Horen en zien
EEN WOELIGE TIJD
r
Die ellendige
schrapende
hoest...
HUCKLEYC
U MIXTURA J
Landbouwschap aanvaardt regeling
voor arbeids- en rusttijden
BUMBELENDEWENSHOORN
zëB
Agenda voor
Haarlem
aankondigingen en
nabeschouwingen
Kort en bondig
5
radio televisie
Voetbal in Belfast
Iers toneelstuk
Theaterin Jane Eyre
De radio geeft vrijdag
T elevisie pro gramma
Reis van Prinses Beatrix
in woord en beeld
Aantal onderwijzers met
akten loopt sterk terug
Uitreiking M. Nijhoffprijs
25 januari in Den Haag
Prof. S. T. Bindoff met
lezingen in Nederland
Jan Poortenaar krijgt een
expositie in Brussel
(nerom (njtm!
Prof. mr. L. W. G. Scholten
voorzitter Radioraad
Nederlandse socioloog over
congres in Moskou
Enquête onder Nijmeegse
concertbezoekers
Operaballet krijgt rechten
tot vertoning „Kermisvolk"
Kerkelijk Nieuws
Oldenzaal mag subsidie
geven voor carnaval
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG j
I, o N DERDAG 16 JANUARI 1958
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Woensdagmiddag was er een Eurovisie
uitzending van de internationale wedstrijd
Noord-Ierland tegen Italië in het voor-
toernooi van het wereldkampioenschap
voetbal. Wij hebben al meer in deze ru
briek betoogd dat de cameramensen van
de BBC - die de uitzending verzorgden -
niet alleen goede vakmensen zijn, maar
bovendien kenners van voetbal. Dat was
ook ditmaal weer duidelijk te merken. Een
voordeel was ook dat de belangrijkste
camera in de lengte-as van het veld stond,
waardoor men veel beter gewaar kon wor
den waar de acties om de bal zich precies
afspeelden. Het nadeel van een dergelijke
regie - het feit dat de camera in het alge
meen verder van het gebeuren afstaat -
werd voldoende gecompenseerd door het
veelvuldig inschakelen van de telelens.
Een nieuw snufje was het gebruik ma
ken van een draagbare camera, die even
wel niet volledig tot zijn recht kwam door
de zeer onscherpe instelling. Hetgeen een
ter weer niet van doorslaggevend belang
was bij het constateren van de reacties
van het publiek in de rust en na de wed
strijd. De Vlaamse reporter De Gruyter
had het verre van gemakkelijk doordat de
spelers van beide elftallen in kleding
moeilijk van elkaar te onderscheiden wa
ren. maar hij kweet zich aardig van zijn
taak. Ook al klinken dan de vreemde
Vlaamse commentaren en voetbaluitdruk
kingen ons Nederlanders nog altijd wat
vreemd in de oren.
Opnieuw heeft de t.v. de verlangens in
gewilligd van wie genieten willen van een
goed televisiespel. Ditmaal was het de
VARA. die Kees van lersel de gelegenheid
bood zijn krachten te beproeven op een
bewerking door Johan van Hoogstraten
van J. M. Synge's ..De held van het stuk"
(The playboy of the western world). Het
was echt een kolfje naar des regisseurs
hand. Een ruig, onversneden brok Iers
leven, een geestige mengeling van bijge
loof, katholieke traditie en folklore, bijeen-
gesnoerd en vastgeklonken in monologen
en dialogen, die de actie vaardig gaande
hielden. En dan daartussendoor, nu eens
in de onderstroom, dan weer boven drij
vend, de exclamatie van de eenzaamheid
van het mensenlijk hart zoals ze zich uitte
in de verschijning van de vadermoordenaar
Christopher Mahon, die geen vadermoor
denaar is, maar door zijn.fantasie eindelijk
een klankbodem vond voor zijn verzwegen
en opgekropte gevoelens. Dit dichterlijke
motief verhief het stuk boven het plat
vloerse aanschijn, dat men mogelijk in het
begin aan Synge's schepping heeft toege
dacht. Het inspireerde Kees van lersel
mede tot grote daden, want zijn beeld
voering was voortreffelijk: het was of men
met hem doordrong binnen de geheimen
van de menselijke ziel, hoe die ook tot uit
drukking kwamen. In Christopher: het
rijkst geschakeerd. De rol werd door Henk
van Ulsen werkelijk voorbeeldig gespeeld.
In het meisje Pegeen: vurig en vertederd.
