Geld verruiming in V.S. en grotere Duitse
invoer zouden Europa's situatie verlichten
(jPanda en de wijze
/kat*i
Iets minder zacht weer
r
E.C.E. over de Europese economie
Deviezenschaarste, recessie in V.S. en zwakke
goederenmarkt voornaamste symptomen
Weet je nog wel?
Wereldnieuws
ió Aet zo
ZATERDAG 21 DECEMBER 1957
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
KLAVER
VIER
Inkrimping corsetfabricage
Resultaten Alex Adam
Ook tweede PEGEM-lening
sterk overtekend
Klacht ingediend tegen
C.P.N.-bedrijfskrant
Klanten kregen lege zakken
Oneerlijke kolenarbeiders
veroordeeld
Proces over terugbetaling
van tandartskosten
Paleis van
Diocletroanus
IN ZIJN OVERZICHT van de economische ontwikkelingen in West-Europa in het
derde kwartaal van 1957 constateert het secretariaat van de economische commissie
voor Europa van de V. N. een voortzetting van de verlangzaming van het tempo van
de groei der industriële produktie en tekenen van een afnemende vraag naar
produktiegoederen, naar binnen door de verlangzaming der investeringen en naar
buiten door verminderde exportvraag, in het bijzonder naar staal en enkele metaal-
produkten. De ervaring van alle industrieën was echter niet gelijk en bijzondere
aandacht wordt geschonken aan de zich uitbreidende produktie en de export van
motorvoertuigen (in het bijzonder naar de Amerikaanse markt) en de onuitgevoerde
orders in de scheepsbouw. In de landen, waar al enige tijd een deflatoire politiek
werd gevolgd, is een lichte vermindering van de spanning op de arbeidsmarkt merk
baar. In het overzicht wordt aandacht geschonken aan de internationale plaats der
economische gebeurtenissen in West-Europa en reden voor enige verontrusting gezien
op het gebied van de goederenprijzen en in het matige begin van een recessie in de
Verenigde Staten. Enkele fundamentele veranderingen in het aanbod vormen de
achtergrond van de huidige zwakte van enkele belangrijke markten, zo zeggen de
deskundigen der E.C.E., maar voor de naaste toekomst veronderstellen zij dat, gezien
de tegenwoordige geringe omvang van de voorraden der verbruikers, in het bij
zonder in de sector der non-ferro metalen die het sterkst getroffen werd, zelfs een
kleine opleving van het verbruik een vrij duidelijk herstel van de prijzen met zich
zou kunnen brengen. De meeste indicaties in de V. S. wijzen op een vermindering
der bedrijvigheid, zo merken de samenstellers van het overzicht op, die tevens de
aandacht vestigen op de vermindering der industriële produktie en der persoonlijke
inkomens in oktober, de stagnatie der particuliere investeringen in 1957 en de in
1958 daarvoor verwachte vermindering.
Wat de vooruitzichten aangaat worden in
het overzicht de tegenwoordige situatie
der deviezenmoeilykheden in West-Europa,
het matige begin van een recessie in de
Verenigde Staten en de zwakke goederen
markten geplaatst tegenover die tijdens de
Amerikaanse recessie van 1953/'54, toen de
omstandigheden gunstiger waren. De re
cente kapitaalafvloeiingen uit de Verenig
de Staten hebben, zo wordt gezegd, slechts
weinig er toe bijgedragen verlichting te
brengen in de internationale betalings
situatie en de geringe omvang van de
deviezenreserves in verscheidene landen.
Verder zyn de liquide middelen van het
Internationale Monetaire Fonds in het af
gelopen jaar met een-derde verminderd.
De druk op het apparaat der Europese
Betalings Unie werd slechts licht vermin
derd door de ongelimiteerde verruiming
van het Westduitse krediet tot juni 1958.
Geldverruiming in V. S.
