o
an da en de wijze
WYBERT
Rotterdamse Bank: winst vrijwel gelijk
ondanks hogere kosten en belastingen
Kouder en meer wind
OPRUIMING
Wereldnieuws
Kruisteken
2
Het eerste bank-jaarverslag
-Mtt VelpoTi zie je
er geer "barst "van
De onderhandelingen over
de Europese vrijhandel
Winst Wijers gestegen
Aankoopmarge aandelen in
Amerika verlaagd
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Als U niet vóór Hofstra bent, moet U Hofstra vóór zijn
GARAGE „DEN HOUT" Mum-uw
Obligatie-uitgifte a 6 pet.
van Bisdom Rotterdam
Weer een 6 pct.-lening van
Electr. Bedrijf Zuid-Holland
Huidige arbeidssituatie biedt
nergens reden tot paniek
17.90
5.49
17.90
85.50
25.90
369.—
398.—
149.50
10% KORTING
De Franse belastingheffing
op Nederlands wegvervoer
O.E.E.S.-commissie zet zich
schrap tegen Brits plan
^LocU. ió het zo
J
V R IJ D A G 17 JANUARI 1958
(Van onze financiële medewerker)
IS HET TOEVAL, ZO KAN MEN VRAGEN, dat de netto-winst van de Rotter-
damsche Bank over 1957 slechts ongeveer 6000 verschilt van die over het voor
gaande jaar, of mag worden verondersteld dat men zoals dat heet van achteren
naar voren gerekend heeft, ditmaal wederom tien percent heeft willen uitkeren en de
cijfers van de winst- en verliesrekening daarbij heeft aangepast? In het algemeen
geven de gepubliceerde cijfers van de bedrijven geen volkomen juist beeld van de
werkelijke resultaten, omdat men „binnenshuis" voorzieningen treft en reserves
maakt. Wij vermoeden dat dit ook bij de grote banken gebruikelijk is en als de
Rotterdamsche Bank in 1957, ondanks verhoogde kosten en pensioenbijdragen, welke
gezamenlijk van 26.500.000 tot f 29.200.000 zijn gestegen, en ondanks hogere belas
tingen, welke ditmaal 8.600.000 bedroegen tegen 7.900.000 in 1956, toch met een
zelfde netto-winst van rond 11.400.000 sluit, mag dat zeker bevredigend worden
genoemd. Want het jaar 1957 was niet alleen voor de fondsenhandel slechter dan zijn
voorganger, de gestegen rente in ons land was oorzaak dat ook de financiering van
goederentransacties in Amsterdam voor buitenlandse rekening minder voordelig werd
en derhalve in omvang terugliep. Niettemin zijn de totale interest-baten bij de
Rotterdamsche Bank nog gestegen en ook het bedrag der provisies; deze voordelen
werden door de gestegen kosten echter weer teniet gedaan.
Van de winst ad 11.400.000 wordt, even
als het vorig jaar. weer 6.000.000 naar de
extra-reserve gebracht, welke niet op de
balans zichtbaar is, omdat zij onder credi
teuren is opgenomen. De zichtbare reserve
bedraagt 50.000.000, of 100 pet. van het
kapitaal. Het balanstotaal daalde van
1.226.086.000 tot 1.109.694.000. De totaale
gelden van derden zyn van 1.073.000.000
tot 997.000.000 verminderd, waartegen
over ook de kredietverlening aan de over
heid (schatkistpapier) met 86.000.000 te
rugging, terwijl de debiteuren-rekening
met een bedrag van 519.000.000 vrijwel
gelijk bleef: crediteuren 834.385.000 (v.j.
905.886.000). De directie verwacht voor
1958 een verdere stijging van de bedrijfs
kosten in verband met nieuwe salaris
schalen voor het onder CAO-verband wer
kend personeel per 1 januari en de huur-
compensatie.
