Gouden koetsen ïn dubbele rijen
Waarom de schrijver W. F. Hermans
de Verzetsprijs weigerde
NAAIMACHINES
Timmerman zou veiligheidsman
in ertsbunker geduwd hebben
VRIJDAG 7 FEBRUARI 1958
3
Van verongelukte bromfiets
berijders was de helft
ouder dan 50 jaar
Eerste Europese sociale
conferentie in Luxemburg
VenhoJk
SAN FRANCISCO
die zijn heerlijk!
De reis door Zuid-Afrika
van minister Suurhoff
Uitslag van de Poolse
raadsverkiezingen
Fotoarchief in Amsterdam
itiruil-canipagne
tijdelijk 20„/n
reductie
SOLAFABPIEK M.J.GERRITSEN NV. ZEIST
HAARLEMSE RECHTBANK
Gp de
^Praatótoel
Poging tot diefstal in winkel
te Santpoort
„Martha" van Flotov door
de Nederlandse Opera
CBS-statistiek toont aan
Het gevaar voor berijders van bromfiet
sen blijkt volgens het zo juist verschenen
rapport van het Centraal Bureau voor de
Statistiek voor een groot deel gelegen in
het zogenaamde kruisende verkeer. De
cijfers tonen aan, dal bij ongelukken op
kruispunten de bromfietsers er ongunsti
ger afkomen dan de wielrijders over
de periode 1951 tot en met 1954 is 47 pet.
der dodelijk verongelukte bromfietsberij
ders betrokken geweest bij ongevallen
met kruisend verkeer: voor de categorie
wielrijders bleef dit soort ongelukken be
perkt tot 33 pet.
In diezelfde periode overleden als ge
volg van een ongeval in totaal 467 brom
fietsers en 1883 wielrijders. De A.N.W.B.
deelt mee, dat de oorzaak van de ongun
stige positie van de bromfietsers bij onge
vallen met kruisend verkeer vooral moet
worden gezocht, in de slechte herkenbaar
heid ten aanzien van zowel fietsers als mo
torrijders. Daardoor is het moeilijk te be
palen of er al of niet voorrang dient te
worden verleend en ook het schatten van
de sneldheid is dientengevolge dikwijls een
zware opgaaf. Verder blijkt uit het onder
zoek van het C.B.S. dat de kwetsbaarheid
van bromfietsers, ouder dan 50 jaar, vier
maal zo groot is als die van de jongere
leeftijdsgroepen. De helft van alle brom
fietsongevallen met dodelijk afloop betrof
bromfietsberijders van boven de 50
jaar. Tenslotte vonden ongelukken met
oudere bromfietsberijders voornamelijk bij
het oversteken plaats; de ongelukken,
waarbij jongeren waren betrokken, bij het
inhalend verkeer.
LUXEMBURG fAFP). - Donderdag is
fe Luxemburg, onder voorzitterschap van
de Belg Auguste Cool, voorzitter van het
verbond van christelijke vakorganisaties
in de E.G.K.S. een Europese sociale con
ferentie begonnen, die georganiseerd werd
door het internationaal christelijk vakver
bond. Onderwerp van bespreking is „de
sociale kanten van de Europese Economi
sche Gemeenschap".
De Fransman Jacques Tessier, secreta
ris-generaal van het Internationaal Chris
telijk Vakverbond, besprak in een rapport
de sociale en economische vraagstukken,
dir ontstaan door de toepassing van de
verdragen voor Euratoom en gemeen
schappelijke markt. Hij is van mening, dat
een geleidelijke, zij het ook zeer langzame
egalisatie van de lonen in opwaartse rich
ting zal gaan en wenst een coördinatie van
de politiek van de vakverenigingsorgani
saties op het gebied van lonen en collec
tieve arbeidsovereenkomsten, rappor
teur wijst ook op de noodzakel <heid van
een harmonisering van de nationale poli
tiek op het gebied van prijzen en investe
ringen. Verder oefent Tessier scherpe kri
tiek uit op het Engelse voorstel voor het
vrijhandelsgebied, dat volgens hem de
economische garanties, die in het verdrag
van Rome zijn opgenomen, in gevaar
dreigt te brengen.
