RITMEESTER
Kinder
feestje
lU'JXMl
Nederlandse chemische industrie
over Euromarkt en vrijhandelszone
Zo nodig meer geld voor
bestrijding werkloosheid
Parlementair commentaar
TWEEDE KAMER
Minister Suurhoff had geen
bezwaar tegen motie-Van Lier
Méésterlijkzo'n
FIAT
Arie Kater: werk
met karakter
Margot S. E. Scharten-
Antink overleden
17
Bevinding van commissie
Ook leraren schuldig aan
rel op Julianaschool
Euromarkt overkoombaar;
vrijhandel wellicht te zwaar
Ziekenfondspremie
wordt iets verhoogd
Kerkelijk Nieuws
Dodelijk ongeval berecht
Sir Winston wordt 83
Kort nieuws
KNAC klaagt over zware
belastingdruk op auto's
Nederlandse verffabriek
stimuleert schilderkunst
VRIJDAG 29 NOVEMBER 1957
(Van onze Kamerverslaggever)
Met algemene stemmen heeft de Twee
de' Kamer gisteren een motie aangeno
men met het oog op de waarschijnlijkheid,
dat voor de tewerkstelling van werklozen
meer aanvullende werken zullen moeten
worden uitgevoerd dan mogelijk is met
de bedragen, die daarvoor op de begro
ting I958 zijn uitgetrokken.
De motie nodigt daarom de regering
uit binnen het raam van het streven naar
fjnaneieel-economisch evenwicht, aanvul
lende kredieten aan te vragen, zodra dit
v00r een voldoende mogelijkheid van te
werkstelling op deze werken noodzake
lijk mocht blijken.
De motie was ingediend door de leden
van de P.v.d.A., V.V.D. en C.H.U. Van
de zijde van de K.V.P. en A.R. was de
motie niet mede ondertekend. „Als de mi
nister het vergulde pilletje wil slikken,"
zei de heer Biewenga (A.R.), „moet hij
dat zelf weten, maar de motie is over
bodig, omdat er in de Kamer geen me
ningsverschil heerst over de bestrijding
van de werkloosheid, indien deze onver
hoopt mocht toenemen." „Akkoord," ant
woordde de heer Kikkert (C.H.U.), „maar
de motie is alleen bedoeld als steun voor
de minister." Minister Suurhoff zelf ver
klaarde de motie niet op te vatten als een
verguld pilletje. Zij geeft weer, wat hij
zelf als beleid voor het komende jaar
heeft uitgestippeld en daarom zag hij geen
argument om zich tegen de motie te ver
zetten.
In het noorden
Naar aanleiding van de klacht van de
heer Van Lier (P.v.d.A.), dat het percen
tage tewerkgestelde werklozen in de noor
delijke provincies thans lager is dan an
dere jaren, verklaarde minister Suurhoff,
dat dit percentage snel kan wisselen. Op
22 november 1955 bedroeg het in de drie
noordelijke provincies 75 percent (7400
mannen) en op 20 november 1956 was het
65 percent (3477 mannen). Op 18 novem
ber was het percentage 60 (6360 mannen).
Op 14 oktober 1957 bedroeg het aantal te-
werkgestelden 3311 en op 18 november
10.947. Bij zo'n snelle toeneming van de
werkloosheid is het niet mogelijk de men
sen direct te plaatsen. Het beeld kan daar
door van week tot week snel wisselen.
Een vergelijking op een bepaalde datum
is nooit zuiver. De omstandigheden kun
nen zeer verschillend zijn.
Vele tienduizenden uit de noordelijke
provincies van ons land hebben in de loop
der jaren elders een bestaan gezocht. Een
aanzienlijk deel van hen behoort tot de
economisch sterkeren, zoals vaklieden,
die hun weg hebben gevonden zonder hulp
van de overheid. Daarnaast verleent de
ADVERTENTIE
Tracteer dan Uw
kinderen op RIVELLA,
want het is zo veilig
als de natuur zelf I
En U zult bemerken dat
de jeugd er dol op is.
RIVELLA is een
natuurproduct uit melk.
