Hongaarse kwestie in speciale
zitting der UNO-Assemblee
Officieel programma van de
tunnelopening in Velsen
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Amerika dient resolutie in
namens 36 landen
HET WEER
'MORRIS'
Dulles: „Toestand in Syrië kan
vreedzaam opgelost worden"
Belgrado bereidt Poolse gasten
een uitbundige ontvangst
Men kan het rad der historie niet eeuwig dwingen
Kenmerkendbetoog
Baggermachine gezonken na
aanvaring bij Oregon
Bemanning van 47 koppen
in nood
Buiïg
Niet wanhopen
Diep geschokt
Onderzoek naar puzzel
actie van zeepfabriek
Verenigde Staten geloven echter niet in het
bewaren van de vrede tot elke prijs
Prins Alexander met goed
gevolg geopereerd
Leergierige Kamerleden
Het woord is aan
Situatie in Jordanië labiel,
meldt Britse verslaggever
Leger is de voornaamste
steun van de koning
Gomoelka en Tito leggen grote nadruk op de
onschendbaarheid van de Oder-Neisse-grens
Twee doden in het verkeer
'i
V erkeer songelukken
DIT JAAR: 837 DODEN
Smokkelauto vloog bij
achtervolging in brand
72e JAARGANG No 54
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1957
302e JAARGANG No 207
Grote Houtstraat 93, Haarlem. TeL 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
11
19
NEW YORK (AFP-Reuter) De Amerikaanse UNO-afgevaardigde Cabot
Lodge, heeft dinsdag, toen de UNO-Assemblée bijeenkwam voor een speciaal
debat over de Plongaarse kwestie, namens 36 landen een resolutie ingediend
waarin de Sovjet-Unie veroordeeld wordt wegens het neerslaan van de Hongaarse
opstand eind vorig jaar. De resolutie stelt voor dat de Assemblée haar voorzitter,
prins Wan van Thailand, machtigt maatregelen te nemen die hij nodig acht om
de vroegere aanbevelingen van de UNO-Assemblée ten aanzien van Hongarije,
onder meer de terugtrekking van de Russische troepen uitgevoerd te krijgen.
Naar verluidt zou het de bedoeling van de opstellers der resolutie zijn, dat prins
Wan Moskou en Boedapest bezoekt. De resolutie stelt ook goedkeuring voor van
het verslag der UNO-commissie van onderzoek naar de Hongaarse opstand. Deze
commissie, waarin Denemarken, Ceylon, Tunesië, Australië en Uruguay zitting
hadden, stelt de Sovjet-Unie aan de kaak wegens het neerslaan van de „spontane
nationale opstand". Prins Wan dankte, toen hij de Assemblée opende, de leden
van de commissie voor hun „toegewijde inspanning" bij het onderzoek. Hij zei,
dat de Assemblée een oplossing in overstemming met het UNO-Handvest moet
zoeken voor „dit Hongaarse vraagstuk, dat, tenslotte, een menselijk vraagstuk is."
De rapporteur van de commissie, Keith
Shann (Australië), diende daarop het ver
slag in. De commissie meent, zo zei hij, dat
het verslag, ook al kan het op bepaalde
punten wellicht nog aangevuld worden, de
toets van toekomstige onderzoekingen zal
kunnen doorstaan.
De Hongaarse afgevaardigde, Peter Mod,
verklaarde, dat de commissie het UNO-
handvest heeft geschonden door zich in de
binnenlandse aangelegenheden van Honga-
rije te mengen en dat zij zich niet aan de
opdracht van de Assemblée had gehouden.
Zijn regering verzoekt de vergadering dan
ook de commissie en haar verslag, „dat de
waarheid vervalst", te veroordelen en de
„zogenaamde Hongaarse kwestie" van de
agenda af te voeren.
