0? kiest de
zon
Zonexplosies markeerden het begin
van het Geofysisch Jaar
Prins Bernhard opende nieuw
gebouw Canadese ambassade
Fransen tonen op Berlinale
gebrek aan goede smaak
van
Het was juist vervroegd, omdat men
meer solaire activiteit verwachtte
Nederland leidt studie
van radio-activiteit
van de lucht
Sterke Amerikaanse
bijdrage
De negen Muzen
Civiel geding over de
auteursrechten van
een ballet
Kunstsatelliet ontsnapt niet
aan zwaartekracht
Amerikaanse marine vuurt
tweetraps-raket af
Door de bliksem gedood
Dochter van de pianist
Horowitz verongelukt
DINSDAG 2 JULI 1957
ADVERTENTIE
RANG
ÉEM PRODUCT VAN DE K'l NG FAB Rl E K EN
De hertog van Edinburgh heeft zon
dagmiddag voor de B.B.C.-televisie het
Internationaal Geofysisch Jaar ingeleid
met een rede, waarin hij de betekenis
ervan uiteenzette. De foto toont de
hertog temidden vav camera's en lam
pen in de studio.
NEW YORK (Reuter). Tenge
volge van een grote ontploffing op de
zon, die zich enkele dagen geleden
heeft voorgedaan, zijn vandaag bij
het begin van het Geofysisch Jaar,
ernstige storingen opgetreden in de
Transatlantische radioverbindingen,
aldus heeft dr. A. H. Shapley, onder
voorzitter van het comité voor «het
Internationale Geofysische Jaar, me
degedeeld. De ontploffing heeft mag
netische stormen hoog in de atmosfeer
van de aarde veroorzaakt.
Amerikaanse geleerden hebben
maandag opnieuw een grote ontplof
fing op de zon waargenomen. Deze
ontploffing was slechts weinig min
der hevig dan de eerste, die zondag
magnetische storingen veroorzaakte
in de hoogste lagen van de atmosfeer.
PARIJS (AFP). De eerste Russische
radio-peiling ballon voor onderzoek in het
Internationale Geofysische Jaar is maan
dagochtend opgelaten door het observato
rium voor de dampkring te Moskou.
De directeur van het observatorium,
Resjetov, deelde mee, dat zijn instituut
voortaan elke dag vier met radio uitge
ruste ballons zal oplaten. De van plastic
gemaakte ballons kunnen tot een hoogte
van 25.000 meter stijgen en zullen weer
kundige gegevens uitzenden.
LONDEN (U.P.) Het Internationaal
Geofysische Jaar is geen nieuw idee. Toen
het in 1950 was voorgesteld, stond het be
kend als het Derde Internationale Polaire
Jaar. Polaire jaren zijn gehouden in 1882
—83 en 1932—33, zij het op een veel klei-
Over de baan van de kunstsatelliet, die
in het geofysisch jaar zal worden gelan
ceerd, wordt vaak gezegd, dat deze zich
„buiten de aantrekkingskracht van de aar
de" zal bevinden. Dat kan echter nooit
want de gewone maan beweegt zich, juist
door die aantrekkingskracht rond de aarde
en de baan van die „gewone" maan is aan
zienlijk verder van de aarde verwijderd
385.000 km) dan die welke wordt be
oogd voor de kunstmatige satelliet (enkele
honderden km). Waaron? valt zij dan niet
„naar beneden"?
De kunstmaan wordt met zeer grote
snelheid op een bepaalde hoogte gebracht,
waarna men de baan zich laat ombuigen.
Hiervoor wordt een hoogte gekozen waar
de dampkring zo ijl is geworden, dat deze
geen remmende invloed meer op de snel
heid der kunstmaan kan uitoefenen. Deze
blijft dus haar snelheid zonder meer be
houden. Door de aantrekkingskracht van
de aarde begint ze echter onmiddellijk
naar de aarde toe te vallen. Dat dit echter
geen loodrechte val wordt, toont de schets
hieronder.
■-"jfrj&oa o
Nadat de baan is omgebogen, zal onze
kunstmatige satelliet zich gaan bewegen
in de richting, aangegeven door pijl A.