Sprankelend goudgeel
V&iufaH da/n atufeM
Verkrijgbaar bij Uw wijnhandelaar
en de horecabedrijven
(Van onze correspondent in Wenen)
Een commissie, bestaande uit twee be
stuursleden van de Nederlandse vereni
ging voor de Hongaarse school op Isels-
berg heeft de gebeurtenissen rondom de
hongerstaking ter plaatse onderzocht en
daarvan uitvoerig mededeling gedaan aan
het bestuur in Wenen. Daarop heeft het
bestuur besloten dat er strenge maatrege
len moeten worden genomen. Het ontslag,
dat de rektor reeds had ingediend, werd
aanvaard, terwijl met inachtneming van
de wettelijke bepalingen ook een drietal
leraren zal worden ontslagen. Een aantal
leerlingen zal op proeftijd worden gesteld.
Aan de waarnemend rektor werd voor
lopig de leiding van het internaat toe
vertrouwd.
Intussen stelt het bestuur in samenwer
king met Oostenrijkse instanties alles in
bet werk om een nieuwe rektor te vin
den, die zo spoedig mogelijk moet worden
benoemd.
Rust en orde zijn weer ten volle her
steld: de leerlingen hebben spontaan hun
vertrouwen in de commissie alsook in het
Nederlandse bestuur tot uitdrukking ge
bracht en leggen zich neer bij de reeds
getroffen en nog volgende maatregelen.
De commissie van onderzoek verklaart
uitdrukkelijk dat de gesignaleerde ge
beurtenissen hoegenaamd geen politieke
achtergrond hebben gehad, doch uitslui
tend een verklaring vinden in tegenstel
lingen onder de Hongaren zelf. Het valt
niet te ontkennen dat de leerlingen, maar
vooral ook de leraren, een zeker gemis
tonen aan de nodige tucht en samenwer
king.
directie van de arbeidsvoorziening steun
voor de verplaatsing van een klein aan
tal blijvende werklozen, die zonder hulp
elders niet zouden slagen.
Deze steunverlening voor een kleine
groep is tenvolle gerechtvaardigd, ver
klaarde minister Suurhoff gisteren. Maar
met deze steun slagen wij er niet in zelfs
maar een stukje van het arbeidsoverschot
in de noordelijke provincies weg te ne
men. We kunnen er alleen maar de stij
ging mee afremmen. „Daarmede zeg ik
niet," aldus de minister, „dat bedrijfsle
ven en overheid zich niet moeten inspan
nen in het noorden meer werkgelegenheid
te scheppen. Zolang dat echter niet het
geval is, wordt nog steun verleend bij de
verplaatsing van een deel van het arbeids
overschot.
Beroepskeuzebureaus
Over de subsidiëring van de particu
liere beroepskeuzebureaus verklaarde mi
nister Suurhoff, dat de Kamer er gerust
op kan zijn, dat met voortvarendheid aan
een royalere regeling wordt gewerkt. Vol
gens de minister zullen aan een definitie
ve subsidieregeling kwaliteitseisen moe
ten worden verbonden. Hij wil echter pro
beren die kwaliteitseisen voorlopig te
scheiden om bij de volgende begroting,
voor 1959, over de financiële kant een be
slissing te kunnen nemen. Van het indie
nen van een motie zagen de heren Zwa-
nikken (K.V.P.) en Van Eibergen (A.R.)
hierna af.
Loon voor vrouwen
Staatssecretaris Van Rhijn betoogde
hierna, dat het streven naar gelijke be
loning voor vrouwen en mannen vooral
door het bedrijfsleven dient te worden be
vorderd. Duitsland beloont de vrouwen
met 63 percent van het loon van de man
nen, Zwitserland met 64 percent. In Frank
rijk, dat zich in het kader van de Euro-
markt erg druk heeft gemaakt voor de
gelijke beloning voor mannen en vrouwen
voor gelijke arbeid, bedraagt het verschil
nog altijd 15 a 20 percent. Dat zijn alle
drie landen, die de desbetreffende conven
tie van Genève hebben getekend. Het be
zwaar van de heer Van Dis (S.G.P.) te
gen een eventuele vijfdaagse werkweek,
omdat de Bijbel zegt:„Gij zult zes dagen
arbeiden en de zevende dag is de dag des
Heren," noemde de staatssecretaris een
voorbeeld van verkeerd bijbelgebruik. Ge
vraagd wordt de heiliging van één dag
in de week. De vijfdaagse werkweek wordt
er niet mee verworpen. Overigens zijn
wij daar bepaald nog niet aan toe, aldus
staatssecretaris Van Rhijn.
ADVERTENTIE
w
Ja, en dat al 24 jaar
dank zij de juiste keuze
van vorm en inhoud!
Een gaaf genot.
