BOUILLON
PANDA EN HET DING
België neemt drastische maatregelen
ter bestrijding van de inflatie
Regenachtig en kouder weer
Zeelt ió Uet zo
r
„Palembang" weer rendabel
door bedrijf te Maasbracht
De radio geeft vrijdag
Zijn Nederlandse mannen te benijden?
35 ct per dubbel tablet
Wereldnieuw:
J
2
DISCONTOVERHOGING MET EEN PERCENT
Beperking bouwkredieten
zal wel op weerstand der
vakbonden stuiten
„Caltex-Arnhem" in Japan
te water gelaten
B.B.A. behaalde hoogste
winstsaldo sinds oprichting
Jan de Poorter boekte in
1956 lagere nettowinst
Frankrijk eir.de Euromarkt
van kostelijk vlees
voor krachtiger soep!
Spoedig toeristenvluchten
door KJL.M. over Oceaan
Burgemeester Van Hall
Stakers en agenten slaags
op groentemarkt
Ondanks intimidatie is
er voldoende koopwaar
Opstand in Zuidchinese
provincie onderdrukt
V..
LICHTEN
VAN DE ZEE
DONDERDAG 25 JULI 1957
(Van onze correspondent in Brussel)
DE BELGISCHE REGERING en de Nationale Bank van België namen gisteravond
drastische maatregelen om de inflatie te bestrijden. De Nationale Bank verhoogt
haar disconto-voet met 1 percent tot 4% percent. Anderzijds wordt de rentevoet
voor de bouwleningen met een percent verhoogd en de bouwmaatschappijen en
spaarkassen mogen slechts 30 percent van de geschatte waarde van een huis in
de vorm van bouwkredieten voorschieten. Tot nu toe kon men in België 90 percent
van het benodigde bouwgeld lenen tegen een verlaagde rentevoet. De beide maat
regelen maken dus het krediet duurder en het is de bedoeling hierdoor de vraag
naar kapitaal te beperken. Maar België was dan ook met een disconto-voet van
3V2 percent een land van goedkoop geld geworden en de drastische verhoging met
1 percent heeft thans het evenwicht met Nederland hersteld. Hierdoor zal mede
worden belet dat kapitalen het land verlaten, om elders een meer rendabele in
vestering te krijgen, onder meer in West-Duitsland, waar voor sommige obligaties
tot 8 percent wordt betaald.
De maatregelen zijn bedoeld als een
middel om de overtollige koopkracht te
verminderen en aldus de invoer te rem
men. Ook in België is de toestand van
de handelsbalans en de betalingsbalans
minder gunstig geworden en de Nationale
Bank heeft sedert november 1956 een be
drag van 10 miljard francs of 760 miljoen
gulden goud of dollars verloren om de in
voer te kunnen financieren. Het bedrijfs
leven heeft by de Nationale Bank voor
meer dan 1 miljard gulden handelspapier
verdisconteerd.
Indien er in België sommige tekenen
zijn van inflatie, aldus menen de monetaire
waarnemers, dan is hiervoor zeker niet het
bedrijfsleven verantwoordelijk. Het is de
Belgische Staat, die boven zijn stand leeft,
niet de Belgische industrieel, arbeider of
verbruiker. De schatkist incasseert op het
ogenblik enorme fiscale recettes, daar de
Belgische belastingen voor meer dan de
helft bestaan uit conjunctuur-gevoelige
verbruiksbelastingen. Maar al dat geld is
al bij voorbaat besteed!
De drastische verhoging van de disconto
voet van de Nationale Bank zal de regering
verplichten haar beroep op de kapitaal
markt te verminderen, want ook de staat
zal voor zijn obligatieleningen voortaan
een duurdere rente, van minimum 6 per
cent, moeten aanbieden.
Men verwacht, dat in vakbondskringen
een fel protest zal opgaan tegen de be
perking van het bouwkrediet voor de ar
beiderswoningen, die in het raam van de
2000 gulden premie-wet worden gebouwd.
Het komt erop neer, dat de bouwlustige
arbeiders en kantoorbedienden thans zelf
voor de financiering van hun huis zullen
moeten instaan, wat de bouwactiviteit een
zeer gevoelige deuk zal geven. In de vak-
De echtgenote van de Nederlandse am
bassadeur ïn Japan, de heer Leuchlin,
heeft vandaag de tanker „Caltex Arnhem"
van 32.000 ton van de n.v. Nederlandse
Pacific Tankvaart-maatschappij (een doch
ter-maatschappij van de Caltex Oil Com
pany) van stapel laten lopen op de scheeps
werf van Kobe van de Shin-Nitsoebishi
Maatschappij voor zware industrie.
