PANDA EN HET DING
Omzet in vier jaar bijna verdubbeld
bij vrijwel ongewijzigde export
UNO-deskundigen verwachten geen
inzinking der wereldeconomie
Nieuwe hittegolf op komst
r
Ned. Economisch Verbond Confectie-industrie
Radio geeft woensdag
De economische wereldsituatie
Wereldnieuws
TocU ió liet zo
Priesters
J
2
'T SILVER STOEPKE
Invoerverruiming door
enkele GATT-landen
Sterke stijging in 1956 van
invoer consumptiegoederen
Leidsche Textielfabrieken
liepen verlies verder in
Geen dividend bij De Vries
Textiel te Amsterdam
Weer verlies bij Madoera
Stoomtram te Den Haag
De natuur geëvenaard
fcfl
Verkoop van fietsen en
bromfietsen loopt
sterk terug
DINSDAG 2 JULI 1957
In het jaarverslag over 1956 van het
Nederlands Economisch Verbond van de
Confectie Industrie wordt gezegd, dat eind
1956 de industrie op een bijzonder hoog
produktieniveau stond met goed tot zeer
goed gevulde orderportefeuilles; de groot
ste zorg is nog steeds het personeelspro
bleem. In 1956 was het textielverbruik in
geld gemeten groter dan ooit tevoren en
om aan die behoefte te voldoen steeg de
import snel, omdat de Nederlandse indus
trie niet in voldoende mate aan de vraag
kon voldoen. De export bleef op ongeveer
hetzelfde peil.
De omzet steeg in 1956 tot een totaal
van f 1.029.333.000, dat wil zeggen een toe
neming van de omzet in vier jaar met
48 percent. De produktie-index steeg over
hetzelfde tijdvak van 89 tot 118, een stij
ging met 33 percent en de personeelsbe
zetting nam toe met 13 percent. De import
steeg in die vier jaren met 185 percent
(van 40.796.000 tot 116.505.000 gulden) en
de export daalde met 5,4 percent. Het aan
deel van de confectie-industrie in de voor
ziening van de eigen markt daalde in die
jaren van 93,4 percent tot 89 percent.
In het verslag wordt voorts gesteld, dat
er een teruggang van de abnormale ver
houdingen tot de meer normale toestanden
valt te constateren.
Het kostenniveau heeft nog steeds een
stijgende tendentie; de prijsstabilisatie zal
de winst doen afnemen, nu een verbeterde
bezetting geen tegenwicht meer vormt. De
verwachting voor 1957 is, dat indien er
geen plotselinge veranderingen optreden
het wat afzet betreft niet ver onder
1956 zal komen; wat de winst betreft zal
het minder zijn. Onder de druk van de
iets te snelle expansie van onze economie,
lijkt ons aldus de NEVEC nu een
periode van stabilisatie te komen voor de
confectie-industrie, maar als straks, zoals
de officiële verwachting is, de structurele
groei van onze welvaart beter wordt zal
moeten blijken of wij dan verder mee
groeien. De ervaring in landen met een
hoger welvaartsniveau (Amerika en Zwe
den) hebben geleerd, dat er een moment
komt, waarop de relatieve besteding van
kleding gaat afnemen.
Ook thans blijft de import nog toe
nemen, maar wel wordt verwacht, dat on
der de huidige omstandigheden het hoog
tepunt hiervan spoedig bereikt zal zijn.
Op grond van de cijfers over 1956 wordt
in het verslag geconstateerd, dat de Euro-
markt in zijn totaliteit belangrijk meer
kleding uitvoert dan importeert. Normaal
gesproken ligt het in de lijn der verwach-
ADVERTENTIE
Een goede Horloge-reparatie
is zijn geld waard.
Onze Rijksgedipl. HORLOGEMAKERS ga
randeren u dat Vraagt eerst prijsopgave
DOET HET VOOR U.
Grote Houtstraat 49 - Tel. 20049 - Haarlem
Na overleg in het kader van de algemene
overeenkomst voor tarieven en handel
(GATT) hebben een aantal Europese lan
den - Zweden, Italië, Oostenrijk, Noor
wegen en West-Duitsland - maandag aan
gekondigd, dat zij maatregelen zullen tref
fen tot verzachting van hun invoerbeper
kingen, in het bijzonder op goederen uit
het dollargebied.
