NAVO-richtlijnen voor repliek aan Boelganin opgesteld Werkloosheid in december opnieuw sterk gestegen OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Dulles bereid tot praten; niet tot overhaasten Amerikanen gaan raket met vaste brandstof maken éee. MORRIS beforef/of/ëi/t// Bedrijvigheid in vele branches verminderd Werken des vredes Zoon restaureert vader CIGARETTES Meisje onder autobus en op slag dood Ongeluk op Kleine Houtweg te Haarlem I. G. Maurer president van Roemenië Harde wind Indonesisch leger eist woningen op bij Nederlandse bedrijven Arbeidsreserve omvat thans bijna 104.000 mannen Het woord is aan 72e JAARGANG No 156 ZATERDAG 11 JANUARI 195 303e JAARGANG No 4 Grote Houtstraat 93, Haarlem. TeL 15295 (6 lijnen) Directie, Eedactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur; Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman In zijn ambtswoning heeft minister Luns vrijdagavond een nieuwjaars receptie gehouden. Dit was een gele genheid voor zoon Huub Luns om eens wat terug te doen voor de zorgen, die zijn vader aan zijn opvoeding besteedt. Huub zorgde voor de voeding, die immers ook zeer belangrijk is. ADVERTENTIE Vrijdagmiddag heeft zich te Haarlem het eerste verkeersongeluk met dodelijke afloop in dit jaar voorgedaan. De elfjarige Agatha Hoogduin uit de Meester Joosten- laan 10 is op de hoek van de Kleine Hout weg en de Riistenburgerlaan onder een autobus van Maarse en Kroon gekomen en was op slag dood. Het meisje fietste op de Kleine Houtweg in de richting van de stad en heeft te laat gezien, dat uit de Rusten- burgérlaan een autobus naderde. Op de hoek is het meisje aangereden. Het onge luk gebeurde omstreeks halfzes toen het donker was en hard regende. De politie verzoekt getuigen van het on geval zich in verbinding te stellen met de verkeerspolitie, Lange Wijngaardstraat te Haarlem. Voor het meisje heeft een bestelauto ge reden. De bestuurder is onbekend en de politie verzoekt hem zich eveneens te mel den voor het verstrekken van inlichtingen. WENEN (UP) Het Roemeense parle ment heeft de minister van Buitenlandse Zaken, Ion Gheorghe Maurer tot president van de Roemeense volksrepubliek gekozen als opvolger van dr. Petroe Groza, die op 7 januari op 72-jarige leeftijd overleed en vrijdag is begraven. VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van. zaterdagavond tot zondagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Nu en dan opklaringen afge wisseld door enkele regen-, hagel- of natte sneeuwbuien. Matige tot krachtige, aan de kust tijdelijk harde wind tussen west en noordwest. Iets kouder. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S WAARIN OPGENOMEN ERBIJ (Van onze correspondent in Parijs) Opnieuw hebben de vijftien leden, van de permanente raad der Noordatlantische Verdragsorganisatie in Parijs gisteren de antwoorden besproken, die naar premier Boelganin in Moskou gezonden zullen worden. Het ongeduld van het Kremlin, dat een nieuwe stroom boodschappen aan een groot aantal regeringen loosde, zal niet lang meer op de proef worden gesteld. Volgende week gaan de eerste antwoorden in zee. De stroefste briefschrijvers onder de Atlantische regeringen zullen mogelijk op de twee boodschappen van de Rus sische minister-president met een en het zelfde antwoord reageren, maar in elk ge val zal er in inhoud en strekking weinig variatie zijn op te merken. De Atlantische raad lijkt erin geslaagd te zijn een gezamenlijke gedragslijn uit te stippelen aan de hand van het slot communiqué van de NAVO-conferentie van vorige maand. Een ontmoeting tussen de regeringslei ders van Oost en West wordt in beginsel niet afgewezen. Het wordt echter uitge