Nederlands beroep op NAVO is
Engeland en V.S. niet welkom
Cats van Hamburg
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Gezamenlijke,, Westerse" stap
bij Indonesië een illusie
HET WEER
R egeri ngsve rklari ng
Amerikaanse proef met
kunstmaan mislukt
qï0te Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755
Vergadering begonnen
Schijn van imperialisme
iel MORRIS beforet/ouêu/ff
Zacht met lichte regen
Economisch front
Onderzeebootjager
„Drenthe" naar N.-Guinea
Eisenhower confereert
NAVO-uitspraak zou
praktisch nut hebben
Nederland polste eerst
enige regeringen
Voor de Stille Armen
Opheffing Spaarnwoude
en Haarlemmerliede
Het woord is aan
Nlei zo er.
l2e JAARGANG No 129
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
ZATERDAG 7 DECEMBER 1957
Haarlems Dagblad
302e JAARGANG No 282
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Parijs)
In Parijse diplomatieke kringen
meent men te weten, dat onze perma
nente vertegenwoordiger in de
N.A.V.O.-raad, die vanmorgen om
tien uur op Nederlands initiatief in
speciale spoedzitting onder voorzit
terschap van de plaatsvervangende
secretaris-generaal baron Bentinck in
liet Palais Chaillot te Parijs is bijeen
geroepen, een tweeledig verzoek tot
de bondgenoten zal willen richten. Mr.
van Kleffens zal zich hoogstwaar
schijnlijk op het artikel van de
NA.V.O.-statuten beroepen, waarop
president Eisenhower en secretaris
generaal Paul Henri Spaak onlangs
nog met kracht hebben gezinspeeld en
waarin de wederzijdse solidariteit, of
beter inter-afhankelijkheid, der leden-
landen wordt beschreven. Aan de
hand van dit principe zou Nederland
om materiële steun kunnen vragen in
de vorm van beschikbaarstelling van
schepen voor de repatriëring van land-
genoten, die nu Indonesië zullen moé
ten veriaten. Eveneens zou Neder
land hebben overwogen een gemeen
schappelijke diplomatieke stap van
alle N.A.V.O.-landen in Djakarta te
ondernemen.
PARIJS (UP) Om 11.35 uur is de ver
gadering van de NAVO-raad, in het paleis
Chaillot te Parijs, onder voorzitterschap
van baron Bentinck begonnen.
In dat verband kan worden aangetekend,
dat zo'n gemeenschappelijk diplomatiek
initiatief van de Noord-Atlantische Ver
dragsorganisatie nog maar hoogst zelden
werd genomen en tot dusver ook werd be
schouwd eerder op het terrein van de UNO
te liggen. Nu Indonesië zich bij de beslui
ten van de UNO echter niet wenst neer te
leggen, zou Nederland een andere collec
tieve landenorganisatie tot actie kunnen
trachten te bewegen, hoewel 'Indonesië
daar natuurlijk geen deel van uitmaakt.
Ondanks de sympathie, die men in Atlanti
sche kringen onder de dramatische om
standigheden van dit ogenblik algemeen
voor de Nederlanders gevoelt, wordt daar
toch betwijfeld of langs de diplomatieke
kanalen het conflict 'met de Indonesische
regering nog zou kunnen worden bijge
legd.
LONDEN (A.F.P.) Het besluit van de
Nederlandse regering om bijeenroeping
van de permanente NAVO-raad in spoed
zitting is te Londen met gemengde gevoe
lens ontvangen. De Britse regering zo duidt
men in gezaghebbende kringen aan, ver
langt oprecht de Nederlandse regering te
helpen bij het oplossen van de huidige
moeilijkheden. In diplomatieke kringen
vraagt men zich echter af of toevlucht tot
de NAVO het beste middel is om een op
lossing te vinden.
