Bloemendaal koopt „Elswout" aan SM tr Rijk zal vermoedelijk voor de helft in de kosten bijdragen Beaverbrook's bladen wrijven MacMillan „verraad" aan Steeds was zij bruidsmeisje HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 13 De damcompetitie Fraaie zege van 't Oosten op DSTO (Amsterdam) j/rt. p/Sjje/ouiCs Offer van nationale soevereiniteit ligt echter in toenemende afhankelijkheid van Amerika besloten Eisenhower steekt Amerika een hart onder de riem NOG SIECHTS 2 DAGEN EXPOSITIE PERZISCHE EN CHINESE TAPIJTEN HET LANDGOED „ELSWOUT" TE OVERVEEN Onderzoek naar samenhang van lonen en ongelukken Toezeggingen aan het E .G .K S .-parlement H. Pierhagen benoemd aan Koninklijk Conservatorium DONDERDAG 7 NOVEMBER 1957 De gemeenteraad van Bloemendaal heeft woensdagmiddag met algemene stemmen besloten tot aankoop van het landgoed Elswout te Overveen voor ongeveer f 1.170.000. De grootte van de gekochte goederen is 77.63.79 ha, waarvan 1.54 ha voor boom gaarden en tuingrond, 67.59.79 ha voor opgroeiend bos, eikenhout, bomen, wegen, paden, water, bruggen, vier koepels, een faisanterie, een hertenhuis en erven en 8.50.00 ha voor weiland tussen Elswoutslaan en het Ramplaanpad. Ook behoren bij de koop de Duinlustweg (gedeeltelijk), de Zijweg en de Elswoutslaan (gedeeltelijk). Het besluit is genomen onder voorwaarde, dat het rijk een subsidie zal verlenen. Het is de bedoeling een stichting te vormen die belast zal worden met het beheer van het landgoed. Er zullen nog voorzieningen moeten worden getroffen, zodat de overdracht pas tegen 1 mei tegemoet gezien kan worden. Het landgoed zal voor publiek tegen betaling opengesteld worden. De onroerende goederen werden gekocht voor f 1.111.152 en de op het landgoed en de boerderij aanwezige roerende inventaris en de veestapel voor maximum f 59.408. De openbare vergadering heeft bijna een half uur geduurd; daarvoor waren de raadsleden al twee uur in besloten zitting bijeengeweest. In de openbare bijeen komst heeft burgemeester dr. D. H. P e e- reboom Voller meegedeeld, dat ge bleken is, dat er zich over het voorstel verschillende gedachten hebben gevormd. Een krant heeft bericht, dat het voorstel tot aankoop van het landgoed wat te maken zou hebben met verplaatsing van het raadhuis naar Elswout. Dit is niet de be doeling. Het voorstel houdt uitsluitend in aldus de burgemeester om in het bezit te komen van een cultuur-historisch zeer goed onderhouden landgoed, dat voor de reci'eatie van Bloemendaal van groot belang is. Niet onverwacht In het streekplan Zuid-Kennemerland is bepaald, dat Elswout als landgoed zal blijven bestaan. Het is daarom gelukkig, dat de gemeente in de gelegenheid is het aan te kopen. Het voorstel heeft de ge meenteraad niet onverwacht bereikt. Ge ruime tijd geleden is reeds een bedrag gereserveerd voor aankoop van landgoe deren. Sindsdien zijn onderhandelingen gevoerd over aankoop van Elswout, welke onderhandelingen geruime tijd in beslag hebben genomen. Thans is het zover, dat tot aankoop kan worden besloten. Overdracht op 1 mei De burgemeester vervolgde, dat op 1 mei de ovex-dracht zal geschieden. Voor die tijd zullen nog diverse maatx-egelen moeten worden getroffen. Aandacht dient te wor den besteed aan de exploitatie van de boerderij, aan het personeel, dat thans in dienst is en aan de wijze, waarop het land goed beheerd zal worden. De ovexTxeid zal ADVERTENTIE zich met het laatste niet kunnen belasten en daai-om zal een stichting worden ge vormd. Er zal verder onderhandeld moeten worden met de eigenaren en het rijk. Bij de onderhandelingen heeft het