sloten geacht zo'n samenkomst, volgens de jongste suggestie van Boelganin al binnen enkele maanden te Genève te kun nen houden. De Atlantische regeringen willen in drie etappes te werk gaan. Eerst terreinverkenning langs de diplomatieke kanalen, dan beraad der ministers van Buitenlandse Zaken en tenslotte, even tueel, een conferentie op het hoogste ni veau tussen de regeringschefs. In die geest zullen alle antwoorden aan Moskou worden opgesteld. Het Poolse plan voor een atoomloze zone in Midden-Europa zal worden aan gestipt, omdat dit tot dusverre het enige concrete voorstel voor ontwapening in Europa lijkt te zijn, doch van westelijke zijde zouden ook eigen denkbeelden in de discussie worden gebracht. Het is, zo luidt de mening van de meeste diplomatieke waarnemers in Parijs, zeker de bedoeling van de Russische diplomatie geweest met haar laatste brievenstroom het Westen een.slag voor te komen en bovendien pre sident Eisenhower bij zijn „troonrede" in het Congres het gras voor de voeten weg te maaien. Voortvarend vredesoffensief In beide opzichten valt niet te ontken nen, dat Moskou, dat de wind zeker in de zeilen heeft, goeddeels in zijn bedoe lingen is geslaagd. Men krijgt de indruk dat het steeds moeilijker zal worden het zeer voortvarende vredesoffensief van het Kremlin slechts met tegenwerpingen a la Dulles over propaganda en onwaarachtig- heid te beantwoorden. Misschien is men het in grote lijnen wel met de Amerikaan se minister eens, maar in de praktijk zal het Westen positiever gedachten en meer fantasie ten toon moeten spreiden om te voorkomen dat Moskou in de ogen van de wereldopinie zijn parade als vredesapos tel die intussen met de meest moderne oorlogsmiddelen is toegerust ongestoord zal kunnen voortzetten. Door die overwe gingen lijkt men zich in het Palais Chail- lot te Parijs, onder leiding van secretaris- genei-aal Paul-Henri Spaak, in toenemende mate te willen laten inspireren. (Reuter) Bij de bespreking van het oorspronkelijke Poolse voorstel voor een atoom vrije zone in Midden-Europa, was men algemeen van mening dat dit een „gevaarlijk voorstel" is, dat een val voor het Westen zou kunnen zijn. aldus ver neemt Reuter. DJAKARTA (ANP) Het hoofd van de Nederlandse diplomatieke missie in Dja karta, de beer H. Hasselman, heeft zater dag een bezoek gebracht aan het hoofd van het directoraat Europa van het Indonesi sche ministerie van Buitenlandse Zaken, Lapian, om uitdrukking te geven aan be zorgdheid over de inhoud van een brief, welke vele Nederlandse bedrijven kort geleden van de plaatselijke militaire com mandant van Djakarta hebben ontvangen. In deze brief werd. onder verwijzing naar een aantal besluiten van de militaire com mandant, aan de betrokken firma's ver zocht om „onmiddellijk" een aantal wonin gen over te dragen aan het dagelijks com mando van zijn staf. Te dien einde moesten alle sleutels van deze woonhuizen worden ingeleverd. In een nota, welke bij de brief was ge voegd, werd verklaard, dat indien de in de brief genoemde woningen nog mochten zijn bewoond, de bewoners naar andere accom modatie dienden te worden overgebracht. De woordvoerder van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging verklaar de, dat in vele gevallen de verlangde over dracht betrekking had op meer dan vijftig percent en dan het beste deel van het totale aantal huizen, waarover de Ne derlandse firma's de beschikking hadden. In vrijwel al deze instantiehuizen zijn Ne derlandse gezinnen gehuisvest. Ieder, die op de hoogte is van de buiten gewoon moeilijke huisvestingsproblemen in Djakarta, zal beseffen wat deze maatregel van de militaire autoriteiten zal betekenen voor de