Maar zij begint tegelijkertijd al te vallen,
dus de richting A wordt afgebogen tot
richting B. Doch ook deze richting zal niet
rechtlijnir kunnen zijn, omdat het vallen
voortgaat, zodat wij richting C krijgen, en
zovoort.
Het is duidelijk, dat, als de snelheid
maar voldoende groot is, onze kunstmaan
wel voortdurend naar de aarde toevalt,
maar er toch nimmer op neer komt! Zij
valt als het ware voortdurend om de aarde
heen. Dat doet ook de „echtemaan en in
deze geest beschrijft ook onze aarde haar
baan ten opzichte van de zon.
De bovenstaande figuur 2 geeft het ver
loop van de kunstmaan bij onvoldoende
snelheid. Zij komt tenslotte op de aarde
neer.
Bij een bepaalde hoogte boven het aard
oppervlak behoort wel een bepaalde snel
heid van de satelliet als voorwaarde, dat
zij in haar baan blijft. Hoe verder de baan
van de aarde is verwijderd, des te kleiner
zal de snelheid zijn. Overigens zijn die
snelheden voor onze begrippen enorm. Een
kunstmaan op een hoogte van 277 km zou
een snelheid van ongeveer 28.000 kilometer
per uur moeten hebben. De maan daaren
tegen loopt „slechts" 3600 km per uur in
haar reis rond de aarde. Zij heeft dus ruim
27 dagen nodig om één keer rond de aarde
te wentelen. De kunstmaan met haar grote
snelheid en korte afstand van de aarde,
doet het 15 keer pet etmaal!
nere schaal dan het heden begonnen
projekt.
De beslissing om de tussentijd terug te
brengen van 50 op 25 jaar, werd genomen
gezien het sterk opgevoerde tempo
van de wetenschappelijke ontwikkeling en
omdat een toeneming verwacht werd in
de solaire activiteit van het jaar 195758.
Het I.G.J. staat onder auspiciën van en
wordt gedeeltelijk gefinancierd door de
UNESCO en wordt uitgevoerd onder
auspiciën van de internationale raad van
wetenschappelijke verenigingen, welke
zijn hoofdkwartier in Londen heeft.
Het doel van het I.G.J. is kennis te ver
garen op een schaal zoals nooit eerder
mogelijk was. De geleerden zullen alles
over de wereld bestuderen, van het cen
trum der aarde tot de bovenste lagen van
de atmosfeer en daar buiten.
Camera's en telescopen, satellieten en
raketten, seismografen en spectografen,
radar en multi-frequentie-ontvangers
zullen gebruikt worden in een research-
program, dat vermoedelijk meer dan 200
miljoen dollar zal vergen, op te brengen
door de landen, die deelnemen.
Klimaat
Een van de voornaamste doelstellingen
van het Internationale Geofysische Jaar is
het mysterie van het klimaat van de
wereld op te lossen.
Al jaren weten de geleerden, dat de
wereld warmer wordt ongeveer 2.2
graad in 50 jaar. Dit hebben zij ontdekt
door de teruggang van de grote ijsmassa
in het hoge noorden te observeren. Nie
mand weet echter precies hoeveel ijs in
het zuidpoolgebied zit, en of het ook op
grote schaal smelt.
Het zuidpoolgebied. het minst geëxplo
reerde deel van de wereld, is groter dan
de Verenigde Staten en Eurona bij elkaar.
Het ijsblok daar wordt geschat on eon in
houd van tussen de 6 en 12 miljoen
kubieke mijl. Indien slechts 1 percent van
deze ijsplaat zou smelten, dan zou het
zeeniveau van de wereld 75 centimeter
kunnen stijgen.
De geleerden geloven ook dat het raad
sel van de kosmische stralen de vraag
of ze komen van de sterren, de zon of de
tussenliggende ruimte misschien min
stens ten dele opgelost zal word- door de
studie van het I.G.J. in de Poois+-eken.
Deze gebieden werden gekozen omdat de
kosmische stralen elders het oppervlak
van de aarde niet bereiken, doch geabsor
beerd worden in de bovenlaag van de
atmosfeer.
