Panda in het Wilde Westen
1
Spaartegoed Nutsspaarbank Haarlem
gestegen tot ruim f 47 miljoen
Chefarine „4"
Omzet Berghuizer Papierfabriek
minder gestegen dan kosten
Nog koud met nachtvorst
TocU ió Aet zo
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Van den Bergh's en Jurgens'
kon omzet niet handhaven
Wereldnieuws
Smelten
2
Hogere winst bij Nedap
ondanks invloed van
bestedingsbeperking
Bruynzeel Suriname op
Cubaanse markt bedreigd
De Nederlandse in- en
uitvoer in februari
Handelsmissie uit Ghana
in ons land
Russisch-Duitse handel
Dividend tien percent in
aandelen B
Nationale schuld is met
f 261 miljoen gedaald
Lager dividendvoorstel
Hollandia Kattenburg
Nieuwe levensverzekeringen
Dividendvoorstellen Rott.
Droogdok Mij.
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
WOENSDAG 9 APRIL 1958
Uit het zojuist verschenen jaarverslag over 1957 van de dit jaar honderdveertig
jaar bestaande Nutsspaarbank te Haarlem blykt dat het exploitatieoverschot
319.934,08 (v.j. 234.659,52) bedraagt. Na afschrijvingen op gebouwen ad 33.717,81,
op machines en inventaris ad 10.381,10, op kluisloketten ad 19.064 en spaarbusjes
ad 6.958,90, byschryving van 28.648,24 op pensioenrekening en reservering van
100.000 voor aanschaffing machines wordt naar reserve overgebracht 121.462,78.
De algemene reserve steeg tot een bedrag van 2.715.857,84. De inleggersrente werd
per 1 januari 1958 verhoogd tot 2,70 percent; voorts werden termijn-spaarbankboekjes
ingesteld met een afwijkende rentevergoeding. Het aantal spaarders bedraagt thans
84.842 en het spaartegoed 47.088.146,44 (v.j. 46.561.651,61). Aan rente werd in 1957
vergoed 1.177.674,93 (v.j. 1.109.910,50). De inleg in 1957 was 27.125.063,06 (v.j.
24.695.427,81).
Het verloop van de inleggingen en de
terugbetalingen was in de eerste helft van
het afgelopen jaar vrij normaal, hoewel
het niveau der spaaroverschotten iets la
ger lag dan in 1956. In de tweede helft van
het jaar kwam er echter een zekere ken
tering en begonnen de terugbetalingen te
stijgen. Deze terugbetalingen stegen nog
verder in de maanden november en de
cember, voornamelijk tengevolge van in
schrijvingen op de Nationale Woning
bouwleningen en andere 6 percent emis
sies. Het is voorts opmerkelijk dat het be
drag der inleggingen nog ongeveer
2.500.000 hoger was dan in 1956. Over
het gehele jaar werd ruim 600.000 meer
terugbetaald dan ingelegd, doch na bij
schrijving van de inleggersrente steeg het
spaartegoed per saldo nog met een bedrag
van ruim 500.000.
De toenemende schaarste op de kapitaal
markt veroorzaakte een sterke stijging
van de rentestand, die nog werd bevorderd
door een tweetal verhogingen van het
wisseldisconto, waardoor dit van 3Va op
5 percent werd gebracht. Tegen het einde
van 1956 kon het Rijk nog met de levens
verzekeringmaatschappijen en pensioen
fondsen een overeenkomst sluiten, waar
door een bedrag van 650 miljoen tegen
een rente van 414 percent beschikbaar
kwam voor de woningbouw, maar in het
begin van 1957 moesten de Nederlandse
Spoorwegen, reeds Wa percent betalen bij
een emissiekoers van 98 percent. Philips
volgde met een lening van 200 miljoen
5 percent converteerbare obligaties, maar
de rente bleef stijgen en spoedig ver
scheen 'de eerste 6 percent lening aan de
markt. De 6 percent Woningbouwlening
van de Bank voor Nederlandsche Ge
meenten werd een succes met een totaal
bedrag aan inschrijvingen van 394 mil
joen. Het nadere verloop op de kapitaal
markt heeft de indruk gevestigd dat de
rentestand met een niveau van 6 percent
zijn hoogtepunt heeft bereikt.
