Sovjet-Unie stelt conferentie over ontwapening voor V.S. zouden UNO-beheer voor N.-Guinea willen voorstellen Speciale UNO-zitting of internationaal beraad GELUKKIG HET WEER OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Trein botst op vrachtwagen Europese weerstand in Parijs een schok voor Amerikanen Djuanda ontbindt „centraal comité van actie"; Sukarno al in India Voor de Stille Armen ontspanning ik heb "vtaiLOijb* dekens! m Vrij zacht Overweg niet gesloten ERBIJ op kerstavond Brazilië lanceerde raket Nederlanders vrijgelaten Opmerkelijk besluit Evelyn Tliemans ELEGANTE TASSEN EN BY0ÜX Onderscheiding Vertegenwoordiger van het Internationale Rode Kruis naar Indonesië? Het woord is aan ee MORRIS 'fiéforeyof/ét/fl/ Boelganin-zone in Europa zou, volgens waarnemers in Washington, de NAVO kunnen verzwakken Geef Uw zenuwen Geef ze NEUROTONIC Niet verdovend maar genezend 72e JAARGANG No 141 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks ZATERDAG 21 DECEMBER 1957 Haarlems Dagblad 302e JAARGANG No 2 94 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman MOSKOU. De Russische minis ter van Buitenlandse Zaken, Andrei Gromyko heeft vandaag in een rede voor het Russische parlement de Opperste Sovjet voorgesteld een speciale zitting van de UNO of een internationale conferentie te houden over de ontwapening, zo meldt Reuter uit Moskou. Volgens United Press verwierp Gromyko evenwel het voor stel van de NAVO-conferentie te Parijs om een conferentie te houden van ministers van Buitenlandse Zaken over het ontwapeningsvraagstuk. (Reuter) Gromyko verklaarde dat de Russische regering zich ernstig bezig houdt met het ontwapeningsvraagstuk, omdat er, ondanks haar inspanning, in feite geen op lossing is bereikt. Dit komt omdat Groot- Brittannië en de Verenigde Staten zich geen beperkingen willen opleggen inzake de wapenproduktie en het aanleggen van voorraden kernwapens, aldus Gromyko. De Russische minister zei voorts dat Frankrijk, Groot-Brittannië, Canada en de Verenigde Staten alle Russische voorstel len, die in strijd waren met de politiek van de NAVO, hebben afgewezen. Deze landen hebben de ontwapeningsbesprekingen, die jaren hebben geduurd, gebruikt als een schild, waarachter de bewapeningswedloop kon worden voortgezet, aldus Gromyko. Hij beschuldigde de Verenigde Staten en Groot-Brittannië ervan dat zij de andere NAVO-landen dwingen hun bewapenings budget steeds hoger op te voeren en hun militair apparaat te vergroten. Gromyko vervolgde: Het is niet moei lijk te raden wat er zou gebeuren als wij om de tafel gingen zitten voor besprekin gen, waaraan voorwaarden zouden zijn verbonden, die niet kunnen bijdragen tot een oplossing van het bewapeningsvraag stuk. Gromyko had eerder verklaard, dat de voorwaarden die het westen stelt voor een ontwapeningsgesprek, geen hoop bie den op een realistische oplossing (UP) Het voltallige kabinet en alle leden van het partijpresidium waren op de vergadering aanwezig. De ambassadeurs van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk en andere N.A.V.O.