Britse Koninklijke paar weer in Engeland terug Kroesjtsjev volgt Boelganin op als premier van Rusland OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Alle macht is weer in één persoon geconcentreerd Vijf onbemande Amerikaanse raketten naar de maan Kroesjtsjev behoeft nog geen tweede Stalin te worden NAAIMACHINES MORRIS before i/ot/étst// Hartelijk afscheid van Rotterdam besloot driedaags staatsbezoek 72e JAARGANG No 221 VRIJDAG 28 MAART 1958 303e JAARGANG No 69 Verspreide opklaringen Vijf jaar na Stalin Drie jaar B K Plan ter verkenning van het heelal opgesteld Vredestein ontslaat 50 werknemers Dam in Veerse Gat wordt weldra aanbesteed Kinderen vonden pakje met verscheurd papiergeld Het woord is aan KPM-schepen zijn klaar voor vertrek Als premier kan hij andere regeringsleiders bij tapgesprek op voet van gelijkheid ontmoeten Verlovingsringen constant STUURMAJ.& COHEN Eiijvii Tlicniiiiis ELEGANTE TASSEN EN BY0ÜX Bewezen betere regenkleding Spoorwegstaking in Frank rijk op dinsdag geen aprilmop Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Het koninklijke gezelschap, gefotogra feerd tijdens het spelen van de volksliederen bij het afscheidsceremo- nieel op de Rotterdamse Parkkade. Het bezoek van Koningin Elizabeth en Prins -Philip is ten einde. Om iets na halftwaalf gisteravond loste de „Britannia", van kiel tot kampanje badend in schijnwerperlicht, de laatste tros die haar met de Rotterdamse Parkkade, en daarmee met het Nederlandse grondgebied verbond. Lang zaam en onder het gejuich van de duizenden, die zich op de bekende „Bult" en in het Park verzameld hadden om de lieftallige vorstin en haar gemaal vaarwel toe te roepen, voer het statige Koninklijke jacht naar het midden van de rivier, omzwermd door de eveneens feestelijke geïllumineerde oor logsbodems van het Britse en Nederlandse escorte. Aan dek, beschenen door het licht van felle spotlights, wuifden de Koningin en de hertog van Edinburgh glimlachend terug en zij bleven Wuiven en groeten tot de Britannia als een steeds kleiner wordende stip van licht tegen de donkere nachthemel, in de verte verdwenen waseen ontroerend blijk van de hartelijke genegenheid, die er in de afgelopen dagen tussen hen en het Nederlandse volk gegroeid is. Om tien voor één heeft het Koninklijke jacht met de begeleidende schepen de Nieuwe Waterweg verlaten en zee gekozen voor de thuisreis naar Dover, waar de Britannia tegen acht uur afmeerde. Het laatste bedrijf van dit onvergete lijke staatsiebezoek was begonnen in de vooravond, toen de Britse gasten, na een druk middagprogramma, officieel afscheid namen van hun koninklijke gastheren, de leden van de Nederlandse regering, de provinciale en gemeentelijke autorite'ten en de ambassadeurs van de landen van het Gemeenebest op de Parkkade vóór de „Britannia", aan boord waarvan inmiddels alles in gereedheid gebracht werd voor het afscheidsdiner, dat om negen uur be ginnen zou. Om vijf over half negen arri veerden Koningin Juliana, Prins Bernhard en de Prinsessen Beatrix en Irene ten tweeden male' aan de Parkhaven in (van wege de stromende regen) gesloten hof- auto's. Enkele officierenvan de „Britan nia" brachten hen onder bescherming van grote parapluies snel aan boord van net schip. Spoedig volgden ook de andere ge nodigden voor het galadiner: minister president en mevrouw Drees, de heer en mevrouw Luns, de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer, de ambassadeurs en de consuls van de Gemenebestlanden, de Commissaris der Koningin mr. J. Klaasesz en burgemeester Van Walsum, alle vergezeld van hun dames. Om kwart over tien was het diner, waar aan 56 personen aanzaten, ten einde en op datzelfde ogenblik flitsten op het Char- loise hoofd aan de Parkkade de eerste vuurpijlen omhoog van een luisterrijk vuurwerk, dat de gemeente Rotterdam zijn hogë bezoekers bij wijze van afscheids- hulde aanbood. Twintig minuten duurde dit pyrotechnische festijn, waarvan vooral de grote stukken en de grootse finale: twee vurige Britse en Nederlandse vlag gen, geflankeerd door 'n vonkensproeien de Big Ben en een schitterend Dampaleis, grote bewondering