Wat West-Duitsland betreft was de spe
ciaal voor het voeren van dit overleg be
noemde commissie tot de slotsom gekomen,
dat de krachtige deviezenpositie van dit
land niet langer het handhaven van in
voerbeperkingen om betalingsbalansrede
nen rechtvaardigt. De Westduitse regering
heeft aangekondigd, dat in de nabije toe
komst nieuwe liberalisatiemaatregelen zul
len worden genomen; in het bijzonder zul
len de verschillen, die thans bestaan tussen
de vrije lijsten voor de verschillende mone
taire gebieden, geleidelijk worden vermin
derd.
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.23 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 V. d. vrouw. 9.15
Platen. 10.0 Boeken, caus. 10.05 Morgenwij-
dinig. 10.20 Platen. 12.00 Orgel en zarog. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 V. h. platteland.
12.38 Pianotrio. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte
muz. 13.50 Medische kron. 14.00 Radio F'>h.-
ork. 14.25 V. d. jeugd. 16.00 V. d. zieken
(Tussen 16.30 en 18.00 Ronde v. Frankrijk).
16.30 Platen. 16.55 Hammondorgelspel. 17.15
Vakantietips. 17.50 Regeringsuitz. 18.00 Nws
en comm. 18.20 Lichte muz. 18.40 Ronde van
Frankrijk. 18.50 Act. 19.00 Platen. 19.10 Kaas
markt, reportage. 19.40 V. d. jeugd. 20.00
Nieuws. 20.05 Tussen de regels door, caus.
20.15 Dansmuz. 20.50 Ronde v. Frankrijk.
21.00 Holland Festival: Cleveland ork. 22.10
.Wast is een atoom", caus. 22.25 Strijkkwart.
en 90list. 23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.15
Platen. 23.5024.00 Socialistisch nieuws in
Esperanto.
HILVERSUM n, 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muz. 7.45 Een
woord voor de dag. 8-00 Nieuws en weerber.
3.15 Platen. 8.30 Idem. 9.00 V. d. zieken. 9.30
Vernuft en techniek. 9.35 Lichte muz. 10.00
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.10
Friedemann Bach, hoorsp. 12.10 Lichte muz.
12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Kamer-
muz. 12.53 platen of act. 13 00 Nieuws. 13.15
Met Pit op stap. 13.20 Instr.sept. 13.40 Platen
15.30 Cello en piano. 16.00 V. d. jeugd. 17.15
Platen. 17.40 Beursber. 17.45 Platen. 18.00
Koorzang. 18.20 Metropole ork. en sol. 18.45
Spectrum van het Chr. Org. en Verenigings
leven, causerieën. 19.00 Nieuws en weerber.
19.10 Orgelspel. 19.30 Buitenl. overz. 19.50
Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Omr.orkest.
en solist. 21.00 Luisterwedstr. 21.20 Christe
lijke troost en wetenschappelijk leven, caus.
21.55 Promenade-ork. 22.30 Koorzang. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en SOS-
ber. 23.15 Platen. 23.45—24.00 Idem.
TELEVISIE (VARA en VPRO)
17.00 V. d. kind. 20.00 Gesprek aan de
schrijftfael. 20.10 Filmfragmenten. 20.35 Let
terkundig progr. 20.45 Zomernachten, TV-
meL
3RUSSEL, 324 m
12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 Platen
(Om 12.55 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.11,
14.00, 14.25, 15.00, 15.25 en 15.30 Platen. 16.00
Koersen. 16.02 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10
Kamermuz. (Om 17.2017.45 Voordr.). 17.50
Boekbespr. 18.00 Lekenmoraal en filosofie.
18.30 V. d. sold. 18.45 Ronde v. Frankrijk)
19.00 Nieuws. 19.40 Volkszang. 20.0 Hoorsp.
20.45 Platen. 21.15 Omr.ork. 22.00 Nieuws.
22.11 Zang en piano. 22.5523.00 Nieuws.
tingen, dat de invoer die het gemeenschap
pelijk buitentai-ief moet passeren zal af
nemen en in het intra-Euromarktverkeer
(respectievelijk ook met de vrijhandels
zone) zal toenemen. Gezien echter de
hoogte van het buitentarief zal volgens de
NEVEC blijvend met een invoer van bui
ten, bijvoorbeeld uit Amex-ika, rekening
moeten worden gehouden. Wat betreft de
uitvoer naar de gebieden buiten Euro-
markt en de vrijhandelszone wordt opge
merkt, dat deze export bedreigd zou kun
nen worden indien de Euromarkt zich te
protectionistisch zou gedragen.
Ten aanzien van de huidige intra-Euro-
markthandel dient men niet uit het oog
te verliezen dat een belangrijk gedeelte
hiervan bestaat uit het Benelux-verkeer.
