Eerste beter halfjaar 1957 bij Philips aanzienlijk dan dat van 1956 Gaillard kondigt prijzenslag af A Goud- en deviezenverlies van 161,5 miljoen gulden r PANDA EN HET DING Teek id Aet rine „4 Kans op buien neemt af zorgen, dat II weer met plezier Uw werk doet PROGRESSIE GEHANDHAAFD TELEVISIE G. M. OORD Radio geeft donderdag "TT beroemde geneesmiddelen Weekstaat Nederlandsche Bank Wereldnieuws zo Ooievaar J WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1957 2 Dividend „De Kondor" Na begrotingsbesnoeiing en gedeeltelijke devaluatie Kort economisch nieuws uit binnen- en buitenland Inschrijving op schatkist promessen Sinds 19 augustus zijn de dagelijkse afgiften echter sterk verminderd Verkorte balans van de Nederlandsche Bank Geen dividend Twentsche Overzee Handelmij. Gomoelka in september op bezoek bij Tito (Van onze financiële medewerker) Aan het sombere beursfirmament is het rapport van Philips over het tweede kwar taal van 1957 als een lichtende meteoor verschenen. Het eerste kwartaal was reeds een meevaller, maar de thans gepubliceerde cijfers hebben de verwachtingen op nieuw overtroffen. De omzet is in vergelijking met het tweede kwartaal van 1956 ongeveer 24 percent gestegen. Met name in Nederland was de afzet groter; de export is daarentegen iets teruggegaan. De winst na aftrek van belastingen (waarvoor dit maal een percentage van 51 percent is aangenomen tegen 47,1 percent in het eerste semester van 1956) heeft ditmaal 80 miljoen gulden bedragen, dat is 17 miljoen gulden meer dan in dezelfde periode van het vorige jaar. Het tweede kwartaal van 1957 heeft na belasting een winst van 38 miljoen gulden opgeleverd tegen 31 miljoen gul den in het tweede kwartaal van 1956 en er kan dus van een flinke voortuitgang worden gesproken. Als men de cijfers van het eerste en het tweede halfjaar vergelijkt, blijkt dat het derde en vierde kwartaal voor Philips de goede perioden zijn. In het eerste half jaar van 1956 bedroeg de winst 63 miljoen gulden, in het tweede halfjaar 1956 95 mil joen gulden en als ook ditmaal een derge lijke gang van zaken mag worden ver wacht, zal het gehele jaar 1957 aanmer kelijk beter zijn dan zijn voorganger. Het vorig jaar, toen evenals over de drie voor gaande jaren 14 percent dividend op de gewone aandelen werd uitgekeerd, was daarvoor 60 percent van de winst nodig, een percentage dat hoger lag dan in vori ge jaren, mede doordat het kapitaal eind 1955 is verhoogd. Het ziet er naar uit dat voor het lopende jaar een groter bedrag in het bedrijf kan worden gehouden, als tenminste het dividend op 14 percent wordt gehandhaafd. De mogelijkheid dat het iets wordt verhoogd, lijkt ons aanwe zig, maar Philips zal ongetwijfeld op ver sterking van haar geldmiddelen bedacht zijn. Goede rentabiliteit De directie deelt overigens mede dat de voorraden ten opzichte van 30 juni 1956 weliswaar zijn gestegen maar dat ze, in verhouding tot de omzet, zijn gedaald. Ook de debiteurenpost is iets toegenomen, maar de liquide middelen zijn sinds einde 1956 gestegen, mede als gevolg van grotere afschrijvingen. Philips heeft dus geen fi nanciële problemen, wat natuurlijk niet wil zeggen dat het concern bij een verdere stijging van de omzetten te zijner tijd niet weer eens nieuw geld nodig zal hebben. Maar van belang is thans vooral dat het nieuwe kapitaal, dat sinds einde 1954 is aangetrokken meer dan f 500 miljoen zijn rentabiliteit heeft bewezen. Televisietoestellen Voorts is van betekenis dat de stijgende omzetten op het gehele patroon van de ADVERTENTIE Ook voor GROTE HOUTSTR. 