Onzekere vooruitzichten over
economische situatie in V.S.
s
I
i
anda en de wijze Meester
IVOROL Elkefand een Sneeuwwitje
Opnieuw enige regen
O.E.E.S.-rapport
f AAMBEIEN
Wereldnieuws
<£ccU id het zo
Lijfrenten
J
DONDERDAG 12 DECEMBER 1957
2
Brits „disconto-lek" lijkt
een doorgestoken kaart
Jk zieik zie wat jij niet
ziet in Londense City
Exploitatiekosten der lagere
scholen in 1957 gestegen
Onderaandelen Bronswerk
Nog 13 dagen
wumiMcut
Buitenlandse investeringen
in Indonesië
Beneluxraad vrijdag
in Brussel bijeen
Maximum terugbetaling bij
RPS op 1000,- gebracht
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Prospectus van tweede
lening van P.E.G.E.M.
Verkorting werktijd
Confectie-industrie te
Reuver hervat produktie
Verlies van Allan en Co.
verder gestegen
Aniem ontving december-
transfer uit Indonesië
De omvang van onze handel
met Indonesië
Inschrijving op
schatkistpromessen
Examens
In haar jaarlijkse rapport over de economische situatie in Noord-Amerika vestigt
de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking er de aandacht op, dat de
economische bedrijvigheid in de Verenigde Staten is gedaald. Reeds in 1956 was de
groei van het reële nationale produkt (2,8 pet.) aanzienlijk kleiner dan in 1955 (7,2pct.).
De industriële produktie bereikte in december 1956 haar hoogste punt, maar daalde
in de eerste helft van 1957 met 2 percent. Een aantal sectoren van het Amerikaanse
bedrijfsleven werkt thans niet meer op volle capaciteit. In vergelijking met de afge
lopen jaren is het algemene peil van de economische bedrijvigheid echter nog steeds
hoog. Het is op het ogenblik evenwel moeilijk factoren van betekenis te vinden, die
in de komende maanden een hernieuwde expansie doen verwachten, tenzij er in de
monetaire of de begrotingssfeer maatregelen worden genomen. De landen buiten de
Verenigde Staten zullen naar het oordeel der OEES waarschijnlijk buitengewoon
gevoelig blijven voor de monetaire en begrotingspolitiek, die door de Amerikaanse
autoriteiten wordt gevolgd, zulks wegens de invloed, die de economische bedrijvigheid
in de Verenigde Staten heeft op het handels- en betalingsverkeer met de rest van
de wereld.
In het laatste kwartaal van 1956 en het
eerste kwartaal van 1957 (de tijd van het
Suez-conflict) was de ontwikkeling van
de Amerikaanse betalingsbalans reeds in
het nadeel van Amerika's handelspartners.
In deze periode van zes maanden vloeiden
ongeveer 800 miljoen dollar aan goud en
dollars naar de Verenigde Staten; sedert
1952 had deze stroom van goud en dollars
in omgekeerde richting gevloeid. Voor een
belangrijk gedeelte vond deze ommekeer
plaats in het betalingsverkeer met West-
Europa. In het tweede kwartaal van 1957
vloeiden 70 miljoen dollar aan gouden
dollars uit de Verenigde Staten naar het
buitenland. De betalingsbalans werd in
deze periode echter beïnvloed door de be
taling van de 300 miljoen dollar voor olie
concessies aan de Venezolaanse regering.
Afgezien van deze betaling hebben de
handelspartners van de Verenigde Staten
dus ook in het tweede kwartaal van 1957
weer een belangrijk bedrag aan goud en
dollars verloren, al was dit verlies minder
groot dan in het eerste kwartaal. West-
Europa had overigens in het tweede kwar
taal van 1957 weer een actieve betalingsba
lans met de Verenigde Staten. Het batig
saldo bedroeg ruim 200 miljoen dollar,
vergeleken met ongeveer 300 miljoen dol
lar in het tweede kwartaal van 1956. De
deling van het batig saldo is toe te schrij
ven aan de exceptionele olieleveranties.
De betalingsbalans met betrekking tot
andere transacties met West-Europa ver
toonde geen grote verschillen met die over
de overeenkomstige periode van 1956.
