PANDA EN HET DING
Onzekerheid over conjunctuur en valuta
verhoudingen remt gezonde expansie
Enkele buien en minder koud
Effecten -en
Geldmarkt
WANKELE WERELDHANDEL
Franse devaluatie was vermoedelijk aanleiding
voor de Nederlandse discontoverhoging
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
Wereldnieuws
Toch ió /set zo
r~
HARING
Deplorabele ontwikkeling
van onze handelsbalans
RADIOREPARATIE
H. 3. MAEPTENS N.V.
Kosten van levensonderhoud
weer gestegen in juli
IMF heeft bezwaar tegen
meervoudige wisselkoersen
Duitse handel in guldens
en ponden vrijwel gestaakt
Spaarcijfers over juli
Kapitale meevaller voor
Ned.-Am. Hypotheekbank
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
A
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1957
DE FRANSE FRANC is gedevalueerd. De Franse regering heeft het woord wel
vermeden, maar de premie op de export en de heffing op de import - met uitzondering
van voor het dagelijks onderhoud belangrijke produkten - is toch door de centrale
banken in Europa en Amerika in consequentie aanvaard: zij hebben de verhouding
van de eigen valuta tot die van Frankrijk gewijzigd. Omdat op de Franse maatregel
alom reeds was geanticipeerd, komt hij neer op een officiële erkenning van een
bestaande toestand. Het lag in de bedoeling de verlaagde koers van de franc uit
sluitend voor het handelsverkeer te doen gelden en het kapitaalverkeer op de oude
basis te handhaven, maar het laat zich aanzien dat de verwarring, welke hierdoor in
Franse handelskringen en op de wisselmarkt is ontstaan, niet alleen praktisch, maar
ook officieel tot een volledige devaluatie van de Franse valuta zal nopen. Deze
devaluatie is vooral van grote betekenis, omdat de gevolgen ervan in de wereldhandel
tot tegenmaatregelen zou kunnen leiden. Want de export naar Frankrijk wordt nu
moeilijker en de import uit Frankrijk makkelijker, zodat de handelsbalans en
deviezenpositie van andere landen nadelig worden beïnvloed. In Duitsland heeft men
reeds enige tijd op een devaluatie van de Franse franc aangedrongen. Maar de andere
Europese landen, met name Engeland, België en Nederland, verkeren - zij het ook
in veel mindere mate - in dezelfde problematiek als Frankrijk. Ook zij zullen, om een
redelijke verhouding tussen import en export te verkrijgen, de export stimuleren en
de import moeten afremmen, hetgeen door de devaluatie van de Franse franc er niet
gemakkelijker op is geworden.
BLOEMENDAAL 245 m.
9.00 en 10.30 ds. A. Vos van Londen. 11.45
(dienst v. belangst.) ds. G. van Duinen van
Wassenaar-Zuid. 3.30 ds. A. Vos v. Londen.
HILVERSUM I 402 m.
8 Nws. en postduivenber. 8.18 Weer of
geen weer. 9.45 Geestel. leven caus. 10.00
V. d. jeugd. 10.30 Herv. kerkdienst. 11.30
Vragenbeantw. 12.00 V. d. Strijdkrachten.
12.50 Sport. 13.00 Nws. 13.05 Mededel. of
gram. 13.10 Gram. 14.00 Boekbespr. 14.20
Voc. kwart., kamerork. en solist. 15.15 Log
boek 1933. 15.45 Dansmuz. 16.30 Sportrev.
17.00 Tussen Kerk en Wereld, caus. 17.15
Het platteland nu, gespr. 17.30 V. d. jeugd.
17.50 Nws. 18.05 Sportjourn. 18.30 Gram.
19.00 Vrije VARA-Trbune. 19.30 Prom.ork.
20.00 Smaken verschillen. 20.55 Licht progr.
21.20 gram. 22.10 Journ. 22.20 Met de Fran
se slag. 23.00 Nws. 23.15 piano. 23.35
24.00 Gram.
HILVERSUM H 298 m.
8.00 Nws. 8.15 Orgelconc. 8.30 Morgen
wijding. 9.15 Gram. 9.30 Nws. 9.45 Gram.
