Haarlemse raad wijst de Nassaulaan
aan als plaats voor kermis
Stedebouwkundige fouten obstakel
voor efficiënt busnet in Haarlem
Kerst-expositie
Voldoening
Zangleerlingen van
Riek Brockmann
Na aanvaarding motie-Mensink
College kreeg geen
steun voor de Baan
Stadsvervoer en stratenplan
DONDERDAG 19 DEC EM
BER 1957
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
11
Uitspraken Haarlemse
rechtbank
Een goede gewoonte
NIEUWJAARS
ADVERTENTIES
De lente is in 't land
Tienduizenden bollen in
Lisse in bloei
Waardering
Andere voorstellen
Examens zwemmend
redden in Haarlem
Buslijn via Prinsenbrug
nog in studie
Het tekenmeesterschap
van S. H. de Roos
Erezaal bij expositie van
Kunst zij ons Doel"
Amsterdam overweegt nu
ook een prijs voor de
architectuur
Examens
Met veel voldoening zal menige Haar
lemmer het besluit van de gemeenteraad
hebben begroet .volgens welk de kermis
voortaan (weer) op de Nassaulaan zal wor
den gehouden.
Met voldoening: in de eerste plaats,
omdat door dit besluit het Centrumcomité
Koninginnedag zijn zo zeer gewaardeerde
activiteiten ten aanzien van de festivitei
ten op Koninginnedag en Bevrijdingsdag
zal kunnen voortzetten en het in principe
genomen besluit tot liquidatie opnieuw in
overweging zal kunnen nemen. Waarbij
wjj wellicht ten overvloede de hoop uit
spreken, dat de comitéleden tot de conclu
sie zullen komen, dat Haarlem hun belan
geloze en veel geprezen inspanningen voor
een waardige feestviering niet kan en niet
wil missen en dat de Haarlemmers een te
rugkomen op het liquidatie-besluit zeker
zullen toejuichen.
Met voldoening verder: omdat de Nassau
laan als plaats voor de kermis toch eigen
lijk beter zal voldoen, dan de Baan, die
hiervoor te veel uit het centrum ligt en
zich ook verder weinig leent voor de ver
makelijkheden.
Door het besluit van de raad komt de ker
mis weer daar, waar zij hoort: in het cen
trum van de stad, waarbij de dienst van
Hout en Plantsoenen tevens van de ver
plichting wordt ontheven veel geld uit te
geven voor het herstellen van verwoeste
parken en plantsoenen.
Enkele leerlingen van de Haarlemse
muziekschool van de Maatschappij tot be
vordering der Toonkunst, die van de zang
lerares Riek Brockmann onderricht ont
vangen, hebben woensdagavond met de
voordracht van liederen en met declama
tie van gedichten en een prozastuk indruk
ken gegeven van hun vorderingen. De
meesten van deze aankomende vocalisten
nemen deel aan de cursus van het eerste
jaar. Zij hebben dus, wat hun zangstudie
betreft, nog heel wat voor de boeg. Riek
Brockmann zal dit haar leerlingen onge
twijfeld wel onder ogen hebben gebracht,
dat de weg van vervolmaking lang en
moeilijk is. De „eerstejaars" staan uiter
aard zeer aan het begin van deze weg.
Deze voordrachtavond kon beschouwd
worden als een ogenblik van beraad om
na te gaan of het zin had de vocale ont
wikkeling voort te zetten.
De prestaties van de leerlingen hebben
daarover geen twijfel laten bestaan. Er kan
met deze stemmen zeker een goed resultaat
verkregen worden, al zal dit voor ieder
der leerlingen op een ander niveau liggen.
Met belangstelling kan men zich afvragen
hoe de heldere stemmen der jeugdige
sopranen, die liederen van Bach, Handel,
Schubert, Franck en van andere compo
nisten vertolken, zich zullen ontwikkelen.
Van de alt, die liederen van Tremisot,
Cornelius en een negro-spiritual zong,
staat dit wel vast. Haar stem is volgroeid,
maar verlangt nog naar een grotere adem-
beheersing. En met het goede stemmen-
materiaal, dat de jonge baszanger toonde
te bezitten, is nog heel veel te bereiken.
Dit hebben zijn voordrachten van liederen
van Dvorsjak en Beethoven en van een
negro-spiritual duidelijk bewezen
Een bijzonder aanmoedigend voorbeeld
voor de jongeren werd'het optreden van
'n gevorderd leerlinge, een mezzo-sopraan,
die een aria van Handel, de Berceuse van
Alphons Diepenbrock, een Zuidafrikaans
lied van Ernest W. Mulder en het Maria-
Wiegenlied van Max Reger vertolkte, mooi
van klank en met doorvoelde expressie.
Haar technische beheersing bleek belang
rijk ontwikkeld te zijn. Als declamatrice
blonk deze leerlinge eveneens uit met een
geestige voordracht van het meikeverver-
haal „Anita" van Godfried Bomans, waar
na een andere leerlinge kwam met de
declamatie van een oud kerstgedicht en
vooral met die van een aardige Paradijs
fantasie van Piet de Vries verdienstelijk
voor de dag kwam.