De internationale economische toestand
zou belangrijk verbeteren door een her
vatting van de expansie in de Verenigde
Staten, in welk land de verlaging van de
discontotarieven en de waarschijnlijke ver
groting van de defensie-uitgaven een
zekere stimulans zouden kunnen vormen,
aldus het overzicht. Ook een voortgezet
hoog niveau der economische activiteit in
enkele van de kleinere Westeuropese lan
den zou een bijdrage kunnen vormen, maar
de grootste mogelijkheden voor een stimu
lans voor de economische groei in West-
Europa kunnen in West-Duitsland gevon
den worden, zo menen de deskundigen der
E.C.E. Daar heeft men voldoende deviezen
reserves en ook betrekkelijk voldoende
Javasche Houthandel
Het bestuur der n.v. Vereenigde Javasche Hout
handel Maatschappijen maakt bekend, dat de
coupon van de 5^ percent (thans 3Va percent)
obligatielening ten laste van genoemde vennoot
schap en van de 6 percent (thans 4 percent) le
ning ten laste van de n.v. Vereenigde Indische
Bosch Exploitatie Maatschappijen, welke per 1
januari 1958 vervalt, betaalbaar zal worden ge
steld. Evenals voor de per medio van dit jaar
vervallen coupon werd hiervoor geen transfer
uit Indonesië ontvangen en de interest zal uit de
hier te lande aanwezige middelen worden vol
daan. Het is duidelijk dat hiermede niet kan
worden doorgegaan, aldus het bestuur. (ANP).
Wereldbank leent Pakistan
De internationale Bank voor Herstel en Weder
opbouw (Wereldbank) heeft een formele over
eenkomst voor een lening van 4.2 miljoen dollar
gesloten met een pas door Pakistaanse, Engelse,
Amerikaanse en Japanse particuliere beleggers
opgerichte maatschappij. Het voornaamste doel
van deze Pakistaanse maatschappij voor indu
strieel krediet en investering is steunverlening
bij uitbreiding en modernisering van kleine en
middelgrote industrieën en bij de vestiging van
nieuwe Industrieën. (ANP).
KLM-charter door sjah
Op 23 december zullen de keizer van Iran en
keizerin Soraya met een speciaal ingerichte
DC6B van de KLM van Beiroet naar Teheran
vliegen. De Sjah en zijn echtgenote hebben met
hun gevolg van 30 personen een bezoek gebracht
aan Libanon, waar zij met hetzelfde KLM-toestel
enkele dagen geleden van Teheran heenreisden.
Het is reeds de tiende maal dat het staatshoofd
van Iran een vliegtuig van de KLM huurt voor
een buitenlands bezoek. (ANP).
„Noord-Hollandsche"
Het bestuur van de n.v. Maatschappij tot Ex
ploitatie van Onroerende Goederen, vroeger ge
naamd „Noord-Hollandsche Hypotheekbank", ge
vestigd te Amsterdam, deelt mede, dat een rente
van l3;i pet. zal worden vergoed op haar 5 pet. en
514 pet. schuldbrieven, betaalbaar op 2 januari
1958. Deze betaling is wederom gebaseerd op een
totaal-rente van 3Vi pet. over het jaar 1957.
Herstelbank
Drs. G. J. H. de Graaff, buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister bij de gecombineerde
Nederlandse permanente vertegenwoordiging bij
de Noordatlantische Raad en bij de Organisatie
voor Europese Economische Samenwerking, zal
aan de Kroon worden voorgedragen voor benoe
ming tot directeur-secretaris van de Maatschap
pij tot Financiering van het Nationaal Herstel
n.v. per 1 maart 1958. (ANP).
Zes pet. lening
Ten laste van de Hervormde Gemeente te
's-Gravenhage is vanaf vrijdag de inschrijving
opengesteld op 600.000 6 pet. 31-jarige obligaties
in stukken van 1000 en 500 tot de koers van
100 percent bij de kantoren van de Zuidhollandse
Bank n.v. te Rotterdam en 's-Gravenhage. De
opbrengst dient ter financiering van de bouw van
een kerk en van de aanloopkosten voor verdere
kerkbouw. (ANP).
Duitsland en de NAVO
Fritz Berg, de voorzitter van het Verbond van
de Westduitse Industrie, heeft verklaard dat de
NAVO in de wereldpolitiek als stabilisatiefactor
goed heeft voldaan en dat plannen om de Bonds
republiek van de NAVO los te maken, buitenge
woon gevaarlijk zijn. Hij was van mening dat de
landen van de NAVO ook gegevens op econo
misch gebied moeten uitwisselen. (DPA).
