HOE WERKT DE BEURS? Agenda voor Haarlem Leidse kermisexploitant door rechtbank vrijgesproken Aanpassing van pensioenen aan ouderdom suitkering Ouwe Job vertelt zijn avonturen DE ONZICH TBAREN (PZHIZIE^ Brandstichting onbewezen geacht Er was drie jaar tegen hem geëist Een algemeen recept, bruikbaar voor iedere situatie, is niet te geven BANDRECORDERS Renault Frégate Fiscus houdt zich afzijdig Verbod in Valkenburgse politieverordening strijdig met grondwet Wie won de oorlog? H. J. MAERTENS NV GARAGE „DEN HOUT" Nederlandse omgekomen in België Toneelgroep Theater Belangwekkende keuze van nieuwe stukken Kraanmachinisten bij Rott. Lloyd ontslagen wegens dienstweigering Economisch allerlei Kort en bondig Directeur van „Caritas" vrijgesproken DONDERDAG 8 AUGUSTUS 1957 De rechtbank te Maastricht heeft een touringcarondernemer en de bedrijfsleider van het grot-aquarium te Valkenburg ont slagen van rechtsvervolging. Zij stonden veertien dagen geleden terecht omdat zij een bepaling van de algemene politiever ordening van Valkenburg hadden overtre den, volgens welke men op de openbare weg geen gedrukte stukken zoals folders en pamfletten bij zich mag hebben of ver spreiden in de maanden mei tot september. De officier van Justitie had in zijn re quisitoir verklaard dat deze bepaling in strijd is met artikel zeven van de Grond wet betreffende de vrijheid van drukpers. Hij verzocht de rechtbank deze bepaling van de Valkenburgse politieverordening onverbindend te verklaren en vroeg be vestiging van het vonnis van de kanton rechter, die deze onverbindendheid had uitgesproken en de ondernemer en de be drijfsleider had ontslagen van rechtsver volging. De bedoeling van de bepaling van de Valkenburgse politieverordening was geweest hef reclamemaken op straat te beteugelen. De financiële redacteur van het Engelse blad de „Evening Standard" merkt op: „De goud- en dollar-reserves van Duits land zijn gestegen tot bijna 1.400 miljoen pond sterling. Vorige week heeft het Brits ministerie van Buitenlandse Za ken bekend gemaakt dat de reserves van Engeland gedaald zijn tot 845 mil joen pond. Zo ga je je afvragen wie de oorlog gewonnen heeft". oococcocococcccccoco; De Haarlemse rechtbank heeft vanmor gen de 39-jarige kermisexploitant uit Lei den, tegen wie twee weken geleden drie jaar met aftrek was geëist wegens brand stichting, wegens gebrek aan bewijs vrij gesproken. Er werd een bevel tot onmid dellijke invnjheidsstelling uitgevaardigd. De man heeft ruim drie maanden in voor arrest gezeten. De verdenking was, dat hij het vlas in de schuur van de landbouwer J. Verkuyl aan de Sloterweg te Nieuw-Vennep, waar ook zijn gedemonteerde achtbaan in vrachtauto's in was ondergebracht, zou hebben aangestoken, waardoor de brand op deze boerderij op 28 november van het vorig jaar veroorzaakt zou zijn. De boer derij, eigendom van de Doopsgezinde Ge meente in Heemstede en verzekerd, ging in vlammen op. In de tenlastelegging was gesteld, dat de kermisexploitant de brand veroorzaakt had, om de verzekeringssom voor zijn materieel te kunnen incasseren aangezien hij nogal wat stroppen zou heb ben geleden. Vijftien getuigen hebben in de vorige zitting hun vaak tegenstrijdige ver klaringen in deze zaak afgelegd, onder wie een 31-jarige steilwandrijder, die de zaak enige maanden na de brand bij de politie had aangegeven. Hij had deze gedragslijn verklaard door te zeggen dat hij eerst bang was geweest voor de wraak van de exploitant. De exploitant zélf had tijdens Het van kracht worden van de Alge mene Ouderdomswet en de daarmee voor de pensioenvoorzieningen in het bedrijfs leven actueel geworden vraag van aan passing is voor de Adviescommissie v or Personeelfondsen te 's-Gravenhage reden geweest een brochure te wijden aan „As pecten van de ondernemingspensioenvoor zieningen", speciaal wat de aanpassing aan de Algemene Ouderdomswet betreft. De invoering van deze wet per 1 januari 