Op nieuwe rekening wordt geboekt
369.937. In de drie pensioenfondsen wordt
gestort 2.816.720. De inkomsten uit rente
en wissels stegen van 27.515.235 tot
29.610.588. De inkomsten uit provisie van
16.854.892 tot 17.067.33. Inkomsten uit
effecten en syndicaten liepen op van
985.961 tot 2.140.289. Bedrijfsonkosten
vermeerderden van 23.955.204 tot
ƒ26.419.975. Het kapitaal bleef onveranderd
50 miljoen.
Het college van commissarissen zegt in
het verslag: „Wij achten de resultaten over
1957 wederom bevredigend. Dit neemt niet
weg, dat wij er ons terdege van bewust
zijn dat de toeneming van de bruto winst
voor een deel het gevolg is van een niet
ongevaarlijke monetaire ontwikkeling in
het afgelopen jaar (de bruto winst steeg
van 45.356.088 tot 48.818.276). De stij
ging der onkosten geeft grote zorgen,welke
de directie tot grote voorzichtigheid zullen
nopen. In verband met de internationale
politieke ontwikkeling alsmede de inter
nationale en nationale economische toe
stand, achten wij een verdere versterking
van de interne positie geboden".
De directie constateert een voortzetting
In 1957 in versterkte mate van de verkrap-
ping van de geldmarkt. Het debiteuren-
cijfer bij de bank bleef zich het gehele jaar
bewegen op het niveau van eind 1956. Het
ADVERTENTIE
De commissie van de oraganisatie voor
Europese Economische Samenwerking,
welke belast is met het voeren der onder
handelingen over het Europese Vrijhan-
delsgebied heeft donderdag haar werk
zaamheden te Parijs voortgezet, waarbij
vier technische vraagstukken werden be
sproken, namelijk het Europese beta
lingsverkeer, de beperkende handels
praktijken, de harmonisatie der arbeids
voorwaarden in de leden-landen en het
vraagstuk van de vestiging van buiten
landse maatschappijen en onderdanen in
leden-landen.
Wat betreft het eerste punt heeft naar
verluidt het directorium van de Europese
Betalings Unie aanbevolen, dat het appa
raat van de E.B.U. minstens in het begin
stadium vrijwel onveranderd zal worden
gehandhaafd. De ministers bereikten
geen overeenstemming over het vraag
stuk van de beperkende handelspraktij
ken. Inzake het derde punt werd van Brit
se zijde een procedure inzake bezwaren
voorgesteld, waarvan door een land ge
bruik zou kunnen worden gemaakt indien
dit land van mening is, dat de arbeidsver
houdingen in een ander land van de vrij
handelszone tot oneerlijke concurrentie
zouden kunnen leiden. Het vierde punt van
de agenda werd aan een werkgroep van
deskundigen ter verdere bestudering
overgedragen. (Reuter)
totaal van de aan de bank toevertrouwde
middelen verminderde. Een en ander leid
de tot een scherpe concurrentie op de geld
markt. daar dit beeld zich vertoonde bij
het gehele bankwezen in ons land.
De directie is ervan overtuigd, dat de
betreurenswaardige gang van zaken in In
donesië de innerlijke veerkracht van de
Nederlandse economie niet blijvend zal
aantasten.
Vooruitlopend op het binnenkort te pu
bliceren jaarverslag, deelt de directie van
J. P. Wijers' Industrie- en Handelsonder
neming n.v. mede, dat in het op 30 sep
tember afgesloten boekjaar de verkoop
naar geldswaarde is gestegen met 15 per
cent (vorig jaar eveneens 15 percent). De
bedrijfskosten stegen met 10 percent (vo
rig jaar 16 percent). De netto-winst be
draagt 2.591.000 (vorig jaar 1.940.000)
en na aftrek van verschuldigde vennoot
schapsbelasting 1.775.000 (vorig jaar
1.333.000).
De Federal Reserve Board heeft bekend
gemaakt dat met ingang van 16 januari de
dekkingsmarge op de effectenbeurs ver
laagd wordt van 70 tot 50 percent. De dek
kingsmarge is het bedrag dat bij aankoop
van aandelen in contanten gestort moet
worden. Naar men meent heeft de verla
ging ten doel een zwakker wordende
markt te versterken. Tevens zou zij een
tegenwicht tegen de recessie in het be
drijfsleven vormen.
