Haarlemse Bank van Lening zal
op 1 januari worden opgeheven
%Mfl v. Empelen
Heeft Heemstede vroeger
twee kastelen gehad
<*j3rieven aan
cle redactie
H. S. Knoop verlaat binnenkort
Haarlems gemeentedienst
„De Messias" door de C.O.V.
„Door Zang Vriendschap"
Haarlems Dagblad
Zeer aparte
kerststukjes
Keldergewelven onder Huize Manpad
doen denken aan kasteelfunderingen
SLOT DEFECT?
Aanmeldingsformulier
ZATERDAG 21 DECEMBER 1957
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
HEEMSTEDE TELEFOON 3-80-80
Mej. M. Kieft verlaat
Haarlems gemeentedienst
Historisch monument
Slotveiling
Centrumcomité hervat
activiteiten
Kerstdienst voor Hongaren
Chef bureau bijzonder onderwijs met pensioen
Toon Hermans keerde
Assen de rug toe
Een goede gewoonte
NIEUWJAARS
ADVERTENTIES
Algemene ledenvergadering
van „Het Spaarne"
Gereformeerde kerk aan de
Vijverweg gaat verdwijnen
Receptie J. C. Luitingh
Examens
HELENA H. BEGEM ANN
MET INGANG VAN 1 JANUARI 1958
za| de afdeling Bank van Lening van de
Volkskredietbank in Haarlem worden op
geheven en daarmee is tevens een einde
gekomen aan een drie eeuwen durend
bestaan van deze instelling, die vroeger
een grote bloei kende, maar die de laat
ste tijd een wel zeer kwijnend bestaan
leed. De belangstelling voor de bank
verminderde in de laatste jaren meer en
meer en de werkzaamheden zijn in de
loop van de tijd overgenomen door de
Volkskredietbank, die in hetzelfde ge
bouw aan de Kleine Houtstraat geves
tigd is, zij het ook in normen die aan
gepast zijn aan de tijdsomstandigheden.
Op 1 juli van dit jaar werd de belening
reeds gestaakt en tot en met 31 decem
ber heeft men formeel het recht de
panden die nog in de Bank van Lening
aanwezig zijn, in te lossen.
Overigens is dat nauwelijks de moeite
waard, want er bevinden zich in de Kleine
Houtstraat nog slechts 125 panden met een
totale inlegsom van amper 5500, een
groot verschil reeds met 1956, toen er 1042
panden waren met een waarde van onge
veer 41.500. In 1950 was de omzet van de
Bank van Lening ook al niet zo enorm,
want toen werden er 2229 panden beleend.
Dit is gemiddeld per werkdag niet meer
dan6. Op die panden werd 68.065 als
voorschot gegeven, een grote teruggang,
die vooral te danken is aan de ambtenaren
van de Bank van Lening, die zoveel mo
gelijk trachten mensen die voor een be
lening komen, over te hevelen naar de
Volkskredietbank, omdat deze instelling in
sociaal opzicht zeker meer verantwoord is.
Men gaat namelijk van het standpunt uit
dat het veel beter is de mensen die in
financiële moeilijkheden zitten door deze
bank te laten helpen, want het is daarbij
mogelijk de hulp zo te regelen dat de
mensen blijvend uit hun zorgen komen,
terwijl het dan ook niet noodzakelijk is de
voorwerpen die zij willen belenen in pand
te nemen. Een vrouw die een was- of
naaimachine, of een man die zijn costuum
of horloge beleent, mist immers iets waar
zij of hij feitelijk niet buiten kan. Boven
dien zijn de tarieven van de Volkskrediet
bank lager dan die van de Bank van
Lening.
Dat de rente van „Ome Jan" zo hoog is,
is gelegen in het feit dat er vrij veel kosten
gemaakt moeten worden voor het bewaren
van de panden.
