Benelux Economische Unie getekend in de Ridderzaal te Den Haag lil Grootmoedig Russisch onthaal voor Amerikaanse satelliet OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT L HET WEER Welvaartsgarantie voor de drie landen en steunpilaar voor Europa Premier Drees: de weg terug nu afgesloten Russische geleerden uiten de hoop op ruimtelijke samenwerking Een stap dichter bij Benelux k Metaal industrie A Electro technische industrie en Papier industrie Kouder De Koningin in Zwitserland Overvallers tijdens poging tot beroving gearresteerd Deel van de mijn „Julia" onder water Vrede in de ruimte Nederlandse represaille Sluiting van Indonesisch consulaat in Paramaribo Het woord is aan 72e JAARGANG No 175 MAANDAG 3 FEBRUARI 1958 303e JAARGANG No 23 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijk* Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven D ami ate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman IN DE RIDDERZAAL te Den Haag is lieden het verdrag van de Economische Beneluxunie ondertekend door de premiers en ministers van Buitenlandse Zaken van België, Luxemburg en Nederland. Het verdrag moet thans nog door de drie parlementen worden geratifi ceerd alvorens het van kracht wordt: het vrij verkeer van goederen, personen, kapitaal en diensten en een onderling samenhangend beleid op economisch, finan cieel en sociaal gebied. Het Unieverdag wordt voor vijftig jaar aangegaan, waarna het stilzwijgend wordt verlengd met telkens tien jaar. Na een toespraak door dr. Drees volgde om tien over half een de ondertekening door de premiers Bech van Luxemburg, Van Acker van België, Drees van Neder land en de ministers van Buitenlandse Zaken van België en Nederland, de heren Luns en Larock. Premier Bech tekende tevens in zijn hoedanigheid van minister van Buitenlandse Zaken. NEDERLAN D11 m i Ijoen inw. Totale oppervlakte 65.000 km? Belangrijke havens ©Kolenmijnen Al Olie Dr. Drees zei dat naar zijn mening de grote kracht van het verdrag ligt in het feit, dat het naar zijn be ginselen steunt op de wilsovertuiging van de drie volke ren. Hü gaf een historisch over zicht, waarin hij wees op het na oorlogs herstel, dat voor Nederland veel moeilijker Is geweest dan voor België en Luxem burg. Dr. Drees zei daarna: „Het begrijpelijke on geduld van velen ten spijt, hebben wij echter zorg vuldig de weg van revolutiebouw en van goedkope successen verme den. Wanneer de omstandigheden voortgang moge lijk maakten, werd deze tot stand ge bracht. Wanneer daarentegen het klimaat ongun stig was, hebben we stilstand aan vaard. Naar mijn mening hebben wij een juiste ge dragslijn gevolgd. Nu is de Benelux maar nog met onvolkomenheden, die op basis van dit verdrag dienen te worden verzet. Ik zou de nadruk willen leggen op moeten, want een terugtreden op de Bene- luxweg is thans niet meer mogelijk. Wij moeten doorgaan, en ik zou willen zeggen, wij gaan door totdat het einddoel volledig is bereikt: een volledig gemeen schappelijke markt, waarin goederen, dien sten, arbeid en kapitaal vrij kunnen circu leren, waardoor wij allen het hoogst moge lijke profijt kunnen hebben van onze hulp bronnen en van onze arbeid. Wij zullen ech ter niet louter de blik naar binnen mogen keren. Door de totstandkoming van de Europese verdragen is immers tussen de Beneluxlanden en de andere EEG-partners een nieuwe verhouding tot stand gekomen, die beloften voor de toekomst inhoudt. De eventuele totstandkoming van een vrijhan- delsgebied in West-Europa zal verdere perspectieven kunnen openen. Benelux was het eerste begin van dit ontwikkelings proces en is daardoor geworden voorbeeld en stimulerend element. Benelux heeft in zekere mate gefunctioneerd als motor der internationale samenwerking en het Unie verdrag zal onze landen in staat stellen een grote kracht te ontwikkelen, waardoor wij des te beter uitgerust onze bijdrage kunnen leveren in het bereiken van een grotere economische eenheid van West- Europa, een eenheid die de Westeuropese mens nieuwe ontplooiingsmogelijkheden verschaft en voor hem nieuwe verten schept." ©Lood 'Jzer Koper .texliel industrie ADVERTENTIE BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 134-39 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 FALCON WOLLEN TWEEDJASSEN VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van maandagavond tot dinsdagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Aanvankelijk opklaringen. Over wegend lichte vorst. Weinig wind en plaatselijk mist. Mor gen in de loop van de dag toe nemende bewolking, overwe gend droog weer. Zwakke tot matige zuidwestelijke wind. Iets lagere middagtemperaturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN PAGINA'S De Luxemburgse premier Joseph Bech sprak eveneens over de verhouding Bene- lux-Europa en zei dat het unieverdrag reeds een eindpunt en samenvatting van ervaringen is, terwijl de Euroverdragen nog slechts in een beginstadium zijn. Ook premier Bech zei dat er nu geen weg terug meer is, al blijven er voorlopig nog be perkingen van de grote beginselen der Unie: „Wij hebben moeten zorg dragen voor overgangsbepalingen en garanties, zelfs na een langdurige proefneming, maar het is zeker, dat wij heden door onze hand tekening een belangrijk resultaat conso lideren, dat hoog is uitgegroeid boven het precaire begin van tien en vijftien jaar geleden". De Benelux moet een onont bindbaar complex worden, zo zei hij, dat boven de particularistische belangen van elk der drie staten uit een gemeenschappe lijk belang en een gedeelde lotsbestem ming zal weten te erkennen. Het zal de trots van onze drie landen zijn, zo besloot de leider van de Luxemburgse regering, de weg te hebben gebaand voor de econo mische eenheid van Europa, die aan het oude continent de plaats zal terugschenken waarop het, gezien de door zijn volkeren gedane inspanning, zijn wetenschap, zijn denkbeelden en zijn cultuur, in de wereld recht heeft. Premier Van Acker De Belgische premier Achiel van Acker gewaagde van grote trots over hetgeen be reikt is. Wat wij bereikt hebben zei hij is indrukwekkend, wat wij nastreven is nog grootser. Op de drempel van dit Koningin Juliana is Zondag të Grindel- wald in Zwitserland aangekomen, waar zij een vakantie van twee weken zal door brengen. In de afgelopen nacht omstreeks kwart over een hebben twee jongemannen op de Potgietersingel in Zwolle een poging ge daan de 51-jarige P. Rosman te beroven. Deze poging is mislukt en de politie heeft de twee, de twintigjarige betonemailleur G. B. en de 23-jarige televisiemonteur M. J. ter B., beiden uit Zwolle, ingerekend. De heer Rosman liep omstreeks één uur over de Grote Markt te Zwolle, waar hij de twee jongemannen tegenkwam, aan wie hij vertelde, dat hij geen onderdak had. „Ik heb nog wel een bed voor je", zei B. „Kom maar met ons mee". Ze liepen naar de Pot gietersingel, waar de beide jongemannen hem te lijf gingen. Zij eisten zijn geld, maar het slachtoffer bleek niets bij zich te hebben. Iemand, die meende, dat er een ruzie gaande was, belde de politie, die nog net op tijd kwam om de overvallers, die elkaar pas die avond hadden leren kennen, te arresteren. Zij bekenden hun slachtoffer te hebben willen beroven. Het slachtoffer, dat onder meer een lichte hersenschudding had opgelopen, is in een ziekenhuis opge nomen. nieuwe Europa dient Benelux zich aan aldus Van Acker als een waarborg en een les Voor de toekomst. In de gemeen schappelijke markt van morgen zullen on ze verenigde landen over een grotere in vloed beschikken dan degene, die ze af zonderlijk hadden kunnen verwerven. Deze unie zal de belangen van de kleine landen ten aanzien van grotere partners vrijwaren. Het doel van Benelux is de eco nomische expansie, die aan de basis ligt van de maatschappelijke vooruitgang. Het lijdt geen twijfel dat wij in moeilijke ogen blikken verenigd zullen blijven, dank zij onze wederzijdse steun, en in de jaren van voorspoed dank zij onze gezamenlijke wel vaart. Gewis zullen we onder elkaar een weldoende wedijver en een concurrentie- geest moeten behouden die ons zullen aan zetten tot een betere industriële organi satie en tot de algemene verlaging van onze kostprijzen. Maar we zullen ook el kaar moeten bijstaan, elkaar moeten hel pen opdat onze unie een economische ge meenschap wordt in de ruimste betekenis van het woord. Maar ik zie nog een andere taak, die verder reikt dan de economische achtergrond. Zonder afbreuk te doen aan hun autonomie of hun eigen geaardheid, gaan onze landen thans inniger samen werken aan sociale verwezenlijkingen, aan