„Rusland zal spoedig een
aardsatelliet lanceren"
Plannen van de AVRO voor
het nieuwe winterseizoen
Critiek op de leiding
van het ballet der
Nederlandse Opera
UIT STAD EN STREEK
Amateurs zouden seinen kunnen horen
van de ingebouwde radiozenders
WOENSDAG 18 SEPTEMBER U957
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
11
Ds. A. M. Boeijinga wordt
donderdag zeventig jaar
Dr. S. El zin ga
Goed onderwijs basis voor
algemene herwaardering
Woningbouw Parkwijk
Eerste plan ingediend
bij Provinciale Directie
Winterprogramma van
KAB en R-KMV in
Heemstede
HILLEGOM
Draverijen tijdens
najaarsfeesten
Granaatexplosie kostte
14 schoolkinderen het leven
Söort in het kort
ZANDVOORT
Inenting tegen polio
„Wim Hildering"
speelt in Hilversum
VIJFHUIZEN
Reizende bibliotheek
D. E. Deerenberg vertrekt
naar Amsterdam
Ontwikkelingscursus
Studenten in Algiers gaan
niet staken maar betogen
Aruba wil nieuw soort
tuinbouw invoeren
Indonesië verspeelt steun
inzake Nieuw Guinea
Dit is niet het allereerste ongeluk in
de Velser tunnel, maar een kleine oefe
ning met de nieuwe gele kraanwagen,
die in Velsen voor de tunneldienst is
gearriveerd. Het gevaarte kan desnoods
40 ton uit de tunnel slepen
De Nederlandse Fe ie van Beroeps
verenigingen van Kunstenaars heeft zich,
naar aanleiding van een rapport van het
bestuur der Vereniging van geëngageerden
bij de Nederlandse Opera over de laatste
tournee van het Nallet van de Neder
landse Opera na' Ipanje, in een brief tot
de directie der Nederlandse Opera ge
wend. Daarin staat onder andere het vol
gende:
„Uit 'dit rapport moeten wij opmaken,
dat tijdens deze tournee de tussen u en de
federatie overeangekomen regels betref
fende de arbeidsvoorwaarden van het bal
let bij voortduring zijn geschonden. Er zijn
prestaties verlangd, die ver uitgaan boven
hetgeen redelijk is, er zijn reistijden voor
gekomen, die voor iedereen, doch zeker
voor een ballet buitensporig zijn, ook de
wijze van vervoer liet dikwijls te wensen
over. terwijl het bijzonder te betreuren
valt, dat ook het logies niet altijd behoor
lijk geregeld was. Dit laatste is te ernsti
ger, omdat zich in het ballet een niet ge
ring aantal minderjarigen bevinden, wier
ouders en verzorgers toch aanspraak mo
gen maken op een redelijke verzorging en
deugdelijk toezicht. Wij moeten tot onze
spijt constateren dat het blijkbaar niet mo
gelijk is diegenen, die met de leiding van
het ballet zijn belast en diegenen, die ver
antwoordelijk zijn tijdens buitenlandse
tournees, voldoende te doordringen van
het besef, dat wij in Nederland gewend
zijn aan een behoorlijke naleving van ar
beidsvoorwaarden. Wij hebben destijds t&-
genover u verklaard, dat wij in beginsel
geen bezwaar hadden tegen het maken
van incidentele buitenlandse tournees door
het Operaballet. Vooral waar de leiding
van het ballet voor zulke tournees zeer
geporteerd was. Wij hebben er echter nim
mer twijfel over laten bestaan, dat naar
onze mening de primaire taak van het
Operaballet in Nederland ligt tijdens de
voorstelling van de opera en bij zelfstan
dig optreden", aldus de brief.
„Wij moeten constateren" zo vervolgt
de brief„dat door de buitenlandse tour
nees deze taak wordt verwaarloosd. Het
is reeds voorgekomen, dat tijdens een
voorstelling van Carmen het daarin bij de
Nederlandse Opera steeds voorkomende
ballet werd geschrapt. Nu het Operaballet
binnenkort weer naar Spanje vertrekt,
vragen wij ons af op welke wijze het op
treden tijdens de voorstellingen van Tra-
viata, Figaro en Rigoletto zal worden ge
regeld".
„Wij zijn bovendien bijzonder onaange
naam getroffen over de berichten met be
trekking tot de wijze waarop het Ballet
van de Nederlandse Opera in het buiten
land wordt aangekondigd en de manier
waarop buitenlandse solisten bij het op
treden van het ballet worden betrokken".