rijk reeds toegezegd voor de helft in de aankoop te zullen bijdragen. Een definitief besluit moet nog woi'den genomen. In de toekomst zal de medewerking van de raad nodig zijn voor het treffen der maatregelen. Tot heden is de aankoop gebaseerd op goed vertrou wen; de besprekingen in de afgelopen maanden wettigen het vertrouwen, dat alles in orde zal komen. In antwoord op een vraag van de heer F ij e n (K.V.P.) deelde de burgemeester mee, dat in november 1956 voor aankoop van landgoedex-en f 500.000 gereserveerd is. Ook is de opbrengst van de verkoop der villa van „Caprera" bestemd voor het doel. Mr. Vliegen (Arbeid) herinnerde er aan, dat zijn fractie al jaren aange drongen heeft op aankoop van buiten plaatsen voor de gemeenschap. Daai-om juichte hij het voorstel bijzonder toe. Het voorstel zou naar buiten de indruk vesti gen, dat het vreemd is op dit ogenblik, nu de bestedingsbepex-king de aandacht van velen heeft, tot aankoop wordt overge gaan. Men mag echter niet vergeten, dat de ondex-handelingen reeds geruime tijd gaande zijn. Burgemeester Peereboom Voller antwoordde, dat aangenomen kan worden dat de bestedingsbepex-king van voorbij gaande aard is; Elswout blijft echter be houden voor het nageslacht. Overal in Nederland zal men de gemeenteraad dank baar zijn dat het besluit genomen is. Aan mr. Vliegen deelde spreker mee, dat het te vex-wachten is, dat het rijk in de exploitatie zal bijdragen; een voorbeeld ervan is in Bloemendaal aanwezig. De raad zal de stichtingsakte samenstellen en een bedrag op de begroting uittrekken voor de exploi tatie. Daaruit blijkt, dat de raad veel te zeggen heeft. Nadat de heer Smidt van Gelder (V.V.D.) het voorstel had aanbevolen en de x-aad met algemene stemmen het besluit tot aankoop van Elswout had genomen, bracht de heer Pinx'ter (K.V.P.) hulde aan B. en W. Hij wenste het college geluk met het besluit, dat van grote betekenis zal zijn voor de groei en bloei van Bloemendaal. De spelex-s van Damclub 't Oosten blij ken zich nu pas goed aan het hoofdklasse- spel te hebben aangepast, getuige de 14-6 overwinning die in Amsterdam op DSTO werd behaald. Het was een aantrekkelijke wedstrijd, waarin vooral de topspelers van 't Oosten hun damkennis demonstx-eerden. De resultaten van de verschillende spe lers waren: DSTO—'t Oosten: J. Gokkel— W. de Jong 0-2, J. DijkstraF. Slot 0-2, H. v. d. Heide Sr.H. J. van Berk 0-2, M. VreeburgH. v. d. Vossen 1-1, J. de Jong A. de Jong 0-2, D. BlokkerJ. Poppen 1-1, B. HelmW. Roest 1-1, J. van Zanten C. v. d. Does 2-0, J. SchussW. Beider 0-2, E. v. d. HeideC. M. Beek 1-1. Totaal 6-14. In afdeling A wex-d voorts gespeeld Oost zaan— Canisius, welke ontmoeting een ver rassende 12-8 overwinning opleverde voor Oostzaan. Gezellig Samenzijn I versloeg St. Bavo met 14-6. De stand in groep A luidt nu: Gezellig Samenzijn I 5 5 0 0 10 Jozef Blankenaar II5 4 0 1 8 D. S. T. 06 4 0 2 8 't Oosten 6 3 0 3 6 St. Canisius 6 1 2 3 4 St. Bavo 5 1*1 3 3 D. C. G6 0 3 3 3 Oostzaan 5 1 1 3 3 Afdeling B Op overtuigende wijze heeft Joz. Blan kenaar I in afdeling B aangetoond de sterkste te zijn. Ook de spelers van de Haarlemse Damclub waren niet opgewas sen tegen het doortastende spel van het in topvorm spelende Joz. Blankenaar. Met een gevoelige 15-5 nederlaag moesten de Haax-lemmers de eer aan hun tegenstan ders laten. De gedetailleerde uitslag luidde: I-IDC Joz. Blankenaar: N. BlomW. v. d. Sluis 2-0, H. T. LuifA. den Doop 1-1, J. W. van DartelenP. van Heerde 1-1, J. H. Meure B. Berk 1-1, H. G. TeunisseS. Goezin- nen 2-0, J. BoerkoelS. Jongedijk 0-2, C. SchelfautN. Riebeek 