PANDA EN DE MEESTER-BRANDMEESTER
Morgen rustig en droog weer
Rijkssaldo met f 210 min. verminderd
tot f 95 min.; forse deviezenstijging
Van Europese bloemenmarkt zal
voorlopig nog geen sprake zijn
Weekstaat Nederlandsche Bank
NAAIMACHINES
Wereldnieuws
Aet zo
2
Vijfjarig bestaan van Ver.
van Zelfbedieningswinkels
Engelse koper voor Shell-
installaties in Israel?
Gang van zaken bij Stokvis
niet onbevredigend
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Verkorte balans van de
Nederlandsche Bank
het
schatkistpapier
Fridorrechten in verkoop
aan Australische firma
Weesp leent voor woning
bouw 3^4 miljoen
Raad van Europa dringt aan
op spoedige instelling
van vrijhandelszone
Amerika erkent officieel
de Fokker Friendship
Dr. Verhage voor „De Nederlandse bloemisterif
Aan schatkistprbmessen
69.6 miljoen toegewezen
r
Sceptisch
V.J
WOENSDAG 30 OKTOBER 1957
OP 25 OKTOBER HEEFT het rijk de kwartaaluitkering verricht aan de gemeenten,
een totaalbedrag uitmakende van f 250 tot f 270 miljoen. Dit is duidelijk te merken
aan de weekstaat van de Nederlandsche Bank per 28 oktober, waarop het saldo van
het rijk is ingezakt van f 305 miljoen tot f 95 miljoen. De verkorte balans laat nog
andere spectaculaire veranderingen zien, met name de post saldo's van banken, die
juist een tegengestelde ontwikkeling vertoont. Deze is aangegroeid met niet minder
dan f 140 miljoen, zodat de banken thans met een saldo van f 367 miljoen ver
boven het vereiste gemiddelde zitten dat, op basis van 4 percent verplichte reserve,
gesteld kan worden op ongeveer f 200 miljoen. Dit kon geschieden in weerwil van
het feit dat de banken de forse uitzetting van de circulatie moesten financieren.
Deze uitzetting werd echter voor een belangrijk deel gecompenseerd door de
deviezenwinst, die aan de banken ten goede is gekomen.
De huidige is een belangrijke maand-
wisseling, waarin de biljettenomloop ter
stond flink boven de f 4 miljard is uit
gekomen. De circulatie beloopt nu f 4060
miljoen. Dat de banken tot een zo hoog
saldo zijn gestegen zou er op kunnen wij
zen, dat de belastingbetalingen aan het
verminderen zijn. Het rijk heeft vorige
week voor f 66,8 miljoen aan schatkist
papier afgelost. Opmerkelijk is de stijging
van de netto deviezenreserve, die is aan
gegroeid met niet minder dan f 92 miljoen
tot f 909 miljoen. Goud en deviezen samen
belopen nu f 3558 miljoen, waarvan con-
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Op het congres van de Vereniging van
Zelfbedieningsbedrijven, dat in Arnhem
is gehouden ter gelegenheid van het vijf
jarig bestaan der vereniging, heeft de
voorzitter, de heer H. Hupkes, in zijn ope
ningswoord gezegd dat het zelfbedienings
systeem in ons land heeft geleid tot de
noodzakelijkheid van herziening van de
vestigingswet. Het klassieke begrip van
branche-omschrijving zal hiermede moe
ten worden losgelaten. Met deze materie
houdt zich een studie-commissie bezig. Dat
het aantal zelfbedieningswinkels enorm is
gestegen, wijzen de cijfers wel uit. Vijf
jaar geleden begon men met zestien be
drijven (hetgeen toen veel reacties uitlokte
bij groothandel en detaillisten); aan het
begin van dit jaar waren er 524 zelfbedie
ningswinkels.
Tijdens deze lustrumbijeenkomst, die
door een groot aantal belangstellenden
uit het gehele land werd bijgewoond, is
voorts gesproken door drs. W. J. Claus
over reclame in de zelfbedieningsbedrij
ven en door dr. D. Horringa over het per
soneelsvraagstuk in deze bedrijven. De
conclusie van drs. Claus was, dat voor
zelfbedieningsbedrijven dezelfde acties
gelden als voor bedieningswinkels. Dr.