Engeland, zo verklaarde men in dezelfde
kring, zal niet nalaten van zijn „morele
solidariteit" ten opzichte van Nederland te
getuigen, maar het is niet voor een besluit,
dat voor de Aziatische landen een „impe
rialistische" inmenging in de aangelegen
heden van een soevereine staat zou kunnen
lijken en in die zin door de communistische
propaganda zou kunnen worden gebruikt.
Men meent dat een slecht overwogen ge-
haar van de bondgenoten van Nederland
slechts tot resultaat zou hebben dat de ge
matigde elementen in Indonesië gedwon
gen worden zich te verenigen tot een extre
mistisch nationalisme.
ADVERTENTIE
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL 13439
FERD BOLSTR."48 A'DAM TEL 717162
FALCON HARRIS TWEEDJASSEN
VERWACHTING, medegedeeld door
het K'.N.M.I. in De Bilt, geldig van
zaterdagavond tot zondagavond, op
gemaakt om 11.15 uur:
Zwaarbewolkt met nu en dan
regen of motregen. Krachtige,
tijdelijk harde of stormachtige
zuidwestelijke wind. Zacht weer.
<n
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Hoe het ook zij, Engeland zou bereid zijn
de Nederlandse belangen in Indonesië te
behartigen in geval van een breuk tussen
Den Haag en Djakarta.
WASHINGTON (A.F.P.) In gezagheb
bende Amerikaanse kringen weigerde men
vrijdag elk commentaar op het Nederland
se verzoek tot bijeenroeping van de NAVO-
raad. Deze zwijgzame houding weerspie
gelt, volgens welingelichte Amerikaanse
kringen opnieuw de moeilijke positie,
waarin het geschil tussen Indonesië en Ne
derland de V.S. heeft geplaatst, daar zij
vrienden van Nederland èn Indonesië wil
len blijven.
(U.P.) De jongste ontwikkelingen heb
ben het State Department in een buiten
gewoon moeilijke positie gebracht. Nog
steeds niet bereid Indonesië voor het hoofd
te stoten en het verlies van de vriendschap
der Afro-Aziatische naties te riskeren, zijn
de V. S. voor de bijna even slechte moge
lijkheid geplaatst, dat de Nederlanders be
ledigd worden aan de vooravond van een
conferentie die de toegenomen Sovjet-drei
ging onder ogen moet zien.
Diplomaten zeggen te verwachten, dat de
Nederlanders zich er op de zitting toe zul
len bepalen een stevig economisch front te
gen Indonesië te verzoeken. Er zijn geen
aanwijzingen dat zij op dit ogenblik over
wegen meer te vragen.
Naar verluidt maken de Nederlanders
zich speciaal zorgen dat een grote inter
nationale luchtvaartmaatschappij (Pan-
American) door de Indonesiërs overge
haald zou worden de rol van de K.L.M.
over te nemen. Naar verluidt geloven de
Nederlanders dat als de westerse bond
genoten stevig front tonen, door te wei
geren Indonesië te helpen uit de moeilijk
heden te geraken welke door de confis
catie van Nederlands bezit zullen ontstaan,
Djakarta gedwongen zal zijn water in
haar wijn te doen.
Autoriteiten van het State Department
wilden geen commentaar verlenen op dit
aspect van de situatie, maar diplomaten,
die met Amerikaanse autoriteiten gecon
fereerd hebben, zeiden dat de Amerikanen
vreesden, dat als zij weigerden Indonesië
te helpen, de Sovjet-Unie en communis
tisch China aan bod zouden komen.
Op de vraag of de Amerikaanse econo
mische bijstand aan Indonesië wellicht
geremd zou worden, werd onmiddellijk
gereageerd met de mededeling, dat hier
over geheel niets bekend was. Inmiddels
zijn de V.S. in Indonesië in een propa-
gandastrijd met Rusland gewikkeld naar
aanleiding van de aanslag op Sukarno. De
Chinese en Russische pers hebben deze
onmiddellijk toegeschreven aan een „Ame
rikaans complot" en de Pravda gaat in een
recent hoofdartikel daar nog verder op
door met de opmerking dat Amerika in
Indonesië op dezelfde wijze als in Egypte
en Syrië tracht te interveniëren.
