EN HET DING
Vijfde na-oorlogs uitbreidingsplan te
Pernis nadert zijn voltooiing
Fa. B. ENGELENBERG
Y&WM BOUILLON
Buiig weer hogdt nog aan
Groot industrieel centrum
De radio geeft vrijdag
Zijn Nederlandse vrouwen ouderwets
35 ct per dubbel tablet
Wereldnieuws
ZocU ió het zo
J
2
Nieuwbouw en herstel op
internationaal niveau
OfflCülF VERKOOP SIKKEfiS LUKKEN
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Is de discontoverhoging in
Nederland hoog genoeg?
Aandelenemissie Geveke
Index groothandelsprijzen
Amerikaanse staat verliest
proces tegen oliemij-en
van kostelijk vlees
voor krachtiger soep!
Opdrachtenportefeuille van
Braat n.v. goed voorzien
Inschrijving opgeschort op
de IJ-tunnellening
Het stijgend prijspeil in
Engeland verontrustend
Asï®irsw
hoort in
uw bagage
BEROEPS-
SPEL
O ONDERDAG 18 JULI 1957
Te Pernis nadert men de voltooiing
van de vijfde fase van het na-oorlogse
uitbreidingsprogramma van de Shell,
"ien glycerolfabriek, uitbreiding van de
installaties voor de vervaardiging van
insekticiden, een „platformer", ontzwa
velingsinstallaties voor gasolie en een
alkylatiefabriek voor de vervaardiging
van vliegbenzine zijn enkele van de
belangrijkste onder handen zijnde pro-
jekten. Bovendien heeft de oudste destil
latie-eenheid van de raffinaderij zojuist
een vernieuwing ondergaan.
Glycerol
De glycerolfabriek die in aanbouw is,
is de eerste fabriek voor de vervaardiging
van synthetische glycerol in Europa, de
enige buiten de Verenigde Staten. De
kasten van dit projekt bedragen ruim
25 miljoen gulden. Glycerol, gewoonlijk
glycerine genoemd, wordt onder andere
gebruikt bij de bereiding van medische
en farmaceutische preparaten, alkydhar-
sen voor de verfbereiding, cosmetica en
cellofaan. Oorspronkelijk verkreeg men
glycerol als bij-produkt in de zeepindu
strie. Er is thans echter een werkwijze
voor de synthetische bereiding van gly
cerol, die uitgaat van propyleen, een be
standdeel van gassen, die vrijkomen bij
de verwerking van aardolie in een raffi
naderij. Deze werkwijze geeft een zo zui
ver produkt dat het, evenals de glycerol
die wordt verkregen bij de zeepfabricage,
kan worden gebruikt in levensmiddelen
en farmaceutische produkten.
Insekticiden
De aldrin- en dieldrinfabrieken zijn
reeds gedurende ruim twee jaren in be
drijf. Zowel aldrin als dieldrin zijn mid
delen ter bestrijding van sprinkhanen
plagen. Bovendien wordt aldrin gebruikt
bij het bestrijden van bodem-insekten en
dieldrin ten bate van land- en tuinbouw,
en de openbare gezondheidszorg (bestrij
ding van malariamuskieten, vliegen en
dergelijke). De endrinfabriek werd begin
van dit jaar in gebruik genomen. Endrin
is evenals de twee bovengenoemde een
insekticide. Het kenmerkt zich onder meer
door een opvallende aktiviteit tegen rup
sen. Men is thans bezig met de uitvoering
van een aanzienlijk uitbreidingsprogram
ma voor de aldrin- en dieldrinfabriek.
„Platformer"
De „platformer", met de bouw waarvan
in 1956 werd begonnen, zal in 1958 in
bedrijf worden gesteld. De installatie zal,
met een verwerkingscapaciteit van 1700
ton per dag, een van de grootste „piait-
formers" van Europa zijn. „Platformer"
is een samenvoeging van de woorden
„platinum" en „reformer", hetgeen in
houdt dat in deze installatie koolwater
stoffen worden „omgevormd" met behulp
van een katalysator waarin zich een wei
nig (minder dan één percent) platina be
vindt. De grondstof voor de „platformer"
is een zware benzinefractie die bij de pri
maire destillatie van ruwe olie wordt ver-
ADVERTENT1E
Doelstraat S9 - Haarlem 11252
AUTOLAKKEN
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.23 Platen. 8.00 Nws.
8.18 Platen. 8.50 V. d. vrouw. 9.15 Platen
(9.35-9 40 Waterst.) 10.00 Avonturen met kin
deren, 'caus. 10.05 Morgenwijding. 10.20 V. d
kleuters. 10.40 Orgelspel 11.05 Viool en piano.