De „Caltex Arnhem", waarvan de kos
ten geraamd zijn op ongeveer 2 miljard
100 miljoen yen (ongeveer 22 miljoen gul
den), zal volgens de berekeningen in no
vember helemaal gereed zijn. De tanker
is 192 voet lang en wordt voortgedreven
door een turbine-motor van 16.500 pk. Hij
kan 16,5 knopen per uur afleggen en heeft
een capaciteit van 44.400 kubieke meter
olie (U.P.).
HILVERSUM L 402 m.
7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00
Nws. 8.18 Platen. 8.50 v. d. vrouw. 9.15
Platen (9.359.40 Waterst.). 10.00 Thuis,
caus. 10.05 Morgenwijding. 10.20 v. d. kleu
ters. 10.40 Strijkork. 11.05 Pianoduo. 11.30
v. d. kind. 11.45 v. d. jeugd. 12.00 Theater-
ork. 12.30 Land- en tuinb.med. 12.33 Sport
en prognose. 12.55 Platen. 13.00 Nws. 13.15
Meded. en Platen. 13.30 Cabaret. 13.55
Beursber. 14.00 Viool en altviool. 14.20
Boekbespr. 14.40 Muzikale caus. 15.05 Sma
ken verschillen. 16.00 Muzikale caus. 16.40
v. d. jeugd. 17.05 Orgelspel. 17.25 Versierde
vakantietips. 18.00 Nws. 18.15 Act. 18.20
Lichte muz. 18.50 De puntjes op de i, caus.
19.00 v. d. kind. 19.10 Platen. 19.30 Wat ge
loven Vrijzinnig Protestanten?, caus. 19.45
Op bezoek bij anderen, caus. 20.00 Nws.
20.05 Boekbespr. 20.10 Toneelbeschouwing.
20.20 Kamerkoor. 20.35 Ronde v. België,
caus. 20.45 Oostelijk Flevoland, caus. 21.00
Platen. 21.55 Buitenl. weekoverz. 22.10
Leert uw landgenoten kennen. 22.40 Zorg
om de mens, caus. 22.50 Avondwijding.
23.00 Nws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II. 298 m.
7.00 Nws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturg, kal. 8.00 Nws en weerber. 8.15
Platen. 8.50 v. d. vrouw. 10.00 en 10.30 Pla
ten. 11.00 v. d. zieken. 11.40 Platen. 12.00
Middagklok -noodklok. 12.03 Sopr., piano,
hobo en gitaar. 12.30 Land- en tuinb.med.
12.33 Lichte muz. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. en Kath. nws. 13.20 Platen. 13.45 v.
d. vrouw. 14.00 Platen. 14.30 Promenade-
ork. 15.00 Platen. 15.30 Pianorecital. 16.00
v. d. zieken. 17.00 v. d. jeugd. 17.15 Kinder
koor. 17.40 Beursber. 17.45 Jazzmuz. 18.05
Amus.muz. 18.30 Vragenbeantw. 18.45 Lich
te muz. 19.00 Nws. 19.10 Commentaar op
het nws. 19.15 Regeringsuitz.: 1. prof. dr.
Ph. J. Idenburg: „De Statistiek van de
maand". 2. B. M. van Griethuysen: „Kom
mee naar buiten allemaal". 19.25 Rege
ringsuitz.: Emigratierubriek: Het Emigra
tiepraatje van H. A. van Luyk. 19.35 Verz.
progr. v. d. militairen. 20.30 Act. 20.45 Pla
ten. 20.50 De springplank. 21.15 „Austra
lië, emigratieland", caus. 21.45 Kerkkoor.
22.05 Strijkkwintet. 22.40 „Leken beant
woorden vragen van de Bisschoppen over
„Roepingen", caus. 23.00 Nws. 23.1524.00
Platen.
BRUSSEL. 324 m.