Het „Journal of Commerce" maakte
melding van geruchten over een nieuwe
verlaging van het disconto van V* of '/s p
cent.
De Westduitse regering heeft besloten, dat de
tarieven van de Bondsspoorwegen op 1 februari
zullen worden verhoogd. Ondanks de tariefsver
hoging verwacht de minister van Verkeer See-
bohm echter, dat de spoorwegen dit jaar nog een
exploitatietekort van ongeveer 300 miljoen d.m.
zullen hebben. De verhoging van de tarieven voor
het personenvervoer zal 8.7 pet. bedragen: ar-
beiderskaarten worden de helft duurder.
ADVERTENTIE
Koop nog vóór de belastingverhoging een in alle opzichten goedkope en op alle
punten schitterende RENAULT - Fregafe - Dauphinc of - ..Vier"
Inlichtingen geheel vrijblijvend
Voor financiering kerkenbouw
Een beroep op de kapitaalmarkt ter
financiering van de kerkenbouw is nood
zakelijk geworden, zo zegt de bisschop van
Rotterdam in een brief aan de firma Theo-
door Gilissen te Amsterdam, opgenomen
in het prospectus, waarin kennis wordt ge
geven van de uitgifte van een obligatie-
iening door het Bisdom Rotterdam. Het
betreft de uitgifte van 2,5 miljoen 6pct.
30-jarige obligaties, in stukken van 1000
500 en 100 nominaal, waarvan reeds
750.000 obligaties zijn geplaatst. Koers
van uitgifte is pari.
De lening is a pari aflosbaar in 1969
tot en met 1988 in 20 jaarlijkse gelijke
termijnen. Vervroegde gehele of gedeelte
lijke aflossing fs -Voor" fö-' februari T9S8
niet toegestaan. De inschrijving op de res
terende 1.750.000 obligaties (bij Theo-
door Gilissen) is op vrijdag 24 januari.
Stortingsdatum is 17 februari. Het ligt
niet in de bedoeling voor deze lening de
officiële notering aan te vragen.
In zijn brief aan de firma Theodoor
Gilissen schrijft de bisschop van Rotter
dam, da' in de komende jaren gemiddeld
vijf kerken per jaar gebouwd moeten wor
den. Bovendien moeten in 1958 elf nood
kerken gereed komen. Tot dusver ge
schiedde de financiering van deze bouw
uit de lopende middelen. De bisschop meent
echter, dat het in de komende jaren niet
verantwoord is deze methode te handha
ven. Daarom is een beroep op de kapi
taalmarkt noodzakelijk geworden.
De n.v. Electriciteitsbedrijf Zuid-Hol
land te 's Gravenhage gaat over tot een
tweede 6 pet. obligatielening. Daartoe
wordt op 23 januari (bij Theodoor Gilis
sen en de Nationale Handelsbank) de in
schrijving opengesteld op 6 miljoen 6
pet. 25-jarige obligaties (lening 1958 2)
in stukken van 1000 en 500 nominaal.
De lening was groot 10 miljoen, waar
van reeds 4 miljoen was geplaatst.
De koers van uitgifte, die bij de vorige
lening pari was, is nu gesteld op 101 per
cent. De storting dient te geschieden op
3 februari. Opneming der obligaties in de
beursnotering wordt aangevraagd.
De voorwaarden zijn overigens gelijk
aan die van de eerste lening. Aflossing
vindt plaats a pari in 15 nagenoeg gelijke
jaarlijkse termijnen, vanaf 1 februari
1969. Vervroegde aflossing vóór 1 februari
1963 is niet toegestaan. De gelden uit de
ze lening zijn bestemd voor consolidatie
van de op korte termijn opgenomen gel
den, en voor financiering der uitbreidin
gen van de koppelverbindingen met
daarbij behorende transformatorstations.