1957, aldus de commissie, is voor zeer vele ondernemingen aanleiding de eigen pen sioenvoorzieningen onder het oog te zien. De wet is thans volledig van kracht, zodat het aanbeveling verdient tot een beslissing te komen, mede omdat het ongewenst is de deelnemers langdurig in onzekerheid te laten. Bovendien heeft een pensioen fonds, dat in zijn reglement uitdrukkelijk een aftrekverbod kent, slechts tot 1 januari 1959 de gelegenheid, zich daarvan te ont doen, indien men dat zou wensen. De com missie merkt op, dat een recept, bruikbaar in iedere situatie, niet is te geven. Daar voor bestaan er te grote verschillen tussen de ruim 12.000 pensioenregelingen, die in ons land bekend zijn. Er zijn ook te veel verschillen in omstandigheden, in omvang en aard van de ondernemingen en er be staan te veel nuances in de opvattingen omtrent hetgeen sociaal wenselijk en mo gelijk is. Vast staat, dat het bodempensioen een deel van de taak van de particuliere ondernemingsvoorzieningen overneemt. Welke taak er voor deze laatste overblijft, is verschillend naar gelang van de hoogte van het loon en van de categorieën werk nemers die men in ogenschouw neemt. Verhouding tot het loon Algemeen acht men het wenselijk, pen sioenregelingen zo in te richten, dat het totaal pensioeninkomen in r on bepaalde verhouding staat tot het verdiende loon, dus een zeker percentage daarvan bedraagt of althans niet overschrijdt. Men zou er van ondernemingswege de voorkeur aan geven, een pensioeninkomen te kunnen garanderen, dat in verhouding staat tot het laatst verdiende loon, ware het niet, dat zulk een garantie voor de onder neming grote gevaren inhoudt, omdat men bij een stijgend loonpeil zich enorme finan ciële offers zou moeten getroosten om de toezegging gestand te kunnen doen. Daar bij komt, dat het hier „back service-las ten" betreft, die bij een gezonde financie- ringspolitiek van de onderneming niet de winstcapaciteit van het bedrijf voor de toekomst mogen belasten, maar feitelijk betaald moeten worden uit het aanwezige vermogen inclusief reserves of reeds ver kregen winsten. De brochure bespreekt vervolgens enkele van de meest voorkomende pensioen systemen en zegt dan, dat een van de grootste zorgen steeds vormt het hand haven van de koonkracht van de pensioen voorziening. De totstandkoming van het bodempensioen, dat een zekere koopkracht garandeert, brengt hier wel enig soulaas. Meer dan voorheen ziet men in, dat het wenselijk wordt geacht dat op het tijdstip van pensionering aan totaal pensioeninko men, dus wettelijke uitkeringen meege rekend, een bedrag wordt bereikt van 60 tot 75 percent van het laatst verdiende loon bij volledige diensttijd. Meestal wordt echter niet de garantie gegeven van een dergelijk percentage. De aanpassing De brochure bespreekt dan enige metho den van aanpassing. Bij het koopsommen systeem zal de pensioenregeling kunnen worden aangepast door verlaging van de te storten koopsommen, bij de gemiddelde loonstelsel door verlaging van de fractie percentages, en bij pensioenrechten op basis van het laatstgenoten loon door ver laging van het in uitzicht gestelde percen tage. De brochure refereert aan de ver klaring van de Stichting van de Arbeid van april 1955 en verenigt zich met de con clusie van het stichtingsbestuur, dat wan neer de uitkomst van een particuliere pensioenregeling verhoudingsgewijze ach tergebleven is bij de ontwikkeling die loon- en prijspeil na de oorlog hebben doorgemaakt, er aanleiding bestaat daar op het wettelijk pensioen slechts gedeel telijk of in het geheel niet in mindering te brengen. Een verzekeringsdeskundige behandelt in het tijdschrift „De Naamloze Vennoot schap" hetzelfde onderwerp. Ook hij acht een regeling, die, aangevuld door de ouder domswet-uitkering, op 70 percent komt van het laatste salaris, redelijk. Hij be handelt de invloed van promotie en infla tie op het pensioeneffect en bepleit een