ÉS9 FIAT Gebrs. Beekman modelkamers FEEST Partijblad wrijft Molotov c.s. ook enig liberalisme aan Document van Djilas uit Joegoslavië gesmokkeld Van dag tot dag Huren Schrijversbond hekelt Malenkov en Sjepilov Betogingen tegen negers in Clinton veroordeeld BANDRECORDERS Communistische leiders vormen slechts nieuwe klasse van uitbuiters 3 Opnieuw wateroverlast in Oostenrijk en Duitsland Ongeregeldheden in Duits kamp voor Hongaren 13JÏ1 fmefam.de voo rmmel meubelen en een overstelpend grote sortering woningtextiel ervaren adviseurs en binnenhuisarchitecten geven kosteloos adviezeh vraagt onze folder Moedige uitspraak van blanke jury in Knoxville Z»B hier omUwU bijten, Defensie blijft te land, ter zee en in de lucht H. 3. MAERTENS NV. Ministersconferentie te Brussel is uitgesteld Iedere dag krakeel op de Lüneburger heide IerenSchottenWelshmen èn prikkelbare bewoners raatótoel de nieuwe Verzending van zeepost Kerkelijk Nieuws pONDERDAG 25 JULI 1957 De wetsontwerpen tot huurverhoging en tot blokkering van de helft dezer verho ging zij" nu ook door de Eerste Kamer Goedgekeurd en zullen dus, na onderteke ning door de Koningin, op 1 augustus (voor weekhuren 4 augustus) tot uitvoering ko men. Een nieuw, en zeer omvangrijk, bu reaucratisch apparaat zal dan in werking worden gesteld om de verwezenlijking van de regeringsvoorstellen mogelijk te maken. Sommige groepen van Nederlanders en in het bijzonder de zogenaamde „ver beten groepen" van kleine zelfstandigen en buiten vast verband werkende intellectu- elen zullen ongetwijfeld zwaar worden getroffen door deze nieuwe huurverhoging. Het zal hoog nodig zijn, middelen te bera men om hun moeilijke situatie te verlich ten, en daarbij zal dan vooral gedacht moeten worden aan de leeftijdsgroep 55-65 jaar, de groep dus die niet gemakkelijk meer nieuwe inkomsten verwerft en nog niet in aanmerking komt voor het alge meen ouderdomspensioen. Overigens kèn met hun omstandigheden ook nu reeds rekening worden gehouden door hun huis eigenaars, die de huurverhoging weliswaar automatisch kunnen, maar niet behoeven te laten plaatshebben. Uit overwegingen van sociale redelijkheid ten aanzien van huurders in moeilijke omstandigheden waar trouwens soms nog overwegingen van hun eigen fiscaal voordeel bij kun nen komen zouden zij in bepaalde ge vallen kunnen besluiten, de huur onge wijzigd te laten, want er is niets in de wet dat hun dit verbiedt. Wat de huurders in betere omstandig heden betreft, zij dienen zich te realise ren dat de huurverhoging voor vooroorlog se woningen hoe onaangenaam zij die, begrijpelijkerwijs, ook vinden in verre weg de meeste gevallen volkomen ge rechtvaardigd is. De huren in ons land zijn vóór de oorlog, altijd zeer laag ge weest en het deel van de inkomsten, dat voor woninghuur moest worden uitgege ven, was bij ons, over het algemeen geno men, aanzienlijk kleiner dan in de meeste andere landen. Na de oorlog zijn de lonen en andere inkomsten met sprongen omhoog gegaan, maar door wettelijke maatregelen hebben de huren daarmee geen gelijke tred kunnen houden. Het percentage van de inkomsten, dat aan huur wegging, is daardoor nóg kleiner geworden, zodat een des te groter percentage aan andere, zij het vaak eveneens nuttige dingen kon worden besteed. Het is een van de meer aanvaardbare onderdelen van de algemene bestedingsbeperking, dat er nu in dit op zicht een reeds lang wenselijke correctie wordt aangebracht. Nederland, zo wordt tegenwoordig vaak opgemerkt, heeft de laatste jaren „boven zijn stand" geleefd. Dat moge in 't algemeen juist zijn, maar met deze éne uitzondering, dat een groot deel van ons volk op woning- en huurge- bied, althans in vergelijking met andere volken, beneden zijn stand geleefd heeft. We zouden er daarom goed aan doen, de nieuwe huurverhoging niet uitsluitend te bekijken van de onaangename kant (die zij voor ons allen en, als gevolg van de blokkering, zelfs voor de