KROESJTSJEV ONTDOET ZICH VAN STALINISTEN
MolotovMalenkov, Sjepilov en
Kaganowitsj uit partijbestuur
Vele honderden doden bij
aardbeving in Perzië
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Verwijt aan Molotov: Hij was
tegen vreedzame coëxistentie
eè'MORRjS
Financiële toestand slechter
dan hij ooit geweest is
DIT JAAR: 562 DODEN j
J. J. VAN KOOTEN
Vraagtekens
Reactie van dr. W. Drees
„Kremlin niet zo eensgezind
als het zich voordoet"
Warmte neemt af
De Aziatische influenza
Dodelijk ongeluk in Haarlem
Minister Hofstra in Tweede Kamer:
Het woord is aan
Ramp maakt 50.000 boeren dakloos
Solex de eerste en de beste v.a. 349.50
Kindervoorstelling
„Repelsteeltje"
71e JAARGANG No 300
DONDERDAG 4 JULI 1957
302e JAARGANG No 148
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 12230.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
LONDEN (AFP/Reuter). Radio-Moskou heeft
woensdag bekendgemaakt, dat Malenkov, Kaganowitsj,
Molotov en Sjepilov wegens het vormen van een tegen
de partij gerichte groep uit het presidium van het Cen
trale Comité der Sovjetrussische communistische partij
en uit het Centrale Comité zelf zijn gestoten. In een com
muniqué van het Centrale Comité, getiteld „over de
tegen de partij gerichte groep van Malenkov, Molotov
en Kaganowitsj" wordt gezegd, dat het Comité op een
algemene vergadering op 29 juni het volgende besloot:
„Ten eerste de methoden om in de partij verdeeld
heid te zaaien de "Whoden, die door het tegen de
partij gerichte blok van Malenkov, Kaganowitsj en Mo
lotov, alsmede Sjepilov, die zich later bij hen voegde,
werden toegepast openlijk te veroordelen, in aanmer
king genomen dat hun activiteit onverenigbaar is met
de leninistische beginselen.
Ten tweede Malenkov, Kaganowitsj en Molotov uit
het lidmaatschap van het presidium van het Centrale
Comité en uit het Centrale Comité te stoten en Sjepilov
te verwijderen uit de functie van secretaris van het
Centrale Comité, alsmede als kandidaat voor het lid
maatschap van het presidium van het Centrale Comité
en van het Centrale Comité zelf".
Bij haar pogingen om de politieke lijn
van de partij te wijzigen, gebruikte
deze groep tegen de partij gerichte
methoden teneinde de samenstelling
van de leidende organen, gekozen
door het Centrale Comité, te veran
deren, aldus het communiqué. „Dit
was niet toevallig. In de afgelopen
drie of vier jaar, waarin de partij
vastberaden er op uit was de fouten
en tekortkomingen tengevolge van de
persoonsverering te herzien en een
succesvolle strijd leverde tegen de
richting, die het marxisme-Ieninisme
wilde herzien, zowel op internationaal
gebied als in het land, jaren, waarin
de partij goed werk heeft gedaan om
de verdraaiingen van de leninistische
nationale politiek uit het verleden te
herzien, in die periode bleek duidelijk
en volkomen, dat de anti-partijgroep
voortdurend verzet pleegde".
„Zy trachtte de leninistische politiek van
vreedzame coëxistentie tussen de staten
met verschillende sociale stelsels tegen te
werken, evenals de pogingen om de inter
nationale spanning te verminderen en
vriendschappelijke betrekkingen te vesti
gen tussen de Sovjet-Unie en alle volke
ren ter wereld'1, aldus het communiqué.