De achteruitgang van het aantal be
leningen is voorts veroorzaakt door de om-
ADVERTENTIE
c
lp. Bloemenmagazijn
Tot degenen, die in het nieuwe jaar geen
deel meer zullen uitmaken van het ambte
narenkorps van het Haarlemse stadhuis
behoort mejuffrouw M. Kieft van het bu
reau leerplicht.
In 1920 kwam zij in gemeentedienst bij
de administratie van het toenmalig Elec-
triciteitsbedrijf. In 1922 werd mejuffrouw
Kieft overgeplaatst naar de secretarie,
waar zij een plaats vond aan de afdeling
burgerlijke stand en bevolking. Spoedig
kreeg zij daar haar eigen taak: het admi
nistreren van de leerplichtige kinderen en
het behandelen van zaken ter uitvoering
van de leerplichtwet. Zij maakt deel uit
van de commissie tot wering van school
verzuim.
De ongeoorloofde schoolverzuimen had
den haar bijzondere aandacht, waarbij
haar sociaal gevoel in veel gevallen een
voor de betrokkenen gunstige oplossing
tengevolge had.
Maandag 23 december bestaat tussen
4 en 5.30 uur 's middags gelegenheid ten
"stadhuize van haar afscheid te nemen.
standigheid dat de voorraad goederen die
de mensen in huis hebben tot voor enkele
jaren, vergeleken by de vooroorlogse tijd,
vrij gering was. Reeds vele jaren geleden
is door het gemeentebestuur overwogen om
de Bank van Lening op te heffen, maar in
de praktyk bleek dat er toch altijd nog een
belangrijke categorie mensen bleef die niet
geholpen kon worden door de Volkskrediet
bank en ook niet door het Kennemer
Financieringsinstituut. Toch is het er thans
van moeten komen, omdat de bank al reeds
te lang geleden het verantwoorde minimum
had bereikt.
DE HUIDIGE BANK VAN LENING was
vroeger niet de enige
instelling van die
aard. In de Lombard-
steeg heeft eveneens
een beleenbank of
een lombard gestaan.
In de tweede helft
van de zeventiende
eeuw is een „tafel
van lening" gevestigd
in het gebouw in de
Kleine Houtstraat. De
stedelijke regering
van Haarlem heeft
dit gebouw 3 januari
1662 aangekocht van
Cornelis Ormea, bur
ger en bewoner van
de stad, en van Ca-
tharina Laignier uit
Rotterdam en daarmee kreeg de gemeente
tevens de beschikking over een historisch
monument uit het grijze verleden. Men
neemt namelijk aan dat er vroeger op die
plaats het klooster van Sint Lazarus heeft
gestaan, dat zich uitstrekte tot de Oude
Gracht. Overigens is er niet zo bijzonder
veel van de kloostergebouwen terug te
vinden, maar de volksmond noemt een der
kamers nog altijd de kapel en duidt een
der kleine zaaltjes aan als het priester
kamertje.
IN DE LOOP DER JAREN hebben zich
echter talrijke veranderingen in het ge
bouw voorgedaan en na de bevrijding ver
keerde de Bank in een dergelijk slechte
toestand, dat het nodig was tot restauratie
over te gaan.
Hoe het ook zij, de Bank van Lening
verdwijnt. Op 1 januari bestaat „Ome Jan"
officieel niet meer, maar wel komt er in
het voorjaar nog een kleine veiling van de
panden die nog steeds niet zijn afgehaald.
Deze veiling, die overigens zeer klein zal
zijn, zal aanmerkelijk verschillen met de
verkopingen die vroeger vier maal per
jaar, steeds gedurende drie achtereenvol
gende dagen gehouden worden. Deze slot
veiling sluit tevens definitief een periode
van ruim drie eeuwen kredietwezen in
Haarlem af. En het vreemde is, dat nie
mand er treurig om zal zijn.
De binnenplaats
van de Bank van
Lening.
De ingang van het gebouw van de Bank
van Lening aan de Kleine Houtstraat.