ADVERTENTIE
De trots van Verkade dat is en blijft
de San Francisco. Próef die verruk
kelijk croquante biscuit, zo pittig en
vol van smaak. Geniet er van: San
Francisco is een ware traktatie.
„Meer Nederlandse emigranten"
De Nederlandse minister van Sociale Za
ken en Volksgezondheid, J. G. Suurhoff,
heeft bij zijn vertrek naar Rhodesia in Jo
hannesburg verklaard, dat hij zeer te
vreden is over wat hij van de economische
toestand in Zuid-Afrika heeft gezien en
dat hij meer Nederlanders zal aanraden
daarheen te emigreren.
De minister, die twee weken in Zuid-
Afrika heeft doorgebracht, vertelde aan
de pers dat hij een driehonderdtal Neder
landse immigranten had ontmoet. Zij wa
ren tevreden en verkeerden in behoorlijke
economische omstandigheden. Hun ver
diensten waren hoger dan in Nederland
en de Zuidafrikaanse regering was bereid
haar best te doen het aantal Nederlandse
immigranten te vergroten.
WARSCHAU, (AFP) Volgens het
persbureau PAP heeft ruim 85 percent
van de Poolse kiezers zondag deelgeno
men aan de verkiezingen voor de volks
raden.
Van de ruim vijftieneneenhalf miljoen
stemmen waren er bijna vijftigduizend on
geldig. Bijna vijtien miljoen stemmen, of
96.62 percent, werden uitgebracht op de
kandidaten van het onder communisti
sche leiding staande eenheidsfront.
Naar dezer dagen in enkele landelyke
dagbladen bekend is gemaakt, heeft de
Groningse schrijver Willem Frederik Her
mans de letterkundige pry's van de Stich
ting Kunstenaarsverzet groot tweedui
zend gulden die hem dit jaar was toe
gekend voor zijn korte verhalen, geweigerd.
Dit bericht werd bevestigd na informatie
bij de jury, welke was samengesteld uit
Bert Schierbeek, voorzitter; mevrouw Anne
H. Mulder en de heren Gerrit Borgers en
Han G. Hoekstra. „Het Parool" wist nog te
berichten, dat deze jury met de mogelijk
heid van een weigering door W. F. Her
mans had rekening gehouden en het be
stuur van de stichting Kunstenaarsverzet
had geadviseerd een ander te bekronen. De
jury stond op het standpunt, dat bü de
grote produktie van korte verhalen die een
goed niveau bereiken het niet verantwoord
is, dat het geld van deze prijs verloren zou
gaan. Het bestuur van de stichting besliste
evenwel, dat de prijs dit jaar niet zou wor
den uitgereikt.
Onze correspondent in Tarys heeft dc
schrijver, die op het ogenblik voor weten
schappelijk onderzoek in de Franse hoofd
stad verblijft Hermans is lector in de
fysische geografie aan de Groningse uni
versiteit gevraagd naar zyn motieven
voor de weigering. In het vraaggesprek,
dat wij hieronder publiceren, worden deze
motieven duidelijk gemaakt.
(Van onze correspondent in Parijs)
„Ik heb een paar jaar geleden naar aan
leiding van een prijzenregen, waarmee
toen de heer Nagel, die op het punt stond
hoogleraar te worden werd gezegend, in
het maandblad „Podium" uitvoerig en in
ronde woorden mijn bezwaren al eens uit
eengezet. De staatsbeurzen en prijsuitde-
lingen in Nederland zijn een zaak gewor
den van vriendjes, die elkaar wederzijds
cadeautjes in de schoot werpen. Die prij-
Willem Frederik Hermans
zen hebben hierdoor niets meer met on
derscheidingen uit te staan."
„Maar in dit geval was de prijs toch
van particuliere herkomst?"