-landen zaten op de publieke tribune. Kroesjtsjev over Joegoslavië (AFP) Na Gromyko sprak partijsecre taris Kroesjtsjev die verklaarde, dat de ondertekening van het vredesmanifest door Joegoslavië moest leiden tot de opneming van Joegoslavië in het socialistische kamp. Het feit dat de Joegoslaven de gemeen schappelijke verklaring van de communis tische partijen niet hebben ondertekend, noemde Kroesjtsjev echter een stap terug op deze weg. Dit toont aan dat er op ideo logisch en politiek gebied meningsverschil len bestaan tussen Joegoslavië en de com munistische partijen van de landen van het socialistische kamp, aldus de partij secretaris. Kroesjtsjev vervolgde: Het is duidelijk dat er steeds minder discussies tussen Joegoslavië en de andere socialis tische landen worden gehouden. Wij zullen in de toekomst een vriendschappelijke politiek tegenover Joegoslavië voeren en wij hopen de vriendschappelijke betrek kingen met dit land op basis van het mar- xisme-leninisme te versterken. Als de NAVO-landen zich houden aan hun vredelievende verklaring, zal de Sov jet-Unie nog een reeks eenzijdige maat regelen nemen, die zullen leiden tot in krimping van haar militair budget en van haar strijdkrachten, aldus Kroesjtsjev. Gromyko wees er nog op dat Denemar ken, Noorwegen en Frankrijk er op heb ben aangedrongen, de voorstellen van Boel- ganin niet zonder meer van de hand te wijzen. „Noorwegen noch Denemarken wenst Amerikaanse projectielen of raket bases" zo voegde hij hier aan toe. Gro myko zei het verstrekken van kernwapens aan landen, die geen lering hebben getrok ken uit de laatste oorlog, bijzonder gevaar lijk te achten. Kernbewapening van West- ADVERTENTIE coxcccccccccccocoscoocooorxxxxxxxococxxjocooaxxxjcccccxj VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van zaterdagavond tot zondagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Zwaar bewolkt met plaatselijk enige regen, maar ook opklarin gen. Matige tot krachtige zuid westelijke wind. Vrij zacht. Volledige weerrapporten op pagina twee. Duitsland vormt een gevaar voor Europa", zo merkte hij op. Kroesjtsjev herhaalde zijn aanbod een topconferentie te houden „ter oplossing van de problemen waarover de mensheid zich zorgen maakt", zoals ontwapening. Hij zei de nieuwe samenstelling van de ont wapeningscommissie niet wezenlijk ver schillend te achten van de oude en even eens onaanvaardbaar. „Noemt men een politiek, waarbij een groep mogendheden alle andere de wil oplegt, realistisch?" zo vroeg hij. Kroesjtsjev waarschuwde dat de landen, waar Amerikaanse kernwapens zouden worden gestationeerd „vernietigen de slagen" van de Sovjet-Unie zouden krijgen, ingeval een oorlog mocht uit breken. Een overeenkomst tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie is een goed ding, gesteld dat „andere landen niet van een dergelijke overeenkomst zouden lijden", zo zei hij. Voor het bereiken van overeen stemming dient men in eerste instantie af te zien van de bespreking van vraagstuk ken, voortvloeiend uit ideologische geschil len. Dergelijke problemen moeten door de volkeren zelf worden opgelost". „Ten twee de moeten wij de status quo erkennen. In dien de westelijke mogendheden hiertoe overgaan, is de oplossing van,het probleem een stuk dichterbij. Kroesjtsjev keerde zich tegen de westelijke beweringen, als zou het moeilijk zijn met de Sovjet-Unie tot overeenstemming te komen, omdat dit land haar beloften niet nakomt. „Er be staat niet de minste grond voor dergelijke beweringen", aldus Kroesjtsjev. De personentrein uit Amsterdam naar Haarlem is hedenmiddag om vijf voor half een op de overwegkruising bij Sloterdijk op een vrachtwagen gebotst, die over de niet gesloten overweg passeerde. De bot sing was zo hevig, dat een grote ravage ontstond. De vrachtwagen werd geheel vernield en de brokstukken werden tien tallen meters in 't rond verspreid. Er zijn