Door de sterke stijging van de rente en
de belemmering van het rentegamma wa
ren de overheidsorganen in het afgelopen
jaar niet in staat op normale wijze in hun
behoefte aan kapitaal te voorzien. Afge
zien van enkele premieleningen, was de
lagere overheid geheel aangewezen op het
sluiten van kasgeldleningen tegen een
hoge rente, waardoor de consolidatie der
vlottende schuld weer verder van een op
lossing verwijderd geraakte. De Nuts
spaarbank kon in beperkte mate van de
rentestijging profiteren. Het rendement
der effecten onderging enige verbetering
door de verhoging der rente op de Staffel-
lening 1947 van 3 percent tot 3'/s percent
en het rendement der onderhandse le
ningen steeg door het sluiten van enkele
leningen tegen een aantrekkende rente.
ADVERTENTIE
Bij pijn, griep o( „landerig" gevoel zorgt een enkel
tablet dat U weer met plezier Uw werk kunt doen I
Het bruto bedryfsx-esultaat over 1957
van de n.v. Nederlandse Apparatenfabriek
Nedap te Groenlo heeft 556.474 (v.j.
498.039) belopen. Inclusief de onveran
derde agioreserve ad 75.000 en de nieuw
gecreëerde reserve „afschrijving duurzame
produktiemiddelen" en herwaardering
voorraden ad 175.000 belopen de reserves
nu in totaal 550.500; dit is ruim 36 per
cent van het uitstaande kapitaal. Als
netto-winst resteert een bedrag van
141.615 141.387), waaruit een onveran
derd dividend van 7 percent over een on
veranderd kapitaal van 1.500.000 wordt
voorgesteld.
Hoewel een hogere winst werd behaald,
onderging ook de Nedap de invloed van
de bestedingsbeperking. Het bedrag aan
nieuw geboekte orders lag niet onbelang
rijk beneden dat van vorig jaar. Omdat
het verslagjaar begonnen werd met een
ruime orderportefeuille ontstond geen be
langrijke achteruitgang van de afleverin
gen. Deze beperkte zich tot 6 percent. Ge
durende nagenoeg het gehele verslagjaar
werkte het bedrijf op een vrij hoog en
constant produktieniveau.
In december heeft de directie een lening
opgenomen tot een bedrag van 400.000,
hetgeen een verruiming van de liquidi
teitspositie betekende. Voor 1958 staan
geen belangrijke investeringen op het pro
gramma. Deze zullen ongeveer 100.000
belopen. Eind 1957 werden maatregelen
getroffen tot een beperking van de pro-
duktie: ontslag van ruim 30 werkkrachten
en een werktijdverkorting in een der fabri-
cageafdelingen.
Wat de vooruitzichten betreft is het de
directie zo vroeg in het nieuwe boekjaar
nog niet mogelijk enige factoren, welke op
de uitkomsten invloed zullen uitoefenen,
te overzien. Het is onder meer van groot
belang, dat de zo dringend noodzakelijke
woningbouw inderdaad in de ruime om
vang voortgang zal hebben en dat over
heidsinstanties niet langer in sterke mate
zullen worden beperkt bij hun aanschaf
fingen. Ten aanzien van verscheidene in
teressante projecten zijn besprekingen
gaande.
Voorts kon de hypothekenportefeuille
enigszins aan de gewijzigde renteverhou
dingen worden aangepast. Het totaal der
beleggingen nam in 1957 toe met 1.191.000.
Het gemiddeld rendement bedroeg 3.54
percent (v.j. 3.34 percent).
De directie constateert met vreugde dat
de besparingen zich in de eerste maanden
van 1958 weer in opgaande lijn bewegen,
zodat het spaaroverschot over januari en
februari 925.000 bedroeg.
Bykantoren
Op 24 juli 1957 werd een nieuw en mo
dern ingericht bijgebouw te Zandvoort
aan de Grote Krocht no. 38 geopend, waar
mede het aantal bijkantoren tot zes werd
uitgebreid. Het bijkantoor maakte een goe
de start; in de eerste vijf maanden na de
opening werden 613 nieuwe spaarders in
geschreven. Het in oktober 1956 geopende
bijkantoor aan het Tesselschadeplein ont
wikkelde zich eveneens zeer voorspoedig.
Het bedrag van de omzet was in 1957
reeds hoger dan 2 miljoenen het aantal
behandelde posten bereikte een totaal van
bijna 19.000. Deze ontwikkeling is duide
lijk van invloed geweest op de resultaten
van het kantoor aan de Rijksstraatweg.
