huurverhoging en looncom- pensatie de conclusie moet trekken dat, zoals ook de Raad van Bestuur in Arbeids zaken heeft gedaan, een overcompensatie van 132 miljoen zal plaats vinden, gaat men opnieuw aan de voorspellingen van het Planbureau ten aanzien van de beta lingsbalans twijfelen. Verdere inflatie Deze twijfel leidt uiteraard tot de ver wachting dat met een verdere inflatie re kening moet worden gehouden. De minister van Financiën heeft trouwens zelf als zijn mening uitgesproken dat de staatsuitgaven vooreerst nog voor een belangrijk deel met inflatoire middelen zullen moeten worden gefinancierd. De in ons vorig artikel geconstateerde grotere belangstelling van de belegger voor aandelen, met name voor die van de grotere ondernemingen, vindt hierin - en vermoe delijk terecht - haar voornaamste oorzaak, gelijk dit trouwens ook in Amerika het geval is. ADVERTENTIE Een uit zuidwest-Frankrijk afkomstige weekeinde verder over de Noordzee en storing trok van vrijdag op zaterdag over West-Europa uitbreiden. De kans op buien midden-Duitsland naar Polen. Deze ver- wordt daarbij voor het gehele land groot, oorzaakte op vele plaatsen zware regenvaL De grootste hoeveelheden vielen in Zwit serland, waar Bern 40 millimeter meldde. Ook in België, Noord-Frankrijk en het uiterste zuidoosten van ons land viel op verschillende plaatsen veel regen. Inmid dels breidde een ander depressiegebied zich Stockholm zwaar bew. nw over de Noordzee en zuid-Scandinavië uit. Oslo licht bew. ono Aan de achterzijde hiervan voerden krach- Kopenhagen zwaar bew. wnw tige noordelijke winden koude polaire lucht, Aberdeen waarin buien voorkomen, naar de Britse Londen eilanden. Amsterdam Deze koude lucht zal zich gedurende het Luxemburg Parijs WEERRAPPORTEN Temperaturen: buiten land maxima van giste ren. Binnenlandheden 7 uur. Neerslag: laatste 24 uur. BB O Sa Zondag 23 juni Zon op 4.22 uur, onder 21.06 uur. Maan op 1.21 uur, onder 16.19 uur. Maandag 24 juni Zon op 4.22 uur, onder 21.06 uur. Maan op 1.51 uur, onder 17.28 uur. Maanstanden 27 juni 21.53 uur nieuwe maan. Hoog en laag water in IJmuiden Zaterdag 22 juni Hoog water: 10.49 en 23.19 uur. Laag water: 5.59 en 18.37 uur. Zondag 23 juni Hoog water: 11.57 en uur. Laag water: 7.09 en 19.51 uur. Maandag 24 juni Hoog water: 0.30 en 13.06 uur. Laag water: 8.14 en 20.53 uur. Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankfort Miinchen Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome Ajaccio Mallorca Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven Vlv. Z.-Limb. regen regenbui nw 18 zwaar bew. windst. 24 half bew. n 20 zwaar bew. wzw 25 motregen n 21 regenbui zw 22 zwaar bew. windst. 29 0,2 0 0,1 0 0 5 6 4 zwaar bew. nw 25 regen zzw 26 geheel bew. zw 28 regen wzw 27 zwaar bew. zo 29 half bew. wzw 29 zwaar bew. n 25 zwaar bew. wnw 27 zwaar bew. wnw 28 licht bew. windst. 33 zwaar bew. nw 25 zwaar bew. w zwaar bew. nno half bew. no licht bew. nno zwaar bew. nno zwaar bew. no zwaar bew. nno zwaar bew. n nno 0 0,1 0,7 20 20 24 0 ifllgi De n.v. Utrechtche Asphaltfabriek te 's-Gravenhage heeft na toevoeging aan de pensioenvoorziening over 1956 een saldo winst behaald van f 332.388 (v.j. f 268.958). Voorgesteld wordt een dividend van 9 per cent (onv.). Voor vrijwel alle teerproduk- ten heeft goede vraag bestaan en zij kon den zonder moeilijkheden worden afgezet. De afzet van papier uit de papierfabriek ging oorspronkelijk met moeilijkheden ge paard. In de laatste maanden is de vraag sterk toegenomen. In 1956 werd overgegaan tot overneming van de buitenlandse handelskantoren der n.v. Teerbedrijf