Nederlandse gezinnen, die zich toch al voor zo talloze problemen zien gesteld. De Nederlandse woordvoerder voegde hieraan toe, dat op de dag waarop de brief van de militaire commandant van Dja karta werd ontvangen, een Nederlander bij zijn thuiskomst de ervaring opdeed, dat zijn huis al „overgenomen" was. Hij kreeg niet eens toestemming naar binnen te gaan om zijn persoonlijke eigendommen weg te halen. WASHINGTON (Reuter) De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dulles, heeft te Washington op een pers conferentie gezegd niet gekant te zijn tegen besprekingen met de Sovjet-Unie. Dulles verklaarde niet te geloven, dat er binnen twee of drie maanden een top conferentie zal wox'den gehouden, tenzij een dergelijke conferentie behoorlijk is voorbereid en redelijkerwijze mag worden verwacht, dat zij tot een of ander gewenst resultaat zal leiden. Verder zei hij het, ondanks de negatieve Russische houding na de NAVO-confe rentie, waarschijnlijk te achten, dat er nieuwe ontwapeningsbesprekingen zullen worden gehouden. De Sovjet-Unie heeft zich losgemaakt van de behandeling van de ontwapeningskwestie door de Verenigde Naties, maar Dulles zei te geloven, dat er een onweerstaanbare druk op de Russen uitgeoefend zou worden, zodat zij toch weer aan onderhandelingen zullen gaan deelnemen. Er bestaan geen plannen de ontwapeningsvoorstellen van het Westen te wijzigen. Dulles zei te geloven, dat er terreinen zijn, waarop de Amerikanen en de Russen een gemeenschappelijk belang hebben. Er worden onderhandelingen gevoerd over culturele en andere uitwisseling op een wijze, die praktische resultaten belooft, al dus de Amerikaanse minister. Londen: negatief Ook Londen zo meldt onze correspon- dent, staat na onderzoek van Boelganin's jongste brief negatief tegenover de Rus sische voorstellen. De geopperde agenda vormt een herhaling van voorstellen die het Sovjet-blok in de afgelopen twee jaar al heeft gedaan. Onderwerpen, waarover Moskou niet wil spreken, zoals de Duitse hereniging en de hachelijke toestand in Oost-Europa, worden eenvoudig terzijde- geschoven. De westelijke mogendheden kunnen deze voorwaarden onmogelijk aan vaarden. Opnieuw stelt men vast dat de Russische brieven in feite over de hoofden van hun regeringen heen gericht zijn tot hun volken en de neutrale landen. BONN De woordvoerder van de West- d'uitse regering, Felix von Eckhardt, heeft verklaard dat Boelganins voorstellen ken nelijk bedoeld zijn om het verlangen te dwarsbomen van de westelijke mogend heden, die de spanning in de wereld willen wegnemen via besprekingen langs de di plomatieke' kanalen. In vergelijking met de vorige brief bevat het nieuwe document „grootscheepse pogingen om militaire druk uit te oefenen", aldus Von Eckhardt.. Over die pogingen had Von Eckhardt nog geen bijzonderheden. Hü had echter vernomen dat Boelganins brief verwijzingen bevat te naar de gevolgen, die het gebruik van waterstofbommen voor West-Duitsland kan hebben. De heer Sukarno reist door Azië en Afrika om tot rtst te komen en doet dit in een tempo, dat twijfels wekt aan de resultaten van deze reis. Hier ziet men hem in Calcutta, in gezelschap van de gouverneur van West-Bengalen en zijn lijfwacht de trappen van hel gouvernementsgebouw afdalen. WASHINGTON (Reuter) Het Ameri kaanse ministerie van Defensie heeft vrij dag last gegeven de hoogste voorrang te geven aan de produktie van een nieuwe ra ket die vaste brandstof gebruikt. Dit pro jectiel zal de „Redstone", een korte-af- standsraket met een motor voor vloeibare brandstof, vervangen. Door de vooruitgang bij de ontwikke ling van vaste brandstoffen voor raketten is het mogelijk geworden