Frankrijk houdt oliebelangen in
Sahara stevig in eigen handen
(jPaiida en de wijze Meester
Fa. B. ENGELENBERG
Koud weer
Wereldnieuws
2
Discretie inzake de Sahara-olietreinen
Aan de Algerije-politiek
is een olie-luchtje
OFFICIëLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
I
Certificaten Moeara Enim
ter beurze aangeboden
De Nederlandse koopvaar
dijvloot in^ cijfers
Een nieuwe fase
Samensmelting „Finnair"
en S.A.S. in studie
Zeeuwsche Confectie boekte
goede resultaten in 1957
Werktijdverkorting textiel
Emissie Dordtsche a 273 pet
in verhouding een op drie
Onderzoek in ramp met
„Pamir" afgesloten
II
Honderdtwintig bussen
voor spoorwegdochters
Verdere daling van goud
en deviezen in Indonesië
Nog geen resultaten bij
Nederlands-Duits overleg
Mevrouw Beatrix de Rijk
overleden
eelt ió /tet zo
V,
Vissymbool
J
MAANDAG 20 JANUARI 1958
(Van onze correspondent in Parijs)
FRANKRIJK bezit, sedert de oprichting van het kabinet-Gaillard, een speciale
„minister voor de Sahara": de specialist Max Lejeune, boezemvriend en geestverwant
van Robert Lacoste, de gespierde regeringsvertegenwoordiger in Algerije. Monsieur
Lejeune heeft verklaard, dat Frankrijk binnen enkele jaren de derde mogendheid ter
wereld zal zijn, wat betreft de produktie van eigen energieën. Een groots perspectief,
omdat Frankrijks kwetsbare economische positie altijd samenhing met zijn gebrek
aan grondstof, en speciaal steenkool voor de nationale industrie. Frankrijk is voor
zijn steenkool voor vijfenzeventig percent op het buitenland aangewezen en kan voor
zijn olieverbruik, ondanks enkele succesvolle boringen binnen de eigen grenzen,
maar voor twee percent in de nationale behoeften voldoen. Men begrijpt dan ook
gemakkelijk waarom vooral in regeringskringen zo'n buitengewoon belang aan het
vertrek van de eerste olietrein uit de Sahara wordt gehecht. Dat dit belang naar
buiten nauwelijks tot uiting komt, is intussen eveneens goed te begrijpen.
We behoeven dan in dit verband alleen
de naam Algerije maar uit te spreken. In
Algerije wordt sinds vier jaren, onder de
dekmantel der „pacificatie" een oorlog
gevoerd, die dagelijks twee miljard francs
kost en die door de ministers gerechtvaar
digd pleegt te worden met een verwijzing
naar de inheemse bevolking, die van de
Fellagha-benden dient te worden bevrijd.
We willen natuurlijk niét zeggen, dat die
Franse regeringen ongevoelig zouden zijn
voor de inderdaad soms mateloos wrede
terreur, die door de F.L.N., het Algerijnse
bevrijdingsfront, op de bevolking van deze
„Franse departementen" wordt uitgeoefend.
Maar er mag dan toch tevens worden op
gemerkt, dat het arme Frankrijk, dat het
buitenland nu om financiële steun moet
vragen, zijn ontelbare miljarden vermoe
delijk niet zou hebben gespendeerd uitslui
tend ten behoeve van de verdediging van
die deerniswekkende Algerijnse bevolking.
Ook deze strijd heeft, eerlijk gezegd, altijd
al ietwat naar olie geroken. En het is be
grijpelijk dat de Franse regering de eerste
druppels, die nu via Algerije vloeien gaan,
voorlopig nog maar liever met enige discre
tie omhult.
Strijd om monopolies
Over belangstelling achter de coulissen
heeft Parijs trouwens toch al niet te kla
gen. Nadat in 1953 de eerste proefboringen
werden verricht, die vooral vorig jaar met
opzienbarende successen zyn bekroond,
hebben alle grote internationale oliemaat
schappijen de Franse regering belegerd om
monopolies los te krijgen. Ofschoon er tal
rijke geruchten hebben gecirculeerd over
concessies die in het geheim de Amerika
nen zouden zyn toegestaan, heeft Frankrijk
zijn belangen in deze gebieden toch altyd
stevig in eigen handen weten te houden.