„Wij zien ons genoodzaakt met alle
middelen, die ons rechtens ten dienste
staan, te voorkomen dat verdere buiten
landse tournees van deze aard worden ge
maakt. Het wil ons voorkomen dat de be
langen van de Nederlandse Opera, van
het ballet en van het publiek er bij ge
baat zijn wanneer alle moeite, die thans
wordt gespendeerd aan het geven van bui
tenlandse voorstellingen, in de toekomst
wordt gegeven aan de ontplooiing van het
ballet in Nederland", aldus besluit de
brief.
Onze oud-stadgenoot ds. A. M. Boeijin
ga te Heiloo, emeritus predikant van de
Gereformeerde Kerk van Haarlem, hoopt
donderdag 19 september zijn zeventigste
verjaardag te vieren.
Ds. Boeijinga werd op 19 september
1887 in de gereformeerde pastorie van
Noord Scharwoude geboren, bezocht het
stedelijk gymnasium te Middelburg en stu
deerde vervolgens aan de Vrije Universi
teit te Amsterdam, waar hij in juni 1911
zijn kandidaats- en twee jaar later zijn
doctoraal-examen deed. Nadat kandidaat
Boeijinga in juli 1911 door de classis Mid
delburg was beroepbaar gesteld in de Ge
reformeerde Kerken in Nederland werd
hij op 26 april 1914 door zijn vader, ds.
J- Boeijinga, die toen te Werkendam stond,
te Koog-Zaandijk in het ambt bevestigd.
Op 30 november 1919 verwisselde de jubi
laris deze kerk met die van Sassenheim,
vanwaar hij op 27 september 1928 naar
Haarlem vertrok. Deze zijn derde en laat
ste gemeente diende ds. Boeijinga tot
15 september 1954 toen hem na veertig
Opening cursusjaar Academie voor
voortgezet ec. onderwijs
Met een rede over „Geld- en cultuuront
waarding" heeft de rector, dr. S. Elzinga,
het elfde cursusjaar van de Academie
voor voortgezet economisch onderwijs in
Haarlem geopend. Deze plechtigheid, die
werd bijgewoond door vei-tegenwoordigers
van bestuur en curatorium van de Acade
mie, door vertegenwoordigers van het be
drijfsleven en door docenten en cursisten,
had plaats in de vernieuwde aula van de
H.B.S.-A aan de Zijlvest in Haarlem.
Dr. Elzinga wees er in zijn rede op, dat
het verschijnsel iriïlatie of geldontwaar
ding er niet een was van deze tijd of van
een bepaalde plaats: altijd en overal heeft
men de situatie gekend, dat er meer geld
in omloop is dan door de arbeidsproduk-
tiviteit gewettigd is.
Aan de hand van voorbeelden uit de
geschiedenis van de tijd van de val van
het Romeinse imperium af tot aan de
Duitse inflatie van 19141923 toe lichtte
dr. Elzinga zijn woorden toe.
Eén van de kenmerken van inflaties, die
onveranderlijk tot verarming leiden, is
een voortdurende goederenstroom naar het
buitenland. Dr. Elzinga zag de oorlog als
één der oorzaken van inflaties en gaf als
geneesmiddelen de begrippen werken en
sparen aan.
Volgens dr. Elzinga zou Portugal geen
inflatie gekend hebben, omdat zijn leider
Salazar heeft geregeerd volgens het een
voudige principe: „Geef niet meer uit, dan
er binnenkomt".
Naast de verarming, die optreedt door
inflaties, ontstaat een morele ontwrich
ting. Daardoor is het, aldus de spreker,
niet te verwonderen, dat inflatie en cul
tuurontwaarding hand in hand gaan. Zo
als oorlog geld- en cultuurontwaarding
doet ontstaan kunnen vrede en welvaart
de moraal weer op peil brengen.
Een goed gerichte volksontwikkeling en
uitstekend onderwijs staan aan het begin
van een algemene herwaardering, al zal
het tempo van elke verbetering voorlopig
erg langzaam zijn.
„De richting van deze verbeteringen is
althans bekend", aldus dr. Elzinga. „Goed-
gericht onderwijs kan leiden tot een ver
edeling van de menselijke natuur en daar
mee tot een verhoging van de arbeids
prestatie. Onze Academie heeft hierbij een
bescheiden, maar niet onbelangrijke taak".
Vervolgens wijdde de spreker enige aan
dacht aan het karakter van de Academie,
waar studeren gaat boven het „leren" der
middelbabe scholen, dankte de docenten
voor hun toewijding en vroeg zich tenslot
te af, of de mensheid de nieuwe technische
ontwikkeling aan zou kunnen.
„Als men de opvoeding hervormt, ver
andert men de menselijke natuur": met
deze aanhaling besloot dr. Elzinga zijn
rede en verklaarde hij het elfde cursus
jaar van de Academie voor geopend.