huiseigenaren ongetwijfeld heeft), maar ons te troos ten met de gedachte, dat zij kan leiden tot gezondere economische verhoudingen op woninggebied en daardoor, naar wij moeten hopen, ook tot een spoediger einde van de woningnood. WENEN (Reuter) Terwijl nog maar nauwelijks twee weken geleden in Wenen tengevolge van de Europese hittegolf een ernstig tekort aan water dreigde, onder vindt men op het ogenblik in verscheidene delen van Oostenrijk en West-Duitsland, niet voor het eerst dit jaar, overlast van net water. De zware regenval van de laat ste dagen deed in Opper-Oostenrijk wegen en spoorlijnen overstromen, houten brug gen wegspoelen en doofde in een staal fabriek (Traisen) zelfs de vuren in de ovens. In Nöchling (Neder-Oostenrijk) werd een man in een sterk gezwollen ri viertje meegesleept. Hij verdronk. Het pas sagiersvervoer op de Donau, die even op haar kritieke peil was, is wegens gevaar lijke stromingen tijdelijk stilgelegd. Ook het Beierse stadje Passau, aan de samen loop van Donau en Inn gelegen, had van overstromingen te lijden. Tientallen gezin- nne moesten hun huizen verlaten. Ruim 24 uur achtereen was het water van de Inn 8cm per uur gestegen, maar men ver wacht dat het thans weer zal zakken. Nieuwe regenval kan de toestand echter weer verslechteren. ST. GALL (UP) Reddingsploegen die in totaal 150 man omvatten zijn er in geslaagd drie van de vijf personen, die dinsdag door een aardverschuiving bij het Zwitserse plaatsje St. Gall van de buiten wereld werden afgesneden, behouden naar boven te brengen. FREIBURG (Reuter) De Westduitse Politie heeft woensdagavond negen arresta ties verricht na ongeregeldheden in een Hongaars vluchtelingenkamp te Schwerzen oabij Freiburg. Sen twintigtal van de hon derd kampbewoners had onlangs buiten het kamp Duitsers lastig gevallen, waarbij meer dan eens rake klappen waren uitge deeld. Ook boeren uit de omgeving klaag den over overla'st van de Hongaren, die op hun velden diefstallen zouden hebben ge pleegd. De ongeregeldheden waren enkele dagen geleden begonnen toen enkele van de Hongaren laagden dat de voedselvoor ziening slechter werd. MOSKOU (UP) Het tweemaal per week verschijnende blad van het algemeen bestuur van de communistische partij „Partijleven" heeft zijn lezers voorgehouden dat het gevaar van een derde wereldoorlog buitengewoon zou zijn toegenomen en dat het Russische volk tot hongersnood zou zijn gedoemd, als de inzichten van de Mo- lotov-Malenkov-groep op de kritieke bij eenkomst van het presidium van de com munistische partij de vorige maand het overwicht hadden gekregen. „Het is niet moeilijk om te begrijpen, dat elk verzet tegen de ontspanning van de in ternationale betrekkingen geen ander re sultaat kan hebben dan een verscherping van de oorlogs-dreiging. Dat zou dan ook ons land te wachten hebben gestaan, als de antipartijgroep er in was geslaagd haar buitenlandse politieke plannen te verwe zenlijken." Het blad beschuldigt de uitgestoten leden van het Presidium ook van het saboteren van de landbouwhervormingen van 1953 af en van „het doen van liberale conces sies aan de boeren, hoewel de landbouw situatie van het land precair was". De po litiek van de anti-partij-groep zou in dustriële stagnatie en een inzinking op landbouwgebied hebben betekend en het land zou tot de hongersnood gedoemd zijn geweest." Niettegenstaande deze ernstige beschul digingen heeft het blad het niettemin altijd over „kameraad" Molotov. Het blad ont hult, dat 300 leden de vergadering van het algemene bestuur (centrale comité) bij woonden en Molotov, Malenkov en Kaga- nowitsj uit het Presidium stootten. Deze drie hielden redevoeringen en zetten hun standpunt ook schriftelijk uiteen, maar geen enkel lid van het algemene bestuur steunde hen," schrijft het blad. Wat is typerend De „Litteraire Gazette", het orgaan van de bond van Russische schrijvers, voegde aan dit alles de beschuldiging toe, dat de