Uithoorn in Duitsland, Frankrijk en België, alsmede de handels afdeling met de daaraan verbonden rela ties van de n.v. Teerbedrijf. De maatschap pij is voor 50 percent geïnteresseerd bij de Teerunie. Dp omzet in geld steeg van f 30.376.800 tot f 34.156.500. Het aandeel van de export hierin bedroeg 33 percent. De stijging was voor* een belangrijk deel te danken aan de papierfabriek en aan de afdeling eigen werken. De totale gang van zaken is bevredigend geweest. Bij de verwerkingsafdelingen overtrof de verhoging van inkomsten door gestegen omzet en verbeterde efficiency de stijging van kosten. Over 1957 zegt het verslag, dat door de geleidelijke achteruitgang van de binnen landse produktie van ruwe koolteer de be drijvigheid in de teerdestillatie zal afne men, aangezien deze achteruitgang voor lopig niet gecompenseerd zal kunnen wor den door verhoogde aankoop van teer in het buitenland. Uitbreiding van de bedrij vigheid buiten de verwerking van ruwe teer heeft de volle aandacht en de voor uitzichten ook voor de verwerkingsbedrij ven zijn gunstig. De n.v. Vereenigde Glasfabrieken te Schiedam meldt in het verslag over 1956 een winstsaldo van f 538.161 (v.j. f 539.035) waaruit een dividend wordt voorgesteld van 10 percent (onv.). De tegenstelling, •vergrote vraag moeilijker productie omstandigheden, bleef gedurende het ge hele jaar bestaan. De in omvang toene mende prijsverhoging van grond- en brand stoffen, materialen en vrachten maakte het onmogelijk om de prijzen nog langer onge wijzigd te handhaven, zodat de vennoot schap zich bij de overgang van het jaar genoodzaakt zag haar prijzen over de ge hele linie te verhogen. De toegepaste arbeidsbesparende ver nieuwingen en verbeteringen, gericht op grotere produktiviteit, werkten in de twee de helft van het jaar x-eeds zo ver door, dat de produktie gehandhaafd kon worden en enkele afdelingen ï'eeds een stijging te zien gaven. Dit, en de uitbreiding van bedrijfs ruimte, stelde bepaalde eisen aan de geld middelen en dit zal ook in de naaste toe komst het geval zijn. De vennootschap verwacht door de uit voering van haar px-oduktieplannen niet alleen het concui-rentievermogen ten op zichte van de buitenlandse industrie te verstevigen, maar ook een verdere afbrok keling van de export gevolg van het huidig kostenpeil te kunnen vooi'komen. Ook thans is men in ruime mate voor zien van orders. De n.v. Nationaal Bezit van Aandelen Vereenigde Glasfabrieken keert eveneens een onveranderd dividend uit van 10 percent. ADVERTENTIE De nieuwe geheel herziene druk van de is weer verschenen. Prijs 49.50 GROTE HOUTSTR. 100 - RIJKSSTRAATWEG 125 - TEL. 17472 TEL. 23991 Bandieten. Bandieten in politie-uniform hebben 160 km. ten westen van Bogota (Columbia) drie koffieplantages over vallen. Acht arbeiders en de eigenaars van de plantages werden gedood. Als water. In 1956 zijn in Frankrijk 5.977 mannen en vrouwen aan alcoholmis bruik overleden. In 1946 bedroeg dit aantal 481, zo blijkt uit cijfers van de regeringscommissie inzake het alcoho lisme. Uit een recent onderzoek is ge bleken, dat 23 percent van de Franse mannen en 43 percent van de Franse vrouwen water drinken. Voor de rest drinken de Fransen voor de overgrote meerderheid onversneden wijn. Brand. In het Poolse doi-p Karaczmiska nabij Lublin zijn dezer dagen, doordat een vierjarig kind met vuur speelde, 188 huizen en boerderijen afgebrand! Een persoon kwam om het leven en 23 mensen kregen zware verwondingen. Stilte. Alle openbare vermakelijkheidsge- legenheden in Nicosia zijn gesloten als onderdeel van een staking, die 'de E.O.K.A. heeft