Hoewel het Centrumcomité Koninginne
dag in zijn vrijdagavond gehouden ver
gadering nog niet heeft besloten het be
sluit tot liquidatie in te trekken, heeft
het wel zijn werkzaamheden ter voorbe
reiding van de feestelijkheden op Konin
ginnedag en Bevrijdingsdag in 1958 her
vat. Het vond daartoe aanleiding in de
door de overgrote meerderheid van de
Haarlemse gemeenteraad aanvaarde motie-
Mensink (Arbeid), waarin B. en W. wer
den uitgenodigd de Nassaulaan aan te wij
zen als plaats waar de kermis kan worden
gehouden. Ook de waarderende woorden
welke in de Haarlemse gemeenteraad zijn
gesproken over de activiteit van het cen
trumcomité hebben de comitéleden onder
voorzitterschap van mr. J. A. P. C. ten
Bokkel met geestdrift hun taak doen her
vatten. Reeds op de vergadering van gis
teravond zijn enkele stoutmoedige plan
nen in grote lijnen ontworpen.
Op eerste kerstdag zal 's middags om
drie uur in de kapel van de St. Bavo aan
de Grote Markt in Haarlem een kerkdienst
worden gehouden voor de protestantse
Hongaren. In deze dienst zal tevens het
sacrament van het Heilig Avondmaal
worden bediend.
Aan het eind van het jaar gaat de chef
van het bureau bijzonder onderwijs van
de gemeente Haarlem, de heer H. S.
Knoop, met pensioen.
Dat zal dan het einde zijn van een bijzon
der lange ambtelijke loopbaan, die begon
nen is in 1909 in dienst van de gemeente
Haarlemmerliede en Spaarnwoude, voort
gezet in de gemeenten Velsen, Assen en
Woerden en een voorlopig einde had ge
vonden in de voormalige gemeente Scho
ten.
Toen Schoten in 1927 door Haarlem werd
geannexeerd ging ook de heer Knoop over
in Haarlemse gemeentedienst, waar hij
uit hoofde van een bijzondere belangstel
ling al spoedig op de afdeling onderwijs
van het stadhuis werd tewerkgesteld. Na
de laatste oorlog namen de werkzaamhe
den van deze afdeling in sterke mate toe,
waarbij de heer Knoop in het bijzonder
werd belast met de uitvoering van de be
palingen van de lager onderwijswet van
1920 betreffende de financiële medewer
king aan besturen van bijzondere lagere
(en buitengewoon iagere) scholen, alsme
de met de behandeling van de zaken van
het gemeentelijk voorbereidend lager
(thans kleuter-) onderwijs. Toen de afde
ling in 1955 wegens een te grote verschei
denheid van zaken werd gesplitst werd de
heer Knoop benoemd tot chef van het bu-
DE VRAAG OF HEEMSTEDE in het
verleden niet één, maar twee kastelen
is rijk geweest, is onlangs opnieuw opge
worpen naar aanleiding van een onderzoek,
dat de heer P. J. SH. von Hartsvelt Muller
uit Heemstede heeft ingesteld bij de voor
malige oranjerie van Huize Manpad, die
thans het woonhuis is van de Heemsteedse
valkenier, de heer H. Dijkstra.
Daarbij heeft de heer Von Hartsvelt
Muller ontdekt, dat de onder het huis ge
legen kelders niet de gewone kelderbouw
vertonen met rechte muren, maar gewelven
hebben in Gothische stijl, die niet in een
evenwijdige lijn met het huis geconstrueerd
zijn.
De muren van deze kelders bleken een
dikte te hebben van 70 tot 93 centimeter
in tegenstelling tot de muren van het huis,
die slechts 23 centimeter dik zijn.
In de binnenzijde van een buitenmuur
zijn twee nissen uitgespaard, die overeen
komst tonen met de nissen, die onder meer
in de ruïnes van Teylingen en Brederode
zijn aangetroffen.