jaarlijkse toetsing van dit effect aan de salarissen. Het sociale tekort groeit naar mate het salaris door promoties stijgt. Elk jaar zal het door inflatie en/of salarisstijging ont stane tekort moeten worden berekend, en zal overwogen moeten worden of men door dotatie of premieverhoging hieraan iets kan verbeteren. „Verworven rechten" De schrijver sluit zich aan bij de opvat ting, die de A.O.W. ziet als bodempensioen, waarboven dan het bedrijfspensio.en komt. In deze visie is het bodempensioen onaan tastbaar en het ondernemingspen^?n eveneens, althans wat de rechten uit ver lopen dienstjaren betreft. Is voor het vraagstuk van „de rechten uit het ver leden" een redelijke oplossing gevonden, dan rest de vraag hoe men het best een regeling voor de toekomst opstelt. Hij wil bij het jaarlijks bekijken van de tekorten, wanneer het op eventueel bij trekken aankomt, ook het verschil netto brutoloon in overweging nem~n, waarvan ook sprake is in de brochure van de Ad viescommissie voor Personeelfondsen. Deze brochure zegt, dat het belangrijk verschil uitmaakt of men het pensioenin- komen vergelijkt met het nettoloon dan wel met het brutoloon. Bij elkaar kan het hier gaan om 15 a 20 percent. Een pen sioeninkomen van 70 percent van het bru toloon betekent dan 80 a 90 percent van het nettoloon. de behandeling verzucht, dat enkele getui gen met elkaar samenspanden om hem „in de grond te boren". Hijzelf hield staande dat de brand ontstaan was, toen hij en zijn knecht bezig waren accu's en benzine leidingen af te tappen en bij het starten van een der motoren de carburator was teruggeslagen. Mr. dr. R. W. H. Pitloo, die b>: de behandeling, die door het horen van de talrijke getuigen zeer lang duurde, had erkend, dat er twijfelachtige punten in de zaak waren, meende, dat het wettig bewijs toch wel was geleverd en daarop zijn eis geformuleerd. (ADVERTENTIE) Nassaustraal 5 - Haarlem - Tel. 15220 Nieuwe Groenmarkt 2 - Haarlem - Tel. 15220 ADVERTENTIE PRACHTIGE WEGLIGGING ELEGANT Verbruik: 15 liter op 150 km Prijs vanaf 7.990. Woensdag reed een groep van vijf jonge Nederlandse toeristen uit Beers (Noord- Brabant) in de richting van Jalhay. Drie lieten zich door een vrachtauto voorttrek ken. Te Vervifontaine aangekomen, ver snelde het voertuig zijn vaart en de fietsers lieten het los. De 20-jarige mej. Petronella Peters verloor de macht over het stuur van haar fiets en viel. Zij liep een schedelbreuk op en bezweek kort daarop. De Arnhemse toneelgroep Theater heeft ook voor het komende seizoen haar repu tatie van een veelbelovend repertoire weer alle eer aangedaan. Zij heeft de hand weten te leggen op een aantal belangrijke stuk ken uit het wereldrepertoire: Uit Amerika het nieuwe stuk van Tennessee Williams Orpheus descending", het hier nog niet gespeelde drama „The leeman cometh" van O'Neill, „Visit to a small planet" van Gore Vidal, uit Australië „The summer of the seventh doll" van Ray Lawler, uit Duitsland „Herr Puntila und sein knecht Matti" van Brecht en uit Engeland „Look back in anger" van John Osborne, de jonge schrijver, die met dit werk het West- End in opschudding bracht. Twee andere Engelse werken staan op het programma: „The sleeping prince" van Terence Ratti- gan waarvan wij binnenkort ook de filmversie met Lawrence Olivier en Mari lyn Monroe verwachten kunnen en „As you liké it" vah Shakespeare'. Ellen Vogel zal als gast de hoofdrol spe^ len in "„La* Reine morte" van Henry de Montherlant. Als klassiek stuk is gekozen „Herakles" van Euripides. Het verdere keuze-repertoire bestaat uit „Het koffie huis" van Goldoni, „Miseria en nobilta" van Eduardo Scarpetto, het Russische werk „De wandluis" van Wladimi Majakovsky en het Nederlands stuk „Plantage Tama rinde" van Hans Keuls. Uit vorige seizoenen blijven op het re pertoire: Het dagboek van Anne Frank, Het bezoek van de oude dame, Pygmalion, Dundo Majore's dukaten, Tocht naar het duister en