De omzet van dit kantoor steeg in ver
houding slechts weinig en het aantal be
handelde posten daalde zelfs enigszins.
Het zeer drukke bijkantoor aan de Rijks
straatweg werd hierdoor dus enigermate
ontlast, waarmede een der doeleinden, die
met de oprichting van het nieuwe kantoor
aan het Tesselschadeplein werden beoogd,
is bereikt. Door de uitbreiding van het
aantal bijkantoren en de groei van deze
kantoren is, zoals te verwachten was, de
omzet van het hoofdkantoor in verhouding
tot de totale omzet wederom gedaald.
Er waren 31 december 1957 6.383 jeugd-
spaarders (v.j. 6.127). Op 31 december 1957
waren er 13.854 spaarbusjes in omloop
(v.j. 11.886). Het gemiddeld gespaard be
drag was 22.22 (v.j. 22.30).
De uitvoer van triplex naar Cuba, die
50 percent van de totale produktie van
Bruynzeel Suriname bedraagt, wordt
thans bedreigd door een verhoging van de
Cubaanse invoerrechten op dit artikel. Om
te voorkomen, dat afnemers op Cuba de
import zullen verhogen om alsnog van het
vigerende tarief te profiteren, heeft de Cu
baanse regering de import van triplex tot
een bepaalde hoeveelheid beperkt. Door
verhoging van invoerrechten werd Bruyn
zeel reeds gedwongen haar plaats op de
triplexmarkt in Venezuela, Colombia en
Panama te verlaten. Berichten uit Peru
vermelden, dat daar de invoerrechten op
triplex eveneens een verhoging zullen on
dergaan, die voor het produkt van Bruyn
zeel zeer bezwaarlijk zijn. (ANP)
Het C.B.S. heeft de Nederlandse in. en
uitvoercijfers over februari (in miljoenen
guldens) bekendgemaakt. De invoer in
februari bedroeg 1090 (v.j. 1251); de uit
voer 914 (v.j. 875). Het dekkingspercentage
is dus 84 (v.j. 70).
Minister Zijlstra heeft dinsdag op zijn
departement de minister van Handel van
Ghana, de heer P. K. K. Quaidoo, en zes
andere vertegenwoordigers van dat land
ontvangen. De missie, die vrijdag in Ne
derland is aangekomen, zal hier tot het
eind van deze week blijven. Zij zal zich
oriënteren over de mogelijkheden voor
het handelsverkeer tussen Ghana en Ne
derland; in het bijzonder zal worden nage
gaan welke grondstoffen Nederland uit
Ghana zou kunnen betrekken en welke ka
pitaalsgoederen Nedei-land naar Ghana
zou kunnen uitvoeren. De missie zal van
Nederland doorreizen naar West-Duits-
land en Frankrijk.
De Westduitse regering heeft dinsdag
bekendgemaakt, dat zij met de Sovjet-
Unie overeenstemming heeft bereikt om
trent vergroting van het wederzijdse han
delsverkeer, waardoor dit tegen 1960 on
geveer verdubbeld zal zijn. De handels
overeenkomst werd dinsdag te Moskou ge
parafeerd.
De n.v. Berghuizer Papierfabriek voor
heen B. Cramer te Wapenveld heeft de
hogere exploitatiekosten niet door de gro
tere omzet goedgemaakt. Het batig saldo
exploitatierekening heeft 3.469.245 bedra
gen (v. j. 4.107.945); aan rente en diverse
baten kwam binnen 29.455 (v. j. 80.653).
Aan dividend van de dochterondernemingen
Cats Papier n.v. en n.v. Neparofa over 1956
werd een bedrag van 217.520 geïncas
seerd. Na afschrijvingen en voorzieningen
resteert een saldo winst ad 1.265.000
(v. j. 1.365.000).
Voorgesteld wordt, dat wegens de wen
selijkheid de liquiditeit van de onderne
ming te versterken, over 1957 geen divi
dend in contanten maar in aandelen B zal
worden uitgekeerd tot een bedrag van 100
(10 percent) per aandeel A en B, ten laste
van de agioreserve (v. j. 11 percent in con
tanten). Hiervoor zal het voor aandeelhou
ders beschikbare bedrag aan het reserve
fonds B worden toegevoegd en het gestorte,
kapitaal worden gebracht op 9.900.000
(v. j. 9.000.000). In verband met dit divi-
dendvoorstel is een statutenwijziging in
voorbereiding voor de uitgifte van onder
aandelen van 100. De dooreenleverbaar-
heid van aandelen B en onderaandelen B
zal worden aangevraagd.