„Dat maakt niet zoveel uit," aldus de
schrijver. „Kort tevoren had ik al een sub
sidie van duizend gulden geweigerd van
het ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen voor het schrijven van een
toneelstuk. Met het commissielid voor
het Kunstenaarsverzet Gerrit Borgers heb
ik daarna een openhartige discussie over
dit onderwerp gevoerd en hij wist dus pre
cies hoe ik over litteraire prijzen dacht.
Ik heb een standpunt en een schrijver
moet zich daaraan houden. Ik kon die
prijs dus onmogelijk aanpakken."
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
„Bent u dan tegen iedere staatsbemoei
ing met de kunst?"
„Mijn ervaringen zijn niet prettig. Vroe
ger, toen ik van mijn pen moest leven,
stootte ik overal op tegenwerking. Mij
werd eens zelfs een onderdak geweigerd
in een huis voor schrijvers in Amsterdam,
omdat, zoals professor Donkersloot mij
toen berichtte ik eerst maar eens mijn
contributie van een letterkundig genoot
schap moest vereffenen. Mevrouw Van
Lokhorst zit nu op die kamer. Die dame
schrijft kronieken in „De Gids" het
voormalig blad van Potgieter die een
voudig lachwekkend zijn. U ziet met wel
ke normen wordt gemeten. Ik kan u an
dere staaltjes noemen: Eric van der Steen,
die een reissubsidie van het ministerie
kreeg en toen naar Spanje ging om repor
tages voor „Het Parool" te schrijven, een
krant, waarvan hij redactiesecretaris is.
Het departement steunt dus niet de litte
ratuur, maar de journalistiek. En dan
vind ik dat een rijke krant als „Het Pa
rool" zijn reportagereizen ook wel zelf zou
kunnen bekostigen."
„Bent u niet bang dat uw principiële,
maar ook extreme opvattingen ertoe moe
ten leiden, dat jonge kunstenaars nu weer
net als vroeger helemaal aan hun lot zou
den worden overgelaten? De dichter op
zijn zolderkamertje, zonder kolen in de
kachel? Ofwel de ivoren toren?
„Ik schrijf niemand de wet voor!" ant
woordt de heer Hermans. „Ik houd mij
alleen aan de richtlijnen, die ik mijzelf
heb gesteld en die ik bovendien publiek
heb gemaakt. Ik kan moeilijk anders han
delen. Maar wanneer de overheid dan
toch geld te vergeven heeft, dan lijkt het
mij veel gezonder een lijst aan te leggen
van schrijvers, die 't verdienen gesubsi
dieerd te worden en die dan regelmatig
een toelage uit e pot kunnen ontvangen.
Dan wordt tenminste al die willekeur van
de verdelende vriendjes enigszins verme
den."
„De relaties tussen overheid en kunste
naars hebben," zo merkten nu wij weer
op, „door de eeuwen heen en in alle lan
den altijd een wat gespannen karakter ge
had."
„Natuurlijk. Hier in Frankrijk heeft men
pas nog het geval gezien van de regerings
subsidie aan het Sagan-ballet van Fran-
goise, die naderhand weer moest worden
teruggegeven omdat zich intussen politie
ke bezwaren hadden voorgedaan. Maar in
Nederland worden de verhoudingen dan
bovendien nog eens vertroebeld door al
lerlei religieuze en confessionele motie
ven. Ook daarvan heb ik ervaring," aldus
de schrijver, die blijkbaar dacht aan het
geruchtmakend proces, dat hem enkele ja
ren geleden werd aangedaan, omdat hij
in een roman het rooms-katholieke volks
deel beledigd zou hebben.
„Nogmaals" zo besloot W. F. Her
mans „iedereen moet het maar voor
zich zelf weten, maar ik doe niet meer
mee."