9.55 PL Hoogmis. 11.30 Gram. 11.50 Piano
recital. 12.20 Alle wegen leiden naar Rome,
klankb. 12.40 Gram. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nws. en Kath. nws. 13.10 Lichte muz.
13.25 Gram. 13.45 Boekbespr. 14.00 Con-
certgebouwork. 15.20 Gram. 15.45 De Vlie
gende Hollander, caus. 15.55 Gram. 16.15
Sport. 16.30 Vespers. 17.00 Herv. kerkd.
18.15 De kerk aan het werk, rep. 18.30
Filmrubriek. 18.40 Muz., caus. 18.45 Pasto
rale rubriek. 19.00 Kerkelijk nws. 19.05
Omrork. 19.30 Het Evangelie en het gewo
ne leven, caus. 19.45 Nws. 20.00 Gram.
20.30 Act. 20.45 Gram. 20.50 Cabaret. 21.20
De deur van het veerhuis staat altijd open,
hoorsp. 22.35 Gram. 22.45 Avondgebed en
liturg. kaL 23.00 Nws. 23.15 Radio Filh.
Ork. 23.40—24.00 Gram.
TELEVISIEPROGRAMMA
14.0014.45 en 16.4517.45 Wereldkam-
pioensch. wielrennen.
BRUSSEL 324 m.
12.15 Amuz.muz. 12.30 Weerber. 12.34
V. d. landb. 13.00 Nws. 13.11 V d. soldaten.
14.00 Opera- en Belcantoconc. 16.00 Gram.
16.05 en 16.45 Idem. 17.15 Sportuitsl. 17.30
Gram. 17.45 Idem. 18.00 Harprecital. 18.30
Godsd. halfuur. 19.00 Nws. 19.30 Klankb.
20.00 Omr.ork. en sol. 20.50 Gram. 21.00
Omr.ork. en sol. 21.45 Lichte muz.
HILVERSUM I 402 M
7.00 Nieuws. .710 Gymnastiek. 7.20 Pla
ten. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de
vrouw. 9.05 Platen. 9.35 Waterstanden.
9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen. 11.00
Voordracht. 11.15 Platen. 12.00 Hammond
orgel. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Voor het platteland. 12.43
Piano en zang. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen of platen. 13.20 Metropole-orkest.
13.55 Beursberichten. 14.00 Marinierskapel
en Mannenkoor. 14.45 Strijkkwartet. 15.15
Frontier College, causerie. 15.25 Platen.
17.00 en 17.30 Idem. 18.00 Nieuws. 18.15
Platen. 18.25 Theaterorkest en sol. 19.00
Orgelspel. 19.15 Platen. 19.30 Muzikale
causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Elektra,
opera. 22.10 Journaal. 22.20 Lichte mu
ziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen van New
York. 23.16 Onze buitenlandse correspon
denten melden. 23.30-24.00 Platen.
HILVERSUM II 298 M
7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.30
Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws en weerberichten. 8.15 Platen. 8.30
Salonorkest. 9.00 Voor de zieken. 9.30
Voordracht. 9.50 Platen. 10.30 Esthetische
etherleergang. 11.15 Platen. 11.25 Ge
varieerd programma. 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Volksmuziek. 12.53 Platen
en actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Pro
menade orkest en solist. 14.00 Platen. 14.20
Lichte muziek. 14.45 Voor de vrouw. 15.15
Harprecital. 15.35 Platen. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Pianoduo. 17.00 Voor de kleu
ters. 17.15 Surinaamse volksmuziek. 17.40
Beursberichten. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Jan Goderie: De B.B. van binnen en
van buiten. 18.00 Orgelconcert. 18.30 Radio
Filharmonisch-orkest. 18.50 Boekbespre
king. 19.00 Nieuws en weerberichten. 19.10
Viool en piano. 19.35 Vocaal sextet. 19.50
Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Amuse
mentsmuziek. 20.45 De Wereld van nu,
klankbeeld. 21.30 Holland Festival: Piano
en viool. 22.30 Vocaal ensemble. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en SOS-
berichten. 23.15-24.00 Platen.
TELEVISIEPROGRAMMA
20.30 Cabaret.
BRUSSEL 324 M
12.00 Philharmonisch-orkest. 12.15 Pla
ten. 12.30 Weerberichten. 12.34 Voor de
landbouwers. 12.42 Platen. 13.00 Nieuws.