ADVERTENTIE
Doeistraat 59 - Haarlem Tel. 15252
VERFROLLERS
Van 24 januari af zullen de firma's Kol
en Co te Amsterdam en Vlaer en Kol te
Utrecht ter beurze van Amsterdam doen
verhandelen certificaten aan toonder, ver
tegenwoordigende een twintigste gedeelte
van een viervoudig winstbewijs n.v. Pe
troleum maatschappij „Moeara Enim",
De koers der certificaten zou uitkomen
op ongeveer 358. Beursnotering is aan
gevraagd. Het bezit van de maatschappij
aan aandelen Koninklijke Olie bedraagt
thans nominaal 36.360.000.
„Moeara Enim" is vrijwel uitsluitend
een houdstermaatschappij van aandelen
Koninklijke Olie. Haar hoofdbron van in
komsten komt uit dit bezit. Het prospec
tus zegt, dat de diverse „Moeara Enim"
waarden ter beurze sterk onder de intrin
sieke waarde worden verhandeld. Dit komt
duidelijk tot uiting in het rendement. Voor
beleggingsdoeleinden verdienen de „Moe
ara Enim"-waarden uit rendementsover
wegingen de voorkeur boven de aandelen
Koninklijke Olie.
De firma Kol en Co. heeft reden te ver
onderstellen, dat vele houders van aande
len Kon. Olie hun claims zullen willen
verkopen. Ruil van deze claims in certi
ficaten Moeara Enim" komt de firma
aantrekkelijk voor. Hierdoor verminderen
immers deze houders niet hun bezit aan
oliewaarden en krijgen zij belang bij de
winstbewijzen „Moeai-a Enim", waarvan
het rendement niet onbelangrijk hoger
ligt dan bij de aandelen Kon. Olie.
De koopvaardijvloot onder Nederlandse
vlag (inclusief de schepen thuisbehoren
de in de Nederlandse Antillen en Surina
me, exclusief sleepboten en aannemersma
teriaal) was, blijkens gegevens van het
C.B.S., op 1 januari 1958 als volgt samen
gesteld.
Passagierschepen 39 (vorig jaar 36), in
houd 414.575 brt (375.876 brt); vrachtsche
pen met accommodatie voor 13 of meer pas
sagiers 69 (72), inhoud 424.154 brt (429.612)
brt); overige vrachtschepen t.w. 500 brt
en groter: 391 (363), inhoud 1.963.290 brt
(1.771.247 brt) en kleiner dan 500 brt (kust
vaartuigen) 963 (867), inhoud 364.308 brt
(316.085 brt); tankschepen 148 (147) in
houd 1150.076 brt (1.077.889 brt).
Op 1 januari 1958 bestond de koopvaar
dijvloot onder Nederlandse vlag, blijkens
het C.B.S., uit totaal 1610 schepen (v.j.
1485) met een inhoud van 4.316.403 brt
235 (230) met een inhoud van 1.853.781 brt
(1.713.360 brt), motorschepen 1344 (1222)
met inhoud van 2.460.053 brt (2.254.498 brt)
en overige schepen 31 (33) met een inhoud
van 2.569 brt (2851 brt).
Op 1 januari 1940 bestond de koopvaar
dijvloot uit totaal 1153 schepen met een in
houd van 2.869.813 brt en op 1 januari 1949
uit 1011 schepen met een inhoud van
2.715.632 brt, aldus het C.B.S.
>coccomccccco3ccococccccoccxxxmcoeoococcocooooccoooocoo:
De eerste Franse petroleumtrein is
vorige week, langs een nieuwe spoor
weg van zeshonderd kilometers lengte,
in Touggourt, gelegen in het hart van
de Sahara vertrokken met als bestem
ming Philippeville aan de Algerijnse
kust. De grootste reservoirs op wielen
van Europa, die drieënzestigduizend li
ters bevatten, worden in een zeurderig
sukkelgangetje langs de onmetelijke
zandvlakten gesleept. In de bovenge
noemde havenplaats is de kostbare
vloeistof vervolgens overgeheveld in een
tanker van tienduizend ton, die naar
Franse zuidkust koerst. De eerste stap
kan zo zijn gezet voor een nieuwe fase S
v in Frankrijks industriële ontwikkeling, 'c
>CO3OC«»O0<XXXX»DCCaX>CCCCO30OC>MOCX>CG00CCO00CCOCCOCCCO:
De Franse wetgeving heeft de olieboringen
en vooral de exploitaties door buitenlandse
maatschappijen aan sterke en krappe ban
den gelegd. Die buitenlanders konden, en
kunnen, eventueel wèl toestemming krygen
boringen te verrichten voor een maximum
periode van vyf jaar. Maar daarna zal de
Franse staat de zaak opnieuw zelf bekyken,
waarby, in het beste geval, voor eenzelfde
tydvak slechts de helft der ontdekte bron
nen door de betrokken maatschappij mag
worden geëxploiteerd.
