Tweede Kamer heeft geen bezwaren tegen Deltaplan Tienduizenden ondeugdelijke soldatenhelmen afgekeurd r r\ Parlementair commentaar Van dag tot dag Het geval Zjoekov Woordenstroom afgedamd Zij dringt aan op grote openbaarheid bij voorbereiding en uitvoering mm Kogels gingen er dwars doorheen Vier jaar geëist tegen eindcontroleur WOENSDAG 30 OKTOBER 1957 HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 3 Protest tegen autoweg door het Gerendal i mm. Textieloorlog uitgebroken in Alblasserdam Prijzen met tien tot vijftien percent verlaagd Een maand voor schuld aan bedrijfsongeval geëist f' MÉS I Wegenwacht ging „ondergronds" werken &p de ^praatótoel U it breidings werken ^Hoe is het ontstaan Dit woord: MAK Ondanks alle koortsachtige speculaties j jn politieke kringen en persbeschouwingen over het „geval-Zjoekov" de afgezette minister van Defensie van de Sovjet-Unie moet nog steeds worden vastgehouden aan de simpele conclusie, dat de draag wijdte en betekenis van deze mutatie niet te definiëren zijn. Er is geen enkel hou vast, dat een enigszins betrouwbare ana lyse van de te verwachten gevolgen wet tigt. Het is nutteloos, aan mutaties in de hoge Sovjet-kringen altijd hooggestemde ver wachtingen ten aanzien van de gevolgen j en diepgaande conclusies ten aanzien van de achtergronden vast te knopen, omdat de werkelijke situatie binnen de muren van het Kremlin nooit tenvolle kan wor den uiteengerafeld. Doch de mutatie, waarvan thans Zjoe kov het onderwerp is, tekent zich in be langrijkheid uiteraard wel af tegen een aantal voorgaande veranderingen in de opperste leiding van de Sovjet-Unie, door dat hij altijd beschouwd is als de exponent van het Russische leger in de tegenstelling tussen leger en partij. Een geluidloze en vlotte verwijdering van Zjoekov uit het leidinggevende appa raat zou voor Kroesjtsjev een belangrijke overwinning betekenen op de punten, waar de tegenstellingen tussen partij en leger wrijvingen veroorzaken. De dicta tuur van de partij Is altijd min of meer binnen de perken gehouden door de in vloed van het leger, dat op sommige be langrijke details van binnen- en buiten landse politiek andere denkbeelden koes terde. Wanneer deze invloed zou worden afgezwakt door de verdwijning van de populaire legerleider Zjoekov, zou de mo gelijkheid niet ondenkbaar zijn dat Kroesjtsjev zijn greep op de totaliteit der Sovjet-Russische federatie zou kunnen versterken tot een intensiteit, die de een- mans-dictatuur opnieuw zeer nabij zou komen. En zo raakt men onwillekeurig in spe culaties verzeild, die nergens bevestiging vinden. Doch al ontbreken de feiten en zelfs de aanwijzingen, men kan zich op den duur niet onttrekken aan de indruk, dat de figuur van Kroesjtsjev gaat lijken op de kruik, die te water gaat tot.... Want deze man heeft met talent doch ook met onmiskenbaar geluk hoog spel ge speeld aan de lopende band. Of dit succes hem niet eens naar het hoofd zal stijgen, zodat hij reikt naar een hoogte die een diepe val mogelijk maakt, is een bijna intuïtieve verwachting, die zich steeds sterker opdringt bij iedere nieuwe coup, waarvan Moskou in laco nieke taal melding maakt. Het Gerendal, een natuurreservaat in Zuid-Limburg, dat tussen Valkenburg en Gulpen van de noordzijde van het plateau van Margraten in de richting van het Geuldal loopt, wordt bedreigd. De rijks waterstaat heeft voor de nieuwe verbin ding Maastricht-Heerlen een autosnelweg geprojecteerd, waarvan een deel door het Gerendal loopt. De