Voorzitter Midden- en Kleinbedrijf
Tijdens een besloten vei-gadering van
de Raad voor het Midden- en Kleinbedrijf
heeft de voorzitter van de raad, mr. dr.
A. Schrijvers, een beschouwing gehouden
over de huidige economische toestand en
de situatie op de arbeidsmarkt. Hij zei dat
er nergens reden is tot paniek en stelde
de vraag of wij niet te doen hebben met
een terugkeer naar normale verhoudin
gen.
Dit geldt ook, zei hij, voor het midden-
en kleinbedrijf, ten aanzien waarvan als
vaststaand kan worden aanvaard dat de
omzetten in de eerste maanden zeker niet
zullen stijgen. De concurrentie zal zich
gaan verscherpen en in sommige bran
ches woedt, zei hij, reeds een duidelijke
strijd om de nog aanwezige vraag, zij het
daft da"t; -incidentele faetbrën- daarvoor
mede verantwoordelijk kunnen worden ge
steld. Er zal scherp ingekocht moeten wor
den en sterk gelet moeten worden op prijs
en kwaliteit. Verlaag de kosten, maar ook
de prijzen, ried de voorzitter de midden
stand aan, en verhoog de produktiviteit
met alle daartoe aanwezige mogelijkhe
den.
ADVERTENTIE
ALS SPECIALE KOOPJES IN ONZE JAARLIJKSE
brengen wij naast coupons Cocos - Vitrage -
Overgordijnstof - Viltzeil - Meubelstof - Lopers enz.
CHENILLE
SPREIEN
2 pers.
PRIMA
COCOS
100 br.
WEEFSTOF
TAFELKLEDEN
140x170
Haarvelours
KARPETTEN
280x200
MODERNE
WOLLEN
DEKENS
2 pers. 170x220
Blank eiken
HUISKAMER
Blank eiken
BANKSTEL
LINNEN
KASTEN
Blank en
mahonie
KRUISSTRAAT 11
HAARLEM
OP ALLE MERKDEKENS
TEL. 11491
De Algemene Verladers en Eigen Ver
voerders Organisatie (E.V.O.), De Konink
lijke Nederlandse Vereniging van Trans
portondernemingen (K.N.V.T.O.) en de
Nationale Organisatie voor het Beroeps-
goederenvervoer Wegtransport (NOB-
Wegtransport) hebben zich opnieuw tot de
minister van Financiën gewend inzake de
belastingheffing op Nederlandse vracht
auto's in Frankrijk. Zij verzoeken de mi
nister dringend om in het belang van
het Nederlandse wegvervoer en de export
naar Frankrijk te trachten de door de
Franse regering opgelegde belasting met
alle beschikbare middelen ongedaan te
maken.
De drie organisaties zwaaien alle lof
toe aan de delegatie van de ministeries
van Financiën en van Verkeer en Water
staat voor het bij de besprekingen met
de Franse autoriteiten met vasthoudend
heid behaalde gedeelt lijke succes. Niet
temin moet er nu, aldus de adressanten,
voor elk transport naar Frankrijk belas
ting betaald worden, hetgeen tot dusverre
niet het geval was. De getroffen regeling
is slechts van tijdelijke aard en komt er
op neer, dat voor een vrachtauto met aan
hangwagen, met een totaal gewicht van
rond 30 ton, de belasting voor een rit heen
en weer naar Parijs ongeveer 100 gulden
bedraagt.
De organisaties zijn .an mening, dat bij
de vrije ontwikkeling van het internatio
nale wegvervoer Nederland ernaar moet
blijven streven alle dubbele belastinghef
fing uit te sluiten. Het gaat volgens hen
niet aan om uit het oogpunt van een bin
nenlandse vervoerpolitiek genomen fisca
le maatregelen ook toe te passen op het
internationaal wegvervoer, daar hierdoor
vooruitgelopen wordt op de gemeenschap
pelijke vervoerpolitiek van de E.E.G.-
landen. waarvan de beginselen in het
E.E.G.-verdrag zijn neergelegd en welke
door de organen -'an de E.E.G. nader
moeten worden uitgewerkt.