12.00 Ork. conc. 12.30 Weerber. 12.34 Pla
ten (Om 12.55 koersen). 13.00 Nws. 13.11,
14.00 Platen. 15.15 Ork. conc. (Om 16.00
Koersen). 16.15 Platen. 17.00 Nws. 17.10
Lichte muz. 17.45 Duitse les. 18.00 Orgel
recital. 18.30 v. d. sold. 19.00 Nws. 19.40
en 20.00 Platen. 20.15 Ork. conc. 20.40 Pla
ten. 20.55 Ork. conc. 21.45 Platen. 22.00
Nws. 22.11 Dansmuz. 22.5523.00 Nws.
bondskringen wordt gezegd, dat in België
de strijd tegen de inflatie op de rug van
de arbeiders wordt gestreden. Immers, de
industriëlen kunnen hun duurdere kredie
ten in de prijzen doorberekenen, de ar
beiders niet.
De Brabantse Buurtspoorwegen en
Autodiensten (B.B.A.) hebben over het jaar
1956 een winst van een half miljoen gul
den behaald; het hoogste winstsaldo in het
ruim twintigjarige bestaan van dit bedrijf.
Het aantal vervoerde reizigers steeg ten
opzichte van vorig jaar met negen percent
tot bijna 34 miljoen. Het vervoer was het
grootst op de interlocale lijnen; de toe
neming op de stadsdiensten van Breda,
's-Hertogenbosch en Tilburg bedroeg zeven
percent. De B.B.A. beschikt thans over
270 autobussen en 78 vrachtwagens.
De gang van zaken by de n.v. interna
tionale handels- en seheepvaartmaatschap-
py Jan de Poorter te Rotterdam in 1956
was minder gunstig dan in 1955. Aan
bruto-winst, commissies, ontvangen inte
rest en andere baten waren de geconsoli
deerde ontvangsten van de Nederlandse
vennootschappen 1.696.475,13 (vorig jaar
1.596.097,79). Er resteert een netto-winst
van 232.773,58 (v. j. 258.622,70). Van dit
bedrag dient 100.000 aan de reserve voor
belastingen te worden toegevoegd, waar
na beschikbaar blyft een bedrag van
132.773,58. Voorgesteld wordt hieruit een
bedrag van 56.800 aan de „algemene re
serve" toe te voegen en een dividend te
declareren ad vyf percent. Het resterende
bedrag van de bedryfswinst ad 973,58 zal
op nieuwe rekening worden geboekt.
Gezien de gunstige interne ontwikkeling
van het bedrijf wordt voorts voorgesteld
ten laste van de „reserve ter beschikking
van aandeelhouders" op de gewone aan
delen een extra dividend ad vier percent
te declareren, waarmede eenzelfde bedrag
gemoeid zal zijn als aan de „algemene
reserve" wordt toegevoegd. Hierdoor kan
men op de gewone aandelen serie A en
serie B een totaal dividend declareren ad
9 pet. en op de cumulatief preferente
winstdelende aandelen 5,8 pet.
De gang van zaken tot dusver in 1957 is
bevredigend. Het toenemend aanbod van
scheepsruimte neemt de rem, die in de
laatste jaren de vrije ontwikkeling der
omzetten heeft tegengehouden, weg, zodat,
indien zich geen onvoorziene ernstige
stoornissen in het internationale verkeer
voordoen, een gunstige ontwikkeling wordt
verwacht.
Benoemd
Mejuffroauw Gera Brüne te Zandvoort
werd met ingang van 20 augustus benoemd
tot kleuterleidster aan de Christelijke
kleuterschool te Santpoort.
Het zwaartepunt van de n.v. industriële
maatschappij „Palembang" ligt thans in de
scheepswerf en machinefabriek „Maas-
bracht" in Limburg. Maasbracht is het
aandelenkapitaal ten volle waard. De om
zet aldaar in het eerste halfjaar van 1957
is weer groter geweest dan verleden jaar.
Grotere omzet betekent voor dit bedrijf
een grotere winstmarge. De stijging van
lonen en kosten kon tot dusver goed wor
den opgevangen. Dit werd van bestuurs
zijde meegedeeld in de iaarvergadering,
waarin aandeelhouders zeer vele vragen
stelden over de positie van het bedrijf en
de ontwikkelingsmogelijkheden.
Prof. G. A. Ph. Weyer deelde mee
dat het niet mogelijk is gevolg te geven
aan het herhaalde verzoek van een aan-
auu óisJ
txa naiBolos neaaur aio jjkv
Nieuw initiatief verwacht voor
nieuwe vrijhandelszone-formule
In bevoegde Franse kringen is men van
mening, dat na de ratificatie van het ver
drag over de Europese Economische Ge
meenschap door het Franse parlement de
onderhandelingen over de totstandkoming
van een Europese vrijhandelszone, welke
in september moeten worden hervat, op
nieuw van belang zijn geworden. Frank
rijk is voorstander voor het vinden van
een formule, welke Groot-Brittannië en
andere landen der organisatie voor Euro
pese Economische Samenwerking in staat
stellen zich te verbinden met de gemeen
schappelijke markt der zes landen. Men
verwacht, dat in dit opzicht Frankrijk zelf
of een van de zes landen van klein-Europa
het initiatief zal nemen.
