Haarlem's Dagblad | 1957 | 24 juli 1957 | pagina 2

PANDA EN HET DING

Chefarine „4"

Weinig verandering

Deviezen minder toegenomen dan
overeenkomstig goudomzetting

beroemde
geneesmiddelen

in I tablet
doen wonderen!

Weekstaat Nederlandse Bank

Radio geeft donderdag

Renault Frégate

Wereldnieuws

ió Let zo

r

2

Debetpositie van het rijk
weer toegenomen

Pasir Nangka weer op een
rendabele basis gekomen

Daggeld 1/4 pet. verhoogd

Alweco gaat spoedig kleine
auto's afleveren

„Sedep" niet ontvreden
over resultaten 1956

Sterk gestegen omzet hij
houthandel v/h
Van Wessem

België kon kernproeven
in Rusland registreren

GARAGE „DEN HOUT"

Amsterdamse Effectenbeurs
weerspiegelt de invloed
van het wereldgebeuren

Shell en British Petroleum
staken operaties in Israel

Veel ongevallen in de
Zwitserse bergen

Nederland op vierde plaats
in Europese scheepsbouw

Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland

NAJAARS
STORMEN

OEN S DAG 24 JULI 1957

De nijpende deviezensituatie heeft de Nederlandse Bank, blykens de verkorte
balans per 22 juli, ertoe genoodzaakt een deel van de goudvoorraad of te zonderen
voor omzetting in harde valuta. Daartoe is gebruikt een bedrag van f 30 miljoen,
waarmee de goudvoorraad op de weekstaat is gedaald van f 3050 miljoen tot
f 3020 miljoen. Het feit echter dat de convertibele valutapost niet dienovereenkomstig
is toegenomen duidt er op, dat toch wederom goede deviezen ons land hebben
verlaten. Het convertibele bedrag is slechts gestegen met ongev^r 12 miljoen,
zodat harde valuta ad ongeveer f 18 miljoen ons land heeft verlaten. De netto
deviezenreserve is door de goudomzetting gestegen tot 728 miljoen, maar goud
en valuta samen zyn per saldo slechts f 3 miljoen hoger op f 3748 miljoen.

Voor de schatkist is de toestand nog niet
veel beter geworden. Integendeel, de debet
positie van het Rijk is weer iets toege
nomen en wel van f 56 miljoen tot f 69
miljoen, zulks in weerwil van het feit dat
de staat uit hoofde van de inschrijving op
schatkistpromessen een bedrag van bijna
f 67 miljoen heeft binnengekregen. Geld-
kringen zijn dan ook van mening dat de
schatkist, blijkens deze weekstaat, er niet
mooi voor zit, teminder daar er nog al
enige betalingen in het vooruitzicht lig
gen: op 25 juli vervalt de kwartaalsuit
keringen aan de gemeente ten bedrage van
ongeveer f 250 miljoen, waarop echter
reeds een flink bedrag (ongeveer f 100 mil
joen) is geanticipeerd. Op 29 juli vervallen
promessen ad ruim f 60 miljoen, op 1
augustus moeten schatkistbiljetten wor
den afgelost ad f 86 miljoen en op
6 augustus wederom promessen ad f 57
miljoen. De verkregen f 67 miljoen uit de
inschrijving gevoegd bij de f 13 miljoen
aan hogere voorschotten toont aan dat het
rijk er f 80 miljoen op achteruit is gegaan.

Opmerkelijk op de weekstaat is de stij
ging van de bankbiljettenomloop van f 4050
miljoen tot f 4082 miljoen. Het is nog te
vroeg om deze uitzetting toe te schrijven
aan ultimoverschijnselen. Dat kan pas vol
gende week het geval zijn. Het ligt dan
ook voor de hand, dat in dit geval het
reis- en vakantieseizoen en bovendien de
opruiming een grote rol hebben gespeeld
bij de vergroting van de geldomloop. Uit de
vergelijkende cijfers van 1956 blijkt, dat de
ontwikkeling toen analoog was. Op 16 juli
van het vorige jaar beliep de circulatie
f 3980 miljoen, op 23 juli f 4034 miljoen
en op 30 juli f 4140 miljoen. Volgende week
mag verwacht worden dat de f 4100 miljoen
wordt overschreden.

De banken kunnen zich volledig veilig
wanen. Zij zijn de nieuwe periode van het
genleman's agreement met de Nederl. Bank
maandag goed ingegaan. Deze periode is

ADVERTENTIE

Bij pijn, griep ol „landerig" gevoel zorgt een enkel
tablet dat U weer met plezier Uw werk kunt doen

HILVERSUM I, 402 m.