De zangsolisten werden kranig begeleid
door pianoleerlingen van Piet Vincent,
Roel Riphagen en Peter de Kleer, bij wel
ke vermelding een afzonderlijk woord van
lof voor de pianiste, die het lied „Windjie"
van Mulder begeleidde, niet mag ont
breken.
F. Yjwaanswijk
De Haalemse rechtbank heeft vanmor
gen uitspraak gedaan in een aantal zaken,
waarvan de behandeling plaats had op 5
december. Een twintigjarige los-arbeider
uit de Haarlemmermeer werd conform de
eis veroordeeld tot een gevangenisstraf
voor de tijd vgn negen maanden met af
trek, waarvan drie maanden voorwaarde
lijk met een proeftijd van drie jaar.
Eveneens conform de eis werd tot een
zelfde straf veroordeeld een 22-jarige vor
mer uit de Haarlemmermeer. Beide jon
gens werden ervan verdacht de spaarduit
jes van een oude weduwe in Vijfhuizen ge
stolen te hebben.
Een 26-jarige chauffeur uit Haarlem
werd wegens poging tot chantage veroor
deeld tot acht maanden met aftrek. Tegen
hem was een jaar en drie maanden geëist.
Een 33-jarige Hillegommer, die ervan
werd verdacht in de jaren van 1953 tot 1957
uit een geldkistje van een aannemer in de
Haarlemmermeer enkele duizenden gul
dens te hebben gestolen, werd veroordeeld
tot negen maanden gevangen—sstraf met
aftrek, waarvan drie voorwaardelijk met
een proeftijd van drie jaar. De eis was
een jaar waarvan vier maanden voorwaar
delijk met een proeftijd van drie jaar.
Tenslotte werd een koopman uit Alk
maar wegens knoeierijen met de financie
ring van enkele auto's veroordeeld tot twee
maanden voorwaardelijk met een proeftd
van drie jaar. Een koopman uit Zaandam
wie hetzelfde tenlaste was gelegd, werd
vrijgesproken.
Tegen beiden was een straf van vier
maanden vooi-waardelijk geëist.
Theezetkampioene. De 21-jarige Ans
Sandstra uit Bolsward is landskampioene
theezetten 1956'57 geworden. Zij kwam
met 146 punten als eerste uit de bus tijdens
de woensdagavond in het Amsterdamse
Concertgebouw gehouden landelijke finale.
Mejuffrouw Sandstra ontving als prijs een
televisietoestel.
Met een ruime meerderheid (29 tegen 4 stemmen) heeft de Haarlemse gemeente
raad woensdagavond een motie van de heer M e n s i n k (Arb.) aangenomen,
volgens welke het college van B. en W. wordt uitgenodigd maatregelen te nemen
de Nassaulaan en zo nodig de Gedempte Oude Gracht aan te wijzen als plaats
voor de kermisvermakelijkheden.
Daarmee is een einde gekomen aan de lijdensweg die voorstellen en tegen
voorstellen, protesten en contra-protesten van het zoeken naar een geschikte
plaats voor de Haarlemse kermis hebben gemaakt. Zozeer was zelfs de algemene
opluchting, dat na afloop van het debat aevoorzitte r, burgemeester mr. O.
P. F. M. Cremers, die het voorstel van B. en W. volgens welk de kermis op de
Baan zou worden gehouden, verdedigde, zei dankbaar te zijn, dat er zulk een
eenstemmigheid in de raad had geneerst. Mr. Cremers merkte op, dat de
gedecideerde uitspraak van de raad het college niet spijt en dat B. en W.
spoedig zullen gaan overleggen met het Centrumcomité Koninginnedag om alsnog
te komen tot een organisatie van de komende festiviteiten.
Er bleek ook tijdens de debatten een
betrekkelijk grote eenstemmigheid onder
de raadsleden te heersen. De vraag of in
het algemeen wel een kermis moest worden
gehouden, werd niet discutabel gesteld.
Alleen de heer W e n s i n g (C.H.U.)
herinnerde aan een raadsbesluit uit de
dagen van Olim dat de kermis in Haarlem
had afgeschaft. Hij ging verder niet op
deze kwestie in, maar wilde slechts spre
ken van „kermis" (tussen aanhalingstekens)
in tegenstelling tot het door de andere
raadsleden gebruikte woord: kermis.
Er was slechts één fervente tegenstander
van het plan de Nassaulaan als plaats voor
de kermis aan te wijzen. Dit was de heer
Loerakker (K.V.P.), die op heftige toon
protesteerde tegen dit plan. Er waren vol
gens hem op de Nassaulaan kantoren en
bedrijven met in totaal duizend werk
nemers, die ten tijde van de kermis 's mid
dags niet of nadwelijks zouden kunnen
werken.
Hij kreeg van zijn fractie echter geen
steun. Slechts de wethouders Geluk, Bak
ker en Angenent stemden mét hem tegen
de motie-Mensink.
