Minister Struycken zou dienstplicht voor B.B. in grote steden overwegen Tunesië vraagt bijeenkomst van Veiligheidsraad DAM PO raatótoel Verhoging van parate sterkte is doel van nieuw leger plan /""Hoe is het ontstaan Van dag tot dag Het heeft de vrijwel algemene instemming van de Tweede Kamer Ruim 28.000 noodwachters tekort in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag 3 B.B.*dïenstp licht Vier pacifisten gaan op Eniwetok-atol „waken" STOFZUIGERS HARTENDORP verkouden Sabena wil twaalf „Friendships" kopen Kwart miljoen t.v.-toestellen ruimschoots overschreden Januari was record maand Weer een mijnongeluk in België Chinees voorstel tot ontruiming van Korea Oude kazerne ingestort Dit woord: SMAL WOENSDAG 12 FEBRUARI 1958 Ofschoon het idee van een dienstplicht voor Bescherming Burgerbevolking onmid dellijk ongerustheid moet wekken voor al omdat minister Struycken zich blijkens de berichtgeving voorstelt dat de parle mentaire goedkeuring daartoe niet nood zakelijk zal zijn kan men bij nadere beschouwing weinig tegen dit plan inbren gen. En zeker niet, wanneer men zich heeft verzoend met het bestaan van een militaire dienstplicht. Dat laatste is niet algemeen het geval, gezien 't groeiend aantal dienstweigeraars naar-geweten, doch de bezwaren gelden dan meestal niet het doel, doch de neven verplichting van de militaire dienst. Het doel is immers: verdediging van het vaderland. Daartegen hebben weinigen bezwaar, integendeel, de belangen van de Nederlandse samenleving en het behoud ervan liggen verreweg de meeste Neder landers na aan het hart. De nevenver plichting echter, het doden van medemen sen, stuit tegen de borst en kwetst ethische gevoelens. Bij de B.B. is echter van deze nevenverplichting geen sprake, integen deel, het doel der B.B. is louter menslie vend en positief-ethisch. Hulp en bijstand in tijden van oorlog, verzachting van de gruwelijke gevolgen der krijgshandelingen voor de burgerbevolking en herstel van de levensmogelijkheden in oorlogsgebieden kan men bezwaarlijk uit gewetensover wegingen van de hand wijzen. De ongerustheid over minister Struy- cken's idee echter zal voornamelijk geba seerd zijn op de vrees, dat de oplegging van dienstverplichting door de staat niet de spontane bereidheid tot dienstverlening zal bevorderen, doch reacties zal wekken die het werk van de B.B. tenslotte meer zullen schaden dan goeddoen. De persoonlijke vrijheid verzet zich voortdurend tegen allerlei dwangmaat regelen, die de overheid hoe democra tisch zij overigens ook tewerk tracht te gaan aan de burger meent te moeten opleggen. Het „moeten" is geen natuurlijke situatie in een geordende samenleving, ook al is er in vele gevallen niet aan te ont komen, wil men de goede gang van zaken handhaven. Een teveel aan „moeten" ech ter is funest. Een zo zuinig mogelijk toege past „moeten" is het verlangen van ieder, die zich bewust is van zijn persoonlijke vrijheid en zich verheugt in de verworven vrijheden ener democratische samenleving. Hoe minder „moeten" hoe liever dat zou de overheid zich terdege voor ogen moeten houden en uit dat oogpunt gezien zal het idee van minister Struycken zeker nog danig moeten worden gewikt en ge wogen. (Van onze Kamerver slaggever) In de jaren 1951 tot en met 1957 is onze defensie modern opgebouwd. De jaren 1958, 1959 en 1960 zullen worden gebruikt ter versteviging van wat is opgebouwd en voor de overgang naar de nieuwe tactische atoomwapenen, die de „voorwaartse ver