In de eerste helft van 1957 was de uit
voer van goederen en diensten, militaire
ADVERTENTIE
SCHROMPELEN WEG h
Pijn en jeuk verdwijnen Si
bloeden houdt op
De wetenschap heeft thans een nieuwe
helende substantie ontdekt met de
verbazingwekkende eigenschap de
S" aambeien eenvoudig te doen wegdro- y
gen - pijn verdwijnt, bloeden houdt op. S
Zelfs in de meest hardnekkige ge- >/i
vallen schrompelen de aambeien
ineen, zó afdoend dat ze thans geen
probleem meer zijn. Het geheim zit in w"
het weefsel vernieuwende Bio-Dyne.
Deze stof wordt thans toegepast in de
nieuwe SPERTI-zalf. zacht en des- M
infecterend. Voor veilige, recht-
streekse behandeling van aambeien,
zonder verdovende middelen, een tube
SPERTI a t 3.30.
cicxu CCU WUUC w
(Van onze correspondent in Londen)
De hoofdfiguren in het verhoor door het
gerechtelijk tribunaal inzake de kwestie
van het disconto-lek zijn thans de leiders
van de bankfirma's, wier positie twee
slachtig is, omdat zij niet alleen aan het
hoofd van die financiële ondernemingen
staan, maar tevens commissaris zijn van
de Bank van Engeland. Een van deze he
ren is Lord Kindersley, de enige, die drie
dagen voor de rentevoetverhoging door de
Bank in het plan gekend is. Hij is nog niet
voor het tribunaal gedaagd, maar er is ver
klaard, dat hij het geheim niet heeft prijs
gegeven.
De drie grote firma's, waartussen Lord
Kindersley krachtens zijn functie de per
soonlijke schakel vormde, verkochten in
die dagen grote hoeveelheden staatsfond
sen. Een der firma's was Lazard Brothers,
waarvan Oliver Poole commissaris is.
Poole is de vice-voorzitter van de conser
vatieve partij, die zijn naam gezuiverd wil
zien van beschuldigingen die de Labour-
oppositie in het Lagerhuis tegen hem ge
richt heeft. Poole heeft zijn persoonlijk
vermoeden van een te verwachten verho
ging in een gesprek geuit.
Twintig miljoen
Lazard Bros verkocht voor twintig mil
joen gulden aan staatspapieren, hoewel de
firma nog dertig miljoen in portefeuille
hield. Lord Kindersley zou pas van de
transactie hebben gehoord, nadat deze was
uitgevoerd.
Het tribunaal zou volgens de procureur-
generaal tot de slotsom kunnen komen, dat
er iets haperde aan Lord Kindersley's ge
heugen. Hij zei, dat Lazard Bros, die later
een deel der staatsfondsen terugkochten,
een „aardige" bruto-winst van 320.000 gul
den hadden gemaakt.
Een andere bankdirecteur, de heer Kes
wick, eveneens commissaris van de Bank
van Engeland, en een vriend van de
plaatsvervangende gouverneur, was op de
hoogte van de komende disconto-verho
ging. Hij gaf zijn filiaal in Hongkong daags
voor de verhoging opdracht, een groot be
drag aan staatsfondsen in Londen te
spuien. Hij heeft echter de Bank van Enge
land op de hoogte gesteld van de transac
tie, toen hij was ingelicht over de komende
discontoverhoging. De bank adviseerde de
verkoop die trouwens al was beklonken,
te laten doorgaan. Het lijkt wel of alle
rechtstreeks betrokkenen in de City voor
de afkondiging van de discontoverhoging
een spelletje speelden van „ik zie ik zie
wat jij niet ziet", maar het was allerminst
een onschuldig kindervermaak. Men zag
de verhoging aankomen en zweeg, maar
toch begreep men elkaar
schenkingen uitgezonderd, 20 percent
groter dan in de eerste helft van 1956. De
invoer steeg met nog geen vier percent.
Investeringen
Op langere termijn kan voor het dollar-
vraagstuk een gedeeltelijke oplossing wor
den verschaft door de Amerikaanse in
vesteringen in het buitenland. Een nog
belangrijker bijdrage dan de Amerikaanse
regeringshulp voor het buitenland reeds
vormt, kan worden geleverd door particu
liere leningen aan het buitenland, die de
laatste tijd reeds een aanzienlijke stijging
hebben vertoond.