Contactcommissie voor Natuur- en Landschapsbescherming, de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Neder land en de stichting Het Limburgs Land schap hebben vergeefs bij de rijkswater staat stappen geda n om deze plannen gewijzigd te krijgen. De commissie van overleg voor de wegen, een subcommissie van de Raad van de Waterstaat, is ontoe gankelijk gebleken voor de vertogen van de verenigingen, aldus heeft jhr. mr. M. van der Goes van Naters, voorzitter van de Contactcommissie voor Natuur_ en Landschapsbescherming, in een bijeen komst in Valkenburg medegedeeld. Men hoopt dat het wetsontwerp Ruimte lijke Ordening, dat het afwegen van be langen op dit en dergelijke gebieden voor staat en dat blijkens het voorlopig verslag een grote Kamermeerderheid zal krijgen, een zodanig overleg zal mogelijk maken, dat de plannen van de rijkswaterstaat kun nen worden voorkomen. De drielingsteden aan de Jangtse in de Chinese provincie Woehan zijn thans onderling volledig verbonden met de voltooiing van deze brug over de rivier. Op deze foto ligt Woetsjang op de zuidelijke en Hanjang op de noordelijke oever. Op de achtergrond, rechts, ziet men de Han, een zijrivier van de Jangtse. Op de noordelijke oever van de rivier ligt de derde stad: Hankow. (Van onze Kamerverslaggever) Elf spekers zijn gisteren in de Tweede Kamer aan het woord geweest over het Deltaplan. Er werd in de zaal druk gefilmd. Achter de ministerstafel hing een grote kaart van zuidwestelijk Nederland. Uit het debat bleek duidelijk, dat de Kamer de voorkeur geeft aan afsluiting van de zeegaten tussen de Westerschelde en de Rotterdamse Waterweg boven verhoging van de 700 kilometer oude dijken. Met de principiële opzet van het Deltaplan ging de Kamer akkoord. Het eigenlijke Deltaplan omvat de afsluiting van het Haringvliet, het Brouwers havens Gat, de Oosterschelde, het leggen van een dam door het Volkerak en door de Grevelingen, werken in het gebied van de Oude Maas en versterking van de hoogwaterkeringen, aansluitend op de dammen. De afsluiting van de zeegaten zal moeilijker en omvangrijker zijn dan enig ander werk van deze aard dat ooit in ons land werd uitgevoerd. Door het gat van de Oosterschelde stroomt 2000 miljoen kubieke meter water per getij. Door het stroomgat bij Schelphoek stroomde 270 miljoen kubieke meter water per getij. Dat was het grooste stroomgat na de ramp van 1953. '■X, x< Betere verbindingen De hoofddammen, die de zeegaten af sluiten, zullen voor het verkeer niet van grote betekenis zijn omdat zij .te westelijk zijn gelegen en geen rechte lijn vormen. Belangrijker zijn de dammen, die meer landinwaarts in de rivieren moeten worden gelegd.. Dan wordt bijvoorbeeld de route tussen Rotterdam en Zierikzee verkort van honderd tot vijftig kilometer. Reeds nu drongen de Zeeuwse volksver tegenwoordigers, de heren Van der Peijl (C.H.U.), Westerhout (P.v.d.A.), Van Don gen (K.V.P.) en Kodde (S.G.P.) er op aan, ook een dam te leggen in de Oosterschelde, van Zierikzee naar Beveland. Ook vroegen zij een vaste verbinding over (of onder) de Westerschelde naar Zeeuws Vlaanderen. De uitvoering van de Deltawerken zal totaal ongeveer 25 jaren duren, hoewel veel eerder, binnen 6 a 10 jaar, reeds betere verbindingen worden verkregen, hetgeen vooral van belang is voor Rotterdam, dat met de ontwikkeling van de gemeentelijke Europese markt voor een enorme taak staat. Zeeland kent eigenlijk geen woning nood, terwijl Rotterdam, met een achter stand op