13.11 Kamermuziek. 14.00 Platen. 15.00,
15.35 en 16.30 Idem. 17.00 Nieuws. 17.10
Lichte muziek. 17.45 Platen. 18.00 Koor
zang. 18.20 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Omroep
orkest. 20.45 Platen. 21.00 Idem. 21.30
Amusementsmuziek. 22.00 Nieuws. 22.11
Platen. 22.55-23.00 Nieuws.
Op de deplorabele ontwikkeling van de
Nederlandse handelsbalans hebben wij
meer dan eens gewezen. Het tekort, dat in
1955 nog niet meer dan 2 miljard bedroeg,
is in 1956 tot 314 miljard gestegen en voor
het eerste halfjaar van 1957 was het reeds
2.3 miljard, op basis waarvan voor het
gehele jaar een importsaldo van ongeveer
47» miljard is te wachten. Het kan dan
ook niet verwonderen dat de Nederlandse
goud- en deviezenvoorraad nog steeds ach
teruitgaat en in de week, geëindigd 5
augustus, zelfs met 100 miljoen tot een
nieuw laagterecord is teruggegaan, een
proces waaraan toch eens een eind moet
komen. Dit is dan ook wel de voornaamste
reden waarom de Nederlandsche Bank het
disconto nogmaals en nu met pet. tot
5 pet. heeft verhoogd. Want al is de gulden
evenals het Engelse Pond en de Belgische
franc heel wat sterker dan de Franse franc,
de ongunstige ontwikkeling van handels-
en betalingsbalans en de vermindering van
de goud- en deviezenvoorraad in die landen
betekent ook een ondermijning van het
vertrouwen in hun valuta, waarvan de
symptomen de laatste tyd steeds duide
lijker worden.
Devaluatievrees
De vrees voor een devaluatie in Engeland
en Nederland is, hoezeer men er ook tegen
gekant mag zijn, niet meer te miskennen.
Ze blijkt uit het feit dat Nederlandse im
porteurs van goederen uit Zwitserland en
West-Duitsland hun schulden zo spoedig
mogelijk betalen en Nederlandse expor
teurs hun tegoed in.die landen zoveel.mor.
gelijk laten blijven, hetgeen er reeds toe
teringen worden betaald. Ook uit anderen
hoofde worden thans in Duitsland grote
Nederlandse tegoeden aangehouden, niet
alleen vanwege de hoge rente, maar ook
omdat men zich bij de Duitse mark veiliger
voelt dan bij de gulden en het Pond. Van
daar dat de Nederlandsche Bank de ver
dere ontwikkeling op de valuta-markt, in
de hand tracht te houden door de afgifte
van dollars en marken voor zakelijke
transacties en de vorming van niet-zake-
lijke tegoeden in Duitsland niet toe te
staan. Men zal moeten afwachten in hoe
verre deze maatregelen het vertrouwen in
de gulden zullen schragen. Want op de
beurzen komt de devaluatie-mentaliteit tot
uitdrukking, daar reeds geruime tijd voor
Duitse fondsen een grotere belangstelling is
ontstaan, welke de laatste weken nog is
toegenomen. Ook de participatiebewijzen
van Duitse aandelen- en obligatiedepots in
ons land zijn in koers gestegen en daar
buitenlandse aankopen op de Duitse beur
zen alleen kan geschieden met de z.g. Lib-
kamark (Liberalisierte Kapitalmark) wordt
voor deze marken reeds 2 pet. boven de
pariteit betaald, wat dus wil zeggen dat
men ten onzent bereid is voor de Duitse
fondsen meer te betalen dan de notering
op de Duitse beurzen. De zogenaamde
effectenmark is reeds tot ongeveer 1 gul
den, dat is circa 10 pet. boven de pariteit
gestegen. Niet alleen de obligaties, maar
ook de aandelen zijn de laatste tijd in
Duitsland gestegen, mede dankzij buiten
landse aankopen, hoewel de kapitaalop-
brengstbelasting (kapitalertragsteuer) van
25 pet. aan buitenlandse aandeelhouders
niet wordt terugbetaald, wat met die van
30 pet. voor de obligaties wel het geval is.