New YorkCurapaolijn
De in oktober geopende rechtstreekse KLM-lijn
New YorkCuracao heeft een klein staartje ge
kregen. Tweemaal in de week, op donderdag en
zondag, vliegt het toestel van Curapao door naar
Aruba. Hierdoor heeft onder meer de Amerikaan
se olieraffinaderij op Aruba een snelle verbin
ding met de Verenigde Staten gekregen. (ANP).
arbeidskrachten. Een hernieuwde binnen
landse expansie in dat land, gepaard
gaande met vergrote invoeren, zou bijzon
der gunstige invloeden hebben, zowel op
West-Europa als op de in economisch op
zicht minder ontwikkelde overzeese landen,
hoewel deze laatste natuurlijk nog meer
ADVERTENTIE
Uitzending elke zaterdagavond 9.45
uur, over Hllverium II (298 m.).
Schrijf In elk der tien vakjet een 1 of 2
of 3. Optellen. Plak dit formulier op ge
frankeerde briefkaart met 50 cent extra
porto op adreszijde. Inzenden aam Klaver
Vier, Hilversum. Eén oplossing per kaart.
Wekelljk* prl|zen tot een m nnn
totale waarde v. minstens T lU.UUvl.»
Alle cl|fers
opgeteld t
Radio-actie In samenwerking met en ten
bate van St.„Prins Bernhardfonds",St.„Het
Nederl. Blindenwezen", Ned. Ver. Sociale
Zorg voor Minder-Vallden „AVO" en St.
„Ned. Org. voor Intern. Bijstand". Goed
gekeurd bij besl. v.d. Min. v. Justitie d.d.
27-8-1957 no. 1026/257.
Een Alkmaarse corsetfabriek zal vol
gende maand overgaan tot inkrimping van
de werkweek. Het personeel omvat totaal
ongeveer 540 personen. Voor het bedrijf te
Alkmaar wordt de werktijd met 20 percent
verkort tot 40 uur per week en voor de ne-
venbedrijven te Schagen en Apeldoorn
met 25 percent tot 36 uur.
De terugslag van de bestedingsbeper
king op haast alle exportmarkten dwingt
de firma tot een tijdelijke inkrimping van
de produktie. Zij verwacht echter, dat het
trage binnenkomen van orders op het
ogenblik niet anders betekent dan een ver
schuiving van orders naar een later tijd
stip. De afnemers willen onder de huidige
omstandigheden niets meer op een lange
leveringstermijn kopen maar direct uit
voorraad, zodat de orderopleving in het be
gin van 1958 stellig niet zal achterblijven
bij de verwachtingen, aldus de directie.
De directie van de n.v. Kon. Delftsche
Leerlooierij en Drijfriemenfabriek v.h.
Alex Adam te Delft heeft medegedeeld,
dat het jaar 1957 een bevredigend verloop
heeft gehad. Weliswaar werd het bedrijf
ook geconfronteerd met een stijging van
het kostenpeil, maar de directie hoopt, dat
deze wordt gecompenseerd door de aan
merkelijk hogere omzet. Onder het gebrui
kelijke voorbehoud verwacht zij, dat de
eindresultaten niet belangrijk zullen afwij
ken van die over 1956.
voordeel zouden hebben van grotere
kapitaalinvoer.
Oost-Europa
Omtrent de ontwikkelingen in Oost-
Europa en de Sovjet-Unie wordt in het
overzicht opgemerkt, dat de graanoogst in
de Sovjet-Unie waarschijnlijk iets kleiner
zal zijn dan de recordoogst van 1956, ter
wijl die in de Oosteuropese landen als ge
heel minstens 6 miljoen ton groter belooft
te zijn dan verleden jaar. Polen en Roe
menië blijken de twee landen te zijn met
de over het algemeen gunstigste oogst-
resultaten. De industriële produktie in
Oost-Europa en de Sovjet-Unie lijkt over
het algemeen heel wat sneller dan volgens
de plannen te zijn toegenomen, al is er dan
ook sinds verleden jaar wel een zekere
verlangzaming van het tempo van de groei
in de meeste landen ontstaan. Tekort aan
brandstof en elektrische energie blijven de
voornaamste beperkingen voor het tempo
van de groei der produktie, aldus het over
zicht. Ook deze herfst ontstonden spannin
gen bij het vervoer. Het secretariaat van
de E.C.E. maakt melding van grotere acti
viteit op het gebied van de coördinatie
der economische plannen en politiek van
de Oosteuropese landen en de Sovjet-Unie.
Haarlem
Op de 6 pet. 30-jarige obligatielening
van de n.v. Provinciale en Gemeentelijke
Electriciteitsmaatschappy te Haarlem (2e
lening 1957) is voor een dusdanig bedrag
ingeschreven, dat by de toewijzing een zeer
aanzienlijke reductie zal moeten worden
toegepast.