PARIJS (U.P.) De Franse vertegen
woordiger in de permanente NAVO-raad
zal vandaag vermoedelijk verklaren, dat
zijn regering de ontwikkelingen in Indo
nesië met de grootste aandacht heeft ge
volgd en de bezorgdheid der Nederlanders
deelt, en speciaal met die Nederlanders die
zich momenteel in Indonesië bevinden.
Hr. Ms. onderzeebootjager „Drenthe"
wordt gereed gemaakt voor een reis naar
Nederlands Nieuw Guinea voor een tijde
lijk verblijf aldaar. Het schip zal binnen
kort uit Den Helder vertrekken, zo deelt
de Marinevoorlichtingsdienst mede.
President Eisenhower is donderdag,
voor het eerst sinds de lichte beroerte
die hij heeft doorstaan, gefotografeerd
in zijn werkkamer. De president ont
ving toen de nieuw-benoemde Ameri
kaanse ambassadeur in Saoedi-Arabis,
Donald R. Heath (rechts), in het bijzijn
van minister Dulles.
Van onze parlementaire redacteur)
Naar aanleiding van het communiqué,
dat vrijdag is uitgegeven, is na afloop van
de ministerraad nog het volgende. Aan de
door de ministerraad genomen beslissingen
zijn uit de aard der zaak ook heel wat
contacten met buitenlandse mogendheden
voorafgegaan. Het is duidelijk dat onder
omstandigheden gelijk zich nu voordoen
de diplomatieke vertegenwoordigers van'
Nederland, bij een aantal regeringen in
het buitenland geaccrediteerd, daar zor
gen, dat men zoveel mogelijk op dë hoogte
is omtrent de situatie gelijk die zich voor
doet als ook aangaande de problemen
waarmee men te maken heeft. De be
doelde contacten hadden dus in hoofdzaak
ten doel om de regeringen in het buiten
land in te lichten en natuurlijk heeft men
hier en daar ook wel eens afgetast en ge
peild welke de gevoelens ginds ten op
zichte van een en ander zijn. Zo ligt het
voor de hand, dat de aan onze permanente
vertegenwoordiger bij de NAVO in Parijs,
mr. Van Kleffens, gegeven opdracht om
een spoedbijeenkomst van de NAVO-raad
belegd te krijgen, hetgeen inderdaad dan
ook nu het geval is, niet heeft plaats ge
vonden dan nadat men zich er van ver
gewist had dat een dergelijk denkbeeld in
goede aarde zou vallen. Aan te nemen
valt dat, indien het mogelijk zou zijn dat
de NAVO-raad tot een gemeenschappe
lijke verklaring zal komen met betrekking
tot de houding van Indonesië en met al
wat daarmee samenhangt, dit toch wel
van enige praktische betekenis zou kun
nen zijn. Intussen blijft het de vraag of
de NAVO-raad zo ver zal gaan en ook of
dit hedenochtend reeds voor elkaar zal
kunnen komen aangezien het denkbaar is
dat de permanente vertegenwoordigers in
die Raad, vóórdat het daar tot een be
slissing komt, eerst nog eens even met
hun eigen regeringen thuis contact zullen
moeten opnemen.