woninggebied, steeds meer ar beidskrachten nodig zal hebben. Kosten van het Deltaplan worden geraamd op 2500 miljoen gulden. Verdeeld over 25 jaar vond de heer B i e w e n g a (A.R.) dat niet zo erg veel. De schade bij de storm ramp van 1953 bedroeg 1500 miljoen gulden. Hoewel het Deltaplan grote voordelen heeft, zij er ook nadelen aan verbonden. De Kamer zag wel in, dat er in het Delta gebied offers zullen moeten worden ge bracht. Men drong er daarom op aan alle aandacht te besteden aan de schadevergoe ding. Vooral de heer Van der Zaal (A.R.) kwam op voor de bedreigde belan gen van de visserij en de oester- en mossel cultuur in Zeeland. Overleg Algemeen werd ook aangedrongen op grote openbaarheid bij de voorbereiding en uitvoering van de werken. „Zorg er steeds voor", waarschuwde de heer Zege- In Alblasserdam en omgeving is thans een reeds jaren dreigende textieloorlog uitgebroken, die resulteert in prijsverla gingen van tien tot vijftien percent voor vrijwel alle soorten kleding en zelfs voor merkartikelen, waarvan de verkoopsprij zen vastliggen. Enige tijd geleden wendde een Alblas- serdamse scheepswerf zich tot een der plaatselijke textielfirma's met een voor stel, om haar werknemers in de gelegen heid te stellen, tegen gereduceerde prijzen kleding te kopen. Na overleg met een aan tal collega's wees de firma in kwestie dit voorstel van de hand. Korte tijd later echter bleek, dat een „onderkruiper" toch een overeenkomst met de leiding van de werf had gesloten, vol gens welke het personeel dier werf via een spaarbonnen-systeem in een andere textielzaak een korting van vijf percent op alle aankopen zou krijgen. Eerst heb ben de overige winkeliers getracht, hun dwalende collega tot andere gedachten te brengen, doch toen dit niet lukte, zijn zij een wraakactie begonnen door hun eigen prijzen met tien tot vijftien percent te verlagen. De prijzenslag is thans in volle gang en een bemiddelingsaanbod van de voorzitter van de Christelijke Textiel'oond is voorlopig afgewezen. Vrijwel algemeen is men overigens van mening, dat de diepere oorzaak van het conflict zetelt in het feit, dat er in Alblasserdam en om geving (ook in Kinderdijk en Nieuw-Lek- kerland woedt een textielkrijg) veel te veel textielzaken zijn, terwijl ook de concur rentie der omliggende grote steden zich geducht doet gelden ring Hadders (V.V.D.), dat de be volking via de provinciale instanties in het overleg wordt betrokken. Laat alles zoveel mogelijk lopen over de vertrouwde organen in de betrokken gebieden. Vrijwel alle sprekers bestreden het voor nemen van de regering, de polder- en wa terschappen 40 percent te laten bijdragen in de kosten van versterking en verhoging van de oude dijken. De polders kunnen die lasten niet dragen, zei mej. Schilt- h u i s (P.v.d.A.). Het rijk moet een groter deel van de kosten voor zijn rekening nemen. Er werden percentages genoemd van 90 en 95. De dam in het Volkerak, ten noorden van Dintelsas, vond mr. Burger (P.v.d. A.)te noordelijk geprojecteerd. Zijn be zwaar hield ook verband met de belangen van België. Dintelsas zou wel eens het eind punt kunnen worden van „een Moerdijk kanaal". In Beneluxverband moet men België niet het minimum geven, maar met het maximum van de mogelijkheden reke ning houden. De Lauwerszee Het wetsontwerp inzake een principiële beslissing over het Deltaplan omvat ook de gelijktijdige aanpassing, versterking en verhoging van de waterkeringen buiten het zuidwestelijke Deltagebied, waarvoor 