Het tweede punt, waarop in bevoegde
Franse kringen wordt gewezen, betreft de
noodzaak voor de Franse economie zich
voor te bereiden op concurrentie van
andere landen, vooral van West-Duitsland
en eventueel ook van Engeland, binnen
het kader van de nieuwe Europese instel
lingen. In economische kringen maakt men
zich vooral bezorgd over het hoge niveau
der binnenlandse prijzen in Frankrijk.
Deze prijzen ondervinden thans een krach
tige opwaartse druk, welke door de in
voerbeperkingen en de exportcampagne
gevaar lopen nog sterker te worden. Hoe
wel men er in Franse kringen op wijst,
dat de inflatie-ontwikkeling zich ook in
andere landen uit, geeft men in diezelfde
kringen toe, dat Frankrijk de gemeen
schappelijke Europese Markt niet kan
binnentreden met deze veel te grote wan
verhouding op het gebied van de prijzen.
(AFP).
deelhouder om een Indonesische verlies-
en winstrekening te publiceren. Dit zou
stellig niet in het belang zijn van de ven
nootschap. Het bedrijf in Indonesië heeft
een reorganisatie ondergaan die, naar het
bestur zei, een verbetering betekent. Nu
de vestiging in Tegal is afgesloten, heeft
de vennootschap geen enkel belang meer
op Java en concentreert zij zich in Indo
nesië op het scheepswerfbedrijf in Palem
bang. Voorts is besloten de in Djakarta
bestaande hoofdvertegenwoordiging op te
heffen.
Van aandeelhouderszijde werd hulde ge
bracht aan het bestuur voor het feit, dat
het gelukt is de vennootschap weer op ren
dabele basis te brengen, dankzij de ves
tiging van een bedrijf in Maasbracht. In
antwoord op vragen zei de directie geen
reden te zien om de scheepswerf en rpa-
bhinefaMek .JMaasbbaëhtT. ft.Vf \tJB» "dbèn r. tgtKkUWeeU aan het -WCrk
opgaan in de n.v. industriële maatschappij
„Païèmbang": Zoals dë zaken ml 'stctcHl?
loopt de fiscale eenheid van beide bedrij
ven geen gevaar. De „Palembang" is de
enige aandeelhouder van de „Maasbracht".
ADVERTENTIE
Ach, ze moeten minstens zo hard werken als
andere mannen. Maar dit hebben zij mee:
als zij 's avonds thuiskomen wacht hen extra
gezelligheid! Want nergens zijn de huiska
mers zo knus als in Nederland en... nergens
gaat men met meer plezier aan tafel. Vooral
de laatste tijd! Tegenwoordig kookt moeder
de vrouw wel bijzonder lekker: ze heeft iets
nieuws ontdekt, waardoor alles veel en veel
fijner gaat smaken Wat dat nieuws wel is?
Knorr bouillon! Knorr bouillon tabletten uit
Zwitserland! Smaakverfijners voor alles en
nog wat: soep, sausen, groenten, ragoüts,
hachee, puree en ga zo maar door. Van één
zo'n dubbel Knorr tablet tovert ook met
kokend water een hele liter bouillon. Pure
parelende bouillon, door de Knorr koks be
reid van kostelijk vlees en geurige verse
groenten; licht gezouten en gekruid, precies
zoals u alles wenst! Als extra hulp biedt
Knorr u nog een leuk geïllustreerd boekje
aan, met 17 praktische vlug-klaar recepten.
Alles met die heerlijke Knorr bouillon als
„basis". U kunt het zó aanvragen: sluit een
postzegel van 10 ct. met uw naam en adres,
in een gefrankeerde envelop en adresseer:
Knorr, Postbus 1700, Amsterdam. U ontvangt
het Knorr boekje dan thuis.
Vervaardigd ondor llcontlo en controlo van Knorr A.G. Ihovngen Zwltserlond. door Mondo N.V. Brussel.