A ustralië vluchtheuvel
Naar ik verneem hebben gisteren mi
nister Luns en staatssecretaris Van den
Beugel na afloop van de ministerraad nog
even een bezoek gebracht aan de Austra
lische ambassadeur in Den Haag. Doel van
dit bezoek zou in het bijzonder geweest
zijn om te overleggen omtrent de moge-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA's,
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ
De Nederlandse regering heeft vrijdagavond nadat het kabinet urenlang had
beraadslaagd over de ontwikkeling in Indonesië, de volgende verklaring uitgegeven:
„De berichten, welke de Nederlandse regering uit Indonesië bereiken, wijzen
in toenemende mate op acties door de Indonesische republiek geleid, bevorderd
of toegelaten tegen de Nederlanders en de Nederlandse economische activiteiten
in Indonesië, maatregelen welke in strijd zijn met de eerste beginselen van het
volkenrecht en de menselijke waardigheid. Daarbij wordt op volstrekt onrecht
matige wijze beslag gelegd op Nederlands eigendom. Bij haar beleid ten aanzien
van deze acties baseert de Nederlandse regering zich in de eerste plaats op het
welzijn en de veiligheid van onze landgenoten in Indonesië. Openbare uitlatin
gen van Indonesische regeringspersonen geven de indruk, als zou de Indonesische
regering ernaar streven de Nederlanders op zo kort mogelijke termijn uit In
donesië uit te wijzen, te doen vertrekken of het leven en werken practisch
onmogelijk te maken.
Hoewel nog niet met zekerheid kon worden vastgesteld, hoever de Indonesische
regering bedoelt te gaan met maatregelen, welke zo diep zullen ingrijpen in het
Indonesische economische bestel, stelt de Nederlandse regering alles in het werk
om hen, die Indonesië zullen moeten oi willen verlaten, daartoe op korte termijn
in staat te stellen. Reeds nu wordt scheepsruimte hiervoor gereed gehouden en
de nodige andere materiële voorzieningen worden getroffen.
Ondanks het feit dat de Indonesische regering sinds geruime tijd normaal
diplomatiek verkeer uitermate bemoeilijkt, zal de Nederlandse regering zich tot
de Indonesische regering richten teneinde regelingen mogelijk te maken die voor
een ordelijk vertrek noodzakelijk zijn.
Zo nodig zal de Nederlandse regering een beroep doen op internationale
organisaties, met name het Internationale Rode Kruis, teneinde de nodige mede
werking te verkrijgen.
De Nederlandse regering heeft uiteraard tegen de maatregelen die van de zijde
van Indonesië genomen zijn, op scherpe wijze geprotesteerd. Daarenboven heeft
zij haar permanente vertegenwoordiger bij de NAVO instructies gegeven de
NAVO-raad in spoedzitting bijeen te roepen teneinde de partners van Nederland
in de NAVO een uiteenzetting te geven over de situatie en alle maatregelen van
solidariteit te vragen, welke de huidige situatie vereisen.
Ook buiten het kader van de NAVO is een beroep gedaan op verscheidene
buitenlandse regeringen."
lijkheid van verlening van zogenaamde
overgangsfaciliteiten door Australië in ge
val de uitwijzing van Nederlanders uit
Indonesië in een veel sneller tempo zou
geschieden dan dat het mogelijk ware ge
leidelijk de tienduizenden, waarom het
gaat, van Indonesië naar Nederland te ver
voeren. Of inderdaad de Indonesische re
gering op zeer korte termijn de Neder
landers uit Indonesië wenst te zien ver
trekken staat op het ogenblik nog geens
zins vast, want tot dusverre is er van de
zijde van die regering hieromtrent geen
enkel uitsluitsel verstrekt of mededeling
gedaan en heeft men alleen te maken met
uitlatingen van meer ondergeschikte fi
guren, die trouwens ook niet gedaan zijn
aan de leider van de Nederlandse diplo
matieke vertegenwoordiging. Meer en meer
heeft men in Den Haag de indruk dat de
regering van Indonesië de macht niet ten
volle in handen heeft en dat in het bij
zonder de vakverenigingsmensen langza
merhand juist ten opzichte van de houding
tegenover Nederland en de Nederlanders
de toon aangeven.
(8e verantwoording)
A. P. 100; N. v. S. 50 A. B. 25; W.
J. D. B. 25; H. v. D. 25; K. G. B. 25;
mevr. H. W. B-De R. 20; J. T. 15; ir.
J. M. de V. 12.50; S. en M. 10; ir. H. M.
10; dr. J. A. v. d. A. 10; S. M. M.-S.