108 - HAARLEM HILVERSUM I 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 V d. huisvr. 9.05 Gram. 9.15 Wat zullen wij vandaag eens gaan doen in Apeldoorn? 9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijd. 10.00 Gram. 10.50 V. d. kleuters. 11.00 Kookpraatje. 11.15 Lichte muz. 11.45 Voordr. 12.00 Lich te muz. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Orgelspel. 12.55 Sport. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. of Gram. 13.20 Theaterorkest. 13.55 Beursber. 14.00 Sopr. en piano. 14.30 Dru- zen Bedouinen en Arabieren in Israël, klankb. 14.50 Gram. 15.15 Voor de zieken. 16.00 Gram. 16.15 Voordr. 16.30 Metropole ork. 17.00 V. d. jeugd. 17.45 Regeringsuitz.: Nederland en de wereld. Uitwisselings- progr. over Ierland, Spreker: J. Korten- horst. 18.00 Neuws. 18.15 Sportproblemen. 18.25 Amus.muz. 18.55 Gesproken brief uit Londen. 19.00 Amus.muz. 19.30 Gram. 19.40 V. d. jeugd. 20.00 Neuws. 20.05 Ruth, bij belse cantate. 21.35 Act. 21.45 Dansmuziek. 22.00 Cabaret. 22.30 Lichte muziek. 22.50 Sportact. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen. 23.16 Act. of gram. 23.25—24.00 Lichte muziek. HILVERSUM II 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Morgenge bed en lit. kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram. 8.50 V. d. huisvr. 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 V. d. zieken. 11.45 Gram. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Dansmuz. 12.25 V. d. Boeren. 12.35 Land en tuinb.meded. 12.38 Lichte muz. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Kath. nws. 13.30 Gram. 14.00 Gram. 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Kamerork en soliste. 16.00 Bijbel overdenking. 16.30 Barokens. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Salonork. 18.20 Accordeon allerlei. 18.45 Leger des Heilskwartier. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Gram. 19.15 Wat is S.S.R., caus. 19.30 Verz. progr. 20.00 Radiokrant. 20.20 Promenade-ork. 21.00 De jeugd vloog uit, klankb. 21.20 Lichte muz. 21.45 Gram. 22.00 Periodiekenparade. 22.10 Orgelconc. 22.35 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en S.O.S.-ber. 23.1524.00 Nieuwe gram. TELEVISIEPROGRAMMA'S 19.30 Amsterdam - voorwaarts!, docu mentaire. 20.00 Journ. en weerber. 20.15 Spiegel der kunsten. 20.45 Filmdocumen taire. 20.3022.00 Cabaret. BRUSSEL 324 M. 12.00 Amus. ork. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 15.00 Holland Festival: Concertgebouworkest, vrouwen- en jongenskoor en soliste. 16.45 Gram. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.15 V. d. kinderen. 18.15 Gram. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws. 19.40 Koorzang. 20.00 Verz. progr. 22.00 Nieuws. 22.11 Gram. 22.55 23 Nieuws. produktie betrekking hebben, al heeft de afzet van televisie-toestellen daarin een groot aandeel. In ons land is het officiële aantal televisie-kijkers van ongeveer 100.000 een jaar geleden tot 175.000 geste gen, waaraan vermoedelijk nog wel 25.000 zogenaamde „zwartkijkers" kunnen wor den toegevoegd. Op dit punt heeft Philips van de bestedingsbeperking dus geen last. Dit is wel enigszins het geval ten aanzien van röntgenapparaten en dergelijke, voor gemeentelijke en provinciale instellingen, maar van grote invloed op de totale omzet is dit toch niet. Voor zover dit thans kan worden beoor deeld, laat ook het derde kwartaal zich goed aanzien en mogen de cijfers van het tweede