geproclameerd uit pro test tegen de terdoodveroordeling van de Gideks-Cypriotische journalist Ni- cos Sampson. Engelse soldaten is gead viseerd zich niet in Nicosia te vertonen. Stilstand. De wex-kzaamheden aan de Brus selse Wereldtentoonstelling 1958 zijn vrijwel tot stilstand gekomen als gevolg van een staking van bouwvakai'beiders. Ruim 85 percent van de ongeveer 3500 arbeiders die aan het project werken, zijn niet op het werk verschenen. Ook de arbeiders die aan nieuwe verkeers- voorzieningen in Brussel werken, heb ben de arbeid neergelegd. Er door. Met 108 tegen 5 stemmen heeft het Amerikaanse Huis van Afgevaar digden het wetsontwei-p tot levering van landbouwoverschotten aan Polen te gen Pools betaalmiddel goedgekeurd. Het is daai-mee wel zeker, dat het voor nemen der regering, Polen voor 95 miljoen dollar economische hulp te ge ven, er door komt. Onzacht. Het vliegtuig waarmee de sjah van Perzië zich vrijdagochtend naar het Amerikaanse vliegdekschip „Forrestal" zou begeven, dat ter hoogte van Sardinië op oefening is, moest naar Napels te rugkeren wegens motorstoring. Het toe stel kwam onzacht neer. De Sjah werd niet gewond, maar kreeg wel een ze nuwschok. Toch vertrok hij later met een ander vliegtuig naar 't Amerikaan se oorlogsschip. Aan boord wei-d hij onderzocht. Export. De directeur van de Amerikaanse dienst voor narcotische middelen, die tevens voorzitter is van de UNO-com- missie voor verdovende middelen, heeft vandaag te Washington verklaard, dat communistisch China 65 percent van de wereld-produktie van opium, en de smokkelhandel daarin, voor zijn reke ning neemt, zonder dat de regering er iets tegen doet. Tweede maal. De Oostenrijks provincie Salzburg is vrijdag voor de tweede maal, in één week tijd, door overstro- mingen geteisterd. Een groot gedeelte van het dorpje Kaprun staat onder wa ter. Tachtig huizen moesten worden ontruimd. De bergweg over de Gross- glockner is over een afstand van een kilometer door neergeworpen rotsblok ken onbegaanbaar gewox-den. Tegenstellingen. In een vertrek van de wo ning van de vice-president van-de me dische faculteit van de universiteit van Peking is, naar het officiële communis tische Pekingse „Volksdagblad" meldt, een bom ontploft. Er waren geen slachtoffers. De vice-president, Tsjoe Tsjen, is lid van het communistische partijcomité der faculteit. Verbaasd. Premier Nehroe van India, die op het ogenblik een bezoek brengt aan Noorwegen, heeft verklaard „zeer ver baasd" te zijn over een bericht in de Londense „Daily Mail", waarin staat dat hij zeer geschokt is over het rap port van de UNO over Hongarije. De premier heeft het rapport namelijk nog niet gezien. Opstootjes. Een persoon werd gedood en zes raakten gewond bij opstootjes, die donderdag losbi-aken in het noorden van Fi-ans Togoland. De opstootjes hadden plaats vlak na het bezoek van een speciale onderzoekcommissie, die door de UNO naar dit land was gezon den. IN HET algemeen hebben we een weinig hoge dunkt van de cultuur en het dage lijks leven uit de bronstijd. Het noemen van dat tijdvak roept wat vage contouren op van verspreide nederzettingen, wier in beestenvellen gehulde bewoners ter jacht of visvangst togen en vervaarlijk met schild en speer kwamen aanzetten zodra de ongerepte wouden wat K.. 1. Op een morgen, na een stormachtige nacht, maakte Panda een wandeling langs het strand. Het lag er bezaaid met allerlei voorwerpen, die de woeste zee die nacht op het zand had gesmeten. „Tjonge", mom pelde hij, „je kunt wel zien, dat het be hoorlijk gespookt heeft vannacht. Ik ben benieuwd, of er nog iets bijzonders is aan