Wachten op Godot. De artistieke leiding van het gezelschap, bestaande uit Rob de Vries, Richard Flink en Elise Hoomans, zal ook enige gastregis seurs uitnodigen. Het tableau de la troupe bestaat uit de dames: Marijke Bakker, Hetty Beck, Martine Crefcoeur, Mia Goos- sen, Willy Haak, Anne-Marie Heyligers, Elise Hoomans, Peronne Hosang, Anny de Lange, Annie Langenaken, Jennv van Maerlant, Elly van Stekelenburg, Tine de Vries, met als gasten Enny Mols-de Leeuwe en Ellen Vogel, benevens Kees Brusse. Hans Culeman. Bernhard Droog, Richard Flink, John de Freese, Bob Goedhart, Gerard Hartkamp, Rudi van Hemert. Wim Hoddes, Wim Kouwenhoven, Piet van der Meulen, Carl van de Plas, Henk Schaer, Jacques Snoek, Hans Tiemeyer, Cruys Voorbergh. Huib de Vries, Robert de Vries, Siem Vroom en Johan Walham. Er is een conflict uitgebroken onder de kraanmachinisten bij de Kon. Rotterdamse Lloyd. Dinsdag weigerden er al tien het werk en eisten, dat hun baas, die naar hun oordeel zeer onprettig optrad, zou worden ontslagen of althans zou worden verplaatst. Er volgden enige onderhandelingen met de directie, maar toen de machinisten daarna nog weigerachtig bleven aan het werk te gaan, werden zij wegens dienstweigering de poort uitgezonden. Woensdag hebben zich nog 12 andere kraanmachinisten van de Lloyd, die er 28 in totaal had, met de ont slagenen solidair verklaard. Ook zij zijn nu ontslagen. De 22 ontslagen kraanmachinisten heb ben zich woensdagmiddag op advies van hun bond weer aan de poort van de Lloyd gemeld. Hun werd daar evenwel de toe gang geweigerd, onder mededeling, dat de directie nog geen aanleiding gevonden had „Nou dan", vertelde Ouwe Job. „Toen ik van school was, wou ik niks liever dan naar zee gaan. M'n grootvader was zeeman en m'n vader ook, dus je voelt wel... ik ook naar zee!" Ik vond een schip, waar ze nog een scheepsjongen konden gebruiken. Moeder maakte mijn kleren in orde en pakte alles in 'n plunjezak. Ze drukte me op 't hart altijd goed op te passen en voorzichtig te zijn; en toen nam ik afscheid en ging aan boord van de „Annemarie". 8-9 Het vorig artikel behandelde de uitgifte van nieuw kapitaal en alles wat zich daar omheen afspeelt. Aan het slot kwam ter sprake het voorkeursrecht dat meesten tijds wordt gegeven bij de uitgifte van nieuw aandelenkapitaal aan de houders van de reeds bestaande aandelen. Dit voorkeursrecht wordt verleend als de nieuwe aandelen worden aangeboden tegen een koers, welke ligt beneden de beurskoers der bestaande aandelen. Zou dit niet geschieden, dan zouden immers de nieuwe inschrijvers worden bevoordeeld boven de „oude" aandeelhouders. De nieu we aandeelhouders zouden dan voor een lager bedrag mede-eigenaar worden van het bedrijf, inclusief de daarin gevormde reserves verdiend met het geld door de hou ders van de bestaande aandelen verstrekt Het voorkeursrecht bij de inschrijving aan de bestaande aandeelhouders verstrekt, noemt men claim. Daarvoor wordt gebruikt een van de dividendbewijzen, die zich aan het stuk bevinden, welk dividendbewijs na de inschrijving waardeloos wordt en aan zijn oorspronkelijke bestemming wordt ont trokken. De waarde van de claim en het aantal dat men nodig heeft om op een nieuw aan deel te kunnen inschrijven, hangt geheel af van de koers waartegen de nieuwe aan delen worden uitgegeven en van de verhou ding tussen het uitstaande kapitaal ener zijds en het bedrag der nieuwe aandelen anderzijds. Wij kunnen dit het beste duide lijk maken met een eenvoudig voorbeeld. Stel dat een vennootschap 1.000.000 aandelenkapitaal heeft uitstaan en dat op de balans 1.000.000 open reserves voor komen. Alle andere factoren buiten be schouwing gelaten, hebben de aandelen dan een waarde van 200 percent, nl. 100 percent kapitaal en 100 percent reserves. Worden nu 1.000.000 nieuwe aandelen uitgegeven a 100 percent dan stijgt het aandelenkapitaal tot 2.000.000, maar de reserves blijven gelijk, zodat