bij het ongeluk waarschijnlijk twee doden te betreuren. Op het moment van het ter perse gaan van ons blad was het nog niet bekend, hoeveel personen zich in de auto hadden bevonden. Het treinverkeer onder vond grote stagnatie. De dienst op Haar lem werd met autobussen voortgezet. De trein is niet ontspoord, doch de beide spo ren werden versperd. Naar de politie meedeelt, zouden vier personen gewond zijn. <xococooccoocooocoocooooococooooococoooocoooococooocococ In verband met de Kerstdagen hebben wij ons „ERBIJ" gegarneerd met een uitgezochte keuze aan toepasselijke artikelen naar dinsdag, Kerstavond, verschoven. Om teleurstelling te voorkomen bij hen, die gewend zijn de „Herinneringen" van Anna van Gogh-Kaulbach in het weekeinde te lezen, hebben wij deze echter vandaag opgenomen. (Pag. 13). cocco^Dccoox.3.o^oa>oo^<>c>ooDoco^cococ<xx)cccocooiccc>ccc. RIO DE JANEIRO (AFP) Het Brazi liaanse leger heeft in het gebied van Rio de Janeiro een raket afgevuurd. Dit is het eerste projectiel van die aard, dat in Zuid- Amerika is afgeschoten. Het was een twee-trapsraket, die de lucht inging met een snelheid van 700 meter per seconde. ADVERTENTIE DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S, WAARIN OPGENOMEN ERBIJ In het Paleis van Justitie te Den Bosch is vrijdag de zitting begonnen van de Spoorwegongevallenraad, die de trein ramp bij Woensel behandelt. Achter de tafel v.l.n.rir. F. Boomstra; mr. A. F. Schepel; prof. ir. H. C. A. van Eldik Thieme; voorzitter mr. H. R. de Zaayer, prof. dr. ir. J. P. Schouten; ir. ASta pelkamp; ir. N. A. Bogstra en ir. H. D. de Vos. Voor de tafel (met rug naai de camera) de getuigen, de heren Scheffer. Jonker en Burger. (V.l.n.r.). WASHINGTON (UP). In diplo- matieke kringen in Washington is de mogelijkheid genoemd, dat de Ver enigde Staten zullen voorstellen Nederlands Nieuw Guinea onder be- heerschap van de UNO te stellen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken weigerde echter alle commen taar en onderstreepte nog eens de Amerikaanse neutraliteit in het con flict. Wel werd verklaard, dat die neutrali teit natuurlijk zal ophouden, wanneer communisten in Indonesië de macht moch ten overnemen. De vrees voor dit laatste is echter de laatste dagen uit de Ameri kaanse regeringskringen geweken: Dulles' speciale afgevaardigde, directeur van het bureau „voor zaken van de Zuidwestelijke Pacific", Gordon Mein, zou aangenaam ver rast geweest zijn over de orde, welke hij in Indonesië aantrof. Men ziet in Washing ton zelfs hel keerpunt in de gang van zaken in de aankondiging van Sukarno's ziekteverlof. Sindsdien zouden Djuanda en het leger de zaken in Amerikaanse ogen weer stevig in handen hebben. TOKIO (UP) De correspondent van j het Japanse persbureau Kyodo in New Delhi heeft bericht, dat de Indonesische president Sukarno daar in alie stilte zou zyn aangekomen. Het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken liet zich hier by navraag in het geheel niet over uit. Vrij dagochtend was Sukarno nog by de beëdi ging van Sartono tot vice-president. DJAKARTA (UP) In Noord-Sumatra heeft de Indonesische stafchef, generaal- majoor Abdul Harris Nasution, gewaar schuwd tegen „elementen, die zouden trach ten de in Indonesië bestaande menings verschillen ten gunste van de Nederlan ders uit te buiten, met het doel ons te ver nietigen". Hij beschuldigde de Nederlanders van schending der Indonesische territoriale wateren: Nederlandse oorlogsschepen zou den uit