De voorzitter van de Algemene Neder
landse Diamantbewerkersbond, de heer
I. Mug, heeft bij de officier van Justitie
te Amsterdam een klacht ingediend met
het verzoek een strafvervolging te willen
instellen tegen de schrijver of uitgever van
de bedrijfskrant der C.P.N., afdeling dia
mant „De Molen".
In het decembernummer van deze be
drijfskrant wordt stelling genomen tegen
het voorstel van het bestuur van de
A.N.D.B. om de bond op te heffen en over
te gaan naar de metaalbedrijfsbond. Er
wordt ondermeer geschreven, dat „het
huidige bestuur dienstuitvoerders zijn
voor de werkgevers, die plannen aan het
voorbereiden zijn om de werktijd te ver
lengen en de lonen te verlagen. En ver
der: „Daarbij kwam, dat juist die dienst
uitvoerders, Mug c.s. al tot een peil van
profiteurs waren afgezakt, die uitgespro
ken wandaden begingen, bijvoorbeeld met
het geld van de organisatie." De heer
Mug acht dit een aantasting van zijn eer
en goede naam en van de bond en heeft
op grond daarvan de klacht ingediend.
ADVERTENTIE
De feestdagen zyn weer ln zicht. Straks,
als de kaarsen ontstoken zjjn, zult u weer kunnen
genieten van de intieme gezelligheid.
Laat u zich voor deze bijzondere gelegenheid eens een
schoonheidsbehandeling door een van Miss Arden's
persoonlijke assistenten geven. Heus, u zult ontdekken,
dat u nóg meer bewondering oogst, wanneer u straks
stralend de gasten tegemoet kunt treden
Elizabeth Arden's salons zijn te Amsterdam,
Haarlem en Rotterdam
uitsluitend gevestigd by
Voor (alelonlieha
afspraken
Amsterdam 63100
Haarlem «955
Rotterdam 116340
Elizabeth Arden preparaten
verkrijgbaar bij GERZON te
i Amsterdam Haarlem Den Haag Rotterdam Groningen Nijmegen
Voor de politierechter te Dordrecht heb
ben zeven kolenarbeiders terechtgestaan,
die er van beschuldigd werden op listige
wijze de klanten van een kolenbedrijf te
hebben benadeeld. Dit zevental had er een
gewoonte van gemaakt om lege zakken in
volle te stoppen. Op deze wijze konden zij
een klant een half of een heel mud te wei
nig geven zonder dat deze er erg in had,
omdat het aantal zakken altijd klopte. Zij
hadden dit systeem al jaren gevolgd en
dus heel wat mudden kolen in de wacht
gesleept, die zij tegen aanmerkelijk lage
re dan de normale prijzen verkochten.
Behalve de zeven arbeiders moesten ook
26 helers terecht staan, huisvrouwen uit
Dordrecht en omgeving, die vrijwel alle
verklaarden niet te hebben geweten, dat
de goedkope kolen van diefstal afkomstig
waren. De politierechter veroordeelde de
zeven kolensjouwers tot straffen, variërend
van vier weken tot zes maanden waarvan
een deel voorwaardelijk en met aftrek van
voorarrest. De helers kregen straffen uit
eenlopend van drie weken voorwaardelijk
met 150 boete tot 20 of vier dagen.
Op het zuidelijk deel van de Atlantische
Oceaan en boven zuid-Europa bevindt
zich een enorm gebied van hoge druk, dat
zich uitstrekt van de Amerikaanse oost
kust tot aan de Kaspische Zee. Het heeft
twee kernen, de een werd vanochtend met
een barometerstand van 1043 mb aange
troffen halverwege New-Foundland en de
Azoren, de ander met een barometerstand
van 1041 mb in Roemenië. Langs de noor
delijke flank van dit hogedrukgebied is
een ongeveer 1000 kilometer brede gordel
met krachtige tot stormachtige zuidweste
lijke tot westelijke winden tot ontwikke
ling gekomen, hierin bewegen verschillen
de storingen mee. Vanochtend passeerde
het bij een van deze storingen behorende
front ons land met énige regen. Vannacht
komt een volgende storing, eveneens met
wat regen of motregen. Deze brengt ons
zeer zachte oceaanlucht, die evenwel spoe
dig zal worden verdreven door koudere
lucht van polaire oorsprong. Het zal daar
om morgen overdag in het algemeen iets
minder zacht zijn dan vandaag.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
en binnenland: heden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
en
.s
n-
c -
i-a
Zondag 22 december
Zon op 8.49 uur, onder 16.33 uur.
