Bankbiljettencirculatie bereikt recordhoogte van 4,2 miljard Panda en de wijze Meester In 1957 werd sterk verminderd beroep op de kapitaalmarkt gedaan Kom nu praten Nevelig en zacht weer Blijkens C.B.S.-cijfers Weekstaat Nederlandsche Bank Wereldnieuws ^locli ió Uet zo Loofwerk J 2 Ook minder uitgiften Proteststaking Inschrijving op schatkistpromessen Fondshonorering verhoogd voor verloskundige hulp Standaard Hypotheekbank Statutenwijziging „Holland" N.V. aangenomen over de aanschaf van een nieuwe Amerikaanse Ford '57 wacht er niet te lang mee! Prof. Kymmell sprak over het Vrijhandelsgebied Goud- en deviezenreserve gestegen Verkorte balans van de Nederlandsche Bank Stand van het schatkistpapier N.S.-order voor de DAF DAG 2 7 DECEMBER 1957 Het C.B.S. heeft wederom een overzicht samengesteld van het in 1956 gedane bruto en netto beroep op de Nederlandse kapitaalmarkt. Deze markt wordt hierbij ver deeld in het Rijk, de lagere 'publiekrechtelijke en semi-publïekrechtelijkc lichamen en de private sector, in casu de particuliere ondernemingen en instellingen, waarvan de aandelen of obligaties ter beurze van Amsterdam zijn genoteerd. Het totale netto beroep van al deze instellingen bedroeg (in miljoenen guldens) 1547 (in 1955: 2154). Hiervan werd opgenomen door het rijk 147 (635), de lagere en semi-publiekreehte- ly'ke lichamen 732 (826) en door de private sector 668 (693). Het algemene totale bruto beroep bedroeg 2295 (2832). Vrijgekomen is 647 (436), zodat het netto beroep, inclusief dubbeltellingen beliep 1648 (2396): (de dubbeltellingen betreffen het op nemen van leningen door de Bank voor Nederlandsche Gemeenten en enkele kleinere gemeenten, die deze doorgegeven hebben aan andere gemeenten). De openbare nieuwe uitgifte van obli gaties en aandelen van niet-officieel ter beurze genoteerde instellingen beliep in 1956 (hier is de eenheid f 1.000) reëel 6220 (in 1955: 8236) en nominaal 8880 (12.731), waarvan aandelen reëel 1868 (2784) en no minaal 4524 (7281), en obligaties reëel 4352 (5452) en nominaal 4356 (5450). Ook heeft het C.B.S. een overzicht samengesteld van de buitenlandse vraag op de Nederlandse kapitaalmarkt. De reële waarde hiervan bedroeg in 1956 f 49 miljoen, uitsluitend onderhandse leningen, tegen f 288 mil joen in 1955, te weten 276 miljoen obliga ties en f 12 miljoen onderhandse leningen op lange termijn. De vermindering van het bedrag waar voor in 1956 een beroep op de kapitaal markt is gedaan is voornamelijk het ge volg van de geringere uitgifte van obli gaties door het rijk. Op de markt voor onderhandse leningen op lange termijn hebben de lagere publiekrechtelijke licha men, de Bank voor Nederlandsche Ge meenten en de private sector bruto 1273 opgenomen (1291). De gemeenten namen hiervan 736 en de Bank voor Nederland sche Gemeenten 108 voor hun rekening. Het rijk heeft evenals beide vorige jaren geen onderhandse leningen opgenomen. Agio-uitkeringen Het bruto beroep, met inbegrip van de bruto vraag naar kapitaal van niet-offi cieel genoteerde Nederlandse onder nemingen en instellingen bedroeg totaal 2301, waarvan 173 aandelen, 855 obligaties en 1273 onderhandse leningen. Telt men hierbij het beroep van het buitenland, dan blijkt in totaal de vraag 2350 (3128) groot te zijn geweest. Voor de uitkering van bo nusaandelen en stockdividenden werd voor een totaal bedrag van 20,5 (97) gebruik gemaakt van de ministeriële beslissing, dat de uitkering in bonusaandelen ten laste van de agioreserve vrij van inkom stenbelasting zou zijn gesteld. Van dit to taal bedrag werd door uitkering van stockdividenden het nominale kapitaal met 16 verhoogd, waarvan 5 uit de agio reserve. Ter verkrijging van een