Andrea Domburg wijdde er al haar acteer
talent aan. En dan kwamen Dini de Neef
als de tuk op manvolk zijnde weduwe, de
stumperige verloofde (door Sieto Hoving
getypeerd) en al die andere nevenfiguren
met hun loffelijke aandeel. Een verfrissing
zo'n stuk en een goede beurt zo'n kennelijk
enthousiast ondernomen opvoering.
Beeldschermer
De Arnhemse toneelgroep „Theater" is
in het seizoen 1957-1958 drie keer gedu
rende drie weken geheel beschikbaar voor
het instuderen en uitvoeren van een tele
visiespel. De repetities voor de tweede op
voering in deze serie zijn momenteel in
volle gang. Op woensdag 22 januari zal
„Theater" in het NCRV-programma een
uitvoering geven van het romantische spel
„Jane Eyre" van Charlotte Brontë, in een
speciale televisiebewerking door Constan-
HILVERSUM I 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 De ontbijtclub. 9.00 Voor de vrouw.
(9.35-9.40 Waterst .9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00
Avonturen met kinderen, caus. 10.05 Morgenwij
ding. VARA: 10.20 Hammondorgelspel. 10.35 Voor
de zieken. 11.05 Voor de kleuters. 11.20 Plantaar
dig en mineraal. AVRO: 12.00 Lichte muz. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Sport en prognose.
12.50 Pianospel. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. en
gram. 13.25 Gram. 13.55 Beursber. 14.00 Radio-
philnarm. sext. Intermezzo: Boekbespr. 15.00 Ge-
var. progr. VARA: 16.00 Orgel en zang. 16.30 Mu-
ziekrevue. 17.10 Voor de jeugd. 17.55 Act. 18.00
Nieuws. 18.15 Uitz. v. d. Partij v. d. Arbeid. 18.25
Latijnse klanken. 18.50 De puntjes op de i, caus.
19.00 Voor de kinderen. 19.10 Musette-ork. VPRO:
19.30 Leven in Nederland, klankb. VARA: 21.00
Muzikaal kolderjournaal. 21.20 De lange weg, do
cumentaire. 21.45 Gram. 21.55 Leert uw landgeno
ten kennen. 22.25 Buitenlands weekoverz. VPRO;
22.40 Zorg om de mens, causerieën. VARA: 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Gram.
HILVERSUM II 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en SOS-ber. 7.10 Gewijde
muz. 7.50 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en
weerber. 8.15 Gram. 8.30 Mil. Kapel. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Lichte muz. 10.00
Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram. 11.30 De
jeugd op eigen wieken, hoorspel. 12.00 Tenor en
piano. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Lichte
muz. 12.55 Gram. en act. 13.00 Nieuws. 13.15 Lich
te muz. 13.40 Gram. 14.05 Schoolradio. 14.25 Ka-
merork. en solist. 15.10 Voordr. 15.30 Ork.concert
16.00 Wintergroene gewassen, die nu de tuin sie
ren. causerie. 16.15 Gram. 16.30 Pianorecital. 17.00
Voordr. 17.20 Musettemuziek. 17.40 Beursber. 17.45
Vocaal ens. 18.00 Accord.muz. 18.20 Stemmen van
overzee. 13.35 Voor de jeugd. 18.50 Cursus: Open
baar kunstbezit. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10
Op de man af. 19.15 Regeringsuitz.Rubriek Ver
klaring en toelichting: Samenwerking in het be-
'ang van het midden- en kleinbedrijf, door -mr.
dr. A. Schrijvers, voorzitter van de raad voor het
midden- en kleinbedrijf. 19.25 Gram. 20.00 Radio
krant. 20.20 Gram. 20.30 De jeugd op eigen wie
ken, hoorsp. 21.00 Gram. 21.55 Idem. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Langs wegen van
kunst en schoonheid. 23.35—24.00 Gram.
BRUSSEL 324 M. 12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34
Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 14.00 Schoolra
dio. 15.45 Gram. 16.00 Koersen. 16.02 Gram. 17.00
Nieuws. 17.10 Gram. 17.45 Duitse les. 18.00 Liede
ren. 18.10 Voor de landbouwers. 18.20 Koorzang.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram.
20.00 Ork.concert. 20.50 Kunstkaleidoscoop. 21.05
Ork.conc. 21.45 Gram. 22.00 Nieuws. 22.15 Jazzmuz.
22.45 Gram. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR VRIJDAG
NTS: Relais v d. Vlaamse Televisie: 20.30—22.00
Ue Kermis van Potosi, TV-spel.
Het bestuur van het landbouwschap
heeft woensdag na uitvoerige discussies
een door de hoofdafdeling sociale zaken
voorbereide regeling voor arbeids- en
rusttijden in de landbouw aanvaard. De
ze verordening kan in de februariverga-
dering worden vastgesteld en op 1 mei in
werking treden. De verordening geldt voor
vijf jaar, doch zal met twee derde stem-
menmeerderheid tussentijds kunnen wor
den gewijzigd.