In verband hiermee wordt de
vliegvloot verder uitgebreid
Met het oog op de eisen, welke nog te
verwachten uitbreidingen en de mogelijke
invoering van het derde-klasse vervoer
over de Noordatlantische Oceaan in 1958
aan de vloot zullen stellen, heeft de K.L.M.
maatregelen genomen een uitbreiding van
haar vloot in het komende jaar te ver
zekeren. Daartoe zijn bij de Douglas- en
Lockheed-fabrieken orders geplaatst op
één vliegtuig van het type DC-7C en één
Lockheed Super Constellation L 1049 H en
werd tevens met beide fabrieken een over
eenkomst gesloten volgens welke een optie
is verkregen op de levering van nog vier
DC-7C's en twee L 1049 H's.
Indien van deze opties gebruik wordt
gemaakt, zullen alle vliegtuigen nog in 1958
in dienst kunnen worden gesteld. De L 1049
H is hetzelfde vliegtuig als de bij de K.L.M.
in gebruik zijnde Lockheed L 1049 G, met
dien verstande dat in de L 1049 H tevens
de nodige voorzieningen (zoals snel uit-
neembare stoelen, versterkte vloeren, spe
ciale deuren, enz.) zijn getroffen om dit
vliegtuig naar behoefte als passagiers- of
als vrachtvliegtuig te gebruiken.
Thans beschikt de K.L.M. reeds onder
meer over 17 Super Constellations en 9 DC
7C's. De tiende DC-7C zal in de komende
week worden afgeleverd. Voor levering in
de jaren 1959-1960 heeft de K.L.M. reeds
eerder besteld 12 Lockheed Electra en 8
Douglas DC-8 vliegtuigen.
v uDë vüturgemeester van Amstërdam,. rml. G.
van Hall, is zover hersteld, dat hij op 5
augustus zijn werkzaamheden gedeeltelijk
zal hervatten.
Stockholm
Oslo
Aberdeen
Boven de Golf van Biscaye en omgeving
handhaafde zich een hogedruk gebied
waaromheen warme subtropische lucht
over Ierland en Engeland naar Zuid- en
West-Europa wordt getransporteerd.
De begrenzing van deze lucht liep don
derdagochtend over Schotland, langs de
Engelse kust en vandaar over ons land
naar Zuid-Duitsland. Langs dit front
kwam gistermiddag boven Schotland een Londen
storing tot ontwikkeling die nu vergezeld Amsterdam
van een regenzone langs de Waddenkust Luxemburg
trekt. Voorts komt ten noordwesten van Parijs
Ierland een actieve oceaandepressie tot
ontwikkeling die het komende etmaal over
Schotland naar de Noordzee zal koersen.
Deze depressie zal vooral de wind doen
toenemen en opnieuw regen veroorzaken,
zodat de onbestendigheid in het weer toe
neemt. De temperaturen zullen de neiging
vertonen iets te dalen.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenland: heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
regen
So
s-a
wnw
27
ës
0,1
Vrijdag 26 juli
Zon op 4.54 uur, onder 20.42 uur.
Maan op 4.09 uur, onder 19.46 uur.
Maanstanden
27 juli 05.28 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrydag 26 juli
Hoog water: 2.33 en 15.04 uur.
Laag water: 10.38 en 23.07 uur.
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
zwaar bew.
wnw
26
5
motregen
windst.
13
6
zwaar bew.
w
23
0,
regen
w
20
1
geheel bew.
w
21
4
zwaar bew.
w
22
0
geheel bew.
windst.
24
0
half bew.
windst.
24
0
onbewolkt
nnw
23
0
zwaar bew.
w
19
0,
geheel bew.
zw
20
6
zwaar bew.
w
19
6
geheel bew.
z
20
14
licht bew.
windst.
24
0,
half bew.
windst.
27
0
regenbui
w
20
0,
regen
windst.
21
2
onbewolkt
windst.
29
0
onbewolkt
ono
24
0
licht bew.
nnw
30
0
lichte regen
w
17
3
zwaar bew.
w
18
4
zwaar bew.
w
18
0,
regen
zzw
14
4
motregen
w
17
1
geheel bew.
zw
14
0,
geheel bew.
w
17
4
geheel bew.
wzw
17
8
29. De Minister van Buitenlandse Zaken
Van Bubbelaer Doorlogt wierp een enigs
zins onzekere blik op het gladde, rekbare
pa.kje dat hem door het Ding was aange
reikt. „Typisch! Typisch!", mompelde hij.