halfjaar met vertrouwen tegemoet worden gezien. Het verslag over 1956 van de aanne mingmaatschappij „De Kondor" n.v. te Amsterdam vertoont een aanzienlijk beter resultaat dan het vorige. Het bedrijf is weer winstgevend geweest. De maatschap pij was behoorlijk van werk voorzien en hoewel nog enkele onvoorziene verliezen opgevangen moesten worden, is uiteinde lijk het resultaat zodanig, dat weer een dividenduitkering kan worden voorgesteld. Na afschrijving ad 506.105 bedraagt het winstsaldo 146.239 (v.j. verlies 488.222). Voorgesteld wordt een dividend van 6 per cent op de preferente aandelen en eveneens 6 percent op de gewone aandelen en wel 3 pet. ten laste van de dividendreserve en 3 pet. uit de winst. De invloed van de bestedingsbeperking is wel merkbaar, maar nog niet geheel te overzien. Indien het resultaat een ontspan ning op de arbeidsmarkt teweegbrengt, zal dit de arbeidsproduktiviteit ten goede komen. Mocht het gevolg echter zijn een sterke vermindering van de utiliteitsbouw dan zal dit voor „De Kondor" zeer nadelig zijn. Het verslag bevat een overzicht van enige belangrijke werken, die in 1956 in Nederland zijn uitgevoerd. Bovendien werd, in combinatie met enkele andere aannemers, in uitvoering genomen een uit breiding voor de P.E.N.-centrale te Velsen. De uitkomsten van het Indonesisch bedrijf waren verliesgevend. Dit kon worden op gevangen door een in vorige jaren gevorm de rupiahreserve. De winstransfer over 1955, reeds geruime tijd geleden aange vraagd, is nog niet geschied. (Van onze correspondent in Parijs) Frankrijk's minister van Financiën en Nationale Economie, de 38-jarige Felix Gaillard, heeft dinsdag eerst voor de pers en daarna voor de radio voor het gehele Franse volk de lang verwachte bijzonderheden bekend gemaakt over de derde fase van zijn saneringsplan; een fase, die na de besnoeiingen van de staatsbegroting en de gemaskeerde devaluatie, betrekking heeft op het binnenlandse prijspeil. Voor het succes van zijn plan is het uiteraard van overheersend belang, dat de gevolgen van de 20-percent-operatie, zoals de gedeeltelijke devaluatie officieel en euphemistisch wordt aangeduid, zich zo weinig mogelijk zullen manifesteren in de prijzen van de binnenlandse markt, en daarom heeft Gaillard nu dan ook verschillende prijsstop- maatregelen afgekondigd. De binnenlandse prijzen zijn nu in drie groepen onderverdeeld. Op de onderste „étage" bevinden zich de artikelen, waar van de prijzen zonder meer bevroren wer den, omdat ze in geen enkel opzicht af hankelijk zijn van de import-grondstoffen, die nu 20 percent meer kosten. Hiertoe be horen onder meer steenkool, textiel en pa pier. Op de volgende verdieping zijn pro- dukten ondergebracht, waarvoor v/el duur dere grondstoffen worden gebruikt,; maar waarvan de prijzen toch slechts maximaal 5 percent verhoogd zullen mogen worden. De Franse minister heeft de industriëlen namelijk verzocht een deel der hogere kosten voor de grondstoffen voor eigen rekening te willen nemen. Een uitzonde ring op deze regel vormen niettemin som mige producenten, die zich bijzondere ver diensten voor de export verwerven of heb ben verworven. Tenslotte is er de cate gorie van import-artikelen, waai'op de consequenties van de devaluatie met de volle 20 percent zullen drukken en waar van de prijzen door de zakenlieden naar eigen inzicht verhoogd zullen mogen wor den. Dat zijn voornamelijk luxe-artikelen uit het buitenland, als bontjassen en ijs kasten, waarvan de eventuele prijsver hogingen