Singapore door de wateren van Noord-Sumatra zijn gevaren. Nasution zei voorts, dat de Indonesische regering be sloten had de Nederlanders niet opnieuw om onderhandelingen te vragen, nadat de UNO-Assemblee het verzoek daartoe van Indonesië niet had overgenomen. Inmid dels heeft Indonesië ook officiëel bij de Britse ambassadeur in Djakarta zijn be- zorgheid geuit over het gebruik van de marinebasis Singapore door Nederlandse oorlogsschepen. Engeland heeft zelf aan gekondigd te zullen protesteren tegen de uitbreiding van de Indonesische soevereini teit over de wateren van de gehele ar chipel. DJAKARTA (ANP) Drie Nederlan ders, die de vorige week op last van de militaire commandant van Djakarta wer den aangehouden, zyn vandaag weer in vryheid gesteld. Zy kregen echter opdracht Indonesië spoedig te verlaten. Het waren de lieren W. Buma, van Ja- cobson van den Berg, die werd beschul digd van het neerhalen van de Indonesi sche vlag van het hoofdkantoor van zijn maatschappij, en W. Dam en P. M. Micka van de Koninklijke Paketvaart Maatschap pij, die werden beschuldigd van een poging om gelden van de maatschappij buiten het gebouw te smokkelen. (UP) Een woordvoerder van de mili taire commandant van Djakarta, luitenant Sudirman, heeft het bestaan van plannen, als zou het leger een kwart van alle buiten landse huizenbezit in Djakarta willen ont eigenen ten stelligste ontkend. De militaire autoriteiten hebben wonin gen, die reeds twee weken geleden door Nederlanders werden verlaten overgeno- V j is in Djakarta de voorzitter van het parlement, Sartono, beëdigd als plaatsvervangend president men om het optreden van onverantwoor delijke elementen tegen te gaan, zo werd gezegd. (ANP) De Indonesische premier Dju anda Kartawidjaja heeft bekendgemaakt, dat het „Centraal comité van actie voor de bevrijding van West-Irian", dat onder leiding stond van de minister van Voor lichting, Subidjo, ontbonden is. Volgens Djuanda zullen voortaan alle acties, die in het kader van de strijd voor de bevrijding van West-Irian zullen wor den ondernomen, worden geleid door de Nationale Veiligheidsraad, onder leiding van de premier zelf. De leden van deze raad zijn de drie vice-premiers, de chefs van staven van de drie strijdgroepen, de procureur-generaal Suprapto en het hoofd van de staatspolitie, Sukanto. Het thans ontbonden comité had de na tionale campagne, die twee maanden ge leden met de beruchte verfkwasten-actie begon, ontworpen. Door de plaatselijke comité's werden ook boycot-acties tegen de Nederlanders ondernomen, zoals in Su- rabaia, Malang, Djember en Bandung. Kringen van het Indonesische ministerie van Handel hebben vandaag gezegd, dat de zeepfabrieken op Java genoodzaakt zul len zijn de produktie te staken als gevolg van gebrek aan copra. Zij zeiden, dat se dert de overname van de K.P.M. al moei lijkheden waren ontstaan in de aanvoer van copra, die voornamelijk van Celebes en andere delen van Oost-Indonesië af komstig is, doch dat Sindsdien de moeilijk heden nog zijn toegenomen. De „Indonesia Raya" meldde, dat in de hoofdstad zeep uit de winkels is ver dwenen. De laatste paar dagen is de prijs per stuk opgelopen van 2,50 tot 3,50 rupiah. ADVERTENTIE Ook voor Kerstgeschenken GR. HOUTSTRAAT.183 HAARLEM TELEFOON 20415 In het Belgische consulaat-generaal te Amsterdam heeft de consul-generaal, de heer Louis Borremans, aan dr. E. D. Spelberg, programma-directeur van de V.P.R.O., de versierselen uitgereikt van Officier in de