Kosmische stralen zijn fragmenten van
atomen, die uit he+ heelal komen en die
met zeer hoge snelheden reizen. Ze kun
nen waargenomen worden met speciale
telescopen, die soms met een ("eiger-teller
zijn uitgerust. Gezegd is, dat hun energie
groter is dan geproduceerd kan worden
met de machtigste ..atoomkraker", die door
de mens gemaakt is.
Moderne research-techniek zal toegepast
worden om de aard te ontdekken van de
schakels tussen zonnevlekken, het Noor
derlicht, kosm'sche stralen en magneti
sche stormen. Reeds lang geloven geleer
den dat deze verschijnselen verband met
elkaar houden, doch de ware samenhang
is nooit ontdekt.
Radio-activiteit
WASHINGTON (U.P.) Radio-actieve
neerslag kan onder meer dienstig zijn bij
het bepalen van luchtbewegingen, die van
grote en beslissende invloed zijn op het
weer. Dit heeft de Amerikaanse kern
fysicus dr. Henri Bader op een symposion
over atoomenergie, dat ter gelegenheid van
het Internationale Geofysische Jaar in
Washington wordt gehouden, medegedeeld.
Tot op heden zijn 135 kernwapens tot
ontploffing gebracht, waarvan ongeveer
twintig krachtige waterstofbommen. De
neerslag van deze ontploffing heeft zich
onder anderen, in de sneeuwmassa's van
Groenland en de Zuidpool verzameld. Het
blijkt mogelijk te zijn, met grote nauw
keurigheid vast te stellen, wanneer de
radio-actieve deeltjes zijn neergeslagen.
Op deze wijze kan men de luchtcirculatie
in de atmosfeer sinds 1945 toen de eer
ste atoombom ontplofte reconstrueren.
Het betoog van dr. Henri Bader werd
bevestigd door dr. Sigmund Fritz, -^en
meteoroloog.
Het Nederlandse aandeel in het Geo
fysische jaar, dat maandag begon, zal uit
verschillende waarnemingen bestaan. Een
speciaal op Curacao ingericht station zal
zich in 't bijzonder met lengte- en breedte
bepalingen bezighouden. Nieuwe geo
fysische stations te Paramaribo en te Hol-
landia zullen de radio-activiteit in de lucht
meten, het aardmagnetisme bepalen, pei
lingen in de ionosfeer verrichten met be
hulp van radiosignalen en door middel van
radiospiegels de radiostraling van de zon
meten.
In Nederland zelf zal een uitgebreid
onderzoek worden ingesteld naar de radio
activiteit van de lucht, waarbij ons land
internationaal de leiding is toegekend.
Het Koninklijk Nederlands Meteoro
logisch Instituut in De Bilt zal een veh-
hoogde activiteit aan de dag leggen door
de radiosondes en de weerballons hoger te
laten opstijgen dan gewoonlijk het geval
is. De sterrewacht te Utrecht zal op in
tensieve wijze de zon waarnemen en de
uitbarstingsverschijnselen, die daar plaats
grijpen. De afdeling Ionosfeer en radio-
astronomie van de P.T.T. zal zich bezig
houden met het bestuderen van storingen
in het radioverkeer in verband met uit
barstingen op de zon.
Ook de radiotelescoop te Dwingelo zal
actief meewerken aan onderzoekingen in
verband met het Geofysische Jaar.
KIEL. (UP) De overgrote meerder
heid der haaien in de Noordzee zal geen
mens kwaad doen. Doch enkele van de ge
vaarlijker soorten, die het midden van de
Atlantische Oceaan en de Middellandse
Zee bevolken zijn met de recente hittegolf,
die het water van de Noordzee aanzienlijk
verwarmde, via het Kanaal naar onze stre
ken gekomen.
Dit is medegedeeld door de Duitse bio
loog dr. Fritz Thurow, die een speciale
studie heeft gemaakt van de vissoorten in
de Noordzee.
Dr. Thurow sprak bij de oprichting van
de „Duitse Vereniging van Haaienvissers",
die. zqndag in Kiel plaats had Nog deze zo
mer zullen vierdaagse zeereizen worden
georganiseerd, om de haaienvissers in de
gelegenheid te stellen hun sport te be
oefenen. Enkele dagen geleden werd in
de omgeving van Helgoland, op vijftien
meter diepte een haai van bijna duizend
kilo gevangen.