voorlopige in druk over de kapitaalmarkt in 1957 heeft het C.B.S. tevens het waargenomen beroep in januari-september van dit jaar ge registreerd. Dé voorlopige bedragen van dit beroep luiden (in miljoenen guldens) 947 (zelfde periode 1956: 1674), waarvan onderhandse leningen op lange termijn 429 (812), aandelen 61 (122) en obligaties 457 (740). De gegevens over de onderhand se leningen in de private sector zijn nog niet beschikbaar. ADVERTENTIE Over de geldmarkt zegt het C.B.S. dat met uitzondering van de eerste maanden van 1956 de Nederlandsche Bank geen ac tieve openmarktpolitiek meer gevoerd heeft. Zij beperkte haar activiteit tot cor rigerend optreden in tijden van een drei gende of reeds bestaande krapte van de geldmarkt In 1955 trachtte de Nederlandsche Bank krachtens de monetaire maatregelen voortvloeiende uit de wet Toezicht Kre dietwezen een overmatige kasliquiditeit van het bankwezen te voorkomen. In 1956 werd dit doel bereikt op andere wijze, na melijk door het voortdurend doen af vloeien van goud en deviezen en door de toeneming van de bankbiljettencirculatie. Maandag zijn 120 bouwvakarbeiders, die in dienst zijn bij de Rijnlandse Beton Maatschappij te Delft en in Amsterdam voor deze maatschappij werkzaamheden verrichten, aan een bouwwerk in de Der Kindrenstraat in Amsterdam-West, in staking gegaan. Het betreft hier een pro teststaking, omdat de arbeiders zich niet konden verenigen met het ontslaan van elf eveneens op dit complex werkzaam zijnde betonvlechters. Het ontslag was met toestemming van het gewestelijk ar beidsbureau gegeven. 0 Het ministerie van Financiën deelt me de, dat op vrijdag 3 januari 1958 ten kanto re van de agent van het ministerie van Fi nanciën te Amsterdam de inschrijving zal worden opengesteld op schatkistpromes sen met een looptijd van respectievelijk drie, zes en negen maanden, tot een bij de toewijzing vast te stellen bedrag. De schatkistpromessen zijn, zoals ge bruikelijk, groot 100.000,-- en worden uit gegeven onder dagtekening van 6 januari 1958. De storting van het verschuldigde be drag wegens toegewezen promessen dient te geschieden uiterlijk op 6 januari voor 12.30 uur. V De Ziekenfondsraad deelt mede dat de organisaties van vroedvrouwen en alge-~ mene ziekenfondsen overeenstemming bereikt hebben over een verhoging van het honorarium voor verloskundige hulp door vroedvrouwen aan ziekenfondsver zekerden. Met ingang van 1 januari 1958 zal het honorarium, dat per bevalling wordt be taald, van 40.tot 48.worden ver hoogd. Voor vroedvrouwen, die de ruime re bevoegdheid, voortvloeiend uit de wet van 1 juni 1951, niet hebben verworven, wordt het honorai'ium van 37,50 op 43.gebracht. De nieuwe regeling vindt haar grond in de redelijkheid het netto-inkomen van een vroedvrouw met een normatieve zieken fondspraktijk te verhogen en in de voort durende stijging van de praktijkkosten. De hogere uitgaven als gevolg van deze honorariumverhoging worden geschat op 590.000.per jaar voor de wettelijke verzekering (verplichte en bejaardenver zekering) en 220.000. voor de vrijwil lige verzekering. De Ziekenfondsraad heeft, eveneens zijn goedkeuring gehecht aan een overeen komst betreffende de herziening van het tarief voor het verlenen van verloskundige hulp door huisartsen aan verzekerden van algemene ziekenfondsen, gesloten tussen de organisaties dezer fondsen en de Lan delijke Huisartsenvereniging. Behalve in gebieden, waarin geen vroed vrouw beschikbaar is, verlenen huisart sen in het algemeen geen verloskundige hulp voor rekening van de ziekenfondsen dan op verzoek van de vroedvrouw. Het bestaande tarief voor deze hulp is door de tijd achterhaald. Het honorarium per bevalling wordt verhoogd van 45. tot 60.De bedragen voor overige ver richtingen, die thans variëren van 5. tot 22,50 worden gebracht op 7,50 res pectievelijk 30.