10; jhr. J. E. A. v. P. 10; mevr. C.-A.
10; J. C. S. 10; mevr. J. C. v. B. 10,
K. J. 10; B. B. J. E. 10; mej. A. de G.
ƒ5; C. C. J. v. P. ƒ5; J. B. S. ƒ5; G. v.
E. ƒ5; J. G. K.-J. ƒ5; W. A. L. ƒ5; J. A.
H.-L. ƒ5; C. E. ƒ5; C. F. v. S. ƒ5; mej.
C. G. de G. ƒ3; C. D. v. R. ƒ2.50; S. H.
2.50; J. M. v. B. ƒ2.50; mevr. G. C. N.
2.50; mevr. C. W. W.-V. ƒ2.50; R. D.-W.
2.50; mevr v. d. S. 2.50; mej. I. M. F.
f 2; v. d. H. ƒ5; C. F. S. ƒ2.50; F. v. S.
f2.50; Hans ƒ5; v. T. ƒ2.50; Aleida f 1.50;
N. P. V. ƒ2.50; R. B. ƒ2.50; L. M. ƒ5,
mevr. M. H. ƒ10; D. S. ƒ4.50; N.N. ƒ5;
Han en Emmelien ƒ5; I. v. Sch.-Ch. f 5;
A. W. M. S. 2.50. Dagtotaal 526. In het
geheel is thans bij ons blad binnengeko
men een bedrag van 4891.95.
Giften kunnen worden afgegeven aan
onze kantoren Grote Houtstraat 93, Rijks
straatweg 2, Haarlem en Lange Nieuw-
straat 427, IJmuiden of worden overge
schreven op postgiro 273107 onder vermel
ding „Voor de Stille Armen".
Bij het comité voor de Stille Armen zijn
tot 6 december 1957 de navolgende bedra
gen binnengekomen: N.V. N.B.M. „N"
75; mej. P. B. ƒ50; jkvr. dr. mr. W. L.
v. S. 25; mej. C. C. 15; F. W. 10; mej.
H. S. 2.50; J d.. J. 1.50.
V o or ontwerp verschijnt
binnen enkele weken
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft zicli in beginsel bereid verklaard met
het voorstel tot overdracht van Zuid-
Schalkwijk en Spaarndam-Oosi aan Haar
lem en tot voeging van het overige gedeel
te van de gemeente Haarlemmerliede en
Spaarnwoude bij Haarlemmermeer.
Begin januari 1958 zal het voorontwerp
der regeling verschijnen. De gemeenteraad
van Haarlemmerliede en Spaarnwoude
zal zich voor 1 maart kunnen uitspreken
over het voorontwerp en Gedeputeerde
Staten zullen voor 1 mei een openbare
vergadering houden.
Over de plannen hebben de gemeentera
den van Haarlem, Haarlemmermeer en
Haarlemmerliede en Spaarnwoude zich
reeds in het begin van het jaar uitgespro
ken.
De beslissing over de opheffing van Haar
lemmerliede en Spaarnwoude berust bij de
Tweede Kamer.
CAPE CANAVERAL (Reuter) De
proef met de eerste Amerikaanse aard-
satelliet is gisteren mislukt. De driedelige
Vanguard-raket ontplofte tijdens de lan
cering op haar voetstuk met een steekvlam
en grote rookontwikkeling. President
Eisenhower heeft laten weten „zeer teleur
gesteld" tc zijn over het gebeurde. Het de
partement van Defensie is gevraagd een
volledig verslag aan de president uit te
brengen. In kringen van het departement
verluidt dat het ongeveer een maand zal
duren voordat een nieuwe poging kan
worden gedaan. Zichtbare ontsteltenis was
af te lezen op de gezichten van de func
tionarissen op het departement in Wash
ington, toen zy het bericht vernamen. De
woordvoerder van het departement ver
frommelde de tekst, die hij had moeten
uitgeven als dc proef geslaagd zou zijn.