Het hogedrukgebied, dat enkele dagen
het weer in ons land beheerste, verplaat
ste zich de afgelopen 24 uur verder in wes
telijke richting naar iet midden van de
oceaan. Tegelijkertijd begon de luchtdruk
in Scandinavië aanzienlijk te dalen, waar
door de luchtdrukverschillen boven de
Noordzee groter werden en de wind bij ons
iets in kracht toenam. Hierdoor werd van
zee uit zeer vochtige lucht aangevoerd,
waarin op vele plaatsen mist en motregen
voorkwam.
De begrenzing van de zachte lucht nader
de vrijdagmorgen de Waddeneilanden.
Het front zal in zuidelijke richting ons land
passeren, waarna koudere en drogere
lucht ons land binnenstroomt met opkla
ringen, die morgen hoofdzakelijk in de
noordelijke provincies afgewisseld worden
door enkele buien. De wind draait naar
richtingen tussen west en noordwest en
neemt verder in kracht toe, waarbij aan
de kust mogelijk de grens van harde wind
wordt overschreden.
WEERRAPPORTEN
Temperaturenbuiten-
Zaterdag 18 januari
Zon op 8.40 uur, onder 17.02 uur.
Maan op 7.11 uur, onder 16.04 uur.
Maanstanden
19 jan. 23.08 uur nieuwe maan.
28 jan. 03.16 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 18 januari
Hoog water 2.36 en 14.53 uur.
Laag water 10.40 en 22.59 uur.
en binnenland, heden
5
fl c
morgen 7 uur.
Neerslag:
•a w
Hg
laatste 24
uur.
fi
a
SJ
u e
c.5
Helsinki
sneeuw
wzw
0
0,5
Stockholm
onbewolkt
w
3
0
Oslo
onbewolkt
wzw
2
0
Kopenhagen
onbewolkt
w
4
1
Aberdeen
half bew.
w
4
1
Londen
geheel bew
w
6
0
Amsterdam
motregen
wzw
6
0,3
Erussel
mist
wzw
4
0,2
Luxemburg
mist
windst.
-0
0
Parijs
motregen
windst.
3
0,2
Bordeaux
geheel bew.
n
1
0
Grenoble
geheel bew.
z
0
0
Nice
onbewolkt
nnw
6
0
Berlijn
motregen
wzw
4
0,5
Frankfort
motregen
zw
2
0,1
München
geheel bew
wzw
-1
0
Zürich
geheel bew
nno
-1
0
Genève
geheel bew
n
0
0
Locarno
onbewolkt
o
-3
0
Wenen
geheel bew
w
2
0,1
'nnsbruck
mist
windst.-
-12
0
Rome
zwaar -bew
0
5
0
Ajaccio
onbewolkt
n
10
0
Mallorca
half bew.
no
12
0
Den Helder
motregen
w
6
1
Ypenburg
motregen
w
6
0,4
Vlissingen
geheel bew.
w
6
0,2
Eel de
motregen
w
6
1
De Bilt
geheel bew.
wzw
6
0,2
Twente
motregen
zw
5
0,4
Eindhoven
mist
wzw
5
0,6
VI v Z-Lim
mist
zw
4
0,3
39. Een tijdlang was de spiegeltent gevuld
met de gelukkige kreten van de eigenaar,
die verriLkt de stapeltjes bankbiljetten
stond te bevoelen. Hoerahriep hij druk
heen en weer dansend. „Wat een bedrag!
Ik krijg veel meer voor die spiegels terug,
dan ik ervoor heb betaald!" Zijn gedrag
vormde een groot contrast met Joris, die
wat bleek en stil terzijde stond. „Ben je nu
wel echt blij. dat je van het geld af bent,
Joris?", vroeg Panda, die vond dat Joris
er zo weinig blij uitzag. Joris wierp hem
een broedende blik toe. „Ik moet dit verlies
zien te herstellen", overwoog hij vaag. Toen
viel zijn blik op de veldfles met het elixer
.Verlies herstellen..", mompelde hij zacht.