Duitsland heeft tot op dit moment reeds
een grote uitvoer naar de andere Euro-
marktlanden, maar zet daarbuiten nog veel
meer af. Nederland is veruit de grootste
kleding-importeur van de Euromarkt, en
het enige land, dat een passieve kleding-
balans heeft. Met uitzondering van Frank
rijk zijn er thans geen bijzondere belem
meringen in het intra-Euromarktverkeer
voor kleding. Het effect zal dus komen
van het vervallen van de invoerrechten.
In het jongste nummer van het maand
schrift van het Centraal Bureau voor de
Statistiek wordt een beschouwing gewijd
aan de ontwikkeling van de goedereninvoer
in ons land in de periode 19481956,
waarin onder meer gewezen wordt op de
frappante stijging van de invoer van con
sumptiegoederen, vooral vanaf 1953. ïn
1954 is in vergelijking met 1953 de invoer
van consumptiegoederen gestegen met
38 pet. De consumptie van gezinshuishou
dingen steeg met 10 percent en de in
dustriële produktie eveneens met 10 pet.
Voor 1955 in vergelijking met 1954 bedra
gen de stijgingen respectievelijk 26, 8 en 7
pet. en voor 1956 in vergelijking met 1955
respectievelijk 25, 11 en 5 pet.
De consumptie, die behalve in 1956 in
groei niet ver uitgaat boven die van de
industriële produktie heeft dus wel in bij
zonder sterke mate de directe invoer van
consumptiegoederen beïnvloed.
De toeneming in de consumptie en dus
indirect de invoer van consumptiegoede
ren is in hoofdzaak het gevolg van inko
mensstijging gepaard met een additionele
vraag naar goederen, welke zich blijkt te
richten op consumptiegoederen welke niet
of in niet voldoende mate in het binnen
land worden gemaakt. Daarbij dient reke
ning te worden gehouden met de omstan
digheid, dat in een aantal industrieën de
grens van de binnenlandse produktie-
capaciteit is bereikt.
De teruggang van de invoer van con
sumptiegoederen na 1951 kan verklaard
worden in het uitstellen van loonsverho
gingen waardoor een consumptiebeperking
van 5 kon worden verkregen.
IffteressSYit is 'hef^a .¥èu'£afin
consumptiegoederen zich de stijging van
de invoer vooral'^hSéFi: rtfbbr|fè'daSrL 'Vari
1953 tot 1956 is de invoer van bananen,
citrusvruchten en gedroogd fruit gestegen
met 40 miljoen gulden, dranken met 14
miljoen gulden, kleding en bontwerk met
136 miljoen gulden, kook- en verwar
mingstoestellen met 22 miljoen gulden,
radio en televisietoestellen (buitenlandse
merken) met 18 miljoen gulden, grammo
foons en bandrecorders en dergelijke met
43 miljoen gulden, speelgoed en sportarti-
len met 17 miljoen gulden, motorrijwielen
en bromfietsen met 17 miljoen gulden en
personenauto's met 150 miljoen gulden.
Ook over 1956 geven de cijfers van de
Leidsche Textielfabrieken Gebrs. van Wijk
en Co n.v. weer een verbetering te zien,
een winstsaldo van 512.912 tegenover
420.149. In het saldo van 1956 zijn geen
bijzondere baten vervat. In 1955 was dit
wel het geval. Bovendien heeft een gun
stige beïnvloeding van het winstcijfer door
het vrijvallen van reserves, zoals in 1955,
niet plaatsgevonden. Er resteert een obli
gatieschuld van 1.598.000. Het saldo ex
ploitatierekening steeg van 957.100 tot
1.174.521. Het kapitaal bleef onveranderd
5.248.000. Het verliessaldo wordt hier
mee teruggebracht tot 452.108.
Over de gang van zaken in 1957 is de
directie niet ontevreden. De bedrijven ver
heugen zich in een ruime orderpositie, die
de bezetting voor geruime tijd garandeert.
Het valt moeilijk thans voorsnellingen te
doen over het resultaat voor 1957, maar de
directie verwacht dat de resultaten zodanig
zullen zijn, dat het nog op de balans voor
komende verlies dit jaar zal verdwijnen.
De voorbereidingen voor een volledige
fusie met de n.v. Van Cranenburgh en
Heringa's Sajetfabrieken zijn in een ver
gevorderd stadium gekomen. De directie
vertrouwt, dat deze fusie in 1957 haar be
slag krijgt.