„Wij zijn gewend om officiële stukken te
verpakken in een notaris-envelop met ze
gels. maar dit is wel héél iets anders!"
„Merkwaardig, nietwaar?", knikte Joris
met een fijne glimlach. „Ik heb inderdaad
bij mijn studiën opgemerkt, dat het nota
riële ambt op Mars het enveloppenstadium
te boven is gekomen. Hier kunt gij dan
ook waarnemen, welk een diepingrijpende
gevolgen dit heeft gehad voor de cultuur.
Een en ander kan echter slechts bijdragen
tot de bijzondere waarde van deze geloofs
brieven, zodat ik uwe Excellentie thans
zonder schroom kan verzoeken om Zijne
Excellentie een behandeling te oeurt te
doen vallen, welke volgens uwer Excellen
ties inzicht strookt met Zijner Excellenties
rang en stand! Als eerste maatregel zou
ik in overweging willen geven, de hoge
gast van Mars een vervoermiddel ter be
schikking te stellen, waarmee hij zich naar
een passende behuizing kan begeven ten
einde zich ietwat te verfrissen, vóórdat de
staatszaken verder geregeld worden". „Dat
kan ik in orde maken", meende Minister
Van Bubbelaer Doorlogt, „hoewel de be
steding van de dienstauto's een beetje
beperkt begint te worden...". En zo
kwam het dan, dat het vreemde ge
zelschap even later per luxe-automobiel
het ministerie verliet. „En nu moeten we
eens even een hartig woordje praten!",
sprak Panda, zodra zij alleen waren. „Je
hebt er weer een warboel van gemaakt!"
„Stellig!", gaf Joris onomwonden toe.
„Maar bedenk de levensles, die wij, lati
nisten zo gaarne aanhalen; Tranquilis sae-
vis in alea, of wel; hoe heerlijk is het in
een warboel toeven.vooral nu wij de
hoge bescherming van de Minister genie
ten'"
LONDEN (Reuter/AFP) Bij de staking
van de sjouwers op de Londense groenten-
en fruitmarkten, die een week geleden be
gon, gaat het hard tegen hard. Werkwilli
gen worden door de stakers gemolesteerd,
de eigenaars van vrachtauto's die toch
groenten en frut naar de markt brengen,
worden bedreigd en in enkele gevallen zijn
hun auto's in brand gestoken De vracht
rijders vormen nu konvooien onder po
litiebewaking. Vandaag zijn vertegenwoor
digers van de stakers begonnen met een
campagne tegen de kwekers, die worden
gewaarschuwd geen groenten en fruit te
leveren.
Ondanks de intimidatie-actie en de ge
welddaden, welke Engeland sinds de grote
stakingen in 1926 niet meer had gekend,
komt er genoeg koopwaar op de markten.
De aanvoer wordt echter wel vertraagd
door de beschermingsmaatregelen.
(Reuter) Een handgemeen tussen sta
kers en niet-stakers, is gisteren op de be
langrijkste groentemarkt, Covent Garden,
door de politie met de gummiknuppel be
slecht. Na het gevecht, dat met flessen
werd gevoerd, en waarbij een vrachtatuo
in brand werd gestoken, zijn elf arresta
ties verricht. Ook op twee andere mark
ten ontstonden ongeregeldheden, waarbij
heel wat fruit en groente teloor ging. Bij
de staking zijn thans 3500 man betrokken.
Vier schepen met ladingen fruit zijn naar
andere Britse havens gedirigeerd. Langs
de Londense kaden liggen onder meer hon
derden,. tonnen .Nederlandse aardappelen,
welke de vrachtautochauffeurs weigeren
te vervoeren.
Krachtmeting
Een grote vereniging van vervoersonder-
nemers in het noorden van Engeland heeft
uitgebreidere politiebescherming gevraagd
„wil de bediening van het reizend publiek
doorgang vinden, zo nodig met gebruik
van de gewapende macht". Deze vereni
ging vertegenwoordigt ondernemingen met
26.000 bussen die niet bij de staking be
trokken zijn. In de verklaring van de ver
eniging wordt gezegd, dat van het totaal
van 75.000 bussen in het land er 28.000 bij
het dispuut over hogere lonen zijn betrok
ken. Woensdag zouden de regeringsbemid
delaars van het „tribunaal voor industriële
kwesties" een onderzoek beginnen, maar
de vertegenwoordigers van de vakvereni
ging, die wel „symbolisch" verschenen,
vertrokken tegelijk na verklaard te heb
ben dat de enig mogelijke oplossing van
de kwestie is: de geëiste loonsverhoging
toe te staan. Men spreekt van een ware
krachtmeting tussen de regering en Frank
Cousins, de nieuwe leider van de grote
vakbond van arbeiders in de vervoersbe
drijven die bij beide stakingen betrokken
is. De busstaking betreft honderdduizend
man, leden van zes vakverenigingen
HONGKONG (Reuter). - Radio-Peking
heeft woensdagavond bekendgemaakt, dat
de veiligheidspolitie een opstand tegen het
Chinese communistische bewind in de af
gelegen, aan Tibet grenzende provincie
Tsinghai. heeft onderdrukt.