dediging" buiten onze grenzen in oostelijke richting mogelijk moeten maken. In deze driejarige periode wordt overgeschakeld van het oude legerplan (1 legerkorps met 5 divisies van 18.000 man, waarvan 1 paraat en 4 mobilisabel) naar het nieuwe legerplan, dat voorziet in 1 legerkorps met 2 parate divisies van 14.000 man en twee (dus minder) mobilisabele divisies, omdat de mobilisabele divisies toch niet voldoende kunnen worden bewapend. Dat zou te duur worden. Met de hoofdgedachte van het nieuwe legerplan: verhoging van de parate sterkte, betuigde de Tweede Kamer vrij wel algemeen haar instemming. Alleen de heer Roosjen (A.R.) maakte bezwaar tegen de vermindering van mobilisabele mankracht. Met het nieuwe legerplan, zei de heer Roosjen, glijdt de minister af in de rich ting van een „schrikdraad" inplaats van een „schild". Hem bekroop het gevoel, dat het met onze defensie-inspanning berg afwaarts gaat. De heer Korthals (V.V.D.) daaren tegen ging geheel akkoord met de nieuwe opzet, waarin hij het bewijs zag voor zijn altijd verkondigde stelling, dat in het ver leden minister Staf te veel hooi op zijn vork heeft willen nemen. De verhoging van de parate sterkte juichte ook de heer V i s c h (K.V.P.) toe en in tegenstelling tot de heer Roosjen waar deerde de heer Wierda (P.v.d.A.) juist in het nieuwe legerplan, dat door verster king van de parate strijdkrachten het „schild" niet een „schrikdraad" wordt. Oorlogsdreiging en techniek dwingen tot een zo hoog mogelijke paraatheid. Daarom ging ook de heer C a 1 m e ij e r (C.H.U.) akkoord met het nieuwe legerplan. Kwali teit en financiële draagkracht stellen gren zen aan de hoeveelheid mankracht, hield hij de heer Roosjen voor. Nationale reserve Ofschoon de heer V i s c h (K.V.P.) in stemde met de hoofdgedachte van het nieuwe legerplan (al behield hij zich alle vrijheid voor tot een beter inzicht is ver kregen door het te verwachten NAVO- rapport), was hij het niet eens met minister Staf, dat door de „voorwaartse verdedi ging" de territoriale verdediging van het achterland van minder betekenis is gewor den. In dit verband pleitte hij evenals de heren Vermeer (P.v.d.A.), Roosjen (A.R.), Ritmeester (V.V.D.) en Zandt (S.G.P.) voor handhaving van de Nationale Reserve, die zij een taak toedachten bij de territoriale verdediging. Die taak zag de heer C a 1 m e ij e r niet, maar hij wilde de Nationale Reserve toch handhaven voor bewakingsdiensten. Behoud de Nationale Reserve, zo betoogde hij, met de huidige vrijwilligers, die volledig aan de eisen vol doen en vul ze aan met dienstplichtigen, die geen mobilisatiebestemmingen hebben. Vorm hieruit bewakingsdetachementen en stel deze ter beschikking van de territoriale bevelhebbers. Breng het aantal oefen uren terug in evenredigheid met.de eepvop,- diger taak. Is het mogelijk, vroeg de heer Vermeer (P.v.d.A.), van de Nationale Reserve een vooropleidingsinstituut te maken met ver korting van de diensttijd voor eerste oefening? In de drie grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag zijn nog ruim 28.000 B.B.