De B. I. de Vries en Co Textiel n.v. te
Amsterdam heeft over 1956 een netto
winst behaald van f 1328. Dit wordt in
mindering gebracht op het saldo verlies
a. p., dat daarna nog f 66.755 bedraagt.
Ook in het verslagjaar heeft het bedrijf
zich toegelegd op im- en exportzaken tus
sen Amerika en West-Europa. Zowel de
omzet van de im- en export als transito
zaken is belangrijk gestegen. Ook de
bruto-uitkomsten laten evenredige stij
gingen zien. Dat nochtans het exploitatie
saldo is achteruitgegaan van f 19.381 tot
f 7362 vindt zijn oorzaak in de daling van
het resultaat der binnenlandse agentuur-
en commissiezaken.
Ook werden de uitkomsten ongunstig
beïnvloed doordat de tapijtfabricage gro
tere aanloopmoeilijkheden vertoonde dan
was voorzien. De directie neemt aan dat
deze aanloopmoeilijkheden thans zijn over
wonnen en de tapijten zullen dan ook eer
lang, zij het in bescheiden hoeveelheden,
op de markt komen.
De fabricage is gebaseerd op een nieuw
Amerikaans systeem, dat mede dankzij de
vestiging in Amerika, grondig is bestu
deerd. Over de dochterondernemingen
zegt het verslag dat de handschoenenfa
briek last ondervond van de ongebreidelde
concurrentie van Japan, Hongkong en
Oost- en West-Duitsland. Nagenoeg de ge
hele behoefte in Nederland wordt in deze
landen gedekt. De directie is thans doen
de de produktie over te schakelen op
stretch nylon en triacetate fabrikaten. De
grondstoffen zullen worden betrokken uit
Amerika. Deze noviteiten zullen echter
pas tegen het voorjaars-seizoen 1958 op de
markt komen.
De n.v. Madoera Stoomtram Maatschap
pij te 's-Gravenhage heeft over 1956 een
vex-lies geleden van f 23.008. Dit wordt ge
voegd bij de vorige verliezen, die hierdoor
stijgen tot f 2.767.290. De monetaire maat
regelen in Indonesië hebben een ongun
stige invloed gehad, terwijl geen enkele
compensatie door een verhoging van de
jaarlijkse vergoeding voor de in bezit
neming van de bedrijven daartegenover
stond. De hoofdvertegenwoordiger aldaar
blijft diligent. In de onderhandelingen met
de Indonesische regei'ing is niet de minste
voortgang gekomen. De weinig stabiele
politieke verhoudingen in Indonesië heb
ben er niet toe bijgedragen dat het overleg
inzake de naasting van de bedrijven
vruchtbaar kon zijn, aldus het verslag.
IN EEN OVERZICHT VAN de Verenigde Naties omtrent de economische wereld
situatie in 1956, welk overzicht in de komende bijeenkomst van de economische en
sociale raad der Verenigde Naties zal worden behandeld, wordt vastgesteld, dat de
stijging in de wereldproduktie, welke begon na het einde van de vijandelijkheden
op Korea, in 1956 is voortgezet, maar dat vrijwel overal het tempo van de stijging
verminderde. Volgens het overzicht lagen de oorzaken hiervoor zowel op het gebied
van de regeringspolitiek als op het gebied van de particuliere ondernemingen en
hieraan wordt toegevoegd, dat hoewel per saldo de vooruitzichten schijnen te
wy'zen op een lichte verdere stijging in de komende maanden, de onzekerheidsfactor
veel groter is dan een jaar geleden.
Hoewel de wereldeconomie in haar ge
heel genomen in 1956 zich in stijgende
richting bleef bewegen bestond in alle
landen toenemende bezorgdheid over de
stijgende dirnk op de pi'ijzen en maakten
sommige landen zich zorgen over het toe
nemende deficit op hun betalingsbalans.
Het uiteindelijke effect van de Suezka-
naalcrisis was veel minder ernstig dan
aanvankelijk werd gevreesd. In de meeste
landen stegen de kosten aanzienlijk waar
bij de toenemende produktiviteit niet even
groot bleek te zijn als de stijging der lonen.
In de belangrijkste exportlanden was
de binnenlandse produktie over het alge
meen hoger terwijl het verbruik eveneens
groter was, terwijl er voorts een flinke
stijging viel te constateren in het deel van
het nationale inkomen, dat voor kapitaal
vorming wordt besteed.
Agrarische produktie
De snelle economische expansie in de
landen met geleide economie bleef in 1956
aanhouden, hoewel ook hier het tempo
trager was dan in 1955. Voor het tweede
opeenvolgende jaar is de agrarische pro
duktie in de Sovjet-Unie aanzienlijk ge
stegen, maar alle overige' Oosteuropese
landen ondervonden een aanzienlijke da
ling van hun graanoogsten.