200 miljoen gulden is geraamd. De afslui ting van de Lauwerszee moet met spoed tot stand komen, betoogden de heren D e Ruiter (C.H.U.) en B i ew e n g a (A.R.). Met de afdamming wordt de kust in het Noorden recht getrokken, waardoor een zwakke plek verdwijnt. Vandaag wordt het debat voortgezet. Tegen de 41-jarige voormalige bagger- ondernemer S. F. uit Bovenkarspel hééft de procureur-generaal bij het gerechtshof te Amsterdam terzake van grove schuld aan een bedrijfsongeval met dodelijke af loop een maand gevangenisstraf geëist. De rechtbank te Alkmaar had de man, na eenzelfde straf als thans in hoger beroep is gerequireerd, tot een boete van 300 gul den veroordeeld. Op 22 oktober van het vorig jaar was de verdachte met zijn tijdelijke hulp, de 15- jarige tuinbouwknecht S. T. de Wit, be zig een der twee drijvers van zijn kleine baggermolen los te maken van de ponton omdat men in een sloot onder Venhuizen een brug moest passeren. De baggermolen was daartoe aan de wallekant gemeerd. De molen was tijdens deze werkzaamheden omgeslagen en de jongen was van de pon ton afgegleden, onder de molen geraakt en in de modder gestikt. Hij kon niet zwem men. De verdachte had tegen de jongen gezegd, dat als de molen dreigde om te slaan hij in het water moest springen dan zou verdachte hem er met een stok uit halen. Op grond van zijns inziens grote twijfel over de juiste toedracht van het ongeval pleitte de raadsman vrijspraak en subsi diair oplegging van een voorwaardelijke straf. Verdachte heeft zijn baggermolen verkocht en is nu tuinbouwarbeider. Het hof zal op 12 november arrest wijzen. ZQ&&X1 %VXi: V 4 x i 3, ff In de Tweede Kamer begonnen giste ren de debatten over het Deltaplan. Achter de ministers-tafel hing een grote kaart, waarop de voorgenomen afsluiting der zeegaten was aangege ven. Daarvoor zaten (van links naar rechts) de ministers Hofstra (Finan ciën), Algera (Verkeer en Waterstaat) en Mansholt (Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening). Vele duizenden soldatenhelmen, die tus sen 1953 en 1957 door fabrieken in Does burg en in Krommenie voor het ministerie van Oorlog werden vervaardigd en afge leverd, zijn ondeugdelijk gebleken. Zij maakten deel uit van een bestelling van 400.000 helmen, waarvan thans, bij her keuring veertig procent afgekeurd moest worden. Schietproeven hebben uitgewezen dat de helmen te licht waren en daardoor onvoldoende weerstandsvermogen hadden: de kogels gingen er dwars doorheen, in- plaats van, zoals verwacht mocht worden, slechts onbetekenende deuken in de hel men te veroorzaken. Een 64-jarige kantoor bediende uit Doesburg, die de ondeugde lijke helmen bij de eindcontrole in de fabriek zou hebben goedgekeurd, hoorde gisteren wegens het in gevaar brengen van de veiligheid van de staat voor de Arnhemse rechtbank vier jaar gevangenis straf tegen zich eisen, dit mede op grond van het feit, dat ons land zich volgens het hoog militair gerechtshof zich nog steeds in tyd van oorlog bevindt. De verdachte bekende, inderdaad te lichte helmen te hebben goedgekeurd en op zijn staten de getallen zodanig te hebben ge wijzigd, dat het leek alsof de daarop ver melde helmen wel aan het minimum-ge- wicht voldeden. Door een depressie zou hij geruime tijd te lichtvaardig de controle hebben behandeld. De man, die dertig jaar lang in Indonesië werkzaam is geweest in overheidsdienst, was belast met de kwali teitscontrole van de helmen. Er moesten eind 1956 nog 73.000 helmen worden