Oost-Duitsland officiëel door Joegoslavië erkend OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER 1 Valencia geteisterd door hevige overstromingen Washington en Londen wisten van Egyptische plannen Tito brengt Adenauer in een moeilijk parket Reeds twintig doden geborgen Vijftig kilometer oever weggespoeld Brief van Kroesjtsjev aan Evert Vermeer Opklaringen Volgens Dedijer denken de Joegoslaven als Djilas Pinay's kans van slagen is er niet beter op geworden Socialisten honden zich afzijdig, evenals de MRP Na aanrijding overleden Het woord is aan V erkeer songelnkken I DiT JAAR: 949 DODEN j Nobelprijs voor vrede-1957 voor Lester Pearson Canadese architect der Atlantische gemeenschap Britse regering gelooft niet dat het evenwicht is verbroken; de Amerikaanse regering zwijgt GAAT U VERHUIZEN? 72e JAARGANG No 83 DINSDAG 15 OKTOBER 1957 302e JAARGANG No 236 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 et Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze correspondent in Bonn) Het besluit van Joegoslavië Oost- Duitsland officieel als een zelfstandi ge staat te erkennen en er diplomatie ke betrekkingen mee aan te knopen, heeft West-Duitsland voor het pro bleem gesteld of het zijn diploma tieke betrekkingen met Belgrado moet afbreken of niet. Men had de stap, die maarschalk Tito thans heeft ge nomen, al geruime tijd verwacht, vooral nadat hij tijdens het bezoek van partijsecretaris Gomoelka aan Bel grado openlijk had verklaard dat hij de Duitse Democratische Republiek de facto al als een staat had erkend. De bondsregering beschouwt' zich als de enige rechtmatige vertegenwoor digster van het Duitse volk en wenst geen diplomatieke betrekkingen te on der houden met staten, die het Oost- duitse regime hadden erkend (De Sovjet-Unie vormt sedert twee jaar de enige uitzondering). De West- duitse minister van Buitenlandse Zaken Von Brentano heeft dit vorige week in een redevoering voor de C.D.U.-fractie in Bonn nog eens met nadruk gezegd, maar Tito heeft zich daardoor niet laten weerhouden. Tito heeft van psychologisch en van tactisch standpunt bekeken het tijdstip voor de erkenning van de Duitse Democra tische Republiek goed gekozen. De West- duit.se ambassadeur in Joegoslavië, Pfleide- rer, is vorige week, tijdens een verblijf in West-Duitsland, overleden, nadat hij Von Brentano verslag had uitgebracht over de politieke situatie in Joegoslavië en hem jiad gewaarschuwd dat Tito zijn plan zou doorzetten. Voorts heeft West-Duitsland nog geen nieuwe bondsregering, zolang Adenauer nog niet tot kanselier is be noemd en tenslotte komt de nieuwe West- duitse Bondsdag pas vandaag voor het eerst in Berlijn bijeen. Daarbij komt nog dat Tito binnenkort in Moskou partijsecre taris Ulbricht zal ontmoeten bij de jubi leumherdenking van de Russische revolu tie. Het zou pijnlijk zijn wanneer zijn staat de Duitse Democratische Republiek dan niet zou hebben erkend, hoewel hij persoonlijk niet veel met Ulbricht op heeft. Pfleiderer, die Oost-Europa door zijn langjarige ervaringen als diplomaat uitste kend kende, heeft er voortdurend op aan gedrongen dat West-Duitsland zou begin nen zijn voelhorens naar het oosten uit te steken. Hij was een voorstander van diplo matieke betrekkingen met Polen, hoewel dat land ook tot het oostelijke blok be hoort. Hij meende dat het initiatief daartoe van West-Duitsland moest uitgaan, maar Von Brentano en staatsseci-etaris Von Hal- steinn waren het niet in alle opzichten met Pfleiderer eens. Het secretariaat van de Partij van de Ar beid deelt mede, dat de ambassaderaad van de Sovjet-Unie in ons land, de heer Kuznetzov, aan de partijvoorzitter, de heer