—. De kosten, aan deze tariefswijziging verbonden, worden voor voor een appel en ei had overgedaan. Het de wettelijke verzekering op 390.000.— bestuur beklemtoonde nogmaals, dat de en voor de vrijwillige verzekering op vooruitzichten voor de stoommeelfabriek j 150.OOO. per jaar begroot. niet zeer gunstig waren en dat 150 pet. voor de aandelen het beste bod was. Wat er met de fabriek en de arbeiders gaat gebeuren, heeft de aandacht van het be stuur, maar hierover kon nog niets wor den gezegd. Naar het ANP verneemt wordt het dooi de Amsterdamsche Bank n.v. en de he- :-en Patijn van Notten en Co namens com- nittenten gedane aanbod tot overneming van de aandelen Stoom-meelfabriek „Hol- "and" n.v. tot de koers van 150 pet. ge tand gedaan, en zullen de aandelen, wel- i :e ten verkoop zijn aangeboden, worden reaccepteerd. De 500 volgestorte aandelen ad f 1000,— •itmakende het gehele geplaatste kapitaal ■an de n.v. Standaard Hypotheekbank, die het bezit waren van de n.v. Rotterdam- sche Scheepshypotheekbank te Rotterdam oer 31 december 1957 zijn in eigendom 0- vergegaan aan de Algemeene Waarborg maatschappij n.v. te Amsterdam, die houd- 'er is van alle aandelen in de hypo- heekbank voor Nederland n.v. en de Hypotheekbank voor Nederland II n.v. De zetel van de n.v. Standaard Hypo theekbank is verplaatst naar Amsterdam. ""Iet ingang van voormelde datum is het -utde bestuur afgetreden en zijn direc teuren en commissarissen van de overne mende instelling in die functies benoemd bij de Standaard Hypotheekbank. De buitengewone vergadering der Stoom- heelfabriek „Holland" n.v. te Amsterdam heeft de voorgestelde statutenwijziging vrijwel unaniem aangenomen. Deze wij ziging betreft de opheffing van de beper king van het stemrecht en was door de gene die een bod van 150 pet. op de aan delen had uitgebracht, noodzakelijk ge acht. Een aandeelhouder meende, dat het be stuur, naar hij zeide, niet uit de toestand gehaald had wat er in zat, en de zaak ADVERTENTIE (met of zonder inruil) ep DE OFFICIAL FORD DEALERS Oe Amerikaanse Ford '57 met een muurvaste wegligging en een fantastisch ruim interieur. Geruisloos en veilig - stijlvol en comfortabel enmet een verbluffend motorvermogen. De Mercury 1957 vol nieuwe technische vondsten, vermetel van lijn, imponerend van prestatie. Kom nu met ons praten over de aanschaf van een nieuwe auto. Maak een afspraak met een official Ford dealer Transitodag te Den Haag De vergadering van de transitohandel, de sectie van het Verbond van de Neder landse Groothandel, die in hotel Wittebrug te Den Haag werd gehouden, was dit jaar voor een groot deel gewijd aan de plannen tot instelling van een Europese Vrijhan delszone. Nadat in de voormiddag prof. dr. G. M. Verrijn Stuart, voorzitter van de commissie van de SER, die de regering van advies dient inzake de instelling van een Europese Vrijhandelszone, een zeer uitvoe rige uiteenzetting had gegeven van de pro blematiek van een vrijhandelsgebied, ver zamelden de honderden deelnemers aan de Transitodag zich aan een lunch, waar de voorzitter van het Verbond van de Neder landse Groothandel, dr. ir. B Bolger, een groot aantal gasten begroette Hij deelde mee. dat de staatssecretaris van Buiten landse Zaken, drs. E. B. van der Beugel, die de zienswijze van de regering op de instelling van een vrijhandelsgebied zou uiteenzetten, was verhinderd aanwezig te zijn in verband met de regeringsverklaring over Indonesië in de Tweede Kamer. In diens plaats sprak thans prof. dr. J. Kym mell, raadadviseur van Buitenlandse