Tussen medio 1956 en medio 1957 is er
ongeveer 4,6 miljard dollar Amerikaans
kapitaal naar het buitenland gevloeid of
meer dan tweemaal zoveel als in de voor
afgaande periode van 12 maanden. Het
particuliere kapitaal, dat in de periode
van einde juli 1956 tot einde juli 1957 naar
het buitenland vloeide, bedroeg ongeveer
twee miljard dollar, waarvan tweederden
in de vorm van rechtstreekse investerin
gen. De rechtstreekse investeringen in
West-Europa bedroegen in het jaar tot 30
juni 1957 500 miljoen dollar, of 360 mil
joen dollar meer dan in het voorafgaande
jaar. De scherpe stijging is voor een deel
toe te schrijven aan de aankoop van een
Engelse oliemaatschappij, die 176 miljoen
dollar kostte.
Canada
In Canada verwacht de OEES dit jaar
een stijging van het reële nationale pro
dukt, die slechts half zo groot is als de
stijging van bijna acht percent, welke zich
in 1956 voordeed. Het rapport spreekt van
een pauze in de economische ontwikkeling
van Canada, die waarschijnlijk echter niet
van lange duur zal zijn, tenzij zich een on
verwachte scherpe daling voordoet in de
ontwikkeling der Canadese welvaarts
bronnen. De vooruitzichten worden in be
langrijke mate beïnvloed door de onzekere
economische vooruitzichten in de Ver
enigde Staten.
Uit een publikatie van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek blijkt, volgens een
mededeling van het ministerie van Econo
mische Zaken, dat de materiële exploita
tiekosten der lagere scholen nog steeds
stijgen. De gemeentebesturen stelden over
het algemeen in 1957 hogere bedragen be
schikbaar ter bestrijding van deze kosten
dan in 1956. Voor het gewoon lager onder
wijs varieerden deze van 20 129 per
leerling, voor het voortgezet gewoon lager
onderwijs van ƒ35 tot 220 en voor het uit
gebreid lager onderwijs van 50 tot 340.
In 1957 stelde 47 percent der gemeenten
voor het gewoon lager onderwijs een be
drag van 40 of meer per leerling vast
(in 1956: 32 percent). Voor het V.G.L.O.
en het ULO stelde respectievelijk 63 pet.
en 54 pet. der gemeenten een bedrag per
leerling beschikbaar van 55 of hoger' (in
1956 respectievelijk 48 pet. en 38 pet.).
In de tweede buitengewone aandeelhou
dersvergadering van de n.v. Bronswerk te
Amersfoort is het voorstel tot statuten
wijziging aangenomen ten gevolge waar
van de uitgifte van onderaandelen groot
nominaal 100 mogelijk is geworden.
ADVERTENTIE
dan is het weer KerstfeestNatuur
lijk haalt U voor Uw feestschotels
mayonnaise in huis. Wilt U verse
nyjyonnaise, let dan op het achter
etiket met datumstempel.
Wilt U lekkere mayonnaise, let dan
op het vooretiket, want de fijnste
mayonnaise komt van
De „Financial Times" heeft het totaal
van buitenlandse investeringen in Indone
sië geschat op ongeveer 130.000.000 pond
sterling (of 300.000.000 dollar). Volgens dit
blad zijn Nederland, de Verenigde Staten,
Engeland en Communistisch China de
landen met de grootste belangen in Indo
nesië.
De „Financial Times" schat dat Neder
land voor tussen de 48 en 70 miljoen pond
sterling in Indonesië heeft geïnvesteerd;
de Verenigde Staten voor plusminus 42
miljoen en Engeland voor ongeveer 20
miljoen pond.
Engeland en Nederland hebben sinds
het einde van de tweede wereldoorlog hun
investeringen in Indonesië geleidelijk in
gekrompen, terwijl de Verenigde Staten
en Communistisch China hun investerin
gen in dat land verruimd hebben. De „Fi
nancial Times" besluit met te zeggen dat
op het einde van 1956 de Amerikaanse in
vesteringen in Indonesië een bedrag be
liepen van naar schatting 119.000.000 dol
lar, hetgeen tweemaal zo hoog is als het
cijfer voor 1954.