Evert, Vermeer, een brief van de Russische partijsecretaris Kroesjtsjev heeft overhan digd over de situatie in het midden- Oosten. De heer Vermeer heeft medegedeeld, dat hij op deze korte brief van Kroesjtsjev, die het stempel „geheim" droeg en die in de Russische taal was gesteld, doch van een afschrift in het Nederlands was verge zeld, in het openbaar en binnen enkele da gen zal antwoorden. Hoewel de heer Vermeer voordat nader overleg met het dagelijks bestuur van de partij heeft plaats gehad, niet in details op de brief kon ingaan, meende hij toch als zijn persoonlijke mening te kunnen zeggen, dat er een antwoord zou komen. Hij legde er de nadruk op, dat het stand- Punt van de P.v.d.A. ten opzichte van het communisme overbekend is en geen en kele wijziging zal ondergaan. De partij voorzitter deelde verder mee uit Noorwe gen te hebben vernomen, dat de Noorse socialistische partijleider eenzelfde brief had ontvangen. Kroesjtsjev heeft in de brief gevraagd of de heer Vermeer er toe wil meewerken, dat in het midden-Oosten geen oorlog zal ontstaan. Kroesjtsjev had de heer Vermeer „met 'nnig respect" begroet in zijn brief, zo ont hulde hij. Meer kon de heer Vermeer er echter niet over mededelen. ïea**'Cf)rrxyyy>ry>ocxxv*x>rxvrror<vx>oooryYyvvy-rooooorocccc< VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van dinsdagavond tot woensdagavond, opgemaakt om 11.15 yur: Vannacht en morgenochtend hier en daar mist. Morgen overdag opklaringen en droog weer. Zwakke tot matige wind uit zui delijke richtingen. Weinig ver andering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. x*^WJOXXX>_OCXX>COOCCOC>OOOCCOOOC»CCOCOCCOOCOCCOOOOCCC' Wanneer Bonn voet bij stuk houdt, zou West-Duitsland een einde moeten, maken aan zijn betrekkingen met Joegoslavië. Doet het dit niet, dan ontstaat de moge lijkheid dat andere landen, bijvoorbeeld Egypte, Syrië en India, het voorbeeld van Joegoslavië zullen volgen. Dr. Adenauer heeft gisteren in West-Berlijn, waar hij ter gelegenheid van de opening van de nieuwe Bondsdag vertoeft, geruime tijd met Von Brentano beraadslaagd. T ussenweg Een, weliswaar niet bevredigende, oplos sing zou kunnen zijn, dat de Westduitse post van ambassadeur voorlopig nog niet wordt bezet. De Joegoslavische ambassa deur in Bonn, Kveder, heeft verklaard dat Tito's besluit geen grote uitwerking op de verhouding tussen Bonn en Belgrado behoeft te hebben. In brede kringen in West-Duitsland WENEN (Reuter) Vladimir Dedijer, de voormalige leider in de Joegoslavische communistische partij en schrijver van een biografie van president Tito, heeft in een vraaggesprek met het onafhankelijke Oos tenrijkse blad „Bild Telegraf" verklaard, dat het merendeel van het Joegoslavische volk het eens is met de critiek van Milovan Djilas en hem op het huidige bewind. (Dji las heeft voor het schrijven en publiceren van zijn boek „De nieuwe klasse" zeven jaar gevangenisstraf gekregen). Dedijer, die eind 1954 uit het centrale comité van de Joegoslavische communis tische partij werd gestoten en later tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden werd veroordeeld wegens het on derschrijven van de „afwijkende" denk beelden van Djilas, mag, naar hij zei, Bel grado niet verlaten en geen vergaderingen bijwonen of artikelen schrijven. Zijn post zou nauwkeurig worden gecontroleerd. De verslaggever had grote moeite gehad con tact met hem te krijgen. Dedijer zei er vast van overtuigd te zijn, dat het huidige machtsevenwicht in Joego slavië niet lang meer stand zal kunnen houden. „De communistische partij en de arbeidersraden werken alleen voor een zeer, zeer goede beloning", zo zei hij. Deze critiek wil echter niet