Tegen een reeks voorwaarden in dit ont
werp waren alleen de vier vertegenwoor
digers van de Algemene Nederlandse
Landarbeidersbond (ANAB) gekant. Zij
dienden een reeks amendementen in,
waarover breedvoerig werd gedebatteerd.
Deze amendementen vonden echter geen
verdere steun in de vergadering. De in
dieners der amendementen huldigden on
der meer de opvatting, dat de bedrijfsre
geling niet een voldoende arbeidsbescher
ming inhoudt, gezien bijvoorbeeld de al
gemene verplichtingen voor verzorgings-
arbeid van vee op zon- en feestdagen.
Ook wensten zij kortere arbeidstijden voor
werknemers boven de zeventien jaar en
wilden de jaarlijkse maxima zien terug
gebracht van 3100 op 3000 uur voor vee
verzorgers, van 2800 op 2750 uur voor ver
zorgers van paarden en zware landbouw
machines en van 2600 op 2550 uur voor
andere landbouwwerkzaamheden. Boven
dien wenste men zo spoedig mogelijk tot
een 48-urige werkweek te geraken, wes
halve men deze regeling voor slechts twee
jaar van kracht wilde. Ook tegen over-
werkregels in de verordening werden be
zwaren geuit. Zeer breedvoerig is gespro
ken over het strafbaar stellen van werk
gevers en werknemers bij niet nakomen
van de voorschriften met bijbehorende
tuchtsancties. Het strafbaar stellen van
werknemers wilden de vier ANAB-leden
in geen geval aanvaarden. De vértegen-
ce Cox en Ian Dallas. De Nederlandse be
werking is van David Koning, de regie
wordt gevoerd door Peter Koen. „Jane
Eyre" is, zoals dat heet, een grote produk-
tie, .die niet minder dan vijfentwintig rol
len telt. De NCRV heeft mede daarom een
dankbaar gebruik gemaakt van de door
„Theater" geboden gelegenheid, omdat een
7,0 omvangrijk stuk moeilijk bezet kan
worden met „losse" medewerkers. De de
cors van Fokke Duetz zijn ook zo uit
gebreid, dat de Vitus-studio in Bussum
nauwelijks groot genoeg is. Er zullen ook
enkele scènes tevoren op geluidsfilm wor
den opgenomen. De voornaamste rollen
worden vertolkt door Mia Goossen in de
titelrol, Rob de Vries, Hetty Beck, Elise
Hoomans, Willy Haak en Bernhard Droog.
Hetty Beck maakt hiermee haar televisie
debuut.
Radio en televisie zullen de Nederlandse
bevolking en de Nederlanders in den
vreemde door eigen berichtgeving en re
portage op de hoogte houden omtrent hét
bezoek dat Prinses Beatrix in februari aan
de Nederlandse Antillen en Suriname zal
brengen. Een reporter, een technicus en een
cameraman zullen de reis meemaken en
zorg dragen voor een regelmatig reisver
slag in woord en beeld. Voor het gezamen
lijk programma van de Nederlandse Radio
Unie wordt dit verslag verzorgd door Ge
rard Hoek (N.C.R.V.), voor het televisie
journaal van de N.T.S. gaat mee de came
raman Piet Kaart, de radiotechnicus Fred
Bosman verzorgt de geluidsapparatuur.
De heren Hoek en Kaart maakten ook de
reis van Koningin Juliana en Prins Bern
hard in oktober-november 1955 mee en
hebben dus ervaring van de moeilijkheden,
die hun te wachter staan bij reizen naar
het binnenland van Suriname en de boven
windse eilanden. Het ligt in de bedoeling
om in overeenstemming met het karakter
van het bezoek van de Prinses, die immers
een studiereis maakt, op meer sobere wijze
dan tijdens het koninklijk bezoek in 1955
een radiofonisch verslag te geven van tel
kens vijf minuten, dat. zoveel mogelijk zal
worden opgenomen in de actuaiiteitsru-
brieken der omroepverenigingen. Dit ge
sproken reisverslag zal via de zenders van
Willemstad en Paramaribo naar Neder
land worden uitgezonden. Het filmmate
riaal van de N.T.S. wordt overgevlogen
door de KLM, evenals enige reportages op
geluidsband.. De heer Hoek maakte juist
twintig jaar geleden zijn eerste reportages
ter gelegenheid van de geboorte van Prin
ses Beatrix.
woordigers van de christelijke en rooms-
katholieke landarbeiders in het bestuur
gingen akkoord, omdat zij deze verplich
ting zien als onderdeel van een verorde
ning, die rechten en plichten van beide
partijen vastlegt. Tegen de daarmee sa
menhangende tuchtsancties met uitslui
ting van de gewone rechter had men dus
ook geen bezwaar. Het stakingsrecht wordt
naar hun mening en de mening van de
meerderheid er niet door aangetast.