De valuta-onrust komt ook uit in de deze
week opnieuw lagere koersen voor Neder
landse staatsfondsen, met uitzondering van
de Nederlandse dollarlening, welke sinds
het eind van juni van 94 tot 9672 is opge
lopen. Ook de 4 pet. dollarlening van Phi
lips is van 98% tot 101 aangetrokken, zo
mede de 572 pet. dollarlening van de Euro
pese Kolen en Staalgemeenschap, die van
102% tot 105 is gestegen. Hoewel gedurende
de laatste tijd in ons land voor Ameri
kaanse aandelen meer vraag aan de dag
wordt gelegd, is hier van een koersstijging
geen sprake, omdat New York reeds enige
tijd lagere koersen zendt als gevolg van de
onzekerheid, welke in Amerika bestaat
over de conjunctuurontwikkeling, waarvan
de symptomen thans zeer uiteenlopend zijn.
Liever aandelen
Op de markt voor Nederlandse aandelen,
met name voor de internationale fondsen,
welke tevoren voor de beschouwingen over
inflatie en de geruchten over devaluatie
ongevoelig was gebleven, is deze week de
stemming plotseling omgeslagen, zodat een
vry scherp koersherstel is ingetreden. Juist
de vorige week schreven wy over de fac
toren, welke aan een inflationistische
koersstijging op de aandelenmarkt in de
weg staan, maar bet blijkt nu al weer dat
ook op de beurs de natuur tenslotte sterker
is dan de leer. Als het dan toch tot een
devaluatie moet komen, dan toch maar
liever aandelen dan obligaties. Zo hebben
althans velen deze week blijkbaar gerede
neerd.
Het is overigens wel duidelijk dat wij
thans, zowel wat de conjunctuur als wat
de valutaverhoudingen betreft, in een toe
toestand van grote onzekerheid leven, wel
ke op zich zelf reeds een belemmering is
voor een gezonde expansie van de wereld
handel. Ook de voorgenomen integratie
door het tot stand komen van de Euro-
markt komt op losse schroeven te staan, nu
Frankrijk, dat zich toch reeds bepaalde
faciliteiten had voorbehouden, door de
waardevermindering van zijn valuta zijn
positie tracht te verbeteren. En de Duitse
minister Erhard heeft wel gelijk als hij
zegt dat het tot een internationale confe
rentie moet komen om al of niet met wij
ziging van de onderlinge valutaverhoudin
gen weer een gezonde basis voor de wereld
handel te scheppen. Maar internationale
conferenties en devaluaties brengen geen
baat als niet elk land de tering naar de
nering zet en aan de tekorten op de staats
begroting en de betalingsbalans een einde
maakt. Voor deze opgaaf staat Jhans ook de
Nederlandse regering, die de volgende
maand met haar begroting voor 1958 voor
den dag moet komen.
ADVERTENTIE
i oh m IfHrftov tvrarv rcoo -tfiGcr.irh
Nassanstraat 5 - Haarlem - Tel 15220
Nieuwe Groenmarkt 2 - Haarlem - Tel 15228
ADVERTENTIE
NIEUW voor Nederland: BALDESSA
een juweel van een
kleinbeeldcameral
Ziehier de ölleszeggende aegevensi
haarscherpe zoeker, flitsschoentje, vol*
ledig gesynchroniseerd, objectief
Westanar 1 2,8 45 mm., fabrikaat Isco,
diafragma- en lichtwaardeschaal, nieuw
systeem sneltransport en snelontspan-
tcets. De BALDESSA I is iets. bijzonders
Op het gebied van kleinbeeldcamera'sl
Volledige servicel
Vraag Uw handelaar demonstratie en
folders. Hij heeft BALDA camera's!
Het prysindexcjjfer van het levensonder
houd van hand- en hoofdarbeidersgezin
nen, dat maandelijks door het Centraal
Bureau voor de Statistiek wordt samen
gesteld, vertoonde van 15 juni tot 15 juli
een stijging met 1 pnt. Het indexcijfer ex
clusief de A.O.W. steeg van 115 naar 116
en het indexcijfer inclusief de A.O.W. van
120 naar 121.