7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 7.50 Dag
opening. 8.00 Nws. 8.15 Platen. 9.00 De
Groenteman. 9.05 Platen. 9.15 Wat zullen
we vandaag eens gaan doen in Utrecht?
9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Pla
ten. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Kook-
praatje. 11.15 Kamerork. en solist. 12.00
Orgel en piano. 12.25 In 't spionnetje. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Dansmuz.
12.50 Uit het bedrijfsleven. 13.00 Nws. 13.15
Meded. en platen. 13.20 Promenade-ork.
13.55 Beursber. 14.00 Bas en piano. 14.30
Vakantiecaus. 14.50 Platen. 15.15 Voor de
zieken. 16.00 Platen. 17.00 Voor de jeugd.
17.45 Regeringsuitz. Nederland en de we
reld. Het universiteitsleven in Amerika en
Nederland. Een gesprek van mej. dr. J. J.
van Dullemen, directrice van de United
States Educational Foundation in the Ne
therlands, met een Amerikaanse hoogleraar
en enkele Amerikaanse studenten. 18.00
Nws. 18.15 Sportproblemen. 18.25 Lichte
muz. 18.55 Gesproken brief uit Londen.
19.00 Jazzmuz. 19.40 Voor de jeugd. 20.00
Nws. 20.05 Omr. Ork. 20.55 De baas, hoor
spel. 22.15 Lichte muz. 22.40 Act. 22.50
Sportact. 23.00 Nws. 23.15 Beursber. v.
New York. 23.16 Act. of platen. 23.25—
24.00 l laten.

HILVERSUM II, 298 m.

7.00 Nws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturg, kal. 8.00 Nws. en weerber. 8.15
Platen. 8.50 Voor de vrouw. 10.00 Gewijde
muz. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de
zieken. 11.45 Platen. 12.00 Middagklok
noodklok. 12.03 Instr. Octet. 12.20 Platen.
12.25 Wij van het land. 12.35 Land- en
tuinb. meded. 12.38 Lichte muz. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws en kath. nws. 13.20
Pianokwart. 14.00 Metropole ork. 14.30 Pla
ten. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Surinaamse
volksmuz. 15.45 Vocaal ens. 16.00 Bijbel-
'ezing. 16.30 Sopr. en piano. 17.00 Voor de
jeugd. 17.30 Platen. 17.40 Beursber. 17.45
°ianotrio. 18.10 Clavecimbelrecital. 18.30
Fries progr. 18.45 Platen. 19.00 Nws. en
weerber. 19.10 Platen. 19.20 Verz. progr.
'0.00 Radiokrant. 20.20 Radio-vossen jacht.
1.30 Platen. 22.00 Tijdschriftenkron.. 22.10
Irgelconc. 22.40 Platen. 22.45 Avondover-
'enking. 23.00 Nws. en SOS-ber. 23.15—
1.00 Platen.

ELEVISIE PROGR.

20.00 Journ. en weeroverz. 20.15 Luipaard
p schoot. 20.45 „Life of the Party", film.
'1 15—' \00 Gevar. progr.

IUSSEL, 324 m.

12.00 Ork. conc. 12.30 Weerber. 12.34
laten (om 12.55 koersen). 13.00 Nws. 13.11
laten. 14.00 Engelse les. 14.15 Platen. 14.30
'••anse les. 14.45 Platen. 15.00 Ork. conc.
5.35 Vlaamse liederen. 15.45 Duitse les.
00 Koersen. 16.02 Ork. conc. 17.00 Nws.
7.10 Platen. 17.15 Voor de kinderen. 18.15
'aten. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nws.
VOO Filmmuz. 20.15 Verz. progr. 21.45
'aten. 22.00 Nws. 22.11 Platen. 22.30
olksmuz. 22.5523.00 Nws.

ditmaal samengevallen met de afsluiting
van de weekstaat. Het gemiddelde van de
verplichte reserve die de banken moeten
aanhouden mag gesteld worden op f 300
miljoen. Zij liggen daar nu f 36 miljoen
boven, terwijl zij bovendien dezer dagen
voor de storting hebben moeten zorgen
van de ingeschreven schatkistpromessen.
Van een aflossing der dure voorschotten
is echter nog niets gekomen. Deze zijn zelfs
nog met een kleine f 2 miljoen toege
nomen. Bovendien zijn middelen aange
trokken uit hoofde van wissels in disconto
ten bedrage van f 26 miljoen. Daaruit
blijkt wel voldoende dat de geldmarkt aan
de krappe kant is, zoals maandag aan de
dag is getreden door de verhoging van
daggeldrente.