door minister Gaillard helemaal niet dramatisch worden opgevat. De minister leek in het algemeen nogal optimistisch gestemd te zijn ten aanzien van het uiteindelijk succes van zijn experi ment er vooral toonde hij zich verheugd over de medewerking van de directies der grote Parijse magazijnen en de apothe kers, die hem enige vrijwillige prijsverla gingen hadden toegezegd. Maar het is geen Fruit naar Zwitserland Zwitserland heeft besloten de invoer van appelen voor industrie en verse con sumptie dit seizoen niet te beperken in verband met de kleine fruitoogst welke dit land heeft. Verder wordt in dit land op de betreffende autoriteiten aandrang uitgeoefend om de invoerrechten op tafel- fruit tijdelijk af te schaffen. gunstig symptoom, dat de groot-industrie en de middenstand al van duidelijke reser ves hebben blijk gegeven. Veel hangt voorts ook af van de autoriteit, die de regering aan de dag zal leggen, om haar prijsstop-decreten te doen respecteren, en op dat punt geven de ervaringen tot dus ver maar weinig redenen tot vertrouwen. Psychologisch is de positie van de regering ook niét al te sterk, omdat zij zelf tenslotte het slecht- voorbeeld heeft gegeven door dé verhogingen van telefoon, post, gas en andere tarieven. Het ministerie van Financiën deelt mede, dat op vrijdag 30 augustus 1957 ten kantore van de agent van het ministerie van Financiën te Amsterdam de inschrij ving zal worden opengesteld op een bij de toewijzing vast te stellen bedrag aan schatkistpromessen, met looptijden van een maand en drie maanden tegen een disconto van respectievelijk 4% percent en 478 percent. Ter tegemoetkoming aan de liquidi- teitseisen, welke de banken met het oog op de komende belastingbetalingen aan hun beleggingen moeten stellen, is thans de inschrijving behalve op driemaands papier eveneens opengesteld op een- maands promessen. De schatkistpromes sen zijn, zoals gebruikelijk, groot f 100.000 en worden uitgegeven onder dagtekening van 2 september 1957. ADVERTENTIE Bij pijnen griep of „landerig"' gevoel doet een enkel tablet werkelijk wonderen I De bankstaat van de Nederlandsche Bank per 26 augustus 1957 Iaat duidelijk zien hoeveel moeite men allerwege heeft om niet in liquiditeitsmoeilijkheden te komen. In steeds grotere mate moet de Neder landsche Bank bijspringen. Men heeft in de verslagweek f 51.3 miljoen wissels enzo voorts bij de Nederlandsche Bank gediscon teerd, waardoor het totaal van deze post tot f 150 miljoen steeg; het overgrote deel hiervan bestaat uit Nederlands schatkist papier. De rekening voorschotten is met f 78.8 miljoen gestegen tot f 250.5 miljoen, terwijl de renteloze voorschotten aan het rijk met f 21.4 miljoen tot f 131.2 miljoen zijn opgelopen. In totaal verleent de Ne derlandsche Bank dus een steun van f 530 miljoen. Daartegenover hebben de banken een renteloos saldo bij de Nederlandsche Bank van f 267.2 miljoen (f 11.3 miljoen lager dan vorige week), in verband met de kasreserveverplichtingen. Zij moeten onge wijzigd 6 percent van hun opeisbare ver plichtingen bij de Nederlandsche Bank aanhouden. Dit beloopt ongeveer f 300 mil joen. In deze weekstaat zijn verwerkt de va lutatransacties van zaterdag 17 augustus, op welke dag nog veel valuta werd opge vraagd. Vanaf 19 augustus zijn de dage lijkse afgiften sterk verminderd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er een goud en deviezenverlies blijkt te zijn van f 161.5 miljoen, waarvan f 61.4 miljoen aan goud. De totale goud- en deviezenvoorraad be