een projectiel te bouwen, dat kleiner, lichter en beter ver plaatsbaar is dan de „Redstone". De „Redstone", die ontworpen is door een groep Amerikaanse en Duitse raket deskundigen onder leiding van dr. Von Braun, is 22 meter lang en vereist een grote lanceerinrichting. BOEDAPEST (AFP) Radio-Boedapesl heeft vrijdagavond meegedeeld, dat volgens zijn correspondent te Moskou tegen het einde van deze maand een derde kunst maan in de Sovjet-Unie zal worden gelan ceerd. Deze nieuwe satelliet zou op de tweede Spoetnik gelijken, maar er zouden op grond van opgedane ervaringen enige wijzigingen in de apparatuur zijn aangé- bracht. BRUSSEL (U.P.) De Russen zullen alle gegevens, die zij van hun twee Spoetniks hebben vergaard, „in de nabije toekomst" vrijgeven, aldus is vrijdag medegedeeld door admiraal Sir Archibald Day, coördi- Gedurende de maand december, zo deelt het ministerie van Sociale Zaken en Volks gezondheid mee, steeg de omvang van de geregistreerde arbeidsreserve tot 104.000 mannen en 7500 vrouwen. Deze cjjfers wor den in sterke mate beïnvloed door de wintertop in de werkloosheid. Voor het volgen van de ontwikkeling der werkloos heid dient echter een correctir te worden aangebracht voor de scizocnschommelin- gen. Het voor het seizoen gecorrigeerde werkloosheidscijfer van mannen en vrou wen tezamen geeft voor december een niveau aan van rond 80.000. Geheel werkloos waren eind december 1957: 89.737 mannen (eind november 52.722; eind december 1956: 40.219). Op aanvullen de wei-ken arbeidden 14.187 mannen (8665; 9889). De geregistreei-de arbeidsreserve beliep dus 103.924 mannen (61.387; 50.018). Werkloze vrouwen waren er eind december 7525 (5814: 3669). Openstaande aanvragen om werknemers: 25.176 mannen (31.883; 63.867) en 17.725 vrouwen (22.108; 35.182). Een analyse van de geregistreerde ar beidsreserve van mannen leidt tot de vol gende verdeling, waaruit volgens het mini sterie duidelijk blijkt, dat de spanning op de arbeidsmai-kt sinds vorig jaar aanzien lijk is verminderd: De toeneming van de arbeidsreserve in de afgelopen maand is grotendeels een ge volg van de afloop van het seizoen, met name in de bouwnijverheid, de landbouw en de voedings- .en genotmiddelen industrie. Oorzaken Voor een geringer deel is zij een gevolg van de minder gunstige financiële situatie van het ogenblik. In vrijwel alle bedrijfs takken is de geregistreerde arbeidsreserve toegenomen. In de bouwnijverheid en daar van afhankelijke bedrijven, zoals de aarde werk- en de baksteenindustrie en sommige houtverwerkende en metaalbedrijven is de invloed van de verminderde overheids- opdrachten merkbaar. Een doorwerken van de bestedingsbeper king is ook in de consumptiegoederen industrie te bespeuren. Groter is echter de invloed, die deze industrie ondervindt van de afwachtende houding van het bedrijfs leven en van het publiek. Vooral in de kleding- en textielindustrie, sommige tak ken van metaalnijverheid en de meubel industrie is de bedrijvigheid merkbaar teruggelopen. In de kledingindustrie heefl dit vooral tot verminderde werkgelegen heid voor vrouwen geleid. Daarenboven ondervinden verschillende bedrijfstakken sedert enige tijd de gevolgen van een ver scherpte buitenlandse concurrentie, zowel op de binnenlandse als op de buitenlandse markt Tenslotte is de hógere seizoenwerkloos- nator ih het Internationaal Geofysisch Jaar (I.G.J.). De admiraal arriveerde vrijdag van een verblijf van een week in de Russische hoofdstad, waar hij met leden van het Rus sische I.G.J.