antipartij-„kliek" zich ook bezondigd had aan de vernielingen op het litteraire front. Malenkov heeft volgens het tijdschrift de ontwikkeling van de Russische littera tuur veel schade gedaan door zijn opdrin gen van wat volgens hem typerend was voor het Russische leven. Malenkov bracht op het negentiende congres van de Rus- ADVERTENTTE W WONINGINRICHTING BEVERWIJK Breestr.74-84 2^0 modelkamers Geopend:;8-l230cn UM8u. Dinsdag 8-13u. sische communistische partij in 1952 een rapport uit, waarin hij een beroep deed op de Russische schrijvers „zich vooral toe te leggen op het beschrijven van wat type rend is in het Russische leven". De Litteraire Gazette beschuldigt er ook Kaganowitsj van, Oekraïense dichters be lasterd te hebben met „demagogische" mo tieven en zegt, dat Sjepilov, bij het toe zicht houden op ideologische zaken, rede voeringen hield, die „gekarakteriseerd werden door een liberale stroomlijn-opvat- ting en een beginselloze houding ten op zichte van ongezonde verschijnselen". Sjepilov was tot coördinator van ideolo gische aangelegenheden benoemd, nadat hij eerder in dit jaar door Andrei Gromyko als minister van Buitenlandse Zaken was ver vangen. KNOXVILLE (Reuter) Een jury van louter blanken te Knoxville in de Ameri kaanse staat Tennessee heeft dinsdag zeven verdachten schuldig bevonden aan ongeoorloofd optreden ter voorkoming van rassenintegratie op de middelbare school van Clinton. Vier andere verdachten wer den onschuldig verklaard. In november en december van vorig jaar is het te Clinton tot „openlijke daden" ge komen tegen openstelling van de middel bare school voor negers. De rechter zei vóórdat de jury in de raadkamer ging, dat de verdachten wisten, dat de rechtbank inmenging in de toelating van de negers op de school verboden had. Een of meer van de in Tennessee woon achtige verdachten hebben samengezwo ren met verdachte Kasper, een tegenstan der van rassenintegratie uit Washington, tot overtreding van het verbod. Verder wees de rechter erop, dat er „openlijke daden" waren gepleegd, waaraan Kasper echter niet had deelgenomen. Volgens de rechter moest, als de ver dachten uit Tennessee zouden worden vrij gesproken, dit óók ten aanzien van Kasper gebeuren. Als de jury Kasper zou schuldig verklaren, zou ook een of meer van de anderen verdachten schuldig verklaard moeten worden. De schuldig-verklaarden kunnen worden veroordeeld tot een ge vangenisstraf van zes maanden en een boete van 1.000 dollar. Verwacht was, dat de jury alle verdach ten onschuldig zou verklaren. ADVERTENTIE (Van onze correspondent in Londen) Premier MacMillan heeft in het Lager huis verklaard dat hoewel de Britse de fensie-strijdkrachten gestroomlijnd wor den, er geen sprake van is, dat leger, vloot en luchtmacht tot één geheel zullen worden samengesmolten. Dit is wel het ge val met een aantal leger-regimenten, wel ker tradities echter zullen worden ge handhaafd. Elk onderdeel der strijdkrach ten zal op vérgaande wijze worden gereor ganiseerd, om de algehele inkrimping te bereiken, die al eerder was aangekondigd. Officieren en manschappen, aan wier mili taire loopbaan in de komende vijf jaar een einde zal komen, zullen schadeloos worden gesteld. Er wordt een speciale organisatie opgericht om de vrijgekomen beroepsmili tairen aan betrekkingen in de burgermaat schappij te helpen. Het zijn ongeveer zes duizend officieren en tienduizend functio narissen van lagere rang. Meer dan de helft behoort tot het leger. Aangezien de militaire dienstplicht over twee jaar wordt afgeschaft, berust het nieuwe defensieplan geheel op de aanwerving van vrijwilligers. De regering moet omzichtig te werk gaan om niet de indruk te wekken, dat er geen toekomst in de strijdkrachten meer zou zijn. Het tegendeel is het geval. De defen siemacht wordt kleiner, doch beter geor ganiseerd en uitgerust en zal aan een nieu we generatie volop kansen bieden. De re gering wil de drie