Hij noemde het „kenmerkend" voor de
samenstelling van de UNO-commissie, dat
de voorzitter, de Deen Alsing Andersen,
indertijd als minister van Defensie „de be
zetting van Denemarken door de nazi's
vergemakkelijkt had". Onmiddellijk pro
testeerde de Deense afgevaardigde, Eske-
ADVERTENT1E
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
Engelse Suède Dames-Herenjasjes
COOS-BAY (AFP/Reuter) Het 3676
ton metende Noorse vrachtschip „Thors-
hall" is in de monding van de baai van
Coos aan de zuidkust van de Amerikaan
se staat Oregon in aanvaring gekomen met
een baggermachine. De baggermachine,
aan boord waarvan zich 47 mensen bevon
den, zonk onmiddellijk. De kustwacht
maakte bekend dat de meeste overleven
den zich aan de boven water uitstekende
stukken van de baggermachine vastklam
pen. De „Thorshall" is na de aanvaring
naar de haven teruggekeerd. Reddingsbo
ten en een helikopter zijn te hulp gesneld.
Volgens de kustwacht doen onbevestig
de geruchten de ronde dat verscheidene
mensen, die zich in de machinekamer van
de baggermachine bevonden bijde aan
varing, zich niet bijtijds uit de voeten
hebben kunnen maken en nog steeds zijn
opgesloten. Tot nu toe heeft men het lijk
van een der opvarenden gevonden.
(AFP) Drie bemanningsleden van de
baggermachine „Rossell" zijn om het leven
gekomen en zeven gewond. Een man wordt
vermist. Er zijn geen slachtoffers aan
boord van het Noorse schip.
Alle inzittenden van een reddingsboot
van de „Rossell" welke door de woeste
golven omsloeg, zijn opgepikt door hef-
schroefvliegtuigen en vaartuigen van de
kustwacht.
XCOCOOOCCC *xoxxx»ccc<x»oooocoooooocooooococcooc
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
woensdagavond tot donderdagavond,
opgemaakt om 11.15 uur:
Veranderlijke bewolking en pe
rioden met buien. Overwegend
krachtige tot harde wind tussen
zuidwest en west. Dezelfde tem
peraturen als vandaag of iets
lagere.
Volledige weerrapporten op pagina twee
^JÜUC^-A^-\XXXX*JOOÜÜCXXXX<XXXX)OOOCXX)CXXXXXXX)OOOOOOCX
lund, tegen deze onbehoorlijke „bewering,
die kennelijk gebaseerd is op lasterlijke
artikelen, geschreven door een man die
nadien gevangenisstraf heeft gekregen".
Ook de Sovjet-afgevaardigde, Sobolev,
protesteerde tegen het debat over deze
„uitdagende kwestie". Hij sprak van een
poging van „heersende kringen in bepaalde
landen - in de eerste plaats de V.S.", zich
in de binnenlandse aangelegenheden van
Hongarije te mengen en de UNO te ge
bruiken voor „propaganda" tegen de Sovjet
Unie. Voorts zou het debat de aandacht
moeten afleiden van de „agressieve daden
van Groot-Brittannië en Frankrijk in het
Nabije Oosten en elders in de wereld".
Prins Wan verklaarde, dat de Assemblée
de Hongaarse kwestie bespreken kan,waar
op de Tsjech Ullrich van verdere protesten
afzag.
Hierop diende Cabot Lodge zijn resolutie
in. Hij verklaarde, dat men niet mag wan
hopen en vastberaden moet blijven. Ook al
staat er een aanzienlijke fysieke macht ach
ter het kwaad, die macht wordt gehanteerd
door mensen die tot andere gedachten
gebracht kunnen worden. Zolang zij niet
van gedachten veranderen, ook in hun
eigen belang, zullen zij omringd blijven
door verbitterde volken, die zich, zodra
hun kans gekomen is, op hen zullen wer
pen. Men kan, aldus Lodge, betwijfelen of
Kadar en zijn Russische meesters het rad
der historie eeuwig kunnen dwingen in
een richting die teveel dood, vrees en lijden
voor miljoenen mensen betekent. De onder
tekenaars van de resolutie geloven, dat
„Gods hulp en standvastige menselijke
inspanning het rad der geschiedenis in de
richting van gerechtigheid en waarheid
kunnen laten wentelen, aldus de Ameri
kaanse afgevaardigde.
De Assemblée zal vanmiddag opnieuw
bijeenkomen ter voortzetting van het
debat.