-comité besprekingen had ge voerd. De gegevens omvatten onder meer de temperaturen, die binnen en buiten de kunstsatellieten heersten de atmosferi sche dichtheid en de reacties van de Lai'ka, de hond die in Spoetnik II vloog, zoals die door de radiozenders wei-den doorgegeven. WASHINGTON (AFP) Generaal Ber nard Schriever, hoofd van de dienst voor geleide projectielen van de Amerikaanse luchtmacht, heeft zich donderdag in een bijeenkomst van de ondercommissie van de Amerikaanse Senaat voor de militaire pa raatheid der V.S. tégen Eisenhowers voor stel uitgesproken, om een speciaal orgaan voor de ruimtevaart in het leven te roe pen. De president heeft dit voorstel in zijn congresboodschap over de „State of the Union" gedaan. Volgens Schriever zou verwezenlijking van Eisenhowers voorstel dubbel werk be tekenen. daar de luchtmacht reeds een plan heeft opgesteld om over enkele jaren een kunstmatige aardsatelliet met een pas sagier aan boord naar de maan te zenden. De satelliet zou. na de maan bereikt te hebben, weer naar de aarde terugkeren. Generaal Schriever verklaarde nog dat de Amerikaanse luchtmacht in staat is „in de zeer nabije toekomst" een kunstmatige aardsatelliet te 'anreren. die de maan zou bere''"-'-1 1956 1957 eind dec. eind nov. Seizoenwerkloosheid 24.000 18.000 Wrijvingswerkloosheid 8.000 17.000 Werkloosheid van mindergeschikten 10.000 14.000 Structuurwerkloosheid 8.000 10.000 Concjunctuurwerkloosheid 2.000 1957 eind dec. 40.000 23.000 16.000 15.000 10.000 50.000 61.000 104.000 ADVERTENTIE BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A1 DAM TEL. 717162 WINTERSPORTKLEDING heid in de landbouw in vergelijking met vorig jaar toe te schrijven aan verschil in weersomstandigheden. Het najaarswerk kon dit jaar vroeger worden beëindigd dan vorig jaar, terwijl over het algemeen min der personeel voor winterwerk wordt aan gehouden. Per duizend mannelijke beroepsbeoefe naars waren er in december 1957 32 werk lozen tegen 19 in november van dit jaar. rij dag school er van Cape Canaveral in Florida weer een Atlas-raket van twee miljoen d.ollar de lucht in. De foto toont dit type kort na de eerste geslaagde lancering in december. CAPE CANAVERAL (Reuter). Van het proefterrein te Cape Canaveral in Flori da is vrfjdag weer een ballistische raket van het type Atlas afgeschoten, de vierde in de lopende reeks. Het is de tweede keer dat het lanceren van een atlas met succes is geschied. De twee andere malen mis lukte de poging. De draagwijdte van deze raketten is 8.000 km. Het ministerie van Defensie heeft mee gedeeld, dat de raket zijn doel heeft be reikt. Het betrof een proef voor een be perkte afstand. Een paar uur na de Atlas werd een tweede grote ballistische raket afgescho ten. Dit was er een van het type „Navaho" (middelgrote reikwijdte), die niet meer in produktie is. „Wij hebben er nog een paar over, dus we maken ze maar op", ver klaarde een woordvoerder van het ministe rie van Defensie. Diogenes Laertius: Enkel een wijs man kan wijze mensen ontdekken. De pers en de radio van de gehele we reld hebben ruimschoots aandacht ge schonken aan de nieuwjaarsrede tot het Congres, die president Eisenhower donder dag heeft gehouden, en in het bijzonder aan de militaire en financiële aspecten daarvan. Van de boodschap, die Eisen hower in dezelfde rede namens het Ameri kaanse volk tot alle andere volken, en speciaal tot het Russische heeft gericht, is in de transatlantische telegrammen over de rede slechts zeer terloops melding ge maakt. Nu de volledige tekst van Eisenhower's verklaring voor ons ligt, blijkt dat juist dit beroep op het volk van de Sovjet-Unie een indrukwekkend stuk is, dat stellig meer aandacht verdient dan de internatio nale persbureaus en buitenlandse cor respondenten eraan hebben geschonken. En daarom willen wij op deze