-noodwachters tekort. Hoewel er b\j het dagelijks bestuur van de Stichting Bescherming Bevolking nog niets van bekend is. is het niet onmogelijk dat er een „dienstplicht" voor de B.B. wordt ingevoerd in de grote steden. In ambtelijke kringen is hierover nog niets bekend en men wees ons erop dat hierover in ieder geval het kabinet een beslissing zou moeten nemen. In Den Haag circuleert intussen het bericht, dat minister Struycken in principe reeds besloten zou hebben tot invoering van de „dienstplicht" en dat hij hierover in een komende vergadering van het bestuur van de B.B. zijn voorstellen zal indienen. Men mag aannemen dat dit voorstel vooral bij de vrijwilligers niet in goede aarde zal vallen. Men vreest dat de stemming er niet beter op zal worden indien de minister inderdaad tot „dienstplicht" voor B.B.'ers zal besluiten. Dezer dagen nog heeft minister Struycken in zijn memorie van antwoord aan de Eerste Kamer medegedeeld, dat het tekort aan mankracht in hoofdzaak de operatieve diensten betreft in de grotere - - Minister Struycken A-gemeenten. Het aantal noodwachters dient in ieder geval te worden gecomple teerd. Het resultaat van de werving voor de georganiseerde zelfbescherming (blok- Ploegen en wijkorganisatie) en de resul taten ten behoeve van de operatieve B.B.- diensten in het B-gebied en in de kleinere A-gemeenten geven in het algemeen geen reden tot ongerustheid. Van verschillende zijden is in de Eerste Kamer in het voorlopig verslag op de be groting van Binnenlandse Zaken de invoe ring van een noodwacht-plicht bepleit. Hierop heeft minister Struycken geant woord, dat de noodwachts moeten worden gecompleteerd en dat hij de situatie in het oog houdt. De kern van het bemanningsprobleem ligt in de vraag of de noodwachters op de grondslag van vrijwilligheid binnen rede lijke tijd een werkelijke paraatheid kun nen bereiken. Pas nadat deze vraag beant woord is, kan de minister de vraag beant woorden of de invoering van de nood- wachtplicht wenselijk is. Volgens de laatst bekende cijfers (eind september 1957) heeft Den Haag 7824 nood wachters, terwijl er 16.252 nodig zijn; Rot terdam heeft 13.125 noodwachters, terwijl er 21.665 nodig zijn en in Amsterdam heeft men er 11.589, terwijl er 23.076 nodig wor den geacht. Naar men ons van de zijde van de B.B. meedeelde, is er weinig verandering in deze cijfers over het derde kwartaal van 1957 gekomen. LOS ANGELES (UP) Vier mannen hoopten maandag met een kaag naar Eniwetok-atol te varen om daar kern proefnemingen tegen te houden. De vier pacifisten, George Willoughby, William R. Huntington, David Gale en Albert Bi- gelow zouden met de „Golden Rule" een kaag van ruim 10 meter lang, naar de Stille Zuidzee vertrekken. Zij verwachten drie maanden over de reis te zullen doen. De Amerikaanse regering zou in april beginnen met de volgende serie atoombom- proeven op Eniwetok-atol, waar de vier mannen de wacht zullen houden „kome wat komen zal". Bigelow was een van de elf personen, die verleden jaar werden berecht omdat zij de voor onbevoegden verboden proefterrei- nen in Nevada hadden betreden, ook al om te protesteren tegen het nemen van kernproeven. Zij werden tot een jaar ge vangenisstraf voorwaardelijk veroordeeld en vrijgelaten. Omtrent een eventuele verkorting van de diensttijd, die een zware last legt op de jongemannen en het bedrijfsleven, wilden de heren Vermeer (P.v.d.A.), Kort hals (V.V.D.), V i s c h (K.V.P.) enWier- d a (P.v.d.A.) een onderzoek ingesteld zien door een breed samengestelde commissie van militaire, economische en financiële deskundigen, maar de hei'en Roosjen (A.R.) en C a 1 m e ij e r (C.H.U.) waren het met minister Staf eens, dat een nieuw onderzoek geen zin zou hebben. Zij spra ken zich zonder voorbehoud uit voor hand having van de bestaande diensttijd. De voorstanders van een onderzoek stelden trouwens ook als voorwaarde dat de weer