Horringa schetste het belang van de per
soonlijke verhoudingen in het bedrijf, om
dat het publiek deze intuïtief aanvoelt.
Het voornaamste deel van het congres
was deze dag gewijd aan discussies. Hier
uit bleek onder meer, dat jaaromzetten van
een a twee miljoen gulden niet tot de on
mogelijkheden behoren. Daartegenover
staat dat de installatiekosten van een zelf
bedieningszaak hoger zijn dan van een be
dieningswinkel. Voor f 25.000,kan echter
een behoorlijk zelfbedieningsbedrijf wor
den geïnstalleerd. Gezegd werd ook, dat
het zelfbedieningssysteem de winkelier
van tussenpersoon tot ondernemer maakt
en dat hij deswege over meer fantasie en
organisatietalent dient te beschikken; ook
gaat de mechanisatie in de zelfbedienings
bedrijven in ons land 'n grotere rol spelen.
Een Engelse financier, Isaac Wolfson,
overweegt met enkele Franse belangstel
lenden de olie-installaties van de Shell en
de British Petroleum Co. in Israel over
te nemen. Wolfson is eigenaar van een
groot Engels warenhuis-concern.
Met de transactie, die echter niet de raf
finaderij te Haifa zou omvatten, is een
bedrag van ongeveer 40 miljoen gulden
gemoeid. Zoals bekend is hebben de Ara
bische landen de olieleiding naar Haifa
afgesloten. Dit meldt United Press.
De directie van R. S. Stokvis en Zonen
n.v. te Rotterdam deelt mede, dat de gang
van zaken over de reeds verstreken maan
den van het lopende jaar niet onbevredi
gend was. Hoewel de omzetten die van de
overeenkomstige periode van het vorige
jaar overtroffen, was deze omzetstijging
niet voldoende om een compensatie te vin
den voor de voortzetting, enerzijds van de
stijging der kosten en anderzijds van de
daling der gemiddelde winstmarges.
Ofschoon er zich geen symptomen voor
doen, welke een aanmerkelijke wijziging
ten gunste of ten ongunste zouden doen
verwachten, kan geen voorspelling over de
gang van zaken in de nog niet versti'eken
maanden van het boekjaar worden gedaan.
Kaasconflict
Het Verbond van Westduitse Kleinhandelaars
eeft medegedeeld, dat wanneer de Nederlandse
oaasfabrieken zouden blijven weigeren vierkan
te Goudse kaas te vervaardigen in plaats van de
gebruikelijke ronde, de Nederlandse regering
zou moeten ingrijpen om de Nederlandse fabrie
ken te bewegen haar standpunt te herzien ten
behoeve van de afzet op de Westduitse markt.
Orders voor Aviolanda
Aan Aviolanda, Maatschappij voor Vliegtuig
bouw n.v. te Papendrecht, is door de Belgische
luchtvaartmaatschappij Sabena en de Franse
luchtvaartmaatschappij „Compagnie de Trans
port Aerïens Intercontinentaux T.A.I." opdracht
verstrekt tot het verbouwen van Douglas DC-6
vliegtuigen, aldus deelt de directie van deze Ne
derlandse fabriek mede.
Fred Olsen Lines
Een nieuw schip in de geregelde lijndienst tus
sen Rotterdam en oost-Noorwegen van de Fred
Olsen Lines, het m.s. „Breda", is te Rotterdam
aangekomen. Het schip, dat verleden week werd
afgeleverd door Akers Mek. Verksted te Oslo, is
292 voet lang en 42.7 voet breed. Het draagver
mogen is 2150 ton, de dienstsnelheid 14 knopen.
vertibele valuta f 391 miljoen, tegen f 339
miljoen de vorige week. De dure voor
schotten zijn met f 29 miljoen verminderd.