0-2, J. Bus—O. J. B. v. d. Sleen 0-2, J. van LooyH. Berk 0-2, A. Douma—S. Zurel 0-2. Totaal 5-15. De uitslagen van de overige in groep B gespeelde wedstrijden waren: Den Helder— DWW 9-11, DDD—GS II 10-10, Joz. Blan kenaar I—DCY 14-6. De ranglijst vertoont nu het volgende beeld: Jozef Blankenaar I 7 7 0 0 14 D. C. Y6 5 0 1 10 D. D. D6 2 2 2 6 H. D. C6 2 13 5 D. W. W4 2 0 2 4 c D. A4 12 1 4 Gezellig Samenzijn II 6 1 1 4 3 Den Helder 7 0 0 7 0 Beroemd Elswout, reeds in de Gouden Eeuw een van de beroemdste buitenplaatsen van Kennemerland, heette toen nog Molijns- of Marcelishof. Omstreeks 1634 werd de Molijnshofstede in het duin gebouwd en dit landgoed bezit ook een fraaie tuin architectuur. De heer Carel du Moulin, aanvankelijk zeer rijk, ging later bankroet en deze mooie hofstede, het latere „Els wout", ging over aan de heer Gabriel Mar selis, die het ook voltooide. Hij was een zeer rijke ijzermagnaat. Tijdens zijn beheer werd „Elswout" een ware lusthof; vooral van de tuinaanleg maakte deze bewoner veel werk. Er werden exotische gewassen gekweekt en er kwamen geschoren hagen, berceaux, terrassen en vijvers. Zijn naam leeft nog voort in de Marselisvaart. Tal van hoge gasten hebben „Elswout" bezocht, zoals de Princesse Royale Max-ia Stuart met haar tienjarig zoontje, de latere koning-stadhouder Willem III. Ook Tem ple, de zeer bekende Engelse gezant, heeft er vertoefd. Tijdens het beheer van de zoon van Gabriel Marselis, Joan, ging het landgoed door verwaarlozing erg achteruit. Sedex't 1805 behoort de buitenplaats aan de families Van der Vliet en Borski, steeds van vader op zoon. De heer W. Borski bouwde het huis omstreeks 1884 en daar na kwam het in eigendom van mevrouw Van der Vliet-Borski. De tegenwoordige eigenaren zijn de klein- en achterklein kinderen van de erven van mevrouw Luden-Van der Vliet. De boerderij, waar nu de heer Warnink woont en die ook bezit van de gemeente is geworden, zal later mogelijk verpacht worden. Op de Elswoutslaan wei'den in mei 1770 de bomen gepoot die er nu nog staan en die dus nu een kleine tweehonderd jaar oud zijn. Dit geschiedde met toestemming van Rijnland. De poort wei'd in 1670 ge bouwd, waar tijdens de Duitse bezetting lelijke aanbouwsels werden aangebracht. Thans, nu deze eigendom van de ge meente wordt, zal er misschien gelegen heid zijn die te verwijderen, zodat de fraaie cartouche met het wapen van Mar- celis dan weer zichtbaar zal worden. Er is ook nog een Engelse brandspuit uit 1837, waarschijnlijk de oudste van ons land, uit Londen afkomstig. Ook bestaat nog een zogenaamde duinwagen (rijtuigje), die mis schien naar het Openluchtmuseum te Arn hem zal gaan, hoewel het veel aardiger zou zijn als ook deze hier kon blijven. Ook is er nog een Russisch wagentje en als deze voertuig enbewaard konden blijven, dan zou men toch iets hebben om op stal te zetten. Historisch gezien, zou het ook aanbe veling verdienen, dat de ijskelder bewaard bleef voor het nageslacht, hoewel daar in Bloemendaal nog wel meer voorbeelden van te vinden zijn. De heer Emiel van der Vliet, die vruchtgebruiker en woonachtig op „Duinlust" was, stierf in april 1939. Nu de koop definitief is, is er de mogelijkheid geschapen, dat dit landgoed ook voor het publiek opengesteld wordt, maar dit alles moet nog nader worden geregeld. ADVERTENTIE Because Dunhil) is uow made in Holland (Van onze correspondent in Londen) MacMillans verklaring bij de opening van de nieuwe parlementszitting over de noodzaak een groter deel van de Britse soevereiniteit prijs te geven ter wille van de westelijke gemeenschappelijke