Gewoonlijk komen in de Noordzee vijf
soorten haaien voor. De honden-, haring-,
hoorn-, gevlekte- en kathaai hebben één
ding gemeen: zij blijven doorgaans diep
onder het wateroppervlak en voeden zich
met vis, die op de zeebodem leeft. Slechts
in zeer bijzondere omstandigheden vallen
zij mensen aan.
Door de hittegolf van de afgelopen da-
SAN NICHOLAS ISLAND, Californië (UP)
De Amerikaanse marine heeft op het
proefterrein on San Nicholas Island, in de
staat Californië, een „Dan"-raket afge
vuurd, een twee-traps raket, die bestaat
uit een Nike voor het eerste stadium, met
een „Deacon", die op eigen kracht verder
gaat na de „Nike" te hebben afgeworpen.
De bedoeling is dat de „Dan" een hoogte
van 130 kilometer boven het aardopper
vlak zou bereiken. Een woordvoerder van
de marine verklaarde slechts dat het afvu
ren „volgens plan" verlopen is, en dat de
gegevens welke door de instrumenten in
de „Dan" verzameld zijn, momenteel wor
den bestudeerd.
Een woordvoerder van de Amerikaanse
marine deelde eerder mede, dat de „Dan"-
raket instrumenten bevatte, om zonnevlek
ken en solaire opflikkeringen te meten.
Vóór zij weer op de aarde neerkwam gaf
de „Dan" verzamelde gegevens door naar
stations op een eiland, dat ongeveer 90
km van de Californische kust is gelegen.
gen zijn echter ook blauwe haaien in de
Noordzee verzeild geraakt. Deze dieren
kunnen gevaarlijk zijn voor baders.
Het bestuur van de nieuwe vereniging,
wier leden doktex's, zakenlieden, technici
en handarbeiders zijn, heeft twee 60-tons
vaartuigen gecharterd. Men zal hoofdzake
lijk in de omgeving van Helgoland vissen.
De schepen zullen in de nabijheid van de
Duitse vissersvloot blijven. Gevangen
haaien kunnen dan in de koelruimte van
vissersvaartuigen worden opgeslagen.
In de Duitse Noordzee-badplaalsen zijn
tot op heden nog geen blauwe haaien
gesignaleerd. Doch Duitse vissers hebben
enkele van deze dieren in het zuidweste
lijk deel van de Noordzee waargenomen^
Engelse vissers zagen vorige week en
kele blauwe haaien buiten de Engelse
zuidkust.
Te Vuren (gil) is maandag tijdens een
hevige onweersbui de 27-jarige tuinder B.
Lith, die met zijn vrouw drul. bezig was
om het wasgoed van de lijn binnen te ha
len, door de bliksem getroffen en op slag
gedood. Zijn vrouw is levensgevaarlijk ge
wond.
BERLIJN De Fransen zijn in de ge
hele wereld bekend om hun goede smaak,
maar op het internationale filmfestival te
Berlijn, de Berlinale, gaven ze nu een be
wijs van bij zonder-slechte smaak: ze
brachten er „Sait-on jamais?" (Kan men
't ooit weten?) in vertoning, een nieuwe
film van Roger Vadim.
Net als in zijn vorige film et Dieu
crea la Femme", zoekt hij ook in dit nieuwe
werk zijn kracht in een soort zwoelheid,
dat bij gezond-voelende mensen alleen
maar afkeer kan wekken. Het Berlijnse
publiek reageerde nogal fris op deze film:
af en toe klonk enig hoongelach en aan
het slot was er meer gefluit dan applaus.
Dezer dagen werd aangekondigd, dat
Frankrijk op het festival ook vertegen
woordigd zal zijn door Eddie Constantine.
En dan te bedenken, dat het nauwelijks
vijf a zes jaar geleden is, dat de Fransen
artistiek aan de spits stonden in de Euro
pese cinematografie!