wetenschappelijk onderzoek en aan cultu rele. uitstraling. In de mijn „Julia" te Eygelshoven heeft men tijdens het weekeinde een verbeten strijd geleverd tegen het water. Door een plotselinge doorbraak liepen op de 365- meter een aantal gangen onder water. Deze doorbraak had plaats onder Duitse bodem, halverwege de Limburgse grens en de Duitse stad Alsdorf. Met man en macht is men erin geslaagd betonnen dammen op te werpen Thans leidt de stagnatie tot een produk- tie-uitval op de mijn „Julia" van ongeveer 600 ton per dag van de 2.500 ton die nor maal worden geproduceerd. ::i:; -.iï^rw-ixlx Voor haar vertrek, naar de West maakte prinses Beatrix kennis met de bemanningsleden van het vliegtuig, dat haar derwaarts zou brengen. De Prinses vertrok om halfvier van Schiphol. Bij het vliegtuig nam zij met een kus afscheid van haar moeder en haar zusjes Margriet en Marijke. Zij maakte de reis met haar gevolg in een afgescheiden deel achterin het vliegtuig. Met hetzelfde toestel reisden nog een vijftigtal passagiers naar de West. De vliegtocht ging via Genève naar Lissabon, Salt Island op de Kaapverdische eilanden naar Parama ribo. Daar stapte prinses Beatrix over in de D.C6 „Prinses Margriet", die haar naar Willemstad op Curagao bracht. MOSKOU (UP) Van de onderste tot de hoogste lagen van de Russische maat schappij heeft men zonder uitzondering met ridderlijkheid en welgemeende geluk wensen het lanceren van de eerste Ameri kaanse aardsatelliet begroet, seint de medewerker van „United Press" Henry Shapiro uit de Russische hoofdstad. Ja, er heerste zelfs enthousiasme, dat duidelijk zichtbaar was, zowel in officiële als in particuliere kring. Uit naam van de hoog ste Russische wetenschappelijke autoriteit seinden Alexander Ncsmejanov, president van de Academie van Wetenschappen en de academicus Ivan Bardin, voorzitter van het Russische comité voor het Internatio nale Geofysische jaar, hartelijke gelukwen sen naar de Amerikaanse satelliet-geleer- den. Zij gaven uitdrukking aan de verwach ting, dat „een gemeenschap van Russische en Amerikaanse spoetniks, rond de aarde vliegend, de wetenschap zouden verrijken met nieuwe ontdekkingen en de samen werking tussen de geleerden van onze lan den voor vredelievende doeleinden zou versterken." De toon van de Russische reactie werd aangegeven door de communistische partij leider Nikita Kroesjtsjev, zelfs nog voordat de „Explorer" rond de aardbol was be gonnen te cirkelen. Want Kroesjtsjev had al voor de Opperste Sovjet op 6 november verklaard, dat Rusland een „gemenebest van aardsatellieten" met vreugde zou be groeten. Het nieuws over de Amerikaanse lan cering werd herhaaldelijk via de radio uit gezonden en is in alle Russische bladen vandaag op in het oog vallende wijze gepubliceerd. Bovendien werden er uit voerige berichten afgedrukt over de bij zonderheden en de prestaties van „de ontdekkingsreiziger". WASHINGTON (AFP) In Washington is men van mening, dat de Amerikaanse positie bij de voorbereidende besprekingen en de studie van de methoden, die zouden kunnen leiden tot een topconferentie, be langrijk versterkt is door het feit dat er een kunstmaan is gelanceerd in de V. S. In officiële Amerikaanse kringen legt men er de nadruk op dat de Amerikaanse ge leerden er in geslaagd zijn hun kunstmaan een hogere graad van wetenschappelijke volmaaktheid te geven dan die, welke de Russische kunstmanen bezitten, of bezeten hebben. „Nóg vg"f jaar achter" (Reuter) Werner von Braun, de Duit se „vader" van de Amerikaanse kunstmaan, heeft gewaarschuwd, dat de Vere'nigde Staten vijf jaar nodig zullen hebben om de Sovjet-Unie op het gebied van de techno logie der raketten in te halen. Hij lichtte toe dat, indien men ervan uitging, dat de Verenigde Staten thans één jaar op de Sovjet-Unie achter waren, zjj vijf jaar nodig zouden hebben om haar in te halen, aangenomen dat de Russen op dezelfde voet als thans vorderingen zouden maken. Het schijnt dat drie van de „verklikkers" aan boord van de Explorer voor het ver strekken van gegevens over meteorieten door beschadiging niet goed werken. Dit kan geschied zijn bij de zeer krachtige luchtdruk, die zich heeft ontwikkeld bij het lanceren van de kunstmaan, doch het kan ook een gevolg zijn van een dichter zijn van de „meteoritenregens" dan ver wacht werd. Dit zou weer betekenen dat er op de hoogte, waar de „verkenner" zijn baan be schrijft en die volgens sommige gegevens WASHINGTON (AFP) De Ameri- 3 kaanse vice-president, Richard Nixon, 3 heeft zondag in een vraaggesprek aan- gedrongen op internationale samen- 3 werking bij de ruimtevaart, „opdat het 3 gevaar van een oorlog met ruimte- wapens vermeden worde". „Indien de volken der Sovjet-Unie en van de Verenigde Staten samenwerken om de vrede te bestendigen en te ver sterken, zullen zij voor zichzelf en de rest der wereldbewoners veel meer be reiken dan in een wedloop om de mili taire oppermacht in de oneindige ruim te". aldus Nixon, die ook nog verklaar de dat de Amerikaanse kunstmaan „verkenner", een „satelliet van de vrede", een veelomvattende stimulans voor Eisenhowers voorstellen, om een 3 internationale overeenkomst voor de 3 ruimtevaart te sluiten, zou rr.oeten zijn. Q ocooooocoooc)ooc>ocoocoooocxxxx<)ooooococ50oooooooooocoooco hoger is dan die van de Russische kunst manen, meer meteorieten voorkomen, dan men waarschijnlijk heeft geacht. Dr. Von Braun heeft meegedeeld dat de „exotische" brandstof die in de eerste trap van de raket is gebruikt. Hidyne heet. Hij wilde niet zeggen hoe deze chemische stof is samengesteld. Hij zei, dat hij en zijn ploeg plannen hebben om een aardsatel liet van 500 kilo te lanceren. Hij wist niet wanneer dat zou gebeuren. Het research-instituut van de Ameri kaanse marine en de Amerikaanse Akade- mie van Wetenschappen blijken aanzien lijk te verschillen over de baan van „Ex plorer" De marine houdt nog altijd 3200 en 370 als maximum en minimum-hoogten Toen het toestel van prinses Beatrix naar de startbaan taxiede, wuifden de Koningin en de achterblijvende prin sessen haar vrolijk een goede reis toe. aan, de deskundigen van de Akademie van Wetenschappen zijn thans van oordeel, dat deze cijfers 2750 km en 320 km behoren te zijn. Het net van radiostations, dat de signa len van de satelliet opvangt, ressorteert onder de marine. Dr Werner von Braun heeft ook erkend dat de „Vanguard-raket" van de marine „een superieur ontwerp" is, vergeleken met de „Jupiter-C" van het leger, ook al slaagt deze er nog niet in, de kunstmaan op te zenden Londense meningen Onze correspondent te Londen meldt, dat men daar de radio-uitrusting van de Spoet nik betrekkelijk conventioneel vindt ver geleken bij de veel lichtere Amerikaanse. De Amerikanen kunnen daarom hetzelfde wetenschappelijke werk verrichten, maar in een kunstmaan, welke een veel kleiner lanceerprojectiel vereist. Sommigen geloven dat de Amerikanen met hun lichtere satelliet op het punt staan om kleine, onbemande raketten naar de maan te zenden en dat ze misschien de Russen op dit gebied zullen kloppen. Naar wij van Indonesische zijde in Den Haag vernemen heeft de Nederlandse re gering ban Indonesië verzocht „onverwijld over te gaan tot sluiting van het consulaat in Parabaribo". In de nota, die zaterdagochtend om twaalf uur op het ministerie van Buiten landse Zaken door de chef kabinet en pro tocol, jhr. mr. W. E. van Panhuys, is aan geboden aan de waarnemend zaakgelas tigde van Indonesië in Den Haag, de heer Abdul Hakim Lubis, wordt gezegd, dat de Nederlandse regering dit besluit heeft ge nomen air gevol van een overeenkomstig besluit van de Indonesische regering om de Nederlandse consulaten in Indonesië te sluiten, en dat terzake overleg is gepleegd met de landsregering van Suriname. Naar verder van Indonesische zijde wordt vernomen kan worden verwacht, dat het Indonesische consulaat in Parama ribo zeer spoedig zal worden gesloten, hoe wel in de nota geen datum wordt genoemd. Aan het hoofd van dit consulaat staat de heer Darusman met de rang van consul. De staf bestaat uit drie Indonesische vice- consuls, de heren Surjadi, Sugeng Pusoro en Salsono. In Suriname verblijven onge veer 60.000 Indonesiërs, van wie de mees ten van Javaanse afkomst zijn. Generaal Sherman: De oorlog hangt me de keel uit. De glo rie ervan is maneschijn. Enkel zij die nooit de ellende van het slagveld heb ben meegemaakt, schreeuwen luid om bloed en wraak. De plechtige ondertekening van het ver drag tot vorming van een Economische Unie tussen Nederland, België en Luxem burg is een historische gebeurtenis, maar