Na goedkeuring kon onmiddellijk
met de bouw begonnen worden
Naar wij vernemen is thans bij de Pro
vinciale Directie voor de Wederopbouw het
eerste plan ingediend voor de woningbouw
in het Haarlemse Parkwijk. Het betreft
hier de bouw van 312 arbeiderswoningen
volgens hetzelfde ontwerp, dat de Gro
ningse architect F. Kleyn heeft gemaakt
voor de complexen van 320 arbeiderswo
ningen, die voor de woningbouwverenigin
gen „Patrimonium" en „Zorgvlied" in
Delftwijk in aanbouw z\jn.
Als het project door het ministerie van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid zal
zijn goedgekeurd, kan onmiddellijk met de
bouw ervan worden begonnen omdat het
geld ervoor beschikbaar is.
Men verwacht, dat het verkrijgen van
de benodigde goedkeuring niet op moei
lijkheden zal stuiten, omdat het hier de
bouw betreft volgens een zogenaamd con-
tinu-contract volgens dezelfde maatstaven
als de 320 woningen in Delftwijk, die
reeds eerder zijn goedgekeurd. De aanne
mer G. Bergshoeff zal zodra de goedkeu
ring zal zijn verkregen onmiddellijk in
Parkwijk kunnen beginnen.
Op het terrein van de toekomstige bouw
zal dan de riolering gelegd zijn, zodat ten
aanzien hiervan ook geen verdere vertra
ging zal ontstaan.
De andere woningbouwplannen voor
Parkwijk zullen na gereedkoming even
eens onmiddellijk aan de Provinciale Di
rectie ter goedkeuring worden voorgelegd.
De Heemsteedse afdelingen van de Ka-
tolieke Arbeidersbeweging en de r.k. Mid
denstandsvereniging hebben onlangs be
sloten tot samenwerking, teneinde voor de
gezamenlijke leden gedurende het komen
de winterseizoen aan aantal culturele en
ontspanningsavonden te kunnen houden.
Het hiervoor samengestelde programma
vermeldt dinsdag 24 september als ope
ningsavond, bij welke gelegenheid pater
Henri de Greeve in gebouw „Nieuw Ber
kenrode" aan de Herenweg zijn nieuwe
toneelstuk „De branding van het bloed" als
solospel zal komen opvoeren.
Verder werd besloten de jaarlijkse „be-
zinningsmorgen" ditmaal te houden op
zondag 6 oktober. Deze bijeenkomst zal
worden ingezet met een mis in de Bavo-
kerk aan de Herenweg, gevolgd door een
gezamenlijk ontbijt in gebouw „Nieuw
Berkenrode". Hierna zal de geestelijk ad
viseur kapelaan J. Wesseling, een inlei
ding houden over het onderwerp „Span
ningen en ontspanningen in het gezin". Na
deze toespraak wordt de mogelijkheid
opengesteld tot discussie over het behan
delde onderwerp.
Voor de tweede helft van november staat
vervolgens een litteraire avond op het
programma, welke eveneens in gebouw
„Nieuw Berkenrode" wordt gehouden. De
auteur Toon Kortooms zal het onderwerp
Humor in de litteratuur" behandelen,
waarbij het bestuur overweegt eveneens
een bekend voordrachtkunstenaar te laten
optreden. Ook de muziekontwikkeling werd
in dit programma opgenomen: zo zal de
leden in het midden van december een
muziekavond worden aangeboden, waarbij
een musicus van naam door middel van
bandopnamen of grammofoonplaten di
verse composities zal toelichten.
De jaarvergadering zal in januari wor
den gehouden, waaraan het bestuur nog
een attractief element denkt te verbinden.
In de maand februari zullen de leden wor
den geïnviteerd voor een vastenavond
feest, ter gelegenheid waarvan een blijspel
zal worden opgevoerd of een cabaretvoor
stelling gegeven. Ten slotte ligt het in de
bedoeling op 1 mei bijzondere aandacht
te schenken aan de viering van het door
paus Pius XII ingestelde feest van St.
Jozef-arbeider.
Bij dit alles zullen nog nadere mede
delingen volgen over een discussie-avond
voor de jongere leden en over bezoeken
aan diverse musea, waarvan het in de be
doeling ligt, dat deze onder deskundige lei
ding zullen geschieden.
Onder grote belangstelling zijn dinsdag
de najaarsfeesten te Hillegom voortgezet.
Begon de dag enigszins druilerig, al spoe-
die klaarde het weer wat op en velen
spoedden zich naar het feestterrein, waar
de volksspelen voor oud en jong gehouden
werden. De muziekkorpsen hadden hun
tocht door 't dorp geëindigd. Groot was op
het terrein de belangstelling voor het ton-
knuppelen en groot was het aantal deel
nemers. Met de eerste prijs ging Theo v.