baarheid niet mag worden aangetast en de heer Wierda (P.v.d.A.) waarschuwde, dat de duur van de diensttijd geen onderwerp mag zijn van partijpolitieke concurrentie. Financiële opzet in gevaar Zijn de gevolgen van de gebeurtenissen in Indonesië geen aanleiding onze zware defensielasten opnieuw in ogenschouw te nemen?, vroeg de heer Vermeer (P.v.d. A.). Er is geen bevredigend inzicht, ver klaarde de heer V i s c h (K.V.P.), in de besteding van de defensiegelden in de komende drie jaar. Met de financiële opzet dreigt het mis te lopen. Een deel van de K.V.P.-fractie aarzelt zijn stem te geven aan de defensiebegroting, die een neiging heeft uit te zetten. Maar de heer Korthals (V.V.D.) noemde het gevaarlijk de illusie te wekken, dat we het met de defensie wel minder kunnen doen. Wel bepleitte hij bezuiniging in de interne dienst, omdat men anders gedwongen zou zijn in het vlees van de krijgsmacht zelf te snijden. Als bezuinigingsmaatregel wilde de heer Vermeer (P.v.d.A.) het vliegkampschip „Karei Doorman" afschaffen. Maar uit de Kamer kreeg hij geen steun. In juni zal de „Karei Doorman" weer in de vaart komen. De modernisering heeft vele miljoenen ge kost en daarom vond de heer C a 1 m e ij e r (C.H.U.) het moment wel heel ongeschikt thans tot afschaffing te besluiten. Persoonlijk had de heer V i s c h (K.V.P.) het nut van de „Karei Doorman" ook meermalen in twijfel getrokken, maar zijn oordeel moet anders luiden indien de „Karei Doorman" tot taak zou krijgen zo nodig naar Nieuw Guinea te gaan, waar het financieel te kostbaar is vliegvelden aan te leggen. Gewetensconflict Omtrent de vestiging in Nederland van bases voor raketwapens, verklaarde de heer Vermeer (P.v.d.A.), dat twee leden van de P.v.d.A.-fractie hierdoor voor een gewetensconflict staan. Het gaat om de vraag: is het gebruik van kernwapens ge oorloofd of niet? De minister kan wel beweren, dat tac tische kernwapenen binnen afzienbare tijd zullen worden gerekend tot de conventio nele wapens, maar dat neemt niet weg, zei de heer V i s c h (K.V.P.), dat het kern wapens blijven met verschrikkelijke uit werking. Een verschuiving van tactische kernwapens van niet-conventionele naar conventionele wapenen, ontslaat niet van verantwoordelijkheid voor het gebruik ervan. Mede namens zijn partijgenoot Franssen zei de heer Fedde Schurer (P.v.d.A.), dat hij overtuigd is, dat het de bedoeling is van de regering een oorlog te voorkomen. Maar om dit doel met kernwapens te be reiken, moet zij bereid zijn de grondige verwoesting van de halve wereld, waar mede Nederland is verbonden, te riskeren, met op de achtergrond de macabere troost zelf de andere helft even grondig te heb ben verwoest. „De verwachting," aldus de heer Schurer, „dat het opvoeren van de spanning zal leiden tot ontspanning, kan ik niet delen. Ik acht haar logisch even onaanvaardbaar als ik als Christen de bereidheid tot het aantasten van het leven in zijn kern en in zijn totaliteit verwerpelijk acht. Ik weet, dat onze verontrusting ook die der regering is. Zij ziet echter geen andere mogelijkheid. Er is naar onze overtuiging geen andere keuze dan de weg terug. Dat betekent het afzien van raketbases, het afwijzen van, en in NAVO-verband getuigen tegen de kern bewapening. Pogingen om haar wederzijds en gelijktijdig af te schaffen, hebben tot dusverre gefaald. Het zal ergens moeten beginnen. Nederland kan daarbij een histo risch voorbeeld geven door in het dilemma tussen het demonische en het