zelfstandige onderdelen van de strijdkrachten behouden, maar in de bevelstructuur en de administratie zal een zekere mate van integratie onvermij delijk zijn. (ADVERTENTIE) Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220 Nieuwe Groenmarkt 2 - Haarlem - Tel. 15228 11 NEW YORK (Reuter) Volgens de Britse Rusland-kenner Edward Cranks- haw heeft president Tito's vroegere mede werker Djilas, die in een Joegoslavische gevangenis is gedetineerd, „waarschijnlijk het meest vernietigende anti-communis tische document voortgebracht, dat ooit is geschreven". Het boek, „De nieuwe klasse", is door Crankshaw in het Ame rikaanse tijdschrift „Life" besproken. Het zal in augustus te New York worden uit gegeven. Djilas heeft het werk in twee gedeelten uit Joegoslavië gesmokkeld. Het laatste gedeelte kort voordat hij in novem ber van vorig jaar in hechtenis is geno men. In een brief aan de Amerikaanse uitgever van het boek zegt Djilas, dat het boek moet worden uitgegeven, ongeacht de gevolgen die dit voor hem kan hebben. Djilas, vroeger voorzitter van het Joego slavische parlement en minister van pro paganda, werd in december tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens tegen de staat gerichte propaganda. Volgens Crankshaw wordt in het boek de theoretische rechtvaardiging van het communisme aangevochten. Djilas zegt in het boek, dat de communistische leiders eenvoudig een nieuwe klasse van uitbui ters zijn. De macht van deze klasse over de mensen is groter dan ooit in de ge schiedenis is voorgekomen. De nieuwe klasse heeft zijn bestaan te danken aan de noodzaak achterlijke en agrarische landen te industrialiseren. Nadat deze industria lisering een feit is geworden, kunnen de nieuwe leiders niets meer doen dan hun ruwe kracht vergroten en het volk plun deren. De leiding is niet langer scheppend. „Wanneer deze nieuwe klasse van het to neel der geschiedenis verdwijnt en dit moet gebeuren zal er minder over haar heengaan worden getreurd dan ooit te voren over een andere klasse", aldus Djilas. BRUSSEL (AFP). - De bijeenkomst van de zes Westeuropese ministers van Bui tenlandse Zaken, die op maandag te Brus sel was vastgesteld, gaat niet door, omdat de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Pella, niet aanwezig kan zijn. Er is nog geen nieuwe datum voor de bijeenkomst vastgesteld. Het Britse plan voor het verbinden van de Europese eco nomische gemeenschap met een groter vrijhandelgebied, zal volgens welingelichte bronnen het hoofdpunt van bespreking uitmaken op de conferentie van de zes ministers. Pella verdedigt de euratoom- en euro- marktbedragen in de Italiaanse kamer, waarover pas volgende week gestemd zal worden. LüNEBURG (UP) De Engelse officie ren in en om Lüneburg vragen zich af, welke knappe kop in Londen op het denk beeld gekomen is, om bataljons Ierse, Schotse en uit Wales afkomstige soldaten bij elkaar te legeren, nota bene in een streek, die bovendien de reputatie heeft nogal ongemakkelijke bewoners te hebben: Lüneburg. Het valt namelijk niet tegen te spreken, dat sinds deze mengelmoes in Lüneburg ingekwartierd werd, er ruzie ge weest is. Ruzie met de burgerij, maar hoofdzakelijk ruzie onder elkaar. Het begon op 1 maart. Toen vierden de mannen uit Wales St. David's day. Dat viel samen met de uitbetaling van de soldij aan de Hooglanders, die ten overvloede pas waren aangekomen uit Cyprus, waar zij maandenlang in alle eenzaamheid op terroristen gejaagd hadden. Om kort te gaan, die nacht sneuvelden er honderd vensters. Sindsdien is de rust niet teruggekeerd en men weet algemeen, dat de rivaliteit tussen de verschillende bataljons de wer kelijke oorzaak is van de incidenten, ook van die tussen soldaten en Duitse burgers Hoe onduidelijk de „gevechtssituatie" is moge blijken in de kwestie-Currie. Kor poraal Currie van de Hooglanders ligt nu in een Hamburgs ziekenhuis met een rug- gegraatfractuur. Hij zou door Duitse bur