Het is in het begin vooral de Engels-
Nederlandse Shell-groep geweest, die in de
Sahara hoge kosten aan bodem-onderzoek
besteed heeft. Aanstaande zomer loopt die
concessie echter af en het is nu dan ook
al een dringen van belang in de anti
chambres der Parijse ministeries van alle
grote internationale oliemaatschappijen
(Shell, B.P., Esso en natuurlijk ook Franse
ondernemingen) om een vinger in de pap
te kunnen houden ofwel te krijgen. Tot
einde 1956 was al een bedrag van veertig
miljard francs aan deze onderzoekingen
uitgegeven. Het jaar 1957 zal zeker niet
minder hebben gekost. En voor de periode
tot I960 wordt nu al met een bedrag van
honderd tachtig miljard gerekend.
Men mag, gezien die belangstelling, ge
rust, aannemen, dat deze duizelingwekken
de uitgaven door de vooruitzichten best
worden gemotiveerd. Behalve olie blijkt de
„kale Sahara" trouwens ook nog enorme
rijkdommen aan natuurlijke gassen te be
zitten, gassen, die bestemd zijn om nader
hand de fabrieken te voeden, die in Alge
rije moeten worden opgericht.
Nationale prestige
Het kardinale probleem voor de toe
komstige ontwikkeling van de Sahara, die
voor heel Europa van ingrijpend belang
kan worden, blijft voor Frankrijk niette
min van politieke orde. In de eerste plaats
moet nog blijken of de militaire overwin
ning in Algerije van defintieve aard zal
zal zijn. Tot dusver heeft Lacoste nog geen
enkele soldaat laten vertrekken zonder de
zekerheid dat hij onmiddellijk vervangen
zou kunnen worden. Zal Frankrijk onaf
gebroken een leger van ongeveer een half
miljoen man in Algerije op de been kun
nen houden om de rust des lands te ver
zekeren, die een eerste conditie vormt voor
de verdere exploitatie van de Sahara?
En de tweede vraag luidt of hier nu
reeds olie kan worden gewonnen tegen
prijzen die ook rendabel zijn, een vraag die
zeker voorlopig een ontkennend antwoord
verdient, aangezien Frankrijk anders on
getwijfeld géén beroep op buitenlandse
maatschappijen en regeringen had gedaan.
Voor het ogenblik is de Sahara voor Frank
rijk vooral wel een object waarmee zijn
nationale prestige in het buitenland weer
kan worden verhoogd.
In Helsinki worden momenteel onder
handelingen gevoerd over samensmelting
van de „Finnair" en de „SAS" in verband
met het feit dat de „Finnair" overweegt
drie Franse „Caravelle" straalverkeers-
vliegtuigen aan te kopen. (UP).
Ook het boekjaar 1957 is voor de n.v.
Zeeuwsche Confectiefabrieken te Middel
burg een bevredigend jaar geweest, hoewel
de laatste twee maanden in geringere mate
dan liet overige deel van het jaar tot de be
haalde bedrijfsresultaten hebben bijgedra
gen. De exploitatierekening steeg van
f399.064 tot f410.240. Na de afschrijvin
gen. reserveringen voor belastingen en bij
zondere doeleinden, en onder toevoeging
van het onverdeeld gebleven winstsaldo
van het vorig boekjaar, wijst de verlies- en
winstrekening een winst aan van f 104.577
(v.j. f 113.276). De afschrijvingen werden
verhoogd van f 80.085 tot f 110.293, de be
lastingen stegen van f 143.000 tot f 174.000.
Voorgesteld wordt een onveranderd divi
dend van 15 percent.
De liquiditeit op de balansdatum wordt
beïnvloed door de relatief geringe voor
raad grondstoffen en gereed fabrikaat.
Wederom toonde de kostenontwikkeling
een neiging tot stijgen. Deze ontwikke
ling heeft de voortdurende aandacht en
zorg van de directie.