afge- (Van onze parlementaire redacteur) Er werd gistermiddag druk gefilmd in de Tweede Kamer, waar het debat over het Deltaplan was begonnen. De toeschou wers in de bioscopen zullen straks echter kunner waarnemen, dat er in de zitting slechts matige belangstelling bestond en dat hetzelfde op de publieke en gereser veerde tribune het geval was. Hiermee zij allerminst gezegd, dat ons volk en de Kamer niet beseffen welke enorme be tekenis de afsluiting van de zeearmen en de versterking van de hoogwaterkering hebben. Want de rampzalige gevolgen van de overstroming in 1953 is nog niemand vergeten. siM Het wetsontwerp zelf komt echter op niet veel meer neer dan op een voorstel, dat er toe strekt de wetgever de plannen te doen bezegelen, die op de uit te voeren werken en dan nog alleen maar in grote trekken betrekking hebben. Bovendien moet men ook nog bedenken, dat met die uitvoering ten dele al een begin is gemaakt. Het element van het nieuwe is dus aan het ontwerp vreemd en verder ontbreekt het ook aan bijzondere spanning, doordat er vrijwel eensgezindheid bestaat wat het te bereiken einddoel aangaat. Ongetwijfeld levert het door de regering voorgestelde nog wel stof tot verschil van mening om trent bepaalde punten op, doch niettemin kunnen de beraadslagingen moeilijk de ge moederen in beroering brengen. Het wetsontwerp is bovenal uit een nationaal oogpunt van het grootste be lang. In meer dan één opzicht doen er zich ook kwesties voor van bijzonder belang voor bepaalde provincies. Het debat leverde het bewijs, dat, welke grieven men hiel en daar wel tegen ons stelsel van even redige vertegenwoordiging moge koesteren, de nogal eens verkondigde stelling, dat het in de Kamer al te zeer zou ontbreken aan afgevaardigden, vertrouwd met bepaalde locale of provinciale belangen, geen steek houdt. Dinsdag hebben de Zeeuwen zich bijvoorbeeld duchtig geweerd. Men kan kwalijk beweren, dat er te weinig aandacht aan Zeeuwse en ten dele ook Brabantse problemen is besteed. Een van de sprekers, mr. Burger (P.v.d.A.), heeft ook aandacht besteed aan de in ternationale kant van de zaak en de vraag gesteld, in hoeverre de plannen rekening houden met te eerbiedigen belangen van België. Deze afgevaardigde was van mening, dat minister Algera hier en daar die belangen op een wel wat al te luchtige wijze wegwuift. Er is dus niet slechts aan locale en nationale, maar ook aan inter nationale aspecten van het Deltaplan aan dacht besteed. leverd, toen het hoofd van de technische staf, kolonel ir. M. C. Palm, die juist de leiding van deze staf had overgenomen, de minimum- en maximum-gewichten der helmen vaststelde. De verdachte zeide, dat eerst als minimum-grens 900 gram, daarna 985 gram ein tenslotte 1040 gram, bij een maximum van 1170 gram, werd voorge schreven. Voor het grootste gedeelte van de totale order was echter in het geheel geen gewicht bepaald. De verdachte meen de dat, Waar. reeds .zo veel afgeleverde helmen door het ministerie waren geaccep teerd, het er voor de laatste partij niet meer op aan zou komen. Eerste partjjen niet gecontroleerd? Kolonel Palm, als getuige gehoord, ver klaarde, dat de gevaren van het gebruik van ondeugdelijke helmen zeer groot zijn. De man in het veld, die zijn lichaam waagt, loopt grote kans dodelijke verwondingen op te doen en de gevechtswaarde van de troep wordt ongunstig beïnvloed. De kolo nel zei, niet te kunnen begrijpen, hoe ver dachte te lichte helmen en helmen met haarscheuren had kunnen