Nadien werd hoofdelijke stemming ge
houden, waarbij vier stemmen tegen de
ze verordening werden uitgebracht.
Uit door het Centraal Bureau voor de
Statistiek gepubliceerde gegevens blijkt,
dat het aktenbezit bij het onderwijzend
personeel van het lager onderwijs de laat
ste jaren sterk teruggelopen is. In 1950 be
zat nog 52 pet. der hoofden en onderwijzers
de hoofdakte, in 1953 was dit 48 pet. en in
1957 42 pet.
Het bezit van lagere vakakten voor
Frans, Duits en Engels, wiskunde en han
delskennis vertoont dezelfde neiging (1940
resp. 15, 6, 9, 2 en 3 pet., 1957 resp. 7, 3, 5,
1 en 2 pet.), evenals dat der in absolute zin
weinig voorkomende middelbare akten.
Slechts het bezit der veelal gelijktijdig
met de onderwijzersakte behaalde ak
ten, respectievelijk bevoegdheden voor
lichamelijke oefening, nuttige handwerken
en handenarbeid bleef op hetzelfde peil of
nam enigermate toe.
Hoewel het percentage aktenbezitters bij
het u.l.o uiteraard hoger ligt dan bij het
gewoon lager onderwijs, valt ook hier een
sterke teruggang te constateren. In 1940
bezat hier resp. 59. 47, 52 en 24 pet. de la
gere akten voor Frans, Duits, Engels en
wiskunde, in 1957 resp. 44, 39, 45 en 20 pet.
De bij het lager onderwijs gesignaleerde
teruggang in het percentage aktenbezit
ters houdt onder meer verband met de
sterke verjonging van het leerkrachten
corps. Het percentage der leerkrachten, die
jonger dan 30 jaar waren, bedroeg in 1940,
1953 en 1957 resp. 25, 30 en 38, en een ster
ke toeneming (zowel absoluut als relatief)
van het vrouwelijke deel van het leer
krachtencorps (19 pet. toeneming sinds 1953
tegenover 11 pet. bij de mannen).
In het oude raadhuis van de gemeente
Den Haag aan de Groenmarkt zal zater
dag 25 januari 's avonds een bijeenkomst
van het Prins Bernhard fonds worden ge
houden, waar de M. Nijhoffprijs zal wor
den uitgereikt. Het Prins Bernhardfonds
heeft enkele jaren geleden deze prijs in
gesteld en daaraan de naam verbonden
van de overleden dichter M. Nijhoff, die
voorzitter is geweest van de afdeling kunst
van het Prins Bernhardfonds. De prijs is
bestemd voor die vertalingen van poëzie,
dramatisch werk of verhalend en beschou
wend proza, die zich door hun letterkun
dige waarde onderscheiden. De prijs be
draagt tweeduizend gulden en wordt af
wisselend verleend voor een vertaliiig irt
het Nederlands en een vertaling uit het
Nederlands. In 1955 werden hiermee on
derscheiden: Aleida G. Schot en Bertus
van Lier, in 1956 James J. Holmes en in
1957 mr. H. W. J. .,1. Keuls.
De jury wordt dit jaar gevormd door
Antoon Coolen, Bert Bakker, dr. J. Huls-
ker, mr. J. Kalff, mr. E. Straat en drs.
J. Henrick Mulder. Nadat de prijs zal zijn
uitgereikt en de bekroonde een kort ant
woord zal hebben uitgesproken, draagt
Max Croiset voor uit het vertaalde werk
van de bekroonde. Het Haags gemeente
bestuur biedt tenslotte een receptie aan.
Professor S. T. Bindoff, die geschiedenis
doceert aan de Londense universiteit, zal
volgende week een aantal lezingen houden
in Nederland. Op zijn tournee, die door het
genootschap Nederland-Engeland werd
georganiseerd, zal prof Bindoff het Enge
land onder Koningin Elizabeth I behande
len. Prof. Bindoff komt niet in Haarlem,
maar voor belangstellenden noemen wij
de data van zijn causerieën in Amsterdam,
Utrecht en Den Haag. Deze zijn respectie
velijk 20, 21 en 24 januari.