De bijzondere rekening is onveranderd
gebleven, maar wel vraagt men zich af
in geldkringen, wanneer van deze rekening
gebruik zal worden gemaakt. Een andere
vraag die men zich stelt is, of de schatkist
wellicht weer tot een nieuwe tender op
promessen zal overgaan. In ieder geval
wordt de verdere ontwikkeling met be
langstelling gevolgd.

Nieuwe deviesenregeling wordt in
het jaarverslag lapmiddel genoemd

De directie van de n.v. Cultuurmaat
schappij „Pasir Nangka" te Amsterdam
deelt in haar verslag over 1956 mee, dat
de merites van het nieuwe systeem in In
donesië van verstrekking van deviezen-
certificaten voor de cultures nog niet vol
doende zijn te overzien. Zij blijft van oor
deel, dat de nieuwe regeling, evenals haar
vele voorgangers, te beschouwen is als een
lapmiddel en dat, zo lang aanmerkelijke
verschillen blijven bestaan tussen wat de
exporteur voor zijn prodükt ontvangt en
wat hij ontvangen zou hebben, indien hem
de vrije beschikking over de vreemde va
luta ware gelaten, de prikkel tot vlucht
in de betere valuta door middel van klan-
destiene uitvoer zal blijven bestaan.
Ondanks de ongunstige deviezenregelingen
sluit de exploitatierekening Indonesië met
een overschot van rp 2.695.806. Dit bedrag
wordt aangewend tot afschrijving op de
ondernemingen en deelnemingen. De maat
schappij is thans dus in Indonesië weer
op een rendabele basis gekomen. Hoewel
geleidelijk verbetering intreedt in de
liquiditeitspositie in Indonesië, dient er
rekening mede te worden gehouden, dat
ook over 1957 geen winsttransfer zal kun
nen worden aangevraagd. Over de parti
cipatie in het rijstbedrijf in Frankrijk zegt
het verslag, dat het stadium van proef
nemingen kan worden beschouwd als te
zijn geëindigd. Omtrent de uitbreiding
worden thans onderhandelingen gevoerd.

De Nederlandse winst- en verliesreke
ning geeft een saldo winst van 9.388, dat
naar een nieuwe rekening overgaat. Er
wordt dus, evenals over 1955, geen divi
dend uitgekeerd. De totale jaaroogst be
droeg 3.680.038 hkg droog (v. j. 3.029.178).
Vergeleken met 1955 is het Nederlandse
personeel verder ingekrompen. Het aantal
vaste arbeiders bedroeg 3.606 met 5.665
niet-werkende gezinsleden. Daarnaast
wordt gebruik gemaakt van losse arbei
ders. Het prijsverloop was teleurstellend,
behalve in het laatste kwartaal, wegens
de Suezkanaal-complicaties. Hoewel de
levensstandaard in Indonesië verder steeg,
kon de directie de kostprijs van thee ver
lagen. Deze bedroeg rp 5,72 (v. j. rp 6,56).
De hogere hectareproduktie en zekere
rationalisaties in het bedrijf zijn hiervan
de oorzaak.

Ingevolge de toewijzing van 1 66,8 mil
joen op de vrijdag gehouden inschrijvin
gen op schatkistpromessen met een dis
conto van 41/8 percent, is er een lichte
verkrapping ingetreden op de Amster
damse geldmarkt. Er is derhalve besloten
de prijs voor daggeld te verhogen van 3
op 3 1/4 percent.

Zoals verwacht in het jaarverslag over
1955, heeft de n.v. Alweco te Veghel 1956
met een winstsaldo kunnen afsluiten: het
bedroeg f 61.269 en wordt in mindering
gebracht op het saldo verlies a.p., dat
daarna nog f 826.975 bedraagt. Wederom
blijkt het grote belang, om naast de thans
gefabriceerde produkten, een serie-pro-
dukt te kunnen maken, waarvoor een re
gelmatige afname verzekerd is, het ver
slag wijst op de „Bambino kleinautomo-
bielen", waarvan over enige maanden de
eerste serie zal kunnen worden afggele-
verd. De ontwikkelingskosten hebben tot
eind 1956 f 62.885 bedragen, waarvan de
Hostaco de helft voor haar rekening neemt.