menselijke avontuur het laatste te kiezen. Uiteraard spraken de communisten bij monde van de heer Wage naar zich ook uit tegen de raketbases. Vandaag antwoordt minister Staf. Interpellatie De Tweede Kamer heeft aan de heer B i e w e n g a (A.R.) verlof verleend de regering te interpelleren over de stijging van de werkloosheid en in verband daar mee de bevordering van de werkgelegen heid. zowel de normale als de aanvullende. De interpellatie zal waarschijnlijk wor den gehouden op 26 of 27 februari. Een nota van de regering over het beleid ten opzichte van de werkloosheid, als basis voor de discussie, is niet te verwachten. ADVERTENTIE Gur:-;igc betalingsvoorwaarden O»-ii. Cfönjéstr. 43, Haarlem, Tel. 52760 Nadat de hoofdredacteur Mochtar Lubis en de waarnemend hoofdredacteur Enggak Baha'uddin hem waren voorgegaan is thans ook de karikaturist Sam Suharto van het onafhankelijke dagblad „Indonesia-Raya" naar de gevangenis verhuisd. Hierboven een recente prent van Suharto; het onderschrift luidde: „Het volk van Midden-Java ziveeft tussen leven en dood". Gedoeld wordt op de toenemende hongersnood en de snel achteruitgaande volksgezondheid in het overbevolkte gebied. Deze prent werd begin februari in „Indonesia-Raya" gepxcbliceerd. TUNIS en PARIJS (AFP/Reuter) De Tunesische regering heeft dinsdag haar vertegenwoordiger bij de UNO, Mongi Slim, opgedragen een bijeenkomst van de Veiligheidsraad te vragen ter bespreking van het Franse bombardement van Sakiet- Sidi-Joessef zo is officieel in Tunis be kendgemaakt. De Veiligheidsraad komt wellicht donderdag bijeen om de Tunesi sche klacht le bespreken, maar men houdt ook rekening met de mogelijkheid, dat de bijeenkomst een paar dagen zal worden uitgesteld om de Franse minister van Bui tenlandse Zaken, Pincau, gelegenheid te geven naar New York te komen. Inmiddels heeft de meerderheid van de Franse Nationale Vergadering zijn ver trouwen uitgesproken in de regering-Gail- lard, hoewel deze niet èens heeft opgehel derd of het bombardement al dan niet met medeweten van de regering is uitgevoerd. Wel motiveerde hij de luchtactie zeer uit voerig. De Tunesische regering heeft de Franse oorlogsbodems de toegang tot de haven van Bizerta ontzegd. Aan de eenheden, die zich reeds op de rede of bij de marinewerfr bëvindën, is de vrijheid gelaten de haven te verlaten. Indien een oorlogsschip toch zou proberen binnen te varen zou het vuur erop geopend worden en zouden de Tune- siërs eventueel zelfs de vaargeul met tot zinken gebrachte veerponten blokkeren. De Tunesische auoriteiten hadden eerder reeds de sluiting van vier van de zeven consulaten-generaal van Frankrijk in Tu nesië en een consultaat in Kef gelast. Voorts eist Tunesië het vertrek van de resterende Franse troepen ongeveer 15.000 man. De militairen zijn op het ogen blik vrijwel gevangen in hun kampen. Zij mogen die niet verlaten zonder toestem ming en de telefoonverbindingen tussen de kampen onderling zijn verbroken. De Fransen, die in het gebied van Soek El Arba, 160 km ten westen van Tunis en 40 km van de Algerijnse grens wonen, heb ben dinsdag aanzegging ontvangen, dat zij moeten vertrekken, zo is uit Franse bron in Tunis vernomen. Op de vraag hoe de spanning vermin derd kan worden, verklaarde de directeur van het politieke bureau der Neo Destour. dat Frankrijk in ieder geval het beginsel van volledige ontruiming van Tunesië moet aanvaarden. Dan kan er gepraat worden over een tijdschema voor de ontruiming, meende hij. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, Foster Dulles zei op zijn we kelijkse persconferentie dat de V.S. het Franse bombardement op het Tunesische dorp Sakiet Sidi Joessef betreuren. De V.S. betreuren alle incidenten, die leiden tot verstoring van de ontwikkeling, die nauwe en vriendschappelijke betrekkingen tussen West-Europa en Noord-Afrika tengevolge moet hebben. Voor zover het in de macht van de V.S. ligt en voor zover het niet indruist tegen de internationale betrekkingen, zullen de V.S. trachten de gevolgen van elk incident tot een minimum terug te brengen, aldus Dulles. Hij weigerde echter van te voren te zeg gen welk standpunt de V.S. zullen inne men als de Tunesische regering de kwestie ADVERTENTIE In België is een wetsontwerp ingediend waarbij wordt voorgesteld de Belgische Luchtvaart Maatschappij „Sabena" te machtigen haar kapitaa] te verhogen van vijfhonderd miljoen franken tot zevenhon derdvijftig miljoen franken voor het einde van het volgende jaar en tot een miljard franken na 1 januari 1960. Verder wordt voorgesteld dat de staat garant zal zijn voor aan de „Sabena" verstrekte leningen tot een bedrag van vier miljard franken. Het wetsontwerp houdt verband met de financiering van de vijf reeds bestelde en nog drie nabestelde verkeersvliegtuigen met straalmotoren (welke toestellen be stemd zijn voor het intercontinentale luchtverkeer), met de aankoop van zes tot acht Franse „Caravelle" straalvliegtui gen voor het luchtverkeer in Europa in Europa en twaalf Fokker „Friendship" schroefturbinevliegtuigen die gebruikt zullen worden in de Belgische Kongo. van het bombardement voor de Veilig heidsraad brengt. Er is aandacht geschonken aan de rege lingen, die pacificatie van de grens tussen Tunesië en Algerije mogelijk maken, waar onder een voorstel tot het in het leven roepen van gemeenschappelijke Frans-Tu- nesische patrouilles in het grensgebied en het plaatsen van waarnemers van de UNO in dit gebied, aldus Dulles. De Amerikaanse dienst voor internatio nale samenwerking (I.C.A.) heeft dins dag 80.000 dollar beschikbaar gesteld voor hulpverlening aan de slachtoffers van het bombardement op Sakiet Sidi Joessef. WASHINGTON (U.P.) Senator John Kennedy (democraat) heeft vandaag de regering van Eisenhower beschuldigd, van „gevaarlijke inactiviteit" in Noord-Afrika en aangedrongen op internationale stappen voor een oplossing van het Frans-Arabi sche conflict, voordat heel Noord-Afrika „aan onze vijanden" in handen valt. Hij drong er bij de Verenigde Staten op aan druk uit te oefenen op de 'UNO en de NAVO om maatregelen te treffen tegen •deze bedreiging van de wereld-vrede". Kennedy had enige dagen geleden een idee voor het oplossen der Algerijnse crisis ge publiceerd, dat de NAVO een „onderbouw" beoogde te geven. Aan de orde in NAVO? OSLO (U.P.) De NAVO-raad zal zich vandaag hoogstwaarschijnlijk met het nieuwe Frans-Tunesische conflict bezig houden. In tegenstelling tot eerdere be richten zou de Noorse afgevaardigde bij de NAVO, Jens Boj'esen, opdracht hebben ge kregen het bombardement van Sakiet Sidi Joessef aan de orde te stellen. De regering liet weten dat de kwestie in de NAVO-raad aanhangig zou worden ge maakt. omdat het gebeurde in Sakiet Sidi Joessef ongetwijfeld van invloed zou zijn op de betrekkingen tussen het Westen en de Arabische landen. MIAMI (Reuter) Het bestuur van de AFL-CIO. de Amerikaanse vakbondsorga nisatie, die 15 miljoen leden telt, heeft dinsdagavond