Op uitnodiging van het Comité Benelux
houdt de kunstschilder Jan Poortenaar een
tentoonstelling van schilderijen en etsen in
Brussel. De expositie zal op vrijdag 24
januari worden geopend door de Neder
landse ambassadeur aldaar, jhr. P. D. E.
Teixeira de Mattos. Door het Stedelijk Mu
seum in Amsterdam werd het schilderij
„Javaans dorpsplein" en door de Konink
lijke Schouwburg in Den Haag het grote
doek „Portret van Else Mauhs in de rol
van Koningin Elisabeth" in bruikleen af
gestaan.
EDNA PURVIANCE OVERLEDEN
Edna Purviance, in de tijd van de zwij
gende film een van de voornaamste vrou
welijke tegenspeelsters van Charlie Chap
lin, is maandag op de leeftijd van 61 jaar
overleden.
Zij was al sedert meer dan twintig jaren
niet meer op het filmdoek verschenen,
maar in de tijd van de zwijgende film was
zij een van de sterren.
Bunibél kon zijn ogen niet geloven. Toen het Vlensmannetje hem wees, dat hij de
kist open moest maken, sloeg hij het deksel op. En daar zag hij, dat de kist tot aan
de rand gevuld was met goudgeld!
„In orde?", vroeg het Wensmannetje. „Nou, gebruik het maar goed en doe er geen
domme dingen mee. En nu verdwijn ik maar. Goeiendag!"
En Bumbel zaghoe het mannetje in een rookwolkje verdween... 30-31
ADVERTENTIE
Bij Koninklijk Besluit zijn benoemd tot
lid van de Radioraad voor de periode 1
januari 1958 tot en met 31 december 1961:
prof. mr. L. W. G. Scholten te Utrecht
(voorzitter), prof. dr. ir. W. Th. Ba hier te
Delft. Prof. dr. M. A. Beek te Amsterdam,
J. Bruyn te Wassenaar, dr. H. H. M. Fort-
mann te Amersfoort, mevrouw J. Gooden
Rutten te Breda, dr. H. J. Prakke te Assen,
mevrouw mr. A. de RanitzCohen te Win-
sum (Gr.), mr. J. M. Ravesloot te Almelo,
mr. dr. C. J. M. A. van Rooy te Eindhoven,
prof. mr. L. G. A. Schlichting te Nijmegen,
J. Vader te Krabbendijke, J. W. de Vries
te Bussum dr. H. G. W. van der Wielen te
Bakkeveen en ir. F. C. M. Wijffels te
Brunssum.
Prof. mr. P. S. Gerbrandy en mr. B. de
Gaay Fortman, die van 1954 tot 31 decem
ber 1957 voorzitter respectievelijk plaats
vervangend voorzitter van de Radioraad
waren hadden, wegens hun leeftijd, ver
zocht niet voor een herbenoeming in aan
merking te komen.
MOSKOU (Tass) De deelnemers aan
een internationaal congres van sociologen
te Moskou, hebben woensdag van gedach
ten gewisseld over de wijze waarop de we
tenschappelijke contacten tussen de ver
schillende landen kunnen worden uitge
breid.
Prof. dr. A. N. J. den Hollander van de
gemeentelijke universiteit van Amsterdam
verklaarde, dat de conferentie zeer goed
was georganiseerd en ondanks de geble
ken meningsverschillen succesvol was ge
weest. „Wij zien met hoop en vertrouwen
de ontwikkeling van c'e contacten tussen
de geleerden van west en oost tegemoet.
De Nederlandse sociologen zijn bereid de
ze betrekkingen uit te breiden.
Het bestuur van de stichting „Nijmeegs
Stadsconcert" is overgegaan tot het houden
van een enquête onder de bezoekers van
concerten in de stad. De concertgangers
krijgen schriftelijke vragen ter beantwoor
ding voorgelegd over de samenstelling van
de concertprogramma's, het aantal te geven
concerten, over de inschakeling van orkes
ten van buiten Gelderland en over het
geven van oratoria of andere koorwerken.
Roland Petit heeft toestemming gege
ven aan Fran oise Adret, die op het ogen
blik in Parijs werkt voor de voorbereiding
va nhet Ballet de Paris, om aan het Ballet
van de Nederlandse Opera een van zijn
bekendste werken af te staan, namelijk
„Les Forains" (kermisvolk) naar een idee
van Boris Ko.chno. De muziek is van Henri
Sauguet en de decors werden ontworpen
door Christian Berard. Reeds geruime tijd
geleden had Franqois Adret dit aan Ro
land Petit gevraagd. De choreograaf heeft
nooit aan een andere groep dit ballet wil
len afstaan ondanks de vele aanvragen
over de datum van opvoering door het
Ballet van de Nederlandse Opera zijn on-
werd in Nederland al ;ens opgevoerd door
les Ballets des Champs Elyséées.