Op de geldmarkt leek de toestand iets ge
makkelijker. Daggeld doet onveranderd
3 3/4 percent. V
Voornaamste cijfers
ACTIVA:
Wissels enz. in disconto 1)
Schatkistpapier enz. door
de bank gekocht
ld. overgen. van de staat
Voorsch. in rek.-courant 2)
ld. aan de Staat
Boekvordering op de Staat
Gouden munt en materiaal
Zilveren munt en materiaal
Goud en zilver totaal
Vord. en papier in buiten
lands geld
Buitenl. betaalmiddelen
Vorderingen in guldens uit
betalingsakkoorden
Diverse rekeningen
1) Waarvan schatkistpapier
rechtstreeks bij de bank
2) Waarvan aan Indonesië
Convert, deviezen
PASSIVA:
Bankbiljetten
's Rijks schatkist
Id. bijzondere rekening
Saldo's van banken
Id uit betalingsakkoorden
Andere saldo's van niet-in-
gezetenen
Andere saldo's
Saldo's in buitenl. geld
Diverse rekeningen
Muntbiljetten
Schatkistpapier, waarin gul
denssaldo's uit betalings
akkoorden zijn belegd
Percent, goud en deviezen
(In duizenden)
guldens)
28/10
21/10
122.838
135.023
nihil
nihil
460.000
460.000
199.247
228 080
nihil
nihil
200.000
200.000
2.648.757
2.648.757
11.167
11.391
2.659.924
2.660.148
922.581
841.338
616
640
165.955
161.871
43.491
43.322
nihil
nihil
13.177
13.177
391,282
399.230
4.060.379
3.948.105
95.540
305.333
16.760
16.760
366.972
226.159
66.677
72.742
14,683
14.765
81.049
75.270
8.180
8.340
64.686
63.327
128.535
128.074
90.800
90.800
64,48
65,24
Het ministerie van Financiën publiceert de
volgende gegevens omtrent de stand van het
schatkistpapier
Schatkistpromessen en -bil
jetten ter belegg. v. saldi
op akkoordrekeningen
Schatkistpromessen bij de
Nederlandsche Bank
Overige schatkistpromessen
in het binnenland
Schatkistbiljetten in het
binnenland
Afgegeven aan het Int. Mo
netaire Fonds wegens op
genomen vreemde valuta
28/10 21/10
(In duizenden)
guldens)
90.800
460.000
418.400
90.800
460.000
485.200
1.955.010 1.955.010
261.000
261.000
De curatoren in het faillissement der n.v.
Fridor Fabrieken in Den Haag hebben
meegedeeld, dat de transactie met de
Australische Pinnock Manufacturing Cy.,
die aanvankelijk op onvoorziene moeilijk
heden stuitte, vermoededijk nog doorgang
zal vinden. Bij deze transactie zijn onder
meer overgedragen de fabricage-methodes
en een meerderheidspakket in een Belgi
sche fabriek. Het is de bedoeling van de ko
per om de fabricage van de Fridor-artike-
ien in de fabriek voort te zetten. Tevens
heeft de koper de garantie- en servicever
plichtingen overgenomen, die vermoedelijk
ook in de fabriek zullen worden uitge
voerd. Het Nederlandse bedrijf wordt dus
niet voortgezet.
De voorraden gereed produkt zijn gro
tendeels geruimd en het fabrieksgebouw in
Den Haag zal worden verkocht. De cura
toren wijzen er echter met nadruk op, dat
hieruit nog geen conclusies kunnen worden
getrokken ten aanzien van de waardering
der obligaties. Het aan crediteuren (en dat
zijn ook de obligatiehouders) toekomende
percentage hangt af enerzijds van de to
tale opbrengst der activa na aftrek van de
kosten, en anderzijds van het totaal der
schulden. In beide schuilen nog grote on
zekerheden. Aandeelhouders zijn geen cre
diteuren. Zij zijn slechts gerechtigd tot een
eventueel overschot na betaling van alle
kosten en schulden.
De gemeenteraad van Weesp heeft de
voordracht goedgekeurd tot het aangaan
van een lening groot 3K miljoen tegen
een rente van 4'/, pet. Met enige eerder ge
sloten leningen heeft de gemeente de be
schikking over vier miljoen gulden voor
de woningbouw. Voor de bouw van 116
woningen werden in dezelfde vergadering
de kredieten verleend.