Morgen, vrijdag 13 december, zal de
raadgevende interparlementaire Benelux
raad te Brussel voor de eerste keer ter be
spreking van culturele aangelegenheden
bijeenkomen. Daartoe hebben de Bel
gische, Nederlandse en Luxemburgse re
geringen verslagen uitgebracht over het
geen uit hoofde van de tussen deze drie
landen bestaande culturele verdragen op
het gebied van de culturele toenadering
reeds geschied is.
De culturele commissie uit de raad heeft
hierover een rapport opgesteld, hetwelk
door de raad met de drie ministers van
Onderwijs op 13 december besproken zal
worden. De minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, mr. J. M. L. Th.
Cals, zal deze bijeenkomst bijwonen, ver
gezeld van de directeur-generaal voor de
Kunsten en voor de Buitenlandse Cultu
rele Betrekkingen van zijn ministerie, mr.
H. J. Reinink.
De terugbetaling in contanten aan in
leggers van de Rijkspostspaarbank is, na
overleg tussen de ministers van Financiën
en Verkeer en Waterstaat met de centrale
directie van de PTT, gesteld op duizend
gulden als maximum. Dit maximum was
voorheen vijfhonderd gulden.
Deze wijziging van het Postspaarbank-
besluit is op 3 december van kracht ge
worden en houdt verband met de vrij
grote ontsparing in november. Deze ont-
sparing is ontstaan door de emissie van
de Nationale Woningbouwlening. Omdat
men het deelnemen aan dergelijke leningen
wil stimuleren, is het maximum bedrag
van uitbetaling verhoogd.
Mexicaanse minister
De minister van Economische Zaken van Mexi
co dr. Lovo heeft in Den Haag een gesprek gehad
met dr. G. M. J. Veldkamp.' staatssecretaris van
Economische Zaken. Het gesprek ging onder meer
over de mogelijkheden van versteviging van de
commerciële banden met Mexico en eventueel
wederzijds bezoek van industriële en financiële
missies, dit mede in verband met de verdere
ontwikkeling van Mexico en het geven van tech
nische adviezen aan dit land. Dr. Loyo is inmid
dels vertrokken.
Te Haarlem
Omtrent de bestemming van de tweede
P.E.G.E.M.-lening van f 20 miljoen zegt het
prospectus dat de vennootschap met het
oog op de gestadige ontplooiing van de
electriciteitsvoorziening in de provincie
Noordholland en de gemeenten Amsterdam
en Haarlem over de nodige middelen
wenst te beschikken teneinde de noodzake
lijke vergroting van de capaciteit van pro
duktie- en distributiemiddelen van de
energieleveranciers (de provincie Noord
holland en de gemeenten Amsterdam en
Haarlem) aan de eisen der vennootschap
te doen aanpassen. Ook de uit de tweede
lening 1957 te verkrijgen gelden zullen
worden aangewend voor financiering van
een deel van de vergroting van de capaci
teit van produktie- en distributiemiddelen
van de energieleveranciers.
De Nedalo n.v., die de assemblage van
Amerikaanse oliehaarden verzorgt, heeft
besloten driekwart van het personeel (on
geveer 130 man) tot 6 januari 24 uur per
week te laten werken.
Dit is een gevolg van de beperkte or
ders, die men ontvangt. Onlangs zijn reeds
ongeveer 30 personeelsleden ontslagen.
De confectie-industrie Jansen-Neumann
te Reuver, die enige weken geleden een
wachtgeldregeling had aangvraagd voor
het ongeveer 200 leden tellende personeel,
zal met ingang van de volgende week de
produktie met dezelfde personeelsbezet
ting in 48-urige werkweken hervatten.
Binnenlandse behoefte vermindert;
export moeilijk realiseerbaar
De n.v. Allan en Co's Koninklijke Ne-
derlandsche Fabrieken van Meubelen en
Spoorwegmaterieel te Rotterdam heeft
over 1956 een verlies geleden van 572.819
(v.j. winst 2.795). Dit wordt gevoegd
bij het verlies vorige jaren, dat daardoor
stijgt tot 1.344.410. Het dividend wordt
wederom gepasseerd.