De Amerikanen, die dikwijls middelmaat
naar de festivals sturen, toonden ditmaal
beter begrip voor festivaleisen dan de
Fransen. Met hun film „Twelve Angry
Men" (Twaalf boze mannen) van regisseur
Sidney Lumet stelden ze zich meteen aan
de kop van de favorieten voor een belang
rijke prijs. Op het ogenblik dat ik dit ar
tikel schrijf, moeten nog enige belangrijke
films in vertoning komen, maar het zou mij
verwonderen als vanavond bij de prijsuit
reiking zou blijken, dat de Amerikanen
daarmee geen grote prijs in de wacht zou
den hebben gesleept.
Dit werk verhaalt van de discussies in
een jury van twaalf mannen, in een recht
zaak, waarbij een jongeman terecht staat,
verdacht van moord op zijn vader. De jury
trekt zich in de raadkamer terug en haar
oordeel lijkt bij voorbaat vast te zullen
staan: „schuldig", want de aanwijzingen
tegen de jongen zijn overstelpend. De be
slissing van een jury moet volgens de
Amerikaanse wet eenstemmig worden ge
nomen en men gaat maar meteen tot stem
ming over. Dan blijkt echter, dat een van
de gezworenen (gespeeld door de grote
acteur Henry Fonda) voor „onschuldig
heeft gestemd, omdat hij niet geheel
van de schuld overtuigd is. De discussies
komen nu los, waarbij telkens nieuwe ar
gumenten worden gehoord, die de getui
genverklaringen en de „aanwijzingen" ont
zenuwen of eventueel zouden kunnen ont
zenuwen. Bij telkens nieuwe stemmingen
blijken steeds meer juryleden, om welke
reden dan ook)C.omgezwaaid te zijn, zodat
tenslotte, na urenlange debatten, het de
finitieve oordeel valt: „onschuldig"!
Zoals men bemerkt speelt de hele film
zich af in één kamer en drijft zij op de ge
sprekken, dus op de dialoog. Dat beperkte
de cinematografische mogelijkheden uiter
aard ten sterkste, maar die dialoog is voor
treffelijk en regisseur Lumet heeft de mo
gelijkheden van camerabehandeling, die
deze ene kamer hem liet, ten volle ge-
De kleine Eva Cohn, die te Berlijn alle
harten won in „Geen tijd voor
tederheid".
Prins Bernhard heeft maandag, op de
nationale Canadese dag, de nieuwe kanse
larij van de Canadese ambassade aan de
Sophialaan te 's Gravenhage geopend. De
eerste steen voor deze kanselarij, die in de
klassieke stijl van het begin der achttiende
eeuw werd opgetrokken, werd op 14 juli
1955 door Prinses Margriet gelegd.
De Prins werd verwelkomd door de
Canadese ambassadeur, de heer Thomas A.
Stone. De Prins dankte voor de uitnodiging
en herinnerde aan de bijzondere banden,
welke er tussen de koninklijke familie en
Canada bestaan en aan de hechte banden
tussen Canada en Nederland.
Voordat de Prins een lint in de Neder
landse kleuren doorknipte, dat voor de
hoofdingang was gespannen, zongen „Die
Haghe Sangers" „O Canada", dat werd
gevolgd door de beide volksliederen. De
ambassadeur van Canada is ere-voorzitter
van dit mannenkoor.
De officiële opening werd bijgewoond
door de minister-president dr. Drees, de
ministers Staf, Suurhoff en Helders, de
staatssecretarissen Veldkamp, Moorman en
Van der Beugel, het vrijwel voltallige corps
diplomatique, de leden van het internatio
nale gerechtshof, vice-admiraal N. A. Rost
van Tonningen, de directeur van het kabi
net der Koningin, mej. mr. M. A. Tellegen,
de voorzitter van de Eerste Kamer, mr. J.
Jonkman, de vice-voorzitter van de Raad
van State, dr. A. A. L. Rutgers, de Com
missaris der Koningin in de provincie
Zuid-Holland, mr. J. Klaasesz, de chef van
de generale staf, generaal B. R. P. F. Has-
selman, de chef van de luchtmachtstaf,
generaal H. Schaper, de secretaris-generaal
van het ministerie van Financiën, mr. H.