Over de bedrijvigheid in het eerste half
jaar 1957 en de resultaten zegt het verslag,
dat het omzetcijfer 60 percent was van de
totale omzet van 1956. Gedeeltelijk is dit
een gevolg van de prijsverhogende facto
ren, die in 1957 zijn ontstaan. De directie
hoopt dat de opgaande lijn zich in het
tweede halfjaar zal handhaven.

Door het toevoegen van f 97-204 van de
rekening „reserve voor diverse belangen"
sluit de winst- en verliesrekening over 1956
van de n.v. cultuurmaatschappij „Sedep"
te Amsterdam met een winstsaldo van
f 109.629. Voorgesteld wordt een dividend
van 5 pet. (v.j. 6 pet.).

De thee-oogst heeft bedragen 2.576.807
halve kg. Hierop werd een exploitatie
overschot berekend van rp 3-332.394. Reke
ning houdende met het feit dat op de nog
niet afgerekende voorraad thee per ultimo
1956 nog een belangrijk overschot in 1957
zal worden verantwoord, kan gesteld wor
den dat de bedrijfsexploitatie in 1956 gun-
tiger is geweest dan in 1955, aldus het ver
slag. Dit is niet te danken aan de gunstige
theeprijzen in 1956, doch voor een groot
gedeelte aan de van overheidswege ver
kregen exportpremie. De thee-oogst 1957
wordt geraamd op 2.650.000 halve kg.,
waarvan tot en met juni j.l. werd verkre
gen 1.299.000 h. kg. Na reserveringen wordt
voor een bedrag van rp 587.500 winst
transfer 1956 aangevraagd-

Door de nieuwe monetaire maatregelen
wordt de discriminatie tussen de kosten
van winning van het produkt en de afre-
keningskoers, die men tot dusver ontving,
grotendeels opgeheven. De directie hoopt,
dat deze maatregelen een gunstig effect
zullen hebben op de exploitatie.

De exploitatierekening van de n.v. Hout
handel v/h Van Wessem en Co. te Zaan
dam geeft volgens de gecombineerde ver
lies- en winstrekening van 1 juni 1956
tot 31 mei 1957 een bedrag te zien van
290.659 (v.j. 134.610). Na afschrijvingen
en dergelijke resteert een winst ad f 65.141
(v.j. 41.646). Voorgesteld wordt een divi
dend van 6 percent (4 percent).

(Van onze correspondent in Brussel)
In antwoord op een vraag van senator
Henri Rolin, heeft de Belgische minister
van Openbaar Onderwijs een uiteenzetting
gegeven over het Belgische systeem om de
ontploffingen van atoombommen te re
gistreren. Te Dourbes, een plaatsje in de
provincie Namen, werd destijds het cen
trum voor geofysica opgericht. De aldaar
geïnstalleerde apparaten tekenen de radio
activiteit van de lucht op. Het zijn toe
stellen met papieren banden en wanneer
ergens in Oost-Europa een atoombom ont
ploft, vertoont de wijzer van het apparaat
een grote afwijking. De normale curve op
de papieren band wordt dan onderbroken
door een scherp dalende lijn. Ook te Mol,
het Belgische kerncentrum, worden der
gelijke electronische meetapparaten ge
bruikt.

Jaarverslag 1957:

ADVERTENTIE

PRACHTIGE WEGLIGGING - ELEGANT

Verbruik: 13 liter op 150 km
Prijs vanaf ƒ7.990.—

De Amsterdamse Effectenbeurs heeft
uiteraard evenals de andere effecten
beurzen in 1956 de invloed van de poli
tieke gebeurtenissen en de veranderingen
in de economische verhoudingen onder
gaan. De eerste helft van het jaar gaf een
voortzetting te zien van het herstel na de
reactie in 1955; de politieke ontwikkelin
gen in de tweede helft van het jaar hebben
echter een ommekeer gebracht, welke
onder meer blykt uit de A.N.P.-C.B.S.
beursindices. Deze vertoonden op 7 mei
1956 een hoogtepunt van 238.20; daarna
volgde een geleidelijke daling tot 179.19
op 29 november, in december trad een her
stel op en op de laatste beursdag van het
jaar bedroeg de index 198.65 (221.27 op
30 december 1955). Het bovenstaande is
ontleend aan het zojuist verschenen ver
slag van de Vereeniging voor den Effec
tenhandel te Amsterdam over 1956.

Uit dit verslag blijkt voorts, dat de Staat
in 1956 slechts éénmaal een beroep op de
openbare kapitaalmarkt heeft gedaan en
dat de emissie-activiteit op de obligatie-
markt in het verslagjaar gering was.