De buitenlandse handel van de landen met
geleide economie steeg in 1956 meer dan
in 1955 en hun handel met de overige we
reld nam sneller toe dan' de handel van
deze landen onderling.
Gestegen lonen
In het overzicht wordt er op gewezen,
RECHTZETTING
In het gisteren gepubliceerde bericht
„Duitsers overwegen lening van een bil
joen aan Frankrijk" is het bedrag ontleend
aan Amerikaanse bron, zodat het „bil
joen" een miljard is. In Frankrijk exx
Amerika duidt men namelijk met biljoen
de numerieke grootheid aan, die in aqdere
landen een miljard wordt genoemd. Het
Nederlandse biljoen is duizend miljard.
ADVERTENTIE
De wonderbaarlijke charme, die de natuur
aan het vederkleed van de vogels geeft,
geeft ViCREM aan hethaarvan de mensen.
Gebruik ViCREM en ontdek hoe mooi Uw eigen haar is
Grote Pot
1.65
De storing, die gisteren in ons land on
weersbuien en afkoeling bracht, is snel
naar Noorwegen weggetrokken. Het bij
behorende onweersfront drong tot diep
in Duitsland door. Na het passeren van
de storing begon een hogedrukgebied zich
van de Britse eilanden over de Noordzee
en onze omgeving uit te breiden. De uit
gestrekte wolkenvelden, die gisteravond
en vannacht van zee waren binnengedre-
ven, begonnen daardoor vanmorgen op te
lossen. Het hogedrukgebied zal naar Zuid-
Zweden trekken, terwijl zich tegelijkertijd
een vrij diepe depressie van de oceaan
naar de Golf van Biscaje beweegt. Door
deze ontwikkeling zullen in ons land oos
telijke tot zuidoostelijke winden gaan
waaien, waarmee weer warme lucht van
het vasteland zal worden aangevoerd, zo
dat voor de komende dagen opnieuw op
Woensdag 3 juli
Zon op 4.27 uur, onder 21.04 uur.
Maan op 11.57 uur, onder 23.39 uur.
Maanstanden
4 juli 13.09 uur eerste kwartier.
11 juli
20 juli
27 juli
23.50 uur
03.17 uur
05.28 uur
volle maan.
laatste kwartier,
nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 2 juli
Hoog water: 6.40 en 19.10 uur.
Laag water 2.23 en 14.44 uur.
Woensdag 3 juli
Hoog water: 7.30 en 20.00 uur.
Laag water: 3.11 en 15.33 uur.
warm tot zeer warm weer gerekend moet
worden.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen:
buiten
land maxima van giste
OU
c
2
ren. Binnenland: heden
•O'-3
O.
IA A
c
7 uur. Neerslag: laatste
•S-5
O
24 uur.
S
c.£
Stockholm
geheel bew. zzw
22
4
Kopenhagen
regenbui
wnw
22
0,3
Aberdeen
licht bew.
windst.
18
15
Londen
onbewolkt
n
25
0
Amsterdam
zwaar bew.
n
25
0
Luxemburg
mist
ozo
31
14
Parijs
half bew.
nno
26
0
Bordeaux
regenbui
O
23
2
Grenoble
onbewolkt
windst.
32
0
Nice
onbewolkt
nnw
28
0
Berlijn
licht bew.
wnw
34
0
Frankfort
licht bew.
windst.
34
0
München
licht bew.
zzw
30
0
Zürich
half bew.
nno
32
0
Genève
onbewolkt
windst.
31
0
Locarno
onbewolkt
O
30
9
Wenen
onbewolkt
windst.
32
0
Innsbruck
licht bew.
windst.
30
0
Rome
onbewolkt
windst.
33
0
Ajaccio
onbewolkt
windst.
26
0
Mallorca
onbewolkt
nno
30
0
Den Helder
geheel bew. nno
14
2
Ypenburg
geheel bew. no
16
0
Vlissingen
geheel bew. ono
16
1
Eelde
geheel bew. no
14
1
De Bilt
zwaar bew.
nnw
16
8
Twente
geheel bew. nnw
16
1
Eindhoven
geheel bew. n
17
0,1
9. Toen de smid weer enigszins op adem
was gekomen, stak zijn woede opnieuw op.