In verband met onzekerheden bij de af
wikkeling van diverse transacties, is de
publikatie van de jaarstukken opgeschort.
De directie had gehoopt een duidelijk in
zicht te kunnen verkrijgen voor de publi
katie, maar dit is niet mogelijk gebleken.
Een belangrijk bedrag moest als reserve
ring worden opgenomen ter dekking van
eventueel hieruit voortkomende verliezen.
De gevolgen van de in vorige jaarver
slagen besproken calamiteit wegens de
vertraagde en onregelmatige leveringen
door derden, zijn dus nog steeds niet ge
heel te overzien. Wel wordt geconstateerd
dat de directe schade, die na aftrek der
vergoedingen overblijft, een zeer groot
bedrag vertegenwoordigt. De onvoorziene
schade, mede door restricties in de ver
koop en verlies aan bezetting, was in 1956
reeds voelbaar en zal voor de volgende
jaren zeer ernstige gevolgen hebben.
De behoefte op de binnenlandse markt
is verminderd, en export zou slechts met
financiering op lange termijn mogelijk
zijn. De produktiviteit bleef zich gunstig
ontwikkelen.
ADVERTENTIE
Een omvangrijk depressiegebied, waar
van het centrum boven de Golf van Bis-
caye is aangekomen, houdt in onze om
geving een zuidoostelijke stroming in
stand, die minder koude lucht uit Frank
rijk en Zuid-Duitsland aanvoert. Alleen in
de noordelijke provincies daalden de tem
peraturen nog tot het vriespunt. Het bin
nendringen van de zachtere lucht ging met
enige regen gepaard. Intussen is in Zuid-
Frankrijk een randstoring van de depres
sie verschenen, die over Portugal en Span
je naar het noorden is afgezwenkt. Deze
zal de wind bij ons uit zuidoostelijke tot
oostelijke richting doen toenemen. De
frontale storing heeft over de Pyreneeën
veel aan intensiteit ingeboet, maar het is
te verwachten dat zij in ons land opnieuw
wat regen zal veroorzaken. In het tempe-
ratuurverloop komt weinig verandering.
WEERRAPPORTEN
Vrijdag 13 december
Zon op 8.42 uur, onder 16.30 uur.
Maan op uur, onder 12.14 uur.
Maanstanden
14 dec. 06.45 uur laatste kwartier
21 dec. 07.12 uur nieuwe maan
29 dec. 05.52 uur eerste kwartier
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrydag 13 december
Hoog water: 7.47 en 20.14 uur.
Laag water: 3.14 en 15.38 uur.
Temperaturen:
buiten- j?
a
UI
JSc
en binnenland
heden- -a
£25
morgen 7 uur. Neerslag: o
S
o -
fll
laatste 24
uur. 5 'C
e S
Stockholm
zwaar bew. ono
-9
0
Oslo
zwaar bew. windst.
-9
0
Kopenhagen
geheel bew. o
3
0
Aberdeen
regen o
5
14
Londen
licht bew. o
5
4
Amsterdam
geheel bew. zzo
4
7
Brussel
licht bew. windst.
3
2
Luxemburg
geheel bew. ono
2
8
Parijs
geheel bew. no
3
2
Bordeaux
regen o
6
6
Grenoble
zwaar bew. ono
6
8
Nice
regen n
9
88
Berlijn
half bew. o
-1
0
Frankfort
onbewolkt ono
-2
0,4
München
onbewolkt z
3
0
Zürich
onbewolkt wnw
-3
0
Genève
mist windst.
3
8
Locarno
regen windst.
3
62
Wenen
zwaar bew. z
9
0
Innsbruck
licht bew. w
4
0
Den Heldfer
geheel bew. zo
3
4
Ypenburg
zwaar bew. zzo
5
4
Vlissingen
onbewolkt zo
4
0,4
Eelde
lichte regen o
0
3
De Bilt
geheel bew. z
4
6
Twente
geheel bew. z
4
0,6
Eindhoven
zwaar bew. z
4
5
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt windst.
4
2
11. „Maar", riep Panda uit, „de juwelen
zijn ECHT verdwenen! Kijk maar!" En
hij liet de oosterling het lege kistje zien.