„De groep was tegen uitbreiding van de
rechten van de Sovjet-republieken op het
gebied van de economische en culturele
ontwikkeling, alsmede op het terrein van
de wetgeving. Ook verzette zij zich tegen
's-GRAVENHAGE (A.N.P.) „Ik ver
baas mij er telkens opnieuw over, dat men
in een land als de Sovjet-Unie, waar men
naar buiten altijd de indruk wil wekken
van een eensgezinde regering, waarbinnen
geen tegenstellingen bestaan, het steeds op
nieuw op dergelijke uitbarstingen laat aan
komen. Over het algemeen is het het veilig
ste, over Russische zaken niet direct com
mentaar te geven, daar niemand de juiste
toedrachten kent. Maar mijns inziens kan
men wel aannemen, dat het hier een con
flict in de Russische leiding betreft aan
gaande de buitenlandse politiek", aldus ver
klaarde de minister-president dr. W. Drees.
Dr. Drees verklaarde, in deze „uitbar
sting" een bewijs te zien voor het bestaan
van spanningen in de Russische topleiding,
waarvan het bestaan altijd is ontkend. Dit
omdat hier niet één man ontslagen wordt,
maar een hele groep, tot nu toe vooraan
staande figuren.
Ook de staatssecretaris van Buitenlandse
Zaken, drs. E. H. van der Beugel, zei zeer
voorzichtig te willen zijn inzake Russische
aangelegenheden. „Er zijn blijkbaar grote
interne spanningen in de Sovjet-Unie", zo
zei hij, „doch niemand kan zeggen of dit
een keer in de politiek zal betekenen, en zo
ja, of dit een keer ten goede of ten kwade
zal zijn.
ADVERTENTIE
BARTEUORISS.TR. HAARLEM TEL 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL.'717162
STURKA SPORTKLEDING
c°oococooocxx>3CCOccoccocccccoooc*xx>->^-ooor>r'ofyvv'Toooo
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
donderdagavond tot vrijdagavond,
opgemaakt om 11.15 uur:
Plaatselijk enkele regen of on
weersbuien, maar morgen over
dag ook zonnige perioden.
Zwakke tot matige wind in
hoofdzaak uit westelijke richtin
gen. Minder warm dan vandaag.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
OLAAX x, O x X*xxx*xxxxxxxxxxx«030c000;*<x»30^0c>0000cO
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S
het vergroten van het aandeel der plaat
selijke Sovjets in de uitvoering van deze
taken. Bovendien verzette de anti-party-
groep zich tegen de krachtige koers van
de party naar de snellere ontwikkeling
van de economie en de cultuur in de na
tionale republieken, een koers, waarvoor
de bevordering van de leninistische vriend
schap tussen alle volkeren van ons land
wordt verzekerd.
Voorts verzette de groep zich volgens de
beschuldiging tegen de maatregelen ter
bestrijding van de bureaucratie en tot
vermindering van de omvang van het
staatsapparaat. Voortdurend zouden de be
trokkenen oppositie hebben gevoerd tegen
de reorganisatie van de industriële leiding
en de oprichting van economische raden.
Dit verzet hadden zij voortgezet, zelfs na
dat de betrokken plannen op vergaderin
gen in het gehele land waren goedgekeurd
en tot wet waren geworden. „Ook maak
ten zij bezwaren tegen een nieuwe poli-
teik ten aanzien van de collectieve boerde
rijen, waardoor deze meer initiatieven
kunnen nemen. Tevens wilde zij niet
weten van de afschaffing van de ver
plichte leveranties van landbouwproduk-
ten door deelnemers aan collectieve boer
derijen uit hun individuele bezit. Deze ver
plichting komt aan het einde van dit jaar
te vervallen."
Tegen Kroesjtsjevs project
„Het viel niet te verwonderen", aldus het
communiqué, „dat kameraad Molotov, die
blijk gaf van een conservatieve en bekrom
pen houding, bezwaar maakte tegen het in
cultuur brengen van 35 miljard hectaren
woeste grond. Met Malenkov en Kagano
witsj had Molotov zich ook hardnekkig
verzet tegen de actie tegen de persoons
verheerlijking.