Vliet strijken (f 40); de tweede was voor
P. Blokker (f 20) en de derde voor Klaas
v. d. Meer (f 10).
Onder grote hilariteit van het publiek
viel het water op de „slachtoffers" neer
tijdens het tobbetje steken.
De uitslag was: 1. Pijnakker-Jansen; 2.
Duo Hartman; 3. Winkelaar-Van Vliet; 4.
Kinkelaar-Koppert; 5. De Groot-Klink;
6. Stroomberg-Seysenaar.
Vele moeders volgden met spanning de
verrichtingen van hun kroost bij het turf
rapen, zaklopen en poprijden, terwijl het
hardlopen met hindernissen een waar
evenement was.
De uitslagen van de kortebaan-draverij,
die 's middags gehouden werd waren:
1. Tourterelle, eig. J.'Wagenaar; 2. Quiri-
nus eig. mevr. D. Bruyn-Steen; 3. Thea
Cornelia, eig. gebr. Knijnenburg; 4/5. Prin
ses Zora, eig. G. K. Hart en Surprise G, stal
Arctie (prijzen gedeeld); 6. Ronny Zora,
eig. J. Wagenaar.
Theo van Vliet ontving een prijs, omdat
hij uit de deelnemers aan de volksspelen
geraden had, welke paard de draverij zou
winnen. Na loting kreeg Kees v. d. Burg,
die ook goed geraden had, de tweede pgfjs.
Om halfnegen werd door de Hillegomse
Harmonie Kapel een taptoe geblazen in
het Hof. Een mooi vuurwerk was het slot
van de najaarsfeesten.
De uitslagen, van het zaklopen waren:
1. Rietje de Krook; 2. Lida Warmerdam:
3. Lida v. d. Burg; 4. Ineke Winkelaar.
E
Nieuw» in het hort
n
Toerisme door de lucht. Jhr. dr. J. C.
Mollerus zal op 21 september in hotel
„Boekenrode" in Heemstede voor de oud-
leerlingenvereniging „De Garde" van de
H.B.S.-b in Haarlem een lezing houden
over „Toerisme door de lucht". Hij zal zijn
lezing illustreren met de kleurenfilm
„Mensen, die de wereld kleiner maken".
Voorts zal hij een vijftigtal kleuren-dia's
projecteren. Na afloop van de lezing wordt
er gedanst.
Steek in dtfbeen. Een dertienjarige
leerling van een school aan de Kamper
straat te Haarlem speelde dinsdagmorgen
met een dolkmes in de school. Hij liep
daarbij een steekwond van vier centimeter
diep in zijn linker dijbeen op. In de Maria-
stichting is eerste hulp verleend, waarna
hij naar zijn woning is vervoerd.
Koninklijke onderscheiding. Bij Ko
ninklijk Besluit is benoemd tot officier in
de orde van Oranje-Nassau de heer L. van
Essen, lector aan de gemeentelijke uni
versiteit te Amsterdam en lid van de maat
schap Van Dien, Van Uuden en Co te
Amsterdam, wonende te Bloemendaal.
JERUZALEM (UP) Veertien school
kinderen zijn dinsdag om. het leven geko
men door de ontploffing van een granaat,
die was blijven liggen na de Arabisch-
Israelische oorlog van 1948.
Het ongeluk gebeurde toen een groep
Arabische kinderen, in leeftijd variërend
van 9 tot 13 jaar, een veld overstak naar
hun dorp Sandale nabij de Jordaanse
grens.
Toen zij de granaat vonden waarschuw
de een oudere jongen zijn makkers ervan
af te blijven. Maar enkele meisjes begon
nen ermee te spelen en wierpen er stenen
tegen aan. Toen een der stenen de granaat
trof ontplofte deze, waarbij 14 kinderen
op slag om het leven kwamen en drie an
deren werden gewond. De toestand van een
der gewonde kinderen is ernstig.
Uit een granaatscherf bleek dat de gra
naat een 81 mm granaat van Frans fabri
kaat was, tijdens de Palestijnse oorlog in
1948 door de Arabische legers in gebruik.
GRENSRECHTERS. De KNVB is uit
genodigd twee grensrechters aan te wijzen
voor de voetbalwedstrijd Engeland
Frankrijk, die woensdag 27 november in
Londen wordt gespeeld. Zoals wij reeds
meldden wordt deze wedstrijd door de
Russische scheidsrechter Nikolai Latyev
geleid.