Modieus. Een socialistisch Brits Lagerhuis
lid heeft het plan geopperd, dat het
vrouwelijk personeel van de Royal Air
Force een „vrouwelijk uniform" krijgt
ontworpen door een mode-ontwerper
van algemene bekendheid. De staats
secretaris voor de luchtmacht, Ward
deelde daarop mede, dat men inderdaad
iets aan de uniformen denkt te veran
deren.
Wetenschappelyk. De Westduitse bonds
regering heeft een voorlopig wetsont
werp opgesteld, krachtens hetwelk
kernreactors voor wetenschappelijke
doeleinden in West-Duitsland mogen
worden gesticht.
Waarom? Het Britse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft opheldering van
de Russische regering gevraagd inzake
de sluiting van de Peter de Grote-baai
bij Vladivostok.
Speciaal. Aan het secretariaat van de In
ternationale Liga van Rode Kruisver
enigingen zal een speciaal bureau wor
den toegevoegd dat de hulpverlening bij
gebeurtenissen van internationaal be
lang, zoals destijds in Hongarije, coör
dineert. Dit is besloten door de afge
vaardigden van vijftien nationale Rode
Kruisverenigingen, die de afgelopen
drie dagen in Wenen hebben vergaderd.
Bemoeizucht. Communistisch China heeft
bij de Britse zaakgelastigde in Peking
geprotesteerd tegen de afbraak van
huizen, die bij het vliegveld van Hong
kong staan, aldus meldt radio-Peking.
De huizen worden verwijderd om plaats
te maken voor woningen, bestemd voor
een deel van 300.000 vluchtelingen uit
communistisch China, die in de Britse
kolonie verblijven. De mensen die uit
hun woningen verdreven zijn, zullen
schadevergoeding krijgen.
Rotschild. Premier Ben Goerion heeft het
Israëlische parlement meegedeeld, dat
James de Rothschild, die in mei in En
geland overleed, zes miljoen Israëlische
ponden (ongeveer 12,5 miljoen gulden)
heeft nagelaten voor de bouw van een
parlementsgebouw in Israel, als „sym
bool van de duurzaamheid van deze
staat".
Van de kaart. In de Sovjetrepublieken
Toerkmenië en Kazakstan zijn drie ge
bieden, waarvan er twee de naam droe
gen van Kaganovitsj en een Molotov
heette, herdoopt in Komsomolsk, Ok
tober en Charsjangar.
Vrijheidslievend. De Britse hoogleraar in
de biologie prof. J. Haldane is naar In
dia vertrokken. „Ik wil in een vrij land
wonen, waar er niet overal buitenland
se troepen zijn gelegerd en wanneer ik
buitenlandse troepen zeg bedoel ik de
Amerikanen", aldus de hoogleraar, die
overigens zei niets tegen de Amerika
nen in het bijzonder te hebben. De 64-
jarige prof. Haldane trad vorig jaar uit
de communistische partij „wegens de
stalinistische inmenging in de weten
schap". Van 1940 tot 1949 was hij hoofd
redacteur van de communistische „Dai
ly Worker".
Nat en droog. Ruim twee en een half mil
joen boeren en militairen zijn in de
Chinese provincie Hoenan aan het werk
om de oogst te redden, die door een
hevige droogte wordt bedreigd. Meer.,
dan een miljoen watermolens draaien
dag en nacht om de landerijen van
water te voorzien. Volgens radio-Peking
zijn in Sjanghai, Nanking en nabijgele
gen èteden honderden boten gevorderd
om de slachtoffers van de watersnood
in de provincie Sjantoeng in veiligheid
te brengen. Tot dusver zijn veertigdui
zend mensen geëvacueerd.