Op buitenlands gebied had de groep,
volgens het communiqué in het bijzonder
Molotov, bekrompenheid getoond en op alle
manieren de tenuitvoerlegging van drin
gende maatregelen tot vermindering der
internationale spanning gehinderd. Molo
tov had steeds geageerd tegen maatrege
len om de betrekkingen met Joegoslavië te
verbeteren. Deze houding was op de ple
naire vergadering van het centrale party-
comité in juli 1955 eenstemmig veroor
deeld, als zynde niet in overeenstemming
met de belangen van de Sovjet-staat en
het socialistische kamp. Ook had Molotov
bezwaar gemaakt tegen het sluiten van
het staatsverdrag met Oostenrijk en het
vredesverdrag met Japan. Tevens voelde
hij niet voor persoonlijke contacten tussen
Sovjet-leiders en staatslieden van andere
landen. In vele van de genoemde kwesties
was Molotov's mening gedeeld door kame
raad Kaganowitsj en in een aantal geval
len ook door kameraad Malenkov", aldus
het communiqué.
Niettegenstaande het feit, dat het presi
dium en het centrale comité als geheel ge
duldig deze verkeerde zienswijzen hadden
gecorrigeerd, in de hoop dat de betrokke
nen niet in hun fouten zouden volharden,
hadden de genoemde leiders hun anti-
leninistisch standpunt gehandhaafd.
Niet uit de partij
„Toen", aldus het communiqué, „de vier
leiders, die bedreigd werden met uitslui
ting uit de partij, tenslotte het bestaan
hadden erkend van een komplot tegen de
partijlijn en zich er toe verbonden, dat zij
zich bij elk besluit van het Centrale Co
mité ten aanzien van hen zouden neerleg
gen, besloot het Centrale Comité de be
trokkenen niet uit de partij te stoten, het
geen de hoogste disciplinaire straf zou zijn
geweest, maar alleen uit zijn midden te
verwijderen.
Wat er met de betrokkenen als leden
der regering zal gebeuren, is nog niet be
kend. Molotov en Kaganowitsj zijn vice-
premier en Malenkov is behalve vice-pre
mier ook minister van de elektrische cen-
tralen.
Uit de lijst van leden van het presidium
blijkt, dat nog een vijfde leider, namelijk
Maksim Saboerov, niet in het nieuwe pre
sidium is teruggekeerd. In het communi
qué, waarin kritiek wordt geleverd op de
andere leiders, wordt van zijn geval geen
melding gemaakt.
De Moskouse radio deelde voorts mee,
dat het Centrale Comité, dat eenstemmig
besloten had de vier leiders uit te stoten,
een nieuw presidium heeft gekozen, be
staande uit de volgende personen (in alfa-
Verschuivingen in Roemenië?
PARIJS (AFP) Het Roemeense pers
bureau Agerpress heeft medegedeeld, dat
twee leden van het Politbureau van het
centrale comité der Roemeense arbeiders
partij van hun functie zijn ontheven. Het
zijn Josef Tsjisinevski, lid van het Polit
bureau en secretaris van het Centrale
Comité en Miron Constantinescu, lid van
het politiebureau.
Malenkov
Sjepilov
betische volgorde): A. B. Aristov, N. I.
Beljajev, L. I. Brezjnev, N. Boelganin, J.
Foertsewa, N. G. Ignatov, A. I. Kiritsjen-
ko, N. Kroesjtsjev, F. R. Kozlov, O. Kuu-
sinen, A. Mikojan, N. M. Sjwernik, M. A.
Soeslov, K. Vorosjilov en G. Zjoekov.