De consultatieve vergadering van de
Raad van Europa heeft dinsdag aange
drongen op de spoedige instelling van een
Europese vrijhandelszone. De vergadering,
die gisteren haar tweeweekse herfstzitting
besloot, was van mening, dat door een
vrijhandelsgebied de Europese levens
standaard omhoog zal gaan en een poli
tieke en economische verdeling van
Europa zou worden voorkomen.
De vergadering adviseerde de ministers
van de Raad van Europa om zoveel moge
lijk landen in de voorgestelde vrijhandels
zone samen te brengen. Aan industrieel
minder-ontwikkelde landen, zoals Turkije
en Griekenland, dient financiële steun te
worden gegeven, aldus de vergadering.
Voorts drong de vergadering aan op nau
were samenwerking tussen Euratoom en de
Raad van Europa en nieuwe bestudering
van nationale minderheidsproblemen.
(UP).
Een vertegenwoordiger van de Civil
Aeronautics Administration uit de Verenig
de Staten heeft op de Fokker-fabrieken
aan directeur Frits Diepen het Amerikaan
se certificaat voor de Fokker F 27 „Friend
ship" overhandigd, hetgeen betekent dat
dit Nederlandse vliegtuig een belangrijke
mijlpaal is gepasseerd. Voor het verkrij
gen van dit Amerikaanse certificaat heeft
het prototype van de „Friendship" zowel
op de grond als in de lucht allerlei proeven
moeten doorstaan.
De officiële proefvluchten, die de vorige
maand zijn geëindigd, hebben 120 vlieg
uren tijdens 126 vluchten voor beide proto
types in beslag genomen. Met de uitreiking
van het certificaat geeft de Civil Aeronau
tics Administration aan, dat de „Friend
ship" geheel voldoet aan de door deze Ame
rikaanse instantie voor een verkeersvlieg
tuig vastgestelde eisen. Met het verkrijgen
van dit certificaat is de positie van de
..Friendship" thans veel hechter geworden.
Uiteraard is dit vooral van groot belang
voor de Fairchild fabrieken in Amerika,
die de F 27 in de Verenigde Staten in licen
tie bouwt.
De Fokker fabrieken hebben, samen met
de Fairchild fabrieken, tot dusverre uit de
gehele wereld ruim honderd bestellingen
voor de „Friendship" ontvangen. De prijs
van het toestel is f 2.100.000. Bij de proef
nemingen heeft men ongeveer driehonderd
uur op één motor gevlogen en bovendien
meer dan zestig maal demonstraties gege
ven van het starten op één motor. In to
taal hebben de beide prototypen thans 800
uur gevlogen, waarbij niet alleen vluchten
in Nederland, maar ook demonstratievluch
ten naar Westeuropese landen zijn ge
maakt.
ADVERTENTIE
Tijdens de vandaag in Utrecht gehouden
vergadering van de vereniging „De Ne
derlandse Bloemisterij" heeft de voor
zitter van deze vereniging, dr. A. J. Ver
hage, gewezen op de betekenis van een
Europese economische gemeenschap voor
de Nederlandse bloemisterij. De afzet van
de Nederlandse bloemisterij, aldus dr Ver
hage, is in zo sterke mate op de landen in
Europa gericht, dat dit op de duur de
ontwikkelingsmogelijkheden van deze be
drijfstak gunstig moet beïnvloeden. Dat in
de wintermaanden de toenemende con
currentie uit het zuiden van Europa steeds
meer zorgen baart, heeft weinig met de
vorming van deze Europese gemeenschap
te maken. De ontwikkeling van de tech
niek, in het bijzonder op transportgebied,
leidt nu eenmaal tot een in toenemende
mate verschijnen van de Zuid-Europese
bloemisteryprodukten op de Europese
markten en zou dit ook doen wanneer er
geen Europese gemeenschap tot stand zou
komen.
Volgens dr. Verhage moet de Nederland
se bloemisterij door het opvoeren van haar
kwaliteit en haar assortiment trachten een
voorsprong te blijven houden op de zui
delijke concurrenten, terwijl Nederland in
de maanden, dat de zuidelijke bloemisten
niet aan de markt kunnen komen, moet
gaan profiteren van de steeds toenemende
belangstelling voor Nederlandse artikelen.