De leningsactiviteit in de onderhandse
sfeer nam daarentegen sterk in omvang
toe, aan welk verschijnsel niet vreemd
wordt genoemd de gestaag vloeiende
stroom van geldmiddelen naar de institu
tionele beleggers. Daarbij komt, aldus het
verslag, dat de leningsovereenkomsten,
waarbij deze instellingen zich ook reeds
voor toekomstige inkomsten hebben ver
bonden geldleningen te verstrekken, de
mogelijkheid tot het aantrekken van
middelen op de openbare kapitaalmarkt
ongunstig beïnvloeden en de kapitaal-
schaarste eerder doen toenemen dan doen
verminderen. Ook in de aandelensector gaf
de emissie-activiteit in 1956 een minder
gunstig beeld te zien.

De totale nominale omzet van aandelen
beliep ruim 470 miljoen gulden tegen 850

miljoen gulden in 1955. Op de obligatie-
markt hebben de omzetten (599 miljoen
'gulden) zich ten naaste bij op het peil van
het voorgfgaande jaar kunnen handhaven.
De omzet in pandbrieven vertoonde even
eens een lichte teruggang. Tegenover deze
dalingen kan een aanzienlijke stijging van
het aantal verhandelde claims en stock
dividenden worden gesteld.

Besluit zou onder druk van
Arabische landen genomen zijn

De Shell en de British Petroleum, die
gezamenlyk de Consolidated Refineries be
zitten, welke maatschappij de olieraffina
derij te Haifa exploiteert, hebben onder
druk van de Arabische landen besloten
haar operaties in Israël te staken. Volgens
de „Daily Telegraph" zouden de beide
maatschappijen zich terug moeten trekken
om haar oliebelangen in de Arbische lan
den te beschermen. De op deze maatschap
pijen uitgeoefende druk ging voornamelijk
van Saoedi-Arabie uit.

De „Daily Telegraph" meldt voorts, dat
de regering van Israel de Engelse regering
heeft verzocht haar invloed te gebruiken
om de beide oliemaatschappijen te bewe
gen van haar reeds genomen besluit terug
te komen.

De hoofdkantoren van de Shell en de
British Petroleum te Londen weigerden
nader commentaar op dit bericht, maar
het Engelse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft bevestigd, dat de regering
stappen heeft gedaan naar aanleiding van
het besluit van de Shell en de B.P. haar
activiteiten in Israel te staken.

Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenland: heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.

Tussen een hogedrukgebied bij de Golf
van Biscaye en een lagedrukgebied boven
midden-Europa handhaaft zich een zwakke
noord-westelijke stroming, die koele en
vochtige lucht van de Noordzee aanvoert.

Deze lucht bevat veel bewolking waardoor
de instraling wordt tegengegaan en dien- Stockholm
tengevolge de temperaturen niet of nauwe- Oslo
lijks boven de 20 graden uitkomen. Kopenhagen

Waar de lucht tegen berghellingen Aberdeen
stroomt, met name in Oostenrijk en Tsje- Londen
choslowakije, komen zware regens voor. Amsterdam
Warme uit de subtropen afkomstige lucht Luxemburg
die om het hogedrukgebied heen naar de Parijs
Britse Eilanden wordt gestuwd, wist nog Bordeaux
juist de provincie Zeeland te bereiken. Grenoble
Aangezien het hogedrukgebied in omvang Nice
afneemt, en de barometers boven Scandi- Berlijn
navië dalen, worden de regenkansen iets Frankfort
groter, omdat enkele kleine storingen mee- München
gevoerd worden. In het temperatuurver- Zürich

WEERRAPPORTEN

eo

..S

c •*-

h o

Zu

loop komt weinig verandering.

Donderdag 25 juli

Zon op 4.53 uur, onder 20.43 uur.
Maan op 2.57 uur, onder 19.04 uur.

Maanstanden

27 juli 05.28 uur nieuwe maan.

Hoog en laag water in IJmuiden

Donderdag 25 juli

Hoog water: 1.43 en 14.16 uur.
Laag water: 9.45 en 22.17 uur.