11.30 V. d jeugd. 12.00 Dansmuz. 12.30 Land
en tuinb.' meded. 12.33 Sport en prognose.
12.50 Platen. 13.00 Nws. 13.15 Meded. en Pla
ten. 13 20 Promenade ork. 13.55 Beursber.
14.00 Madrigaalkoor. 14.25 Voordr. 14.45 Cello
en piano. 15.10 Gevar. progr. 16 00 Blokluit
en clavecimbel. (Tussen 16.00 en 18.00 Ronde
v. Frankrijk). 16.25 Lichte muz. 16.40 V. d.
jeugd. 17.05 Lichte muz. 17.25 Vakantietips.
18.00 Nws. 18.15 Act. 18.20 Ronde v Frankrijk
18.30 Orgelspel 18.50 De puntjes op de i, caus.
19 00 V. d. kind. 19.10 Ritm. muz. 19.30 „Wat
geloven Vrijzinnig Protestanten'caus. 19.50
„Op bezoek bij anderen", caus. 20.00 Nws.
20.05 Boekenbespr. 20.15 Mezzo-sopr. en
piano. 20.35 De Ronde v. België, caus. 20.45
Oostelijk Flevoland, caus. 21.00 Ritrh.muz.
21.35 Ronde v. Frankrijk. 21.45 Waar blijft
de tijd, klankb. 22.00 Buitenl. weekoverz.
22.15 Holland Festival 1957: Strijkork. en so
list. 22.40 „Zorg om de mens", caus. 22.50
Avondwijding. 23.00 Nws. en SOS-ber. 23.15-
24.00 Platen.
7.00 Nws. 7.10 Gewijde muz. 7.30 Platen.
7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws. en
weerber. 8.15 Platen. 9.00 V. d. zieken. 9.30
Lichte muz. 10.00 Orgelspel. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.30 De jeugd vliegt
uit, hoorsp. 12.00 Pianorecital. 12.30 Land- en
tuinb.meded. 12.33 Meisjeskoor. '12.53 Platen
of act. 13.00- Nws. 13.15 Lichte muz. 13 40
Platen. 14.05 Schoolradio. 14.25 Metropole-
ork. en klein koor. 15.15> Voordr. 15.35 Cello
en piano. 16.00 Hoe kunnen we houtgewas
sen door oculeren vermeerderen?, caus. 16.15
Lichte muz. 16.40 Clavecimbelrecital. 17.00
Voordr. 17.20 Lichte muz. 17.40 Beursber.
17.45 Platen. 18.00 Stemmen van overzee.
18.15 Accordeonspel. 18.35 V. d. jeugd. 19.00
Nws. en weerber. 19.10 Regeringsuitz.: Ru
briek Verklaring' en toelichting. Midden
standsvoorlichting. Ill Huurproblemen van
de middenstander. 19.20 Regeringsuitz.: Emi
gratierubriek. Het emigratiepraatje van H.
A. van Luyk. 19.30 Nieuwe platen. 20.00 Ra
diokrant. 20.20 Holland Festival: Don Pas-
quale, opera. 22.15 Glasharp en piano. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nws. en SOS-ber.
23.15 en 23.45-24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 m.
12 00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 Platen.
13.00 Nws. 13.11 en 13.45 Platen. 14.00 en
15.20 Platen. 15.40 Belgische muz. 16.00 Koer
sen. 17.00 Nws. 17.10 Lichte muz. 17.45 Duitse
les. 18.00 Platen. 18.10 Voordr. 18.20 Platen.
18.30 Platen. 19.00 Nws. 19.40 Koorzang. 20.00
Platen. 20.15 Symf.ork. en 'solist. 20.55 Platen.
21.10 Symf.ork en solist. 21.40 Platen. 22.00
Nws. 22.11 Strijkkwart. 22.25 Orgelcon. 22.55-
23.00 Nws.
kregen. Het „platformen" vormt deze
weinig klopvaste zware benzinefraotie om
tot een benzinecomponent met een zeer
hoge klopvastheid. Behalve benzine wor
den ook nog waterstof en koolwaterstof
gassen verkregen. De bij deze bewerking
verkregen waterstof opent de mogelijk
heid om op economisch verantwoorde
wijze allerlei aardolieprodukten te ontzwa
velen. De Koninklijke Shell-groep heeft 'n
proces ontwikkeld voor de ontzwaveling
van gasolie door waterstof met behulp
van een katalysator. Dit geschiedt onder
druk en bij verhoogde temperatuur. Voor
dit proces worden thans te Pernis instal
laties gebouwd.