Het Stedelijk Museum in Amsterdam
gaat een archief aanleggen van de beste
foto's van deze tijd, gemaakt door Neder
landse fotografen. Het zullen voorname
lijk foto's zijn van na 1950. De selectie zal
worden gemaakt door vier Amsterdamse
fotografen: Eva Besnyö, Carl A. Blazer,
Ed van der Elsken en Cas Oorthuys. Er
zal te zijner tijd een expositie uit het ma
teriaal worden gehouden en voorts is dit
archief bestemd voor hen, die zich over
de Nederlandse fotografie willen oriënte
ren. Dit archief zal geen concurrent zijn
van het rijksprentenkabinet voor fotogra
fie in Leiden, dat zich voornamelijk bezig
houdt met de reconstructie van de ge
schiedenis der fotografie. Zo heeft de di
recteur van de gemeentemusea in Am
sterdam, de heer W. Sandberg, woens
dagavond meegedeeld tijdens een bijeen
komst, waarop aan de vijf Nederlandse
deelnemers aan de in april-mei van het
vorig jaar in Venetië gehouden eerste fo-
to-biennale, de gouden herinneringsme
daille werd uitgereikt. De vijf deelnemers
waren: Eva Besnyö, Carl A. Blazer, Paul
Huf jr., Cas Oorthuys en Martin J. F. Cop-
pens.
ADVERTENTIE
Sola heeft eer» grote verrassing voor U.
U kunt nu in het bezit komen van schitterend
Sola-tafelgerei, voor minder dan de normale
prijs.
Van 8 februari t.e.m. 22 februari
kunt U uw oude tafelgerei, in elke
gewenste hoeveelheid en van welk merk ook,
bij uw Sola-winkelier Inleveren en het
vervangen door prachtig, gloednieuw
Sola-tafelgerei, met een korting van 20°/0
U mag inleveren wat U wilt: messen, vorken,
lepels, soeplepels, theelepels, groot en klein.
Zij mogen verroest, beschadigd of verbogen
zijn. Zij mogen van zilver, verzilverd of
van ijzer zijn.
Alleen aluminium komt niet in
aanmerking.
De mogelijkheid bestaat dat uw Sola-
winkelier tijdens deze actie uitverkocht
raakt. Wij adviseren U uw oude artikelen
dan toch in te leveren en te bestellen
wat U hiervoor wenst te ontvangen.
Wij zullen deze orders zo spoedig
mogelijk uitvoeren.
Slechts gelijksoortige artikelen komen
voor ruiling in aanmerking; dus
tafelvorken tegen tafelvorken, thee
lepels tegen theelepels enz.
U kunt kiezen uit Sola-Pleet (zwaar verzilverd) en Sola-Massief (door en door vlekvri|)
in de hier afgebeelde modellen. Mocht uw keuze vallen op ons model 640 (het z.g
utility-model) dan bedraagt de inruil-reductie 10%.
De Haarlemse rechtbank behandelde
donderdagmiddag twee zaken tegen een
Velsenaar en een Zaandammer die beiden
terecht stonden omdat het aan hun grove
schuld te wyten zou zyn dat een mede
arbeider ernstig gewond werd.
De Velsenaar, een timmerman, zou op
11 juli van het vorige jaar op een smal
bordes boven een ertsbunker op het ter'
rein van Hoogovens te IJmuiden met een
veiligheidsman gestoeid hebben tengevolge
waarvan deze laatste na een duw van het
bordes gevallen zou zyn en een val van
zes meter gemaakt zou hebben.
De veiligheidsman kreeg een hersen
schudding en enkele andere kwetsuren,
waardoor hij pas in november weer aan
het werk kon gaan.
De officier van Justitie, mr. dr. R. W. H.
Pitlo, was in zijn requisitoir van oordeel
dat de timmerman zijn collega weliswaai
niet opzettelijk in de bunker had geworpen
maar dat er toch sprake was van grote
onnadenkendheid en hij eiste daarom twee
weken hechtenis.
De verdediger, mr. N. J. Geleijnse con
cludeerde vrijspraak wegens gebrek aan
bewijs dan wel ontslag van rechtsvervol
ging. Wanneer de rechtbank echter tcch
cot een veroordeling wenste over te gaan,
verzocht mr. Geleijnse voor zijn cliënt de
uiterste clementie, temeer omdat de tim
merman tijdens het verblijf van de veilig
heidsman in het ziekenhuis al het moge
lijke had gedaan om de gewonde collega
het leven zo aangenaam mogelijk te maken.