Indertijd werden deze nissen gebruikt
voor het plaatsen van heiligenbeeldjes of
voor het aanbrengen van verlichting door
olielampjes of kaarsen
Verder werd er bij de verbouwing van
de oranjerie tot woonhuis even boven de
gewelven een vloer ontdekt, die de bekende
groen en geel geglazuurde tegeltjes be
vatte, die reeds in de late middeleeuwen
vervaardigd werden.
Dit alles zou in verband kunnen staan
met het aan zekerheid grenzende vermoe
den, dat er zich inderdaad in de middel
eeuwen op deze plaats een adellijk huis
of kasteel moeten hebben bevonden.
Ook de rijksarchivaris van Noordholland,
mr. J. W. Groesbeek, is deze mening voor
een groot gedeelte toegedaan en wil tot
de definitieve oplossing van dit vraagstuk
zijn volle medewerking verlenen.
Een verder onderzoek ter plaatse en een
hernieuwd onderzoek in de archieven zul
len misschien het vermoeden kunnen be
vestigen, dat Heemstede in het verleden
niet één, maar twee kastelen heeft gehad.
ADVERTENTIE
„DE SLEUTELSPECIALIST"
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493
Vrijdagavond zou de motorclub „Assen
en Omstreken" het 35-jarig bestaan vie
ren. Er waren vele voorbereidingen ge
troffen en het was het feestcomité gelukt
Toon Heermans met zijn „éénmansshow"
te engageren. Dit optreden is evenwel
niet doorgegaan. Toon Hermans kwam,
zag en gaf aan zijn personeel opdracht het
toneel, dat reeds geheel was ingericht,
weer af te breken. Hij wenste in deze zaal
niet te spelen. Zaal „Geerts," waar de
feestavond zou worden gehouden, was vol
ledig bezet. Ik noem dit een ongehoord
schandaal, aldus de voorzitter van de mo
torclub. De laatste vraag, die aan Toon
Hermans werd gesteld, luidde: „Wat moe
ten wij met alle mensen in de zaal?"
Het antwoord luidde: „Laat die maar
dansen, het is voor mij artistiek niet ver
antwoord hier op te treden."
Er bleef de vereniging niets anders over
dan weer naar huis te gaan, men heeft
niet gedanst. De organisatrice van de
feestavond heeft besloten de artiest in
rechten aan te spreken. Hij was geënga
geerd voor een bedrag van achttienhon
derdvijftig gulden.
is het bij de jaarwisseling
ook uw relaties uw beste
wensen aan te bieden.
Welnu, in ons blad van
DINSDAG 31 DECEMBER
is daartoe ruimte gereserveerd
kosten 115 mm
Iedere mm meer
U kunt ze opgeven aan onza
kantoren:
ƒ4.20
ƒ0.28
Onder de oranjerie van Huize Manpad
zijn gewelven ontdekt, waarvan men
vermoed, dat zij van een kasteel
afkomstig zijn.
Grote Houtstraat 93, Haarlem
Soendaplein, Haarlem-Noord
of aan onze bezorgers.
reau bijzonder onderwijs. In deze hoeda
nigheid heeft hij veel besprekingen ge
voerd met schoolbesturen en schoolhoof
den over de toepassingen van wettelijke
voorschriften.
De heer Knoop is van geboorte Haar
lemmer en is onlangs 66 jaar geworden.
Hij is dus na het bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftijd nog een jaar in ge
meentedienst gebleven.