Vliegbenzine
Een alkylatiefabriek voor vliegbenzine
is momenteel in aanbouw en zal begin
1958 in gebruik worden genomen. In deze
fabriek zullen lagere koolwaterstoffen tot
vliegbenzinecomponenten worden gealky-
leerd. Deze componenten moesten tot nu
toe in Nederland worden geïmporteerd.
De in mei 1937 in bedrijf genomen des-
tilleerinstallatie CD-1 heeft een algehele
vernieuwing ondergaan, die in mei werd
voltooid. De oude apparatuur is hiermede
aan de nieuwe eisen der techniek aange
past. De oorspronkelijke capaciteit van de
installatie is door enige uitbreidingen en
door het vervangen van oude en ver
ouderde onderdelen door nieuwe verdub
beld.
Augurkenoogst
Op de Venlose veiling is het augurkenseizoen
begonnen en de dag-aanvoeren stijgen snel.
De vooruitzichten voor het augurkenseizoen
zijn, dank zij het gunstige zomerweer en in
tegenstelling tot vorig jaar thans bijzonder
gunstig. Indien het weer blijft meewerken kan
zelfs een record-oogst tegemoet gezien worden.
Nieuwe fabriek Zwaardemaker
Zwaardemakers Handel en Industrie n.v. te
Zaandam zal de nieuwe fabriek in juni van
1958 waarschijnlijk in gebruik nemen. Deze
fabriek zal ongeveer f 1,7 miljoen vergen. Men
hoopt in dit bedrag te voorzien door middel
van de recente kapitaalsuitbreiding met
f 577.500, de onderhandse lening van f 800.000
5 percent en het restant uit eigen middelen.
De benodigde nieuwe machines zullen voor
het grootste gedeelte uit Duitsland betrokken
worden. De directie hoopt dan te bereiken dat
de produktie zal kunnen worden opgevoerd met
minder arbeiders. De vooruitzichten voor 1957
blijft de directie als niet gunstig beoordelen. I
De Euromarkt" wekt eveneens zorg door het I
kostprijsverhogende effect.
Nederland-Polen I
Op 16 juli werd te Warschau een overeen
komst tussen Nederland en Polen geparafeerd
ter regeling van het goederenverkeer tussen
beide landen voor de periode 1 augustus 1957
tot 31 juli 1958. Zowel aan de invoer- als aan
de uitvoerziide zijn verschillende contingenten
verhoogd. De gezamenlijke waarde van de in-
en uitvoercontingenten bedraagt 92 miljoen
gulden tegen 66 miljoen gulden in het vorige
verdragsjaar.
Beurs was zonder stroom
De effectenbeurs te Amsterdam heeft woens
dagmiddag na half twee met de werkzaam
heden enige moeilijkheden ondervonden door
dat bij het begin van de beurstijd de elek
trische stroom uitviel, vermoedelijk doordat een
zekering was doorgeslagen. Dit had tot gevolg,
dat de tikkerdienst tijdelijk was ultgschakeld,
dat de noteringen niet per telex aan de dag
bladen kon worden doorgegeven en dat het
gebouw niet kon worden geventileerd, Om
streeks half drie was de storing' Opgeheven.
Luyks inleggerij
De n.v. Luyks Fabrieken en Inleggerijen zul
len hun conservenindustrie te Blerick opheffen.
In dit bedrijf werkten 's zomers rond 150 sei
zoen-arbeiders en -arbeidsters. De vaste per-
soneelskern omvatte 20 man. De terreinen en
fabrieksgebouwen zijn te koop aangeboden.
Het vrijhandelsgebied
De economische secretaris bij h?t Engelse
ministerie van Financiën Nigel Birch, heeft in
antwoord op een door een Lagerhuislid ge
stelde vraag medegedeeld dat de werkcommissie
van de O.E.E.S. bevredigende vorderingen heb
ben gemaakt bij hun beraadslagingen over de
voorstelen inzake de vorming van een Euro
pees vrij handelsgebied. Naar hij zeide is er
veel nuttig werk gedaan.
Neue Zürcher Zeitung:
Naar aanleiding van de discontoverho
ging door de Nederlandse Bank schrijft de
„Neue Zürcher Zeitung": „Hoewel de ver
hoging van 't disconto in Nederland zich
in zekere zin zelf opdrong, was er toch
moed voor nodig om deze maatregel te ne
men, vooral daar in vele invloedrijke Ne
derlandse hoofden nog altijd gevaarlijke
theorieën over goedkoop geld rondspoken.