draagt nu 3.2 miljard gulden. Van de de viezenvoorraad ad f373.7 miljoen is f205.1 miljoen convertibel, dit is f31.2 mil joen meer dan de vorige week. De ultimo doet zich reeds gevoelen, de bankbiljetten- circulatie steeg met f 23.4 miljoen tot f 4046.1 miljoen. De augustusultimo stelt over het algemeen niet te zware eisen. Een depressiegebied boven Scandinavië, dat het weer rond het Noordzeegebied een Temperaturen: buiten veranderlijk en buiig karakter gaf, neemt iand maxima van giste- nu in betekenis af en begint zich in noord- ren. Binnenland: heden oostelijke richting te verwijderen. In de 7 uur- N2^e^s^.glaatste nacht van dinsdag op woensdag passeerde veroorzaakte, welke plaatselijk met on weer vergezeld gingen. Over de Britse eilanden trekt een rug van hoge lucht druk naar het oosten. Deze zal ons land de WEERRAPPORTEN .3 O tS"C - a c S a> - ■S gS de oceaan bevinden zich enkele nieuwe storingsgebieden, welke zich morgen over de Britse eilanden naar het oosten zullen gaan uitbreiden, maar vermoedelijk voor de avond geen regen in ons land zullen veroorzaken. Donderdag 29 augustus Zon op 5.48 uur, onder 19.37 uur. Maan op 11.16 uur, onder 21.11 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Donderdag 29 augustus Hoog water: 6.05 en 18.31 uur. Laag water: 1.56 en 14.12 uur. Stockholm zwaar bew. z 16 Oslo zwaar bew. zzw 16 Kopenhagen licht bew. zw 17 0 Aberdeen regenbui nw 15 3 Londen zwaar bew. nnw 19 1 Amsterdam regenbui windst. 18 4 Luxemburg regen w 11 5 Parijs zwaar bew. w 16 14 Bordeaux mist w 22 0,4 Grenoble zwaar bew. windst. 22 11 Nice half bew. nnw 23 0 Berlijn nevel zzw 18 4 Frankfort mist wzw 14 8 München regenbui wzw 15 13 Zürich zwaar bew. w 15 5 Genève half bew. wzw 19 0 Locarno nevel windst. 15 2 Wenen onbewolkt z 21 1 Innsbruck nevel zo 13 4 Rome licht bew. zzo 27 0 Ajaccio onbewolkt ono 24 0 Den Helder licht bew. n 14 11 Ypenburg zwaar bew. z 12 11 Vlissingen zwaar bew. w 13 14 Eelde zwaar bew. wzw 11 3 De Bilt zwaar bew. wzw 11 5 Twente geheel bew. zw 11 0,1 Eindhoven lichte regen zw 11 0,1 Vlv. Z.-Limb. geheel bew. zw 11 1 58. Het Ding had onder het wakend oog van de camera's wat door de studio ge scharreld, daarbij zo nu en dan peinzende blikken werpend in de lens; het scheen enigszins onder de indruk te zijn van de vele technische apparaten om hem heen, maar toen Joris het na enige tijd met een vermanend gebaar van zijn wandelstok tot aandacht maande, prevelde het duidelijk: „Plup-drrr! Pip klonk donk whzrr!" „Aha! Dank u zeer, Excellentie, voor deze heldere uiteenzetting!", sprak Joris, terwijl hij be leefd zijn hoed lichtteVervolgens wendde hij zich tot de kijkers en zei: „Voor diege nen uwer, die minder goed op de hoogte zijn van het fraaie en welluidende Kzoz, zal ik hier een korte samenvatting doen volgen van de toespraak, die Zijne Excel lentie zo goed was tot ons te richten. Zijne Excellentie Brrr Tchotl biedt een edelmoe dig vriendschapsverdrag aan tussen de pla neet Mars en de aarde. Volgens de mooie Martiaanse gebruiken zal hij dit verdrag bezegelen door het deponeren van een garantie-bedrag van twintig ping bij onze Wereldbank. Het is logisch, dat Zijne Ex cellentie, in ruil voor deze vorstelijke ga rantie, van de aarde een even ruim gebaar verwacht. De aarde dient dus op haar beurt een gelijk bedrag ter beschikking te stellen van Zijne Excellentie. Dit bedrag nu, geachte kijkers en luisteraars, is, gezien de huidige koers van de Martiaanse ping, precies ehéén