gespoeld", HU scharrelde rond tussen lege flessen, stukken hout, eindjes touw en de vele andere voorwerpen, die overal ver spreid lagen en toen.viel zijn blik op eens op een metalen kist, die er nog gaaf uitzag. Vol verwachting kwam hij nader bij, denkend aan aangespoelde schatten, waar hij wel eens over had gelezen. Er zat geen slot op. Maar in het deksel, dat stevig was gesloten, bevond zich een druk knop. Zou de kist opengaan als hij daarop drukte? Panda stak zijn hand uit, maar toen zijn vinger de knop bijna raakte, aar zelde hij even. Als het zo'n gezellige ouder wetse schatkist was geweest met ijzeren banden en een roestig slot, zou hij dade lijk getracht hebben, het deksel open te breken. Maar deze gladde stalen kist met zijn drukknopje had iets bijzonders; net alsof er van alles uit zou kunnen komen. krijgsrumoer te beluisteren viel De werkelijkheid is natuur lijk heel anders geweest. De bevolking kleedde zich in het algemeen met wollen en, lin nen stoffen en hoewel het bont uiteraard niet werd versmaad (vindt u niet, dat bont direct een veel geciviliseerder klank heeft dan het bees tenvel, dat uitsluitend dient om van onze geringschatting voor mensen uit vroegere perioden te getuigenhoewel het bont dus zeker niet werd versmaad, hebben de men sen in de bronsperiode er in het algemeen toch veel beschaafder uitgezien dan we ons gemeenlijk voorstellen. Met de huizen en in het huishouden was het al precies eender. Zelfs de uitrusting der kinderen moet al veel geleken hebben op die van onze tijd. Laten we even buiten beschouwing, dat zulke nuttige hulpmid delen als veiligheidsspelden al lang bekend wajen - al zouden ze door onze beschaving (laat!) weer opnieuw worden uitgevonden - zodat we ons voor het inbakeren van de baby's geen zorgen behoeven te maken, het feit dat zich in het wiegje of bedje ook een rammelaar bevond, bewijst ons dat de jonge boreling op gelijke wijze door de ouders uit de bronstijd werd vermaakt als in onze tijd. Voorts had de kleine de be schikking over klokbelletjes, die in huis houdens waar de dagelijkse geluiden nog niet door hysterisch ncgergekrijs worden overstemd waarschijnlijk nog steeds dienst zullen doen. Vondsten in de aarde en uit het water rondom de paalwoningen in het Bielermeer en bij de urnengraven van Lausitz, zowel als in onze Friese en Groningse terpen en in andere Nederlandse grond tonen over duidelijk dat kinderen en vol wassenen zich in de brons tijdperiode bezighielden met allerlei vermaken die van de traditionele jacht en vis vangst mijlen ver verwijderd zijn. Natuurlijk, er zijn ook dobbelstenen gevonden - die waren er zelfs in de steen tijd al - maar bovendien ook bronzen stui ters, waarmee wel ongeveer dezelfde spel letjes gespeeld zullen zijn als met de gla zen stuiters van nu. Aan gewone klei- knikkers heeft het destijds evenmin ont broken, maar dat spreekt eigenlijk vanzelf in een land, waar het bakken van klei even gemakkelijk en regelmatig verliep als het bakken van koeken. Metalen ballen behoorden eveneens tot het speelgoed, maar we zouden niet graag willen beweren, dat uitsluitend de jeugd zich met balspelen ophield, want de mo gelijkheid is geenszins uitgesloten dat ook volwassenen hun hart hieraan ophaalden. Wat voor balspelen destijds beoefend wer den, is echter met geen mogelijkheid na te gaan, omdat geschreven bronnen uit die tijd ontbreken. We kunnen echter wel een kinderspelle tje reconstrueren dat uit de Germaanse tijd stamt en thans nóg gespeeld wordt. Daarover maandag (Nadruk verboden) H. Pétillon

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 2