„Bij de huidige situatie in Nederland kan
men zich ondertussen de vraag stellen, of
men niet tot een aanzienlijk grotere dis
contoverhoging had moeten besluiten, daar
te vrezen valt dat de vele dirigistische
maatregelen, die in Nederland een gezonde
economische ontwikkeling in de weg staan,
het economische leven praktisch „immuun"
gemaakt hebben voor kleinere disconto
verhogingen".
Het prospectus van de reeds eerder aan
gekondigde aandelenemissie van de n.v.
Geveke en Co's Techniseh Bureau te Am
sterdam is thans verschenen. Op woensdag
24 juli stelt de Amsterdamsche Bank n.v.
de inschrijving open op f 1.000.000 gewone
aandelen Geveke, elk groot f 500, tot de
koers van 100 in de verhouding van
twee nieuwe op drie oude gewone aan
delen van nom. f 500. De nieuwe aandelen
zijn voor de helft gerechtigd tot het divi
dend over 1957 en ten volle daarna. De
claimhandel begint 19 juli. Stortingsdatum
is vrijdag 16 augustus. Beursnotering en
te zijner tijd dooreenleverbaarheid der
aandelen zal worden aangevraagd.
De uit deze emissie te verkrijgen nieuwe
middelen zullen dienen voor de financie
ring van de aanhoudende uitbreiding der
im- en exportzaken, zowel in Nederland
als bij de kantoren in Amerika en op
Nieuw Guinea. De accommodatie van het
steeds groeiend aantal medewerkers en de
gestadig toenemende goederenvoorraden
eisen veel van de liquide middelen. De
directie vertrouwt, dat de kapitaalsuitbrei
ding op bevredigende wijze zal bijdragen
in de winstcapaciteit.
De tussentijdse balans per 31 mei 1957
geeft een onverdeeld winstsaldo aan voor
de eerste 5 maanden van dit jaar van
f 840.000 tegen f 890.000 in hetzelfde tijd
vak van 1956. Dit winstsaldo is vastgesteld
na normale afschrijvingen en belasting
reservering, doch vóór extra, reserveringen.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft thans indexcijfers van groothandels-
prijzen samengesteld per 31 mei 1957. Het
algemeen indexcijfer is ten opzichte van
ultimo april niet gewijzigd en bedroeg 144
op basis 1948 100. Het indexcijfer van
voedingsmiddelen daalde met 1 punt, de
indices van grond- en hulpstoffen en af
gewerkte produkten bleven ongewijzigd.
Het indexcijfer van de groep plantaar
dige voedingsmiddelen steeg met 1 punt,
voornamelijk door een stijging van de prijs
van aardappelen en geïmporteerde gerst.
Geïmporteerde copra, rietsuiker en tarwe
gaven daarentegen een kleine prijsvermin
dering te zien. Binnen de groep dierlijke
voedingsmiddelen kwamen prijsdalingen
voor van consumptiemelk, industriemelk
en kaas, waartegenover eieren in prijs ste
gen. Het groepsindexcijfer daalde met
2 punten.
In de groep grond- en hulpstoffen was
gas iets duurder en in de groep afgewerkte
produkten daalden tarwebloem en vet
zuren en oliën enigermate in prijs.
Een gerechtshof te New York heeft de
Amerikaanse regering in het ongelijk ge
steld in een proces, dat zij twee oliemaat
schappijen van de Caltexgroep had aan
gedaan. De Standard Oil Co. en de Texas
Co. zouden de organisaties voor weder
zijdse militaire bijstand en economische
samenwerking, bij het verschepen van
ruwe olie uit Saoedi-Arabië naar Europa,
door te hoge prijzen voor 68 miljoen dollar
hebben benadeeld.
Dit zou zijn geschied in de periode van
september 1950 tot september 1952, door
middel van transacties van de Bahrein
Petrol Co., The Californian Oil Co., Caltex
Oceanic Ltd. en de Mid-East Crude Sales
Co., dochterondernemingen van genoemde
maatschappijen.
ADVERTENTIE
Gelukkig niet! Dat kunnen de mannen met
de hand op het hart verzekeren. Kijk maar
eens hoe onze vrouwen gekleed gaan: vlot,
modern! Kijk maar eens hoe ze koken: liefst
volgens de moderne voedingsleer. Ja, vooral
in de keuken blijken onze vrouwen oog - en
neus! - voor het goede te hebben. Juist nu...
nu ze iets nieuws hebben ontdekt! Knorr
bouillon Knorr bouillon tabletten uit Zwit
serland! Smaakverfijners voor alles en nog
wat: soep, sausen, groenten, ragouts, hachee,
puree en ga zo maar door. Van één zo'n
dubbel Knorr tablet tovert ook met
kokend water een hele liter bouillon. Pure
parelende bouillon, door de Knorr koks
bereid van kostelijk vlees en geurig verse
groenten; licht gezouten en gekruid, precies
zoals u alles wenst! Als extra hulp biedt
Knorr u nog een leuk geïllustreerd boekje
aan, met 17 praktische vlug-klaar recepten.