miljoen-zevenhonderd- tweeënnegentigduizenddriehonderdeenen- veertig ducaten en vierentwintig cents. Zijne Excellentie zal het op prijs stellen, wanneer zijn tolk belast wordt met het innen van de gelden". Toen Joris Goed- bloed na deze woorden even adem schepte, heerste er zelfs in de televisie-studio een doodse stilte; iedereen was onder de in druk. De positie van de schatkist is somber. Er is reeds f 131.6 miljoen voorschotten opgenomen (maximum op te nemen be drag f150 miljoen) en op 2 september moet meer dan f 250 miljoen betaald wor den aan rente en aflossing op vlottende en gevestigde schuld. De schatkist heeft ech ter grote bedragen uit belastingen te wach ten, maar het is de vraag of deze tijdig binnenkomen. (In duizenden guldens) Voornaamste cijfers 70.061. i 70,115, ACTIVA: 26/8 19/8 Wissels enz. in disconto 150.000 98.694 Waarvan schatkistpapier rechtstreeks bij de bank nihil nihil Schatkistpapier enz door de bank gekocht nihil nihil ld. overgen. van de Staat 460.000 460.000 Voorsch. in reken.-courant 250.452 171.741 Waarvan aan Indonesië 13.177 13.177 Voorschotten aan het Rijk 131.244 109.803 Boekvord. op de Staat 200.000 200.000 Gouden munt en materiaal 2.826.262 2.887.710 Zilveren munt en materiaal 11.850. 11.039 Totaal goud en zilver 2.838.112 2.898.749 Vord. en papier in buiten lands geld a) b) 639.323 596.684 Buitenl. betaalmiddelen b) 695 709 Vorderingen in guldens uit betalingsakkoorden a) 167.493 172.355 Diverse rekeningen 38.613 38.598 PASSIVA Bankbiljetten 4.046.094 4.022.665 Rek.-cour. saldo schatkist nihil nihli ld. bijzondere rekening 16.760 16.760 Saldo's van banken in Ned. 267.196 278.529 Saldo's uit betalingsakk. 366.961 253.260 Andere saldo's van niet- ingezetenen 14.965 15.007 Andere saldo's 77.727 75.932 Saldo's in buitenlands geld 17.833 17.125 Diverse rekeningen 66.575 66.256 Circulatie muntbiljetten 129.989 130.613 Schatkistpapier waarin guldenssaldo's uit beta lingsakkoord. zijn belegd 34.000 10.600 a) In deze twee posten te zamen zijn begrepen ge consolideerde vorderingen ,t$t, e<?0, tPtgsi) VSmstxJijAi b) Van deze twee posten is convertibel een bedrag v. 205.061 143.875 PèfeeïrtsSge gouö .«asndevjeea, -A A zen (Kon. Besl. 28/6 1956) 62,91 64,66 Het boekjaar 1956 van de n.v. Twent sche Overzee Handel Maatschappij kan, mede dank zij de over 1955 gevormde re serve voor de aanloopkosten van nieuwe afdelingen, met een kleine winst worden afgesloten. Deze winst is echter niet vol doende om een dividend mogelijk te doen zijn, zodat aan aandeelhouders zal worden voorgesteld het dividend over 1956 te pas seren (v.j. 7 percent, waarvan 5 percent in stock uit de agio). De slechte gang van zaken in Oost-Afrika gedurende 1956 zet te zich ook nog gedurende de eerste vier maanden van 1957 voort, waarna een op leving is gekomen, zodat de vooruitzich ten voor het gehele jaar 1957 van de n.v. niet ongunstig lijken. BELGRADO (UP) Een delegatie van de Poolse regering en de Poolse commu nistische partij zal in de eerste helft van september een bezoek brengen aan Joego slavië, zo verluidt in diplomatieke kringen te Belgrado. De delegatie staat onder lei ding van premier Joseph Cyrankiewicz, en Wladislaw Gomoelka, secretaris van de Poolse arbeiderspartij. Huwelyk. De 24-jarige prins Sadroed- din, zoon van de vorige Aga Khan, is dinsdagochtend in het raadhuis van Collonge-Bellerive aan het meer van Genèv^ in de echt verbonden met de 27-jarige Nina Dyer, een Engelse, die gehuwd is geweest met de miljonair baron von Thyssen. In het kasteel