zaak heeft de vraag doen rijzen wat hy daar mee precies bedoelt. Mogelyk zal hy, als hy maandag opnieuw in het Lagerhuis spreekt, opheldering geven, maar waar schijnlijk heeft hij slechts een richtlijn willen aangeven, waarbij hij in andere be woordingen herhaalde wat reeds in het communiqué na zijn besprekingen met Eisenhower was aangekondigd, namelijk dat er'geen plaats meer is voor volkomen onafhankelijkheid en geen land meer de grote vraagstukken op eigen gelegenheid kan oplossen. Na de Suez-cx-isis, een jaar geleden, wa ren Gx-oot-Brittannië en de Verenigde Sta ten elkaar wantrouwende bondgenoten. In Amerika meende men, dat Europa desnoods de rug kon worden toegekeerd en in Groot- Brittannië was er een roerige minderheid, die dacht dat de Britten nog machtig ge noeg waren en dat Gi'oot-Brittannië nog niets van zijn oude glorie verloren ha,d. Ook Eden werd destijds door deze stem ming, welke steeds sterker werd, naar mate Groot-Brittannië meer posities moest opgeven, meegesleept. Het resultaat van deze gevaarlijke verdeeldheid was, dat de Russen vaste voet kregen in het Nabije Oosten. Het plan Eisenhower was niet meer dan een noodvex-band. Een gezamen lijke politiek ontbx-ak. De nieuwe tech- nisch-wetenschappelijke prestaties van de Sovjet-Unie hebben zowel Gx-oot-Brittan- nië als de Vex'enigde Staten echter wak ker geschud. De les uit de beschamende Suezperiode is blijkbaar door beide geleerd. MacMillans verklaring betekent niét, dat hij met opzienbarende plannen voor de dag zal komen, maar wél dat het tempo van het integratieproces, zeker op militair gebied, aanzienlijk zal worden versneld. Het is echter nog te vroeg om te zeggen of een bovennationaal militair gezagsor gaan tot de tastbare mogelijkheden be hoort. Minister Dulles heeft reeds gewaar schuwd dat men niet te hard van stapel moet lopen. Dit wil echter niet zeggen, dat men niet het oog gaat richten op een ont wikkeling, welke enkele maanden geleden nog voor onmogelijk werd gehouden. De Britse minister van Defensie Duncan San dys (Churchill's schoonzoon en kampioen voor de Europese beweging) brak reeds op de jongste conservatieve partijconferentie een lans voor een wereldpolitiemacht, die volgens hem de enige mogelijkheid is om de vrede te verzekeren. Nauwer econo misch en politiek samengaan, zal niet ge makkelijk te verwezenlijken zijn, maar het zal misschien overwogen worden. De cen trale politieke leiding die het Sovjetblok kenmerkt past nu eenmaal niet in een de mocratisch bestel. Volgens MacMillan is het grote histori sche keerpunt, dat zelfs een machtig land als de Verenigde Staten tot de erkenning gekomen is dat het anderen, terwille van zijn zelfbehoud, nodig heeft. Hoe meer geldt dit voor het militair en economisch kwetsbare Groot-Brittannië. Het is duide lijk dat de Britse regering in haar aanval op de nationale zelfzucht zal moeten op- tox-nen tegen de eigen 'réchtexwleugel, die nog altijd weigert de nieuwe toestand te erkennen. Beaverbrook's isolationistische bladen schi-eeuwen reeds mooi-d en brand over MacMillans „verraad". Schade en schande De Britten doen met Europa mee om economisch niet het loodje te leggen. De nieuwe saamhorigheidsleer vindt in Groot-Brittannië weerklank, omdat de Britten de zwakste partij zijn en omdat zij door schade en schande hebben geleerd, dat de nieuwe bewapening ondanks het overboord werpen van een belangrijk deel van de oude boven hun financiële macht gaat. Zij kunnen onmogelijk op het gebied van waterstofbom, raketten en x-uimtevaart met Russen en Amerikanen wedijveren. MacMillan heeft Eisenhower