A. M. van den Dries, de thesaurier-generaal
jhr. mr. E. van Lennep, de secretaris-gene
raal van het ministerie van Economische
Zaken, prof. G. Brouwers, de oud-minister
van Buitenlandse Zaken mr. J. W. Beyen
en de commissaris voor de emigratie mr.
ir. B. W. Haveman.
De korte plechtigheid werd eveneens bij
gewoond door de Canadese minister van
Defensie generaal-majoor G. R. Pearkes,
Onderscheiden. Dr. J. Smit, lector in
de Nederlandse taal en letterkunde aan
de universiteit te Melbourne (Australië"),
is benoemd tot ridder in de orde van
Oranje Nassau.
bruikt, met steeds wisselende camera
instellingen. Daardoor boeit deze film dan
ook aan één stuk door met ongewone
kracht.
De Britten kwamen na „The Spanish
Gardener" met een beter werk voor de
dag: Manuela, een film van Guy Hamilton,
die zich doet kennen als een goed vakman
in zijn vormgeving van een verhaal over
een halfbloed meisje, dat aan boord van
een Engelse vrachtboot wordt gesmokkeld.
Elsa Martinelli speelt de rol van het meis
je, Trevor Howard, hier zelf aanwezig, die
van de kapitein en Pedro Armendariz die
van de machinist van de boot, twee man
nen die beiden hun sporen in het acteren
voor de film hebben verdiend en naar wie
men ook hier met genoegen kijkt.
Denemarken, dat herhaaldelijk zeer be
hoorlijke films maakt, had ooi: hier een aan
trekkelijke inzending: „Ingen Tid til kaer-
tegn" (Geen tijd voor tederheid), een film
van Annelise Hovmand. De hoofdrol daar
in wordt gespeeld door een schattig meisje,
de kleine Eva Cohn, die hier al net als
de echte „sterren" voortdurend wordt be
stormd om handtekeningen. Ze stelt in de
film het dochtertje voor van een actrice en
een eveneens drukbezette vader, een kind
dat zich een beetje verwaarloosd voelt en
dan van huis wegloopt. Als ze in aanraking
komt met allerlei andere mensen gaat ze
allengs beseffen, dat het ouderlijk huis
toch een grote geborgenheid geeft, en dat
haar ouders, al hebben ze dan dikwijls
geen tijd voor haar, haar toch wel degelijk
innig liefhebben. Ze keert dan terug naar
huis, waar de ouders, uiteraard, inmiddels
tot de conclusie zijn gekomen, dat ze méér
tijd voor hun kind beschikbaar dienen te
houden. Het verhaal is tegen het slot
nodeloos gerekt en krijgt daar nog even
een overbodige sensationele wending,
maar als geheel is het, zonder een meester
werk te zijn, alleszins aantrekkelijk.
Duitsland zelf heeft een psycho-analy-
tische film vertoond, Jonas, gemaakt door
een zenuwarts. De fotografie en de muziek
die trouwens beide kortgeleden met een
„Bondsfilmprijs" werden geëerd bleken
zeer fraai, maar het verhaal is onbegrij
pelijk voor iedere leek op psycho-analy-
tisch gebied, dus voor het grote publiek,
dat de enige bestaansreden voor een film
vormt.
Jan Koomen
Huygens bewerkt. Op vrijdagavond 5
juli zal in Münster (Westfalen) onder lei
ding van theater-intendant Claus Wernert
de première worden gegeven van een be
werking van „Trijntje Cornelis dochter"
van Constantijn Huygens door de Duitse
publicist en letterkundige dr. Fr. Markus
Hiibner. Het stuk wordt opgevoerd onder
de Duitse titel „Mann soil nicht zuviel
fragen".
Expositie. Met het doel aan de leden
van de Amsterdamse gemeenteraad een
overzicht te geven van hetgeen gedurende
de laatste jaren aan de gemeentemusea
werd geschonken is er in het Stedelijk Mu
seum in Amsterdam een kleine tentoon
stelling ingericht van schilderkunst, grafiek,
beeldhouwkunst en industriële vormgeving,
welke een vijftal zalen op de bovenverdie
ping beslaat. De expositie duurt tot 4 juli.