Zjoekovs ster stijgt
Dit zijn de eerste gevolgen van de ai-
vering: Dmitri Sjepilov, die tot de „anti
partij groep" was toegetreden, verloor zijn
In het Zuiderziekenhuis te Rotterdam is
een 15-jarig; meisje overleden. De moge
lijkheid bestaat, dat zij lijdende was aan
Aziatische griep, maar zeker is dit geens
zins, aldus de directeur van de Gemeente
lijke Geneeskundige-
dienst.
en Gezondheids-
Molotov
functie van assistent van Kroesjtsjev in
het partijsecretariaat en zijn „wisselend"
lidmaatschap in het Centrale Comité
M. Z. Saboerov, ook een eerste plaats
vervangend premier en voormalige voor
zitter van de staatsplannencommissie, werd
uit het presidium gezet, doch blijkbaar
niet uit het Centrale Comité. De partij
resolutie sprak geen bepaalde beschuldi
ging tegen hem uit. Eerste plaatsvervan
gend premier M. G. Pervoechin werd ge
degradeerd van vol lid van het partij-pre
sidium tot „wisselend" lid. De reden
werd niet bekend gemaakt.
Maarschalk Georgi Zjoekov, minister
van Defensie, maakte promotie tot vol lid
maatschap van het presidium. Hy is de
eerste beroepsmilitair, aan wie deze eer te
beurt valt. Mevrouw Ekaterina Foertsewa,
voorzitter van het partijdistrict Moskou,
maakte een zelfde promotie. Zij is de eer
ste vrouw met vol lidmaatschap.
N. G. Ignatov, voormalig minister van
Binnenlandse Zaken onder de thans ge-
executeerde chef van de geheime politie,
Lavrenti Beria, werd naar het presidium
teruggeroepen uit zijn isolement in de re
publiek Basjkirian in Centraal-Azië.
Het ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid deelt mede, dat de ge
neeskundige hoofdinspecteur, mede naar
aanleiding van dit sterfgeval, een uitvoe
rig onderzoek heeft ingesteld. Uit de be
richten van de provinciale inspecteurs is
komen vast te staan, dat zich thans slechts
in enige plaatsen in Nederland een lichte
opeenhoping van een aantal influenza-
gevallen voordoet. Dat de ziekte zich op
enigszins uitgebreide schaal in ons land
zou hebben geopenbaard, moet op dit ogen
blik, mede op grond van de meest recente
berichten, waarover de provinciale inspec
teurs beschikken, met nadruk worden te
gengesproken. Bovendien heeft de ziekte
een bijzonder goedaardig karakter.
Vanmiddag omstreeks één uur is in het
ziekenhuis St. Joannes de Deo te Haarlem
aan zijn verwondingen overleden een 58-
jarige monteur uit Haarlem, die gisteren
morgen omstreeks negen uur in de Ken-
nemerstraat bij het oversteken door een
motorrijder is aangereden, waarbij hij
ernstig werd gewond.
De 36-jarige mevrouw H. H. Siebelink-
Wissink, uit Luntelo, gemeente A a 11 e n,
is op de Varsseveldseweg, onder de ge
meente Aalten, door een personenauto
aangereden, met het gevolg dat zij met
zware inwendige kneuzingen en een her
senschudding naar het ziekenhuis te Win
terswijk moest worden overgebracht. In de
loop van de avond is zij overleden. Zij
was moeder van twee kinderen.
Tengevolge van verkeersonge-
lukken in ons land zijn in 1957 om
het leven gekomen 562 personen, j
van wie 114 kindei-en.
De minister van Financiën, de heer Hofstra, heeft gisteren in de Tweede Kamer
bij de behandeling van de voorstellen tot belastingverhoging gezegd, dat het tekort
op de begroting 1957 zo groot is, dat alleen al om die reden belastingverhoging nodig
is. De top van wat het rijk bij de Nederlandse Bank kan lenen is bereikt. De finan
ciële toestand is slechter dan hij ooit is geweest. De uitkomsten van 1956 zijn een paar
honderd miljoen slechter dan was geraamd. Deze lijn naar de diepte heeft zich in
1957 voortgezet, zodat aan een gedeeltelijke inflatoire financiering niet valt te ont
komen. Wij staan in de komende jaren voor een aantal grote nieuwe uitgaven, zei
de minister. Voor het onderwijs valt de jaarlijkse toeneming van de jaarlijkse uit
gaven niet met honderd miljoen te stoppen. De Delta-werken zullen op den duur 150
miljoen per jaar vergen. De bouw van wegen, bruggen, tunnels zal honderden mil
joenen eisen. De Euromarkt kost Nederland honderd miljoen per jaar. Over twee
jaren moet er honderd miljoen zijn voor de uitbetaling van de geblokkeerde eige-
naarslasten in de landbouw, terwijl dan juist de belastingverhogingen aflopen. Er
is geen reden om aan te nemen, aldus minister Hofstra, dat op lange termijn het geld
er wel zal zijn.