geëist, dat alle militaire en andere hulp aan Frankrijk wordt stopge zet in verband met het bombardement op Sakiet-Sidi-Joessef. BRUSSEL (Belga) De secretaris-gene raal van de NAVO, Paul-Henri Spaak, heeft dinsdag op een persconferentie in Brussel verklaard, dat de Fransen voor hun actie geen overleg met de NAVO had den behoeven te plegen. De Noordafrikaan- se kwesties zijn door de Fransen nooit in de NAVO ter sprake gebracht, omdat zij ze als binnenlandse kwesties beschouwen. Overigens wilde Spaak geen verklarin gen afleggen die buiten het terrein van zijn functie als seci-etaris-generaal van de NAVO vallen. j Bij de dienst luister- en kijkgelden van de P.T.T. zijn in januari 21.320 televisie toestellen geregistreerd, het grootste aan tal dat sinds de invoering van de registra tie in 1956 in één maand werd geboekt. Eind januari '56, na ruim vier jaar tv- uitzendingen, bedroeg het totale aantal aangegeven apparaten 26.267. Op 1 februari '58 waren 260.339 tv-toe- stellen ingeschreven (10 februari: 267.876) tegen 239.019 op i januari '58. Plet aantal aangegeven radiotoestellen nam toe van 2.362.473 op 1 januari '58 tol 2.375.333 op 1 februari '58. Op 1 februari '58 waren er 524.685 aangeslotenen op het draadomroepnet tegen 526.145 op 1 janua ri '58. de Levenskunst Er zijn maar heel weinig mensen die het enorme voorrecht bezitten zeggingschap te hebben over de inrichting van hun eigen dagelijkse leven. Ik reken de mensen die in het geheel niet behoeven te werken - gepensioneerden, renteniers - niet tot die categorie. Ik heb het oog op hen die wèl moeten werken doch die niet al te zeer gebonden zijn aan vaste uren. Mensen die hun eigen dagindeling min of meer kunnen vaststellen, mensen die, als zij dat zouden xoillen, het er op een willekeurige dag eens van kunnen nemen, desnoods een ander hun werk kunnen laten doen zonder dat zij daar directe schade van ondervinden. Het zijn maar heel weinigen, die deze zozeer begeerde plaats in het leven hebben gevonden. De gehele rest gaat 's morgens op tijd naar zijn werk en komt daar laat in de middag op tijd van daan, basta. Maken die heel weinige bevoorrechten, die heel weinigen die de hoogste en be gerenswaardigste vorm van maatschappe lijke vrijheid bezitten, het hoogste gebruik van die vrijheid Uiteraard zijn er verschillende inter pretaties mogelijk van wat die hoogste vorm. is. En men moet uiteraard iedereen de vrijheid laten de vorm van zijn vrij heidsbesteding te kiezen. In het levensbericht van een onlangs overleden groot-industrieel-multi-mïljo- nair las ik, dat deze man iedere morgen om vijf uur voor zijn zaak begon te wer ken en dat hij daar dan, als 't vroeg was, 's avonds om elf uur mee ophieldIk vind dat een ontstellende mededeling van een verschrikkelijk gebrek aan levenskunst. Soms lees ik in vraaggesprekken met grote heren uit de kringen van handel en industrie: „Mijn werk is mijn hobby, mijn zaak is mijn enige liefhebberij" en als ik dat lees krijg ik hetzelfde gevoel van meelij, dat ik onbedwingbaar bij mij voel opkomen bij het gadeslaan van een muis in een tredmolen. Mensen die deze dingen zeggen doen dat ook altijd op een toon van verholen trots. Zij vinden deze zelf opgelegde slavernij aan hun zaak nog ver dienstelijk ook, de stakkers. Hetzelfde gevoel van „die man weetniet te leven", „is niet bij machte de dag te plukken", heb ik wanneer ik verneem van verdienstelijke heren die het een heel eind geschopt hebben, die een hoge plaats in het