De wijze toonde echter niet de minste ver
bazing. „Zwijg, broeder Panda", sprak hij,
„zij zijn NIET verdwenen, zoals ik thans
zal aantonen". Joris, die zich eerst gegriefd
had teruggetrokken, begon weer enige be
langstelling voor het kistje aan de dag te
leggen. De wijze had het deksel ervan nu
gesloten. „Let nu op, o broeders", sprak hij,
„ik doe het deksel dichtik open het
weer een ziet! Daar is het gesteente!"
Er was geen twijfel mogelijk; het kistje
was weer boordevol„Ik zal u nu het ge
heim van dit kistje openbaren", sprak de
magiër. „Het kistje luistert naar wijsheid.
Het vult zich slechts, wanneer men het
opent met een eerlijk gemoed en een te
vreden hart!" „Aha", dacht Panda, terwijl
hij een blik wierp op de teleurgestelde
Joris, „in dat geval zijn de juwelen volko
men veilig!"
De tot dusver door de elektriciteits
maatschappij Aniem n.v. te Amsterdam
ontvangen berichten melden, dat geen
schade is ondervonden van de recente ont
wikkeling in Indonesië. De employé's zijn
allen gezond. Dit werd medegedeeld in de
buitengewone vergadering. Begin decem
ber heeft de maatschappij de december-
transfer uit Indonesië ontvangen. In Peru
heeft de Aniem in oktober het contract
gesloten met de Compania Luz Electrica
de Trujillo S.A. aldaar. De werkzaam
heden zijn inmiddels begonnen. De Aniem
is tevreden over de samenwerking die aan
het groeien is. Ook de indruk over de ont
wikkeling aldaar is goed.
To (O to to tO <o
UëBl
Deze grafiek van de handelsbetrekkin
gen tussen Nederland en Indonesië
toont dat Indonesië heel wat meer aan
Nederland verkoopt dan ons land aan
Indonesië. Vorig jaar kochten wij voor
een waarde van ongeveer 440 miljoen
gulden in Indonesië terwijl dit land
maar voor 315 miljoen gulden uit
Nederland invoerde. Tot de produkten
die wij uit Indonesië invoeren behoren
onder andere tin, tabak, rubber, koffie,
thee. oliën, etc. Indonesië voert uit ons
land textiel, landbouwprodukten,
machines, metaalwaren, etc. in. Dat de
handel tussen de twee landen zeer
wisselvallig is valt 'duidelijk 'uit de
grafiek af te lezen. Als men onze in
voer uit Indonesië eens beziet in per
centages van onze totale invoer dan
blijkt het dat wij in 1935 ongeveer 6 °/o
van onze invoer uit het toenmalige
Nederlands-Indië haalden, in 1947 5°/o
en in 1951 8 waarna Indonesië een
steeds kleiner percentage bij onze in
voer innam, zodat wij thans ongeveer
3 van al onze invoer uit Indonesië
betrekken. Wat onze uitvoer betreft
bedraagt dit percentage naar Indonesië
thans ongeveer 2 Dat dit niet altijd
zo geweest is blijkt wel uit het feit dat
wij in 1930 8 °/o van onze totale uitvoer
in Indonesië plaatsten en in 1949 10
Het ministerie van Financiën deelt mede,
dat op maandag 16 december 1957 ten kan
tore van de agent van het ministerie van
Financiën te Amsterdam de inschrijving
zal worden opengesteld op schatkistpro
messen met een looptijd van drie maanden
tot een bij de toewijzing vast te stellen be
drag. De schatkistpromessen zijn, zoals ge
bruikelijk, groot f 100.000 en worden uit
gegeven onder dagtekening van 18 decem
ber 1957. De storting van het verschuldigde
bedrag wegens toegewezen promessen
dient te geschieden uiterlijk op 18 decem
ber aanstaande vóór 12.30 uur.
Absenten. Het Britse Hogerhuis heeft din«-
dag besloten, dat „peers", die zelden
of nooit de debatten bijwonen, hun ze-
tel eigenlijk maar moeten opgeven
Het huis heeft een motie van de con.!
servatieve lord Swinton aangenomen
die vraagt om uitvoering van aanbeve'
lingen, die gedaan zijn door een geü
mengde commissie van alle partijen
in het Hogerhuis, die deze kwestie
heeft bestudeerd.