Met het oog op de bestedingsbeperking in de Tweede Kamer een amendement in.
wil de regering de vennootschapsbelasting dat de strekking heeft de helft van de ver-
tijdelijk, tot 1 januari 1959, verhogen met hoging van de vennootschapsbelasting bin-
Solon:
De rijkste man is hij, die genoeg heeft.
vier percent. Dat verzwaart de lasten van
het bedrijfsleven met totaal 100 miljoen
gulden. Dat bedrag wil de K.V.P. niet zo
maar in de schatkist laten verdwijnen.
Daarom diende de heer Lucas gisteren
TEHERAN (UP) Het Perzische Rode Kruis heeft verklaard, dat er minstens
duizend personen gedood zyn door een reeks heftige aardschokken, die dinsdag
Noord-Perzië teisterden. Gisteravond laat, 24 uur na de aardbeving, waren reeds
250 lijken geborgen. Men gelooft, dat vier- tot vijfduizend personen ernstig zijn
gewond en dat 50.000 mensen hun woning hebben verloren. De schokken waren
zo sterk, dat huizen instortten, de grote wegen openscheurden en de rails van de
spoorlijnen verwrongen werden. De overlevenden vluchtten in paniek uit hun
dorpen het land in. Naar het Perzische blad „Keyhan" woensdag meldde zyn er
reeds meer dan 500 lijken uit de puinhopen te voorschijn gehaald. „Tienduizenden"
in meer dan 50 gemeenten zagen hun woning en al hun bezittingen in puinhopen
veranderen. Overal in de straten en op de akkers liggen nog ongeïdentificeerde
doden en verminkten.
De hulpverlening aan de slachtoffers
wordt bemoeilijkt door het ontbreken van
verbindingen, daar de wegen en spoorlijnen
in het getroffen gebied vrijwel overal ge
blokkeerd of vernield zijn. De bewoners
in de Kaspische provincie Mazanderan en
in het gebied van Babul Larijan bleven
ook vannacht buiten slapen uit angst voor
nieuwe aardschokken.
Vele gewonden in de straten riepen
gisteren nog om hulp. Er waren niet veel
doktoren die helpen konden, voornamelijk,
omdat de getroffen streek een landbouw
gebied is, mijlen ver verwijderd van de
grote steden.
Verband met xon-explosies
Ook elders in Perzië, zoals in de hoofd
stad Teheran, zijn aardschokken gevoeld.
Hier is echter geen schade aangericht.
Het epicentrum van de beving lag ver
moedelijk in de Kaspische Zee. Men gelooft
dat er verband bestaat tussen de aard
schokken en de jongste erupties op de zon.
De sjah van Perzië was diep onder de in
druk van de berichten over de ramp, die
hem in Zwitsefland bereikten, waar hij
met vakantie is. Hij gaf opdracht aan zijn
zuster, prinses Shams, die aan het hoofd
staat van het Perzische RorV Kruis, zich
naar het geteisterde gebied te begeven om
de reddingspogingen en de hulpverlening
te leiden.
De nasleep van de aardbeving heeft
gisteren nog nieuwe schade aangericht.
Aardverschuivingen stortten met donde
rend geweld van de berg Damavend naar
beneden. Grote rotsblokken rolden de vel
den op. Enkele daarvan troffen boeren
woningen.