Alles met die heerlijke Knorr bouillon als
„basis". U kunt het zó aanvragen: sluit
een postzegel van 10 ct met uw naam en
adres, in een gefrankeerde envelop en adres
seer: Knorr, Postbus 1700, Amsterdam.
U ontvangt het Knorr boekje dan thuis.
ZWITSERLAND
V«rvoordi0d onder licentie en controle von Knorr A.G, Thoyngcn Zwltjo'lond. door Mondo N.V. Brussel.
De machinefabriek Braai n.v. te Amster
dam beschikt in Nederland over ongeveer
f 900.000 aan liquiditeiten, zo is medege
deeld in de jaarvergadering. Met de
machinefabriek Braat Rotterdam wordt
samengewerkt bij de deelneming in „Werk-
land". Deze participatie is groot ongeveer
f 133.000. Er wordt naar gestreefd de werk
zaamheden in Nederland uit te breiden.
In het verslagjaar zijn enkele belang
rijke regeringsopdrachten in Indonesië ont
vangen. De orderreserve is daardoor voor
de maatschappij zeer behoorlijk en hier
mede is men de eerste paar jaren nog voor
zien. De opdrachtgevers variëren in het
algemeen. Met de rubber- en thee-onder
nemingen zijn de ervaringen niet zo gun
stig. Het tegenovergestelde is echter het
geval met de suikercultuur.
Nogmaals werd beklemtoond dat er voor
1957 belangrijke investeringen op het pro
gramma staan. Buiten Indonesië valt in
Nederland nog technisch werk te doen en
er zijn plannen om meer belangstelling te
tonen in de constructie- en machinebouw.
De cijfers over 1956 werden goedgekeurd
en het dividend werd vastgesteld op 7 pet.
in contanten voor de aandelen serie A en
serie B. Ook werd goedkeuring verleend
voor een statutenwijziging, waardoor met
de ingekochte eigen aandelen geen stem
recht zal worden uitgeoefend. De aanvraag
voor de transfervergunning is ingediend,
maar hierover is nog niets naders ver
nomen.
Het is Burgemeester en Wethouders van
Amsterdam gebleken, dat uitstel van de
datum van inschrijving op de IJ-tunnel
lening 1957, oorspronkelijk vastgesteld op
vrijdag 19 juli, bij de huidige stand der
besprekingen met de regering de voorkeur
verdient. In overleg met de inschrijvings
kantoren is derhalve de inschrijving tot
een nader te bepalen datum opgeschort.
De oceaandepressie, die gisteren Ierland
naderde, bereikte vanmorgen het zeegebied
tussen Ierland en Zuidwest-Engeland. Een
regengebied van deze depressie trok van
nacht en vanmorgen over ons land.
Op vele plaatsen was de regen evenwel
van weinig betekenis. Het depressiecen
trum verplaatst zich langzaam in de rich
ting van Zuid-Engeland. Daardoor zullen
er de komende 24 uur in onze streken en
kele buien vallen, hier en daar gepaard
gaande met onweer. Het temperatuurver-
loop ondergaat in ons land niet veel ver
andering. Boven Noord-Rusland handhaaft
zich een hogedrukgebied, aan de flank
waarvan storingen uit Polen via Scandi
navië naar het noordwesten trekken.
Deze storingen veroorzaakten in Zweden
regen en onweersbuien. Een gebied van
hogere luchtdruk verplaatst zich van Zuid-
Frankrijk via Zuid-Duitsland naar het
Oosten.
In verband daarmede nam boven cen
traal Europa de buiigheid af.
WEERRAPPORTEN
Vrydag 19 juli
Zon op 4.44 uur, onder 20.51 uur.
Maan op 23.23 uur, onder 12.55 uur.
Maanstanden
20 juli 03.17 uui laatste kwartier.
27 juli 05.28 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrydag 19 juli
Hoog water: 8.05 en 20.30 uur.
Laag water: 3.40 en 15.53 uur.
Temperaturen
buiten
M
land maxima
van giste-
S
g
ren. Binnenland: heden
V
d
7 uur. Neerslag: laatste
Sö
4)
O
24 uur.
SP
O
c
Stockholm
zwaar bew.
ono
24
0
Oslo
regen
windst.