zeggen, dat hij (De dijer) geen communist meer zou zijn. Dedijer verklaarde dat de partij haar vroegere ideologische beginselen heeft laten varen en nooit haar leden naar hun mening vraagt. „De partijleiding heeft sinds de nationalisatie alle sleutelposities bezet en zij is een van de grootste concerns in Europa geworden". Volgens Dedijer heeft de lei ding der partij geen belangstelling voor het winnen van nieuwe leden. Hiertegen wa ren Djilas en hij in het geweer gekomen. Het merendeel van de jongeren, onder wie vooral studenten, zou deze critiek delen. „Processsen en gevangenisstraffen zullen hieraan niets veranderen. Zij kunnen de zaken vertragen, maar de eenmaal begon nen ontwikkeling kan niet worden gestuit", aldus Dedijer. meent men dat het afbreken van de diplo matieke betrekkingen tussen West-Duits land en Joegoslavië noch in het belang van het ene, noch in dat van het andere land is. Men acht het uitgesloten dat een van de bondgenoten van de bondserpubliek het voorbeeld van West-Duitsland zou volgen. PARIJS (Reuter) De Franse regering heeft de aandacht van de Joegoslavische regering gevestigd op de „betreurens waardige gevolgen" die een erkenning van het Oostduitse bewind zou kunnen heb ben, aldus verluidt te Parijs. De Franse regering houdt met andere belanghebbende regeringen nauw voeling over deze kwes tie, aldus de zegslieden. VALENCIA, (Reuter, UP, AFP). Tenminste twintig personen zijn om het leven gekomen bij hevige overstromingen in de omgeving van de Spaanse stad Valencia. Men vreest dat het dodental zeker tot vijftig zal stijgen. De overstromingen zijn veroorzaakt doordat de Turiarivier, sterk gezwollen na bijna 48 uur ononderbroken regenval buiten haar oevers trad. Het water is tot in het centrum van de stad doorgedrongen en heeft ettelijke straten in kolkende rivieren herschapen. Ook in de plaatsen Eelda en Orihuela, in de provincie Huelva, zijn de rivieren buiten haar oevers ge treden. Persoonlijke ongelukken deden zich daar niet voor, maar de schade aan de oogst is aanzienlijk. Troepen uit naburige garnizoenen, helikopters van de Spaanse marine en vrijwilligers nemen aan het reddingswerk deel. Bij Valencia is meer dan 50 km van de oevers var. de Turia door het water weg gespoeld. Telefoonlijnen werden verbro ken, wegen geblokkeerd en vele dorpen volkomen geïsoleerd, zodat een nauwkeu rige raming van het aantal slachtoffers nog niet te maken is. Grote stukken in cultuur gebracht land, onder andere sinaasappelbomen, kwamen blank te staan en vele huizen stortten in. De eerste' overstroming kwam vroeg in de morgen, een tweede omstreeks drie uur in de middag. Deze was de ernstigste, maar vele levens werden gered, omdat toen reeds honderden personen uit de laagge legen gebieden waren geëvacueerd. Toch moesten honderden bewoners vannacht met bootjes ontzet worden uit hun netelige posities op de daken van hun ondergelo pen huizen. Er is ook gebrek aan drink water in de stad, zodat de kans op ziekten niet denkbeeldig geacht wordt. Officiële berichten zeggen dat 75 per cent van de industrie- en winkelbedrijven in Valencia door de overstroming lam ge legd zijn. De voedselvoorraad van de stad is evenwel voldoende, aangezien naburige steden grote hoeveelheden brood, vlees en melkpoeder ter beschikking van de stad hebben gesteld. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S In het rijksmuseum Kan te Nijmegen is maandag onder grote belangstelling van oudheidkundigen de stenen sarco faag geopend, welke op 24 juli tijdens opgravingen op de Gruitberg in het centrum van Nijmegen werd ge vonden. De stenen kist, die volgens deskundigen uit de vierde eeuw dateert, bevatte nog enkele stoffelijke resten van een kind van ongeveer tien jaar. Ook de elektriciteitsvoorziening van de stad stagneerde doordat 52 hoofdleidingen door het water werden vernield. Het water drong zelfs door tot het stads centrum, de Plaza del Caudillo. He'c kloos ter van de „Esclavas" (dienaressen van God) dreigt in elkaar te storten. Zestig nonnen en tweeënvijftig leerlingen moes ten het gebouw ontruimen. Tientallen an dere huizen in het stroomgebied van de rivier gingen verloren. De schade wordt geraamd op horderden miljoenen pesetas. Het is een zware slag voor Valencia, dat slechts 18 maanden ge leden zijn sinaasappeloogst verloren zag gaan door vorst en zich van dit verlies nog niet hersteld had. In sommige gebieden had het water de benzine-voorraden weggespoeld, hetgeen tot gevolg had dat de brandbare vloeistof boven kwam drijven. Via luidsprekers werden de bewoners gewaarschuwd voor het brandgevaar. Maandagavond was Va lencia een volkomen verduisterde stad. Het water begon toen echter te dalen. Valencia is met 537.700 inwoners de op twee na grootste stad van Spanje Kort voor het ter perse gaan van deze editie vernamen wij van Reuter dat er reeds veertig lijken geborgen zijn. Alle vierduizend inwoners van de plaats Jerica, 65 km van Valencia, zijn gevlucht naar hoger gelegen terreinen. De havenstad Sagunto, 25 km van Va lencia, die door het water van de rivier de Palencia wordt bedreigd, is gedeeltelijk ge- evacueerd. (Van onze correspondent in Parijs) Antoine Pinay zal morgen aan president Coty meedelen, of hij diens verzoek tot het samenstellen van een nieuw kabinet kan accepteren of niet. Aanvankelijk leek de ex-premier, een der meest populaire, die Frankrijk na de tweede wereldoorlog heeft gehad, nogal optimistisch ten aanzien van zijn kans van slagen. Hij hoopte een regering te kunnen vormen, waarin de so cialisten weliswaar niet vertegenwoor digd waren, maar aan welke zij toch hun stemmen zouden willen geven. Naar hem is gebleken, staan echter zowel de MRP, de (rooms-katholieke) republikeinse partij, als een deel van de radicalen afwijzend tegen over deze oolitiek. Zonder hun medewer king kan Pinay echter niets beginnen. Nu had hij de laatste dagen in schrille kleuren de economische en financiële toe stand van het land kunnen afschilderen en een urgentie-programma kunnen opstellen. Op grond daarvan had hij de socialisten in een hoek kunnen dringen en een eventuele verantwoordelijkheid voor zijn niet-slagen op hen kunnen laden. Hij is echter rustig begonnen. Hij heeft een voorlopig rege ringsprogramma opgesteld dat hij van daag met de partijleiders zal béspreken. Hij windt er verder geen doekjes om: de situatie is ernstig en eist medewerking van iedereen. „Ik wil geen steun van een politieke groepering, die niet ook deel neemt aan mijn regering. Men kan met ja of met neen op mijn programma antwoor den", zei Pinay. Zijn programma is in het kort samen te vatten met: bezuinigingen op het leger en op het staatsapparaat, beperking van de kredieten en wijziging van de grondwet. Pinay zou de oorspronkelijke tekst van de raamwet voor Algerije willen aanhouden en daarin slechts kleine wijzigingen wil len brengen. Men verwacht wel, dat hij, wanneer zijn pogingen vandaag en morgen niet slagen, een verklaring zal afleggen, waaruit onomwonden blijkt, welke poli tieke partij of welke politieke partijen niet bereid zijn geweest hun medewerking te verlenen. Onder grote belangstelling van de be volking marcheerden Egyptische troe pen zaterdag door de Syrische haven stad Latakieh, na hun ontscheping. Men vermoedt dat deze troepen langs de grenzen met Turkije of Israel gele gerd zullen