Aardschok in Pakistan
KARATSJI (Reuter) Ook de hoofdstad
van Oost-Pakistan, Dacca, is maandag
nacht omstreeks half twee door een aard
beving getroffen, bestaande uit een reeks
van vijf schokken. De inwoners vielen uit
hun bedden en de huizen trilden, maar
Radio Pakistan, die dit bericht omriep, ge
waagde niet van persoonlijke ongevallen
of schade.
nen tien jaar terug te betalen op een tijd
stip. dat in het belang van de werkgele
genheid d< bestedingen weer moeten
worden verhoogd. Van de andere partijen
steunde alleen de heer Van Dis (S.G.P.)
het amendement. Ook minister Hofstra
had er groot bezwaar tegen, omdat het de
moeilijkheden van vandaag naar morgen
verschuift. De heer Lucas klaagde ook
over de steeds stijgende staatsuitgaven.
Dat is een uitvloeisel van het regerings
beleid, dat men niet ineens kan ombuigen,
zei de minister, die voorts de verhoging
van de omzetbelasting voor een aantal ar
tikelen verdedigde. Hij vond een belas
tingverhoging op niet-noodzakelijke arti
kelen gerechtvaardigd in een tijd van be
stedingsbeperking.
„Als men van luxe spreekt, dan moet
men maar het tarief verhogen voor de
grote Amerikaanse auto's, waarin de mi
nisters rijden", merkte mr. Van Leeu
wen (V.V.D.) op.
De Kamer spreekt ook vandaag nog over
de verhoging van vennootschaps- en om
zetbelasting. Het voorstel tot aanpassing
van de personele belasting aan de komen
de huurverhoging, welke aanpassing de
schatkist zeven miljoen oplevert, keurde
zij zonder hoofdelijke stemming goed.
(Zie ook pagina 5)
ADVERTENTIE
Houtplein 20 - Tel. 12J00
Grote Houtstraat 140 - Tel. 12349
De tropische onweersbui van gis
terenmiddag heeft de opvoering van
„Repelsteeltje" onmogelijk gemaakt.
De voorstelling is uitgesteld tot
Woensdagmiddag 10 juli a.s.,
om half drie.
De toegangskaarten blijven geldig;
u dient ze dus goed te bewaren.
De „zuivering" van het Centrale Comité
van de communistische partij der Sovjet-
Unie betekent in de allereerste plaats de
nederlaag van Molotov in diens lange en
verbitterde strijd tegen Kroesjtsjev. Van de
vier mannen, die uit het Centrale Comité
zijn gestoten, is de 67-jarige Molotov de
oudste, de ervarenste, de invloedrijkste.
Hoewel Kaganowitsj in al deze opzichten
niet veel voor hem onderdoet, kan Molotov
er op bogen, dat hij reeds tien jaar vóór de
Oktoberrevolutie van 1917 lid van de toen
streng verboden bolsjewistische partij werd
en in 1909 voor het eerst door de tsaristi
sche politie werd gearresteerd. Zelfs in zijn
afschuwelijkste dromen zal toen het spook
beeld niet voor hem zijn opgerezen, dat hij
48 jaar later door zijn communistische
mede-leiders van een communistisch Rus
land zou worden gebrandmerkt als reactio
nair, samenzweerder tegen de partij en sa
boteur van de socialistische ontwikkeling
van het land, in dat zijn carrière daardoor
in schande zou eindigen.
Kaganowitsj, die nu 64 is, is eveneens
jarenlang een zeer populaire figuur in de
Sovjet-Unie geweest. Hij was niet alleen
een machtig man in de partij gedurende
vrijwel de hele veertig-jarige periode van
haar officieel bestaan, maar zijn persoon
lijkheid sprak tot het publiek, dat hem
kende als de man ^ie het spoorwegstelsel
van de Sovjet-Unie had verbeterd en die
verantwoordelijk was voor het bouwen van
Moskou's imposante ondergrondse spoor
weg, de trots van elke Moskoviet. De twee
andere slachtoffers van de nieuwe zuive
ring, Malenkov en Sjepilov, zijn veel jonger
dan Molotov en Kaganowitsj; zij behoren
tot een andere generatie, hebben niet zij
aan zij met Lenin (en Trotsky!) op de bar
ricades gestreden en hebben later ook niet
zó nauw als de twee ouderen met Stalin
samengewerkt.