..ik moet mij thans overgeven aan bespie
gelingen. Heldere bespiegelingen „Dit
is het moment voor een slok verhelderend
elixer Het volgende ogenblik klaarde
zijn blik op en wat hij toen zag gaf hem
nieuwe moed. „Ziesprak hij bij zich
zelf, „het wordt al beter mijn bespie
gelingen laten mij de dingen in hun ware
gedaante zien!" Het was duidelijk, dat Jo
ris' brein, vruchtbaarder dan ooit door het
gebruik van het elixer, een nieuw planne
tje had uitgebroed.
Landbouw en vrijhandelszone
PARIJS (Reuter) Engeland heeft tij
dens de onderhandelingen over hel plan
voor een Europees vrijhandelsgebied, die
te Parys worden gevoerd door een com
missie van ministers van de landen der
O.E.E.S., een plan voorgesteld, dat naar
verluidt uiteenzet hoe de handel in Euro
pese landbouwprodukten door ontwikke
ling van de bestaande O.E.E.S.-machinerie
kan worden bevorderd, zonder dat hy in
feite wordt opgenomen in het voorgestelde
Europese vrijhandelsgebied.
Het Engelse plan is echter, zo wordt ver
der vernomen, koel ontvangen. Het is in
de bijeenkomst der ministers als „te vaag"
gecritiseerd' en de zes landen van de ge
meenschappelijke markt Frankrijk,
West-Duitsland, Italië, België, Nederland
en Luxemburg hebben een gemeen
schappelijk front tegen Engelands stand
punt ten aanzien van de positie van de
landbouw in het voorgestelde vrijhandels-
gebied gevormd.
Franse deskundigen verklaarden van
daag na afloop van de besprekingen, dat
de voornaamste hinderpaal voor het be
reiken van overeenstemming het feit is.
dat geen der O.E.E.S.-landen, behalve De
nemarken, weet, wat het werkelijk ver
langt op het gebied van de landbouw.
Engeland wenst de huidige bescherming
van zijn landbouw en de imperiale prefe
renties voor de handel in landbouwpro
dukten binnen het Britse Gemenebest te
handhaven, maar, aldus de Franse deskun
digen, het weet, dat een vrijhandelsgebied
op deze voorwaarden niet mogelijk is.
De conferentie is inmiddels geëindigd.
De Engelse paymaster general, .die de lei
ding v'ah dè'onderhandelingen heeft; ver
klaarde te verwachten, dat er in de ko
mende zomer overeenstemming, over de
hoofdzaken van een vrijhandelsgebied zal
worden bereikt, zodat het vrijhandelsge
bied op hetzelfde tijdstip als de gemeen
schappelijke markt tot stand zal kunnen
komen.
Dit optimisme van Maudling staat in
scherpe tegenstelling met de meningsver
schillen, die er over de belangrijke kwestie
van de landbouw blijken te bestaan. En
geland heeft in de donderdag gehouden
besprekingen der ministers naar aanlei
ding van de kritiek op zijn voorstellen de
zes landen van de gemeenschappelijke
markt gevraagd om een duidelijke uiteen
zetting aangaande de regelingen voor de
landbouw in de gemeenschappelijke markt,
die zij op het oog hebben. Deze zes landen
bleken het eens te zijn over het beginsel
van een „geleide" markt voor de land
bouwprodukten, hetgeen aankoopcontrac
ten op lange termijn en het vaststellen
van minimumprijzen inhoudt. Zij kondeh
echter niet in bijzonderheden aangeven,
hoe dit in de praktijk te werk zou gaan.
Tn feite hebben de zes landen van de ge
meenschappelijke markt reeds besloten la
ter in dit jaar een landbouwconferentie te
houden om een gecoördineerde landbouw-
-intftiek in hiizonderheden uit te werken.