Voordat deze laatste met zijn motie ter
tafel kwam, had hij nog eens het stand
punt van zijn fractie uiteengezet, volgens
welk er in ieder geval een kermis zou
moeten worden gehouden in de binnenstad
van Haarlem. Hij was zeker niet enthou
siast voor het plan van B. en W. om de
Baan als plaats hiervoor aan te wijzen
en vond, dat B. en W. onvoldoende de be
zwaren van het college tegen de Nassau
laan en de Gedempte Oude Gracht hadden
aangetoond.
De heer Schippers (K.V.P.) was het
persoonlijk eens met de socialistische spre
ker, maar kondigde aan, dat zijn fractie
verdeeld was. Men wilde eerst de debatten
afwachten. Tegen de Baan had hij over
wegende bezwaren: vooral de moeilijke
verkeerssituatie woog bij hem zwaar.
De heer Wensing kondigde aan, dat
is het bij de jaarwisseling
ook uw relaties uw beste
wensen aan te bieden.
Welnu, in ons blad van
DINSDAG 31 DECEMBER
is daartoe ruimte gereserveerd
kosten 115 mm
Iedere mm meer
U kunt ze opgeven aan onze
kantoren:
4.20
ƒ0.28
Grote Houtstraat 93, Haarlem
Soendaplein, Haarlem-Noord
of aan onze bezorgers.
De burgemeester van Lisse. mr. Th. M.
J. de Graaf, zal maandagmiddag om half
drie de grote kersttentoonstelling openen,
die de stichting „Bloemlust" in hel gebouw
van de HBG aldaar organiseert. De ten
toonstelling belooft zeer goed te worden.
Want de broeiers staan er verbaasd van,
hoe goed de bloembollen dit jaar kunnen
worden uitgebroeid. Dit gemakkelijk
broeien alleen al is een goede propaganda,
want het aantal klachten vanuit het bui
tenland. zal er aanmerkelijk door worden
verkleind.
De tentoonstelling beslaat een opper
vlakte van ruim tweeduizend vierkante
meter De expositie is tot en met zaterdag
28 december iedere dag, behalve op eerste
kerstdag, geopend, en wel tot 's avonds tien
uur. Vooral op tweede kerstdag worden
veel bezoekers verwacht.
Met een verlangen naar de lente zal men
de tienduizenden bloeiende bloemen -
hyacinten, tulpen, narcissen, irissen en
amaryllis - kunnen bewonderen. Als de be
zoekers voor de kou zijn gevlucht in de'
tentoonstellingshal, zullen zij zich in een
grote tuin wanen, waar een mild klimaat
heerst en de bloemen elkaar in schoonheid
overtroeven.
De expositie is ontworpen door de heer
W. Buurman uit Oegstgeest. die een strak
ontwerp heeft gemaakt. Het geheel zal
„open" worden gehouden, zodat de bezoe
kers een goed overzicht over het geheel
hebben. Het Laboratorium voor Bloembol-
lenonderzoek en het proefstation zijn op
de tentoonstelling vertegenwoordigd.
Het bestuur van „Bloemlust" wil zeker
niet de mogelijkheid uitsluiten, dat in de
toekomst weer in het buitenland wordt
geëxposeerd. De proef in Keulen, die dit
voorjaar werd genomen, is een succes ge
worden. Maar plannen voor een expositie
in Essen kregen onvoldoende steun. Men
is er echter van overtuigd, dat in de toe
komst met het tentoonstellen van Neder
landse bloemen in het buitenland moet
worden voortgegaan, daar dit een uitste
kende propaganda betekent.
zijn fractie wel eenstemmig was, namelijk
tegen het voorstel van B. en W. Hij was
meer geporteerd voor de Gedempte Oude
Gracht en noemde als mogelijke plaats ook
nog de Turfmarkt.
Mevr. S c h e 11 e m a-C onradi (V.V.D.)
uitte een woord van warme dank voor het
Centrumcomité Koninginnedag voor de
uitstekende wijze waarop dit immer de
feestelijkheden heeft georganiseerd een
hulde waarbij zich later ook de voorzitter
aansloot en bepleitte het aanwijzen van
de Nassaulaan en Gedempte Oude Gracht.
Aan deze laatste was volgens haar niet
veel te vernielen: „Twee keer in de week
is er rommel en het is er altijd vuil". De
Baan wees zij energiek af. Als alternatief
noemde zij het schelpenpad langs de Dreef,
ofschoon zy de aanwezigheid van het vcr-
zetsmonument wel een bezwaar vond.
Ook de heer Spek (A.R.) had geen be
zwaren tegen de Gedempte Oude Gracht:
de markt is voor enkele keren toch wel
elders te houden, meende hij. De Turf
markt achtte hij ook geschikt.