Overigens meent dr Verhage, dat men ter
nauwernood van de vorming van een
markt kan spreken, doordat op agrarisch
gebied de betrokken verdragen zoveel uit
zonderingsclausules bevatten. Dit betekent
volgens hem, dat in de komende jaren de
invoerrechten met een zeker automatisme
zullen worden verlaagd en de contingenten
met eenzelfde automatisme zullen worden
verhoogd.
De waarborgen voor een zo ongestoord
mogelijk marktverloop in ons eigen land
zullen volgens dr Verhage gevonden die
nen te worden in een beleid, dat gericht
ADVERTENTIE
Toen 'k gisteren het zwerk afstaarde
En plotseling de „Spoetnik" ontwaarde,
Toen dacht ik meteen
Waar willen ze heen,
,TIP" heb je de hemel op aarde
blijft op het voorkomen van abnormale
stoornissen in onze afzetgebieden; welk
beleid volgens hem alleen uitgevoerd kan
worden in samenwerking met de georgani
seerde tuinbouw en tuinbouwhandel al
daar.
Een internationale economische samen
werking betekent volgens hem niet dat Ne
derland op korte termijn tot een volkomen
ongestoorde export zal komen en nu ook
Europa mag bezien als haar eigen markt
waarin maatregelen tot ordening van de
handel niet meer voorkomen. Een weder
zijds begrip kan wel leiden tot een zekere
Europese marktordening, die de spreker
voor de stabiliteit in de Nederlandse be
drijven uiterst waardevol noemde.
Dr Verhage zag als een van de moeilijk
heden hierbij, dat in de meeste landen
geen organisaties voorhanden zijn om een
marktordening uit te voeren. In eigen land
dient de bloemisterij volgens hem al het
mogelijke te doen om haar vooraanstaande
positie op bloemisterijgebied te handhaven
door kostprijsverlaging en verhoging van
de kwaliteit. Kostprijsverlaging noemde dr
Verhage ook daarom nodig, omdat de zo
genaamde sociale harmonisatie en het ge
meenschappelijk invoerrecht gezamenlijk
in niet onbelangrijke mate kostprijsver-
hogend gaan werken, waarop slechts een
antwoord mogelijk is, namelijk het verder
rationaliseren van de bedrijven.
Het ministerie van Financiën deelt
mede, dat van de bedragen, waarvoor op
29 oktober is ingeschreven op schatkist
promessen met een looptijd van 3 maan
den, vervallende 1 februari 1958, wordt
toegewezen een bedrag van 69,6 miljoen
gulden tegen de prijs van 98.740,62 per
100.000 gulden. Dit is een disconto van
4 7/8 percent.
Haarlemse arbeider brak
hielbeen in de staalfabriek
In de nacht van dinsdag op woensdag
is de eerste bedieningsman in de giethal
van de IJmuidense Staalfabriek, G. v. d.
B. uit Haarlem, tijdens het werk misge
stapt, waardoor hij opzij moest springen
en twee meter lager, terecht kwam. Echter
zo onfortuinlijk, dat hij met een gebroken
linker hielbeen in het Rode Kruiszieken--
huis te Beverwijk moest worden opge
nomen.
Inz. Mevr. J.
Lfl. Rood van Bootz.
Dinsdag bewoog zich met grote snelheid
een actieve depressie van west naar oost
over de oceaan. Bij Ierland nam de depres
sie plotseling snel in betekenis af, terwijl
zij haar koers naar het zuidoosten ver
legde. Vanochtend lag het centrum met een
druk van 1003 mb boven zuidwest-Enge-
land. In Schotland op het noordelijk deel
van de Noordzee en ook in het zuiden van
Scandinavië begon de barometer toen snel
te stijgen. Er komt daar een rug van hoge
druk tot ontwikkeling.