oogstten. Verwachting tot morgenavond: Plaatselijk enkele buien, maar ook verspreide opklaringen. Overwegend matige wind tussen zuidoost en zuidwest. Dezelfde of iets hogere temperaturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S. Kort daarna gingen Koningin Juliana, Prins Bernhard en de beide Prinsessen van boord, na een bijzonder hartelijk af scheid van hun gastheren. Koningin Elizabeth wierp nog een kushand naar onze Koninklijke familie voordat deze in de wachtende auto's stapte. Een koninklijk bezoek, in de ware zin van het woord, was ten einde. (Voor verdere verslagen en foto's van de laatste dag van het Britse staatsbezoek zie men pagina 11). MOSKOU (Reuter/AFP) Op voorstel van president Vorosjilov van de Sovjet-Unie is partijsecretaris Kroesjtsjev donderdag op een gemeenschappelijke zitting van de beide kamers van de Opperste Sovjet (parlement) in het Kremlin benoemd tot voorzitter van de Russische ministerraad als opvolger van maarschalk Boelganin. Kroesjtsjev werd belast met de vorming van een nieuw kabinet en Vorosjilov werd herkozen als president. Kroesjtsjev zou zijn functie van eerste secretaris van het centrale comité van de partij behouden. Toen Vorosjilov voorstelde Kroesjtsjev bij handopsteken tot premier te benoemen, bleef het enkele seconden doodstil. Plotseling barstte het applaus los en de 1400 afgevaardigden rezen als één man overeind. Kroesjtjev stond met gebogen hoofd.- Boelganin, die achter Kroesjtsjev zat, klapte in de maat met de anderen mee en zag glimlachend toe toen de herkozen president de nieuwe premier gelukwenste. Kroesjtsjev is niet herkozen tot lid van het presidium van de Opperste Sovjet. Tot leden van het nieuwe presidium zijn onder meer benoemd Andrejev, Beljaev, maarschalk Boedjenny, Kiritsjenko, Ma- zoerov, Spiridnov en Oestinov. Na zijn verkiezing betrad Kroesjtsjev het spreekgestoelte, hartelijk toegejuicht door de afgevaardigden. „Ik z^l alles doen wat mogelijk is uw vertrouwen niet te be schamen en ik zal om u te dienen noch mijn krachten, noch mijn gezondheid of mijn leven sparen", aldus Kroesjtsjev. Sinds de dood van Stalin, vijf jaar ge leden,' is de vervanging van Boelganin de zesde belangrijke wijziging in de Russische topleiding. Deze vijf jaar werden geken merkt door zuiveringen, degradaties en zelfs executies van mannen, die eens tot de hoogste regiqnen van het regerings apparaat behoorden. De terugkeer tot het eenmansbewind is in feite niets anders dan de juridische bekrachtiging van een toestand die al sinds 1957 bestond. In juli 1957 slaagde Kroesjtsjev erin zich te ont doen van de sterkste oppositie in de boe zem van het centrale comité tegen zijn politiek. De afloop van de zaak-Zjoekov ver sterkte de positie van Kroesjtsjev nog meer. Een beslissende overwinning be haalde hij in februari toen zijn voorstel tot reorganisatie van de collectieve boer derijen op een voltallige zitting van het centrale comité werd aangenomen. Van dit ogenblik af bleek duidelijk dat Kroesj tsjev in het centrale comité over een absolute meerderheid kon beschikken. Boelganins vervanging hing in de lucht sinds de crisis van juli 1957 toen hij niet snel en duidelijk genoeg stelling nam tegen de coalitie van aanhangers van Mo- lotov, Kaganovitsj en Malenkov, die aan stuurden op ontslag van Kroesjtsjev als partijsecretaris. De korte periode, waarin Malenkov eerste partijsecretaris en premier was niet meegerekend, is Kroesjtsjev de eerste man die er na Stalins dood in geslaagd is beide functies te bemachtigen. Kroesjtsjevs ster is voortdurend gestegen, toen hij na Stalins dood in 1953 deel ging uitmaken van de „collectieve leiding", daarvoor was hij echter al lange tijd een machtige fi guur in de Oekraine. In februari 1955 stel de hij voor Boelganin te benoemen tot opvolger van premier Malenkov. die was afgetreden. Kroesjtsjev kwam hieruit als overwinnaar te voorschijn. Hij viel de „verheerlijking" van de persoon van Stalin aan in een opzienbarende rede, op 14 fe bruari 1956 tijdens het twintigste partij congres. Kroesjtsjev verwierp ook de leerstel- ling dat oorlpg onvermijdelijk