Vervolgens stond een uitvoerder uit
Zaandam terecht die de leiding had bij een
bouwwerk in Zaandam. Een timmerman
was op de eerste verdieping aan het werk
bij een gat in de vloer dat slechts afgedekt
werd door een dunne triplexplaat. Op 16
augustus viel de timmerman door dit gat
en hij belandde op een betonnen vloer, vier
meter lager Vijf maanden kon de timmer
man niet werken; maar voor de rechtbank
verklaarde hij donderdagmiddag toch dat
het ongeluk geheel zijn eigen schuld was
geweest. Hij had zelf het gat in de vloer
gehakt en zelf de triplexplaat over het gat
gelegd, terwijl hij voorts elke dag op de
bedoelde verdieping werkte.
De officier van Justitie was echter van
mening dat het gat een betere wijze had
moeten worden afgeschermd en hij ver
weet de uitvoerder van het werk slordig
heid. Ook in deze zaak eiste de officier
twee weken hechtenis.
De verdediger, mr. H. J. F. M. Hüffer,
bepleitte vrijspraak of ontslag van rechts
vervolging.
Uitspraak in beide zaken op 20 februari.
„Dit is de oudste, die we hier
hebben," zegt mijn gids. „De
koets van Philips II."
Ik spits mijn oren al: een be
kende klank. Maar dan bedenk
ik, dat ik niet in dezelfde fout
mag vervallen als sommige
historici, die een naam hebben
te verliezen. D ze Philips is
weliswaar voor Portugal de
Tweede, maar voor Spanje de
Derde. En als de vriendelijke
Portugees er nog een jaartal
bijnoemt, 1619, bestaat er hele
maal geen tijfel meer. In dat
jaar maakte de opvolger van
de vorst, tegen wie wij in 1568
de langste ooi-log van onze ge
schiedenis begonnen, per reis
koets de barre tocht van Ma
drid naar Lissabon, toen ook
een stad waar hij hel voor het
zeggen had. Een barre tocht
over een afstand, die de offi
ciële tabel nu al iets meer dan
zeshonderd vijf tig kilometer
aangeeft? Zonder enige twijfel.
Met nog vers in mijn herinne
ring de erbarmelijke weg van
Salamanca naar de Portugese
grens, op de kaart met een
dikke rode lijn als hoofdver
keersader aangegeven, kan ik
me ten naaste bij voorstellen
welke geneuchten de reizende
mens zelfs de reizende ko
ning in het begin van de ze
ventiende eeuw beschoren
waren.
Hoe lang Philips III over
deze tocht heeft gedaan is he
laas een met een dikke laag
historische stof bedekt gege
ven. Hij kan er in ieder geval
de tijd voor hebben genomen:
de Nederlanders waren im
mers nog rustig bezig de res
ten van het Twaalfjarig Be
stand op te souperen. Wel
schiet me te binnen enkele mi
nuten geleden van de zaal
wachter in het koetsenmuseum
te hebben geleerd, dat men in
De grootste verzameling van staatsiekarossen en reiskoetsen
ter wereld bevindt zich te Lissabon in een speciaal museum.
Deze vergane glorie heeft ons stellig meer te zeggen dan men
bij oppervlakkige beschouwing geneigd is te denken. Zij geven
een interessant beeld van hun tijd.
die dagen niet op een paar
jaar keek, wanneer een be
langrijke reis werd gemaakt.
Dat gebeurde, terwijl hij me
wees op drie bij elkaar staan
de rijtuigen, die wel iets weg
hadden van platboomde vaar
tuigen. Hij ratelde er gerouti
neerd zijn lesje bij af: „Deze
karossen zijn in 1716 op last
van koning Joao V vervaar
digd door markies de Fontes,
Portugees ambassadeur bij
Paus Clementius XI. Ze zijn
overzee naar Rome vervoerd,
maar kwamen enkele tiental
len jaren later over de weg
terug. Die reis, helemaal de
kustlijn van de Middellandse
zee langs, duurde toen twee
jaar." Binnenkort zitten we
waarempel nog binnen die tijd
aan een van de Marskanalen
te vissen!