De Avro heeft nu ook plannen voor het
nieuwe winterseizoen bekend gemaakt. De
meest opvallende verandering in het pro
gramma valt op dinsdagavond, waarop men
in het vervolg niet meer zal kunnen
luisteren naar de „Bonte Dinsdagavond-
trein", maar daarvoor in de plaats een
nieuw amusementsprogramma kan horen,
dat getiteld is „Hoteldoradio". Het zal
evenals alle andere gevarieerde program
ma's onder leiding staan van Karei Prior
en G. Nieuwland. Het is de bedoeling op
donderdagavond een nieuw „familiepro
gramma" uit te zenden onder de titel „Koek
en Ei", waarin mogelijk cabaret en hersen
gymnastiek mede worden opgenomen. Eén
keer in de veertien dagen worden amateurs
in de gelegenheid gesteld voor de micro
foon te komen. In die uitzendingen zullen
alle muzikale facetten van onze volks
cultuur een plaats krijgen.
Klassiek
Zondagmiddagen en donderdagavonden
zullen voornamelijk bestemd zijn voor
klassieke muziek. Voor opera-uitvoeringen
is een periodiek op dinsdagavond weer
kerende uitzending getiteld „Zwerftochten
door operaland" gereserveerd. Op maan
dagavond zal men de rubriek „Inleiding
tot muziekbegrip" kunnen volgen. In het
dinsdagavondprogramma houdt de serie
„Koorklanken" onder redactie van Felix
de Nobel zijn plaats. De zogenaamde
Mengelberg-concerten, samengesteld uit
klankdocumenten uit het historisch archief,
zullen worden voortgezet. Ook wordt op
nieuw een reeks uitzendingen over de
volksmuziek van het Iberische schier
eiland samengesteld. De rubriek „Experi
mentele muziek" wordt verzorgd door de
componisten Henk Badings en Ton de
Leeuw. Er zal bijzondere aandacht worden
besteed aan trio- en kwartetsonates uit de
zeventiende en achttiende eeuw, strijk
trio's van Beethoven en beroemde Euro
pese orgels.
Gesproken woord
Mr. G. B. J. Hiltermann zal met ingang
van 29 september iedere zondag van 13.10
tot 13.20 uur een buitenlands overzicht
houden. Op vrijdagmiddag is voor de litte
raire rubriek een serie van acht lezingen
ontworpen door Anny Schuitema en Wil
lem Brandt. De serie zal gewijd zijn aan
enkele achttiende en negentiende eeuwse
litteraire figuren, die vrijwel niet meer
door het publiek gelezen worden. Dr. J. A.
Schroder, die in 1955 d serie lezingen
„Wijsheid en schoonheid van Hellas en
Rome" voor de microfoon hield, zal in het
komende seizoen een serie lezingen hou
den onder de titel „Humanisme en niet-
humanisme in de oudheid". Reeds in het
vorige seizoen zond de Avro van tijd tot
tijd logboeken uit, programma's met waar
devolle historische opnamen van een be
paald jaar. De samenstellers, D. J. van
Dijk en J. J. van Herpen, zullen deze ru
briek voortzetten met een keuze uit de
jaren 1600, 1648, 1901 en 1907 alsmede met
een fantasie over 1980. Ook treft men in
deze serie weer de rubrieken „Meesters
der vertelkunst" en „De notedop".
In de reeks hoorspelen is onder andere
opgenomen „Ciske de Rat". In de jeugd
uitzendingen vindt men „Kleutertje
luister", „De schoolradio", „De tovercirkel",
„Jeugdhotel", „De blauwe maandag", „Op
de jonge golf", „De peperclip" en „Micro
agenda".
Televisie
In de televisieprogramma's zal de repor-
tagedienst streven naar uitgebreide en ac
tuele voorlichting van nationale en inter
nationale gebeurtenissen. Eén keer in de
maand zal op donderdagavond een forum
gesprek worden uitgezonden, waarin per
soonlijke en maatschappelijke problemen
worden behandeld. Van de TV-spelen noe
men we „Bobbeltje" van André Roussin.
Op zaterdagavonden zal men onder andere
„Een beeld van een stad" kunnen aan
schouwen. In de uitzending voor kinderen
zal de serie „Twinkeltje" worden voort
gezet.
dienstjaren op zevenenzestigjarige leef- ,Als wat helemaal niet onwaarschijnlijk
iijd emeritaat werd verleend. Na zijn eme
ritaat werd hij door de kerkeraad van de
Gereformeerde Kerk van Alkmaar be
noemd tot hulpprediker voor de gemeen-
tewijken Heiloo en Egmond. Tijdens zijn
langdurige ambtsbediening te Haarlem
werd ds. Boeijinga bij herhaling afge
vaardigd naar de particuliere synode van
Noordholland, waarvan hij meermalen het
scribaat heeft waargenomen.
is nog dit jaar 'n begin zal kunnen wor
den gemaakt met enkele van deze pro
jecten, zal de financiering hiervan naar
alle verwachting ook geen bijzondere moei
lijkheden opleveren, aangezien deze vallen
zal onder de nieuwe regeling, die bij de
toelichting op de rijksbegroting is aange
kondigd en waarbij het rijk de financie
ring van de woningwetwoningen zal over
nemen.