Een volgende depressie, van Newfound
land gekomen, nadert nu het zeegebied
tussen IJsland en Groenland. De invloed
van deze depressie breidt zich over het
noordelijk deel van de oceaan snel in
oostelijke richting uit. Daardoor gaat de
rug van hoge druk naar het zuiden. Hij
zal morgen ons land passeren. Er wordt
daarom rustig en op de meeste plaatsen
droog weer verwacht, waarbij echter hier
en daar mistvorming mogelijk is.
WEERRAPORTEN
Donderdag 31 oktober
Zon op 7.35 uur, onder 17.16 uur.
Maan op 14.19uur, onder uur.
30 okt.
Maanstanden
11.48 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 31 oktober
Hoog water: 9.39 en 22.14 uur.
Laag water: 4.52 en 17.19 uur.
Temperaturen:
buiten-
to
c
60
.3 g
en binnenland
heden-
■O'S
d
2 5
morgen 7 uur.
Neerslag:
•So
g
o -
laatste 24
uur.
it
4)
aS
Helsinki
regen
z
9
0,5
Stockholm
regen
zw
8
0,5
Oslo
onbewolkt
nno
5
0
Kopenhagen
motregen
zw
12
1
Aberdeen
onbewolkt
windst.
2
0
Londen
motregen
z
13
2
Amsterdam
geheel bew.
zzw
13
2
Brussel
geheel bew.
zzw
11
0
Luxemburg
zwaar bew.
z
8
0
Parijs
geheel bew.
z
11
0
Bordeaux
licht bew.
zo
3
0
Grenoble
mist
windst.
-0
0
Nice
onbewolkt
nnw
11
0
Berlijn
zwaar bew.
z
8
0
Frankfort
zwaar bew.
windst.
7
0
München
licht bew.
z
2
0
Zürich
mist
O
5
0
Genève
mist
windst.
1
0
Locarno
mist
O
1
0
Wenen
mist
wnw
2
0
Innsbruck
mist
windst.
-2
0
Mallorca
licht bew.
n
10
0
Den Helder
lichte regen
zzw
13
21
Ypenburg
geheel bew.
zw
13
5
Vlissingen
zwaar bew.
zzw
12
3
Eelde
motregen
zw
12
13
Twente
geheel bew.
zzw
12
2
De Bilt
geheel bew.
zzw
12
8
Eindhoven
zwaar bew.
zzw
12
1
Vlv. Z.-Limb.
zwaar bew.
zzw
11
0,1
33. „Neemaar! Neemaar! Alle salaman
ders! Brand bij de burgemeester zelf! Dan
moeten we drommels vlug zijn! Zo vlug
als water!", riep de brandmeester en hij
graaide gejaagd in het rond, om al zijn
brandmeesters-attributen te vergaren.
„Waar is mijn helm? Maar is mijn bijltje
nou weer?", klaagde hij overstuur, „schiet
toch op, Panda! We kunnen de burgemees
ter toch niet zolang in de rook laten zitten
tot Zwarte Dolf er de lucht van krijgt?!
Denk aan mijn medaille!" In zijn haast
greep hij naar de koffiepot en zo rende hij
in volle uitrusting het vertrek uit. Panda
had alle moeite om de stem aan de andere
kant van de telefoonlijn te verstaan, maar
hij begreep, dat hij haast moest maken om
eerder dan Zwarte Dolf bij de brand te
zijn. „Blijf kalm! We komen onmiddellijk
met groot materieel, meneer!", riep hij be
leefd in de hoorn, „en nog wel bedankt
voor de waarschuwing!" „Geen dank, hoor
het was een GENOEGEN!", antwoord
de de onbekende met een zware stem. En
een knoestige hand verbrak de verbinding.
Het was de hand vanZwarte Dolf.
Professor dr. Fahrettin Kerim Gökay,
de burgemeester van Istanboel was een
der eersten, die zondag hun stem uit
brachten in de Turkse algemene ver
kiezingen, waarbij de democraten, zij
het met een verminderd overwicht, de
meerderheid in hel parlement
behielden.