De communisten kantten zich bij monde
van de heer Hen nevelt tegen de Baan
en tegen het westelijke gedeelte van de
Gedempte Oude Gracht. Dit laatste met
het oog op de marktkooplui, die dan zeker
vier keer per jaar naar een andere plaats
zouden moeten, hetgeen door hem zeer
bezwaarlijk werd geacht. Het schelpenpad
van de Dreef kwam volgens hem ook in
aanmerking.
Als enig raadslid hield de heer Van
V e 1 s e n (K.V.P.) een schuchter pleidooi
voor de Grote Markt, waartegen zich de
heer M o l (comm.) fel keerde.
De voorzitter stelde in zyn ver
dediging voorop, dat de kermis in ieder
geval moet worden gehouden teneinde het
centrumcomilé in staat te stellen voort te
gaan met zijn voortreffelijk werk.
Op alle voorgestelde plaatsen liet hij
woorden van critiek horen: de Nassaulaan
was bezwaarlijk wegens versperring van
het verkeer, de Gedempte Oude Gracht
wegens dé wekelijkse markt en wegens
het verkeer, de Grote Markt, Dreef, Vol
dersgracht en Raamgracht waren te klein.
Bovendien kantte hij zich tegen een ver
snippering van de kermis. Resumerende
kwam mr. Cremers tot de conclusie, dat
de Baan de enig aangewezen plaats was,
temeer aangezien de verkeersmoeilijkheden
daar minder groot zouden zijn dan op
andere voorgestelde plaatsen, omdat bij de
Baan slechts één verkeersstroom behoefde
te worden omgelegd.
Met deze woorden kon hij de raad echter
niet overtuigen. Mevrouw Scheltema-
C o n r a d i en de heer Mensink betoog
den, dat als men op d" Nassaulaan de
kramen met de voorzijden tegenover elkaar
zou plaatsqn, er in het midden ruimte ge
noeg zou overblijven om in noodgevallen
verkeer te kunnen doorlaten.
De laatste kwam hierop met zijn eerder
genoemde motie, die met 29 tegen 4 (de
heren Geluk, Angenent, Bakker en Loerak
ker) werd aangenomen.
De andere voorstellen werden zonder of
met korte discussies aangenomen.
Zo vroeg de heer He n n e v e 11 (Comm.),
of bij de toewijzing van de woningen, die
met behulp van- de voorgestelde lening
van 675.000 zouden worden gebouwd, de
gemeentelijke dienst van Volkshuisvesting
een stem in het kapittel zal hebben. Voor
gesteld was namelijk deze woningen toe te
wijzen aan personeelsleden van de onder
neming van de geldgever. De communis
tische spreker achtte het niet juist, als
door deze maatregel niet-Haarlemmers
zouden worden bevoordeeld.
Wethouder H a p p zei in zijn antwoord
echter, dat het gaat om woningen, die zon
der geldgever niet gebouwd zouden kun
nen worden, zodat Haarlem er in ieder
geval voordeel bij heeft.
Tiet. voorstel tot wijziging van de ver
ordening op de straatbelasting ontmoette
enige bezwaren bij mevrouw Schelle-
m a-C onradi en de heer F i b b e (V.V.
D.). Het ging hierbij voornamelijk om het
voornemen bij eigendommen niet meer de
verkoopwaarde als basis voor de belasting
aan te houden, maar hiervoor een bereke
ning van de reproductiewaarde te nemen.
De heer Prikkel (Arb.) vroeg zich af,
of hierbij niet meer moeilijkheden zouden
ontstaan dan bij de oude regeling en de
heer F i b b e sprak van een onbillijke
taxatie. Mevr. S c h e 11 e m a-C onradi
prefereerde een uniform percentage van
de heffing boven de voorgestelde progres
sieve heffing.
Wethouder Bakker zei, dat in gevallen
van vermeende onbillijkheden altijd de
mogelijkheid van beroep open bleef, waar
na het voorstel zij het zonder steun van
de V.V.D.-fractie kon worden aangeno
men.
De communisten verklaarden zich tegen
het voorlopig vaststellen van de gemeente
begroting 1955, omdat zij niet in de com
missie waren vertegenwoordigd en tegen
een deel van het voorstel tot wijziging van
de verordening op de heffing en invorde
ring van diensten door de gemeentelijke
ontsmettingsdienst bewezen, omdat zij de
hierbij voorgestelde tariefsverhoging te
groot vonden.
In antwoord op een vraag van de heer
Schippers zegde wethouder Geluk
toe bij de aanvragen voor kredietverlening
voor een reeks openbare scholen een speci
ficatie te voegen.
De heer Spek had nog zijn grote waar
dering geuit voor het voorstel om een
draagbaar verkeerslicht te plaatsen op het
kruispunt Schoterweg-Kleverlaan-Kloos-
terstraat. Hij vroeg de aandacht van het
college voor de belangen van de voetgan
gers ten opzichte van het links en rechts
afslaand, verkeer.
De voorzitter zegde toe de politie te zul
len verzoeken de aldaar geposteerde ver
keersagent op te dragen hierop toe te zien,
al voegde hij eraan toe, dat dergelijke be
veiliging bij een automatische installatie
niet goed meer mogelijk za.l zijn.