Maan op 9.17 uur, onder 18.19 uur.
Maandag 23 december
Zon op 8.49 uur, onder 16.33 uur.
Maan op 9.53 uur, onder 19.25 uur.
Maanstanden
21 dec. 07.12 uur nieuwe maan
29 dec. 05.52 uur eerste kwartier
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 22 december
Hoog water: 4.18 en 16.32 uur.
Laag water: 12.15 en uur.
Maandag 23 december
Hoog water: 4.58 en 17.12 uur.
Laag water: 0.36 en 12.59 uur.
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Vlv. Z.-Limb.
regen
motregen
onbewolkt
motregen
onbewolkt
licht bew.
lichte regen
geheel bew.
mist
geheel bew.
mist
onbewolkt
onbewolkt
geheel bew.
geheel bew.
mist
zwaar bew.
geheel bew.
onbewolkt
geheel bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zw
zw
wzw
zw
wzw
wzw
zzw
zzw
zzw
zzw
ozo
windst.
nnw
zw
zw
windst.
w
o
windst.
zzo
w
no
o
n
lichte regen w
geheel bew. zzw
geheel bew. zzw
lichte regen zw
geheel bew. zw
geheel bew. zw
geheel bew. zzw
zwaar bew. z
7
3
3
6
8
8
-0
7
-1
-5
4
3
0
-3
-3
-1
-5
1
-8
1
1
6
6
9
3
0,1
0
0,2
0
1
0,4
0
0
0,4
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
19. Niet ver van de tent van de Oosterse
wijze, zat Panda intussen zijn laatste magi
sche handeling te verrichten. „Driehonderd
negenenvijftigdriehonderdzestigdrie
honderdeenenzestig telde hij en dacht:
„Bah! Ik ben nog lang niet toe aan de
zesendertighonderd! Joris laat mij wel rare
dingen doen. Maar het vreemdste is nog,
dat het allemaal schijnt te helpen, om de
flesjes van de wijze meester aan de man
te brengen". Op dat ogenblik passeerde er
iemand, die juist met zo'n flesje huiswaarts
keerde. „Hé", dacht de vreemdeling, toen
hij Panda opmerkte, „dat is dat ventje dat
zonet gehypnotiseerd werd met gedachten-
kracht! Als het die meneer uit die Ooster
se tent met dat elixer lukt, moet ik het
ook kunnen!" Hij zette het flesjes aan zijn
mond en dronk het klokkend leeg. „Zie
zo!", sprak hij bij zichzelf. „Ik ben be
nieuwd of het werkt!" En hij liep vastbe
sloten op Panda toe.
Op verzoek van het Algemene Zieken
fonds voor de Mijnstreek (A.Z.M.) heb
ben twee dames uit Kerkrade en Bo-
choltz, die de vrijwillig en de verplicht
verzekerden vertegenwoordigen, voor de
civiele kamer van de Maastrichtse recht
bank een proefproces aanhangig ge
maakt tegen het A.Z.M. Zij vorderen de
tijdens het conflict tussen tandartsen en
ziekenfondsen gemaakte tandartsenkos-
ten gedeeltelijk van het ziekenfonds te
rug.
Het A.Z.M. heeft met opzet een uit
spraak van de kantonrechter willen ver
mijden omdat reeds eerder, in Breda, een
afwijzende uitspraak door de kantonrech
ter ten opzichte van een dergelijke vor
dering is gedaan. Men heeft daarom de
zaak voor de civiele kamer van de recht
bank aanhangig gemaakt
Het gaat het A.Z.M. om een principiële
uitspraak over twee punten: ten eerste
wil men de verhouding tussen zieken---
fonds en zowel verplicht als vrijwillig ver
zekerden duidelijk -omschreven en vast
gesteld hebben en tevens hoopt men op
een uitspraak betreffende de verhouding
ziekenfondsZiekenfondsraad.
Het A.Z.M. meent dat de ziekenfondsen
zich in een positie van overmacht bevon
den tijdens de duur van het tandartsen
conflict, omdat de Zieknfondsraad de be
slissingen neemt en de fondsen zelf niets
kunnen doen.