plaats de belangstelling van onze lezers juist voor die passages vragen: commentaar onzer zijds kan daarbij, naar wij menen, gerust achterwege blijven omdat Eisenhower's woorden zelf duidelijk genoeg zijn. „Er is uiteindelijk slechts één oplossing voor de benauwende problemen, die voor ons liggen", zei Eisenhower. „De wereld moet ophouden met het gehol naar steeds meer vernietigende oorlogswapens en een andere richting inslaan, die ons op het pad naar een duurzame vrede zal brengen. Onze grootste hoop op succes berust op een universeel feit: de volken van de we reld hebben, als mensen, altijd vrede verlangd en verlangen ook nu vrede. Het probleem is dus. een middel te vinden om dat universele verlangen om te zetten in actie. Daarvoor zijn niet alleen woorden des vredes nodig, maar ook werken des vredes. Laat mij u enige concrete voorbeelden mogen geven van het soort werken des vredes. waarmee de nieuwe richting zou kunnen worden ingeslagen. Om te beginnen zouden onze volken elkaar beter dienen te leren kennen. Bij de recente onderhandelingen in Washing ton is een principiële basis gelegd voor een grotere vrijheid van wederzijds con tact en uitwisseling van personen. Ik dring er bij de Sovjet-regering op aan, mede te werken aan de praktische verwezenlijking van dat principe door snelle en concrete daden ter verwijdering van de onnatuur lijke barrières die het geestelijke verkeer en het wederzijds begrip tussen onze volken hebben gestremd. Een ander soort werk des vredes is samenwerking aan projecten voor het menselijk welzijn. Wij zijn nu bijvoorbeeld in staat, die eeuwenoude gesel van de mensheid, de malaria, van de aarde te verwijderen. Samen met andere landen gaan wij een campagne van vijf jaar ondernemen om voorgoed een einde te maken aan die vloek. Wij nodigen de Sovjets uit, met ons deel te nemen aan dit grote humanitaire werk. Zo zouden wij ook met de Sovjets willen samen werken bij andere campagnes tegen ziek ten die de gemeenschappelijke vijanden van alle sterfelijken zijn bijvoorbeeld kanker en hartkwalen. Als de mensen dergelijke projecten gemeenschappelijk kunnen ondernemen, is het dan niet moge lijk dat we vandaar tot een grootscheeps gemeenschappelijk program van weten schap voor de vrede komen? Als gids en inspiratie hebben we het succes van ons voorstel inzake „atomen- voor-de-vrede". dat. onder de auspiciën van de Verenigde Naties, binnen enkele jaren een realiteit is geworden in de vorm van het Internationale Bureau voor Kern energie. Een program van wetenschap voor de vrede zou een middel kunnen zijn om de resultaten van wetenschappelijk onderzoek uit alle landen bijeen te brengen op één plaats en ze vandaaruit ter beschikking van alle delen van de wereld te stellen. De verbetering van het menselijk lot, die uit zulk een samenwer king zou kunnen voortkomen, is vrijwel onbegrensd. Honger en ziekte zouden meer en meer van de aarde kunnen worden verbannen. De eeuwenoude droom yan een goed leven voor iedereen zou ten lange leste tot werkelijkheid kunnen worden gemaakt. Maar van alle werken des vredes is er geen enkele dringender nodig dan een werkelijke, eerste stap naar ontwapening. In augustus 1957 heeft de Algemene Ver gadering van de UNO met overweldigende meerderheid gestemd voor een ontwape ningsplan, dat wij en onze bondgenoten oprecht als fair en praktisch beschouwen. De Sovjets hebben zowel het plan als de onderhandelingsprocedure, die door de UNO is vastgesteld, verworpen. Bijgevolg zijn de onderhandelingen over deze in de hoogste graad belangrijke kwestie nu tot stilstand gekomen. (Voor vervolg zie pagina 3)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1