zij geen 100 percent meer van het kapitaal uitmaken, maar slechts 50 percent. De waarde van de aandelen daalt dus met 50 tot 150 percent. C. J. Honig afgetreden De heer C. J. Honig te Koog aan de Zaan maakt geen deel meer uit van de directie van de n.v. Stijfselfabriek De Bijenkorf, voorheen M. K. Honig en haar dochter ondernemingen n.v. Fabriek van Honig's Artikelen en n.v. Verkoopkantoor van Honig's artikelen. Een ernstig verschil van mening tussen de heer C. J. Honig ener zijds en zijn mededirecteuren, dr. G. N Honig en M. K. Honig, alsmede de geza menlijke commissarissen anderzijds, was hiertoe de aanleiding. De Tsjechische industrie Volgens het orgaan van de Tsjechische communistische partij, „Rude Pravo", heeft 16 percent van de fabrieken het jaarlijks gestelde doel in 1956 niet bereikt. Het blad merkt tevens een toenemende absen tie van het werk op, hetgeen neerkwam op een verlies van 8 tot 9 percent per werkdag. Het wegblijven van het werk heeft volgens het blad in de mijn- en bouw-industrie en de zware industrie een critiek punt bereikt. (UP) Maar dit is nog altijd 50 percent meer dan de nieuwe inschrijvers ervoor moeten be talen en zij zouden dus een winst maken van 500 per aandeel van 1000. Om dit te voorkomen, krijgt nu de oude aandeelhouder het recht om, als hij één aandeel bezit, daarmede (tegen inlevering van het als claim aangegeven dividendbe wijs) een nieuw aandeel a 100 percent via inschrijving te kopen. Het aandeel dat hij al had, is 2000 waard, het nieuwe kost 1000, te zamen zijn zij dus 3000 waard, ofwel 300 percent, d.i. 150 percent per stuk, de waarde die, zoals boven bleek, er (theo retisch) na de inschrijving aan mag wor den toegekend. Wenst de aandeelhouder er geen stuk bij te kopen, dan kan hij dit voorkeurs recht verkopen aan derden, die zonder dit recht niets kunnen beginnen. De inschrijving staat bij een emissie met voorkeursrecht im mers alleen open voor de houders van claims. Wil men dus als niet-aandeelhoucler een stuk kopen dat slechts met voorkeurs recht te krijgen is, dan koopt men ter beur ze eenvoudig het aantal benodigde claims. Terstond na de aankondiging van de emis sie wordt nl. het dividendbewijs dat als claim is aangewezen, van de stukken ver wijderd en apart verhandeld. De waarde van de claim wordt van het stuk afgetrok ken en de oude aandelen noteren dan wat men noemt ex claim. Uit het bovenstaande voorbeeld valt on middellijk te zien dat men hier één claim nodig heeft en dat de theoretische waarde daarvan 50 percent ofwel 500 per stuk van 1000 is. De oude aandeelhouder ziet daarmede de waarde van zijn stuk dalen, maar hij krijgt voor de claim (als hij zelf niet inschrijft) 500 van de nieuwe in schrijver en is dus schadeloos gesteld. De nieuwe aandeelhouder betaalt 500 voor de claim en 1000 voor het nieuwe aandeel in totaal dus 1500 en staat, wat de kost prijs van zijn stuk betreft, gelijk met de oude aandeelhouder. Wij schreven' hierboven, dat de theore tische waarde van de claim in ons geval 500 is. De pra^fseft e baarde wijkt soms' belangrijk af van de theoretische waarde. Nu eens vindt een emissie een gunstig ont haal en zijn er vele kopers voor claims, met als gevolg een stijgende claimkoers, een andere keer wordt een nieuwe emissie minder gunstig ontvangen, is er dus veel aanbod van en weinig vraag naar claims. De claimkoers kan dan belangrijk bene den zijn theoretische waarde dalen. Be treft het een emissie van een vennootschap met een groot aandelenkapitaal, zodat er veel claims in omloop komen, dan ontstaat soms een belangrijke speculatieve handel in claims. Omdat zich van zulke aandelen bovendien vele zich in buitenlandse han den bevinden, verloopt er geruime tijd tus sen het tijdstip van aankondiging der emis sie erf de inschrijvingsdatum, waardoor de speculatieve handel bevorderd wordt, ter wijl de buitenlandse belangstelling op zich zelf al die speculatie in de hand werkt. Uit het bovenstaande is wel duidelijk gebleken dat men als aandeelhouder bij verkoop van een claim in feite een deel van de innerlijke waarde (men spreekt dan van intrinsieke waarde) van het aan deel uitgekeerd krijgt en de fiscus houdt hier eens een keer niet zijn hand op. Een claim is geen opbrengst van kapitaal, maai voor de „oude aandeelhouder" een schade loosstelling voor verlies van kapitaal (ver mindering van zijn aandeel in de reserve en dus niet als inkomen belastbaar. 