Genève

Locarno

Wenen

Innsbruck

Rome

Ajaccio

Den Helder

Ypenburg

Vlissingen

Eelde

De Bilt

Twente

Eindhoven

half bew. n 28
zwaar bew. windst. 27
zwaar bew. w 25
geheel bew. windst. 16
zwaar bew. w 23
zwaar bew. windst. 20
geheel bew. zw 17
geheel bew. wzw 21
licht bew. w 22
onbewolkt windst. 20
onbewolkt nnw 24
geheel bew. w 20
geheel bew. zw 21
geheel bew. wzw 12
licht bew. windst. 17
onbewolkt windst. 19
onbewolkt ono 26
zwaar bew. w 16
geheel bew. windst. 15
onbewolkt windst. 27
onbewolkt ono 24

half bew. nw 16
zwaar bew. windst. 16
licht bew. wnw 18
zwaar bew. w
zwaar bew. w
zwaar bew. w
regen wzw

Vlv. Z.-Limb. geheel bew. zw

M

•2

ir.

0,1
29
0

1,3

0

1,2
0,1

1
0
0
0
0

17

0,1
0

0
28

9

1
0

0,1
0

0,1
3

0

0,2

1

0,4

HET IOON DER WERELD

Jaarlijks gem.inkomen perhoofd van de
bevolking(uitgedruKt in dollars)

28. Minister van Bubbelaer Doorlogt was
zodanig in zijn nopjes geraakt van de aan
gename opmerkingen, die Joris Goedbloed
uit het gereutel van het Ding voor hem
vertaalde, dat hij besloot de bijeenkomst
een gezellig karakter te verlenen. De
staatsman aarzelde dan ook niet, om een
duur sigaartje te presenteren. Het Ding
wierp dit onder tevreden geknor onmid
dellijk in zijn aanvoer-luikje, terwijl Joris
zijn exemplaar met zichtbaar welbehagen
in de brand stak. „Er zijn natuurlijk wel
enkele kleine formaliteiten te vervullen"
sprak de minister nu op vergoelijkende

toon. „Het zou bijvoorbeeld gewenst zijn,
dat Zijne Excellentie Brrrr Tchotl mij even
inzage geeft van zijn geloofsbrieven
„Dat kan geregeld worden", meende Joris.
„Ik zal mij veroorloven uw verzoek over
te brengen aan onze hoge Martiaanse gast!"
Vervolgens wendde hij zich tot het Ding,
dat - zoals de kenners nu al wel verwacht
zullen hebben - driftig stond te schudden
en te rammelen om zijn sigaar te verteren.
„Knbrr tok Buzzz dwak?", vroeg Joris
eerbiedig. „Ding dong dzzj buzz splut"
merkte het Ding op, waarna het met een
triomfantelijk gebaar een der bekende

Krankzinnig. De Braziliaanse fakir Cisne
die het wereldrecord vasten wilde ver
beteren, is op de 94e dag van zijn p0.
ging krankzinnig geworden, aldus is uit
de Braziliaanse stad Belem vernomen
Hij sloeg de glazen kooi stuk, waarin
hij zich had laten opsluiten Het we
reldrecord vasten is 126 dagen.
Afkoeling. De hittegolf in het oostelijke
deel van de Verenigde Staten heeft tot
dusverre aan 43 mensen het leven ge
kost, van wie het merendeel door ver
drinking om het leven kwam. Het einde
van de warmteperiode is echter in zicht
nu koelere lucht van Canada binnen
stroomt.

Afgewezen. De Zuidkoreaanse ambassa
deur te Washington, Joe Tsjan Jang
heeft verklaard, dat president Syngman
Rhee een Amerikaans voorstel tot aan
zienlijke inkrimping van de Zuid-
Koreaanse strijdkrachten van de hand
gewezen. Zuid-Korea heeft op het ogen
blik zevenhonderdduizend man onder
de wapenen.

Terug. Maandag zijn 72 Hongaarse vluch
telingen, onder wie zestien kinderen
beneden de veertien jaar, uit Joegosla
vië gerepatrieerd. Tot op heden zijn
2.532 Hongaarse vluchtelingen uit Joe-
goslavië naar hun land teruggekeerd
en hun aantal stijgt voortdurend.

Gast. Koning Saoed van Saoedi-Arabië is
dinsdag per vliegtuig te Addis Abeba
aangekomen, waar hij op het vliegveld
door keizer Haile Selassie werd be
groet. Hij brengt een bezoek van twee
dagen aan Ethiopië.