Za ken. Deze gaf daarbij zijn persoonlijke me ning en niet het standpunt van de regering. Na opgemerkt te hebben, dat men van de zijde der Nederlandse regering gunstig' is gestemd voor de instelling van een vrij handelsgebied, noemde prof. Kymmell de drijfveren om daartoe te komen, ten princi pale van politieke aard. Als de EEG te centraal zou worden, zou het samengaan van de zes in dit verband kunnen leiden tot een verschrompelen van de O.E.E.S. Maar bij de instelling van een Vrijhandels gebied is de economische overweging gro ter dan in de E.E.G. Voor ons economisch zwakke land is het van belang,..dat dé É.E.G., nog voor deze geboren is, al wordt geconfronteerd met het streven/een open handelspolitiek te realiseren. De kern van het vrijhandelsgebied is, dat men de gren zen onderling open zet, zei prof. Kymmell, die in het kort enkele moeilijkheden be sprak, zoals het probleem van de distortie. Het belangrijkste kenmerk van de ver korte balans (Kerstmis) van de Neder landsche Bank per 23 december is de zeer sterke stijging van de hoeveelheid bankbiljetten in omloop, die met 229,6 miljoen vermeerderd is tot 4206 mil joen. Dit is een stand die in 1957 en voorgaande jaren nog niet is bereikt. Een tweede verandering valt te consta teren bij de goud- en deviezenreserve van de centrale bank, die met 45,3 miljoen is vermeerderd tot ƒ3.938.853.000 De goudvoorraad is onveranderd ge bleven op 2812 miljoen, zodat de de viezenreserve dus is gestegen. Hierbij valt het op, dat het voornaamste deel van deze stijging ten gunste is gekomen van de convertibele deviezen, die met circa 29 miljoen zijn gestegen tot 430,5 miljoen. De voorschotten in rekening-courant zijn met ruim 54,7 miljoen vermeerderd tot 204,6 miljoen, hetgeen voornamelijk een gevolgis geweest van een beroep van de Bank voor Nederlandsche Gemeenten ge combineerd met dat der handelsbanken. Het tegoed van de schatkist is met 54,7 miljoen achteruit gelopen tot 286,4 mil joen. Van invloed is geweest de recente inschrijving op de schatkistpromessen. Dit acht men in geldkringen nog tevredenstel- Temperaturen: buiten en binnenlandheden morgen 7 uur. Neerslag: laatste 24 uur. Tijdens de kerstdagen is boven Zuid- Europa een krachtig gebied van hogedruk tot ontwikkeling gekomen, dat zich nu uitstrekt van de Azoren tot aan de Kas pische Zee. Langs de noordflank van dit Heisinkj gebied ontstond een brede zuidwestelijke Stockholm luchtstroming, waarmee vochtige en be- Oslo trekkelijk zachte oceaanlucht over de Kopenhagen WEERRAPPORTEN ■So Aberdeen Londen Britse eilanden en de Noordzee wordt ge voerd. Ook Nederland kwam binnen het Amsterdam bereik van deze luchtmassa's. Plaatselijk Brussel ontstond een hardnekkige mist, waardoor Luxemburg het weer een somber karakter heeft ge- Bordeaux kregen. Het eerstkomende etmaal zal de Grenoble luchtdrukverdeling in onze omgeving vrij- Nice wel geen verandering ondergaan. Het p0r'd"o weer blijft nevelig en tamelijk zacht. München Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome Ajaccio regen zzw zwaar bew. wzw onbewolkt nnw motregen wzw onbewolkt zw mist zw geheel bew zzw onbewolkt wzw mist n mist o mist nno mist onbewolkt 3 12 1 5 8 5 5 3 -2 0 2 windst. -4 nnw 7 geheel bew. w 1 Zaterdag 28 december Zon op 8.50 uur, onder 16.37 uur. Maan op 11.53 uur, onder uur. 29 dec. Maanstanden 05.52 uur eerste kwartier mist mist mist mist onbewolkt mist onbewolkt regen regen windst. -5 windst. -8 ozo -6 windst. -3 o -5 windst. -4 windst. -8 o zw 11 11 00 -£ 0 c£ 1 0 0 0,1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,2 0,2 Hoog en laag water in IJmuiden Zaterdag 28 december Hoog water: 8.14 en 20.35 uur. Laag water: 3.33 en 15.56 uur. Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven zwaar bew. zw geheel bew. zw geheel bew. zw geheel bew. wzw geheel bew. zzw mist zzw mist zzw Vlv. Z.-Limb geheel bew. z 22. De ontevreden elixer-drinkers begon nen dreigend op Joris in te dringen. Voor aan in de menigte stond het heertje, dat gehoopt had om Panda te kunnen hypno tiseren. „Flessentrekker!", riep het over spannen. „Elixer met wilskracht, hè? Ha! Nu zullen we je ONZE wil eens opleggen, mannetje!" De magiër zag dit alles met een verdrietige blik aan. „Foei, foei!", zuchtte hij, „wat Onvriendelijke Gedachten koestert deze Westerling!" Doch ook de anderen bleken dezelfde gedachten te koes teren. „Geld terug!", riepen zij. Ruwe han den grepen Joris beet en schudden hem, totdat de vruchten van zijn arbeid her en der rondfladderden. Door de positie waar in hij toen kwam te verkeren viel het hem moeilijk om de toestand te overzien, maar wel begreep hij, dat zijn verkoop-methode em omgekeerde uitwerking had. „Houdt i op!", kreet hij hulpeloos. „Hoedt u WERKT ECHT! M-maar op een andere manier!" Maar zijn zwakke protesten gin gen in het tumult verlorenToen Panda even later bij de tent terugkeerde stond Joris wankelend te proberen om weer hel der te denken. „Dag!", riep Panda opge wekt. „Ik heb alle magische handelingen letterlijk uitgevoerd, Joris! Het was een succes, hè? Dat heb je zeker wel gemerkt! Wat een publiek, zeg!" „Ja zeg dat wel voor Onvriendelijke Gedachten! Het elixer steunde Joris. „Wat een publiek.' lend. Het saldo van de handelsbanken is met ruim 74 miljoen geslonken tot 174,1 miljoen. Dit is beneden het verplicht aan te houden tegoed van deze instellingen voor de nieuwe periode. Op de geldmarkt blijft de situatie krap. Daggeld doet nog steeds 3'/2 percent, maar is niet gemakkelijk verkrijgbaar. Er wor den reeds hogere percentages gemeld. (In duizenden Voornaamste cijfers guldens) ACTIVA: 23/12 16/12 Wissels enz. in disconto 1) 608 907 Schatkistpapier enz door de bank gekocht 67.600 67.600 ld. overgen van de staat 460.000 460.000 Voorsch in rek -courant 2) 204.668 149.890 ld. aan de Staat nihil nihil Boek vordering op de Staal 100 .000 100.000 Gouden munt en materiaal 2.812.371 2.812.371 Zilveren munt en materiaal 10.637 11.245 Goud en zilver totaal 2.823.008 2.823.196 Vord. en papier in buiten lands geld 993.027 916.649 Buitenl betaalmiddelen 555 596 Vorderingen in guldens uit betalingsakkoorden 186.697 220.375 Diverse rekeningen 46.686 46.094 1) Waarvan schatkistpapier rechtstreeks bh de bank 2) Waarvan aan Indonesië 13.177 13,177 Convert deviezen 430.540 401.035 PASSIVA Bankbilietten 4.206.033 3.976.357 's Rijks schatkist286.438 341.162 ld bijzondere rekening 16.760 16.760 Saldo's van banken 174.169 238.187 ld. uit belalingsakkoorden 29.200 32.891 Andere saldo's van niet-in- gezetenen 16.575 15.690 Andere saldo's 72.779 73.713 Saldo's in buitenl geld 5.978 5.831 Diverse rekeningen 75.361 75.816 Muntbiljetten 128.037 125.204 Schatkistpapier waarin gul denssaldo's uit betahngs- akkoorden zi.tn belegd nihil nihil Percent, goud en deviezen 67.40 68.18 Het ministerie van Financiën publiceert de volgende gegevens omtrent de stand van het schalk lstpapier 23/12 16/12 Schatkistpromesson en -bil- (In duizenden ietten ter belrgg v saldi guldens) op akkoordrekcningen Schatkistpromess.