„Je hebt het er expres om gedaan!", riep
hij Panda toe„Je wilt mij voor de gek
houden! Je wilt mij een figuur laten slaan
met die flauwe grap!" „Hélemaal niet,
meneer de smid!", zei Panda beleefd. „Ik
.ik dacht alleen, dat u sterk genoeg zou
zijn om het open te krijgen, en...". Op
deze woorden barstte de heer Kluifsloffer
opnieuw uit in een onbedaarlijk gelach.
„Sterk genoeg!", riep hij proestend. ,,Onze
sterke smid kan niet eens een pakje open
krijgen!" „Probeer jij het dan eens!", bul
derde de smid - maar dat verzoek wees
de heer Kluifsloffer zonder aarzelen van
de hand. „IK heb nooit beweerd dat ik
een kampioen-krachtpatser ben!", zei hij.
„IK ga hier niet voor gek staan!" In mach
teloze woede wierp de smid het onwillige
pakje van zich af. „Het is onverwoest
baar!", gromde hij. „Het is rdar! Het is
onnatuurlijk! Ik houd niet van die vreemde
dingen!" Wanneer hij Panda's voorbeeld
had gevolgd en op dat ogenblik omgeke
ken had, zou hij nog iets veel vreemders
gezien hebben - want daar naderde, met
de zekere tred van drie metalen voetjes, 't
vreemde Ding weer, terwijl het de steel-
oogjes vast op Panda gericht hield
dat het jaar 1956 in de meeste industriële
landen werd gekenmerkt door het veel
vuldig voorkomen van prijsstijgingen,
welke steeds betrekkelijk gx-oot bleken te
zijn. Uit een onderzoek van de verbrui-
kersprijzen blijkt, dat de stijging van deze
prijzen voornamelijk moet worden gezocht
iix de sector voeding en diensten. Deze ver
hoging van de kosten voor levensonder
houd stimuleerde de vraag voor loonsver
hogingen waarbij in het afgelopen jaar de
loonsverhogingen groter zijn geweest dan
de prijsstijgingen. De stijging in de kosten
welke voortvloeide uit de hogere lonen
werd echter nietg eheel gecompenseerd
door een toegenomen produktiviteit.
Stabiele economie
Wat de vooruitzichten voor 1957 betx*eft
wordt in het overzicht opgemerkt, dat hoe
wel de voox-uitzichten vol onzekerheid zijn,
voor de naaste toekomst geen versnelling
in de economische activiteit wordt ver
wacht terwijl evenmin een ernstige econo
mische inzinking wordt verwacht. De toe
stand waarin alle produktie- en arbeids
capaciteit volledig wordt benut werd in
de meeste landen reeds in 1955 bereikt en
de situatie voor bepaalde sleutelax-tikelen,
zoals brandstoffen en staal, is sedei'tdien
niet krapper geworden.
Wat de vx-aagzijde betreft wijzen de al
gemene voox-uitzichten er op, dat de toe
neming van de vraag door middel van
overheidsmaatregelen wordt geremd, maar
dat er geen aanwijzingen zijn voor een
vermindering van de totale vraag. Wel
zijn er aanwijzingen van enige vertraging
in de investeringen in vaste activa. In de
Vex-enigde Staten, waar de totale econo
mische uitbreiding in 1956 bescheiden was,
bleef de toestand in de eerste maanden
van 1957 betrekkelijk stabiel en de huidige
verwachtingen gaan in de richting van
het voortzetten van een bescheiden econo
mische expansie in de loop van dit jaar.
RAI-tentoonstelling gaat
waarschijnlijk niet door
Hoewel de definitieve beslissing nog
genomen moet worden, ziet het er naar uit
dat de RAI-expositie van fietsen, brom
fietsen, motorfietsen en scooters dit jaar
niet zal doorgaan.. De tentoonstelling zou
van 25 oktober tot 2 november in het RAI-
gebouw te Amsterdam worden gehouden.
De reden hiervan is gelegen in het feit,
zo vernamen wij van de vereniging de
RAI, dat de handel in fietsen op het ogen
blik veel slechter is dan men na de oorlog
gewend was. De vei-koop van fietsen en
bromfietsen loopt momenteel onrustbarend
terug. De rijwielfabrikanten hebben op
het ogenblik bijzonder grote voorraden,
die anders altijd in het voox-jaar afgezet
werden. Dit jaar is de omzet in fietsen
verre achter gebleven bij dat wat men tot
nu toe gewend was. Van de vele duizenden
vierkante meters, die de RAI beschikbaar
heeft, zijn tot nu toe slechts 600 vierkante
meter door afnemers besproken.