Minister Luns, die met het passagiers
schip lie de France in New York aankwam
om de bijzondere zitting van de Assemblée
bij te wonen, verklaarde tegenover ver
slaggevers dat Nederland „een zeer krach
tig en ondubbelzinnig standpunt van de
UNO inzake Hongarije" voorstaat. Mr.
Luns betoogde dat „de Hongaarse tragedie
het Nederlandse volk en zijn regering diep
heeft geschokt". Hij zei dat de UNO mis
schien niet in de gelegenheid zou zijn iets
concreets voor het Hongaarse volk te doen,
maar het zou indruk maken indien zij „in
duidelijke bewoordingen de verantwoorde
lijkheid voor de Hongaarse tragedie zouden
kunnen stellen, daar waar zij behoort.
BOEDAPEST (Reuter) De Hongaarse
onder-minister van Buitenlandse Zaken
Szarka heeft in Boedapest verklaard, dat
zijn reis naar het Nabije en het Verre-Oos
ten om in die landen daar het standpunt
van zijn regering ten aanzien van de Hon
gaarse kwestie uiteen te zetten, „geslaagd"
is. Hij heeft India, Ceylon, Indonesië, Bir
ma, Egypte, Soedan en Syrië bezocht en
de mensen daar ervan overtuigd, dat het
debat over de Hongaarse kwestie in de
UNO-Assemblée de internationale toestand
niet zou verbeteren, zo verklaarde de on
der-minister op een persconferentie.
Naar wij vernemen heeft de justitie een
onderzoek gelast naar de puzzels, zoals die
door een grote fabriek van zeeppoeder en
andere zeepproducten als reclame worden
gebruikt.
Er wordt nagegaan in hoeverre sprake
kan zijn van een overtreding: van de lote-
rljwet. Daartoe zal men moeten aantonen,
dat het zogenaamde „gok-element" bij deze
puzzels overheerst, zodat de deelnemers
„geen overwegende invloed kunnen uit
oefenen op de uitslag".
Verjaardagsbal. De Koningin en
Prins Bernhard zullen zaterdagavond ter
gelegenheid van de achttiende verjaardag
van prinses Irene een bal geven in Huis
ten Bosch te 's-Gravenhage. Zij hebben
honderdtwintig jongelui uitgenodigd.
WASHINGTON (Reuter). De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken
Dulles, heeft op zijn wekelijkse perconfe
rentie verklaard, dat er waarschijnlijk een
vreedzame oplossing voor de toestand in
Syrië zal worden gevonden. „Er zijn ech
ter elementen in de situatie, die de Ver
enigde Staten niet beheersen en die tot
ernstige moeilijkheden aanleiding zouden
kunnen geven", zo waarschuwde hij.
Dulles vervolgde: „Het feit dat de Ver
enigde Staten de toestand in Syrië ernstig
opvatten, maakt het zeer waarschijnlijk
dat een vreedzame oplossing zal worden
gevonden. Indien wij niets zouden doen en
de ontwikkeling in Syrië als onbelangrijk
zouden beschouwen, zou er grote kans op
bestaan, dat zij tot oorlog leiden. De Ver
enigde Staten geloven zeker niet in het,
hier of elders, bewaren van de vrede tot
elke prijs. Het gehele doel van Eisen-
howersplan voor het Nabije Oosten is dui
delijk te maken, dat de Verenigde Staten
onder bepaalde omstandigheden zullen
handelen."
Dulles verklaarde verder dat de Ameri
kaanse regering tot dusverre nog niet heeft
vastgesteld dat Syrië wordt overheerst
door het internationale communisme, vol
gens het plan van Eisenhower voor het
Nabije-Oosten.