Verdere specialisatie en rationalisatie
droegen er belangrijk tot bij dat een ho
gere graad van produktiviteit bereikt
werd, waardoor de gestegen kosten konden
worden opgevangen. De resultaten werden
niet merkbaar beïnvloed door de in de
tweede helft van 1957 opgetreden dalende
tendentie van de wolmarkt. De katoen
markt was vrij stabiel. De Euromarkt kan
het bedrijf nieuwe mogelijkheden bieden
door verruiming van het afzetgebied voor
de kwaliteitsprodukten, aangenomen dat
het kostenpeil geen verdere stijging onder
gaat.
De orderpositie voor 1958 is niet onbe
vredigend. Zij ondervond evenwel enige
nadelige invloed van het streven naar be-
stedingsbeheersing. Tot 15 april is de fir
ma van voldoende orders voorzien. Het
komt de directie gewenst voor de in vroe
ger jaren onder crediteuren opgenomen
reserve van f94.278 mede te gebruiken
om de machines, installaties en vervoer
middelen tot op f'l af te schrijven.
N. ter Kuile en Zonen n.v. te Enschede
heeft van de arbeidsinspectie vergunning
gekregen om in de meeste afdelingen, zo
wel in Enschede als in het bedrijf Neede;
een werktijdverkorting tot 24 uur door te
voeren. In Enschede zullen met ingang
van heden 613 mannen en vrouwen 24 uur
in de week gaan werken. Voor 63 perso
neelsleden was reeds eei'der vergunning
verleend om korter te werken. In Neede
zijn hierbij 188 mannen en 56 vrouwen be
trokken. In het bedrijf aldaar werken
reeds 40 personen een kortere werktijd.
Bij genoemde n.v. werken in totaal 1100
personen. De verkorting in de werktijd is
veroorzaakt door de achteruitgang in de
orderpositie.
Tot vrijdag 7 januari staat bij een syn
dicaat onder leiding van Hope en Co. de
inschrijving open op nominaal 7.344.000
7 pet. preferente aandelen Petroleum-In
dustrie maatschappij n.v. Koers van uit
gifte is 273 pet. De inschrijving is uitslui
tend voor houders van claims, in de ver
houding van 1 op 3. De nieuwe aandelen
geven recht op alle nog betaalbaar te stel
len dividenden. De claimhandel zal aan
vangen op dinsdag 21 januari. De storting
moet geschieden uiterlijk dinsdag 11
februari. Officiële beursnotering zal wor
den aangevraagd.
Het uitstaande kapitaal van de Dordt
sche bedraagt 66.096.000, waartegenover
een bezit aan aandelen „Koninklijke"
staat van nominaal 80.270.000. Dit geeft
recht tot inschrijving op 10.034.000 nieu
ws» aandelen „Koninklijke". Besloten is
het claimrecht verbonden aan het bezit
van aandelen „Koninklijke" geheel uit te
oefenen. Om hiertoe de middelen te ver
krijgen wordt het uitstaande kapitaal van
de Dordtsche vergroot met 22.032.000
aandelen. De uitgifte is zodanig, dat de
opbrengst bovendien ton naaste bij toerei
kend zal zijn voor de bestrijding van de
aan de emissie verbonden kosten. Het
voornemen bestaat de opbrengst van de
emissie boven pari te boeken op een reke
ning „agioreserve."
Uit de cijfers blijkt, dat de Dordtsche
na de emissies nominaal f 2.176.000 aan
delen „Koninklijke" meer zal hebben dan
het nominale bedrag van het alsdan uit
staande kapitaal Dordtsche bedraagt. Aan
genomen wordt dat zolang de preferentie
van het preferent kapitaal geen rol speelt,
op alle aandelen Dordtsche ten minste een
zelfde dividend, uitgedrukt in percenten,
beschikbaar gesteld kan worden als op de
aandelen „Koninklijke."
Het „Seeamt" te Lübeck heeft vandaag
het resultaat bekendgemaakt van zyn
onderzoek naar het vergaan van de vier-
master „Pamir", op 21 september vorig
jaar in de orkaan „Carrie".
De raad kwam tot drie oorzaken van de
ramp: Ten eerste is er niet goed met de
zeilen omgegaan, ten tweede is de lading
gaan schuiven en ten derde is de stabiliteit
verloren gegaan door het binnenstromen
van water in de ruimen.