Als vermoedelijke oorzaak voor de
slechte gang van zaken noemt men het
duurder worden van verschillende ver-
bruiksartikelen, de beperking in de afbe
taling en de bestedingsbeperking. Boven
dien schijnt de huurverhoging voor vele
mensen een rem op de besteding te zijn,
zodat men zich niet meer aan afbetalings-
tei-mijnen wil binden.
Accountantsopleiding. De directeu
ren der Vrije Universiteit hebben de he-
ren L. van Kampen jr. te 's-Gravenhage
en J. Nathans te Amsterdam, beiden ac
countant, benoemd tot respectievelijk bui
tengewoon hoogleraar en lector voor de
nieuw ingestelde accountantsopleiding in
de faculteit der economische weten
schappen.
Gevonden. Een reddingsploeg heeft maan
dag in Pontresina in Zwitserland de
stoffelijke overschotten gevonden van
drie Italianen, die zaterdag met een
groep van tien bedolven werden onder
een sneeuwlawine. Vandaag wordt ver-
der gezocht want een der stoffelijke
overschotten is nog niet geborgen.
Lange tunnel. Twee maanden geleden ver
dween de Amerikaanse predikant An
drew Daughters. Hij was het laatst in
een kano op een meer in de Ameri
kaanse staat Idaho gezien. De kano
was omgeslagen teruggevonden, doch
van de predikant ontbrak elk spoor.
Zondag kwam hij terecht met de wooi--
den: „Ik voel mij, alsof ik uit een lange
tunnel ben gekomen". Hij kon niet zeg
gen", waar hij in de verstreken twee
maanden was geweest.
Volksoordeel. De politie van Philadelphia
in de Amerikaanse staat Mississippi
heeft de 52-jarige neger Bish Nass, ver
dacht van vex-krachting van een blanke
vrouw, op een geheime plaats buiten
Philadelphia opgesloten. Men vreest na
melijk, dat Nass anders door de plaat
selijke bevolking zal worden gelyncht.
Maandagochtend werd zijn woning in
bi-and gestoken.
Overleden. Mevrouw Beatrice Eden, de
eerste vrouw van Sir Anthony Eden, is
zaterdag na een langdurige ziekte in
Londen overleden. Eden was in 1924
met haar getrouwd toen hij nog een
jong pax-lementariër was. Zij werd de
moeder van zijn twee zoons, Simon en
Nicholas. Simon sneuvelde in de Twee
de Wereldoorlog toen zijn gevechts
vliegtuig door de Japanners boven Bur
ma werd neergeschoten. Nicholas werkt
op een Londense bank.
Noodsignaal. Een herdershond, die ver
scheidene ui-en in een geparkeerde auto
in Madrid was opgesloten, heeft zijn
leven gered door de claxon in werking
te stellen. Het dier was de verstikkings
dood nabij tengevolge van de ver
schrikkelijke hitte in de auto. Voorbij
gangers, die op het lawaai van de
claxon te hulp snelden, konden een
raampje openmaken en de hond be
vrijden.
Ter beschikking. Maandag stelde West-
Duitsland drie van de twaalf op het
programma staande divisies ter be
schikking van de NAVO. Het zijn alle
drie infanteriedivisies. Tegen het einde
van dit jaar zullen nog twee pantser
divisies, die thans nog in opleiding zijn,
ter beschikking van de NAVO worden
gesteld.
Vrijheid. De Poolse regering heeft een
wetsontwerp bij het parlement inge
diend, dat voorziet in volledige vrijheid
bij het kopen en verkopen van grond.
Een ander wetsontwerp houdt de af
schaffing in van een decreet dat plaat
selijke autoriteiten het recht geeft met
geweld groxxd af te nemen van boeren,
die het niet willen bebouwen.
Nood-Witte Huis. Het bureau van presi
dent Eisenhower heeft medegedeeld,
dat twaalf dezer in verscheidene Ame
rikaanse steden driedaagse atoombom-
beschermingsoefeningen zullen worden
gehouden. Veertien hefschroefvliegtui-
gen zullen in die periode de president
en zijn voornaamste medewerkers over
brengen naar een „Nood-Witte Huis"
op een geheime plaats in de omgeving
van Washington.
Verbetering. Marokko en Frankrijk zullen
binnenkort ambassadeurs uitwisselen.
Roger Lalouette, de Franse gezant' in
Rabat, die dit bekendgemaakt heeft,
voegde er aan toe, dat er een zeer be
vredigende verbetering in de betrek
kingen tussen de twee landen is te con
stateren.