ADVERTENTIE
Wij nodigen u uit onze Kerstetalage te
bezichtigen waarin wij enige exclusieve
parfums presenteren, o.a.:
Christian Dior
Raphael
Chanel
Worth
Caron
Parfum
Balenciaga
Jacques Fath
Schuberth
Jean d'Albret
Lanvin
e r i e
Grote Houtstraat 128 - Telefoon 20536
oooc>dcocooc>ocoooooc>ooooco30occooocoooooocoococoooooooooc'
In het Sportfondsenbad in Haarlem werd
woensdagavond door de examencommissie
district noord-west van de Koninklijke
Nederlandse Bond tot het Redden van
Drenkelingen gelegenheid gegeven tot het
afleggen van het theoretisch en praktisch
gedeelte van het examen voor diploma A
en B en het jeugdbrevet C. De examen
commissie bestond uit de heren G. J. Tim
mermans, voorzitter (IJmuiden), H. D. E.
Hierberg, secretaris (Zaandam), mevrouw
S. C. Dijkstra-van Baren (Haarlem), mevr.
A. Perry-Meijer (Haarlem), mevr. H. J. C.
Musch-Taag (Amsterdam) en de heer H.
Vos. Door leden van de Haarlemse en
Heemsteedse Reddingsbrigade werd aan
het examen deelgenomen en de heer G. J.
Timmermans kon na afloop van het
examen meedelen dat al de kandidaten ge
slaagd waren. Hij sprak daarbij de hoop
uit, dat allen op de ingeslagen weg zou
den voortgaan door zich verder te bekwa
men in het zwemmend redden.
De geslaagden zijn: Voor diploma A:
mej. G. Hamelink, W. Kuiten, J. van Zon
neveld, P. Stokman, N. Hesselman, B.
Fiege, TI. Collignon, allen van de Haar
lemse Brigade; mej. B. Redeker. G. Baars,
W. Schuilenburg, B. Steenman en P. Eve-
rout allen van de Heemsteedse Brigade.
Voor diploma B slaagden: mej. W. van
Schie en mej. A. v. d. Klugt, beiden van
de Haarlemse Brigade.
Voor het jeugdbrevet B slaagden: mej.
Th. Tieken. C. van Norden en K. Klinken
berg, allen van de Heemsteedse Brigade.
Gezant? Branko Draskovic, de offi
ciële woordvoerder van de Joegoslavische
regering en chef van de regeringspers
dienst, wordt genoemd als de nieuwe
gezant in Den TIaag.
Waarom laat men de nieuwe buslijn 2,
waarvoor de N.Z.H. aan B. en W. van
Haarlem toestemming heeft gevraagd met
het oog op een verbeterde verbinding tus
sen Delftwijk, Sinnevelt, het Kleverpark,
het oostelijk deel van de oude binnenstad
en enkele afgelegen wijken van Haarlem-
Oost zoals de componistenbuurt, zoveel
kronkels door Haarlem-Noordwest maken
in plaats van deze lijn van Delftwijk
rechtstreeks over Delftlaa,n, Kleverpark
weg, Breder odestraat en V erspronckweg
naar het station te voeren
Zo luidde een onlangs door een onzer
lezers opgeworpen vraag. Het antwoord
daarop heeft twee gewichtige aspecten:
het ene vervoerseconomisch, het andere
stedebouwkundig, met een belangrijke
verkeerstechnische zijde. Zij geldt trou
wens niet alleen voor het noordwestelijk
deel van de stad, maar evenzeer voor de
andere component van de geprojecteerde
lijn, namelijk de Amsterdamse buurt.
De vervoerseconomische kant van het
vraagstuk is betrekkelijk eenvoudig. Het
is allang een uitgemaakte zaak, dat in
Nederland voor de lokale busnetten ter
weerszijden van de betrokken lijnen een
bebouwing van ongeveer vierhonderd
meter breedte aanwezig dient te zijn wil
men een rendabele exploitatie bereiken.
Uiteraard kan op dit gemiddelde de be
volkingsdichtheid van de betrokken wijk
van gunstige of ongunstige invloed zijn.
Het volgen van op zichzelf aantrekkelijke
verkeersaders langs woonkernen dient
dus uit exploitatief oogpunt vermeden te
worden: een lijn dient zoveel mogelijk
verschillende woonwijken te doorsnijden.
Delftlaan, Spaarnd'amse weg, Amsterdam
se vaart zijn in het algemeen slechts aan
één kant bebouwd en dat maakt hen als
busroute minder aanlokkelijk.