leven bezetten en die nog verder en nog hoger willen komen, stuk voor stuk allemaal heren die nu weer president of iets anders hoogs in de Euro-gemeen- schapelijkheid zijn geworden, stuk voor stuk mannen die er mochten wezen en die eerste posities innamen. Maar zij moeten nóg een treedje hoger en nóg een schreed- je verder. Allemaal bijzonder knappe lui maar wel héél dom, wel heel dom om al maar door tot het bittere eind aan je carrière te blijven timmeren. Hoe krijg je het in je hoofd?! Natuurlijk: iedereen moet op zijn ma nier zalig worden en als zo'n man er nu voldoening in vindt van het ene kantoor naar het andere over te stappen en van de ene onophoudelijke reeks conferenties naar de andere, dan moet hij dat weten. Hij zal er zich dan ook zeker niet aan stóren als ik hem wel heel knap maar ook wel héél dom vind. Wat zien zij eigenlijk van de wereld, de m.ensen, het leven? Méér dan hun jongste klerk? Ik geloof het niet. Elias GENT, (Belga) In een kolenmijn te Zwartberg in België heeft zich maandag op 840 meter diepte een instorting voorge daan, die aan drie mijnwerkers (twee Grieken en een Italiaan) het leven heeft gekost. Door de instorting werden vier mannen getroffen. Eén van hen, een 25-jarige Griek, zag kans zich te bevrijden en hulp te halen. Men heeft later de lijken van de andere drie kunnen bergen. NEW YORK (Reuter) De New York Times bericht, dat het Amerikaanse mi nisterie van Buitenlandse Zaken „ernstig aandacht" schenkt aan een voorstel van communistisch China om alle vreemde troepen uit Korea te laten terugtrekken. Het Chinese voorstel was onlangs aan de Britse zaakgelastigde in Peking uiteen gezet. De zaakgelastigde had het verzoek gekregen het voorstel aan de V.S. en de 15 andere regeringen, wier troepen in Ko rea zijn opgetreden, door te zenden. Tijdens een persconferentie toonde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dulles, zich dinsdag niet optimis tisch gestemd inzake een eventuele wijzi ging in de buitenlandse politiek van com munistisch China als gevolg van het af treden van de minister van Buitenlandse Zaken, Tsjoe en Lai. Plij verklaarde ver der dat de V.S. niet van plan zijn de strijd krachten van de UNO in Zuid-Korea die voor het grootste deel bestaan uit Ameri kaanse 'roepen in belangrijke mate te verminderen. FOGGIA (UP) In de nacht van zon- gerdag op maandag is in deze Italiaanse stad met donderend geraas een eeuwenoud gebouw ingestort, dat vroeger als gevange nis en kazerne gediend heeft en waarin nu dakloze gezinnen een toevlucht gevonden hadden. Het lijk van een oude man is ge borgen. Drie vrouwen en vier kinderen liggen nog onder het puin en zijn ver moedelijk dood. Smal betekent eigenlijk: klein. Dit blijkt niet alleen uit het Engelse: small, maar ook uit het werkwoord smalen dat letterlijk wil zeggen: klein maken en vandaar: vernederen, honen. Ook spreekt men nog van een smaldeel voor eskader, een van de drie delen waarin vroeger een vloot werd ver deeld en van de smalle gemeente voor: de kleine luiden, de armlastigen. Wie van een smalle beurs moet leven heeft weinig te verteren. In de zegswijze Holland op z'n smalst wordt smal ge bruikt in de betekenis: kleingeestig, bekrompen. Het Middelnederlands kende het zelfstandig naamwoord smale voor: jonkvrouw. Dit is de vrouwelijke vorm van smal en men kan smale dus ver talen als: de ranke, de slanke. r Thans betekent smal in het bijzon- ^derMde^

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 5