40. Na enige tijd hoorde ik de oude zachtjes iets mom pelen, maar ik kon slechts een paar onsamenhan gende woorden opvangen. Daar ik trouwens scherp op de weg moest letten, gaf ik al spoedig de pogingen op om hem iets verstaanbaars te ontfutselen. Dieper, steeds dieper droeg het brave dier ons het dal in. Uit afgronden en rotsspleten steeg zacht de avond op. Een grauwe sluier werd om ons heen gelegd. Toen ik naar een goede plaats zocht om te overnach ten, viel mijn blik op een licht naar het zuiden glooiende weide. De storm had de sneeuw hier weggewaaid. Het zachte, hei-groene gras lokte beide paarden aan. Ik steeg af en liet de oude Mongool voorzichtig in het gras glijden. Vervolgens stelde ik de tent op. Even verder stroomde een beekje. Als ik nu nog genoeg droog hout zou weten te vinden en succes zou hebben bij het jagen, wat zou ik dan nog meer mogen wensen? Eerst moest ik mij echter om de paarden bekomme ren, die al aan het grazen waren geslagen. Snel nam ik hun de bepakkingen af en liet ze verder vrij rondlopen. De vermoeide en hongerige dieren zouden vast en zeker de goede weideplaats niet verlaten. Toen ik zwaar be laden met allerlei zaken de tent binnenkwam, lag de oude man zachtjes te mompelen. Ik hechtte echter geen betekenis aan zijn gejammer, greep de buks en liep zo snel mogelijk het bos in. Ik moest mij haasten, wilde ik nog profiteren van het laatste licht. De storm had vele dode takken van de bomen gerukt, zodat ik al gauw een grote last hout verzameld had. Intussen was het in het bos echter zó donker geworden, dat ik geen poging meer deed om nog wild te ontdekken. Spoedig brandde in de tent het vuur. De Mongool lag slapend op één van de paardedekens. Ik putte uit de meelvoorraad, die ik meegenomen had, bakte enkele koeken en zette thee. Hoezeer ik ook uren lang naar wat eten had verlangd, op dit moment was mijn honger verdwenen. Ik had het verschrikkelijk koud. Zelfs de thee, die ik dampend naar binnen slurpte, kon het gevoel van koude niet verdrijven. Nog eenmaal ver liet ik de tent. De beide paarden, die donkere schadu wen geworden waren, graasden rustig. Geleidelijk aan begonnen de sterren te flonkeren. Ik liep op de dieren toe en gaf ieder van hen een koek. Zij hadden die lek kernij vandaag dubbel en dwars verdiend. Doodmoe kroop ik tenslotte in mijn slaapzak. Weder om kroop een koude rilling over mijn rug. Zou het (Vertaald uil hel Duits Oorspronkelijke Nederlundse titel: IN DE BAN VAN TEMOEDSJIN) soms koorts zijn? Al een paar dagen had ik mij niet helemaal goed gevoeld, maar ik had daar geen acht op geslagen omdat ik slechts één verlangen kende, één vu rige wens: weg, weg uit deze woestenij! Ook nu vond ik geen tijd om over mijn lichamelijke toestand te gaan nadenken, daar de slaap mij overviel. De volgende morgen vond ik de oude Mongool met wijd opengesperde, koortsige ogen en zwaar ademend op zijn legerstee liggen. Ik gaf hem wat thee, die hij met groot welbehagen opdronk. Hij begon te klagen over pijn in de borst. Zou hij soms bij de val van zijn paard een paar ribben gebroken hebben? Ik zei hem dat hij moest blijven liggen, ging naast hem zitten en luisterde naar wat hij te vertellen had. Hij heette Oebar-Tschur en stamde uit een zeer oud geslacht. Zijn kudden had hij bij de Selenga-rivier ach tergelaten. Zelf was hij later door de sneeuwstorm over vallen, was de richting kwijt geraakt en had toen verder doelloos rond