Het proefproces heeft als inzet de kos
ten van enige duizenden tandheelkundige
behandelingen van bij het A.Z.M. aange
slotenen, die door het fonds niet zijn uit
gekeerd.
ADVERTENTIE
Een boek vol verhalen
Een boek vol illustraties
Een boek vol geluiden
over de jaren 1900-1929.
Het ideale Kerstgeschenk.
Prijs inclusief 45-toerenplaat 16.75
Boekhandel LOOSJES
Grote Houtstraat 100 - tel. 17472
Rijksstraatweg 125 - tel. 54815
Vrouwenschool. De verloofde van koning
Feisal van Irak de zestienjarige prin
ses Fazilet is in Londen aangekomen om
een bezoek te brengen aan de school,
waarin zij het volgend jaar leerlinge
zal zijn. De prinses en haar ouders
werden opgewacht door de oom van de
koning, kroonprins Abdoel Illah, die
een schikte school voor de prinses heeft
uitgezocht.
Balans. De Perzische premier Eghbal
heeft verklaard, dat het aantal doden
als gevolg van de aardbeving in het.
Westen van het land tot 2.000 zal stij
gen, wanneer de definitieve balans van
de ramp wordt opgemaakt. De premier
noemde de aardbeving een ramp zon
der precedent in de geschiedenis van
Perzië.
Margaret. De Britse prinses Margaret zal
de komende zomer een bezoek van drie
tot vier weken aan Canada brengen,
Zij zal onder meer het eeuwfeest van
de deelstaat Brits Colombia bijwonen.
Aangewezen. De opperste kiesraad in Ve
nezuela heeft verklaard, dat generaal
Marcos Perez Jimenez als president
voor vijf jaar herkozen is in het ple
bisciet dat zondag gehouden is. Ook de
128 door de regering aangewezen kan
didaten voor het congres van Venezue
la zijn verkozen verklaard. Er waren
geen tegenkandidaten. Volgens de raad
zijn 2.374.263 ja-stemmen (81 percent)
uitgebracht.
Paniek. Tijdens het debat over de staking
in de Braziliaanse bierbrouwerijen ls
in het Braziliaanse parlement een pa
niek uitgebroken, waar een afgevaar
digde werd gedood en acht anderen ern
stig werden gewond. Er onstond een
handgemeen nadat twintig onbekenden
zich in de verhitte discussie hadden
gemengd. Toen het licht werd uitge
draaid en schoten werden gehoord brak
een paniek uit onder de aanwezigen,
die voor een enkele smalle uitgang sa
mendrongen. De 35-jarige Antonio Ce-
lesoe werd dood op straat aangetroffen
Hij was waarschijnlijk uit een raam ge
sprongen of eruit geworpen.
Fortuin. Vorige week is te Blackpool (En
geland) de alleenwonende Pers Mach-
moed Hadji Abdoel Baki, overleden, die
in lompen gekleed placht te gaan, maar
die een fortuin van ongeveer anderhalf
miljoen gulden heeft nagelaten.
Karelsprijs. De internationale Karei de
Grote prijs van de stad Aken voor ver
diensten voor de vereniging van Europa
is voor het jaar 1958 toegekend aan Ro
bert Schuman, de Franse oud-premier,
De prijs zal op 15 mei worden uitge
reikt.
Aanslag. Nabij het gebouw van de „British
Council" te Beiroet in Libanon is don
derdagavond een staaf dynamiet ont
ploft. Er sneuvelden enige ruiten, maar
er vielen geen slachtoffers.
Publieke opinie. Uit een in Wenen gehou
den publiek opinie onderzoek blijkt
dat zeventien percent van de bevolking
de monarchie terugwenst, 48 percent er
beslist tegen is en het de resterende 35
percent betrekkelijk koud laat of zij
door een president dan wel door een
vorst worden geregeerd.
Gestraft. Twee regerings-employees zijp
ontslagen en vier anderen gestraft bij
een controle op veiligheids-schendingen
op het proefterrein van de Amerikaan
se luchtmacht voor projectielen te Cape
Canaveral in Florida.
Boeldag. In Cairo is de openbare verkoop
begonnen van ex-koning Faroek's per
soonlijke bezittingen. Men rekent op
een totaalopbrengst van een kwart
miljoen gulden van de verkoop, die vier
dagen duurt. Vorige verkopen, in
Alexandrië, Zamalek en Cairo, brach
ten bijna een miljoen gulden op.