Molotov was ongetwijfeld de aanvoerder
van deze groep, zoals alleen al blijkt uit het
feit dat hij als enige van de vier zijn oppo
sitie tegen bepaalde aspecten van de partij
politiek niet onder stoelen of banken stak.
Hij heeft zijn verleden van bolsjewiek uit
de pre-revolutionaire dagen blijkbaar niet
kunnen verloochenen en waarschijnlijk ook
daarom de verguizing van Stalin - aan
wiens eerste intriges ter verovering van de
positie van Lenin hij al moet hebben deel
genomen - nooit kunnen aanvaarden.
Dat deze man, die meer dan een kwart
eeuw lang de koers van de buitenlandse
politiek der Sovjet-Unie heeft bepaald, nu
als een gevaarlijke samenzweerder van zijn
partij-functies is beroofd - en ongetwijfeld
ook heel gauw zijn regeringsfuncties zal
moeten neerleggen - betekent een enorme
overwinning voor Kroesjtsjev, die in het
Kremlin geen behoefte meer heeft aan
oude stalinisten. Maar de vraag rijst, welke
invloed die overwinning zal hebben op de
positie van Gromyko, de tegenwoordige
minister van Buitenlandse Zaken, die een
leerling en trouw volgeling van Molotov is.
Als men Gromyko in internationaal diplo
matiek milieu aan het werk ziet, wekt hij
de indruk dat hij even koud, even onver
zettelijk. even hard-dogmatisch is als Mo
lotov, maar dat hij als mens misschien
minder principieel is en eerder bereid, zich
als instrument door zijn partij en zijn re
gering te laten gebruiken. Het zou dus mo
gelijk zijn. dat Gromyko zijn positie redt
door ook met de nieuwe wind mee te
waaien, ondanks het feit dat hij stellig niet
met hart en ziel een anti-stalinist, een
Kroesitsiev-man is. Maar bij Gromvko's
toekomst moet voorlopig toch wel een
vraagteken worden geplaatst.
Trouwens, de jongste machtsverschuiving
maakt het noodzakelijk, dat er bij tal van
aspecten van de Sovjet-politiek opnieuw
vraagtekens worden gezet. Malenkov, de
eerste die na de dood van Stalin wijziging
durfde brengen in de economische politiek
van de oude dictator, wordt nu over één
kam geschoren met die-hard stalinisten als
Molotov en Kaganowitsj: Sjepilov, pas ver
leden jaar door Kroesjtsjev zelf tot minis
ter van Buitenlandse Zaken gemaakt en na
de tragedie van de Hongaarse opstand door
diezelfde Kroesjtsjev ^p een belangrijke
partij-post geplaatst, wordt nu ook voor de
leeuwen geworpen. Wat de diepere beteke
nis van dit alles is, valt voorlopig nog niet
te doorgronden.
En het grootste vraagteken van alle dient
men te zetten bij de werkwijze van de
regeringspartij der Sovjet-Unie, een werk
wijze die zich nog altijd in het duister vol
trekt en daardoor voor de uitgestotenen
zelfverweer onmogelijk maakt. Belang
rijker dan menige politieke ontwikkeling
in de Sovjet-Unie zou de vraag kunnen
zijn, of die werkwijze zich ooit naar het
licht zal kunnen ontwikkelen.
Simon Koster
Rector -magnificus. Prof. dr. G. H. A.
Grosheide Fzn is met ingang van het be
gin van de nieuwe cursus benoemd tot rec-
tor-magnificus van de Vrije Universiteit te
Amsterdam.