De raad heeft zich niet beziggehouden
met het probleem der verantwoordelijk
heid. Ze had slechts tot taak de oorzaken
te vinden voor de ramp die 80 mensen
levens eiste.
ADVERTENTIE
Een depressie, die zaterdagmorgen bij
IJsland lag, ti'ok gedux-ende het weekein
de in diepte toenemend over het noorde
lijk deel van de Noordzee en Midden-
Scandinavië naar Finland en vult nu op.
Achter de depressie om voerden noorder-
stormen koude lucht rechtstreeks uit het
poolgebied via het zeegebied tussen Noor
wegen en Groenland naar de Britse eilan
den en het Noordzeegebied. In deze lucht
kwamen veel sneeuw- en hagelbuien voor,
welke plaatselijk van onweer vergezeld
gingen.
Storingsgebieden van kleine omvang
veroorzaken in de polaire lucht nu en dan
toeneming van de buienactiviteit. Des
nachts komt in deze lucht bijna overal en
kele graden vorst voor en naarmate de
windkrachten verder afnemen zullen de
temperaturen vooral des nachts nog lager
worden.
WEERRAPPORTEN
Temperaturenbuiten
en binnenland: heden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
a
i-
Dinsdag 21 januari
Zon op 8.36 uur, onder 17.07 uur.
Maan op 8.50 uur, onder 19.20 uur.
Maanstanden
28 jan. 03.16 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 21 januari
Hoog water 4.45 en 16.55 uur.
Laag water 0.26 en 12.45 uur.
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Vlv. Z.-Limb.
sneeuw
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
sneeuwbui
zwaar bew.
licht bew.
onbewolkt
sneeuwbui
mist
regen
zwaar bew.
onbewolkt
zwaar bew.
sneeuw
sneeuw
regen
geheel bew.
mist
geheel bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
geheel bew.
onbewolkt
wzw
w
windst.
w
nw
w
zw
wzw
wnw
windst.
wnw
windst.
w
zw
windst.
zo
w
zw
windst.
zo
w
zzw
windst.
w
zwaar bew. wzw
zwaar bew. w
zwaar bew. w
zwaar bew. wzw
onbewolkt zzw
licht bew. zw
onbewolkt wzw
onbewolkt zw
-5
■10
-8
-1
-2
-1
-1
-2
-2
-3
9
4
11
-2
-1
-1
6
8
1
2
-0
11
8
3
3
1
2
-0
-2
-2
-3
-1
M
■2
w s
h S
7
1
0
0,1
1
1
5
17
14
0
0
2
12
3
0,1
0
0,1
0
0
5
2
1
4
2
2
0,1
0,5
41. De heer Bigkops vond het vooruit
zicht, dat hem een slordige honderd jaar
ongeluk en rampen te wachten stonden
erg verontrustend. „Wat moet ik doen?",
vroeg hij vertwijfeld, „hoe kunnen die
rampen worden afgewend?" „Heel een
voudig", antwoordde Joris, „door de oor
zaak ervan weg te nemen. Draag uw spie
gels aan ons over, dan zullen wij wel met
enkele magische kunstgreepjes de slechte
invloeden weren". De eigenaar van de
spiegeltent was heel dankbaar voor dit
vriendelijke aanbod en zo laadde Joris
even later alle spiegels op een wagentje,
dat de heer Bigkops hiervoor beschikbaar
stelde. Panda en de magiër hadden dit
alles in zwijgende verbazing aangezien.
Maar toen zij met Joris wegreden kwamen
hun tongen los. „Broeder Goedbloed",
sprak de wijze meester, „uw verklaring,
dat een gebroken spiegel zeven jaar tegen
spoed betekent, is mij niet recht duidelijk.
Het komt me voor, dat dit een vorm van
bijgeloof is. die de Oosterse wijsheid niet
kent", „Zeer juist", antwoordde Joris, „het
ligt dan ook in mijn bedoeling, om met
behulp van de onvolprezen Oosterse wijs
heid, de tegenspoeden in voorspoed te doen
verkeren". „Hoe bedoel je?", vroeg Panda,
„wat wil je dan met die spiegels doen?"
„Dat zult ge weldra zien, manneke", ant
woordde Joris ontwijkend. Panda vroeg
maar niets meer, maar hij had het ver
moeden, dat Joris weer een of ander plan
netje had beraamd. En omdat hij zo lang
zamerhand de plannetjes van Joris was
gaan wantrouwen, vroeg hij zich bezorgd
af, wat hun nu weer boven het hoofd hing.