De minister somde drie voorwaarden op,
die vervuld zouden moeten zijn, voordat de
Verenigde Staten tot een rechtstreeks mi
litair ingrijpen zouden overgaan: 1. De
president zou moeten vaststellen, dat een
bepaald land in het Midden-Oosten onder
overheersing van het internationale com
munisme is gekomen. 2. Het bewuste land
zou een aanvalsdaad jegens een andere
Dinsdag hebben verscheidene 'par
lementsleden een bezoek gebracht
aan industrieën en bedrijven in
Kennemerland. Men vindt op pagina
5 hiervan een uitvoerig verslag. In
gezelschap van Prins Bernhard
maakte ook een aantal leden van
Eerste en Tweede Kamer een rond
gang door de Hoogovens te IJ mui
den. In de gloeiovenhal van de
Breedband hield de president-direc
teur van het bedrijf, ir. A. H. Ingen
IIousz een inleiding. Men ziet op de
foto het gezelschap bijeen tegen de
spectaculaire achtergrond van een
impressie van de moderne ijzer- en
staalwinning.
staat moeten hebben gepleegd en 3. Het
aangevallen land zou de Verenigde Sta
ten om hulp moeten hebben gevraagd. Hij
voegde hieraan toe: „Ik acht het niet
waarschijnlijk, dat deze drie ontwikkelin
gen zich onder de huidige omstandighe
den zullen voordoen."
Dulles verklaarde, dat het door de lucht
naar Jordanië vervoeren van Amerikaanse
wapens geen volslagen nieuwe ontwikke
ling is omdat deze wapens reeds enige tijd
geleden voor Jordanië waren gereserveerd.
De president had slechts gelast de afleve
ring te versnellen omdat Jordanië drin
gend behoefte had aan wapens voor defen
sief gebruik, met name tankbestrijdings
middelen.
In antwoord op een vraag, waarom de
Verenigde Staten geen wapens naar Israel
zenden, verklaarde Dulles dat de Ameri
kaanse regering niet meent, dat Israel op
het ogenblik speciaal wordt bedreigd. „Is
raël heeft wapens en geniet het voordeel
uit de verklaring van Eisenhower, dat de
Verenigde Staten elke staat in het Nabije
Oosten, die door een andere zou worden
aangevallen, te hulp zullen komen", aldus
Dulles.
Twee „Times"-waarschuwingen
NEW YORK (AFP). De New York
Times schrijft, dat het zenden van Ameri
kaanse wapens aan Jordanië twee gevaren
voor de V. S. inhoudt. Het eerste is, dat
Syrië, gegrepen door paniek en door woede
verblindt zich nog meer bij het Russische
blok aansluit. Het tweede is, dat de Arabi
sche staten de Amerikaanse politiek niet
zullen begrijpen.
Het blad merkt op, dat als president
Nasser van Egypte, die groot gezag heeft,
de andere Arabische landen ervan kan
overtuigen, dat de Verenigde Staten het
Arabische blok willen breken of het Ara
bische nationalisme willen verzwakken of
BOSTON (UP) Prins Alexander, de
vijftienjarige zoon van koning Leopold,
heeft in het kinderziekenhuis te Boston
een slagader-operatie van vijf uur onder
gaan, die goed geslaagd wordt genoemd.
In een communiqué werd gezegd dat een
vernauwd deel van de slagader in de borst
kas van de prins met succes verwijderd is.
Inayat Khan:
Een verlangen terug dringen is een
goddelijke impuls onderdrukken.
(Van onze correspondent in Londen)
Een speciale verslaggever van de „Daily
Express" meldt uit Amman, waar de bur
gerlijke perscensuur thans is opgeheven,
dat de terroristische campagne ir Jordanië
op het ogenblik wordt opgevoerd en dat
zij ten doel heeft koning Hoessein van de
troon te verjagen en de Amerikanen uit
het land te verdrijven. Een bom is tot ont
ploffing gebracht voor de woning van de
minister van Landbouw, die de koning in
april het eerst tegen de samenzwering had
gewaarschuwd. De politie heeft verschil
lende verdachten gearresteerd. Een aantal
terroristen die uit Syrië naar Jordanië zijn
gezonden, hebben het gebouw van de
Amerikaanse informatie-diensten in Am
man aangevallen en andere buitenlandse
functionarissen bedreigd. De politie heeft
extra bescherming ingesteld voor alle
westelijke ambassade-gebouwen.