goedkeuren. De officier zei in zijn requisitoir dat de verdachte door zijn bedrog met mensen levens heeft gespeeld. Hij heeft een te rooskleurig beeld gegeven van de bescher- mingswaarde van door hem gekeurde hel men. Ofschoon dit onder anderen door prof. Van Bemmelen wordt bestreden, wil de de officier vasthouden aan de opvat ting, dat wij nog in tijd van oorlog leven. De raadsman achtte dit laatste standpunt onjuist. Volgens de militaire rechtspraak is de tijd van oorlog weliswaar nog niet afgelopen, doch voor een civiele rechtbank gelden deze overwegingen niet. Pleiter achtte in ieder geval de eis van de officier buiten iedere proportie. Verdachte is een hoogst fatsoenlijk man, die vanwege zijn uitstekende staat, van dienst in de tropen belast werd met deze vertrouwenspost. Persoonlijk voordeel heeft hij niet uit zi.jn fouten getrokken. Hij was na het over lijden van zijn vrouw in oktober 1956 te spatisch om, na de vaststelling van de mi- nimum-gewichtsgrenzen, iets te onderne men dat enorme stagnatie in de leveranties der helmen tot gevolg zou kunnen hebben, aldus de raadsman. De verdediger bestreed, dat zijn cliënt de veiligheid van de staat in gevaar zou hebben gebracht. De veiligheid van de staat was al in gevaar gebracht door de levering van 327.000 helmen, die de fabriek uit zijn gegaan zonder enige gewichtscon trole. Pas ten opzichte van de laatste 73.000 golden voorschriften omtrent het gewicht.. Hij vroeg dan ook vrijspraak. Uitspraak 12 november. Gisteren is wegenwachter D. Blok voor het eerst „ondergronds" gegaan en ook onder \vater. Hij zal namelijk de nieuwe tunnelroute surveilleren tussen Haarlem- Noord cn Uitgeest door de Velsertunncl, een route van plus minus veertien kilo meter, die aansluit op het gesurveilleerde traject ZaanstreekAlkmaar. Wegenwacht Blok werd vooraf geïnstru eerd door de dix-ecteur van de wegenwacht van de A.N.W.B., de heer G. van Leeuwen, waarna hij zijn arbeid tussen de twaalf duizend voertuigen, die dagelijks de tun nels passeren, begon. Voordien werd hij geïntroduceerd bij verschillende functio narissen van het tunnelcomplex. De heer Van Leeuwen vertelde onder andere, dat binnenkort langs dit traject ook telefoon posten van A.N.W.B. en Rode Kruis ge vestigd zullen worden. Over enkele weken zal de wegenwacht ook verschijnen op het traject Rotterdam Hoek van Holland, waardoor de grenzen van België en Duitsland verbonden worden met Nederlands „natte grens", met Enge land. Een bof Als kinderen - en speciaal jongetjes - de ouderdom van twee jaar bereiken, menen zij geroepen te zijn er op eigen houtje op uit. te trekken en de wereld, te verkennen. Zij zijn volslagen blind voor het feit, dat men eerst lagere school, m..o. en vakopleidingen achter de rug moet hebben, vooraleer men gerechtigd is in de vakantie voorzichtig eens wat verder van huis te gaan om nieuwe aspecten van de wereld te ontdekken. Ons jongetje van bijna twee lijdt even eens aan dat misverstand en aangezien hij de Nederlandse taal nog in genen dele machtig is, valt het moeilijk met hem over deze aangelegenheid van gedachten te wisselen. Zijn opvatting is blijkbaar: ik kan lopen, dus waarom zou ik dat niet doenLopen betekent echter voor hem: alle hekwerken en andere hindernissen forceren, die voor afsluiting van zijn domein zijn aangebracht en het ouderlijke huis zo geniepig mogelijk ontsluipen, zodat de familie in doodsangst moet gaan speuren in de omliggende stra ten. Dezer dagen was het weer