Ncd. Herv. Kerk
Beroepen te Blankenham (toez.) A. J.
Plug, kand. te Schiedam, te Ernst, (toez.)
J. W. de Bruijn te Harderwijk.
Bedankt voor Tzummarum J. Boekee te
Nuis-NiebeyL
Ger. Kerken onderh. art 31 K.O.
Aangenomen naar Schiebroek-Hillegers-
berg-Oentr. J. Faber te Deventer.
Beroepen te Hendrik Ido Ambacht H.
Rijksen te Vlaardingen, te Artesia (Cali-
fornië) L. Kieboom te Lisse, die bedankte
voor Corsica (U.S.A.).
Bedankt voor Passaic (U.S.A.) H. Rijksen
te Vlaardingen.
De gemeenteraad van Oldenzaal had 1500
gulden subsidie toegekend aan een carna
valsvereniging, die een carnavalsoptocht
wil organiseren en zodoende vreemdelingen
wil trekken. Gedeputeerde Staten van
Overijsel hadden dit raadsbesluit niet
goedgekeurd. Dergelijke verenigingen be
horen zich te bewegen binnen de grenzen
van haar financiële mogelijkheden, meen
den Gedeputeerde Staten. De gemeente Ol
denzaal kwam van dit besluit in beroep bij
de Kroon.
De Kroon heeft thans beslist dat het ge
meentelijk belang door het geven van deze
subsidie, dat de financiële positie van Ol
denzaal zeer wel toelaat, kan worden ge
diend. Het oordeel hierover staat allereerst
aan de raad der gemeente.
Met vernietiging van het besluit van Ge
deputeerde Staten heeft de Kroon het
raadsbesluit goedgekeurd.
49. Hamburg! Hoe lang scheen het, dat hij vol geestdrift
door Hamburgs straten had gewandeld. Hij slenterde
langs de oevers van de Alster en zat even in het Al-
sterpaviljoen. Het had allemaal z'n glans verloren.
Hij beleefde er geen enkele vreugde meer aan. Alles
leek koud en onbewogen.
's Avonds ging hij naar dp schouwburg. Hij kwam
met opzet laat om niemand te ontmoeten. Tersluiks
keek hij naar de hoekloge, waar hij het geliefde ge
zicht ontwaarde. Zijn hart bonsde. Zijn verlangen, zijn
vurige liefde vlamden in al hun felheid op. En daar
naast de teleurstelling.. Eens had hij gedacht, dat ze
hem toebehoorde, maar hoe pijnlijk was hij uit zijn
dromen ontwaakt....
Voordat het nogal saaie stuk ten einde was, verliet
hij het theater. Hij dwaalde door Hamburgs straten.
Zijn wangen gloeiden. Zou hij ooit voor een vrouw
weer hetzelfde kunnen voelen als voor Amalie, het hau
taine, beeldschone nichtje? Zou hij ooit over zijn onge
lukkige liefde heenkomen?
De maan stond in etn vage wolkensluier boven de
Alster. Harry Heine voelde zich eenzaam in dit late
avonduur. Over het water turend, maakte hij een ba
lans op, de balans van zijn leven tot dusverre: Frank
furt, een mislukking; Hamburg Salomon Heine
een mislukking; de winkel, die Salomon voor hem fi
nancierde, een mislukking; de liefde, die hij gewonnen
dacht te hebben, een mislukking; zijn gedichten: een
mislukking. Göttingen: een mislukking
Alléén Bonn vormde een lichtpunt. Met heimwee
dach hij terug aan de gesprekken met prof. Schlegel.
Deze had hem voorspeld, dat hij 'zou slagen!
Hij hief het hoofd op: in Berlijn zou dr beslissing val
len! Met snelle schreden wandelde hij terug naar zijn
hotel.
Het onderhoud met zijn indrukwekkende oom, de
volgende morgen, was kort. Aron Hirsch ontving hem
en merkte met een vaag lachje op: „Daar bent u dus
weer in Hamburg, meneer Heine! Wie zou dat nu ge
dacht hebben!"
„Ja, wie zou dat gedacht hebben. Ik zelf zeker niet
Ik blijf echter maar kort, ik ga naar Berlijn."
„Uw oom zei me zo iets". Hij aarzelde even, maar
begeleidde Harry verder zwijgend naar de kamer van
Salomon Heine. Deze stelde kort en zakelijk vast:„Zo,
daar ben je dus. Je moeder wil, dat je in Berlijn gaat
studeren. Hoe lang zal dat duren?"