gers in de rivier gegooid zijn. Vraagt men het de officieren, dan blijkt geenszins vast te staan, hoe Currie in de rivier verzeilde Wel staat vast, dat het gebeurde tijdens een vechtpartij tussen leden van het Welsh regiment en Duitse burgers, ontbrand om dat de mannen uit Wales verre van nuch ter reddingsboeien van een brug rukten en in het water wierpen. Men ontveist zich in legerkringen niet. dat deze streek bijzonder moeilijk is, ten eerste omdat de Nedersaksers nu eenmaal een stug volkje zijn, ten tweede omdat een legerkamp in een landbouwstreek nimmer populair is, daar de manoeuvres altijd schade aan de landerijen berokkenen, ten derde omdat het bijeenlegeren van zo ver schillende landsaarden als Schotten, Ieren en Welshmen al sinds de dagen van Kip ling tot moeilijkheden leidt. Een jubileum vieren is eigenlijk enkel: even gaan zitten na een bepaalde perio de hard te hebben gelopen, en dan alle vrienden en ken nissen waarschuwen dat men even wil gaan zitten. Een bijzondere aardige, be scheiden man besluit wel eens, meestal op speciale aandrang van zijn vrouw, even te gaan zitten, nadat hij een rond aantal jaren aan één stuk hard heeft gelopen. De grote dag komt dan met vele vreemde dingen. Wie wel eens heeft gejubileerd weet hoe het gaat: een nicht je met wit schortje neemt wat verlegen in de gang hoeden en jassen aan, er staan bloemen in wankele vazen op ongemotiveerde plaatsen en uit de keuken komt het gegie chel van vreemde kooksters, het aroma van vreemde spij zen en een man in hemdsmou wen, die schielijk terugdeinst. In de kamer staan tafels aaneengeschoven, met witte lakens bedekt en daarop ont- waax-t men flessen en glazen, bloemen en schalen met zout jes en een delfts bord met te legrammen. Om de tafel heen zitten mannen ingespannen aan dikke sigai-en te zuigen en opgetuigde dames met rode konen en verwelkomende glimlachjes. Door de tuindeu ren ziet men kleine meisjes en jongetjes in zondagse pakjes ruzie maken en daartussen door limonade drinken. De jubilaris zit in het mid den van de lange tafelrij, hij heeft zijn medaille op en zijn borrel ook, maar zijn sigaar heeft het eeuwige leven door dat zij telkens uitgaat. Zijn ge zicht staat stijf van het glim lachen en zijn zwarte pak zit krapjes. Zijn vi'ouw kijkt hem zegevierend aan en zij viert ook inderdaad een zege. Want eigenlijk had hij het maar lie ver stilgehouden. Bij de kamerdeur worden de bezoekers ontvangen door een luidruchtig, glimmend heer, die in het dagelijks leven de func tie van oom der familie ver vult doch thans met de ver antwoordelijke taak van cere moniemeester is belast. Hij geeft schouderklopjes, schreeuwt de namen der aan komenden de kamer in en zet nu en dan een feestneus op, als het plezier hem te machtig wordt. Na het handjesgeven deelt hij sigaren uit. Hij geeft vuur en fluistert de nieuwaange- komenen na vijf minuten in het oor: „Dat zou u nou niet zeggen, maar het is een klap- sigaar". Zijn glimmende oog jes zijn waterig van ingehou den pret en men besluit hem de aai-digheid te gunnen. Men rookt dapper door, met het ge voel op een tijdbom te zijn ge zeten. Tenslotte blijkt het een gewone sigaar te zijn, zodat het grapje een enigszins sadis tisch karakter heeft gehad. Er vaart een gefluister door de rijen der rokers en drinkers. „De baas komt ook nog". Dat zal een hoogtepunt zijn. Bij iedere belleklank veert men huiverig recht, maar de baas laat op zich wachten en komt pas, als niemand hem meer verwacht. Het zenuwachtige nichtje met het witte schortje steekt haar blozende neusje naar bin nen en waarschuwt: „Daar is de baas". De baas vult de gehele deur opening en komt buigend en welwillend nader, begroet door een eerbiedige stilte. Hij is een ietsje buiten zijn milieu, maar hij kan zo aardig met zijn mensen opschieten. Hij is zo gewóón. Hij maakt compli mentjes tegen de vrouw van de feesteling en schudt de ju- bilax-is goedmoedig de hand. Er