Vice-president Nixon heeft verklaard
dat de mislukking van de proef hem te
leurstelde, maar niet ontmoedigd heeft.
De Verenigde Staten zijn op het stuk van
kunstmanen achter, maar dat zal niet zo
ADVERTENTIE
FRANS HALSSTR. 23 - TEL. 16566
DAMESKAPSALON
LANOWAVE speciaal voor moeilijk
haar, gegarandeerd succes.
Bespreekt u tijdig voor de Kerstdagen.
Aparte SCHOONHEIDSSALON
Algehele huidverzorging.
Anonymus:
Een goed mens weet, dat liefdadigheid
een essentieel begrip ener samenleving
moet zijn. Hij is liefdadig in woord,
gebaar en daad - hij overwint zich
iedere seconde.
Deze lelejolo geeft een beeld van de
ontploffing van de Vanguard-raket
die de eerste Amerikaanse aardsatel
liet in de ruimte had moeten brengen.
Vlak voor het tijdstip van de lancering
schoten steekvlammen uit het onderste
deel van de raket. Er volgde een brand,
waarbij de beide onderste trappen van
het projectiel verloren gingen. De neus
van de raket, met de proefsatelliet,
kantelde en kwam naast de startplaats
terecht. De kleine kunstmaan „piepte"
nog urenlang, nadat de raket was
teruggevallen. Men kon de kunstmaan
niet tot stoppen brengen.
blijven. 1-Iet is echter geen militair pro
jectie] en dus wijst liet mislukken in geen
geval op te geringe vorderingen of fouten
op militair terrein, aldus Nixon.
Dr. Hagen, directeur van het Vanguard-
project, heeft op een persconferentie te
Washington gezegd, dat niemand precies
weet wat het mislukken van de lancerings
poging heeft veroorzaakt. De eerste en
tweede trap van de tien ton wegende ra
ket zijn vernietigd. De derde trap is afge
worpen en behouden gebleven.
De voorbereidingen waren vlot verlopen,
zo vertelde Hagen. De raket had zich van
haar voetstuk losgemaakt maar viel twee
seconden later terug en ontplofte. Hoewel
de mislukking „een ontzaglijke teleurstel
ling" is, wordt het Amerikaanse kunst
maanprogram als geheel er niet door ver
traagd, aldus Hagen. Een nieuwe poging zal
zo spoedig mogelijk gedaan worden.
In antwoord op een vraag zei hij, voor
de volgende lancering te willen spreken
over de kwestie van de publiciteit welke
aan deze zaak gegeven dient te worden.
Dr. Hagen gelooft niet. dat het nodig zal
zijn de raket van de kunstmaan opnieuw
te ontwerpen. Hij vermoedt, dat een of
President Eisenhower heeft zijn „diepe
teleurstelling" uitgesproken over de mis
lukte start van de eerste Amerikaanse
aardsatelliet. En hij is zoals men gemak
kelijk begrijpen kan niet de enige
teleurgestelde Amerikaan. Het New York-
se dagblad Herald Tribune schreef van
ochtend, dat „het Amerikaanse volk niet
meer weet of het moet huilen of lachen
huilen om de onverdraaglijke nationale
vernedering of lachen om de absurditeit
ervan." En de New York Times noemde
de mislukking „een belangrijke nederlaag
op propaganda-gebied." De Daily News,
die altijd nogal heet-gebakerd is, wilde
maar onmiddellijk een onderzoek laten
instellen naar „sabotage", want het kon
toch moeilijk anders of bij een dergelijke
mislukking moesten „un-American activi
ties", dus samenzweringen tegen de staat,
een rol spelen!