van de prins in Bellerive volgde de Mo hammedaanse huwelijksplechtigheid. Rondreis. In Griekse kringen te Washing ton werd dinsdag bevestiging verkre gen van het bericht, dat aartsbisschop Makarios van Cyprus uitgenodigd is door de National Confederation of American Ethnic Groups om in de V.S. een rondreis te maken. Het doel van de reis is het Amerikaanse volk op de hoogte te tellen van het Griekse standpunt inzake Cyprus. Straf. In de hoofdstad van Kazakhstan, Alma Ata, is een chauffeur gefusilleerd die ter dood veroordeeld was omdat hij in dronkenschap een voetganger had doodgereden. Een andere bestuurder, die met zijn vrachtauto in een sloot reed waardoor drie personen werden gedood en vier gewond, is tot 25 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Wraak. Een onderwijzer uit het dorp Aroea in Oeganda, dicht bij de grens van Belgisch Kongo, die per ongeluk te Mahagi in Belgisch Kongo een fiet ser had aangereden, die hierbij om kwam, is door een woedende menigte achtervolgd en met lansen gedood, al dus heeft de politie te Kampala in Oeganda meegedeeld. Van de vier met gezellen van de onderwijzer werden enkelen door lanccteken gewond. Reactor. De eerste kernreactor voor wetenschappelijk onderzoek in Japan is dinsdag in het dorp Tokai, ten noordoosten van Tokio, in gebruik ge nomen. De reactor, die van Amerikaan se makelij is, zal worden gebruikt bij de opleiding van Japanse kernfysici, voor het bestuderen van de mogelijk heid van opwekking van elektrische energie op economische basis en voor speurwerk op het terrein van isotopen in de landbouw, geneeskunde en schei kunde. Onderwijs. Volgens radio-Leopoldstad, die een overzicht geeft van de uitbrei ding van het onderwijs in de Kongo, genieten 1.300.000 Kongolezen', dat is tien percent van de totale bevolking, onderwijs in 27.000 scholen, waarin 48.000 Europese en inheemse leerkrach ten les geven. Meer dan 42 percent der bevolking is niet meer analfabeet. Verwachting. In een bericht uit Hongkong aan „Newsweek" wordt de verwachting van politieke waarnemers uitgespro ken, dat Ho-Tsji-Minh, de president van 'het communistische Noord-Viet- nam, spoedig af zal treden. Zijn bloe dige onderdrukking van de boerenop stand zou zijn positie zowel in commu nistisch China als in Rusland hebben ondermijnd. Feest. Zondag zal er door de Russische, Tsjechische, Poolse en Oostduitse lucht macht een gecombineerde oefening worden gehouden boven de Oostduitse stad Cottbus. De oefening, die „een demonstratie zal zijn van de defensie kracht van de luchtmacht van het socialistische kamp", vormt een onder deel van Óost-Duitsland's tweede' „feest voor cultuur en sport van de Oostduitse luchtmacht". Tas. De luitenant-vlieger Thomas Faw- cus, die aan het hoofd staat van de af deling van het Britse luchtvaartminis terie, die zorgt voor de radar-uitrus ting, is voor een tijd van zes maanden gedegradeerd. Hij is een tas met ge heime papieren kwijtgeraakt bij een ontmoeting met een burger-employé en een onbekende vrouw. Missie. Dinsdag is een Franse economi sche missie vertrokken naar commu nistisch China om daar te onderhan delen over uitbreiding van de handel. Er zal speciaal aandacht worden ge schonken aan de uitvoer van Franse uitrustingsstukken, zoals voor mijnen, centrales en dammen. Onrustig. De vulkaan de Etna op Sicilië is de laatste drie dagen zeer onrustig. Er worden gemiddeld 45 explosies per uur gehoord en dikke rookwolken ont trekken de top van de berg aan het ge zicht. Er is geen