ivorden, hoewel zij kenne lijk zijn gekomen om de huidige Syrische regering meer overwicht te geven. (Telefoto). ADVERTENTIE STURKA DAMES AUTOCOATS Te Amsterdam is in het Wilhel- mina-ziekenhuis overleden de 41-jarige J. van Bienen, die zaterdagochtend op de Weteringschans te Amsterdam bij een ver keersongeluk was betrokken, waarbij hij een schedelbasisfractuur en inwendige kneuzingen opliep. Milton: De duizelingwekkende gunst van een oproerige menigte is even gevaarlijk als haar woede. Bij verkeersongelukken in 1957 in ons land zijn terstond of kort daarna om het leven gekomen 949 personen, van wie 187 kinderen. OSLO (Reuter) Het Nobelcomïté van het Noorse parlement heeft de Nobelprijs voor de vrede voor dit jaar toegekend aan de voormalige Canadese minister van Bui tenlandse Zaken Lester Pearson. De prijs bedraagt 208.628 Zweedse kronen (onge- veel 140.000 gulden). Het comité heeft be sloten de prijs voor 1956 definitief niet toe te kennen. OTTAWA (UP) Pearson zei „hogelijk verbaasd en plezierig verrast" te zijn. „Ge zien het feit dat ik al mijn activiteiten als vertegenwoordi ger van het Canadese volk heb bedreven, acht ik de toekenning van de Nobelprijs een grote onderscheiding voor Canada." Lester Pearson is een der geestelijke vaders van de Noord- atlantische Verdrags organisatie. Noorse politieke kringen be schouwen de toekenning van de prijs aan een van de architecten van de atlantische gemeenschap als een hulde-betuiging aan de denkbeelden, die de westerse samen werking ten grondslag liggen. Pearson en zijn Noorse collega Halvard Lange zijn voorvechters geweest van een versterking van de samenwerking aan beide zijden van de Atlantische oceaan, niet alleen op mili tair, maar ook op economisch, sociaal en humanitair gebied. De keuze van Pear son is in de westerse wereld met vol doening begroet. De vredesprijs zal Pearson worden over handigd op de jaarlijkse Nobelprijs-bijeen komst in de universiteit in Oslo, op 10 de cember in tegenwoordigheid van koning Olav van Noorwegen. Het Nobelprijs-comité is een onafhanke lijk orgaan, gekozen door het Noorse parle ment dat geen invloed heeft op of binnen het comité, dat geen verantwoording schuldig is aan het parlement. Het comité is politiek onafhankelijk, maar, daar de meerderheid van het parle ment socialistisch is, behoort de meerder heid van de leden van het comité tot de arbeiders-partij. Het comité laat geen dis cussie over haar bijeenkomsten toe, het geeft geen inlichtingen en onthult niet wie er op haar kandidatenlijst staan. Vroegere vredesprijs-winnaars, leden van de regering en van het parlement en enkele andere vooraanstaande figuren hebben het recht aanbevelingen te doen. LONDEN (AFP) De Britse regering hecht geen overdreven belang aan het zenden van Egyptische troepen naar Syrië, aldus een woordvoerder van het Foreign Office, die zei van mening te z\jn dat het machtsevenwicht in het Nabije Oosten hierdoor niet verstoord zou worden. Het gaat om een klein aantal manschappen en de Britse regering was van hun bewegin gen op de hoogte, aldus de woordvoerder. Volgens inlichtingen uit gezaghebbende Britse bron zou de sterkte van de naar Syrië gezonden Egyptische troepen die van een compagnie niet overtreffen. WASHINGTON (AFP-Reuter) Te Washington wordt de gedachte geopperd dat het zenden van Egyptische troepen naar Syrië een onderdeel vormt van een zenuwenoorlog die ten doel heeft het Turkse volk, dat aan de vooravond van algemene verkiezingen staat, zich voor neutraliteit te doen uitspreken. De woord voerder van het Witte Huis wilde maandag geen commentaar leveren. De woordvoerder van het State Depart ment verklaarde, dat