Du Croo breidt uit
Binnenkort wordt begonnen met de uitbreiding
van de smederij-afdeling van Du Croo en Brauns
n.v. aan de Westhaven te Amsterdam. Het ge
bouw waarin de smederij is gevestigd zal 30 me
ter worden verlengd. In de nieuwe fabriekshal
zullen machines en personeel van de matrijzen-
smederij ~van Werkspoor n.v. uit Utrecht worden
geplaatst. De verplaatsing van het personeel van
Werkspoor zal geschieden op basis van vrijwillig
heid.
(Voor de beurs zie pagina 7)
Mijnexplosie. Bij een ontploffing in een
mijn te Montceau-les-mines in Mid
den-Frankrijk zijn donderdag ongeveer
veertig mijnwerkers gewond. In de
gangen, waarin de ontploffing zich voor
deed, werkten ongeveer 230 arbeiders.
Ru>mteplannen. De Amerikaanse onder
minister van Defensie, Donals A. Quar-
les, heeft donderdag verklaard dat het
Pentagon werkt aan „tal van nieuwe
en stoutmoedige plannen" voor het
ruimte-tijdperk. Zo bestudeert het de
partement van Defensie de kwestie der
ruimteschepen.
Oorlogsbodem gestolen. De Amerikaan
se marine heeft bekend gemaakt dat
een van haar op de Philippijnen gesta
tioneerde landingsvaartuigen vermist
wordt Er wordt aan diefstal gedacht.
Het vermiste schip is een z.g. „lcm",
een vaartuig van 56 voet. Het is ver
dwenen van zijn meerplaats midden in
de grote marinebasis Subic Bay.
Nieuwe taak. Hongaren die zich aan eco
nomische misdrijven hebben schuldig
gemaakt, zullen in de toekomst voor
volksgerechtshoven worden berecht.
Deze volksgerechthoven werden aan
vankelijk ter behandeling van politie
ke misdrijven opgericht. In verband
met het toenemende aantal diefstallen
in fabrieken is hun taak nu echter
uitgebreid.
Kunsthart. In de chirurgische kliniek van
de universiteit van Palackyn, te Olo-
mouc in Tsjecho-Slowakije is men erin
geslaagd, een kunstmatig hart te ver
vaardigen, dat in staat is de functies
van het echte hart gedurende een uur
over te nemen. De eerste proefnemin
gen met het kunsthart zijn goed verlo
pen.
Klapwiekvliegtuig. „Tass" meldt, dat
Sovjetrussische ingenieurs vliegtuigen
met vogelwieken op en neer klappen
de vleugels hebben ontworpen, die
overal kunnen opstijgen en landen en
die, evenals vogels, in de lucht kunnen
blijven zweven. Volgens „Tass" is de
stijgkracht van deze toestellen, „orai-
thopters" genaamd, drie tot vier maal
die van gewone vliegtuigen.
Gasmeter. Een Londense inbreker pleeg
de op oudejaarsavond een inbraak,
waarbij hij zich van munten in een
gasmeter, ter waarde van ongeveer drie
en een halve gulden, meester maakte.
Hierdoor werd de gasmeter echter be
schadigd, hetgeen tot gevolg had dat
de een verdieping hoger slapende be
woner van het huis en een zuigeling
door hei ontsnappende gas om het leven
kwamen. De gearresteerde inbreker
zal nu ook wegens doodslag worden ver
volgd.
Rol. De Amerikaanse negerzanger en to
neelspeler Paul Robeson is uitgenodigd
een rol te vervullen in „Pericles" een
zelden opgevoei-d stuk van Shakespeare,
waarvan de Britse „Shakespeare Me
morial Theatre Company' 'in juli in de
schouwburg te Stratfoi -on-Avon voor
stellingen zal geven. Robeson mag, zo
als bekend is, de V.S. thans niet verla
ten, omdat hij in het verleden blijk
heeft gegeven van communistische ge
zindheid.
Kalenders. Het orgaan van de Oostduitse
communistische partij, Neües
Deutschland", is er niet over te spre
ken, dat op enkele in Oost-Duitsland
vervaardigde kalenders ,geen feestda
gen staan vermeld als b.v. de „be
vrijdingsdag", de „dag der republiek"
en de „grote socialistische oktoberre
volutie". „Volgend jaar moet de bur
gerlijke eentonigheid van de kalenders
door socialistische verscheidenheid
overtroffen worden" meent „Neues
Deutschland".