Deze overweging verhinder-
derde mij niet te doen wat
men mij al voor het bezoek
had aangeraden: dit drietal te
bekijken, gereflecteerd door de
grote spiegel, die een deel van
de wand erachter vult. Ze zijn
overdadig versierd met zee
goden en meerminnen in de
voor Portugal karakteristieke
Manneline stijl, waarvan vele
oude gebouwen en kerken
eveneens typerende voorbeel
den te zien geven. Maar het
spiegelbeeeld verzacht het al
te grillige en bovendien kan
men op die manier het best de
gouden pracht van de wielen
bewonderen.
Het Museu dos Coches
het Nationaal Koetsenmuseum
werd in 1905 op initiatief
van koningin Amelia gesticht.
Als zetel kreeg het de voorma
lige rijschool van het konink
lijk paleis te Belém, een wes
telijk voorstadje van Lissabon.
Al direct na de opening bleek,
dat het gebouw bij lange na
niet groot genoeg was om alle
staatsiekoetsen te herbergen,
die in het bezit waren van de
Portugese koninklijke familie.
In de loop van de tijd is het
dan ook herhaaldelijk uitge
breid, laatstelijk door aanbouw
van een nieuwe hal. Thans
overtreft deze collectie verre
de beroemde Weense verzame
ling, waardoor ze onbetwist de
grootste van de wereld is.
Met nog meer ruimte die
er in de toekomst ook wel zal
komen zou ze haar positie
aan de top onaantastbaar ma
ken. „Er zijn nog vijftien tot
twintig koetsen in het land,
die hier hoog nodig een plaats
je moesten krijgen. Maar u
ziet, inschikken gaat niet
meer." Aldus mijn druk pra
tende leidsman.
Aan de ene kant is het maar
gelukkig, dat het aantal ka
rossen toch beperkt is: dit zijn
nu eenmaal geen voorwerpen,
die men, zoals bijvoorbeeld een
vergeten doek van een oude
meester, bij de schoonmaak in
een hoekje van de zolder
vindt. Enkele nieuwe aanwin
sten vormen meteen een bijna
onoplosbaar standplaatspro
bleem, laat staan twintig.
Men kan zich afvragen wat
de oorzaak is, dat er juist in
Partugal zoveel van deze an
tieke voertuigen worden aan
getroffen. De wegen waren er
in de achttiende eeuw heus
niet beter dan in de rest van
Europa, eerder slechter. Het
verzamelen van koetsen schijnt
echter in die tijd een hobby
van de Portugese koningen en
leden van de hoge adel te zijn
geweest. Het was bon ton zich
in de straten van de hoofdstad
te vertonen in karossen, be
spannen met vier vurige paar
den en men ging in pronk en
praal hoe langer hoe meer
tegen elkaar opbieden.,De En
gelse schrijver Sacheverell Sit-
well heeft dit verschijnsel eens
„een speelse afwijking van de
goede smaak" genoemd en
die karakteristiek kan ik moei
lijk verbeteren.
We gaan verder. Aan elk
museumstuk is hier de ge
schiedenis verbonden van een
vorstenhuis of adellijk ge
slacht. De uiterlijke schittering
van de regeringsperiode van
koning Joao V vindt haar ge
trouwe afspiegeling in het
grootste deel van het hier ten
toongestelde, want de meeste
koetsen dateren uit de eerste
helft van de achttiende eeuw.
Zij zijn de getuigen geweest
van de pompeuze pracht,
waarin deze monarch leefde.
Voor ik naar de bovenver
trekken ga om de collectie kle
dingstukken, wapenrustingen,
gala-uniformen en kleinig
heden als fraai bewerkte mu
ziekinstrumenten, zwepen en
knopen te bezichtigen, sta ik
even stil bij enkele tweewieli
ge wagentjes, die apart zijn
opgesteld. Verschillende gene
raties infantes en infantas van
Portugal hebben er zich mee
vermaakt in de beschaduwde
lanen van het koninklijk pa
leis te Queluz. En ik werp nog
een laatste blik op de staatsie
koets, waarin Maria Francisca
Isabella van Savoie, de gema
lin van koning Alfonso VI,
zich aan het volk vertoonde.