De vijf Zandvoortse artsen hebben be
sloten de Zandvoortse ingezetenen in de
gelegenheid te stellen hun jonge kinderen
te laten inenten tegen kinderverlamming.
De Zandvoortse artsen stellen zich voor
kinderen van één tot ongeveer twaalf a
dertien jaar desgewenst in te enten. Het
serum moet door de artsen worden besteld
en is vrij kostbaar zodat men zioh genood
zaakt heeft gezien voor de inenting een be
drag van vijftien gulden per kind vast te
stellen, welk bedrag vooruit dient te wor
den voldaan, gelijk met de aanmelding. De
kinderen worden dan drie maal ingeënt,
namelijk voor de eerste keer omstreeks 18
oktober, vervolgens een maand later en
tenslotte een halfjaar later. Tot uiterlijk
28 september kan men zijn kinderen bij de
huisarts opgeven, waarna men een oproep
voor de inenting ontvangt.
De Zandvoortse toneelvereniging „Wim
Hildering" heeft zich bereid verklaard, op
uitnodiging van de Nederlandse reisver-
eniging afdeling Hilversum, een opvoering
te komen geven van het blijspel „Ver
schijningen en verdwijningen" van mr. H.
M. Planten, tijdens een feestavond voor
de leden op zaterdag 19 okt. te Hilversum.
Ook voor het pas ingetreden leesseizoen
heeft de Vereniging voor Reizende Biblio
theken in Nederland weer een kist met een
grote hoeveelheid goede en interessante
boeken voor Vijfhuizen beschikbaar ge
steld. De uitlening geschiedt weer in de
openbare lagere school aan de Spiering
weg op vrijdag van drie tot vier uur en
van zeven tot half acht.
De heer D. E. Deerenberg, hoofd van de
Christelijke lagere school te Vijfhuizen,
werd in juli benoemd tot hoofd van de
Van Wijlenschool aan de Keizersgracht te
Amsterdam. Thans heeft de heer Deeren
berg deze benoeming aangenomen; per 1 ja
nuari zal hij zijn nieuwe functie aanvaar
den en dus de Vijfhuizense school gaan
verlaten.
De heer Deerenberg werd met ingang
van 1 oktober 1954 benoemd als hoofd der
school te Vijfhuizen als opvolger van de
heer J. F. van Strien. Voordien was hij
hoofd der school te Schermerhorn (N.H.)
Tijdens de landelijke examens, welke
dinsdag te Amsterdam werden afgenomen
door het Centraal Bureau voor Onderwijs
en Ontwikkeling, werd ook examen afge
legd door een negental inwoners van Vijf
huizen, die de cursus van de heer D. E.
Deerenberg hadden gevolgd. Geslaagd zijn
de dames H. J. Jansen, G. Schering, A.
Smit, J. C. de Wilde en G. J. van der Wou-
de en de heren C. D. Hoefnagel, D. J.
Klein, Th. Klein, J. J. Lammens.
Voor mejuffrouw Jansen was dit examen
een dubbel succes. Zij slaagde namelijk
met het hoogste aantal punten, dat over
het gehele land werd behaald (negen en
één-derde punt). Behalve door de speciale
complimenten der examinatoren, werd
deze prestatie beloond met een gratis cur
sus Engels.
MOSKOU, (UP) Bij de herdenking van
de honderste geboortedag van de overle
den natuurkundige Konstantin Tsioel-
kevsky heeft het Sovjet regeringsorgaan
„Izvestia" verklaard dat spoedig een Rus
sische aardsatelliet zal worden gelanceerd.
V. Gloesjkev, lid van de Russische aca
demie van wetenschappen, schreef dat
„het lanceren van een satelliet" het grootst
mogelijke eerbewijs aan Tsioelkevsky
zou zijn". Generaal-majoor A. Semenov
heeft in een Russisch luchtvaartblad de
satelliet beschreven als een metalen bol,
met een diameter van vijftig centimeter
en een gewicht van tien kilogram, die ra
diozenders bevat welke op de aarde door
radio-amateurs kunnen worden ontvan
gen. „Ongetwijfeld staan wij aan het be
gin van een nieuw tijdperk, een era van
interplanetaire vluchten. Wat tot voor kort
fantastische denkbeelden van de grote
vaderlandse geleerde Tsioelkevsky leken
wordt werkelijkheid", aldus Semenov.'