gereden, zich geheel op zijn paard ver latend. Plotseling was het dier met de achterpoten gaan glijden en had onvex-wachts een sprong gemaakt, waar door hij uit het zadel was geworpen. Hij had het bewust zijn verloren. Toen hij weer bij kwam, lag hij in de tent. Hoe lang hij in de sneeuw gelegen had, wist hij niet. Daarna vertelde ik, hoe ik eerst hem en later zijn paard gevonden had. „U heeft mij verteld, dat u de kudden bij de Selenga- rivier achter heeft gelaten. Maar dat is toch ver, héél ver van hier? Hoe komt het, dat u zo ver bent afge dwaald? „Ik moet naar het klooster, dat tussen de twee grote meren bij de Dsapchyn rivier ligt", antwoordde hij. Ik zag dat mijn vraag hem onaangenaam trof. „Wat zegt u?", vroeg ik verwonderd. „Wilt u alleen zó ver gaan?" „Ik moet", zuchtte hij. „Van Selenga naar Dsapchyn is een tocht, die voor jónge mensen al zwaar genoeg is. Op uw leeftijd onder neemt men zulke reizen niet meer". „Maar ik móét nu eenmaal", was alles wat hij ant woordde. Daar de oude man zich erg ziek scheen te voelen en ik hem in deze toestand niet alleen kon laten, besloot ik een rustdag te houden. De paarden zou ee dag rust na de inspanningen van gisteren trouwens ook goed doen en ik zelf had óók rust nodig. Dat voelde ik duidelijk. Oebar-Tschur was er de volgende dag echter nog slechter aan toe en zijn krachten namen zó snel af, dat zijn toestand mij erg bedenkelijk voorkwam. Hij moest één of andere inwendige kwetsuur opgelopen hebben. Wat bleef mij anders over dan wederom de rol van verpleger op mij te nemen? Daarbij werd ik zelf gedurig geplaagd door een hardnekkige, veirferende koorts. De geweldige inspanningen van de laatste tijd, die ik mij had moeten getroosten sedert ik alleen was, het scha mele eten en de stemming, waarin ik verkeerde, hadden mijn krachten ondermijnd. Ik besloot dus niet één dag, maar meex'dere dagen rust te houden. De vierde dag gaf de oude Mongool bloed op, terwijl een hevige hoest hem begon te pijnigen. Ik gaf hem meerdere malen codeïne te slikken, maar de vex-wachte werking bleef uit. De engel des doods stond reeds in de tent en overschaduwde de zieke. Dagelijks trok ik er op uit naar het bos, maar de buit was meestentijds erg spaarzaam. Wel kwam ik vaak wild tegen, maar mijn handen beefden en het schemei"de voor mijn ogen, zodat menig schot er naast was. Op zekere middag betrad ik na een vergeefse jacht partij de tent. Ik was nog nooit zo mismoedig geweest. De Mongool lag, zoals gewoonlijk, op de paardedeken. Zijn adem ging fluitend en een grote bloedplas lag naast zijn legerstede. Geschrokken boog ik mij over de zieke heen. Zijn donkere ogen keken mij angstig aan. Met zachte stem vx-oeg hij mij om naast hem te gaan zitten. Ik liet mij naast hem neervallen. Mijn hai-t klopte angstig. Het is bitter, dag-in dag-uit iemand langzaam de krachten te zien verliezen, terwijl men niet kan hel pen. Ik spande mij tot het uitste in, maar hoe zou ik hem kunnen helpen? Oebar-Tschur was er echter al zó slecht aan toe, dat iedere hulp tevergeeft zou zijn. Ik kon zelfs zijn pijnen niet verminderen. Het enige, wat ik voor Oebar-Tchur kon doen, was bij hem blijven totdat een hogere macht zich over zijn leven ontfermd zou hebben. Hakkelend, vaak door lange pauzes onderbroken, vertelde de zieke. (Wordt vervolgd). De Ruytertentoonstelling. De De Ruy. tertentoonstelling te Vlissingen, die op 3 juli wex-d geopend, verheugt zich in grote belangstelling. Woensdagmiddag noteerde men de tienduizendste bezoeker, zodat de organisatoren verwachten het aantal be zoekers dat te Amsterdam deze tentoon stelling bezocht, namelijk 24.767, te kun nen overtreffen. Kampeerders beroofd. Enige Neder landse kampeerdex-s zijn in Karlsx-uhe het slachtofffer geworden van (nog onbeken de) dieven, die hen van al hun geld, onge veer 9.000 mark, beroofd hebben. Zij zijn thans gedwongen naar Nederland terug te keren. De politie vermoedt, dat