Harry was verrast door deze bondige zakelijkheid
en antwoordde prompt: „Drie semesters".
„Goed, je krijgt gedurende drie semesters je toelage,
maar geen dag langer! Hirsch, noteer de datum van
vandaag!"
Zijn oom vervolgde: „Ik verbied je voorts te duelle
ren".
Harry voelde opeens een intense verontwaardiging
over zich komen. Was dit een behandeling! Kortaf ant
woordde hij: „Als ik duelleer, loop ik het risico om
doodgeschoten te worden, niet u!"
„Je draagt mijn naam!"
„Het zal de naam Heine tot eer zijn, als men ziet,
dat het ook een dappere naam is, oom Salomon!"
Zijn oom kreeg een kleur. Op boze toon merkte hij
op: „Het is stellig geen grote eer om van de universi
teit verwijderd te worden, zou ik denken! Als je mij
niet had, wat zou je dan nu moeten beginnen?"
„Ja", antwoordde Harry, „dat vraag ik me ook af.
Eerlijk waar: misschien zou ik er dan slechter aan
toe zijn, maar misschien ook beter! Tenslotte heb ik in
het bankbedrijf niet de gelegenheid gekregen om mijn
talenten te ontplooien...."
Salomon Heine en Aron Hirsch keken elkaar aan.
De stemming werd er niet aangenamer op.
Op bitse toon vervolgde Salomon: „Je zuit ook in
Berlijn je zogenaamde talenten niet ontplooien, ik ken
je nu langzamerhand goed genoeg! Heus, je bent
geen prettig neefje voor een oom, om te onderhouden.
Je gaat nu in Berlijn studeren en na drie semesters
kom je mij melden, dat je klaar bent met je studie. Be-
repen? Dan moét je klaar zijn, want langer wens ik je
niet te onderhouden. Vandaag hebben we dus de 20ste
maart."
„Ik weet 't, oom Salomon, schrijft u 't maar op."
„Hirsch zal je datum noteren. Wanneer vertrek je?"
„Vanavond nog."
Zijn oom knikte en scheen het onderhoud als beëin
digd te beschouwen.
„Breng me die brief van Rothschild uit Parijs even,
Hirsch", zei hij tot zijn trouwe medewerker en deed
alsof Harry niet meer bestond.
Harry voelde zich even met zijn figuur verlegen.
„Mijn dank, oom Salomon", zei hij zacht. „En groet u
uw vrouw namens mij en ook Amalie."
Salomon Heine keek op. „Amalie heeft zich verloofd
met Friedlander, zoals waarschijnlijk gehoord zult
hebben", zei hij met een voldane klank in zijn stem.
„Het volgend jaar gaan ze trouwen. Friedlander
komt uit Koningsbergen, hij betekent een goede rela
tie met het oosten van het land, ik ben de eerste hier,
die zo'n relatie bezit. Amalie is erg gelukkig, Fried
lander kan haar alles geven, wat haar hartje begeert!
Harry Heine zweeg. ijn gedachten waren al in Ber
lijn. Drie semestershij zou zijn tijd daar goéd ge
bruiken!
HOOFDSTUK VII
Berlijn! In de Königstrasse stapte Harry Heine uit
het rijtuig. Hij keek om zich heen: overal mensen
en huizen. Zijn hart bonsde. Hij liet zijn koffer naar
hotel „Schwarzer Adler" in de Poststrasse brengen,
en besloot om dadelijk door de stad te gaan wandelen
en zich in het mensengew^ 1 onder te dompelen. Hij
slenterde met de mensenstroom mee langs de König
strasse, waar de prachtigste winkels hun waren uit
stalden. Zulke winkels zag men in Hamburg niet, noch
in Düsseldorf of in Frankfort. Vol eerbied keek Harry
naar de indrukwekkende gebouwen: het koninklijk
paleis, de domkerk, de beurs... Dit laatste gebouw
bracht herinneringen aan Hamburg bij hem boven en
even huiverde hij. Voorts ontdekte hij het opera-ge-
bouw, de universiteit en de grote bibliotheek.
Tenslotte nam hij weer een rijtuig en vroeg de koet
sier: „Waar kan men hiei goed middageten?"
Het antwoord luidde: „Palais Royal, op de hoek van
de Charlottenstrasse!"
Het rijtuig ratelde door de straten. Harry Heine
keek zijn ogen uit. Welk een mensenmenigte bewoog
zich hier door de straten! „Unter den Linden" was
één bewegende mensenmassa. Wat droeg men hier
in Berlijn? Een stijve overjas a l'Anglaise en daarbij
een hoge hoed a la Bolivar! De bevrijder van Zuid-
Amerika in het stadsbeeld van Berlijn, tezamen met
de Engelse vormelijkheid en het Berlijnse tempo...