In het jaarverslag over 1956 van de
Vereniging van de Nederlandse Chemi
sche Industrie wordt ingegaan op de po
sitie dezer industrie in verband met de
Europese Gemeenschappelijke Markt en
de Vrijhandelszone. De chemische in
dustrie is gerekend naar omzet de vier
de bedrijfstak in ons land. Uit door de
Vereniging verzamelde gegevens kan on
der voorbehoud wat de buitenlandse ge
gevens betreft worden geconcludeerd dat
de Nederlandse chemische industrie on
geveer de vijfde plaats in West-Europa en
de twaalfde plaats in de wereld inneemt;
haar grootte zou 1 pet. van de wereldin
dustrie uitmaken. Haar rol in de wereld
export is groter omdat zij naar vérhou
ding meer exporteert dan de andere lan
den met uitzondering van Zwitserland.
Over het effect van de eventueel tot
stand te brengen vrijhandelszone valt
aldus het verslag niet veel te voorspel
len, al was het alleen maar omdat hierin
1 nog niet voldoende tekening is. Toch mag
men zich volgens hetgeen thans bekend
is met bezorgdheid afvragen of de opzet j
juist is eerst ons land in een protectionis-
tisch geheel te schuiven om dit gebied te
zelfder tijd open te stellen voor de pro-
dukten van landen met lage tarieven. Voor
verschillende sectoren van de chemische
industrie zal wei gelden dat de zich aan-
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Suurhoff is er bij de verdedi
ging van zijn begroting zonder kleer
scheuren afgekomen. Wel had aanvanke
lijk de heer Zwanikken (K.V.P.) zwaar ge
schut in stelling gebracht, toen hij de mi
nister verweet, een het vorige jaar aan
genomen motie inzake een grotere finan
ciële bijdrage uit de schatkist ten behoe
ve van particuliere bureaus voor beroeps
keuze naast zich te hebben neergelegd.
Deze afgevaardigde kreeg echter te horen,
dat moties wensen bevatten, maar geens
zins bevelen, waaraan de regering per se
gevolg heeft te geven. De minister kon
voorts tot zijn verdediging aanvoeren, dat
er over deze aangelegenheid een advies
van de commissie-Langeveld in de maak
was geweest, waarop hij niet had mogen
vooruitlopen.Nu is het advies binnen, doch
daarmee zijn nog geenszins alle proble
men opgelost. Met voortvarendheid zal
Sociale Zaken aan een regeling werken.
Tenslotte stelde de minister in het voor
uitzicht, dat hij zijn uiterste best zal doen
tegen de tijd, waarop de begroting 1959
ter tafel zal komen, met een andere fi
nanciële regeling voor den dag te komen.
Maar, aldus gaf hij te kennen, over een
en ander heeft ook en vooral de minister
van Financiën een woordje mee te spre
ken. De heer Zwanikken bleek uiteindelijk
bereid te zijn plannen om het de minister
nu al lastig te maken, hetzij met een mo
tie, hetzij op andere wijze, te laten varen.
Dit in afwachting van wat de begroting
het volgend jaar te zien zal geven.
's Ministers partijgenoot de heer Van
Lier (P.v.d.A.) kreeg zonder hoofdelijke
stemming een motie aangenomen. Op
grond van de verwachting dat toeneming
van het aantal voor plaatsing op aanvul
lende werken in aanmerking komende
krachten boven de ramingen waarschijn
lijk is, nodigt deze motie de regering uit,
aanvullende kredieten te vragen, zodra
dit voor een voldoende mogelijkheid van
Op advies van de Ziekenfondsraad en
van de Sociaal-Economische Raad heeft
de minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid besloten de premie voor de ver
plichte ziekenfondsverzekering te verho
gen van 4,2 op 4,4 percent. Deze verhoging
is noodzakelijk door de stijging van de uit
gaven der ziekenfondsen. Zoals bekend is
houdt de werkgever de helft van de pre
mie op het loon van de werknemer in. Het
werknemersaandeel van de ziekenfonds
premie wordt dus verhoogd van 2.1 op 2.2
percent.
Ned. Herv. Kerk
Benoemd tot geestelijk verzorger van
„Het Zonnehuis" te Beekbergen: J. van
Veen, voorganger der Hervormde Evange
lisatie te Barneveld, die deze benoeming
aannam. Beroepen te Polsbroek en Vlist:
J. Kruijt te Neder-Laagbroek; te Blijhan
(toez.): G. Verschragen, vicaris te Borculo;
te Kollumerzwaag (toez.): M. H. Geertsema
te Stedum.