De stijging deed zich in hoofdzaak voor
in de voedingssector, waardoor het index
cijfer van 124 opliep tot 126. Binnen deze
sector traden verschillende prijswijzigin
gen op. Zo daalde de aardappelprijs vrij
sterk, en voorts werden prijsdalingen ge
constateerd voor thee, vlees en vis (in
hoofdzaak een prijsdaling van zoute ha
ring) en voor margarine. Daarentegen
stond evenwel een belangrijke stijging
van de prijs voor melk en melkprodukten
en voor eieren, en ook voor groenten en
fruit liep het indexcijfer op.
Bij de niet-voedingsmiddelen steeg het
indexcijfer voor verwarming en verlich
ting als gevolg van een prijsstijging voor
vaste brandstoffen. Bij- de kleding werd
een prijsdaling waargenomen tengevolge
van de uitverkoop.
De stijging van het indexcijfer van het
rechtstreeks voor consumptie bestemde
deel der gezinsuitgaven veroorzaakte
tevens een stijging van de indexcijfers voor
sociale verzekeringen en belastingen. De
hoogte van de sociale verzekeringen en
belastingen is namelijk voor een belang
rijk deel afhankelijk van het bedrag, dat
nodig is voor de aanschaffing van het goe
deren en dienstenpakket, dat aan de index
cijferberekening ten grondslag ligt. Het
indexcijfer voor de groep „verzekeringen
en belastingen" steeg van 152 naar 153.
Voor deze groep is met ingang van 15
juli j.l. tevens rekening gehouden met de
wijziging in de personele belasting.
Functionarissen van het Internationale
Monetaire Fonds hebben vrijdag ver
klaard, dat het fonds er de voorkeur aan
geeft, dat zijn leden een enkelvoudige wis
selkoers toepassen in plaats van meer
voudige wisselkoersen, zoals Frankrijk
zondag heeft ingevoerd.
Het Internationale Monetaire Fonds
heeft wel ingestemd met het besluit van
Frankrijk een premie van 20% aan de ex
porteurs en de buitenlandse toeristen toe
te kennen. Volgens diplomatieke kringen
te Washington heeft het fonds Frankrijk
zijn standpunt ten aanzien van de wissel
koersen kenbaar gemaakt.
In de afgelopen nacht veroorzaakte de
laatste randstoring van de bijna opgevul
de depressie boven de Noordzee nog vrij
veel regen. Vnamorgen kwamen enkele
verspreide opklaringen voor. Het front
van de depressie bij IJsland trekt lang
zaam via Engeland in de richting van
Nederland. Nabij het front komt veel be
wolking voor maar de regen is van wei
nig betekenis. In verband daarmede zal er
de komende 24 uur ook in ons land nog
slechts hier en daar wat regen vallen,
terwijl na de frontpassage ooklaringen
zullen voorkomen. De wind blijft uit wes
telijke richtingen waaien, zodat de aan
voer van koele oceaanlucht voortduurt.
De middagtemperaturen zullen morgen
echter toch iets hoger zijn dan vandaag.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: Duiten-
land maxima van giste
ren. Binnenland, heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
Stockholm onbewolkt
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
3S
S-Ë
Zondag 18 augustus
Zon op 5.30 uur, onder 20.00 uur.
Maan op 23.00 uur, onder 13.59 uur.
Maandag 19 augustus
Zon op 5.32 uur, onder 19.58 uur.
Maan op 23.44 uur, onder 15.02 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 18 augustus
Hoog water: 8.07 en 20.32 uur.
Laag water: 3.47 en 15.59 uur.
Maandag 19 augustus
Hoog water: 9.01 en 21.33 uur.
Laag water: 4.29 en 16.47 uur.
Londen
Amsterdam
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zurich
Genève
Locarno
Ajaccio
Rome
Wenen
Innsbruck
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
a
S
41
23
zwaar bew. windst. 20
mist windst. 19
regen windst. 16
geheel bew. wzw 17
zwaar bew. w 16
geheel bew. w 13
zwaar bew. wzw 14
half bew. windst. 21
onbewolkt windst. 20
half bew. nnw
zwaar bew. zzw
zwaar bew. zw
zwaar bew. zw
zwaar bew. zzo
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
licht bew.