Stukken. De Verenigde Staten nebben
dinsdag bij het internationaal gerechts
hof te Den Haag stukken ingediend over
de Amerikaanse staatsburgers, die zijn
omgekomen bij het verongelukken van
een Israëlisch vliegtuig in 1955, welk
ongeluk volgens de Israëlische regering
is veroorzaakt door de actie van Bul
gaars luchtdoelgeschut, aldus is van ge
woonlijk welingelichte zijde te E)en
Haag vernomen. Israel heeft zijn ge
schil hierover met Bulgarije op 16 ok
tober aanhangig gemaakt.
Kieler tunnel. Het Westduitse ministerie
van Vei keer heeft meegedeeld, dat het
met een consortium van Duitse onder
nemingen een contract heeft gesloten
voor de aanleg van een verkeerstunnel
onder het Kanaal van Kiel. De tunnel
komt in de plaats van een draaibrug
van vóór de eerste Wereldoorlog, die
het verkeer tussen Duitsland en Jut
land niet meer kan verwerken.
Ophanging. Twee studenten van twintig
jaar zijn te Cairo veroordeeld tot de
dood door ophanging. Zij hadden roof
moorden gepleegd op een oude vrouw
en een Italiaanse musicus. Een derde
kreeg 15 jaar dwangarbeid.
Ook daar. Maandag is de Aziatische griep
in Stockholm tot ontplooiing gekomen:
90.000 zieken zijn er gemeld en de zie
kenfondsen, waarbij de ziekmeldingen
binnenkomen, hebben maandag uren
lang in razende snelheid moeten werken.
Ongeluk. In de nacht van zondag op maan
dag is, door nog onbekende oorzaak,
een autobus in Batsoetoland, in Zuid-
Afrika, in een rivier gestort. Hierbij
zijn vijftig inzittenden omgekomen.
Hevig. De campagne voor het kiezen van
een nieuwe president van de Philip-
pijnen op 12 november is een zeer he
vige. Tot dusver zijn sinds de dood van
de vorige president bij een vliegtuig
ongeluk in maart vier politieke leiders
gedood en verscheidene andere gewond
geraakt. De politie heeft al tienduizend
vuurwapens in beslag genomen.
Pionier. Graaf Giovanni Caproni Di Ta-
liede, een Italiaanse luchtvaartpionier,
is zondag op 71-jarige leeftijd te Rome
overleden. Caproni bouwde zijn eerste
vliegtuig in 1908 en verbeterde m 1912
en 1913 snelheids- en duurrecords. Ca
proni was ook de bouwer van het eer
ste Italiaanse straalvliegtuig. In totaal
ontwierp hij honderd vliegtuigmodellen.
Nazareth. Israëlische politiemannen zijn
dinsdag in de stad Nazareth, die hoofd
zakelijk door Arabieren bewoond wordt
en beschouwd wordt als een bolwerk
van de communistische partij in Israel,
slaags geraakt met communistische be
togers. De betoging, verboden door de
regering, was ter herdenking van le
dood van een vijftigtal Arabische dor
pelingen uit de grensplaats Kafr Kas-
sem. aan de vooravond van de militaire
actie tegen Egypte.
Onwettig. De drie westelijke commandan
ten in Berlijn hebben de Sovjet-autori
teiten verzocht, onmiddellijk stappen te
doen om aan het „onwettige ingrijpen"
van Oostduitse functionarissen aan de
grens tussen Oost- en West-Berlijn een
einde te maken. Te Mariënborn heeft
de Oostduitse politie sinds 17 oktober
98 goederenwagons met post van West-
Berlijn voor West-Duitsland vertraging
bezorgd.
Bezorgdheid. Een aantal Franse schrijvers,
en intellectuelen, onder wie Albert Ca
mus, Frangois Mauriac, Jean-Paul Sar
tre en Simone de Beauvoir, hebben in
een telegram aan premier Kadar hun
bezorgdheid uitgesproken over het her
vatte proces tegen de Hongaarse schrij
ver Tibor Dery. Zij spreken de hoop
uit, dat het proces openbaar en recht
vaardig zal zijn.
Kruising. De enige „Tigon" (kruising tus
sen tijger en leeuw) ter wereld is dins
dag in de dierentuin van Bloemfontein
afgemaakt. Het beest was 23 jaar en
de autoriteiten meenden, dat het te
zwak was om de komende winter door
te komen.