-n bi.i de Nederlandsche Bank 460.000 460.000 Overige schatkistpromessen in het binnenland 972.400 823.200 Schatkistbiljetten in het binnenland 1.809.309 1.809.309 Afgegeven aan het Int. Mo netaire Fonds wegens op genomen vreemde valuta 261.000 261.000 De Nederlandse Spoorwegen hebben bij de DAF-fabrieken te Eindhoven zestig autobussen ter waarde van ruim 1 Vi mil joen gulden besteld. Deze autobussen zijn bestemd voor stads- en interlocale dien sten. Zij hebben de uitstap voor de /oor- as, zodat ze geschikt zij a voor eenmans- bediening. Het betreft hier een bij de DAF geheel nieuw ontworpen buschassis met een capaciteit voor 57 personen inclu sief de bestuurder. De bussen word-m uit gerust met een DAF-motor van 120 pk. Opgegeven. De Amerikaanse marine heeft alle hoop op redding van de nog niet gevonden vijftien inzittenden van haar maandagavond op negentig kilo meter ten noorden van Honolulu in zee gestorte „Super-Constellation", op gegeven. Een der vier overlevenden, die door marinevaartuigen zijn opge pikt, is de commandant van het toe stel, Guy Howard. Hij kon slechts mee delen, dat de vier motoren van zijn vliegtuig eensklaps op hetzelfde ogen blik stilstonden. Beschuldigd. De premier van nationalis tisch China, Joei, die door het hoogste wetgevende lichaam van nationalis tisch China is beschuldigd van machts misbruik en plichtsverzuim, heeft van een regeringscommissie het verzoek ontvangen, vóór 24 januari een verkla ring te zijner verdediging in te dienen. Run away. Te Runaway Bay, aan de noordkust van Jamaica, is woensdag een benzine-auto in brand gevlogen. Toegesnelde dorpelingen werden door de snel om zich heen grijpende vlam men verrast met het gevolg, dat tien van hen zijn omgekomen en zeventig gewond. De drie inzittenden van het voertuig wisten ongedeerd te ontsnap pen. Wolken. De Amerikanen hebben in 1957 ondanks de waarschuwingen tegen longkanker meer sigaretten dan ooit gerookt: 410 miljard, dat is 19 miljard méér dan in 1156, aldus blijkt uit een onderzoek van het financiële tijdschrift „Business week". Het aantal gerookte filtersigaretten is van 109 miljard in 1956 tot 155 miljard gestegen. Relletjes. Op eerste kerstdag zijn in Jo hannesburg 20 negers doodgestoken bij relletjes. Meer dan 800 negers lie pen verwondingen op. Er werden ook enkele blanken gewond, ofschoon de strijd ging tussen verschillende groe pen negers. Uitgravers. Bewakers hebben woensdag in de staatsgevangenis van Washing ton vier gevangenen betrapt bij het graven van een' gang onder de gevan genismuur. Deze gang had reeds een lengte van 10 a 15 meter. Een van de bewakers werd met een stuk hout neer geslagen en zijn collega's werden met messen van eigen fabrikaat op een af stand gehouden, zodat er assistentie moest komen. Zeven gevangenen heb ben zich verraden door aarde onder hun vingernagels. Zeegevecht. De nationalistisch Chinese marineleiding heeft medegedeeld, dat oorlogsschepen van nationalistisch China donderdagochtend ten zuiden van Amoy drie kanonneerboten der communisten tot zinken hebben ge bracht. terwijl een vierde werd bescha digd. Dit geschiedde in een zeegevecht van tien minuten, waarbij aan natio nalistische zijde geen verliezen werden geleden. Reuzevaart. In Auckland is een radio boodschap opgevangen van Sir Ed mund Hillary: „Als God het wil en de ijsscheuren het toelaten gaan we met een reuzevaart naar de pool." Volgens geruchten bestond er overigens een afspraak, dat de hoofdexpeditie van dr. Vivian Fuchs éérst aan de pool moet komen. Fuchs is nog 800 km van de Zuidpool en Hillary 475 km. Verder verteld. Minister Dulles heeft donderdag op zijn ministerie aan ver tegenwoordigers van de ZOAVO-landen verslag uitgebracht over' de topconfe rentie van de NAVO, die vorige week te Parijs is gehouden. Ontploffing. Een ontploffing aan boord van bet Braziliaanse jacht „Witte Zwaan" heeft aan de dertig opvaren den het leven gekost. De explosie deed zich dinsdag voor, toen het jacht zich ter hoogte van de haven Salvador in de Braziliaanse staat