23
1
Kopenhagen
zwaar bew.
w
20
0
Aberdeen
regen
0
Londen
regen
wzw
20
3
Amsterdam
zwaar bew.
zo
21
2
Luxemburg
regen
z
19
0,1
Parijs
regen
zzw
23
1
Bordeaux
zwaar bew
zzw
23
0
Grenoble
onbewolkt
windst.
23
2
Nice
onbewolkt
nnw
25
0
Berlijn
licht bew.
w
22
0
Frankfort
geheel bew windst.
24
0
München
zwaar bew
zw
18
0,6
Wenen
licht bew.
w
23
0
Innsbruck
half bew.
windst.
20
1
Ajaccio
onbewolkt
windst.
24
2
Den Helder
geheel bew. zzo
16
2
Ypenburg
geheel bew. z
17
1
Vlissingen
geheel bew. zzo
17
1
Eelde
zwaar bew.
zo
14
0,1
De Bilt
geheel bew. zzo
15
3
Twente
zwaar bew.
z
16
0,1
Eindhoven
lichte »-egen z
16
0,1
Vlv. Z.-Limb. lichte regen z
16
0,1
Zürich
mist
windst.
17
10
Genève
onbewolkt
windst.
20
0,1
Locarno
licht bew.
windst.
24
2
Rome
onbewolkt
windst.
28
0
Mallorca
onbewolkt
zo
29
0
23 Zelfs Panda was zeer verbaasd over
de wijze, waarop de zaken zich ontwikkel
den nu Joris Goedbloed zich er mee was
gaan bemoeien. De enige in het grote ge
zelschap, die geheel onverstoorbaar bleef,
was het Ding zelf, dat vredig bleef staan
te pruttelen. „Kzzzz-krik!"zei het. „Ik kan
er geen touw aan vast knopen!", sprak de
brigadier onzeker. „De mededelingen van
deze persoon ontgaan mij. Ik spreek geen
Kzor of Kroz, of hoe dat buitenlands heet!
Maareh hoe kunt u dat verstaan?"
Eenvoudig heel eenvoudig, mijn goede
hoofdinspecteur!", glimlachte Joris bemin
nelijk. „Sta mij toe om me voor te stellen!
Ik ben niemand minder dan Professor
Doctor Meester Doctorandus J. Goedbloed.
Bijzonder Hoogleraar in de Interplanetaire
Filologie. Hebt u bijgeval niet mijn jongste
verhandeling gelezen: „Het Kzoz en zijn
afleidingen van het Chwawl?" Jammer -
jammer! Een baanbrekend werkje, al zeg
ik het zelf. Ik zou daar gaarne nog eens
nader met u over spreken, indien niet
Maar hier viel Panda hem in de rede, want
die begon plotseling te begrijpen dat Joris
iets in het schild voerde. Hij wist zeker,
dat Joris géén professor was en dat hij dus
weer stond te liegen! „Oh - Joris!", riep
hij dus. „Je joktmaar die laatste
woorden kon al niemand meer horen, om
dat Joris met grote haast en behendigheid
zijn hand op zijn mond had gelegd. „Indien
niet", ging Joris daarbij met stemverhef
fing voort, „de tijd. van Zijne Excellentie
te kostbaar was om aan ons gekout opge
offerd te worden! Ik moet bij u allen aan
dringen op grote beleefdheid jegens Zijne
Excellentie, die zeer vermoeid U door de
lange reis!"
Engelse ministers, leiders van de gena
tionaliseerde industrieën en vakvereni
gingsleiders hebben besprekingen gevoerd
over dreigende prijsstijging. De regering
wenste te weten, hoe de leiders van het
vakverenigingscongres (TUC) zouden rea
geren op een regeringsvoorstel tot instel
ling van een onafhankelijk lichaam voor
het geven van adviezen over inkomens,
kosten en prijzen.
Tot nu toe heeft de TUC nog geen offi
cieel besluit over het regeringsvoorstel
genomen. De leiders ervan hebben reeds
vaak verklaard,'dat zij inzien, welk een
bedrijging voortdurende looneisen voor de
economie vormen. Zij zeggen echter, dat
deze onvermijdelijk zijn, tenzij de rege
ring de kosten van levensonderhoud in
bedwang houdt. De jongste ontwikkeling
van de situatie is, dat de regering zich
verplicht heeft gezien de last te erkennen
die de hoge kosten van levensonderhoud
voor politici vormen, door de vergoedingen
voor de parlementsleden belangrijk te
verhogen.
OBLIGATIELENING.
De Nederlandsche Credietbank n.v. te
Amsterdam, Lentjes en Drossaerts n.v. te
's-Hertogenbosch en Arnold Gilissen's
Bank stellen vanaf 16 juli de inschrijving
open op f 500.000 bl/z pet. 25-jarige obli-
gatiën, in stukken van f 1.000 en f 500, ten
laste van de stichting Sint Antonius Zie
kenhuis te Sneek, tot de koers van 100
percent.