31
21
15
17
17
windst. 19
o 25
zw 20
z 28
w 20
zwaar bew. windst. 15
licht bew. windst. 30
licht bew. wnw
geheel bew. w
zwaar bew. w
regenbui wzw
geheel bew. wzw
zwaar bew. zw
geheel bew. wzw
Vlv. Z.-Limb. geheel bew. zw
16
15
15
14
14
14
13
13
w
-E
w E
>- P
4) C
a
C-H
0
0
0
1
1
17
13
0,6
0
0
0
0
0,5
1
1
0
0
0
0
1
6
0
6
22
16
14
16
9
7
5
49. Na de enigszins onduidelijke medede
ling, dat de secretaris van Brrr Tchotl de
taal Kzoz verstond, veranderde de houding
der journalisten tegenover Panda. Niet, dat
zij nu bepaald veel vriendelijker werden;
deze energieke personen werkten immers
voor het nieuws, en wie met het nieuws
bezig is, heeft het te druk om vriendelijk
te zijn. Neen - maar terwijl zij hem tot nu
toe zo veel mogelijk uit de buurt van hun
gesprekken met het Ding hielden, werd
hij er nu, met vereende krachten, midden
in geplaatst. Hij begreep nauwelijks wat
er gebeurde. „Komaan - vooruit! Vertaal
voor ons! Alles! Letterlijk!", riepen de he
ren Knijpers, Flitsma en Van Kwikschoten.
„Daar ben je voor! Doe je plicht!" „Ja
maar begon Panda nog. Ongelukki
gerwijze pruttelde juist nu het Ding ech
ter: „Dzzzj plip plop knnrr„Aha! Je
kunt meteen aan het werk!", riep Knijpers
op boosaardige toon. „Wat is Dzzzj?" „En
wat is plip plop?", riep Flitsma. „Vertel me
liever eerst wat knnrr betekent!", beval
Van Kwikschoten. „Dzzzj! Plip! Plop!
Knnnrr!", riepen zij in kooren nu be
gon Panda zich tussen die opdringerige
krantenlieden héél ongelukkig te voelen.
Hij wist écht niet wat die vreemde gelui
den betekenden, maar dat schenen ze niet
te geloven, zodat zij brutaal aan bleven
dringen. „Ik wouik wou dat Joris
Goedbloed hier was", dacht Panda zenuw
achtig, „Die scheen het wel te verstaan
Maar hij had immers Joris zélf de deur uit
gestuurd!
Doordat het Duitse publick er op rekent,
dat het Engelse pond en de gulden spoe
dig met 10°/o zullen worden gedevalueerd,
is de handel in deze beide valuta in West-
Duitsland nog verder achteruitgegaan. Er
worden thans vrijwel geen ponden of gul
dens meer verhandeld. Vrydag noteerde
het pond sterling nog slechts 10 d.m.; voor
heen werd steeds 11 d.m. genoteerd. De
notering van de gulden is gedaald van 1.08
tot ongeveer 1 d.m.
Bij spaarbanken, aangesloten bij de Ne
derlandse spaarbankbond, werd in juli in
gelegd f 80.136.980 en terugbetaald
f 79.421.395. Er werd dus f 715.585 gespaard.
De niet aangesloten algemene spaarbanken
behaalden eveneens een voordelig spaar-
verschil, namelijk van f 59.327. Inleg en
terugbetaling bedroegen respectievelijk
f 494.716 en f 435.389. Bij de bankspaar-
banken tenslotte werd f 237.752 gespaard
Inleg en terugbetaling beliepen hier res
pectievelijk f 1.034.128 en f 796.376.
De liquidateur van de n.v. Nieuwe Ne-
dex-landsch-Amerikaansche Hypotheek
bank in liquidatie deelt mede, dat de in
specteur van de directe belastingen een
beslissing heeft genomen inzake de te be
talen vennootschapsbelasting over de ja
ren 1947-1950 tot en met 1955-1956. Vol
gens deze beslissing is de vennootschap
geen vennootschapsbelasting meer schul
dig, zodat de daartegen gevormde reser
ves groot f 634.000 vrijkomen. Voor teveel
betaalde belasting zal worden geresti
tueerd f 659.178. In totaal betekent dit dus
een voordelig verschil van ongeveer
f 1.293.000 hetgeen te zijner tijd aan de
winst- en verliesrekening ten goede zal
komen.
American Enka Corp.