De levendigste herinneringen bewaart
hij echter aan de periode, die hij in Scho
ten is werkzaam geweest. Hij maakte
daar de groei mee van een landelijk dorp,
toen de Rijksstraatweg nog een landelijke
laan met aan weerszijden bomen was, tot
het stadsgedeelte van Haarlem zoals
men Schoten nu kent. Vroeger was in het
raadhuis tevens het politiebureau geves
tigd. Het werk van de ambtenaren werd
toen wel eens onderbroken door het lawaai,
dat de arrestanten maakten. Later groei
de de gemeente tot een inwonertal van
meer dan 20.000, zodat toen de bouw van
afzonderlijke gebouwen voor de dienst van
gemeentewerken, de politie en het bureau
voor de gemeenteontvanger noodzakelijk
was geworden.
Na zijn pensionering krijgt de heer
Knoop meer tijd om dingen te gaan doen,
waar hij nu zelden aan toe kwam. Hij is
een liefhebber van tuinieren, een genieter
van muziek en een bewonderaar van de
natuur, ofschoon hij zelf zegt geen „Hout
wandelaar" te zullen worden.
Dinsdag 24 december zal 's middags om
vier uur afscheid genomen worden van de
scheidende chef van het bureau bijzonder
onderwijs. Dit afscheid heeft plaats op de
afdeling onderwijs van het stadhuis.
Op 9 januari wordt de heer Knoop en
zijn familie een diner aangeboden door het
voltallig personeel van de afdeling onder
wijs.
De Koninklijke Roei- en Zeilvereniging
„Het Spaarne" hield in het clubgebouw
haar jaarlijkse algemene ledenvergade
ring. De jaarrekening van het afgelopen
verenigingsjaar bleek dankzij een goed fi
nancieel beleid in een batig saldo te re
sulteren. Onder meer werd besloten een
nieuwe Zwitserse tweeriemsgiek aan te
schaffen. Het bestuur voor het vereni
gingsjaar 1957/58 werd als volgt samen
gesteld: A. M. Brandenburg, voorzitter,
mevrouw A. H. Visser-Wildschut, secre
taresse, W. P. van den Berg, penning
meester. De dames M. E. G. Koomans en
C. S. Schuyt Best, comissaressen. De he
ren N. André, S. L. Blom, W. P. van
Dorsser en P. G. Mulder, commissarissen.
Half januari zal er een begin gemaakt
worden met de afbraak van de geïnfor
meerde kerk aan de Vijverweg te Bloe-
mendaal. Van ds. G. Toornvliet vernamen
wij, dat het kerkbestuur van de Hervorm
de kerk aan het Kerkplein spontaan heeft
aangeboden aan de gereformeerde ge
meenteleden tijdens de nieuwbouw van
hun kerk voor hun diensten onderdak te
verlenen.
Tijdens zijn oudejaarspreek, die om acht
uur zal beginnen, zal ds. Toornvliet tevens
met enkele woorden afscheid van het oude
kerkgebouw nemen.
Naar aanleiding van het feit, dat de
heer J. C. Luitingh, chef van de afdeling
burgerlijke stand in Haarlem met ingang
van 1 januari zijn functie, wegens het be
halen van de pensioengerechtigde leef
tijd, zal neerleggen, werd er donderdag
middag in de ridderzaal van het Haar
lemse stadhuis een afscheidsreceptie ge
houden. Er waren vele aanwezigen, on
der wie de burgemeester van Haarlem,
mr. O. P. F. M. Cremers, drie wethou
ders, de president van de rechtbank, mr.
A. M. baron van Tuyll van Serooskerken
en ds. Joh. Bronsgeest.
De burgemeester was de eerste die de
heer Luitingh toesprak en hem vooral
prees om zijn zo veelzijdige persoonlijk
heid. Namens het personeel van het raad
huis en het ambtenarenkorps sprak hier
na de gemeentesecretaris, mr. H. E.
Pfaff. Hij overhandigde de heer Luitingh
een citaten-boekwerk en een kunstency
clopedie. Vervolgens sprak de heer J. W.