Evang. Luth. Kerk
Drietal te Dordrecht: J. Hallewas te
Oude- en Nieuwe-Pekela; J. J. F. Herr
mann te Alkmaar-De Rijp en H. Johannes
te Middelburg-Vlissingen.
tewerkstelling op deze werken noodzake
lijk mocht blijken. Zulks binnen het raam
van het streven naar financieel-econo-
misch evenwicht. Minister Suurhoff kon
dus gerust verklaren tegen de aldus ge
stelde motie geen bezwaar te hebben. Dit
kon hij ook tegenover zijn ambtgenoot
Hofstra gerust voor zijn rekening nemen.
De rechtbank te 's Gravenhage heeft de
23- jarige Indonesische student A. T. A.
A. A. to ar M. wonende te Delft over
eenkomstig de vordering van de officier
van Justitie veroordeeld tot een geldboete
van 75,- subsidair vijfiten dagen hechte
nis omdat deze jongeman schuldig geacht
wordt aan de dood van een vriend, even
eens een Indonesisch student, bij een ver
keersongeval op de dag voor Kerstmis
1956 te Leiden.
De student reed met vier vrienden in
een kleine autobus in een smalle straat.
Bij een kruispunt naderde van rechts een
auto. Tengevolge van een botsing sloeg
de autobus over de kop.
sluitende landen meer de Nederlandse
afzet op de Euromarkt verkleinen dan de
vergroting van de export naar de zich aan
sluitende gebieden zal bedragen; er zijn
evenwel ook delen van deze industrietak
die duidelijk van de creatie van de zone
zullen profiteren. Voor vele en daaron
der belangrijke bedrijven zou het wel
zo kunnen liggen, dat de Euromarkt een
overkoombare uitdaging betekent, terwijl
de creatie van de vrijhandelszone de
strijd te zwaar maakt.
Veel zal afhangen van de wijze waarop
de mededingingsregelen in het Euro-
marktverdrag en straks in de vrijhan
delszone uitgewerkt en gehanteerd wor
den. Chemische industrie kan het niet
stellen zonder kartelafspraken en dit
geldt hier sterker dan bij andere indus
trietakken. Dit is een gevolg van het feit
dat men dikwijls dezelfde cindprodukten
fabriceert uit verschillende grondstoffen
en volgens verschillende procédé's, waai -
door vaak hetgeen voor de een hoofdpi 0-
dukt, voor dc ander bijprodukt en soms
zelfs afvalprodukt is. Een verbod van kar
telovereenkomsten in de Euromarkt zal
gaan ten detrimente vooral van de klei
nere en de niet-geïntegreerde bedrijven,
ten voordele van de economische machts
posities; vaak zijn kartels het enige mid
del om tegen machtsposities te concurre
ren.
ADVERTENTIE
voor perfecte voethygiëne
Sir Winstoii Churchill, die zaterdag
zijn 83ste verjaardag hoopt te vieren,
heeft woensdag in zijn woning aan
Hyde Park Gate te Londen het ere
burgerschap aanvaard van de stad
Margate. Een delegatie van de stad,
onder leiding van burgemeester John
G. Read, bood Sir Winston het certifi
caat aan in een kistje, vervaardigd van
eikenhouten planken uit de gebombar
deerde Drie-eenheidkerk van de stad.
De toren van de kerk was sinds eeuwen
een navigatiepunt van de marine,
waaraan Sir Winston zijn hart
heeft verpand.
Apotheker veroordeeld. Het gerechts
hof te Arnhem heeft een 46-jarige apothe
ker in IJselmuiden tot f 1000 boete ver
oordeeld wegens het valselijk samenstellen
van staten, behorende bij aan een zieken
fonds te Kampen gezonden rekeningen.
Hij had hogere bedragen ingevuld en meer
leveringen vermeld dan juist was. De pro
cureur-generaal had drie maanden gevan
genisstraf gerequireerd. Tot deze straf had
ook de rechtbank te Zwolle de apotheker
veroordeeld.
Tot 21 december exposeert bij Magda-
lena Sothmann te Amsterdam de jonge
schilder en tekenaar Arie Kater, wiens
werk soms verwantschap vertoont met dat
van strijdvaardige figuren als Goya,
Oaumier en andere kunstenaars, die zich
met de politieke prent hebben bezig ge
houden. En in een andere tijd had Kater
wellicht al enige naam gemaakt als poli
tiek tekenaar. Het is zijn eenzaamheid, dat
hij voor zijn visie en uitingswijze geen
emplooi vindt. Want de politieke prent, als
ik daarvan nog mag spreken, is wel zeer
van karakter veranderd. In de maatschap
pelijke strijd heeft die prent toch enigs
zins zijn redenen "van bestaan verloren.