de dieven bedwelmende middelen gebruikl hebben, daar de kampeerdei-s hun geld goed ver borgen hadden, deels onder hun hoofd kussen. Etalaffediefstal. Bij een juwelier aan de Jutfaasseweg te Utrecht is met een straat klinker de étalageruit ingegooid. Er zijn vijftien horloges weggenomen met een to tale waai'de van f 900. Consul-generaal. De heer F. Willems is benoemd tot consul-generaal van België te Rotterdam. De huidige consul-generaal, de heer J. van der Vennet, woi"dt diplo matiek vex-tegenwoordiger van België in Djakarta. Heideknoppen in bloei. De heidevel den op de Veluwe beginnen op het ogen blik in bloei te geraken. Ovex-al ontluiken reeds de eex-ste bloemknoppen en over enige dagen zal de heide, tot zover het oog reikt, in volle paarse pracht prijken. De bloei van de calluna duurt tot ongeveer half september. Buren. In Enschedé heeft een 47- jarige bewoner van een huis in de Burge meester Jacobsstraat, na een twist zijn 37- jarige buuxwrouw met een breekijzer on het hoofd geslagen en met een mes in de fug^stoken. De, man slapte .daarna op zijri 'fiets eir reed naar de politie, waar hij vertelde wat hij gedaan had. De toestand van de buurvrouw, die naar een ziekenhuis werd vervoerd, bleek niet ernstig te zijn. Halve kaartjes. Een beroepssergèant- majoor uit Rotterdam, die als kaartjesver koper hielp bij filmvoorstellingen van de Dienst Welzijnszorg, scheurde de kaartjes doormidden en gaf iedere bezoeker slechts een half toegangsbewijs. Op die manier had hij ongeveer f 20Ö in zijn eigen zak gestoken. De zaak kwam uit toen twee sergeants ieder de helft van hetzelfde kaartje bleken te bezitten. De krijgsraad heeft de sergeant-majoor tot een maand gevangenisstraf vei-ooi-deeld. De rechtbank te Maastricht heeft de directeur van de „Nationale Voetbalpool Caritas", de heer M. G. PI. uit Heerlen vrijgesproken. De directeur was tenlaste- gelegd een loterij te houden zonder wette lijke toestemming. De heer PI. ontkende dat „Caritas" een vei'eniging zou zijn waarvan iedereen bo ven de 18 jaar iid kon zijn. De officier van Justitie had in zijn requisitoir erkend, dat aangetoond was dat het hier een ver eniging betrof, die niet voor iedereen openstond. De kantonx-echter te Heerlen had de heer li. eveneens vrijgesproken, maar de offi cier van Justitie was in beroep gegaan. DONDERDAG 8 AUGUSTUS Minerva: „De glorie van het leven", 18 jaar, 20.15 uur. Lido: „Piloot Quax in Afrika", alle leeft, 19 en 21.15 uur. Studio: „Charlies tante", 18 jaar, 19 en 21.15 uur. Cinema Palace: „Koning Voetbal", alle leeft., 19 en 21.15 uur. Rembrandt: „Sissi"- alle leeft., 19 en 21.15 u. Frans Hals. „Nat tigheid", alle leeft., 19 en 21.15 uur. Luxor: „Trouw nooit in Monte Carlo", 14 jaar, 18 en 21.15 uur. Roxy: „De hel van Silver- rock", 14 jaar., 19 en 21.15 uur. EDO-ter- rein: Luchtacrobaten Bügler, 20.30 uur. Vergierdeweg: Wielerronde onder auspi ciën van de stichting „Haarlem-Noord", 19 uur. VRIJDAG 9 AUGUSTUS Minerva: „Het Tom en Jerry festival", alle leeft., 2.30 uur. „Het leven van Vin cent van Gogh", 14 jaar, 20.15 uur Lido: „Daar is de dokter", alle leeft., 2, 4.15, 18 en 21.15 uur. Studio: Kindei'programma, alle leeft., 10.30 uur. „De geheime dienst grijpt in", 14 jaar, 2.15, 19 en 21.15 uur. Cinema Palace: Vakantie-jeugdprogram ma, alle leeft., 10.30 uur. „Het nichtje uit Texas", alle leeft., 2, 4.15, 19 en 21.15 uur Rembrandt: Montagne's jeugdvariétè, alle leeft., 10.30 uur. „Tyfoon over Nagasaki" 14 jaar, 2, 4.15, 19 en 21.15 uur. Frans Hals: „Pleuvels ;n vlammen". 14 jaar, 2.30. 19 en 21.15 uur. Luxor: „De woestijn leeft" en „Stormy", alle leeft., 10.30 uur. ,Het huis houden van Jan Steen" alle leeft., 2, 19 en 21.15 uur. Roxy: „De drie Musketiers", N jaar, 2.30, 19 en 21.15 uur. EDO-terrein: Luchtacrobaten Bügler, 20.30 uur. Prinsen hof: Haarlems Amateur Kleinkunstcon- cours, 20 uur. 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 6