Geweigerd. De commissie voor de mense
lijke rechten, een instelling van de Raad
van Europa, heeft geweigerd een ver
zoek in behandeling te nemen van de
Westduitse communistische partij om de
Westduitse gerechtelijke beslissing
waarbij de partij verboden werd, als
een schending van de mensenrechten
te bestempelen.
Minvermogend. De directeur van het Rus
sische reisbureau „Intoerist" heeft vol
gens radio-Moskou meegedeeld, dat
buitenlandse toeristen die niet over
voldoende middelen beschikken een re
ductie van 25 percent op hun verblijf
kosten in de Sovjet-Unie kunnen krij
gen. Ook op de spoor- en vliegtarieven
wordt reductie gegeven. De visa- en
douaneformaliteiten worden vereen
voudigd.
Officieel. Op 1 augustus zal in Polen voor
het eerst officieel het feit worden her
dacht, dat dertien jaar geleden de op
stand in Warschau tegen de Duitsers
begon.
Vooruitzicht. De Sovjet-Unie zal volgens
radio-Moskou tegen 1960 75 televisie-
uitzend-stations hebben en
acht miljoen bezitters van
toestellen.
ongeveer
televisie-
HET VERSCHIJNSEL dat sommige le
vende organismen het vermogen bezitten
licht uit te stralen, wordt aangeduid met
de fraaie term bioluminescentie, waarin we
de samenstellende delen „bio" (leven) en
„lumen" (licht) direct kunnen herkennen.
Het merkwaardige is in de eerste plaats,
dat bioluminescentie zelden voorkomt in
zoet water, op het land vrijwel
beperkt blijft tot de glimwor
men, vuurvliegjes, schimmels
en bacteriën, maar in zee op
merkelijk veel voorkomt, zo
dat er nauwelijks één grote
groep van dieren onder de
protozoën (eencelligen), wor
men, mollusken (weekdieren),
kreeftachtig en of vertebraten (dieren-met
een ruggegraat) kan worden genoemd die
niet vele lichtgevende vertegenwoordigers
kent.
Sommige lichtgevende dieren schijnen
geen speciale lichtorganen te hebben, maar
geven een slijm af dat regelmatig door
gloeit, zelfs al heeft het de cellen verlaten
waarin het werd afgescheiden. Dergelijk
slijm, van lichtende kwallen afkomstig,
kan gedroogd worden en geeft, wanneer
het weer wordt bevochtigd, opnieuiu licht
af. Hier schijnen lichtende korreltjes zich
op te lossen.
Het Japanse schaalkreeftje, Cypridina
Hilgendorfii, kan gedroogd jarenlang wor
den bewaard, waarna het zijn lichtend
vermogen nog steeds bezit. In dit geval
heeft men kunnen constateren, dat er twee
soorten cellen zijn, waarvan de ene soort
luciferine, de andere soort luciferase bevat.
Komen deze stoffen samen, dan ontstaat
er licht door langzaam oxyderen van de
eerste onder invloed van de tweede stof.
Beide bevatten moleculen met tot hoger
energieniveau gebrachte elektronen, die
bij terugkeer tot het normale niveau licht
ontwikkelen.
Lang niet alle bioluminescentie kan ech
ter op deze wijze worden verklaard. Een
grote rol spelen bij de lichtverschijnselen
de lichtgevende bacteriën die wel eens op
vlees, vis en eieren in kel
ders en koelinrichtingen kun
nen worden waargenomen (en
wier aanwezigheid nog geens
zins wil zeggen dat de
betreffende produklen be
dorven zijn!). Dergelijke licht
gevende bacteriën leven vaak
symbiotisch (in een levens
gemeenschap) in bepaalde lichtorganen
van vissen en inktvissen, waar hun een
cultuurbodem is bereid, zodat het daar
voor de bacteriën plezierig leven is. Als
tegenprestatie produceren de bacteriën
licht, zodat hun gastheer in staat is prooi
aan te lokken, vijanden af te schrikken, of
contact te zoeken met het andere geslacht.
In al deze gevallen profiteren de bacteriën
zelf ook op indirecte wijze van het uitge
straalde licht, want gaat het hun gastheer
goed, dan hebben zij ook geen klagen.
Het lichten van cle zee wordt veroor
zaakt door eencellige diertjes, flagellalen
of zweepdiertjes en de radiolariën. Maar
een bespreking hiervan eist juist iets méér
plaats dan we nog ter beschikking hebben,
zodat u even op het vervolg zult moeten
wachten.
Dat komt morgen.
H. Pétülon
(Nadruk verboden)