blijft een gespannen stilte hangen, tot de baas zijn zetel en zijn drankje gekozen heeft. Iedex-een kijkt hem vol verwachting aan. Wat zal me neer zeggen? Wat griezelig, de baas zelf zomaar in de huis kamer. De ceremoniemeesterende oom is even weggeweest en breekt de eerbiedige stilte met een jubelende begroeting. „Wel, wel, kijk eens aan, dat is Jaap! Die Jaap, die heeft naast me gezeten op school! Dat is toevallig zeg, hé. Je hebt het verder geschopt dan ik, Jaap!" De baas trekt even pijnlijk met de wenkbrauwen. Een baas die Jaap genoemd wordt is al wat van zijn decorum kwijt. Maar hij doet alsof hij het leuk vindt, jaja, dat is toe vallig. Zeg, hé. En ben jij de oom van de jubilaris. Wel, wel. Nog altijd dezelfde. „Nog altijd dezelfde, maar jij niet!" schalt de stem van de ceremoniemeester. „Jij bent een hele kerel geworden. Je was wat minnetjes, vroeger. Een schriel ventje. Op de HBS moest je nog melk drinken onder de lessen, weet je wel? Melkie Melkie zeiden we altijd tegen je. Maar studeren kon je! Dat was niet mis. Je wist altijd alles veel beter dan ik. En je had groot gelijk dat je met je ellebogen op je schrift ging liggen, om te zorgen dat ik niet kon afkijken. Van af kijken leer je niks, zei je al tijd. Gelijk had je. Trouwens, op de lagere school kende ik je ook al. Weet je nog dat je van de juffrouw altijd de blommetjes mee naar huis mocht nemen in de va kanties? In ruil daarvoor liet ze je in de klas opletten als ze even weg moest. Juffrouwen moeten wel eens even weg. En dan schreef je de namen van de stoute kinderen op het bord. De juffrouw hoefde dan later alleen maar straffen uit te delen. Dat was echt jouw zin voor orde en regel al. Je mocht dan een kwartier vroe ger uit school dan wij, omdat de juffrouw bang was dat we je erom zouden lastig vallen. Zo zijn kinderen, Jaap. Ze snappen het niet altijd. En.." De baas zakte wat xderuit op zijn stoel en de feestsfeer hield zich wanhopig vast in de gordijnen. De jubilaris at het achtereind van zijn sigaar op en goot de rest van zijn borrel in zijn linkervestzak, van de zenuwen. Maar de ceremoniemeester zat op zijn praatstoel. Hij of freerde de baas een verse si gaar en ging over op de kleu terschool. „Toen had je nog lange pij- pekrulletjes, Jaap, die je moe der elke avond met de hete tang inzette. En je mocht al tijd de hoofdrol spelen in de uitvoering. Weet je nog, Jaap? Jij met je pijpekrullen kreeg altijd de hoofdx-ol. Je kon zo engelachtig zingen ook. Ik weet als op de dag van heden hoe mooi je zingen kon. Her inner je je de operette nog, die wij opvoerden? „Het ver- dwaalde herdertje?" Jij was het herdertje, dat in het don kere bos verdwaalde en in handen van de boze kabouters viel. „Ach, hoe eenzaam sta ik hier, in het donk're bohohos." Dat was jouw grote succes, Jaap. „Waar is mijn lieve moe dertje gebléhéven?" En je schaapjes was je ook kwijt. „Mijn lieve schaapjes hebben zeker slaapjes". Ik was een on belangrijke boze kabouter, die niets hoefde te zeggen. Maar één ding was jammer, Jaap. Op de uitvoex-ing midden op de uitvoering, midden onder je aria „Wat zal er van mij wohohorden?" deed je in je. Op dat moment sloeg de klapsigaar van de baas uiteen. De oom hief een juichkreet aan. De jubilaris dacht peinzend aan de dag van morgen. Hij wenste wel, dat hij niet even was gaan zitten, doch nóg eens vijfentwintig jaar was doorge lopen zonder ommezien. J.L. de Vondel in Giethoorn Als er nu eens in een mooi plaatsje als bijvoorbeeld Giethoorn, op flink wat af stand van de hoofdstad, een prachtige schouwburg gebouwd zou worden om Von del in te spelen, zou die schouwburg dan wel zeven maanden achtereen, óók op de matinee's uitverkocht raken? Zou een natuurkundeleraar uit Middel burg dan wel met zijn vrouw express drie dagen in Giethoorn gaan logeren om er op maandag „Joseph in Dotan", op dinsdag „Palamedes", woensdagmiddag „Maagden" en woensdagavond „Lucifer" te gaan