Een andere. Dr. John Bodkin Adams heeft
zich uit de Britse nationale gezond
heidsdienst teruggetrokken en zijn dui
zend patiënten twee weken de tijd ge
geven een andere dokter te zoeken. Het
wordt mogelijk geacht dat hij zich aan
een of ander ziekenhuis in Eastbourne
zal verbinden.
Als nieuw. De eerste Westduitse onderzee
boot is maandag te Kiel te water ge
laten. Dit vaartuig is er een uit de
Tweede Wereldoorlog, die een jaar ge
leden bij het Deense eiland Anholt is
gelicht en weer bruikbaar is gemaakt.
Drenkeling. Een 48-jarige Cubaan, die ne
gen dagen zonder eten of drinken op
een reddingsvlot in de Golf van Mexico
had rondgedobberd, is maandag naar
Key West in Florida ovei-gebracht. De
man, die zondag door een Amerikaans
tankschip werd opgepikt, zei te hebben
behoord tot de twaalf leden tellende
bemanning van het motorschip „Tropi
cal", dat is gezonken. Zijn elf mede-
opvai-enden bevonden zich bij een klein
reddingbootje, toen hij hen voor het
laatst zag.
TOVENAARS en priesters staan in de
menselijke samenleving ongeveer in de
zelfde verhouding tot elkaar als magie en
cultus En zomin magie en cultus scherp
van elkaar te scheiden zijn, zo kunnen ook
tovenaars en priesters bij natuurvolken
niet precies onderkend worden.
In het algemeen kan worden gezegd, dat
de tovenaar zijn overwicht te danken heeft
aan zijn macht over geesten
en krachten, terwijl de pries
ter de dienaar der godheid is.
Tovenaars verkrijgen hun
macht als gevolg van een in
nerlijke predispositie, priesters
oefenen't ambt daarentegen uit
krachtens aangeleerde kennis.
Wie nu denkt dat we
een duidelijk onderscheid hebben ge
maakt, vergist zich helaas deerlijk,
want ook tovenaars moeten een ze
kere opleiding doormaken. Op de Men-
tawei-eilanden bij Sumatra worden de
ogen van leerling-tovenaars met een
oplossing van plantensappen overgoten,
waardoor gedurende enkele dagen volsla
gen blindheid optreedt; men meent dat de
leerling hierna in staat zal zijn geesten te
zien.
Is het onmogelijk bij primitieve culturen
tovenaars volkomen van priesters te. on
derscheiden (bij de half-akkerbouwers in
Indonesië en Afrika treedt dezelfde per
soon vaak in beide functies op), in de zich
ontwikkelende cultuur verwijderen deze
beroepen zich later van elkaar en er ont
staat vaak een félle tegenstelling. De tove
naars dalen dan in aanzien en worden tot
goochelaars, kwakzalvers en heksenmees
ters, die onder het bijgelovige volk hun
verachte kunsten in het verborgene uit
oefenen.
Uit deze ontwikkeling volgt, dat pries-
ters pas tot ontplooiing kunnen komen
onder meer ontioikkelde cultuur verhoudin
gen. Voor hen is een bijzondere zielsdispo-
sitie (in de zin, zoals we die bij de tove
naars onderkend hebben) overbodig en
daarom is het vaak moeilijker hen van le
ken te onderscheiden dan de tovenaars.
In die gevallen, waar de voorouder-ver
ering de kern van de religie vormt, rust
de plicht van het handhaven
der cultus op het geslacht
en wel in de eerste plaats op
het hoofd van de stam.; zo
is het althans bij de Afri
kaanse natuurvolken, waar de
hoofdman in naam van de ge
hele stam als priester optreedt
bij de eredienst voor de
zielen van zijn voorvaderen. In Polynesiè,
bijvoorbeeld op Tahiti, waar de voorouder-
cultus eveneens een vooraanstaande plaats
innam, vormden de priesters een erfelijke
stand die van de hoge adel en het konings
geslacht afstamde.
Ook in Hellas en Rome was de uitoefe
ning van de staatsgodsdienst voor een groot
deel uit de familie-cultus gegroeid; de
priesters werden uit de meest vooraan
staande burgers gekozen en nog na de af
schaffing van het koningschap zetten de
koningen als bekleders van bepaalde pries-
tei ambten een soort schaduwenbestaan
voort.
Nu we de priesters een eindweegs in de
ontwikkeling hebben gevolgd, is het niet
meer dan billijk de tovenaars en gooche
laars, die zo diep in aanzien zijn gezonken,
uit het stof van de oudheid naar boven te
halen.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. Fétillon