„De eerste satellieten van de Sovjet-
Unie", aldus het persagentschap Tass, „zul
len zwaarder zijn dan die welke in de Ver
enigde Staten worden gebouwd". De eer
ste aardsatelliet, wat ook haar tekortko
mingen mogen zijn, zal betekenen dat de
mens voor het eerst de kosmische snelheid
van bijna acht kilometer per seconde be
reikt heeft". Om de satelliet een baan
rond de zon te laten beschrijven, is een
snelheid van 11,2 kilometer per seconde
nodig, en de derde kosmische snelheid,
16,5 kilometer per seconde, is voorwaarde
voor ontsnapping uit het zonnestelsel, zo
werd verklaard.
Radio-Moskou berichtte dat Russische
geleerden in het geofysisch jaar 125 raket
ten zullen afvuren, die hen in staat zullen
stellen de buitenste lagen der dampkring
te onderzoeken. Deze raketten zullen in
het noordpoolgebied, het zuidpoolgebied en
Aziatisch Rusland worden afgevuurd.
Veertig jaar heeft Tsioelkevsky, als
ALGIERS (UP) Het door een „een
heidscomité" uitgevaardigd stakingsbevel
is, op verzoek van minister Lacoste, inge
trokken, maar hoewel de commandant van
de parachutisten, generaal Massu, de sta
king verboden heeft, hebben dinsdagavond
de studentenorganisaties te Algiers ver
klaard, dat hun leden vandaag zullen de
monstreren. Generaal Massu heeft, zodra
hij vernam dat de studenten voornemens
zijn toch te demonstreren, verklaard dat
zijn parachutisten de betoging uiteen zul
len slaan. Daaraan stoorden de studenten
zich niet de demonstratie zal om drie
uur hedenmiddag plaatsvinqen.
Dinsdag had het eerdergenoemde comi
té, waarin ook de organisatie van oud
strijders vertegenwoordigd is, een alge
mene staking uitgeroepen, als protest te
gen de „kaderwetten" van de Franse pre
mier, ingevolge welke wetsvoorstellen de
negen miljoen Algerijnen volledig stem
recht zouden krijgen. Het meeste verzet
tegen deze wetsvoorstellen ontstond bij de
1.200.000 „colons", die indertijd toen Mollet
zijn bezoek aan Algerije bracht, met rotte
groente klaarstonden om de Franse pre
mier te bekogelen.
In juni hebben demonstrerende Europe
anen in Algerije acht Algerijnen ver
moord. Men schijnt in Franse officiële
kringen echter niet voor een herhaling van
deze betogingen te vrezen.
Het bestuur van Aruba heeft de moge
lijkheden nagegaan van tuinbouw door
middel van zogenaamde „aardeloze tuin
bouw". Het kweken van tomaten, kom
kommers, aardbeien, pepers, sla, prei, bo
nen, meloenen, geschiedt daarbij in ce
menten bakken, gevuld met een soort
grint, waardoor water wordt gevoerd, dat
is gemengd met alle chemicaliën, nodig
voor de voeding der gewassen. Deze wijze
van tuinbouw is dus onafhankelijk van de
bodemgesteldheid, terwijl bovendien de
behoefte aan water veel geringer ;s dan
bij normale tuinbouw op teelaarde. Het
water, dat niet verdampt of door de plan
ten wordt geabsorbeerd, kan namelijk
meermalen gebruikt worden.
Op Aruba is men van mening, dat dit
project hoewel voorlopig in bescheiden
mate zal kunnen bijdragen tot vermeer
dering van de welvaart van het eiland.
Als directe voordelen worden gezien: a.
lagere prijzen voor verse groenten en
fruit; b. deviezenbesparing; c. het schep
pen van arbeidsgelegenheid; d. exportbe
vordering: kansen worden aanwezig ge
acht, vooral voor de uitvoer van meloenen
in jaargetijden, waarin deze elders ter
wereld niet verkrijgbaar zijn.
leraar wiskunde in een provinciestadje,
moeten wachten, voordat iemand wilde
luisteren naar zijn ideeën over straalaan
drijving, aardsatellieten en raketten met
verschillende trappen. Nu wordt hij ge-
eerd als een van de grootste Russische uit
vinders. Toen onlangs de geslaagde proef
vlucht van de Russische intercontinentale
raket bekend werd gemaakt, werd erbij
vermeld, dat zijn theorieën hiervoor de
weg hadden gebaand. Vooraanstaande lei
ders van regering en leger waren aanwezig
bij de herdenking van zijn verjaardag in
de Zaal der Kolommen in het Kremlin.