Onmiddellijk dringt zich dan
de herinnering op aan het
treurspel van 1667: de jongere
broer van de koning verdreef
hem toen van de troon en ver
bande hem naar de Azoren.
Later zou de als Dom Pedro II
regerende vorst met speciale
pauselijke instemming de
vrouw van zijn broer trouwen
een nogal ingewikkelde his
torie.
Wanneer men dit museum
verlaat, voelt men zich een
beetje duizelig van al het goud
en schitterwerk. Nog naden
kend over een verleden, dat
zich van een afstand laat be
zien als één lange periode van
oogverblindende glans en grote
staat, valt me dan een typische
ervaring in van dezelfde mr.
Sitwell, die ik al eerder heb
aangehaald. Na zijn filosofie
tje over de speelse afwijking
van de goede smaak, vertegen
woordigd door de nu holle
gouden kubussen op wielen,
vertelt hij eens te zijn voorge
steld aan een maharadjah uit
India. Hij wist, dat deze vorst
een vloot van imposante Rolls-
Royces bezat en vroeg: „Waar
om hebt u er toch zulke hoge
karosserieën op laten bou
wen?" De maharadjah ant
woordde: „Och, ik weet het
eigenlijk niet. Ik mocht er eens
idee in krijgen een veren pluim
op mijn tulband te dragen."
J. J. F. Remming g
nnimniniriinnmiil^
A ntwoord
Bij de bushalte, tussen de dicht opeen
gedrongen kudde dagelijkse reizigers,
staan op een ochtend ook twee heel kleine
nieuwelingetjes, die, gedrukt tegen de
lantaarnpaal, het grotemensengedoe een
beetje schuchter gadeslaan Het zijn twee
pietepeuterige jongetjes, zo klein dat m.en
behoefte gevoelt aan een vergrootglas. Het
zijn kennelijk broertjes, de vermoedelijk
oudste is alleen te herkennen aan een wijs
denkrimpeltje boven zijn neus.
Als de bus piepend remt en de deur
langzaam openklikt, mogen zij als eersten
naar binnen. Het jongetje met het denk-
rim.peltje reikt omhoog naar het tafeltje
van de chauffeur, opent zijn knuistje en
twee dubbeltjes voor twee enkele reisjes
rollen eruit. Als ze hun kaartjes gekregen
hebben huppelen de jochies de hele bus
door. Zelfs doorgewinterde kantoormensen
met ochtendhumeuren kijken even van
achter hun krantje het stel na. Een oudere
heer probeert zelfs een gesprek met de
kleintjes te beginnen, maar het enige ant
woord dat hij krijgt zijn de grote, spre
kende ogen, die zwijgend op hem gericht
blijven.
De jongetjes kunnen zitten, maar ze
blijven staan. Het denkrimpeltje houdt
zich vast aan een levensgrote leuning en
probeert met zijn andere hand zijn broer
tje voor vallen te behoeden.
Maar als de bus over een grote bidt
heen rijdt, gebeurt het toch. Met een smak
komt het broertje op zijn knieën op de
vloer terecht.
Onmiddellijk laat de ander de leuning
los en buigt zich over het gevallen jochie
heen. Moeizaam steunend probeert hij
hem op te tillen, maar dit lukt natuurlijk
niet. Hij blijft echter volhouden, totdat
een mevrouw opstaat, zich ook voorover
buigt en het ventje wil helpen.
Het jongetje met het denkrimpeltje richt
zich echter vol verontwaardiging op en
zegt met fier opgeheven hoofd:
„Wacht u maar, mevrouw; ik neem hem
wel op schoot".