Deze lening dient ter financiering van
de kosten verbonden aan de bouw van
het eerste deel van de vernieuwings- en
saneringsplannen van het ziekenhuis. Dit
eerste deel omvat de bouw van een apo
theek, een klinisch-chemisch laboratorium
en een centraal behandelhuis. De sanering
van de verplegingsafdelingen en de bouw
van een verpleegstershuis volgen tn een
later stadium. De aflossing van de lening
geschiedt a pari door middel van jaar
lijkse uitlotingen, te Beginnen 'in 1963.
ADVERTENTIE
0 Gedeponeerd handelsmerk Q
oooooooooooooo
Ijskoud. Een geheel uit blanken bestaan
de jury heeft in het Amerikaanse
plaatsje Durham, Zuid-Carolina, zeven
negers onder wie een geestelijke
schuldig bevonden aan het betreden
van het „blanke" gedeelte van een ijs-
salon. Zij werden tot 25 dollar boete elk
en de proceskosten veroordeeld. Zij
hebben aangekondigd in beroep te
zullen gaan.
Ontdoken. De piloot van een Amerikaans
verkeersvliegtuig, met 80 pasasgiers op
weg van New York naar Los Angeles
zag plotseling een groen licht ken
nelijk het licht aan de linkervleugeltip
van een vliegtuig voor zich opdoe
men. Hij maakte onmiddellijk een duik
vlucht naar rechts, waardoor aan boord
een paniek ontstond, zodat tien passa
giers gewond werden, van wie twee
later in een ziekenhuis moesten wor
den opgenomen. De botsing werd ech
ter voorkomen.
Bezoekers. Een groep van 114 Ameri
kaanse studenten is voor een bezoek
van vijf dagen aan Leningrad per trein
uit Helsinki vertrokken. De groep staat
onder leiding van professor George F.
Kneller van de universiteit van Cali-
fornië te Los Angeles, en is de grootste
die tot nu toe naar Rusland is gereisd.
Niet neutraal. „Trud", het orgaan van de
Russische vakverenigingen, heeft in
een hoofdartikel verklaard, dat het
Fins verbond van vakverenigingen, nu
het zich heeft aangesloten bij het In
ternationaal Verbond van Vrije Vak
verenigingen, de Finse neutraliteit
heeft geschonden „omdat het I.V.V.V.
de N.A.V.O. heeft goedgekeurd, en om
dat een groot deel van zijn leden deze
N.A.V.O.-politiek steunt".
Flauw. De Britse minister van Oorlog,
John Hare, heeft woensdag beloofd er
voor te zorgen, dat voortaan Britse
soldaten, die bij parades flauw vallen,
niet meer gestraft worden. Socialisti
sche parlementsleden 'd genro-
testeerd, toen zij hoorden dat twintig
soldaten, die bij een repetitie voor öe
„Trooping the colour" waren flauwge
vallen berispingen hadden gekregen en
enkelen bovendien onder meer extra
exercities.
Ontwikkeling. Marokko zal 300 miljoen
gulden mogen lenen voor de ontwikke
ling van 's lands economie, zo heeft de
Marokkaanse regering meegedeeld. Bij
de imnort-exportabnk van New York
zal zij kunnen gaan tot een bedrag van
70 miljoen, bij het Franse fonds voor
economische en sociale ntwikkeling tot
200 miljoen.
Paniek. Een speciale studiecommissie uit
het Amerikaanse Congres heeft er bij
de regering op aangedrongen onmid
dellijk stappen te nemen, dat levens
middelen-voorraden worden gevormd
ten behoeve van slachtoffers van even
tuele aanvallen met kernwapens.
Staking. Vandaag is in de haven van Le
Havre een 24-uurs staking van het per
soneel der sleepboten begonnen. Een
groot deel van de scheepvaart in de
haven kwam daardoor stil te liggen.
De „United States" is dientengevolge
reeds naar Cherbourg gedirigeerd.
Vermenigvuldigen. Te Bornum bij Hann
over is een kwekerij van witte muizen
voor gebruik bij proefnemingen ge
vestigd, d'e een twee miljoen muizen
per jaar als produktiedoel heeft. In de
kweekkamers staan honderden houten
kooien op zodanige wijze opgesteld, dat
één mannetje kan zorgen voor een 1800
nieuwe muizen elke week. De kooien
hebben automatische voedselverdelers,
die slechts eens per acht tien dagen
bijgevuld behoeven te worden.