Niet meedoen. Het orgaan van het Vati-
caan, de Osservatore Romano, heeft
rooms-katholieke priesters en leken
er aan herinnerd, dat zij niet moeten
toetreden tot de beweging voor Morele
Herbewapening en ook niet op eniger-
lei wijze aan de beweging deel moeten
nemen.
Vertragingen. De Tsjechische bladen
hebben de laatste weken herhaal
delijk geklaagd over de langdurige ver
tragingen in het treinverkeer. Vol
gens statistieken zouden in de maand
oktober 73,4 percent van de treinen te
laat vertrokken en 64.9 percent te laat
aangekomen zijn.
President. In een gezamenlijke zitting van
de beide huizen van de volksvertegen
woordiging is Carlos Garcia woensdag
tot president van de Philippijnen be
noemd. Macapagal, de met ruime
meerderheid gekozen vice-president,
werd eveneens in zijn ambt bevestigd!
Macapagal is lid van de liberale par
tij, die in de oppositie is.
Geruststelling. De Deense minister van
Defensie, Hansen, heeft woensdag in
het parlement gezegd, dat geen Ameri
kaans vliegtuig met waterstofbommen
boven Denemarken zal komen. Hansen
zei dit op een vraag van de communis
tische leider Larsen.
Wereldburger. Wereldburger Gary Davis
is voorlopig weer op vrije voeten ge-
steld, nadat hij woensdag door de Fran
se politie gearresteerd was in een
strook niemandsland tussen Italië en
Frankrijk waar hij zijn tent had op
geslagen. Hij hoopt terug te kunnen
keren naar Monaco, wanneer de prins
en prinses aan het eind van deze week
uit Engeland terugkomen.
Steniging. In de hoofdstad Kathmandoe
van Nepal zijn woensdag betogingen
gehouden om op korte termijn verkie
zingen uit te schrijven. Daarbij raak
ten 29 politieagenten gewond. De poli
tie trachtte met traangas de menigte
uiteen te drijven en maakte 143 arres
tanten, onder wie een communistische
leider. De betogers wierpen met ste
nen naar de politie.
Geen krimp. De Amerikaanse minister
van Defensie Neil McElroy heeft
woensdag eenheden van het zevende
Amerikaanse leger in Beieren geïn
specteerd. McElroy verklaarde, dat de
Amerikaanse strijdkrachten in West-
Duitsland niet zullen worden ingekrom
pen en dat het aan de NAVO is te be
slissen of deze troepen met raketwa
pens voor middelgrote afstanden zullen
worden uitgerust.
Strafbaar. De Oostduitse regering heeft
bekend gemaakt dat personen, die ge
snapt worden bij een poging uit Oost-
Duitsland naar het Westen te vluchten,
gevangenisstraf zullen krijgen tot een
maximum van drie jaar. Niet alleen
de eigenlijke vlucht, maar ook „pogin
gen" en „voorbereidingen" daartoe zijn
strafbaar.
Eruit. Een Amerikaanse piloot is woens
dag op ongeveer 500 mijl ten westen
van Portugal per parachute uit zijn
straaljager, een F-84, gesprongen. Het
toestel was op weg van de Azoren naar
Europa. De jager behoorde tot een
formatie en toestellen uit deze forma
tie zoeken nu naar de piloot. Ook aan
de schepen in de buurt is verzocht naar
hem uit te kijken.
Laten rijden. In Parijs zal met ingang
van 16 december een busdienst voor
automobilisten worden gehouden we
gens de zeer beperkte parkeermoge-
lijkheid in het centrum van de stad.
Iedere vijf minuten zal van de grootste
parkeerplaats een bus naar het centrum
vertrekken.