voorgehou den, dat, indien Amerika zijn houding niet verandert, Groot-Brittannië bankroet zal gaan, waarmee de eerste verdedigingslinie der Verenigde Staten zou ineenstorten. Dat heeft de doorslag gegeven voor de Ameri kaanse ommezwaai. Groot-Brittannië zal van zijn kant iets van zijn nationale trots moeten opgeven MacMillan zinspeelde hier op en in het vervolg meer op Ame- ka gaan leunen, maar als volwaardig deel genoot. De Amerikaanse spionage-angst maakte dit totnutoe onmogelijk. Groot- Brittannië ontwikkelde zijn eigen H-bom, hetgeen alleen door uiterst rechts werd toegejuicht. Van de uitwerking van de nieuwe saam horigheid zal het afhangen of de al zo lang gewenste arbeidsverdeling tussen de lan den der Noox-datlantische Verdragsorgani- WASHINGTON (Reuter) President Eisenhower zal mogelijk reeds vandaag in een radiotoespraak aankondigen dat het gehele wetenschappelijke progx-amrra van de Vex-enigde Staten zal worden versneld om te kunnen concurreren met de Sovjet- Unie op het gebied van projectielen en satellieten. Dit is vandaag door een woord voerder van het Witte Huis medegedeeld. In antwoord op de vraag of de vervroegde datum is gekozen omdat hij samenvalt met de herdenking van de Russische revolutie, zei de woordvoex-der van het Witte Huis: „Niet helemaal, maar wij kennen dxe da tum". De president heeft onlangs een serie redevoeringen aangekondigd over de na tionale economie, de defensieprograms en de pogingen om gx-otere wetenschappelijke prestaties te levex-en. Het besluit om de Amerikanen hiervan op de hoogte te stel len werd genomen na het lanceren van de eerste Russische kunstmaan. (AFP) Eisenhower zal in december, als hij de N.A.V.O.-vergadering in Parijs bijwoont, geen bezoek aan Londen brengen. Een woordvoerder van het Witte Huis heeft meegedeeld, dat de pi-esident snel naar Washington terug moet wegens werkzaamheden. De president hoopt later eens naar Groot-Brittannië te gaan. Gaillard naar Londen? PARIJS (Reuter) Een Franse rege ringsambtenaar heeft gezegd dat premier Gaillax-d in de loop van de volgende week naar Londen zou willen gaan voor bespre kingen met MacMillan. Gaillard, die een voorstander van een versterking van de N.A.V.O. is, zou van plan zijn daartoe voorstellen te doen op de N.A.V.O.-confe- rentie en wil zich van Britse medewerking verzekeren. ZONN (UP) De Britse minister van Bevoorrading Aubrey Jones spreekt van daag in Bonn met de Westduitse minister van Defensie Stx-auss over de mogelijk heden van een gezamenlijke wapenpro- duktie. Onlangs heeft Strauss daarover in Londen gesproken met zijn Britse ambt genoot Duncan Sandys. De besprekingen hebben geen betrekking op raketwapens, zo wordt in Bonn gezegd. ADVERTENTIE in de „VLEESHAL", GROTE MARKT, HAARLEM Sluiting Zaterdagavond 10 uur satie tot stand zal komen. Men beseft in Londen dat vooral Frankrijk medezeggen schap verlangt in het gebx-uik van de H- bom wil het bereid zijn af te zien van de vervaardiging er van en dat om dezelfde redenen ook de Westduitsers moeten wor den gepaaid om hun geleerden te laten deelneinen aan het gemeenschappelijke kernonderzoek, zij het buiten hun eigen gx-ondgebied. Deze nieuwe ontwikkeling betekent dat de Britten, dank zij verdere inkrimping van hun defensieprogram, in staat zullen zijn krachtiger dan tevoren de inflatie te bestrijden en daardoor te vens een sterkere bondgenoot te worden. De gemeenteraad van Bloemendaal heeft het belangrijke besluit geno men het landgoed Elswout te Over veen aan te kopen. Een der oudste buitenplaatsen uit Kennemerland blijft voor het nageslacht bewaard