Viervoeter. Een Grieks-Cyprische priester
die op grond van bepalingen van dé
noodtoestand op Cyprus is aangehou
den, heeft zich, naar te Nicosia verluidt,
tot de plaatselijke afdeling van de die
renbescherming gewend om zijn geval
te onderzoeken, daar „alle andere orga
nisaties mijn rechten als menselijk we
zen hebben miskend". Het nationalis
tisch Griekse blad Ethnos publiceerde
dinsdag de brief waarin de priester
schrijft, dat hij al meer dan een jaar in
voorlopige hechtenis zit en dat hij geen
behandeling krijgt voor de in deze tijd
ontstane reumatiek in zijn arm. „Ik doe
een beroep op u als instelling die zich
ontfermt over vierpotige schepsels. Be
schouw mij alstublieft als een dier en
troost me wat", aldus de brief.
Verdovend. In de haven van Everglades
(Florida) is aan boord van een Frans
schip negen en een half pond heroïne
in beslag genomen. Het was de grootste
hoeveelheid verdovende middelen, die
sinds jaren in de Verenigde Staten
werd aangetroffen.

Onschuldig. Gemiddeld komen elke week
vijftig postzakken met communistische
pamfletten uit Oost-Duitsland naar
Nedersaksen voor een grootscheepse
propaganda-actie tijdens de Westduitse
verkiezingen. De pamfletten worden ge
stoken in een onschuldig omslagje met
een pin-up girl of iets dergelijks.
Ontslag. Arthur Larsen, hoofd van de
Amerikaanse voorlichtingsdienst (U.S.
I.A), heeft bekendgemaakt, dat er, als
gevolg van de besnoeiing van de begro
ting met 45 miljoen dollar, zeshonderd
buitenlandse en driehonderd Ameri
kaanse employés, zullen worden ont
slagen. De uitgaven van de USIA in
West-Europa zullen met ruim vier mil
joen dollar worden verminderd, waar
van 1,3 miljoen in West-Duitsland. In
het Nabije Oosten zal 10,5 miljoen dol
lar worden besteed, een half miljoen
minder dan president Eisenhower had
gevraagd.

Aanslag. Het ruiterstandbeeld van veld
maarschalk Viscount Gough, dat in het
Phoenixpark van Dublin staat, is door
een bomontploffing ernstig beschadigd.
Hoewel het beeld niet meer dan 400
meter van een politiebureau verwijderd
is, ontkwamen de daders. Viscount
Gough was een Ier, die in het Britse
leger tegen Napeleon I heeft gevochten.
Zomerverblijf. Paus Pius XII zal vanmid
dag naar zijn zomerverblijf in Castel-
gandolfo vertrekken, zo is van goed in
gelichte zijde te Vaticaanstad verno
men. De paus heeft gisteren mgr. Hel
mut Wittier benoemd tot bisschop van
Osnabrück in West-Duitsland.

De Zwitserse alpinistenclub heeft in zijn
maandbulletin bekendgemaakt dat tussen

o 1 mei 1956 en 30 april 1957 74 personen,

thëêcültuürmaatechappy ~*Panghëó1:an"''heeft dé 'onder wie 23 buitenlanders, bij ongelukken
directie meegedeeld, dat de plannen, om de fa- op Zwitserse bergen zijn omgekomen,
briek op Java dit jaar af te maken, zullen wor- r)anrhn ziin fwPP Nod orl and ore pp vprder
den doorgevoerd. De kosten, die aanvankelijk twee Nedeii landers, en e ne

waren geraamd op rp. 700 000, zullen thans het 12 Duitsers, zeven Britten, een Oosten
miljoen Rupiahs benaderen. rijker en een Italiaan.

Lloyds overzicht tweede kwartaal

Uit Lloyd's overzicht over de scheeps
bouw in het ttVeedé kwartaal van 19.57
blijkt dat Nederland, waar 585.841 ton op
stapel stond, in Europa de vierde plaats in
nam gedurende deze periode. Ten aanzien
van het eerste kwartaal betekent dat een
daling met 14.801 ton.

Een daling was er in alle Europese lan
den behalve in Italië, Duitsland, Spanje,
Polen en Joegoslavië. De grootste stijging
(met 249.625 ton) was er in Italië, dat nu
met 918.285 ton op stapel op de tweede
plaats kwam. Duitsland volgt met 912.990
ton (waarbij een stijging van 56.076 toni
op de derde plaats.

Groot-Brittannië neemt met 2.060.763
ton nog steeds de eerste plaats in, hoe
wel er ten aanzien van het eerste kwartaal
een daling was met 25.499 ton. Het tweede
grootste schepenbouwende land ter wereld
is Japan met 1.475.110 ton.

Nieuwe directeur H.K.I

Bij de n.v. Hollandse Kunstzijde Industrie te
Breda is dr. ir. J. H. E. Hessels benoemd tot
directeur in de plaats van de vroegere directeur
ir C. O. F. Kuijlaars, die vorig jaar benoemd is
tot directeur van La Seda te Barcelona S.A.
Vanaf 1 augustus zal de directie der n.v. Hol
landse Kunstzijde Industrie worden gevormd
door de heren mr. R. van Maanen en dr. ir. Hes
sels.