onmiddellijk gevaar voor de dorpjes op de helling. Een be perkte hoeveelheid hete lava wordt via een kanaal naar zee geleid. Stammen. Naga-stamleden hebben be sloten de Indiase regering de eis te stellen voor de oprichting van een on afhankelijke, soevereine Naga-staat. Het besluit werd op de slotzitting van de vijfdaagse conventie van Naga- stammen in de Kohima Nagaheuvels van Assam genomen. DAT OOIEVAARS geweldig lange rei zen maken, behoeft niemand ons te vertel len, want reeds' in de kinderjaren werd ons dit met klem onder ogen gebracht door pedagogen van allerlei slag, die trachtten onze aandacht van het ene biologische evenement naar het andere af te leiden. Met welk doel de Europese ooievaars naar Zuid-Afrïka trekken, kunnen we gelet op het streven van de zojuist bedoel de pedagogen gevoegelijk in het midden laten. Een feit blijft het, dat deze vogels bij kans de halve aardbol over vliegen, een prestatie die we uitsluitend van goede vliegers zouden verwachten. Voor we onze teleur stelling uitspreken over het feit, dat de ooievaars helemaal niet zulke goede vlie gers zijn als we verondersteld hebben, die nen we op een paar merkwaardigheden te wijzen die hun vlucht kenmerkt. Om te beginnen trekken ooievaars uit sluitend overdag en dan nog wel op zeer grote hoogten. Bovendien breken ze des morgens niet eerder op dan een uur of tien en zoeken ze steeds een rustplaats vóór zonsondergang. Ieder die hieruit wil con cluderen dat de ooievaar een langslaper is en dat hij liefst zo vroeg mogelijk weer ter ruste gaat, kan het gelijk aan zijn kant hebben, hoewel we deze gedragingen toch zeker niet verwacht zouden hebben van een vogel, die bij nacht en ontij gehoor moet geven aan het beroep dat noodge dwongen op hem moet worden gedaan om de kinderlijke nieuwsgierigheid te bevre digen. De belangrijkste reden voor de genoemde verschijnselen is echter het feit, dat ook de ooievaar een vrij slechte vlie ger is. Na zich met enige vleugelslagen in de, lucht te hebben verheven, glijden deze vogels voort met gespreide wieken, dus zonder vleugelslag. Evenals de albatrossen blijken ook zij zweefvliegers te zijn. Voor hun vluchten hebben zij dan ook de op stijgende winden boven sterk bestraalde landstreken nodig, zodat zij in verband ml)t de thermiek niet vóór een uur of tien 's morgens kunnen vertrekken en dan bij voorkeur nog op zonnige dagen. Diezelfde ther miek - althans het verminde ren en ontbreken daarvan - drijft de vogels er toe vóór zonsondergang een rustplaats te zoeken, omdat er van zweefvliegen bij een dalende luchtstroom tegen de avond nu eenmaal niet veel komen kan. Uiteraard proberen de ooievaars op hun trekvluchten de thermiekloze gebieden zo veel mogelijk te vermijden. Voor uitge strekte zeeën gevoelen zij dan ook niets en is het zeegebied niet te ontwijken, dan zullen zij steeds de smalste plaatsen voor de oversteek uitzoeken. Hóe zij dat doen, is een raadsel, maar een feit is het dat ooievaars, die de Middellandse Zee over steken, hiervoor de smalle Bosporus (4 km), de Straat van Gibraltal (40 km) of - in enkele gevallen - de straat van Mes sina en de traat van Sicilië nemen. Zij vliegen dan enkele meters boven het wa ter, maar hebben zij het vasteland weer bereikt, dan vliegen zij in grote cirkels naar grotere hoogten om hun glijvlucht naar het zuiden te kunnen voortzetten. Laten we nu ook eens afrekenen met de zogenaamde ooievaarsgerichten. Daarover morgen. H. Pétülon

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 2