Het noordelijkst. De Amerikaanse marine
meldt, dat de atoomonderzeeër Nauti
lus op haar jongste reis naar de noord
pool verder noordelijk is gekomen dan
welk ander schip ook. Zij bereikte onder
het poolijs varend een punt op een
afstand van slechts 180 zeemijl van de
pool. De duikboot keerde maandag na
een tocht van 67 dagen op haar basis te
Groton in de staat Connecticut terug.
Wedstrijd. Boven Atlanta in het zuiden der
Verenigde Staten, begint woensdag een
„bommenwerp-wedstrijd", waaraan
door Engelse en Amerikaanse toestellen
wordt deelgenomen. Door ingew'kkelde
berekeningen kan men de trefzekerhied
reeds zeer nauwkeurig bepalen. De
wedstrijd wordt sinds 1948 gehouden
en de afstanden tussen de trefpunten
liepen reeds terug tot enkele meters.
Arabisch. De Egyptische hoge autoriteit
voor het Suezkanaal heeft medegedeeld,
dat met ingang van woensdag slechts
in het Arabisch kan worden gecorres
pondeerd.
IN DE oudheid was de betekenis van
het orakel en de waarde van de waarzeg
gerij in het algemeen reeds een sterk om
streden punt. De grote massa geloofde er
maar al te graag aan, omdat de mens nu
eenmaal graag wil weten wat in de toe
komst verborgen ligt, maar óók omdat de
gave van het waarzeggen werd beschouwd
als een door de goden bedachte bescher
mingsmaatregel ten behoeve
van de me-asen. Dat was een
zo troostrijke gedachte dat
men die liever niet wilde prijs
geven. Aan de ene kant werd
deze gave beschouwd als een
bewijs voor het bestaan der
goden, maar anderzijds zag
men er ook niet tegen op de
stelling om te keren door de
uitspraak
„als er goden bestaan moet ook het voor
spellen mogelijk zijn". Bij de meer bezon
ken naturen deed zich echter vaak een
sterke scepcis tegen het verschijnsel der
profetie voor. Afgezien van het feit, dat
vele denkers de cultus der priesters niet
erg vertrouwden, kwam iqdere profetie na
tuurlijk in tegenspraak met de leer der
voorbeschikking. De uitspraken tegen de
orakels zijn in de klassieke oudheid dan
ook al zeer talrijk. Cicero trachtte bijvoor
beeld te bewijzen dat geen profetiën
mogelijk waren, terwijl Aristophanes er
onbewimpeld de spot mee dreef. Herodo-
rus pakte de zaak van de praktische kant
aan door te vertellen dat de priesteres van
het orakel te Delphi herhaaldelijk omge
kocht was en Demosthenes belasterde haar (Nadruk verboden
op gelijke wijze met de opmerking dat ze
getracht had door haar uitspraken in de
gunst te komen van Philippus van Mace
donië, de vader van Alexander de Grote.
Een zekere Oinomaos schreef zelfs enige
pamfletten tegen de orakels, evenals de
satiricus Lucianus uit Syrië die in de
tweede eeuw na Chr. enkele geschriften
speciaal aan de bestrijding der orakels
v heeft gewijd. Deze laatste
schrijver was zo „modern", dat
hij alle wonderen kort en
goed voor bedrog verklaarde,
zich daarmee op een lijn
stellend met velen uit onze
tijd die het onverklaarbare
eenvoudig ontkennen, om
dat zij er met hun materia
listische en wetmatige inzichten geestelijk
geen vat op kunnen krijgen.
Uiteraard waren er in de oudheid nog
vele anderen die zich tegen het verschijn
sel van de profetiën verzetten, maar wij
behoeven hen hier niet allen op te halen,
want het ging er uitsluitend om aan te
tonen dat niet alles, wat door de orakels
werd gepresenteerd door iedereen voor
zoete koek werd geslikt.
Desondanks is het niet onaardig ook eens
wat uitspraken uit het verleden op te die
pen die volkom,en juist gebleken zijn, voor
zover we althans de overleveringen mogen
geloven.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