Men behoeft geen verstand te hebben
van de gecompliceerde techniek, die te pas
komt bij het afschieten van raketten en het
lanceren van aardsatellieten, om met een
grote mate van zekerheid te kunnen ver
onderstellen, dat in dit geval de Ameri
kaanse politiek de grootste saboteur van
het Amerikaanse kunstmaan-project is ge
weest. Want sedert het lanceren van de
twee Russische spoetniks is dat project zo
zeer tot een aangelegenheid van politiek
prestige gemaakt (prestige voor de Repu
blikeinse regering in de binnenlandse
politiek en prestige voor de V. S. als
wereldmacht in de buitenlandse) dat de
zaak daardoor alle redelijke proporties
heeft verloren. De publiciteit ervoor is tot
in het onmatige opgevoerd en bijgevolg is
de slag van de mislukking veel harder
aangekomen dan anders het geval zou zijn
geweest. Daarbij is deze slag nog zoveel
pijnlijker omdat hij de Amerikanen raakt
op een bijzonder gevoelige plek: de over
tuiging die hun van jongs af aan wordt
bijgebracht dat hun nat.ie de rest van de
wereld op alle, maar vooral op technische,
gebieden ver vooruit is.
Als wij zeggen dat de Amerikaanse po
litiek de grootste saboteür van het project
is geweest, bedoelen wij echter vooral dat
de invloed, die de politici in dit geval op
de technici hebben uitgeoefend, in belang
rijke mate tot de mislukking moet hebben
bijgedragen. De politici (enerzijds degenen
die nu reeds de mogelijke uitslagen van de
verkiezingen van volgend jaar november
zitten te becijferen en anderszijds zij die de
waarde van een kunstmaan alleen afmeten
naar haar militaire betekenis en bijgevolg
naar haar mogelijke invloed op volgende
ontwapeningsbesprekingen), deze politici
hebben de technici de laatste maanden
aangezet tot een haast, die bij een derge
lijk uiterst ingewikkeld project alleen
funeste gevolgen kan hebben. Onder een
zo zware druk als sedert oktober op de
Amerikaanse raket-technici is uitgeoefend
kan geen enkele technicus in geen enkel
land zich met succes wijden aan het uit
werken en oplossen van problemen, die
zelfs door de ingewijden nog maar enkele
jaren geleden onvoorstelbaar groot werden
genoemd. Voor dergelijk werk is kalme
concentratie en een rustige atmosfeer
nodig, en deze beide factoren heeft de
politiek de constructeurs van de Ameri
kaanse kunstmaan niet gegund.
Wij zouden onszelf als dwazen aanstel
len, als wij nu de Amerikanen belachelijk
gingen maken omdat zij, „maar liefst twéé
móanden na de Russen" nog altijd geen
aardsatelliet hebben kunnen lanceren; bij
een dergelijke fenomenale ontwikkeling
van wetenschap en techniek rekent de ge
schiedenis immers niet met weken of
maanden, maar met jaren. En even dwaas,
zouden wij zijn, als wij ons gingen ver
eenzelvigen met de teleurgestelde Ameri
kanen, die zich in hun nationale trots
getroffen voelen. Ook dat zal overgaan,
als een volgende start zoals stellig het
geval zal zijn beter slaagt dan die van
gisteren.
Wij durven er iets om te verwedden dat
de meeste scholieren van de volgende
generatie niet eens meer het juiste ant
woord zullen kunnen geven op de vraag,
in welk land de eerste kunstmaan werd
afgeschoten.
Simon Koster
ander onderdeel niet goed gefunctioneerd
heeft
Dr. Hagen zei nog, dat er nog twee
kunstmaanraketten te Cape Canaveral zijn.
De Vanguard-ploeg heeft echter slechts
één startbasis ter beschikking. Dr. Hagen
meent, dat grote herstellingswerkzaamhe
den aan de basis niet nodig zullen zijn.
Als ze wel nodig mochten zijn, zullen hier
mee ten minste een paar maanden gemoeid
zijn. In de twee seconden dat de Van
guard-raket van de grond was, was zij
vermoedelijk twee tot tweeëneenhalve
meter gestegen De ontploffing heeft zich
voorgedaan in de verbrandingskamer van
het eerste deel van de raket.