Bahia bevond. Het vervoerde een lading vliegtuigbenzine. Aan boord bevonden zich verscheidene studenten, die op weg waren naar hun ouderlijk huis om daar het kerstfesst te vieren. Tot dusver heeft men veer tien lijken geborgen. Eruit. De president van Tunesië, Habib Bourguiba heeft in een radiorede ver klaard te wensen, dat de Franse troepen hun bases in Tunis per 20 maart, de tweede verjaardag van de onafhanke lijkheid van Tunis, verlaten hebben. Tunesië en Frankrijk onderhandelen momenteel over de terugtrekking der 40.000 Franse militairen, die nog altijd in Tunis gestationeerd zijn. Voorstel. De commissie voor justitie uit de wetgevende vergadering van Louisa- na overweegt de doodstraf in te stel len op de verkoop van verdovende middelen aan minderjarigen. Momen teel kan dit misdrijf met maximaal dertig jaar gevangenis worden be straft. r' AAN DE meeldraden van bloemen ple gen we weinig aandacht te besteden. In het algemeen is het ons alleen om vorm, kleur en eventueel om de geur van bloe men te doen en sommige serieuze mensen hebben ook nog belang bij de prijs. Maar daarmee is de belangstelling voor bloemen in het algemeen volledig getekend. De meeldraden ontsnappen aan onze aandacht en van het binnenste heilig- dom in de bloem, t.iv. de stam per en het vruchtbeginsel, kij ken we helemaal nooit om. Toch groeit uit het binnenste van de roos de rozebottel, uit de tere appelbloesem de blo zende appel en uit de onopval- lende wingerdranken in onze kassen de royale, rijke druiventrossen. Even zovele onbegrepen wonderen, waar aan we achteloos voorbij gaanDe roze- bottels in onze tuin gooien we weg omdat we er niets aan hebben, de appels bijten we kapot en de druiven zuigen we gedach teloos uit en merken op, al naar gelang onze stemming, dat ze zuur of wrang zijn. Het wonder wordt nog groter, en lijkt eigenlijk wel op toverij, wanneer we ons voorstellen, dat die rozebottel, die appel of druif eigenlijk zijn voortgebracht en 'N zó onvolkomen, dat de overgangen nog duidelijk zijn waar te nemen. De natuur zelf doet ons het kunststukje herhaaldelijk voor en produceert gevulde bloemen, die eigenlijk enkele bloemen zijn waarvan ook de meeldraden de bloem- bladvorm hebben. En voor de ongelovige Thomassen heeft zij een paar voorbeelden achter de hand gehouden die iedere twijfel uitsluiten. Maar zij vraagt wel van de mens er enige moei te voor te doen en heeft de bloemen, die als leerstuk kunnen dienen, midden in het water geplaatst. Bij de waterlelie kunnen we im mers duidelijk zien hoe de witte bloembladeren naar bin nen toe plotseling een gele rand krijgen; er zit een helmknopje op, het specifieke orgaan van de meeldraden. Geleidelijk aan verdwijnt dan het maagdelijke wit van de bloembladen, die smaller en smaller wor den, terwijl het helmknopje steeds in om vang toeneemt. Tenslotte staan in het mid den van de waterlelie de echte, rechte gele meeldraden, waarvan we alle overgangen van bloemblad tot definitieve eindvorm hebben kunnen waarnemen. En omdat het bloemblad, zoals we de vorige maal heb- voortgekomen uit loofbladeren. De 1 ben aangetoond, niet anders dan vervormd tuinbouwkunst heeft in onze ogen een hele loofblad is, mogen we met recht zeggen, prestatie verricht toen zij uit de wilde, dat de hele bloem uit vervormd loofblad enkelvoudige roos de gevulde, dubbele roos schiep. In wezen werden de meeldraden en vruchtbladeren een trapje in hun ont wikkeling teruggeplaatst en in bloembla deren veranderd. Vaak gebeurde dit ook bestaat. En dat is nog niet eens alles. Ook de stengel, de stam, verandert in bladeren! Daarover morgen. H. Pétillon (Nadruk verboden)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 2