A. Stalpers namens het hoofd van de se
cretarie enige woorden. Hij werd weer
gevolgd door de heer K. J. van Kampen,
die namens de afdeling burgerlijke stand
en bevolking van Haarlem de heer Lui
tingh een schemerlamp overhandigde. Als
laatste in deze rij van sprekers voerde
de waarnemend chef van de afdeling bur
gerlijke stand en bevolking in Amsterdam
dr. Bakker, het woord.
De heer Luitingh bedankte hierna alle
sprekers kort maar krachtig.
De Christelijke oratoriumvereniging
„Door Zang Vriendschap" gaf donderdag
avond in de Haarlemse Concertzaal een
uitvoering van „The Messiah" van Handel.
Door de titel van het werk in het Engels
te noemen is uiteraard al aangegeven, dat
het in de oorspronkelijke taal werd uit
gevoerd en tevens - wat niet zo direct
blijkt, maar tenslotte toch een feit is dat
er mee samenhangt - in de oorspronke-
lijkt zetting en orkestratie van de compo
nist. Voor de tijd, dat thans wijlen Evert
Cornelis, ruim dertig jaar geleden, een
krachtig en praktisch pleidooi hield om
Handels oratoriums in hun oorspronkelijke
vorm te vertolken - de taal inbegrepen -
kende men in Nederland slechts „Der Mes
sias'' in de omgewerkte orkestratie die
Mozart er voor de Weense uitvoeringen
van Baron van Swieten van gemaakt had.
Men besefte toen niet, wat het betekende
de allonge-pruik van de barok te verwis
selen voor het staartpruikje van het rococo
en dat er door dit stijlverschil een discre
pantie ontstond tussen de tekening en de
klankkleur van het werk zoals het uitge
voerd werd. Nu is men weliswaar zo ver
dat die kwestie een overwonnen stand
punt is, maar bij de vraag of men de stijl
van Handel, ik bedoel zijn uitvoerings
praktijk nu te pakken heeft, zou een groot
vraagteken te zetten zijn. Dit betreft dan
de techniek van de zangsolisten. Handel
schreef niet alleen voor vocalisten, die vlot
met de coloratuur overweg konden, maar
die ook improviserend hun partij konden
opsieren. Het zou een hachelijke onderne
ming zijn dit stijlbeginsel in onze dagen
in al zijn consequenties door te voeren,
daar de zanger als medescheppende kun
stenaar uit de praktijk verdwenen is. Maar
van stijl gesproken: het hoort feitelijk zó.
Wij mogen nu al tevreden zijn, wanneer
het uitgeschreven notenbeeld en vooral
de hachelijke coloraturen behoorlijk tot
hun recht komen. Een volledig stijlzuivere
verklanking zal wel een wensdroom blij
ven.
Met het eerste deel van Handel's popu
laire oratorium anticipeerde „Door Zang
Vriendschap" op het kerstfeest. Immers in
de eerste negentien nummers van dit
Christus-epos gaat het om de vervulling
van de belofte der komst van de Heiland.
En precies zoals Bach in zijn kerstorato-
ADVERTENT1E
Wilt u
iets bijzonders geven?
Kies dan zo n smaakvolle, moderne
reiswekker
Wekkers zijn een KIENZLE-speci-
aliteit - U koopt het mooiste èn
het beste wat op dit gebied te
krijgen is!
Elegante KIENZLE-reiswekkers in
aantrekkelijk leder-etui, apart en
precies lopend reeds vanaf 27.-
PWer Tijd vertrouwt op Kienzle!
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Bevorderd
tot doctor in de geneeskunde op proefschrift ge
titeld: „Trombelastografie" de heer J. Vreeken.
geboren te Amsterdam en op proefschrift geti
teld: „Over ablotio mammae" de heer R. J.
Scholtmeijer, geboren te Soest. Kandidaatsexa
men kunstgeschiedenis: mej. C. Schulting en met
lof de heer F. Th. Gribling, Amsterdam. Docto
raalexamen rechtsgeleerdheid: mej. C. W. F.