Vandaag is bij Werkspoor n.v. te Am
sterdam de eerste van 120 Werkspoor-
Leyland autobussen overgedragen aan de
Nederlandse Spoorwegen. De overdracht
geschiedde door de heer M. H. Damme
jr., directuer van Werkspoor.
De bussen werden aanvaard door de
president-directeur van de n.v. Nederland
se Spoorwegen, dr. ir. F. Q. den Hollan
der, die vergezeld was van de heer D. J.
Wansink, directeur van de N.S. en de heer
S. van de Vrugt, hoofdinspecteur-chef cen
trale inkoop- en magazijndienst.
Uit Engeland was overgekomen de di
recteur-generaal van de Leyland motors
Ltd., sir Henry Spurrier, vergezeld van
zijn expox-t-directeur.
De 120 nieuwe Werkspoor-Leylandbus-
sen zijn gebouwd in het bedrijf van Werk
spoor te Utrecht. De capaciteit van deze
bussen bedraagt 46 zit- en 25 staanplaat
sen. Opvallend is de verlichting van het
interieur, door middel van acht T.L. bui
zen. Deze is alleen mogelijk geworden
door het toepassen van de reflectie-vrije
bestuurderscabine waardoor de chauffeur
onder alle omstandigheden, een volkomen
ongehinderd uitzicht eeft door de voor-
en zijruiten, zonder dat zijn plaats afge
schermd behoeft te .vorden.
De bussen zullen dienst doen bij een
aantal dochtex-maatschappijen van de N.
S. waartoe onder meer behoren de N.B.M.
te Zeist, de Naco te Alkmaar, de Zuid
ooster te Gennep, de Gado te Hoogezand
en de WSM te Loosduinen. Reeds zijn 85
van deze bussen in bedrijf bij de Noord-
Zuid-Hollandse Vervoer Maatschappij
te Haarlem.
De Indonesische goud- en deviezenreser
ves zijn de afgelopen week opnieuw ge
daald. Volgens de cijfers van de laatste
weekbalans der bank Indonesia bedraagt
het dekkingspercentage thans 11.34 per
cent van de hoeveelheid geld in omloop en
andex*e opeisbare verplichtingen. De vori-
ge week was dit pei-centage 11,46.
De Nedex-lands-Duitse onderhandelin
gen onder leiding van oud-minister mr.
J. W. Beyen en prof. E. Kaufmann over
de grenscorrecties en het Eems-Dollart-
probleem hebben opnieuw geen definitie
ve resultaten opgeleverd.
Na do besprekingen, in Den Haag, die
van woensdag tot en met zaterdagmorgen
duurden, werd in een officieel communi
qué der beide delegaties medegedeeld,
dat over het gehele samenstel der te be
handelen vraagstukken is gesproken. In
het overleg over financiële kwesties wer
den tevens deskundigen betrokken. De
besprekingen hebben volgens het commu
niqué tot verdere opheldering en precise
ring der wederzijdse standpunten geleid.
Drie nieuwe commissies zullen de on
derhandelaars terzijde staan. Eén daar
van zal de grenscorrecties van 1949 (Tud-
dern, Elten enz.) bespreken. De vraag
stukken van de territoriale zee voor de
Eemsmond zullen in een tweede commis
sie worden bestudeerd. Een juridische
commissie zal de kwesties in vei'band met
het Eems-Dollartvraagstuk behande
len. Er zijn nog geen definitieve plannen
gemaakt voor een nieuwe ontmoeting dei-
delegatieleiders. Over de maatregelen
van Nederlandse zijde, welke moeten wor
den getroffen wegens het vertrek van mr.
Beyen naar Parijs is nog geen beslissing
genomen.
Eerste Nederlandse aviatrice
In de ouderdom van 74 jaar is in het
Zeehospitum te Kijkduin overleden de
eerste Nederlandse aviatrice, mevrouw
Beatrix de Rijk. Zij behaalde haar vlieg
brevet te Reims in Frankrijk op 6 okto
ber 1911. Zij leerde vliegen zonder instruc
teur naast zich en moest zichzelf zien te
redden. Voor haar vliegbrevet maakte zij
tien vluchten boven het vliegveld op een
hoogte van 100 meter. Zij moest in 1914
Frankrijk verlaten. Teruggekeerd in Ne
derland verzocht zij de minister van oor
log voor de Nederlandse militaire lucht
vaart te mogen vliegen. Haar verzoek
werd afgewezen, omdat men geen vlieg
tuigen beschikbaar had.