zien - en aan het ontbijt een hem onbekende gemeentesecretaris uit Leuven uitleggen, waarom de „Palamedes" van Giethoorn anno 1949 met Louis van Gasteren in de hoofdrol nooit meer overtroffen kan wor den? Zou er dan elke stralende zomeroch tend wel een zaal vol toeristen a f 1.zit ten luisteren naar colleges van professor Anton van Duinkerken over de fouten in de eerste druk van de „Gysbrecht van Am- stel"? Zou dat allemaal, en nog veel meer, wel kunnen plaats vinden, daar ergens hoog in Overijsel? Neen, - dat zou niet bijzonder goed mo gelijk zijn. „Maagden" zou in Giethoorn niet éénmaal uitverkocht zijn, ook al stuur de men er vrijbiljetten naar alle zieken huizen van Zwolle en Assen. Maar in Shakespeare's Stratford aan de Avon is het allemaal wél mogelijk. Ik kom daar nu net weer vandaan, voor de vierde keer in dit niettemin toch maar korte leven. Wie mij beschaamd wil zetten, door mij te ver tellen, dat ik te vaak naar een litterair Volendam heb willen gaan, kan mij niet kwaad maken. Maar wie daar uit vrees voor de toeristerij levenslang wil wegblij ven, wel, - omdat ik meen, dat hij zichzelf veel schade doet. In de pauze van „Cymbeline"toen de bezoekers met hxm koffiekopjes drentelden over de schouwburgterrassen, die langs het theater boven de Avon hangen, heb ik dit somber overdracht. Een Nederlands gemeentebestuur zou zo mogelijk belasting op de entree's geheven hebben, maar dat van Stratford had vijftig witte zwanen ter ere van de dichter - „the Swan of Avon" - aangekocht om ze door die avond stil onderlangs de terrassen te laten drijven tot aan het kerkje met de twee grafstenen: „William", „Ann". Somber, somber. O, natuurlijk. Shake speare was een veel groter toneelschrijver dan Vondel en hij schreef in een groter land voor een groter publiek maar de Nederlander van vandaag heeft een veel kleiner gevoel voor toneel dan de Engels man van vandaag. Daarom hebben wij geen Volendam van verzen maar van klom pen. Houden wij eigenlijk wel van kunst of geven wij pas geld voor kunst uit als we toch al zes stel ondergoed hebben en verder van alles twaalf èn een tournedos op, en dan nog alleen als het onze bridge avond niet is? Stel je voor: tweehonderd uitverkochte Vondelavonden ergens in Overijsel! Stel je voor: elke dag autobusparken vol bij Joost's geboortehuis als Joost nu eens in Giethoorn geboren was Het was maar- goed, dat de pauze niet lang duurde en de Engelse fantasie van drie en een halve eeuw her de somberheid weer uit mijn modern Nederlands hoofd ging verdrijven. „Hark, hark, the lark A. Virulij ADVERTENTIE BLOEMENDAALSEWEG 54 BLOEMENDAAL TEL. 22165 WAGENWEG 72 HAARLEM TEL. 14160 Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uitei'lijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter de naam van het schip vermeld. Argentinië: s.s. „Argentina" 29 juli; Australië: s.s. „Strathmore" 29 juli; Brazilië: m.s. „Paraguay Star" 30 juni; Canada: m.s. „Johan van Oldenbarnevelt" en s.s. „Groote Beer" 3 augustus; Chili via New York 31 juli; Ned. Antillen: m.s. „Wil lemstad" 30 juli; Suriname: m.s. „Nestci-" 7 augustus; Unie van Zuid-Afrika en Z.W.Afrika m.s. „Pretoria Castle" 3 augus tus; Brits-Oost-Afrika via Fi-ankrijk 3 augustus. Inlichtingen over de verzen dingsdata van postpakketten geven de postkantoi-en. Ned. Herv. Kerk Aangenomen naar Schoonrewoerd A. van Brummelen, kand. te Bax-neveld, die bedankte voor Bruchem en Kerkwijk, Genderen, Kockengen, Langerak, Lex- mond, Lopik, St. Maartensdijk en voor Zijderveld. Geref. Kerken Tweetal te Diever J. H. van Halsema te Pernis en W. P. H. Pouwels te Wom- mels (Fr.), van wie eerstgenoemde werd beroepen. Bedankt voor Boechout (België) A. Broek te Groningen-Noord. Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O. Beroepen te Bergentheim J. J. de Vries te Zuidhorn; te Schouwerzijl T. J. Keeg- stra, kand. te Groningen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 5