De verscherping der veiligheidsmaat
regelen volgt op de aankomst van Ameri
kaanse wapens. Samir Rifai, de Jordaanse
minister van Buitenlandse Zaken, ver
klaarde dat de toestand in het Nabije
Oosten chaotisch is, maar dat Jordanië
zich niet in de zaken van Syrië zal men
gen en dat Egypte en Syrië op hun beurt
Jordanië met rust moeten laten.
BELGRADO (UP) De Poolse partij
en regeringsdelegatie geleid door party -
secretaris Gomoelka, is dinsdag enthousiast
in Belgrado ontvangen. Schoolkinderen
wierpen op de tien kilometer lange weg
van het vliegveld Zemun naar het centrum
bloemen naar de auto waarin het Poolse
gezelschap was gezeten. Arbeiders en amb
tenaren hadden een uur vrij gekregen om
de intocht gade te slaan. In tegenstelling
tot de gang van zaken by het bezoek van
andere communistische of Sovjetleiders
werd persfotografen op het vliegveld en
langs de route een grote mate van be
wegingsvrijheid verleend.
Het welkom voor Gomoelka was veel
uitbundiger dan dat welk communistische
leiders uit de Sovjet-Unie, Roemenië, Bul
garije en Hongarije bij voorgaande ge
legenheden ten deel viel. Er hadden zich
naar schatting driehonderdduizend toe
schouwers langs de route geschaard.
Gomoelka genoot zichtbaar van zijn per
soonlijke populariteit. Gedurende de rit
van het vliegveld naar het „oude paleis",
alleen Israel steunen, het politieke initia- i verbonden met het „witte paleis", de offi-
tief dat de Verenigde Staten nemen, wel ciële residentie van Tito, juichte de
eens in hun nadeel kan uitvallen. menigte vrijwel onafgebroken.
Naar wy van de zyde van het mini
sterie van Verkeer en Waterstaat ver
nemen is thans het officiële protocol mede
gedeeld van de officiële opening van de
Velser tunnel door Koningin Juliana op
28 september. Om half tien des morgens
verzamelt het gezelschap zich in de sta
tionsrestauratie eerste klasse van het
Haarlems station waar de president van
de Nederlandse Spoorwegen dr. ir. F. Q.
den Hollander een welkomstwoord zal
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
spreken. Men vertrekt vervolgens om 10.33
uur uit Haarlem en vervolgens begeeft
men zich via de oude route, dus over de
spoorbrug, naar Beverwyk waar men om
10.58 uur zal aankomen. Om kwart over
elf zal de Koningin de nieuwe spoorweg
tunnel openstellen en om 11.20 uur zal men
per trein door de spoorwegtunnel naar de
halte Driehuis-Zuid ryden.
Aankomst aldaar om 11.31 uur. Öm 11.55
uur vertrekt de Koningin per autobus naar
het ventilatiegebouw zuid van de auto
tunnel, waar minister mr. J. Algera te
12.05 een rede houdt en de Koningin de
ventilatoren voor de luchtverversing in de
autotunnel in werking stelt. Te 12 30 uur
vertrek per autobus naar tunnelingang
zuid, te 12.35 uur rede van dr. M. J. Prin
sen, Commissaris der Koningin in Noord
holland en officiële openstelling door Ko
ningin Juliana van de autotunnel. Om 1
uur wordt door de oostelijke tunnelbuis
naar noord gereden, terug door de weste
lijke tunnelbuis. Het défilé van bedrijfs
auto's in de tunnel begint te 13.15 uur en
om 13.30 uur is de officiële plechtigheid
afgelopen.
De architect A. Th. A. J. Wiegerinck uit
Groenlo is om het leven gekomen toen hij
gisteravond omstreeks half tien te W e z e p
met grote rnelheid met zijn auto uit een
bocht van de Zuiderzeestraatweg vloog.
De auto werd geheel vernield.
De 6-jarige Margaretha Schutte is gis
termiddag, toen zij met een groepje kin
deren van school naar huis fietste, bij
K r e i 1 in de Noordoostpolder door een
auto aangereden. Zij was onmiddellijk
dood.