is en bracht het principe van „vreedzame coëxistentie" naar voren. De vervanging van Boelganin betekent het einde van het duo „B en K" die dqor brieven, redevoeringen en op zienbarende reizen drie jaar lang de „co- existentie" en het collectieve leiderschap hebben uitgedragen. Deze periode van collectief leiderschap, die op 6 maart 1953 begon, is voorbij. Door de functies van premier en partijsecre taris aan één persoon te geven, is men teruggekeerd tot de beproefde methode van machtsconcentratie.' (Reuter) De 62-jarige Boelganin met het geitensikje en zijn innemende ma nieren, heeft de nieuwe diplomatieke tech niek geïntroduceerd, van „de persoonlijke brieven aan premiers van andere landen Tijdens zijn ambtstermijn schreef hij meer dan honderd van dergelijke brieven. Met Kroesjtsjev bezocht hij Groot-Brittannië, India, Birma, Afghanistan en Finland. Sinds 1946, toen hij kandidaat-lid werd van Stalins politieke bureau, maakte hij deel uit van de topleiding. Hij werd in 1917 lid van de partij. Van 1931 tot 1937 was Boelganin burgemeester van Moskou. Hoewel hij maarschalk van het Russische leger is, heeft Boelganin nooit een leger te velde gecommandeerd. Hij had de leiding over de politieke commissarissen bij de strijdkrachten. Hij had vele jaren zitting in de Opper ste Sovjet als afgevaardigde van een Mos kous kiesdistrict. Hieraan kwam in het be gin van deze maand een einde toen be kend werd gemaakt dat hij kandidaat was gesteld door het ver van Moskou gelegen kiesdistrict Maikop (Kaukasus). Dit leek een teken dat zijn ster wel eens kon dalen. Boelganin WASHINGTON (Reuter) President Eisenhower heeft zijn goedkeuring ge hecht aan plannen om kleine onbemande raketten naar de maan af te schieten. Er zullen verschillende mogelijkheden gepro beerd worden, zoals het afschieten van een raket naar de maan, een raketvlucht om de maan heen en pogingen om een onbe mande raket op de maan te laten landen. Het departement van Defensie heeft vijf pogingen aangekondigd om onbemande raketten in de richting van de maan af te vuren. Er is reeds enige tijd aan de voorbe reiding van deze proeven gewerkt. Aan gezien waarschijnlijk talrijke raketproe- De directie van de N.V. Nederlands- Amerikaanse autobandenfabriek Vrede- stein te Enschedé heeft moeten besluiten aan ongeveer vijftig werknemers ontslag aan te zeggen. Maatregelen ter verhoging van de efficiëncy in de fabriek enerzijds en de vermindering van de orderpositie anderzijds hebben dit besluit noodzakelijk gemaakt, aldus de directie. Door deze maatregel worden werknemers getroffen, die slechts kort aan de n.v. verbonden zijn. ADVERTENTIE Alle merken, dus ruime keuze ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 ven nodig zullen zijn, l'gt het niet in de bedoeling een tijdschema te geven. De be doeling van het program is het vaststel len van de mogelijkheden om de wereld ruimte in de buurt van de maan te ver kennen en nuttige bijzonderheden over de maan te weten te komen. De maan-proe- ven zijn een aanvulling van het bestaan de satellietprogram. Het wetenschappelijke adviescomité van Eisenhower heeft verklaard, dat er ver- Op 8 april zal de rijkswaterstaat in Den Haag de aanleg aanbesteden van de af- sluitdam die het eiland Walcheren met Noord-Beveland zal verbinden. Deze primaire dijk kan beschouwd worden als een proefóijk en als het proto type van de afsluitdijken, welke in Zee land in het kader van het Drie-eilanden en het Deltaplan zullen worden gelegd. De Provinciale Waterstaat in Zeeland heeft reeds in aansluiting op deze verbin- dingsdam het tracee voor de aansluiten de wegen op Noord- Beveland van Wisse- kerke tot Vrouwepolder ontworpen. Met de bouw van de afsluitdam wordt begonnen op de midden in het Veerse Gat liggende Onrustplaat. Daarna wordt zowel van Noord-Bevelandse zijde als van Walcher- se zijde naar het midden van de zgearm toegewerkt totdat er een sluitgat over blijft van 275 meter, waarin dan een drem pel van stortsteen wordt gelegd. Dit sluit gat zal slechts één oveiwintering meema ken en daarna gesloten worden. schillende stadia van onderzoek zijn: 1. het