Dr. ir. F. Prakke, voormalig bedrijfslei
der van de Enkalonfabriek te Emmen, is
benoemd tot directeur voor de bedrijven
(yicerpresident, manufacturing) van Ame
rican Enka Corporation te Enka bij Ashe-
ville, de Amerikaanse dochtermaatschap
pij van de Algemene Kunstzijde Unie n.v.
te Arnhem. De heer Prakke vertrok in
september 1956 naar de Verenigde Staten.
ADVERTENTIE
Afkeer De Japanse premier, Kisji
heeft vrijdag op een bijeenkomst van'
een senaatscommissie verklaard, dat
Japan „onder geen enkele voorwaarde"
zal toestaan, dat zijn strijdkrachten met
kernwapens worden uitgerust. Zijn
regering zal ook niet toestaan, dat de
V.S. kernwapens naar Japan over
brengen.
De volgende De volgende wereldjam
boree van de padvinders zal in 1959 op
de Philippijnen worden gehouden. De
zestiende vergadering van het inter
nationale padvindersbureau, dat na de
(extra) jubileumjamboree in Engeland
is gehouden te Cambridge, heeft dit be
sluit genomen. Het internationale bu
reau zal in datzelfde jaar in India ver
gaderen.
Oudstryders De Pennsylvania Veterans
of Foreign War", een Amerikaanse ver
eniging van oud-strijders, heeft Dag
Hammarskjoeld verzocht de Wereldge
zondheidsraad een onderzoek te doen
instellen naar d- oorsprong van de
Aziatische griep. De oud-strijders vra-
zich nanvTiik af of de ziektekiemen niet
door de communistische landen in de
lucht zijn verspreid om de „bevolking
van de vrije wereld lichamelijk en eco
nomisch te verlammen".
Massavlucht De stroom van vluchte
lingen uit Joegoslavië naar Oostenrijk
krijgt „het karakter van een massa
vlucht", aldus een uitspraak van de
Oostenrijkse minister van Binnenlandse
Zaken, H^mer. In juni waren het er
1500, in juli reeds 2000 en in augustus
schijnen het er meer dan 3500 te gaan
worden. Helmer deelde mede dat Oos
tenrijk niet alle lasten alleen kan
dragen.
Aanval De Argentijnse president Aram-
buru heeft de inter-Amerikaanse eco
nomische conferentie geopend met een
rede, waarin hij een felle aanval op het
overdreven nationalisme in Latijns-
Amerika deed, dat naar zijn mening de
ontwikkeling van de natuurlijke rijk
dommen in de weg staat.
Radio-activiteit Tijdens de regenval van
de laatste tijd werd een grotere radio
activiteit gemeten, zo wordt meegedeeld
van de zijde van het Beierse ministerie
van Binnenlandse Zaken. Het ministerie
voegt eraan toe, dat zo'n tijdelijke ver
hoging niet gevaarlijk is. De verhoging
werd nog slechts door enkele meet
stations geconstateerd.
Samenwerking India en Pakistan heb
ben de secretaris-generaal van de UNO
Hammarskjoeld verzocht de Algemene
Vergadering te verzoeken het punt „de
apartheidspolitiek der Zuidafrikaanse
regering" opnieuw in behandeling te
nemen. Beide landen hebben verklaard,
dat zij er niet in zijn geslaagd de in
stemming der Zuidafrikaanse regering
te verkrijgen voor het voeren van be
sprekingen over deze aangelegenheid.
Nieuwe ondergrondse Een nieuw trein-
type van de Londense ondergrondse
gemaakt van een lichte aluminium
alliage en met volledige rubber-op
hanging zal volgende maand proef
ritten met passagiers gaan maken op
de Piccadilly-lijn. Binnenkort zullen
nog twee treinstellen arriveren en de
produktie-aflevering zal in. 1959 be
ginnen, als standaard vervanging van
de oude vertrouwde rode treinen.
Terechtstelling In de Sovjet-republiek
Georgië zijn drie mannen terechtgesteld
die in mei in de bergen nabij Tiflis een
autobus hadden aangehouden, waarna
zij twe inzittenden doodschoten. De
terechtstelling geschiedde door een
vuurpeloton. Twee andere leden der
bende zijn tot respectievelijk 25 en 15
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Overdreven Het Poolse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft medegedeeld
dat de Amerikaanse journalist Caven
dish, correspondent in Polen van het
Amerikaanse persbureau United Press,
is medegedeeld, dat hij het land binnen
een 'week moet verlaten. De uitwijzing
geschiedt omdat volgens het ministerie
de berichtgeving van Cavendish over
de staking der tram-employé's in Lodz
„tendentl .us en overdreven" was.