Tengevolge van verkeersonge
lukken in ons land zijn in 1957 om
het leven gekomen 837 personen,
van wie 163 kinderen.
(Reuter/AFP) President Tito en Go
moelka reden in een Britse Rolls Royce,
vice-premier Kardelj en premier Cyran-
kiewicz in een Russische Zis en vice-
premier Rankovitsj en minister Rapacki
in een Amerikaanse Cadillac.
In de vroege ochtenduren stonden reeds
tienduizenden mensen langs de route die
de Polen zouden gaan. De gehele stad is
versierd met vlaggen en spandoeken over
de gehele breedte der straten. De mensen
strooiden bloemen toen de auto's passeer
den. Door het opdringen van de menigte
kon men op sommige ogenblikken slechts
langzaam vooruit.
(Reuter) Tito heeft op een banket ver
klaard dat Joegoslavië de Oder-Neisse-
grens als de „enige en blijvende oplossing"
van het vraagstuk der Pools-Duitse gren
zen beschouwt. Hij zei verder het Duitse
vraagstuk van uiterst groot belang te
achten voor het verzekeren van vrede en
veiligheid. Hij meent dat dit slechts in een
geest van vertrouwen, en met medewer
king van het Duitse volk, kan worden op
gelost.
Gomoelka verklaarde in zijn antwoord
dat de vrede in Europa „vooral bedreigd
wordt door die militairistische Westduitse
elementen, die erop uit zijn de onschend
bare Oder-Neisse-grens teniet te doen en
die van vergelding dromen". Hij voegde
hieraan toe dat Polen saamhorig is met
„zijn buurland, tevens de eerste en mach
tigste socialistische staat, de Sovjet-Unie".
Gomoelka verklaarde dat Polen de liqui
datie van een periode van twisten en mis
verstand. ..waarvoor Joegoslavië niet ver
antwoordelijk is geweest", met gevoelens
van grote opluchting had begroet.
President Tito bood de Poolse gasten
dinsdagavond een grootscheepse ontvangst
aan in het witte paleis, dat de indertijd
als regent opgetreden prins Paul tot ambts
woning heeft gediend.
(UP) In Belgrado verluidt dat Tito
met de Russische partijsecretaris Kroesj-
tsjev over de besprekingen overlegd heeft,
tijdens de bijeenkomst in Roemenië. Men
verwacht daarom niet dat er zaken zullen
worden behandeld die de Sovjet-Unie ho
gelijk onwelkom zullen zijn. Nochtans
houdt men er rekening mee dat de vor
ming ter sprake zal komen van een blok
van „nationaal communistische landen".
Partijcongres uitgesteld
Met het oog op de bijeenkomst van Tito
en Gomoelka is het zevende Joegosla
vische partijcongres van november uitge
steld tot april. Diplomatieke waarnemers
zien hierin het bewijs voor een zekere
spanning, gepaard gaande aan onzeker
heid, in kringen van de leiding. Volgens
geruchten die de ronde doen is het con
gres uitgesteld wegens de onzekere we
reldsituatie en in het bijzonder naar aan
leiding van de Kremlin-mutaties van deze
zomer. Ook ging het gerucht in partij
kringen dat het besluit het congres uit te
stellen beïnvloed was door geruchten in
de Sovjet-Unie dat de Comintern weer
zal worden opgericht
Het smokkelen van Nederlandse boter
naar België heeft de laatste tijd weer een
grote omvang aangenomen, zodat de grens
controle is verscherpt.
Douane-ambtenaren hebben een auto
achtervolgd, die 's nachts in volle vaart de
grens tussen Zuid-Limburg en België pas
seerde. Toen de bestuurder op Belgisch ge
bied stopte, blijkbaar om de nummerplaat
te verwisselen, reden de Nederlandse amb
tenaren de wagen voorbij, die echter snel
achteruit reed en een zijweg insloeg. Even
later vloog de smokkelauto door de grote
snelheid uit een bocht, reed een droge
greppel in en geraakte in brand. De be
stuurder, waarschijnlijk een Belg, zag kans
door het veld te ontsnappen. De wagen
bleek 600 kilo boter te bevatten.