(Wordt vervolgd)
100.000. Bij de ledenwerfactie van de
Anti-Revolutionaire partij is het 100.000
ste lid ingeschreven. Het bestuur heeft me
degedeeld dat de actie reeds meer dan
6.000 nieuwe leden heeft opgeleverd.
Verandering. Bij het ministerie van
Verkeer en Waterstaat is benoemd tot ad
ministrateur mr. A. B. H. Niemeyer, onder
gelijktijdige verlening van eervol ontslag
als administrateur bij het ministerie vari
Buitenlandse Zaken.
Amsterdam koopt „De Vrede". De
gemeenteraad van Amsterdam heeft zon
der hoofdelijke stemming besloten tot de
aankoop van het pakhuiscomplex „De
Vrede" in de achtersluispolder te Zaandam
aan het Noordzeekanaal. Deze aankoop
vergt een som van f 975.000. Over een jaar
of tien zal daar de geprojecteerde monding
moeten komen van het kanaal om de
Noord. In deze monding zal een haven
voor de -binnenscheepvaart worden aange
legd.
Vijftig jaar zonder ongelukken. De
thans 68-jarige heer Goossens uit Grons-
veld viert zijn gouden jubileum als chauf
feur. In de vijftig jaren, die hij achter het
stuur zat, heeft hij geen ongeluk gehad,
hoewel hij met autobussen geheel Europa
heeft doorkruist. Nu is de heer Goossens
bij een taxibedrijf werkzaam.
Bijna 100.000. Aan het einde van dit
jaar wordt de honderdduizendste inwoner
van Hilversum verwacht. De bevolking is
gestegen sedert 1 januari 1945 tot 1 janua
ri 1958 met 20.327 zielen. Op die datum
telde Hilversum 98.987 inwoners.
ADVERTENTIE
alsof de keel scheurt,
zo pijnlijk, en daarbij
dood-vermoeiend
Hier helpt alléén
De beroemde Canadese
hoestsiroop
B'| opolhekeri en drognlen
DONDERDAG 16 JANUARI
Stadsschouwburg: Rotterdams Toneel:
„De Bolle", 20 uur. Concertgebouw: Doops
gezind Zangkoor, concert 20 uur. Minerva
Theater: Bijzonder kerkewerk der her
vormde gemeente Heemstede, vertoning
der film „The Penny-whistle", 14 jaar,
20.15 uur. Frans Halsmuseum: Haarlems
Comité voor kamermuziek, kamermuziek
avond, 20 uur. Roxy: Volksuniversiteit,
vertoning der film „Umberto D", 20 uur,
FILMS:
Cinema Palace: „De familie Trapp", a.l.,
19 en 21.15 uur. Frans Halstheater: „De
strijd tegen de vliegende schotels", 14 jaar
19 en 21.15 uur. Lido Theater: „The prince
and the showgirl", a.]., 19 en 21.15 uur.
Luxor Theater: „De twaalf gezworenen"',
14 jaar, 19 en 21.15 uur. Rembrandt Thea
ter: „Wat gebeurde er met Julie", 18 jaar,
19 en 21.15 uur. Studio Theater: „Wenn
der weisze Flieder wider blüht", a.l., 19
en 21.15 uur.
DIVERSEN:
Brinkmann: filmvertoning over Zwitser
land. Jeugdkapel Sionskerk: Comité over
de brug, spreker ir. F. B. Carbasius Weber,
20 uur.
VRIJDAG 17 JANUARI
Stadsschouwburg: Bijeenkomst Geloof
en Wetenschap, 20 uur. Concertgebouw:
Jeugdconcerten Noordhollands Philharmo-
nisch orkest 16.15 en 19.30 uur.
FILMS:
Cinema Palace: „De familie Trapp",
a.l., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Lido Theater:
„April love", a.l. 14, 16.15, 19 en 21.15 uur.
Luxor Theater: „De glorie van het moeder
schap", 14 jaar, 14, 19 en 21.15 uur. Miner
va Theater: „Schuld en Boete", 18 jaar,
20.15 uur. Rembrandt Theater: „De nach
ten van Cabiria", 18 jaar, 14, 16.15, 19 en
21.15 uur. Roxy Theater: „Bandieten van
de autobaan", 18 jaar, 14.30, 19 en 21.15 u.
Studio Theater: „Wenn der weisze Flieder
wieder blüht", a.l., 14.15, 19 en 21.15 u.
Frans Hals: „The girl he left bekind", 14
jaar, 14.30, 19 en 21.15 uur.