m zal in de toekomst voor het publiek open gesteld worden. Elswout heeft een rijke historie. De poort aan de Elswoutslaan bestaat al enige eeuwen. Links ziet men een afbeelding van de poort uit het jaar 1746; Verwacht mag worden dat de poort gerestaureerd zal worden. Rechts geven wij een andere af beelding van 1746 en wel de lustplaats. ADVERTENTIE maar nimmer de bruidToen, op een (goede) dag, schafte zij zich een Maidenform Bh aan. Binnen een half jaar speelde het orgel het „ta-ta tata" voor hóór! Een „true stox-y!" Aan de geraffineerde mo dieuze lijn, die zo'n charmant maidenform- modelletje aan het figuur verleent, valt be slist niet te twijfelen. En dat kan z'n goede gevolgen hebben De voltallige ÏÏlCLldcn^Orïïl collectie (vanaf f 9.25) vindt u bij 9 «AN DIPTSr VAN RIETSCHOTEN ROME, (UP) Het kolen- en staal parlement heeft zich gistex-en in Rome bezig gehouden met de kwestie van mi gratie van arbeiders binnen de gemeen schap. De Italiaanse afgevaax-digden toonden zich voorstander van een zo groot moge lijke bewegingsvrijheid. Een Franse af gevaardigde betoogde daarentegen dat migratie moet worden gezien als „het laatste x-edmiddel", indien de kans op ar beid in eigen land uitgesloten is. Een Bel gische vertegenwoordiger wees er op dat men in het algemeen slechts bereid 5s ge schoolde arbeiders op te nemen. Hij stel de voor de normen van de Kolen en Staal gemeenschap in overeenstemming te brengen met die van het Euromarkt-ver- drag, die aanzienlijk ruimer zijn en waar in mindere eisen aan de vakbekwaamheid van de arbeider worden gesteld. De mi gratiebepalingen dienen te zijn gebaseerd op een overeenkomst tussen regeringen, wei-kgevers- en werknemersorganisaties, zo zei Bertrand. De migratie van arbei ders die geen definitief contract hebben dient te wox-den tegengegaan. De Nederlandse afgevaardigde G. M. Nederhorst waarschuwde tegen een even tuele verstoring van 't evenwicht, die door migratie zou kunnen optreden. Dit lokte een reactie uit van de Italiaan Enzo Ciac- chero, lid van de Hoge Autoriteit. In een grotere gemeenschap zullen verstoringen van het evenwicht eerder worden opgelost dan opgei'oepen, zo betoogde hij. De ach teruitgang van de Mezzogiorno, het zuide lijk deel van Italië was geen gevolg van de éénmaking, .naar van het verbreken van de economische banden met Frankrijk in 1887, aldus Giacchex-o. Ten aanzien van de veiligheid in de mij nen werd besloten dat deskundigen van de Gemeenschap een onderzoek zullen in stellen naar een mogelijke samenhang tussen mijnongelukken en de lonen der mijnwerkers. Volgens Giacchero kunnen „doeltreffende maatregelen" te verko- ging van de veiligheid slechts worden ge nomen indien dit ondei'zoek is voltooid. Een commissie voor sociale zaken uit de Gemeenschap bestudeert tevens de sa menhang van mijnongelukken en arbeids duur. De Hoge Autoriteit zal drie miljoen dol lar uittrekken voor maatregelen tegen stofvox-ming in de mijnen en de bestrijding van beroepsziekten zoals silicose. De Fransman Paul Finet, eveneens lid van de Hoge Autoriteit, zei dat er een multi laterale conventie wordt ontworpen over de veiligheid in de mijnen. Deze conventie, waarvan de opstelling op grote technische moeilijkheden stuit, zal het parlement te zijner tijd worden voorgelegd. Met ingang van 1 januari 1958 is de heer H. Pierhagen te Haarlem benoemd tot hoofd van de school voor gewoon onderwijs en uitgebreid lager onderwijs, behorende bij de opleiding voor de danskunst van het Koninklijk Conservatorium voor Muziek in Den Haag.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 15