Holtkamp, Amsterdam. Doctoraalexamen econo
mie: P. Molenaar, Middelie.
Amsterdam. Vrije Universiteit. Kandidaatsexa
men economie: G. Bouwkamp, Arnhem; W. de
Waard, Driehuis; W. van de Veen, Zwolle; W.
van Vuuren, Vijfhuizen; Tj. de Jong, Burgwerd;
S. Telkamp, Utrecht. Kandidaatsexamen Semiti
sche ietteren: Tj. Baarda, Vijfhuizen.
Amsterdam. Vrije Universiteit. Gepromoveerd
tot doctor in de economische wetenschappen op
het proefschrift „Aard en taak van de monetaire
politiek" de heer J. G. Knol te Katwijk.
Utrecht. Mej. Huang Sung-k-Ang, geboren te
Peking (China) en wonende te Cambridge (En
geland) is gepromoveerd tot doctor in de lette
ren en wijsbegeerte op een proefschrift getiteld
„Lu Hsün and the new culture movement of mo
dern China".
Tilburg. Katholieke Economische Hogeschool.
Kandidaatsexamen economische wetenschappen
H. Waasdorp, Tilburg; J. Hilhorst, Oisterwijk;
jhr. W. van Meeuwen, Ulestraten; J. v. d. Linden,
Den Dungen. Kandidaatsexamen sociale weten
schappen: A. v. Lierde, IJzendijke: G. Verheul,
Utrecht; Q. v. Bijsterveldt, Goirle: R. Verwer,
Ulvenhout.
Groningen. Aan de rijksuniversiteit te Gronin
gen zijn geslaagd voor het artsexamen eerste ge
deelte mej. G. E. Sennema te Amersfoort en de
heren O. H. van Persijn van Meerten te Den
Haag, J. M. Minderhout te Zwolle en A. Sanders
te Assen. Bevorderd tot arts mej. J. Gorter en de
heren H. G. D. Bouma en H. Wesseling. allen te
Groningen, R. Coppes te Enschedé en W. A.
Fanoy te Eindhoven.
rium, laste Handel bij het verhaal van de
nachtwake der herders van Bethlehem een
pastorale symfonia in. En nu is het merk
waardig dat in die herdersmuziek een na
klank te horen is van een traditioneel
kerstlied, dat jaarlijks in de kersttijd door
herders uit de Abruzzen in de straten van
Napels gezongen en op schalmei en doe
delzak gespeeld wordt. En wanneer een
paar nummers later de alt_ en sopraan
soliste om beurten een deel van de aria
„He shall feed His flock" zingen, hoort men
nog duidelijker de relatie met deze Napelse
„Canzone dei zampognari". Het is zeer
waarschijnlijk, dat Handel, toen hij zich
in 1708 in Napels bevond, dit karakteris
tieke volkslied gehoord heeft en later die
melodie onbewust te pas bracht voor het
wekken van de kerststemming in „The
Messiah".
Zoals het in Engeland ook traditioneel
gebruik is, werd het slotnummer van het
tweede deel van het oratorium het be
roemde „Halleluja" staande aange
hoord. Het werd zoals trouwens alle koor-',
nummers (de zeer veeleisende incluis)
trefzeker en met goede Intenties uitge
voerd, maar het zou nog heel wat indruk
wekkender kunnen klinken, indien de di
rigent Simon C. Jansen de ritmische pre
ciesheid en het „aplomb" zou trachten te
bereiken met een meer beheerste houding.
Zijn te grote beweeglijkheid wekt on
nodige spanningen en maakt een onrustige
indruk. Overigens zijn zijn inzichten zeer
te prijzen en geeft hij aldoor blijk zijn
koor uitstekend te hebben voorbereid. En
de wijze waarop hij het Noordhollands
Philharmonisch Orkest een delicate uit
voering wist af te dwingen, mag met
grote lof gereleveerd worden.