Overleg
Een ander bezwaar tegen de hier ge
noemde wegen hoort in de verkeers- en
daarmee in de stedebouwkundige sector
thuis. Passagiers die zich van de bebouw
de zijde naar aan de andere kant van de
weg gelegen stopplaatsen moeten begeven
dan wel de bus juist hebben verlaten zijn
genoodzaakt een druk snelverkeer te pas
seren, hetgeen vooral bij duisternis een
riskante zaak is. Maar ook voor het ove
rige verkeer en de vervoersonderneming
zelf is het niet aanbevelenswaardig lokale
busroutes via snelverkeerswegen met een
interlokaal karakter te leiden. Een derge
lijk beleid zou ook in strijd zijn met de
opzet om de verschillende verkeerssoor-
ten te scheiden en te selecteren. Een bus
die steeds de hoofdverkeersweg verlaat
om een stopplaats aan te doen en daarna
zich weer in de verkeersstroom moet voe
gen vormt niet alleen belemmering voor
het overige verkeer, maar ondervindt om
gekeerd ook van dat voorrang genietende
snelverkeer hinder. De chauffeurs van
lijn 3 bijvoorbeeld weten uit ervaring hoe
moeilijk het is om in Heemstede de He
renweg over te steken, wanneer daar geen
verkeersgeleider staat. Op de Delftlaan en
de Amsterdamse vaart zou dat niet an
ders zijn, hetgeen tot soms grote vertra
gingen leidt.
Dit is bijvoorbeeld de reden, dat de ge
projecteerde lijn 2 de nieuwe wijk tussen
het station Bloemendaal en de Delftlaan
niet aandoet: de bussen zouden twee keer
de Delftlaan moeten oversteken, wat be
paald ongewenst is nu de Dclftlaan be
stemd is om het tunnelverkeer te ver
werken. Men heeft echter dit standpunt
niet ten aanzien van de gehele Dclftlaan
kunnen volhouden: ter wille van de ver
binding met Delftwijk wordt de Dclftlaan
gevolgd tussen Arthur van Schendelkade
en Orionwcg, waar een halte de bewoners
van de nieuwe wijk bij het station Bloe
mendaal althans enig soelaas zal bieden.
Voor dit trajectgedeelte is echter een
noodoplossing gevonden: de bussen naar
Delftwijk rijden normaal de rechter weg
helft van de Delftlaan: daar zij de weg
niet geheel behoeven over te steken is dit
aanvaardbaar. De bussen uit Delftwijk
naar het centrum echter zullen niet de
hoofdverkeersweg, maar de ventweg langs
de Delftlaan volgen, zodat het busverkeer
daar links houdt in plaats van rechts!
Grillig
In een evenwichtige stedebouwkundige
opzet van de nieuwe stadswijken had er
naast de grote interlokale snelverkeers
wegen plaats behoren te zyn voor goede
secondaire wegen ten behoeve van het
grotere wyk- en buurtverkeer. Deze goede
secondaire wegen ontbreken in de wijken
welke in de twintiger en dertiger jaren
zijn ontstaan vrijwel geheel, om van de
negentiende-eeuwse wijken, zoals de oude
Amsterdamse- en de Leidsebuurt nog
maar te zwijgen. Het stratenplan in Haar
lem-Noordwest bijvoorbeeld is zeer grillig
zonder dat dit het stadsbeeld ten goede
kwam door de eentonigheid der bebouwing
te doorbreken. Deze grilligheid heeft alleen
maar het steeds merkbaarder wordende
nadeel, dat een behoorlijk stadsverkeer
erdoor wordt belemmerd. Vandaar de
„kronkels" in de buslijnen.
Het stratenplan in Haarlem-Noordw;est
moge dan van elke logica gespeend zijn,
dit stadsdeel is elk geval bereikbaar, het
geen men van de Amsterdamse en de
Leidse buurten nauwelijks kan zeggen:
dit verklaart mede de afwezigheid van
een buslijn door de laatstgenoemde stads
wijk. De Amsterdamse buurt is in de der
tiger jaren ontsloten door de Buitenrust-
brug. doch het effect daarvan is toch zeer
betrekkelijk. Dat komt ook alweer omdat
bepaalde nieuwe delen van Haarlem-jOost,
zoals de componistenbuurt, toch niet zo
royaal zijn opgezet, dat zij voor een bus
lijn gemakkelijk bereikbaar zijn. Het heeft
de chef vervoer van de N.Z.H. heel wat
hoofdbrekens gekost om hier voor de toe
komstige buslijn een goed tracé te vinden.
Geheel onmogelijk echter bleek het om de
Amsterdamse poort en omgeving thans
geïsoleerd in de route op te nemen. De
Amsterdamsevaart komt om bovenge
noemde redenen niet in aanmerking en de
verkeerspolitie verzette zich tegen de door
de N.Z.TI. gewenste verbinding via de
Schalkwijkerstraat en de Dubbele buurt.
Wie de situatie ter plaatse kent kan de
verkeerspolitie geen ongelijk geven, maar
de bewoners van de omgeving van de
Amsterdamse poort blijven daardoor zon
der buslijn. Zoals wij onlangs hebben ge
meld zal de nieuwe lijn wel de Kamper
vest en de Turfmarkt volgen, zodat een
deel van dat kwartier althans wordt ge
holpen.
Lijn via Prinsenbrug?