Pooltoeristen. Een honderdtal toeristen
van verschillende nationaliteit heeft
zich te Ushuaia in het uiterste zuiden
van het Amerikaanse continent inge
scheept voor een tocht naar het zuid
poolgebied. Het Argentijnse schip,
waarmee zij de reis maken, zal ver
trekken zodra de storm die op het
ogenblik woedt voorbij is.
Storm. Het Japanse vrachtschip Sjoko-
naroe is tijdens een hevige storm, die
woensdag in het noord-oosten van Japan
heeft gewoed, vergaan. Men vreest, dat
de 17 opvarenden zijn omgekomen. Op
de Oostchinese zee wordt een vissei-s-
boot met 13 man vermist.
ADVERTENTIE
Bescherm Uw
keel en voorkom
verkoudheid met
r~
HET TEKENTJE, dat ontstaat door twee
rechte lijnen van gelijke lengte rechthoe
kig over elkaar heen te trekken, zodat
het snijpunt ongeveer in het midden ligt
(wat een omslachtige omschrijving voor een
zo eenvoudig figuurtje als een kruisje!)
dat tekentje dus, is wel zó simpel, dat
zelfs de eenvoudigste naturen het spon
taan te voorschijn kunnen toveren, ook
al hebben zij nooit iemand ge
had die hen hierin onderricht
te. Zo'n tekentje kan zelfs on
gewild ontstaan en we behoe
ven de armen dan ook niet in
stomme verbazing omhoog te
brengen, wanneer we op aar
dewerk van primitieve volken
kruisjes als versiering aan
treffen, eventueel ook als ornament met
geometrische figuren.
Desondanks zijn er kruistekens uit vóór
christelijke tijden bekend, die onmogélijk
„per ongeluk", of uit een oogpunt van ver
siering op alle mogelijke voorwerpen zijn
geschilderd of gekrast In slechts weinig
gevallen is de betekenis daarvan bekend
Een uitzondering hierop vormt het Egyp
tische hengselkruis. dat het symbool voor
het leven tvas. Ook de slotletter van het
Semitische alfabet, die zowel op de
Achiramsarcofaag als in Serabel el Cha
dem in zijn prilste vorm werd aangetrof
fen, werd door een kruisteken aangeduid
maar de herkomst hiervan ligt in het
duister.
Van belang zijn voorts de kruistekens,
gevonden te Tlalok in Mexico, die in het
paleis van Cnossus en die in de spelonken
van het eiland Kreta, alle daterend uit
tijden die ver vóór de christelijke jaartel
ling liggen. Zoals we de vorige maal - bij
de kruislings door het offerlam gestoken
braadspitten - hebben opgemerkt, zal de
oorsprong van dit teken in vele gevallen
gezocht moeten worden op het gebied van
de astronomie (in die tijden eigenlijk:
astrologie), waardoor het kruis als sym-
bool van het leven kon gelden,
maar tevens een plaats in
de dodencultus kon worden
toebedeeld (opstand uit de
dood). In deze zin zullen we
ook de betekenis van het
kruis in de Mithrasreligie
moeten verklaren, de zéér
oude, uit Perzië stammende
godsdienst, die een kruissymboliek kende,
waarin de Stier een vooraanstaande plaats
innam., hetgeen ons niet behoeft te ver
wonderen, omdat het ontstaan van deze
godsdienst rechtstreeks uit het tijdperk
van de Stier stamt.
In de christelijke wereld heeft het kruis
xliteraard een geheel andere en unieke
betekenis gekregen door de dood van Jezus
Christus op Golgotha. Mogen we in ver
band met de kruissymboliek in vroeger
'ijden dan spreken over offer en opstan
ding, die termen zélf hebben een geheel
andere wezensinhoud gekregen. Het heeft
overigens geruime tijd geduurd, eer het
kruisteken een in brede kring erkend
christelijk symbool werd.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