afschieten van een raket, die op de maan terecht komt, of een vlucht om de maan heen, en 2. een behoedzame landing van een onbemande raket op de maan, in een later stadium gevolgd door behouden terugkeer van de raket naar de aarde. Er staan geen proeven niet door mensen bemande maanraketten op het program. De derde Amerikaanse kunstmaan Gam- ma-1958 zal vermoedelijk vier tot zes maanden in haar baan blijven. Uit de waarnemingen blijkt, dat de satelliet in 115,7 minuten eenmaal om de aarde draait. De afstand van de satelliet tot de aarde varieert van 200 tot 2"50 km. De baan maakt een hoek van 33 3 graden met de evenaar. Aanvankelijk dacht men, dat de satelliet in zijn baan te dicht bij de aar de zou komen en binnen enkele dagen in de atmosfeer zou verbranden. Spelende kinderen hebben in het bos na bij het openluchttheater te Soest een pakje gevonden, dat verscheurd papiergeld bleek te bevatten. Zij brachten hun vondst bij hun vader, die de politie waarschuw de. Politiemannen zijn uren bezig geweest de snippers als een legpuzzel tot bankbil jetten te formeren. Een aantal honderd- gulden-biljetten, biljetten van 25 gulden en van tien gulden, alsmede inmiddels in getrokken papieren rijksdaalders werden op deze wijze samengesteld. Een bedrag van 500 gulden is reeds bij elkaar gezocht, maar er zijn nog meer snippers. De poli tie tast nog in het du'ster naar de her komst van dit geld. Kroesjtsjev Anonymus Als alle mensen beseften dat zij allen verschillend zijn, zouden zij allen een zijn. DJAKARTA (ANP) De directeur van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij in Djakarta, de heer J. W. Brand, deelde in een gesprek met de correspondent van het ANP mede dat de schepen van de KPM die in de komende dagen de Indo nesische wateren zullen verlaten met een „minimum bemanning" zullen zijn bezet. Naar alle havens waar schepen van de maatschappij worden vastgehouden zijn telegrafische instructies gezonden. De heer Brand kon niet bevestigen dat de eerste schepen vrijdag zullen vertrek ken, „maar wij hebben voorbereidingen getroffen om zo spoedig mogelijk uit te varen", zeide hij. Op de vraag of wellicht de Indonesische havenarbeiders zouden trachten het ver trek der schepen te belemmeren, zeide de heer Brand: „Wij plegen alleen overleg met de regeringscommissie van toezicht, die alle medewerking heeft beloofd". (Van onze correspondent in Londen) De premierwisseling in Moskou heeft in Londen geen opschudding verwekt. Kroesjtsjev was in feite reeds de baas en hij krijgt niet meer macht. Kroesjtsjev heeft volgens de Times nog niet de eind zege behaald. Of er iets tegen hem onder nomen zal worden, hangt er van af of zijn politiek slaagt. In Londen gelooft men niet, dat Kroesjtsjev noodzakelijkerwijs een tweede Stalin zal worden, al dreigt het gevaar, dat de persoonsverering zal terugkeren. Hierbij kan worden opgemerkt dat het „collectieve leiderschap" reeds van het begin af aan op een fictie heeft be rust. In wètkelijkheid is formeel beves tigd" wat reeds lang bestond. Dit kan een voordeel zijn voor de vrede zo zegt men in Londen omdat het Westen hu weet met wie het zaken kan doen. Het is meer dan ooit duidelijk, wie de Sovjet- politiek leidt. Boelganin ondertekende slechts de brieven. Het besluit om Kroesj tsjev met alle politieke macht te bekleden, is bepaald ingegeven door de komende topconferentie, al kwam Boelganins ver wijdering allerminst als een verrassing. De B. en K-komedie is afgelopen. In de onderhandelingen met het Westen wil Kroesjtsjev niemand boven zich. De ver wijdering van Boelganin betekent ook, dat Kroesjtsjev de oude garde nu vrijwel ter zijde geschoven heeft. In Londen verwacht men dat ook maarschalk Vorosjilov spoe dig zal heengaan. Het is ook mogelijk, dat Boelganin hem zal vervangen. De Times veronderstelt dat Kroesjtsjevs overneming van het premierschap tijde lijk zal zijn. Het belangrijkste in al deze worstelingen om de macht en politieke verschillen is volgens dit blad, dat de oude generatie plaats maakt voor de vol gende. Voor het Westen is het eerste doel van een topconferentie uit te vinden of de