Een ander probleem doet. zich voor na
de opening van de Prinsenbrug. De direc
tie van de N.Z.H. heeft indertijd het ge
meentebestuur toegezegd de mogelijk
heden van een buslijn via de Prinsenbrug
te bekijken. Met die studie is men reeds
bezig, waax-voor de economisch adviseur
van B. en W. gegevens heeft verstrekt
over de industrieën en het aantal werk
nemers in de Waarderpolder. Hot is echter
duidelijk, dat een buslijn naar dat indus
triegebied slechts betekenis heeft geduren
de de ochtend- en de avondspitsen. Om
dit personeelsvervoer op te vangen biedt
het groepsvervoer (waarbij dus de arbei
ders van bepaalde bedrijven collectief
naar en van het werk worden gebracht)
veel betere mogelijkheden. En een lijn,
die van 't station via de Kloppersingel, de
Harmenjansweg en de Papetorenvest naai
de Amsterdamse poort zou voeren is een
doodgeboren kindje wanneer dit traject
niet kan worden opgenomen in een lan
gere verbinding. Zoals hierboven uiteen
gezet verzetten zich daartegen verkeers
technische bezwaren, afgezien nog van
het feit, dat een buslijn welke in het cen
trum praktisch alleen het station bereikt
en niet in de omgeving van de grote win
kelstraten komt reeds voor een groot deel
van het. publiek minder interessant is.
Het is te hopen, dat bij de uitwerking
van het stedebouwkundige ontwerp voor
Schalkwijk, dat in vier grote wijken van
tienduizend inwoners elk is onderverdeeld
hetgeen de noodzaak van tenminste
twee frequente stadslijnen inhoudt met
de verlangens van het stadsvervoer meer
rekening wordt gehouden dan het geval
is geweest bij de tussen de beide wereld
oorlogen ontworpen uitbreidingsplannen.
Natuurlijk werden bij de na de laatste
oorlog gemaakte plannen voor Sinnevelt,
Delftwijk en Parkwijk reeds grotere ver
beteringen bereikt. Toch kunnen wij ons
niet aan de indruk onttrekken, dat met
name in Sinnevelt-Delftwijk meer aan
dacht werd geschonken aan de dwarsver
bindingen dan aan die in de lengterich
ting van de stad. Door de op zichzelf juis
te opvatting, dat de woonstraten zoveel
mogelijk door het doorgaande verkeer ge
meden moeten worden, zijn wel veel „lus
sen" geschapen, maar weinig doorgaande
verbindingen van voldoende capaciteit.
Anderzijds moet men er oog voor hebben
dat de bijzondere vorm van Delftwijk
daar bijna geen andere oplossing mogelijk
maakte.
De huidige tentoonstelling van „Kunst
zij ons Doel" die tot 6 januari in het
Huis van Looy gehouden wordt is een
bijzondere door de erezaal, gewijd aan het
werk van S. H. de Roos ter gelegenheid
van het feit dat deze meester van de
renaissance van de boekdrukkunst op 14
september zijn tachtigste verjaardig mocht
vieren.
De Roos' tekeningen zijn altijd knap. Ge
voel voor schone verhoudingen van het
zwart, grijs en wit ligt natuurlijk voor de
hand bij deze vermaarde lettertekenaar. De
aan zijn vak passende zorgvuldigheid staat
levendigheid bij zijn landschappen voorts
niet in de weg. Hij weet het oog te houden
op iedere schakering en iedere beweging.
Men bekijke eens nauwkeurig een tekening
uit de collectie van Teyler, een bocht van
het Spaarne, één van de meest „uitgewerk
te" zaken hier. Er is geen vierkante centi
meter op te vinden waarbij de interesse
verslapte. Levend blijft de structuur van
de vegetatie ook in de schaduwpartijen
van een heg op de voox-grond. Nergens
werd de lichte beweging van het water tot
een dood gestreep van golflijntjes. Won
derlijk knap werden de reflexen van de
lucht in het blankste gedeelte van dat
water gevolgd. Zo'n tekening bewijst wel
De Roos' meesterschap.
De kunstenaar, die langs andere weg dan
de pure nabootsing vorm weet te geven
aan hetgeen hij vertellen wil, ontmoet men
dan misschien weer in andere tekeningen,
zoals die van Cassarate in blauw en de
Ourthe in bruin krijt, of in een potlood
tekening van de duinen (no. 38). In de
blauwe tekening kan De Roos zelfs even
aan Seghers herinneren. De gemeente
Haarlem werd eigenares van twee uit
stekende voorbeelden van zijn manier van
uiten: een vroege en een recente tekening.
Eigenlijk had de blauwe, daai'tussen ont
staan, erbij moeten zijn.