Ontevreden. In Parijs hebben tienduizend
ambtenaren een demonstratie gehou
den voor het gebouw van het ministe
rie van Financiën om hun ontevreden
heid te betuigen met de besluiten van
de regering over hun salarissen. De
demonstratie had de steun van alle
vakverenigingen van ambtenaren en
zij voorspelt weinig goeds voor de rege-
ring-Gaillard.
Onbeslist. In het proces tegen James Hof-
fa, wiens verkiezing tot voorzitter van
de invloedrijke bond van Amerikaans
vervoérspersoneel niet door het alge
mene vakverbond C.I.O.-A.F.L. wordt
erkend, is de jury niet tot een uit
spraak gekomen. Aan Hoffa en twee
van zijn medewerkers was ten laste
gelegd, dat zij in 1953 telefoongesprek
ken van het hoofdkwartier van de bond
te Detroit hadden afgeluisterd. De jury
deelde na een vergadering van 28 uur
mee, dat zij niet tot een besluit betref
fende schuldig of onschuldig kon ko
men. De openbare aanklager deelde
daarop mee, dat er zo spoedig moge
lijk een nieuw proces zal worden ge
voerd.
IN DE vroege middeleeuwen bezaten
alleen de koningen het recht om stenen
huizen te bouwen. Naarmate de konings
macht op de vorsten overging, eigenden
graven, hertogen en andere machtige heren
zich ook het recht toe hun behuizing van
steen op te trekken. Zo erg eenvoudig was
dat in ons land overigens niet, want de
tufsteen die hiervoor aanvankelijk werd
gebruikt, werd hoofdzakelijk
betrokken uit de steengroeven
van Andernach, waar de reus
achtige bierkelders van Nie-
dermendig nog een denkbeeld
geven van de omvang van de
oude steengroeven. Eerst in de
12de eeuw kwam het bakken
van bouwstenen weer in zwang
en begonnen de bakstenen langzamerhand
de dure tufsteen te verdringen. Het leve
ren van stenen werd in volgende eeuwen
een niet ongebruikelijke boete en in een
Friese kloosterkroniek wordt dan ook ver
teld, dat in 1285 graaf Floris V van de
kloosters over de Lauwers grote bijdragen
aan stenen eiste voor de kastelen die hij
in 't pas onderworpen Westfriesland bouw
de ter bevestiging van zijn gezag aldaar.
Bij deze stand van zaken, t.w. het ver
bod voor burgers om stenen huizen te bou
wen, gevoegd bij de schaarste aan bouw
materiaal, is het verbazingwekkend, dat
het stedelijke zelfbewustzijn er in slaagde
zoveel bouwwerken van steen op te trek
ken. Eerst bouwden zij zichzelf een burcht,
gelijk zij het hun heren hadden zien doen:
bolwerken rondom de stad, met stenen
poorten en machtige torens. Vervolgens de
gebouwen van openbaar nut, zoals stad-
huizen, gil deg eb ouwen, waaggebouwen,
hallen e.d., om van de kerken, die veel
eerder al van steen werden opgetrokken
omdat zij buiten het „regale recht" vielen,
maar niet eens te spreken. En natuurlijk
waren toen ook al stenen huizen voor de
aanzienlijke burgers in de stad ontstaan.
Dat was nu eenmaal niet tegen te houden,
al ging dit proces in de Zuidelijke Neder-
landen, waar meer natuur-
steen voorhanden was, sneller
dan in ons land.
In de 16de eeuw bestond
iedere Noord-Nederlandse stad
voor verreweg het groot
ste gedeelte uit houten hui-
y zen. En wanneer we dan
ook op zoek zijn naar de
oudste woning in ons land, is het billijk
dat we bij een houten huis terecht komen,
t.w. huis St. Pieter te Middelburg, een
bouwwerk met een houten puntgevel, dat
een typisch middeleeuws stuk timmer-
manswerk vertegenwoordigt. De ouderdom
van dit huis staat niet met stelligheid vast.
Afgaande op de constructie, heeft F. A. J-
Vermeulen het op na 1500 gedateerd. De
zelfde mening is D. Bouvy toegedaan na
analyse van een tegen het vierlichtsraam
van de eerste verdieping geplaatst houten
beeldje, dat een voorstelling van Petrus
is. Andere versieringen wijzen op een
periode die, volgens deskundigen, met het
jaar 1525 vrij scherp benaderd is.
Iets dergelijks is met de vensterruiten
in onze streken helaas niet doenlijk.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