zover. Hij was weg, zo verschrikkelijk weg alsof de aarde hem had opgezwolgen. De hele wijk werd gealarmeerd - zonder succes. De politie stond reeds gereed om in versterkte mate uit te rukken. Toen een lieve oude dame kivam vertellen, dat zij een dreumes van om en nabij de twee in een geparkeer de auto had zien stappen. Zij had zich afgevraagd of daar geen kwaad in stak, maar ja, de jeugd is tegen woordig zo zelfstandig, had ze gedacht. Het was haar ontgaan, of de jongen vervolgens ook met de wagen was weggereden. Onder haar kordate leiding werd de speurtocht verlegd naar de plek van de auto. Het: voertuig stond er nog, doch ogenschijnlijk verlaten en leeg. Maar men moet de jongelieden van dit slag kénnen - dan rekent men ook op de onwaarschijn lijkheden. Hij zat er wel degelijk in - ond.er de achterbank. Onzichtbaar en ge luidloos. Toen we hem eruit hadden gewurmd, kwam de eigenaar van de auto naar bui ten. Hij hoorde het verhaal aandachtig aan en zei, dat we geboft hadden. Hij stond namelijk op het punt, met de auto naar Parijs te rijden. „Als ik niet even een schone zakdoek had moeten halenzei hij dromerig. Non ja, dan We zullen er maar vief verder over pein zen. De jongen had niet eens een bewijs van Nederlanderschap en een schone luier bij zich R. Agteran ADVERTENTIE U kunt wel duurdere cremes kopen maar geen betere dan NIVEA Op de door Gedeputeei-de Staten van Noordholland aan de Provinciale Staten aangeboden begroting 1958 van het Pro vinciaal Elektriciteitsbedrijf Noordholland is een bedrag van f 11.530.000 uitgetrokken voor uitbreidingswerken. Daarvan zal f 120.000 bestemd worden voor het tot stand brengen van het bouwkundig ge deelte van een nieuwe telefoonautomaten- installatie op de noordelijke binnenplaats van het hoofdgebouw te Bloemendaal. De telefoonautomateninstallatie is in 1935 in dienst gesteld met een capaciteit van 350 aansluitingen en in 1950 uitgebreid tot een capaciteit van 500 aansluitingen, welke capaciteit in 1958 wordt bereikt. Een nieuwe centrale zal in de toekomst nodig zijn. Voor de inrichting, waarvan de kos ten voorlopig op f 440.000 geraamd wor den, zal op de begroting voor het dienst jaar 1959 een krediet worden aangevraagd. Voor het aankopen en bouwrijp maken van een terrein met bijkomende werken is als eerste termijn voor het stichten van een hoofdmagazijn op een nader te be palen plaats in het district „Zaansti-eek" een bedrag van f 500.000 geraamd. Thans is het hoofdmagazijn op het terein van de Centrale te Velsen gevestigd, terwijl als hoofdopslagplaats voor kabels een loods te Zandvoort aanwezig is. Beide ruimten zijn reeds geruime tijd te klein. Er zal op korte termijn voor meer magazijnruimte moeten worden gezorgd, echter niet op het terein van de Centrale. Men zegt van diex-en dat ze mak zijn, wanneer zij gemakkelijk zijn te leiden, volgzaam, tam. Het woord is een ver korting van het in het Middelneder lands reeds vooi-komende bijvoeglijk naamwoord ghemac: kalm, aangenaam, maar eigenlijk: in orde gemaakt. De laatste betekenis brengt ons op het spooi van de verwantschap met net zelfstandig naamwoord gemak en het werkwoord maken. Maken is oor spronkelijk: samenvoegen en gemak is dus: het samengevoegde, het vertrek, een betekenis die het Duitse Gemach nog heeft en die wij nog kennen in: geheim gemak. Uit het denkbeeld sa mengevoegd, passend, geschikt, vloeit de betekenis gerieflijk, rustig, vredig, ^kalm, voort.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 5