Wat aan te klagen valt en onze veront
waardiging kan oproepen, ligt ondanks
direct dreigende gevaren toch ook weer zo
ver weg, dat het verbeelden van één en
ander niet die beklemmende realiteit ver
krijgt, die men van een prent verwacht.
En ook hebben we teveel smerigheden van
te dichtbij meegemaakt, die toch al moei
lijk te bevatten waren, laat staan konden
dienen als aanleiding tot prenten, die tot
positieve daden prikkelen. Van de Russi
sche onderdrukkers is het nu eenmaal
moeilijker ons een voorstelling te maken
dan van S.S.'ers en de vage krantenfoto's
van Maleter waren daarentegen niet in
nemend. De politiek in eigen land levert
de tekenaar toch ook verder minder stof
dan ae krantenschrijver. En zeker liggen
de meer abstracte grapjes, waarmee som
mige tekenaars bij bladen van verschillen
de overtuiging terecht kunnen, Arie Kater
ten ene male niet.
Kater is verre van abstract. Mogelijk
wat romantisch, in gedachten of wel met
terdaad zich bewegend in mileus waar mo
gelijkheden tot projecties van zijn voelen
hem geboden worden. En daar er zo weinig
van zijn mogelijkheden gebruik zal wor
den gemaakt, ligt het wel voor de hand
dat hij enige steun zoekt door zich te spie
gelen aan dat hele grote voorbeeld: Goya,
die meer nog dan die andere gedrevenen
zo op zichzelf aangewezen was. Moeilijk
ook zou Kater een sektariër kunnen zijn.
Hij heeft daarvoor toch te veel humor. Hij
kan van mensen houden. De tentoonstel
lingzaal is maar een kleine tribune, die
men bovendien niet vaak betreden kan.
Maar hij verdient „gehoord" zijn werk
dus bekeken te worden. Want dat laat
ste is vol karakter en dus mooi.
Bob Buys
„Handel moet hogere lasten
doorberekenen
Als de Eerste en Tweede Kamer akkoord
gaan met het kortgeleden ingediende wets
ontwerp tot verhoging van de omzetbelas
ting op personenauto's, motorrijwielen en
scooters en de voor deze voertuigen be
stemde banden, zal dit onder meer bete
kenen, dat over de invoerwaarde van per
sonenauto's in totaal 61 procent belasting
wordt geheven. Bovendien betaalt elke
schakel in het verkoopproces nog eens
procent omzetbelasting, aldus een medede
ling van de Koninklijke Nederlandse Auto
mobiel Club.
De KNAC deelt voorts mede, dat na 1
januari nieuwe personenauto's ongeveer
tien procent duurder zullen zijn dan voor
15 oktober, indien het wetsontwerp wordt
aangenomen. De KNAC betoogt, dat de
handel de hogere belasting niet uit eigen
beurs zal kunnen opbrengen en deze dan
ook aan de kopers wil doorberekenen, het
geen dan op de bovenvermelde verhoging
van 10 procent neer zal komen.
Deze nieuwe verzwaring van lasten op
een deel van het motorwegverkeer, aldus
de KNAC, wordt in het wetsontwerp ge
motiveerd met de opmerking, dat de per
sonenauto ook bij gebruik voor zaken, veel
al een aspect van persoonlijk comfort
heeft, daarbij werd de hoop uitgesproken,
dat een verschuiving naar de kleine, goed
kope wagen het gevolg van deze nieuwe
belastingregeling zal zijn.
De KNAC meent, dat bij 95 procent van
alle personenauto's het persoonlijke com
fort op de tweede plaats komt en de zake
lijke functie in de eerste plaats.
Ten aanzien van de beoogde verschui
ving naar de kleine wagen, merkt de
KNAC op, dat de huidige belastingdruk al
voldoende is om deze te bereiken: ruim 60
procent van alle personenauto's valt reeds
in de categorie kleine wagens.
Voorts wordt medegedeeld, dat het mo
torwegverkeer vorig jaar ongeveer 370
miljoen gulden aan de staatskas heeft bij
gedragen, terwijl de totale uitgaven voor
dit verkeer „slechts" ongeveer 224 miljoen
hebben bedragen.