In de ruimte. Meer dan 1.300 Russen en
een onbekend aantal buitenlandex-s heb
ben zich opgegeven voor een vlucht in
de ruimte, aldus bericht de „Pravda",
het orgaan van de Russische commu
nistische partij. Een der buitenlanders,
een Peruaan, verzocht de Sovjetrege
ring indien men hem zou uitzoeken voor
een reis in de wex-eldruimte, een ver
zekering van 50.000 dollar af te sluiten.
Ontspanning. De Jordaanse autoriteiten
hebben verscheidene maatregelen, die
indertijd uit veiligheidsoverwegingen
waren genomen, opgeheven. Zo is er
met ingang van maandag 's nachts
weer autoverkeer tussen de steden en
dorpen toegestaan, koorts zijn de Jor-
daniërs, die het land willen verlaten,
niet meer verplicht een uitx-eisvisum
aan te vragen.
Inspanning. De schuld van allen, die
krachtens de staat van beleg in Jor
danië zijn gearresteerd zal door een
speciale commissie worden onderzocht,
aldus is officieel in Amman bekend
gemaakt. In de commissie, die alle
gevangenissen en interneringskampen
zal bezoeken en de premier rapport zal
uitbrengen, hebben onder meer de mi
nisters van Binnenlandse Zaken, Eco
nomische Zaken, Justitie en Defensie
zitting.
Vloedgolf. De Noord-Ecuadoriaanse stad
Esmeraldas is door een vloedgolf, ver
oorzaakt door een aardbeving, geteis
terd. Tenminste veertien personen zijn
om het leven gekomen, 45 werden ge
wond en vier worden nog vermist. On
geveer de helft van de gebouwen en
woningen in Esmeraldas is vernield.
Een vleugel van het kinderziekenhuis
stortte in, ten gevolge waarvan een
aantal kinderen om het leven kwam.
Klacht. In afwachting van de bijeenkomst
in Ankara van de economische com
missie van het Bagdadpact heeft het
onafhankelijke Turkse blad „Cumhu-
riyet" er zich over beklaagd dat „het
neutralistische India wèl een Ameri
kaanse lening van 300 miljoen dollar
ontvangt, maar Turkije, dat door de
NAVO en het Bagdadpact met de Ver
enigde Staten is /erbonden, een der
gelijk bedrag niet kon krijgen".
Bezetters. In de omgeving van Baida in
Zuid-Jemen, hebben Engelse troepen
vier dorpen bezet en de bewoners ver
dreven, aldus heeft de Jemenitische on-
der-minister van Buitenlandse Zaken,
Hassan Ibn Ibrahim, in Caïro verklaard.
Gematigd. Ferhat Abbas heeft berichten
als zou hij uit de leiding van het Alge
rijnse Nationale Bevrijdingsfi'ont zijn
gestoten, nadrukkelijk ontkend. Abbas
wordt algemeen beschouwd als een ex
ponent van de gematigde groepen, die
menen dat door onderhandelingen met
Frankrijk iets kan worden bereikt.
Maak het kort. Burgemeester Robert
F. Wagner van New York heeft een
beroep op alle grote Amerikaanse auto-
fabrieken gedaan kleinere wagens te ver
vaardigen en aldus mede te helepn het
parkeerprobleem op te lossen. Door de
fabricage van steeds grotere auto's is
de afgelopen tien jaar de parkeerruim
te in feite met 15 percent afgenomen.
Enkele spitse verslaggevers hebben
ontdekt, dat Wagner zelf in een 5 meter
en 94 cm lange auto rijdt
Gcpaf. Syrische troepen zouden zondag
het vuur hebben geopend op Israëlische
vissers op het meer van Tiberias. Nie
mand werd gewond. Voorts zou even
eens in het gebied van Inhula zijn ge
schoten, waarbij een Israëlische fierder
licht zou zijn gewond.