Geleerden kwamen samen in het Huis der
Wetenschap voor een technisch symposion.
Het afgelopen week-end werd er in de
Moskouse litteraire Gazet melding gemaakt
van gedetailleerde plannen voor reizen
naar de maan, Venus en Mars binnen de
eerste tien jaar. De geleerde Y. C. Khlebt-
sevitsj beschreef bijzonderheden over plan
nen om tussen 1960 en 1965 bemande ra
ketten te zenden naar de maan, Venus en
Mars. In die periode zouden achtereenvol
gens onbemande, radiografisch bestuurde,
eveneens onbemande doch van televisie-
apparatuur voorziene en ten slotte beman
de raketten naar de maan worden ge
stuurd. Ook de vluchten naar Mars en
Venus, tussen 1962 en 1965, zouden in drie
dergelijke stadia gaan.
De reis naar Venus zou 146, die naar
Mars 258 dagen duren.
Het project wordt aangeduid met de let
ters L.V.M., de beginletters van Maan-
Venus-Mars. De geleerde refereerde aan
de proef met een intercontinentaal geleid
projectiel, waarmede het bewijs zou zijn
geleverd dat de Sovjet-Unie „beschikt
over alle middelen om kosmische raketten
te bouwen".
Belangrijk werk voor dit „realistische
project", zoals Khlebtsevitsj het noemde,
zou zijn verricht door Tsioelkevsky, die zich
reeds dertig jaar geleden met de ontwik
keling van intercontinentale raketten zou
hebben bezig gehouden. Khlebtsevitsj
schreef dat voor de eerste vlucht naar de
maan vijf raketten van drie stadia zouden
worden gebruikt. De raketten zouden bij de
start niet meer dan vijftig kilo wegen. Hun
route wordt bepaald door een elektroni
sche telescoop, die bestaat uit honderd, in
een cirkel met een diameter van tien kilo
meter opgestelde parabolische antennes.
Khlebtsevitsj besloot zijn artikel aldus:
„Ons land, de bakermat van de raket
wetenschap, dient de eerste plaats in te
nemen op het gebied van astronautica en
kennis van het heelal".
(Reuter) Van Amerikaanse zijde is
onlangs meegedeeld, dat de eerste Ameri
kaanse satelliet niet voor maart 1958 ge
reed kan zijn.
BALTIMORE (Reuter/AFP) De Ame
rikaanse luchtmacht heeft medegedeeld,
dat zij deze maand een vierdelige raket
zal afschieten van een platform, dat op
ruim dertig kilometer hoogte aan een bal
lon bevestigd zal zijn.
Op de Amerikaanse basis Patrick bij
Cape Canaveral in Florida zijn maandag
twee proeven met raketten genomen, doch
een ervan is mislukt, aldus waarnemers.
Bij de eerste proef ging de raket normaal
de lucht in, maar de tweede, kleinere ra
ket, bleef echter sissend op de lanceer-
plaats liggen, dikke rookwolken en grote
vlammen spuwend.
DJAKARTA, (ANP) Isa Anshary, lid
van het Indonesische parlement, heeft
woensdag de benoeming van ex-premier
Ali Sastroamidjojo tot permanent verte
genwoordiger van Indonesië bij de UNO
een „politieke blunder" genoemd. Volgens
Anshary, die in het parlement lid is van de
Masjumi-fractie, beschouwen de Westelijke
landen Ali Sastroamidjojo als de politicus,
die de communisten in staat heeft gesteld
in Indonesië successen te boeken. Hij zeide
het vrijwel zeker te achten, dat de Latijns-
Amerikaanse landen, die in het verleden
in het geschil over Nieuw Guinea met het
standpunt van Indonesië sympathiseerden,
thans hun houding zullen herzien.
Ook meende Anshary, dat Indonesië,
door zich de vorige week bij de behande
ling van de kwestie Hongarije in de UNO
van stemming te onthouden, aan zijn pres
tige in het buitenland afbreuk heeft ge
daan.
Het Islamitische dagblad „Abadi" merkte
vandaag in een hoofdartikel cynisch op:
„Wij durven wel de Britse interventie in
Oman te veroordelen, maar zijn plotseling
bang om de Russische interventie in Hon
garije te veroordelen".
De onafhankelijke „Times of Indonesia"
schreef: „Indonesië heeft weer eens op
nieuw de democratie verraden door zich
te onthouden van steun aan de resolutie
van de UNO over Hongarije en het heeft
bij voorbaat alle kansen, die wij nog had
den op een voor ons gunstige stemming
over West-Iran in de Assemblée der UNO
de nek omgedraaid".