De sopraanvleugel van het koor zette in
het begin wat geforceerd aan, maar na
een paar nummers wist men daar de lich
te soepele intonatie te vinden, die de rest
van het ensemble direct al getroffen had.
Als geheel is het koor zeer gunstig uit
gegroeid qua klank, maar ook technisch.
De sopraan Corry Bijster zong met stra
lend geluid haar partij en de aangrijpen
de vertolking van de kleine alt-aria „He
was despised" door Aafje Heynis gaf tref
fend de typering aan van hetgeen verder
tot haar taak behoorde. De tenor Han le
Fèvre wist zijn stem mooi te doen klinken
in de zo belangwekkende proloog van het
werk en Herman Schey gaf vooral een im
ponerende vertolking van de opstandings-
aria „The trumpet shall sound", waarbij
mevrouw Nelly Boeree haar grote repu
tatie als trompettiste bevestigde. Er was
voor deze uitvoering een verblijdend grote
belangstelling.
Jos. de Klerk
(Verkort weergegeven)
Indonesië. Gaarne zou ik de heer P. N.
naar aanleiding van diens ingezonden stuk
in uw blad van 18 dezer als volgt ant
woorden.
De heer P. N. stelt, dat het niet mogelijk
is, dat de P.K.I. „de zaak in handen kan
hebben daar organisatie en zelfs desorga
nisatie het Indonesische volk volkomen
vreemd is".
Het spreken over „Het Indonesische
Volk" is eigenlijk op zichzelve het spreken
over een utopie; wat aangeduid wordt als
zodanig is een conglomeraat van rassen,
elk ras met een eigen taal, eigen adat,
eigen zeden.
Het gebrek aan vakkennis en organisa
tievermogen bij „Het Indonesische Volk"
is ontstellend; het heeft na de overdracht
van de soevereiniteit geleid tot toestanden,
die in ieder ander land ondenkbaar zijn.
Slechts één bevolkingsgroep maakt een
uitzondering: het volk van Menangkabau;
zij, die thans in Indonesië nog blijk geven
van gezond verstand o.a. Hatta zijn
dan ook uit Menangkabau afkomstig.
De heer P. N. heeft volkomen gelijk: tot
enig constructief werk is men ginds niet
in staat. Desorganiseren kan men wèl, mits
men het als een bende gedachtenloze niet-
verantwoordelijke elementen kan doen.
Dit miljoenenvolk, deze bevolking van
qe grote groep enorme eilanden, dreigt ten
onder te gaan door 't fanitieke streven van
een naar verhouding kleine groep schreeu
wers, die zelf nimmer enige arbeid verricht
hebben, die zelf niet het minste respect
voor anderen en voor de kostbare eigen
dommen van anderen hebben, doch die het
nog nooit zó goed hebben gehad als te
genwoordig.
Ik behoor tot hen, die vele jaren (35 jaar)
cp Sumatra en Java hebben doorgebracht;
wat bij ons in ons gevoel overheerst ten
aanzien van de bevolking van de Indonesi
sche Archipel is: medelijden, maar dan
slechts ten aanzien van hen, die de dupe
zijn van een zeer kleine groep bandelozen
en verdwaasden.
Met de meeste hoogachting,
Uw abonné J. C. Cr.
ADVERTENTIE
Middenlaan 9 - Haarlem-Z. - Tel. 34857
De meest vakkundige behandeling
op het gebied van huidverzorging.
iiililiinii
Ondergetekende:
Naam:
Straat:
Plaats:
wenst zich met Ingang van
te abonneren op
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
per week 59 cent - per kwartaal ƒ7.65.
Handtekening:
doorhalen wat niet verlangd wordt.
Zij die zich met ingang van 1 januari 1958 per kwartaal abonneren, ontvangen
de nummers tot en met 31 december 1957 gratis. Dit geldt alleen voor nieuwe
kwarlaalabonnés dus niet vcor omzetting van week- in kwartaalabonnementen