Joh. Ratsma
Haarlemse rechtbank
De officier van Justitie bij de Haarlem
se rechtbank eiste donderdagmiddag een
gevangenisstraf van een jaar en zes maan
den en onvoorwaax-delijke terbeschikking
stelling van de regering tegen een twin
tigjarige opperman uit Velsen, aan wie
tenlaste was gelegd poging tot diefstal in
een winkel aan de Terrasweg te Sant
poort. De officier heeft daarbij overwo
gen, dat de jongeman reeds diverse ma
len terecht heeft gestaan en dat maatre
gelen om te trachten hem te verbeteren
geen resultaten hebben opgeleverd.
De Velsenaar was in gezelschap van een
zesentwintigjarige goudsmid uit Leiden
uit rijden gegaan en hij was te Santpoort
alleen naar binnen gegaan. Een ruitje was
vernield, waarna een deur geopend kon
worden. De opperman verklaarde de win
kel en kamers doorzocht te hebben, maar
hij vond geen geld. Daarom is hij onver
richter zake huiswaarts gekeerd.
De winkelier, als getuige gehoord, deel
de mee, dat hij een vermoeden had, dat
er wel eens ingebroken kon worden. Het
was zo onveilig in de omgeving geweest
en daarom had hij zijn geld goed opge
borgen. De winkelier was in de nacht van
20 op 21 december om drie uur naar bed
gegaan en toen hij om kwart voor zeven
in de kamer kwam, zag hij dat zijn bu
reau en een dressoir overhoop waren ge
haald. Er werd niets vermist.
De verdediger, mr. J. Roggeveen, was
van oordeel dat het tenlastegelegde feit
niets te maken had met een strafbare po
ging en pleitte vrijspraak. Voorts vroeg
hij de jongeman eventueel een maatregel
op te leggen welke voor het verdere leven
van belang is.
De Leidenaar was medeplichtigheid aan
de poging tot diefstal tenlastegelgd, maar
hij ontkende geweten te hebben dat zijn
vriend een bezoek had gebracht aan de
winkel. Zij hadden elkaar leren kennen
in de observatiekliniek voor het gevange
niswezen te Utrecht en volgens de officier
van Justitie, was daaruit een „vruchtba
re samenwerking" ontstaan. Op 19 decem
ber had de Leidenaar in zijn woonplaats
een auto gehuurd en daarmee was hij naar
Velsen gegaan om de opperman te ont
moeten. Een dag later maakten zij auto
tochten en in de nacht van 20 op 21 decem
ber, toen zij in Santpoort waren, stapte
de .Velsense jongen uit, aldus de verdach
te. Eerst bleef hij in een zijstraat met
zijn auto staan, maar daarna reed hij in
het rond. Een agent van politie heeft het
nummer genoteerd en dat heeft tot gevolg
gehad dat de jongemannen kort daarop
zijn aangehouden. De Leidenaar vertelde,
dat zijn vriend twintig minuten later te
rugkwam en dat hij toen vernam wat er
gebeurd was. 0
De opperman verklaarde dat zijn vriend
wel op de hoogte was van het plan om in
Santpoort in te breken.
De officier van Justitie memoreerde, dat
de Leidenaar reeds eerder veroordeeld
was en eiste een gevangenisstraf van ne
gen maanden en terbeschikkingstelling
van de regering.
Mr. K. A. F. J. Pliester meende dat we
gens gebrek aan bewijs vrijspraak moet
volgen en vroeg de onmiddellijke invrij
heidstelling van de verdachte. Na in de
raadkamer te zijn geweest deelde de pre
sident mee, dat het verzoek was afgewe
zen en de uitspraak bepaald was op don
derdag 20 februari.
De Nederlande Opera zal op 14 februa
ri in de Stadsschouwburg te Amsterdam
voor de eerste keer een 'uitvoering geven
van de opera „Martha" van Friedrich
von Flotov. Alfred Eichmann zal de uit
voering dirigeren. De regie is in handen
van Frans Boerlage, de decors zijn naar
een ontwerp van Friso Wiegersma. De
hoofdrollen zullen worden gezongen door
Marilyn Tyler, Cora Canna Meyer, Chris
Scheffer en Guus Hoekman. De opera zal
ook worden uitgevoerd in Utrecht op 17
februari, in Den Haag op 20, in Rotterdam
op 24 en in Hilversum op 28 februari.