Federatie. De Nederlandse Federatie van
Beeldende Kunstenaarsverenigingen heeft
dezer dagen haar jaax-vergadering in het
Waaggebouw te Haarlem gehouden. In
deze bijeenkomst geschiedde de installatie
van de nieuwbenoemde voorzitter E.
Warffemius. Het bestuur werd in de be
staande vorm gehandhaafd.
Filmprijs Raad van Eux-opa
De filmprijs van de Raad van Europa is
toegekend aan de Westduitse film
„Stx-esemann". Het is de eerste maal dat
deze prijs, bestemd voor de film die voor
de zaak van de Europese eenwox-ding de
meeste waarde heeft of een bepaald as
pect van het leven in Europa beklemtoont,
wordt uitgereikt. De film is gewijd aan het
leven van de vroegere Duitse minister van
Buitenlandse Zaken, Gutstav Stresemann,
winnaar van de Nobelprijs voor de vrede
in 1926. Hij ond ex-handelde o.m. over het
sluiten van het verdrag van Locarno en
bewerkstelligde Duitslands opneming in de
Volkenbond.
De jury vermeldde tevens de Noorse
documentaire „Same Jakki", gewijd aan
het leven der Lappen
Voor de civiele kamer van de Amster
damse rechtbank heeft maandagmiddag
een geding gediend dat het Ballet der Lage
Landen aanhangig heeft gemaakt tegen de
Engelse choreograaf Jack Carter. Deze
laatste heeft met dit gezelschap samenge
werkt voor de uitvoering van het door hem
ontworpen ballet „The Witch Boy". De
balletgroep verlangt van de rechter de
uitspraak, dat zij de bezitster is van de
auteursrechten op het genoemde ballet-
Jack Carter betwist vooreerst „The Witch
Boy" speciaal voor Mascha ter Weeme's
groep te hebben ontworpen en houdt
voorts vol, dat de auteursrechten hem uit
drukkelijk toekomen.
Mevrouw mr. J. Groeneveld-Van Baak,
optredend namens eiseres, verklaarde, dat
haar cliënte zich op grond van artikel 7
der auteurswet eigenares van de bedoelde
rechten acht. Jack Carter was namelijk
als choreograaf bij het Ballet der Lage
Landen in loondienst. Op een vraag van
de president of die arbeidsovereenkomst
schriftelijk was vastgelegd antwoordde
pleitster ontkennend. Zij vervolgde: moge
lijk is de idee voor „The Witch Boy" van
vroegere datum, maar de eindvorm heeft
Carter stellig in dienst van het genoemde
ballet vervaardigd.
Mr. R. P. Kokosky verklaarde als plei
ter voor Jack Carter, dat zijn cliënt als
regisseur en danser, doch niet als choreo
graaf in loondienst van het Ballet dei-
Lage Landen is geweest. Werkzaamheden
van choreografische aard heeft hij geheel
los daarvan verricht. Pleiter legde enkele
bescheiden over met de bedoeling aan te
tonen, dat zijn cliënt de genoemde choreo
grafie reeds in 1948 in Londen heeft ge
maakt en deze ter beschikking heeft ge
steld van het Ballet der Lage Landen.
„Vanzelfsprekend dient Cai-ter dus als
eigenaar te worden beschouwd", zo besloo'
mr. Kokosky zijn pleidooi.
De uitspraak werd bepaald op 18 juli.
SAN REMO (UP) Op de weg van
Ospedaletti naar Bordighera aan de Ita
liaanse Rivièra is de 22-jarige Sonia Horo
witz, dochter van de bekende pianist
Wladimir Horowitz en van de oudste doch
ter van Arturo Toscanini, Wanda, met
haar motor uit een bocht gevlogen en te
gen een telegraafpaal gebotst. Met een
schedelbasisfractuur en andex-e verwondin
gen is zij in het ziekenhuis opgenomen.
Haar toestand is zeer ernstig. Na het on
geluk, dat zondagavond gebeux-de, is zij
nog niet bij kennis geweest. De ouders
verblijven in de Verenigde Staten.