Leiden. Kandidaatsexamen A wis- en natuur
kunde: mej. A. Hakkenberg, Leiden. Idem F:
mej. H. M. E. de Jonge, Leiden. Idem L: Goei Ing
Kiong, Oegstgeest. Doctoraalexamen wis- en na
tuurkunde: H. G. van Brammen, Leiden. Kandi
daatsexamen niet-westerse sociale studierichting:
F. F. Everts. Leeuwarden.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Bevorderd
tot arts: A. G. M. Hoek, H. Oliver, C. Wiersma,
S. Kizner, J. H. Groff, J. J. Mobron en D. Mei
boom, allen te Amsterdam. Geslaagd voor het
artsexamen 1ste gedeelte: mej. E. Kisman, mej.
J. Klomp, mevrouw S. E. A. Arnold-Van Gorcum
en de lir. A. C. Stutterheim, allen te Amsterdam.
V
BLIJKENS een in 1903 opgegraven in
scriptie besloot de Volksvergadering van de
Griekse stad Milete in Klein-Azië in het
jaar 203 vóór Chr. tot de verkoop van lijf
renten over te gaan. Deze inscriptie, uit
gebeiteld op een witmarmeren plaat van
211 cm hoog, 70 cm breed en 2 cm dik, is
het oudste levensverzekeringsdocument
dat tot op heden bekend is en het geeft
ons een aardige kijk op de
middelen die destijds gebruikt
werden om de stadsfinanciën
een opfrissertje te geven. Want
u begrijpt, dat het de stad
Milete niet te doen was om
haar burgers een zorgeloze
oude dag te verschaffen, maar
dat zij naar middelen zocht die
de leegten in de stadskas zouden kunnen
vullen. Door misoogsten gedurende ver
scheidene jaren waren aanzienlijke tekor
ten ontstaan en om deze tekorten te dek
ken werd iedere burger van Milete in de
gelegenheid gesteld 3600 drachmen in de
stadskas te storten, over welk bedrag de
stad een rente van 10°/o per jaar betaalde
gedurende het leven van degeen op wiens
naam de inschrijving was gesteld. Uiter
aard mocht ook voor veelvouden van 3600
drachmen worden ingeschreven en omdat
de stadsbestuurders wel begrepen, dat
niet iedereen direct zoveel geld zou kun
nen vrijmaken, werd een afbetalingsrege
ling vastgesteld die voorschreef, dat van
elke inschrijving van 3600 drachmen direct
een bedrag van 2000 drachmen moest wor
den gestort en dat de resterende 1600
drachmen uiterlijk 5 maanden later moes
ten zijn voldaan. De rente van 10 's jaars
werd door de stad in maandelijkse termij
nen uitbetaald, zodat de lijfrentetrekker
gedurende zijn hele leven op een vast
maandgeld kon rekenen. Overleed hij, dan
hield de rente weliswaar op, maar de na
bestaanden ontvingen toch nog een bedrag
van 150 drachmen om de overledene een
eerlijke begrafenis te bezorgen. Zoals u
ziet, een humaan verzekeringsreglement,
dat voor alle voorkomende moeilijkheden
voorzieningen had vastgesteld.
Wat ons momenteel het meest interes
seert, is de vraag of de stad met een jaar
lijkse rente, ongeacht de
leeftijd of het geslacht van
de rentetrekkers, is uitgeko.
men. Wij vermoeden van
niet, want de inscriptie noemt
de namen van 39 inschrij
vers, waarvan er tenminste
22 minderjarig waren. De bur
gers van Milete hebben na
tuurlijk overwogen, dat kinderen in het
algemeen een groter aantal jaren vóór zich
hebben dan bejaarden en kochten daarom
voornamelijk lijfrenten voor hun kinderen,
die vanaf dat moment op een aardige
rente konden rekenen tot het moment
waarop zij stierven. Zijn die kinderen een
beetje voorspoedig opgegroeid, dan kan
dit de stad Milete een stevige duit gekost
hebbenGegevens hierover zijn echter niet
bekend. Evenmin is bekend, of Milete de
eerste stad is geweest die lijfrenten heeft
verkocht. De hierop betrekking hebbende
inscriptie is weliswaar de oudste aanwij
zing hierover, maar dit zegt op zichzelf
niets en geeft ons niet de zekerheid, dat
niet vóór 203 v. Chr. elders in de Griekse
wereld soortgelijke verzekeringen door de
overheid werden afgesloten.
Wat hiervan bekend is uit onze middel
eeuwen, zal u ongetwijfeld tot verbazing
brengen.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