Washington sedert half september wist dat Egyptische troepen naar Syrië zouden gaan. Hij wilde niet zeggen of Amerika in deze troepenver plaatsing een factor ziet die de spanningen in het Nabije Oosten kan vergroten. Ame rikaanse functionarissen schatten het aan tal Egyptische militairen dat naar Syrië wordt gebracht op een bataljon: duizend tot vijftienhonderd man. De Turkse minister van Defensie heeft verklaard, dat alle maatregelen ter ver dediging van het land zijh genomen. De regering volgt nauwlettend elke beweging aan de andere kant van de grens, zei hij. BEIROET (AFP) Sami Sohl, de Liba nese premier, heeft verklaard dat elk op treden, waaruit de Arabische solidariteit naar voren komt, de Arabische gemeen schap in haar geheel slechts ten goede kan komen. Hij voegde er echter aan toe per soonlijk de mogelijkheid van een Turkse aanval op Syrië uit te sluiten. Naar noordgrens DAMASCUS (AFP) Volgens radio- Damascus zullen de Egyptische eenheden deelnemen aan de bewaking van de Syri sche noordgrens. Egyptische militairen zijn in Aleppo, vijftig kilometer van de Turkse grens, geestdriftig ontvangen, aldus de radio. Het is niet bekend hoeveel Egyp tische militairen in Aleppo zijn aange komen. CAIRO (Reuter-AFP) - Het Arabische persbureau heeft bekend gemaakt, dat de drie Egyptische torpedobootjagers die de militairen op hun reis begeleid hebben, vijf dagen in de Syrische haven Latakia zullen blijven. De Egyptische strijdkrach ten, die te Latakia zijn ontscheept, omvat ten, volgens de Egyptische pers, eenheden infanterie en artillerie, alsmede eenheden pantserwagens, waaronder voertuigen van Russische makelij. Ook zijn er escadrilles van de Egyptische luchtmacht naar Syrië gezonden. De schepen, die de Egyptische militairen hebben overgebracht, zijn zater dagochtend vroeg uit Egypte vertrokken, aldus deze berichten. Gesloten grenzen AMMAN (Reuter) Jordaanse veilig heidstroepen bewaken buitenlandse am bassades en instellingen alsook alle rege ringsgebouwen, na een reeks bomontplof fingen in Jordanië, die aan de communis ten worden geweten. Langs de grens zijn scherpe voorzorgsmaatregelen genomen om te verhinderen, dat wapens uit Syrië wor den binnengesmokkeld en verdachte ele menten het land binnenkomen, 's Nachts mogen geen auto's buiten de steden in het westelijk deel van het land rijden. Een Jordaanse krijgsraad heeft maandag dr. Chaled Himsjawi, die een „gevaarlijke" communist wordt genoemd, tot achttien jaar gevangenisstraf veroordeeld. Himsjawi werd aangehouden, toen hij zich „op ver dachte wijze" ophield bij de Perzische lega. tie. Zijn identiteitskaart was, volgens de politie, vervalst. Himsjawi, lid van het centrale comité van de Jordaanse commu nistische partij, had zich maanden voor de politie verborgen weten te houden. Tijdens het weekeinde zijn drie andere communistische leiders tot zestien jaar veroordeeld. Goede gaven TRIPOLIS (AFP) Egypte heeft Libië pantserwagens, lichte wapens en munitie geschonken. Een woordvoerder van de Libische regering heeft medegedeeld dat deze Egyptische gaven maandag in de haven van Tripolis zijn aangekomen. Er is ook een Egyptische militaire missie aange komen, die Libische militairen zal opleiden en vertrouwd maken met de hantering der nieuwe wapens. De Libische regering heeft de Egyptische autoriteiten haar dank be tuigd voor de hulp, die zij als een „nieuw zinnebeeld der Arabische solidariteit" beschouwt. ADVERTENTIE Wij garanderen u een goede verhuizing uit gevoerd door vakkundig personeel. Vraag eens inlichtingen. F DAMIAANS en Zn. - Zijlvest 41, Haarlem Tel. 12456 - 14155 - 52514

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1