Aftrekken. De gouverneurs van de veer
tien staten van India hebben besloten
om een salarisverlaging van tien per
cent te verzoeken met het oog op de
noodzakelijkheid de uitgaven van het
landsbestuur te besne~-'"o. Een gouver
neur verdient op het ogenblik 5500
ruoiah (3800 gulden) per maand. De
ministers hebben reeds eerder een der
gelijk besluit genomen ten aanzien van
hun eigpo «mierissen.
Spontaan De inwoners van de Hongaarse
stad Miskolc hebben opdracht gekregen
„vrijwillige hiidraven" te storten voor
een 10 meter hoog monument dat ter
nagedachtenis aan de Russische sol
daten die tijdens de Hongaarse opstand
om het leven kwamen, in Miskolc bin
nenkort zal worden opgericht.
Oefening. Tn d« RaRaan^e Aioen worden
deze maand Amerikaans-Italiaanse
legeroefeningen op grote schaal gehou
den, waarbij gpicidp nroieotieien wor
den gebruikt. Delen van Amerika's
meest moderne strijdmacht, die van
Zuid-Europa, zal eraan deelnemen
samen met drie Italiaanse A^inisten-
hrigades en genie en tank-afdelingen.
DEZELFDE vraagstukken blijken in
totaal verschillende tijden te kunnen op
duiken. Op zichzelf is dat niet zo verba
zingwekkend, want de menselijke natuur
pleegt onder bepaalde omstandigheden op
bijkans gelijke wijze te reageren. Prikkelen
sportieve prestaties bijvoorbeeld de eer
zucht van de sportsman, de eerzucht der
naties kan tot ziekelijke hoogten stijgen,
indien de sport niet meer be-
dreven wordt om het persoon
lijke kampioenschap van de
atleet, maar om de eer van het
betreffende land, waartoe die
atleet behoort. Dat is in onze
tijd het geval en in de klassie
ke oudheid was het niet anders.
De ziekelijke eerzucht van
de Griekse landschappen om tijdens spor
tieve ontmoetingen te Olympia of elders
de lauweren weg te slepen en de eer van
de overwinning voor zich op te eisen, leid
de tot praktijken die op geen enkele wijze
van de tegenwoordige beroeps- en ronsel-
methoden afwijken. Er werd getracht jon
ge en veelbelovende atleten aan te trekken,
die in staat zouden zijn sportieve roem
voor de stad-staat te vergaren. En aange
zien door amateurs niet de hoogste pres
taties konden worden bereikt, moesten de
daarvoor in aanmerking komende jongelui
hun oorspronkelijke beroep opgeven en
zich geheel aan de sport wijden. Door
steeds hogere geldprijzen in het uitzicht
te stellen, die de atleten een zorgeloos be
staan voor hun hele verdere leven verze
kerden, werd het mogelijk een beroeps
stand van atleten te kweken, die van de
ene wedstrijd naar de andere trokken met
het doel hun inkomen te vergroten.
De idealen die aan de sport ten grond
slag liggen en de ideëele betekenis van de
sportwedstrijden, waren omstreeks 400 v.
Chr. dan ook volslagen uit het oog verlo
ren. Het proces is in Griekenland welis
waar niet zo snel verlopen als in onze tijd,
maar het tempo doet hier minder terzake
dan het verschijnsel. De Griekse atleten
waren van opvatting dat zij hun gunstige
tijd, zolang deze duurde, zoveel mogelijk
moesten benutten en hoewel Euripides,
Socrates en Plato met kracht
hun stemmen verhieven tegen
deze schadelijke en onwaar
dige uitwassen van de sport,
bleek het niet meer mogelijk
het getij te keren.
Ook andere weldenkende
Grieken voelden zich ernstig
geschokt nu de sport een
handwerk was gewordenAls amateur
konden zij zich niet meten met de atleten
die in staat waren zich geheel en ten volle
op hun beroep toe te leggen en daarom
lieten zij het wedstrijdterrein geheel over
aan de betaalde krachten, die in de vol
gende eeuwen hun stempel op de Griekse
sport zouden zetten en de wedstrijden zou
den verlagen tot een kijkspel ter bevredi
ging van de naar opwinding en spanning
hunkerende toeschouwers.
Ook de pogingen van Romeinse keizers
om de Olympische Spelen in oude glorie
te doen herleven hebben niets uitgewerkt.
De sport was een kijkspel geworden en fs
dat gebleven tot de Olympische Spelen
onder keizer Theodosius in 394 n. Chr. hun
einde vonden.
Over kijkspel gesproken, weet u wie de
eerste Nederlandse toneelspeelster was?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden
H. Pétillon