In zee Een klein observatieluchtschip
van de Amerikaanse marine is vrijdag
nabij Elizabeth City (Noord-Carolina)
in zee gestort. De zestien bemannings
leden werden door een vissersboot ge
red.
Onderhoud Hugh Gaitskell, leider van
de Britse Labourpartij, die een bezoek
aan Joegoslavië brengt, heeft vrijdag
op het eiland Brioni in de Adriatische
zee een onderhoud met president Tito
gehad. Tito heeft op Brioni zijn zomer
verblijf.
DAT DE HARING voor ons de belang
rijkste consumptievis van de Noordzee is,
behoeven we nauwelijks te vertellen. Wel
sprekender is het misschien, wanneer we
er bijvoegen, dat het gewicht van alle
aangevoerde haring ongeveer de helft be
draagt van het gewicht van de totale vis
vangst in Noordwest Europa, ondanks het
feit, dat de haring een betrek
kelijk kleine vis is.
Hieruit blijkt wel zeer dui
delijk, dat de haring erg veel
gevangen wordt. Wie het des
ondanks nog niet geloven wil,
moet maar genoegen nemen
met een schatting, die ons ver- V
telt dat jaarlijks in totaal 500
a 1000 miljoen haringen uit de Noordzee
worden opgevist, een getal dat te denken
geeft.
Want het wonderlijke van het hele geval
is, dat de haring zich niet buitensporig
sterk voortplant. Een kabeljouw produ
ceert zo'n 2 a 3 miljoen eieren per jaar,
maar de haring doet het veel kalmer aan
en stelt daar slechts een ruwe 100.000 te
genover. Hij kan dus onmogelijk in de lijst
van grote gezinnen worden opgenomen,
zoals zoveel andere waterbewoners.
Ook de manier, waarop de haring-eieren
worden gelegd, geeft ernstige reden tot
ongerustheid. De meeste vissen laten hun
eieren in het water drijven, waardoor elk
ei een eigen kans heeft om uit te komen
(of niet), maar de haringen zetten hun
eieren in klompjes op de bodem van de
zee af, zodat een kabeljouw met één gul
zige hap het hele broed naar binnen kan
werken. Gebeurt dit niet, dan is er volgens
sommige biologen toch een grote kans dat
een deel van de eieren in deze klompjes
door gebrek aan zuurstof sterven.
Hebben we al enige ongunstige kansen
voor het haringbroed opgesomd, het wordt
nog erger wanneer we het oog slaan op
het leven van de haring zelf. In alle stadia
van hun ontwikkeling zijn de haringen
n.l. een welkome prooi van elke vis die
groot en vlug genoeg is om ze te vangen.
Ontelbare haringen vallen dus als slachtof-
fer van hun mede-zeebewoners,
nog vóór ze de leeftijd hebben
bereikt om in de netten van
onze vissers verstrikt te raken.
(De ouderdom van de door men
sen gevangen haring varieert
van 3-18 jaar, waarbij we bij-
zonder e aandacht vragen voor
de hoogbejaarden onder hen).
Maar goed, bijkans allen en iedereen
heeft het dus voorzien op het leven - of
laten we liever zeggen op het vlees (wat
óók weer niet goed is, want het moet vis
zijn) - van de haringen. En stel daar nu
eens de haring zelf tegenover. Dat dier is
een echte goeierd, die geen enkele vis
kwaad doet en zich uitsluitend met plank
ton voedt, voornamelijk met de kreeftach
tige Calanus, een diertje waarmee we
helemaal geen medelijden hebben, want
de haring moet tenslotte toch van iets le
ven. Dat dit toevallig de Calanus is, valt
moeilijk te verhelpen.
Gesproten uit een bescheiden legsel, dat
verschillende ongunstige levenskansen
biedt en gejaagd door allen, zien de harin
gen desondanks kans zich in grote aantal
len te handhaven; een raadsel waarvoor
men geen verklaring weet!
Laten we nu eens zien, of haringvang
sten op korte termijn te voorspellen zijn.
Daarover maandag.
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