Kroonorde van Bel gië. De V.P.R.O. verzorgt reeds meer dan vijf jaar regelmatig uitzendingen, die ten doel hebben de samenwerking met België in Benelux-verband te bevorderen. (Van onze correspondent in Djakarta) „1-Iet Indonesische Rode Kruis is gekant tegen de aanwezigheid van een vertegen woordiger van het Internationale Rode Kruis in Indonesië, indien hij komt om de repatriëring van Nederlanders te contro leren. Het zal daarentegen zijn komst met instemming begroeten indien hij slechts als waarnemer bij de evacuatie tegen woordig zal zijn, zodat hij zich kan over tuigen van de werkelijke situatie in Indo nesië." Dit vernam ik van kolonel Sumarno van de medische dienst van het leger en vice- voorzitter van het Indonesische Rode Kruis. Sumarno vertelde mij voorts, dat het hoofdkwartier van het Internationale Rode Kruis te Genève reeds contact had opgenomen met de Indonesische regering ten aanzien van het bezoek van een ver tegenwoordiger uit Genève aan Indonesië. Phocion bij Plutarchus: Zeg mij, vrienden, het volk toont voor mijn rede zulk een blijde bijval heb ik soms iets geks of doms gezegd? 18c verantwoording G. S. 5.—; J. S. 10.—; G. D.—L. W. 100.—; N.Z.H.V.M. 75.—; D. N. 40.—; A. K. 25.—; L. S.—v. d. H. 25.—; Ir. J. T. 25.—; Mr. S. S. 20.—; J. H. 20.—; G. S. B. 10.—; R. V. 10.—; J. C. S.— de O. 10.—; Mevr. M. V.—de V. 10.—; A. L.—de M. 10.—; „F. Z." 10.—; D. H. 10.—; J. A. B. 5.—; S. T. v. d. V. 5.—; E. F. v. S.—v. H. 5.—; B. C. G. v. S. 5.—; M. B. 5.—; Dames V. 5.—; N. N. 2.50; G. B. 2.50; Mevr. N. de Br. 2.50; O. J. A. B. 2.50', B. M. A. V.—S. 2.50; N. N. 2.50; H. J. H. H. 10.—; R. 2.50; D. H. R. 2.50; Mevr. K. 10.—; I. M. 10.—; D. R. 2.50; W. v. d. B. 2.Rusthuis Coralia 25.Kerstmid dag 5 Veetjes 61.I. E. S. 1. H. P. 3.—; Fam. O. 5.—; E. H. 2.—; Marjan 3.50; L. M. 2.50; J. P. H. 2.50; D. v. L. 5.—; K. R. K. 10.—; X.X. 2.50; Mevr. P. P. v. R. 2.50; D. V. 2.50; Margje 3.N. B. C. 5.J. A. M. R. 10.—; M. G. 2.50; N. N. 25.—; P. A. W. v. H. A'hout 10.Gedeka 5. O. V. M. 25.—; J. L. D. 10.—; A. v. G. en A. 10.—. Dagtotaal 733.—. In het geheel is thans bij ons blad bin nengekomen een bedrag van 11.223.50. Giften kunnen worden afgegeven aan onze kantoren Grote Houtstraat 93, Flores- sfraat 1, Haarlem en Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden of worden overgeschreven op postgiro 273107 onder vermelding „Voor de Stille Armen". Bij het Comité voor de Stille Armen zijn tot 20 december de volgende bedragen bin nengekomen: W. B. Czn Aann. Mij. 400. H. B. v. H. F. 100.—; X. Y. Z. 200.—; J. B. H. v. R. en Mevr. E. M. P. H. v. R.—D. 10.—; Drukk. J. 25.—; N.V. H.A.C. 25.—; Boekh. H. C. 10.—; 't S. N. V. 10.—; N.V. N.R.v.P. 25.—; C. T. A. B. 25.—; J. H. H. 25.—; P. C. A. d. 1. P. Co., N.V. 20.—; S. P. R. Co, H. N.V. 25.—. ADVERTENTIE BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162 NOORSE TRUIEN - SOKKEN Grondduiker. Er is thans definitief een oplossing gevonden voor de waterover last in de Weitemanslanden het gebied ten noorden van Almelo. De ruilverkave lingscommissie Vriezenveen en het hoofd bestuur van het waterschap De Regge zijn tot een akkoord gekomen. Men kan nu een grondduiker in de weg Almelo- Vriezenveen gaan bouwen. (Van onze correspondent in Washington) Het verloop van de conferentie te Parijs heert een geduchte schok betekend voor vele Amerikanen .omdat de Verenigde Staten sedert 1945 nooit zulk een weer stand van hun bondgenoten hebben on dervonden. In het slotcommuniqué