niettemin een gebeurtenis waarvan de praktische betekenis niet mag worden overschat. Want door deze ondertekening wordt geen situatie geschapen, die voor dien nog in het geheel niet bestond. Eerder kan worden gezegd dat de ietwat verwar rende toestand, die de laatste jaren ge leidelijk is ontstaan door het totstandkomen van allerlei afzonderlijke akkoorden bin nen het kader van de zogenaamde „Voor- Unie". dank zij dit verdrag in meer ge ordende banen is geleid en een hechtere juridische fundering heeft gekregen. En dit is opzichzelf zeker belangrijk. Daarnaast heeft de plechtigheid van heden ook een grote symbolische betekenis. Want het doel, waarnaar de regeringen van de drie landen veertien jaar lang heb ben gestreefd zij het zeker niet altijd met onverflauwd enthousiasme en ook niet steeds met de nodige haast is door de ondertekening van het verdrag eindelijk, althans in principe en tot op zekere hoogte ook in de praktijk, een feit geworden. Uit de woorden „in principe" en „tot op zekere hoogte" blijkt, dat er van een volledige verwezenlijking van het doel nog niet kan worden gesproken. En inderdaad, er is nog altijd een groot aantal punten waarop het verdrag van de Economische Unie niet veel meer dan een dode letter is en dit voor lopig nog zal moeten blijven. De verdrags tekst wemelt trouwens van de uitzonde ringsbepalingen en de ontsnappingsclau sules, en pas als deze overbodig zullen zijn geworden, zal de Unie in de volle zin van het woord een feit zijn. Zelfs als er geen onverwachte moeilijkheden ontstaan, zal het toch nog wel vijf tot zeven jaar duren eer het zo ver is dat de Unie als een enigs zins gaaf geheel kan worden beschouwd. Men kan er het hoofd over schudden, dat er voor het totstandbrengen van de econo mische integratie der drie landen, die in 1944 als een na-oorlogs doel-op-korte-ter- mijn voor het grijpen leek te liggen, in totaal dan toch ongeveer twintig jaar nodig zullen zijn geweest. Maar dat zou een onderschatting zijn van de enorme moeilijkheden, die overwonnen moeten worden om in onze tijd, waarin de econo mie ongehoord gecompliceerde vormen heeft aangenomen, landen met verschil lende levensstandaarden, verschillende loonpeilen en prijsniveaus, verschillende sociale eisen en inzichten, tot een econo mische eenheid te maken. Moeilijkheden, die ook daarom zo uitzonderlijk groot zijn omdat een moderne economische eenheid bijna niet denkbaar is zonder de daarbij aansluitende eenheid op sociaal gebied. En de Interparlementaire Beneluxraad heeft er onlangs op gewezen, dat het streven naar sociale eenheid, althans naar „nauwer aangehaalde sociale banden", zelfs nu in het verdrag nog niet voldoende tot uiting komt. In dit opzicht zal de praktijk vermoede lijk wel een stuwende inidped hebben, want zij dringt altijd tot ae verwezen lijking van historische noodzaken, ook al moeten daarbij de grootst mogelijke hin dernissen worden overwonnen. Hetzelfde geldt voor het probleem van de schepping ener monetaire Benelux-unie. dat zich (zo als onze Brusselse correspondent elders in dit blad betoogt) nu aandient. Een zeer hechte aaneensluiting van de drie landen op monetair gebied zou inderdaad een stap van hei uiterste gewicht zijn voor het be reiken van een goed-functionerende econo mische eenheid, naar binnen zowel als naar buiten. En de bepalingen, welke het vandaag ondertekende verdrag over dit onderwerp bevat, laten nog zeer veel ruimte voor een intensieve ontwikkeling in die richting. Intussen betekent de plechtigheid van heden nog niet, dat het Unie-verdrag nu ook dadelijk in werking kan treden. Het moet eerst nog worden geratificeerd na goedkeuring door de parlementen van de drie landen en er moeten allerlei organen worden geïnstalleerd. Moeilijkheden zijn daarbij niet te verwachten, maar wel gaan er opnieuw een aantal maanden mee heen, zodat het vermoedelijk wel 1 januari 1959 zal worden vóór de Unie, formeel gespro ken, bestaat. De nieuw-gevormde organen zullen zich dan niet alleen moeten bezig houden met het uitvoeren van de verdrags bepalingen. maar zich bovendien één grote taak moeten stellen: het verder vergroten, verdiepen en verinnigen van de samen werking der Benelux-landen. Simon Koster

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1