Uitbreiding Pangheotan

In de algemene jaarvergadering van de n.v.

pakketjes te voorschijn bracht. „Ziehier!"
riep Joris tevreden. „In dit smakelijk ver-
pakkinkje zult gij de bijzonder geloofwaar
dige geloofsbrieven van Zijne Excellentie
aantreffen. U moogt ze gaarne als klein
aandenken houden, want de heer Brrrr
Tchotl heeft er nog veel meer van!" Panda
zag dit alles hoofdschuddend aan. Hem was
ook door de minister het zwijgen opgelegd,
zodat hij zich nu maar niet meer over de
gang van zaken opwond; maar hij dacht
intussen: „Bah! Het is gewoon een van die
moeilijke pakjes! Wat doet die Joris nu
toch weer vreemd!"

U HERINNERT zich wellicht, dat we
midden in de warme maand augustus het
plankton hebben aangetroffen in een war
me laag zeewater, waarin alle fosfaten zo
goed als geheel waren verbruikt. Deze
warme en lichte laag water dreef welis
waar op een koudere waterlaag, rijk aan
fosfaten, maar de planten van het plank
ton konden daar geen gebruik van maken,
omdat het in die rijke water-
laag te donker is voor de foto
synthese.

In deze onderste waterlaag
nemen de fosfaten en nitraten
zelfs voortdurend in concen
tratie toe door de uitwerpselen
van dieren en de resten van
planten en dieren die daarin
naar beneden zakken, maar wat helpt deze
toeneming van vruchtbaarheid, wanneer
het plankton daar geen gebruik van kan
maken?

Gezien deze ongunstige situatie, schijnt
er alle aanleiding te zijn voor een zwart
gallige veronderstelling. Het plantaardige
plankton zal in de onvruchtbare bovenlaag
afsterven, de plankton-dier en zullen dat
lot. korte tijd later delen, en als gevolg van
het ontbreken van plankton zullen allen
die, hetzij direct, hetzij indirect van het
plankton leven, te gronde gaan. Geen vis-
scholen zullen het volgend jaar de zeeën
bevolken en zelfs de margarine-industrie
kan haar aandelen wel op de markt gooien,
want voedsel voor walvissen zal er in de
toekomst niet meer zijn.

Voor dergelijke rampen blijkt in de na
tuur echter minder plaats te zijn dan we
dachten. In het begin van de herfst worden
de oppervlakte-lagen van het water niet
meer verwarmd, maar koelen zelfs sterk
af. Het verschil in temperatuur tussen de
twee gescheiden waterlagen wordt kleiner

en de scheiding wordt minder stabiel.
Wanneer nu de eerste najaarsstormen los
breken en de zee in heftige beroering
wordt gebracht, wordt het water sterk
dooreengemengd en van bodem tot opper
vlak door elkaar gegooid. De oppervlakte-
lagen van de zee ivorden daardoor verrijkt
met fosfaten en nitraten, waardoor de gun
stige bemestivgsvoorwaarden (waarom zou-

den we het zo niet mogen

noemenvoor het plantaar
dige plankton zijn hersteld.

Gelukkig is het dan nog
niet te laat In september en
oktober is er nog daglicht ge
noeg, zodat er een tweede
bloei van het plankton kan
ontstaan, een periode die als
„najaarswaterbloei" bekend staat en die
weliswaar minder indrukwekkend en lang
durig is dan de voorjaarsopbloei, maar
desondanks een plantenbevolking oplevert
die in staat is de dieren voldoende voedsel
te leveren en bovendien nog voldoende
individuen overlaat om de winter te over
leven. Door het dierlijke plankton kunnen
nu weer eieren worden geproduceerd,
waaruit larven komen die zich gedurende
de winter langzaam ontwikkelen tot ze w
de volgende lente geslachtsrijp zyn.

De kringloop is nu wel onoevecr geslo
ten, want spoedig wordt het daglicht zo
gering, dat de ontwikkeling stilstaat. We
gaan dan weer de winter tegemoet, waar
mee we de vorige keer begonnen waren.

Op veler verzoek stappen we nu over
op het lichten van de zee, een verschijnsel
dat dit jaar op indrukwekkende wijze kon
worden waargenomen.

Daarover morgen.
(Nadruk verboden).

11 PéliTlon