Het enige, dat werkelijk tegenover de
systematische verzwaring van lasten op
het gemotoriseerde verkeer staat, aldus de
KNAC, is de bestedingsbeperking, die tot
gevolg heeft dat het rijk en in nog veel
sterker mate de provincies en gemeenten,
hun activiteiten in de sector der verkeers-
voorzieningen inkrimpen.
Met prijs van duizend gulden
De directie van een in Apeldoorn ge
vestigde Nederlandse fabriek voor schrijf-
schilderbehoeften heeft dit jaar voor de
eerste keer een prijs van duizend gulden
uitgeloofd voor de winnaar van een door
haar uitgeschreven prijsvraag met het
doel „de belangstelling voor de schilder
kunst in de ruimste zin te bevorderen".
Deelnemers moesten een schilderstuk in
zenden, dat in aard en karakter „de
vreugde van het schilderen" zou uitbeel
den en de ingezonden werken moesten zijn
uitgevoerd in hetzij olieverf, aquarelverf,
gouacheverf, temperaverf of pastel. In
totaal zijn 393 schilderijen ingebracht,
waaruit de jury, bestaande uit de heren:
prof. dr. N. R. A. Vroom, Hans Engelman,
Jan van Heel, Gabriel Smit, Theo Swage-
makers en H. G. F. Sasburg vijftig werken
koos, die voor bekroning en expositie in
aanmerking kwamen. De eerste prijs
werd toegekend aan Hanny Bouman in
Rotterdam voor haar schilderij „Herfst
landschap". De drie aan de prijs verbon
den eervolle vermeldingen, bestaande uit
bedragen van tweehonderdvijftig gulden,
uit te keren in artikelen van de betreffen
de onderneming, naar keuze van de win
naar, werden toegekend aan Rudy Bier
man, Jef Diederen en Frans Nols voor
hun scheppingen. De jury kwam tot de
conclusie, dat het gemiddeld peil van de
inzendingen niet zeer hoog was. Zij be
treurde het te moeten vaststellen, dat velen
van de beste, door naam en faam aan
haar bekende Nederlandse kunstenaars
niet hadden ingezonden voor deze wed
strijd.
De directie van de fabriek is van plan
deze prijs ieder jaar uit te loven en de
deelneming uit te breiden tot de Benelux-
landen, waar ze ook filialen heeft. Van
30 november tot 15 december worden de
vijftig bekroonde werken geëxposeerd in
„Arti et Amicitiae" in Amsterdam. Hier
na zullen de werken nog tentoongesteld
worden in Apeldoorn, Zwolle, Hengelo,
Groningen en Roermond.
DE JEUGD HEEFT DE TOEKOMST
Het percentagevd. bevolking onderde15 jaar
Woensdag is zoals wjj donderdag in
een gedeelte van onze oplage al hebben
bericht de Nederlandse schrijfster Mar-
go Sybranda Everdina SchartenAntink
op achtentachtigjarige leeftijd in Florence
overleden. Zij woonde daar sedert de dood
van haar echtgenoot de romanschrijver en
criticus Carel Th. Scharten. Beiden vestig
den zich in 1909 voor goed in Italië.
Mevrouw Margot Scharten-Antink werd
op 7 september 1869 in Zutphen geboren.
Zij debuteeerde reeds op twaalfjarige leef
tijd in de Bergen op Zoomse Courant, die
een roman van haar als feuilleton publi
ceerde. Later, in 1899, schreef zij „Cathe
rine", „Van scheiding en dood", „Angeli
na's huwelijk", „In den vrijen Amerikaan"
en het zeer bekende „Sprotje". In 1908 ver
scheen de eerste roman, die in samenwer
king met haar man, Carel Th. Scharten, tot
stand kwam, namelijk „Een huis vol men-
schen". Daarna schreven zij in 1911 samen
„De vreemde heerschers", in 1913 „Julie
Simon", in 1917 „Typen en curiositeiten" en
in 1919 ,,'t Geluk hangt als een druiven
tros". Van hun latere romans noemen wij
nog „Het leven van Francesco Campana",
„De nar uit de maremmen", „Het wonder
der liefde", „Carnaval", „De gave gulden",
„De groote zorzi" en „Littoria".
De nu overleden schrijfster woonde ach
tereenvolgens in Heerenveen, Doetinchem,
Bergen op Zoom, Leiden en Zwolle. Zij
werkte enige jaren samen met haar echt
genoot in Parijs en in 1909 vestigden de
Schartens zich in Italië. Op 31 augustus
1939 zijn haar verdiensten voor onze lette
ren erkend met de benoeming tot ridder
in de orde van Oranje Nassau.
L