Russen werkelijk tot concessies bereid zijn. De machtsverschuiving in Moskou betekent ook, dat het topgesprek zal door gaan, want Kroesjtsjev heeft hiervoor de weg vrij gemaakt. Vooral in oppositiekringen dringt men erop aan niet langer te aarzelen om een datum voor de conferentie vast te stellen. Kroesjtsjev kan nu andere regeringslei ders op voet van gelijkheid ontmoeten. Premier Macmillan sprak gisteren in het Lagerhuis op hoopvolle wijze over de westelijke voorstellen. Aller ogen zijn thans gericht op Kroesjtsjev, van wie het afhangt of er iets zal worden bereikt. Macmillan wees een in het parlement ge opperd denkbeeld van de hand om des noods alleen een gesprek te voeren met de Russen ter voorbereiding voor een top conferentie. Hij antwoordde dat hij een topgesprek om tot een ander topgesprek te komen een ondeugdelijk middel acht om spijkers met koppen te slaan. (Reuter en AFP) Of de verkiezing van Kroesjtsjev tot premier wijziging zal brengen in de Russische buitenlandse po litiek is in Washington nog niet duidelijk. Men verkeert ook nog in het onzekere over de rol die Boelganin thans zou kun nen vervullen. Wel ziet men hem als iemand die over zijn hoogtepunt heen is en waarschijnlijk op non-actief gesteld zal worden. ADVERTENTIE JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS ADVERTENTIE Bij iedere jas een passende tas GR. HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 20415 MOSKOU. Westelijke diplomaten te Moskou wijzen erop, dat de Sovjet-pre mier op een topconferentie wellicht ver gezeld zal worden door Alexis Kiritsjen ko, evenals Kroesjtsjev uit de Oekraine afkomstig, die pas gekozen is als lid van het presidium van de Opperste Sovjet. Sommige diplomaten zijn geneigd in Ki ritsjenko de toekomstige „kroonprins" van het Kremlin te zieri. De vraag welke men zich algemeen stelt is, of Kroesjtsjev zijn functie van eerste partijsecretaris zal blijven uitoefenen. Deze functie en die van premier zijn niet meer door dezelfde persoon bekleed sinds de periode onmiddellijk na de dood van Stalin in 1953. toen de nadruk werd ge legd op het collectieve leiderschap en Malenkov ontheven werd van zijn post van eerste partijsecretaris. BONN In regeringskringen te Bonn ziet men het vertrek van Boelganin als een nieuw bewijs, dat „het Sovjet-stelsel alleen tot een eenhoofdige regering kan leiden". Van de zijde der socialistische partij werd verklaard, dat men de ont wikkelingen nauwlettend zal gadeslaan om te zien. of de Russen ook zullen terug keren tot de „onwrikbare stalinistische buitenlandse politiek". BELGRADO Deskundigen op het ge bied van Russische aangelegenheden te Belgrado menen de laatste weken tekenen van een groeiende „persoonsverheerlij king" van Kroesjtsjev te hebben bespeurd. ADVERTENTIE ADVERTENTIE BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL 13439 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 SUEDE DAMES-, HERENJASJES (Van onze correspondent in Parijs Op 1 april, de dag waarop het ook in Frankrijk de gewoonte is elkaar voor het lapje te houden, dreigen nieuwe stakingen uit te breken bij de openbare vervoer- en nutsbedrijven, onder meer bij de elektri citeitsmaatschappijen. Waar het in Frank rijk een oud gebruik is tegen Pasen met vrouw en kinderen familie buiten de eigen woonplaats te gaan bezoeken met het oog waarop reeds van heden af extra trei nen zijn ingelegd zullen de stakingen, die met opzet in deze periode vallen, veel ongerief veroorzaken. (Reuter) De vakbonden waarbij bij na alle 370.000 Franse spoormannen zijn aangesloten, hebben voor dinsdag een sta king van 24 uur uitgeschreven, omdat de onderhandelingen over een loonsverho ging van drie percent, kortere werktijden en een betere pensioenregeling zijn mis lukt. Volgens het Franse ministerie van vervoer kunnen de eisen van de arbeiders op het ogenblik onmogelijk worden inge willigd. Het ministerie heeft nieuwe on derhandelingen in mei voorgesteld. De staking wordt door de socialistische, communistische, rooms-katholieke en on afhankelijke vakverenigingen gesteund.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1