Al heeft de toch nog wat rommelige
expositie de vertegenwoordiging van De
Roos wel nodig, het is niet zo'n gekke ten
toonstelling. Belangrijk is natuurlijk weer
het werk van Boot, voor wiens stilleven
„Bij het raam" ik al eerder mijn bewonde
ring heb uitgesproken. Het is bijzonder
fi-aai gecomponeerd in een eenvoudige
kleurstelling. Mooi, toegewijd gedaan, is
een portretje van een oude man. Twee van
dergelijke schilderijen maken dat men niet
zonder ontroering Boots' zelfporti-et be
kijkt. Zijn goede invloed blijkt weer uit
een schaaltje met druiven en van J. C. E.
Santen, die van Kees Verwey in de aqua
rellen van B. J. Nel.
Persoonlijker zijn de gouaches van Corry
van Heerden, gezond schilderen vertoont
H. van Tongeren, vakmanschap F. A. van
Velsen, wat minder overtuigend dacht ik
de meer „modernen" over het algemeen.
Men laat niet ongestraft tradities los, wan
neer men niet zo erg sterk is.
Bob Buys
Jaarlijkse kunstprijzen
De Amsterdamse Kunstraad heeft dezer
dagen aan B. en W. van deze stad het voor
stel gedaan, met ingang van 1958 eens in
de drie jaar een prijs voor archtiectuur be
schikbaar te stellen. Indien hiertoe wordt
besloten, dan kent de gemeente in het ver
volg prijzen toe voor alle gebieden van de
scheppende kunst.
Deze mededeling deed dinsdagavond de
voorzitter van de Amsterdamse Kunstx-aad,
mr. A. de Roos, tevens wethouder voor de
Kunstzaken, in zijn rede ter opening van
een bijeenkomst in het Stedelijk Museum,
waar aan eenentwintig kunstenaars de oor
konden zijn uitgereikt, die behoren bij de
door de gemeente in 1956 toegekende prij
zen en verstrekte opdrachten op het gebied
van de litteratuur, het toneel, de muziek,
de typogi-afie, de choreografie en de film.
Reeds in 1922 stelde de gemeenteraad
van Amsterdam een bedrag van tiendui
zend gulden beschikbaar voor steunvei--
lening aan noodlijdende beeldende kunste
naars, zo zei mr. Dt Roos. In 1929 werd dit
bedrag verhoogd tot dertigduizend gulden.
Kort voor de tweede wereldoorlog werden
voor het eex'st prijzen toegekend, te weten
voor muziek eli voor toneelschrijven. In
1945 wei-d een begin gemaakt met de jaar
lijks weerkerende bekroning van litte
raire werken en van typografische produk-
ten. Aan dit initiatief lag toen ni'et meer het
motief van steunverlening ten grondslag.
De wethouder stelde vast dat de gemeente
Amsterdam vrijwel ononderbroken en in
steeds toenemende mate gedui'ende vijfen
dertig jaar door opdrachten, aankopen en
bekroningen de scheppende kunst heeft be
oordeeld. Zij is hiermee tezamen met het
rijk, bovendien ten voorbeeld geweest voor
andere gemeenten en ook voor de pro
vincies.
Na het voorlezen der jury-rapporten en
het uitreiken van de oorkonden, volgde een
uitvoering van het door Luctor Ponse in op
dracht van de gemeente gecomponeerde
kwintet door het Amsterdams Kamermu
ziekgezelschap en de vertoning van de door
Max de Haas in opdracht van de gemeente
vervaardigde film „Amsterdam, stad van
het water". Dezer dagen werd deze film
door de gemeente aanvaard, die er vijen-
dertigduizend gulden voor beschikbaar
stelde. Van deze film zullen copieën wor
den gemaakt voor de vertoning op kleine
re projectie-apparaten. Er is nog een twee
de film van Amsterdam in de maak. Deze
rolprent in kleuren zal worden vervaar
digd door Herman van der Horst. Hiervoor
is een crediet van vijfenzestigduizend gul
den door de gemeenteraad gevoteerd.
Amsterdam. Vri.ie Universiteit. Geslaagd voor
het doctoraalexamen pedagogiek C. A. van Baaien.
Heemstede.
Nijmegen. Semi-artsexamen: de dames A. C. O.
M. van Kahmthout, Gennep; E. M. E. W. Mares.
Maastricnt; C. L. M. van der Zee, Bolsward.
Kandidaatsexamen rechten: mej. E. Keunen.
Aalst; C. M. H.J. Schreuder, Breda; M. M. Stoop,
Bloemendaal. Kandidaatsexamen psychologie: G.
C. Crooijmans, Waalre; B. G. M. Oude Brunink,
Oldenzaal. Kandidaatsexamen geschiedenis: F. J.
M. van de Ven, Oss; J. C. M. Coerwinkel (cum
laude), Nijmegen; A. J. Ettema, Rotterdam. Kan
didaatsexamen wijsbegeerte: N. A. Dodeman,
Bovenkarspel.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Bevorderd
tot arts: mevrouw B. van der Waals-Willemse en
de heren P. Rionstra. R. Jong en F. Peetoom.
Amsterdam. Geslaagd voor het artsexamen 1ste
gedeelte: mevrouw H. E. Bouma-Straub en de
heer C. H. Soff, Amsterdam.