Protest. Noox-d-Koreaanse journalisten
hebben een tweedaagse protestbijeen-
kom^t gehouden tegen de „onderdruk
king van de persvrijheid door de rege
ring van de republiek van Zuid-Korea",
aldus een bericht van het persbureau
Nieuw China. Volgens het bericht kwa
men meer dan 800 journalisten en pro
fessoren in Pjongjang samen om „te
px-otesteren tegen de onderdrukking van
de pex-svrijheid door de Syngman Rhee-
kliek in Zuid-Korea".
Mislukt. In een school voor negerkinderen
te Chattanooga (Tennessee) is zondag
een bom ontploft. Er was slechts ma
teriële schade.
Heel gewoon. De Russische geleerde prof.
Ivan Bardin heeft in een blad voor in
dustrie en economie geschreven, dat
het binnenkort heel gewoon zal zijn,
dat men lood in goud verandert. Ook
zal men over niet al te lange tijd zeld
zame -chemische produkten gemakke
lijk kunnen bereiden uit heel gewone
grondstoffen.
DE VIS werd in de voor-christelijke tijd
veelvuldig als magisch teken gebruikt,
doch van de 2de tot het eind van de 4de
eeuw is de afbeelding van de vis kenteke
nend voor talloze christelijke opschriften
of muurschilderingen. Het teken wordt
aangetroffen op sarcofagen, grafstenen,
lampen, katacomben, maar vooral ook op
draagbare voorwerpen zoals amuletten, ge
graveerde stenen, ringen e.d.
en heeft de christenen klaar
blijkelijk gediend als een on
opvallend symbool van hun
belijdenis. Het is mogelijk, dat
woord en voorstelling aanvan
kelijk uitsluitend de begrippen
christendom en christenen
hebben uitgedrukt, als teken
dus waarmee de christenen zich aan el
kaar kenbaar maaktenMet de term
„woord" bedoelen we hier uiteraard niet
het Nederlandse woord „vis", maar het
Griekse woord, dat „ichthys" luidt. In de
tijd van de Kerkwede, toen het belijden
van het christendom niet langer levens
gevaarlijk was, behoefde de vis niet langer
als geheimteken dienst te doen, evenmin
als het woord „ichthys", dat toen alge
meen als een acrostichon werd opgevat,
dus als een samentrekking van de begin
letters van een spreuk. In deze zin heeft
Augustinus, die in de tweede helft van de
4de eeuw leefde, „ichthys" verklaard als
een samenvoeging van de beginletters der
Griekse woorden: Jezus Christus Gods
Zoon Verlosser. Sinds Origines, dus sinds
de tweede helft van de derde eeuw, is deze
opvatting vrij algemeen.
Het spreekt welhaast vanzelf, dat er
over het vis-teken de nodige misverstan
den zijn ontstaan. Schilderingen in de
Romeinse catacomben, die vis en brood
uitbeelden, zijn bijvoorbeeld in eucharisti
sche zin uitgelegd, terwijl de verbinding
van vis en brood in dit verband toch veel
eer zou moeten duiden op de wonderbaar
lijke spijziging, waarvan in Marcus (6 38-
44) gesproken ivordt. Clemens van Alexan-
drië, die omstreeks het jaar 200 leider was
van de catachetenschool in die stad, ver-
v gelijkt de chirstenen met vis
sen, wellicht gedachtig aan
de uitspraak: „Ik zal u vis
sers van mensen maken".
Zijn tijdgenoot Tertulianus
onderscheidt echter deze vis
sen (christenen) reeds van
Ichthys (Christus), daarbij
het Griekse woord gebrui
kend, hoewel hij in het Latijn schrijft.
Vooral dit laatste is heel belangrijk, om
dat. hieruit blijkt, dat het vis-teken in die
tijd reeds op twee manieren werd beoor
deeld, t.w. als symbool van het acrosti
chon „ichthys", maar óók als „bekeerde"
in de zin van boven aangehaalde tekst. In
dit verband, is het duidelijk dat ook vissen
afgebeeld konden worden op de mozaïek
bodems van doopbassins. De vondsten hier
van bewijzen uitsluitend, dat de betekenis
van het vissymbool door die groep van
christenen met de doop in verband werd
gebracht, zij bewijzen niet, dat de vis als
symbool van het acrostichon niet gangbaar
zou zijn geweest. Integendeel, beide op
vattingen hebben naast elkaar bestaan.
Over vissen gesproken, maar nu als
werkwoord gebruikt, we zullen u een héél
bijzondere methode leren.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden)
H. Vétillon