zijn scherpe kanten bijgevijld, maar in feite is deze conferentie toch een alarm-signaal, dat de westerse wereld heeft doen op schrikken en bewust doen worden van haar verzwakte positie. Zowel Amerika als Europa moet zulks verontrusten. Te Washington zijn verscheidene waar nemers van mening dat de voorbereidings tijd voor de conferentie te kort is geweest Er deden zich tussen de regerings- en staatshoofden onverwachte onenigheden voor die hun ministers van Buitenlandse Zaken niet hadden ondervangen. Wa er ger was. men wist niet eens waar barri caden opgeworpen zouden worden en door wie. De weerstand tegen de Verenig de Staten schrijft men toe aan het feit, dat West-Europa veel vertrouwen ver loren heeft in de Amerikaanse leiders. Bovendien lijken de Europeanen er niet van overtuigd, dat Amerika bereid is zware offers te brengen teneinde tech- nisch-militaire achterstand in te halen Ten gevolge van het verminderde aan zien van de Vei-enigde Staten en een toe genomen beduchtheid voor de Sovjet unie hebben Boelganins brieven meer in druk gemaakt dan in de tijd voor de spoetniks mogelijk zou zijn geweest. Niets lijkt zo op de verbeelding der Europeanen gewerkt te hebben als de toespeling van Boelganin op een neutrale Europese zone. omvattende Oost- en West-Duitsland plus Polen en Tsjechoslowakije, waar kern wapens verboden zouden zijn. Consequenties Het klinkt aantrekkelijk, maar zo vraagt men zich in Amerika af beseft men in Europa wel wat de consequenties van zulk een „minder-explosieve zone" in Europa zouden zijn? Het merendeel der Amerikaanse troepen in Europa bevindt zich in Duitsland. Zonder kernwapens is die troepenmacht uiterst kwetsbaar. Het lijkt daarom zeer waarschijnlijk, dat indien het tot een instelling van genoemde zone zou komen de drang in Amerika zeer krachtig zou worden om de vrijwel weerloos gemaakte Amerikaanse soldaten terug te trekken. Waarheen? Het zal moei lijk zijn plaats voor hen te vinden op het vasteland ten westen van Duitsland. De consequentie van een „Boelganin-zone" zou het terugtrekken der Amerikanen en een enorme verzwakking voor de NAVO kunnen zijn. Isolationisme Het is misschien wel goed geweest voor de Amerikanen op tegenstand te stuiten, maar men moet anderzijds niet vergeten dat in Amerika het isolationisme kan op leven. als de Europeanen zelf een situatie scheppen, die tot terugtrekking van Ame rikaanse troepen zou leiden, en als Amerika eenmaal intercontinentale raket ten zal bezitten en niet langer afhanke lijk zou zijn van raketbases in West- Europa. Juist omdat de conferentie te Pa rijs zo duidelijk de gevaren heeft getoond, welke het Atlantische verbond tot ont binding kunnen brengen, zijn velen in de Verenigde Staten de mening toegedaan, dat het opvallendste resultaat van de NAVO-conferentie een alarm-signaal is geweest. Indien alle bondgenoten dit sig naal onderkend hebben, kan de conferen tie toch nog groot nut hebben gehad. Het is aan Amerikanen ,die dergelijke zaken nauwkeurig volgen, ongetwijfeld opgevallen dat Nederland en Turkije op het vasteland van Europa een voorbeel dige trouw betonen aan de stelling, dat het in een verbond als de NAVO moet zijn: „één voor allen en allen voor één". Slechts indien de grote en de kleine bond genoten aan dit devies trouw blijven heeft de NAVO een toekomst. ADVERTENTIE Het wetencchappellfk verantwoord preparaat voor deze tl|d. VINOBAS1S N.V. AMSTERDAM».

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1