Geproduceerd werd 30.900 ton papier
(v.j. 28.500). De liquiditeitspositie had de
voortdurende aandacht en verminderde
door de laatste betalingen van de nieuwe
papiermachine. De belangen in de dochter
ondernemingen ondergingen geen wijzi
ging. De resultaten waren goed. De voor
uitgang bij de papieren melkverpakking is
gering geweest maar op den duur zal
deze haar weg wel vinden.
Omtrent de vooruitzichten zegt het ver
slag: ook dit jaar blijkt de „voor verbruik
beschikbare" hoeveelheid pakpapier en
karton in vergelijking met voorgaande
jaren weer op hoger niveau te zijn geko
men als gevolg van de aanzienlijk ver
grote produktie en hogere import ondanks
het feit, dat ook de export hoger was in
vergelijking met het vorig jaar.
Een eventueel Euromarkt-buitentarief
op de te importeren grondstoffen zal de po
sitie van de Nederlandse papierindustrie
zeer nadelig beïnvloeden, aldus de directie.
Een Vrijhandelsgebicd met inbegrip van
de Scandinavische landen zal de Neder
landse papierindustrie voor zeer grote
moeilijkheden plaatsen.
Wat betreft de orderpositie wordt ver
meld, dat deze door terughoudendheid van
kopers minder gunstig is dan in de over
eenkomstige periode van 1957.
Van den Bergh's en Jurgens' Fabrieken
behaalden in 1957 een nettowinst van
10.026.351 (12.120.877). Na bijtelling van
het saldo onverdeelde winst 1956 ad.
20.294.747 komt beschikbaar 30.321.098
(v.j. 25.592.898), waaruit wordt voorge
steld na aftrek van het dividend van 5'/i
percent op de cumulatief preferente aan
delen en van 4>/2 percent (over 9 maan
den) op de aflosbare cumulatief-prefcren-
te aandelen, op de gewone aandelen A
13,6425 percent onveranderd en op de ge
wone aandelen b. onveranderd 10 percent
dividend uit te keren, waarna 25.023.070
(v.j. 20.294.747) als saldo winst naar nieu
we rekening wordt overgebracht. Een deel
dezer dividenden werd reeds als interim
dividend uitgekeerd.
De prijzen van oliën en vetten, die in
het begin van het jaar ten gevolge van de
Suezcrisis in november 1956 hoog waren,
daalden in de loop van het jaar totdat in
september een stijgende tendentie intrad
die aan het einde van het jaar nog voort
duurde. Het margarineverbruik in Neder
land ondervond de invloed van het, zowel
in het voor- als in het najaar, tegen lage
prijs op de markt komen van koelhuisbo-
ter. Hierdoor kon de omzet niet worden
Naar het ministerie van Financiën me
dedeelt bedroeg de totale nationale schuld
op 31 december 1957 18.200 miljoen, het
geen betekent dat zij in de loop van 1957
met 261 miljoen is afgenomen.
De geconsolideerde buitenlandse schuld
daalde met 124 miljoen tot 1832 miljoen.
De vlottende schuld in vreemde valuta be
draagt ƒ261 miljoen (1956: nihil). Dit be
drag heeft betrekking op verplichtingen
wegens bij het I.M.F. opgenomen vreem
de valuta. De binnenlandse schuld vermin
derde met 398 miljoen tot 16.116 mil
joen (waarvan 10.826 miljoen gevestigde
schuld en f 5.29Ó miljoen vlottende schuld).
In de binnenlandse vlottende schuld zijn
begrepen de schulden uit hoofde van ver
goedingen wegens oorlogsschade en wa-
tersnoodschade. Deze schuldverplichtin
gen, welke aan het einde van 1956 tezamen
752 miljoen bedroegen, zijn in de loop van
1957 gedaald met 214 miljoen. De overi
ge vlottende binnenlandse schulden stegen
met f 87 miljoen, terwijl de geconsoli
deerde binnenlandse schuld daalde met
271 miljoen. De totale binnenlandse
schuld exclusief de schulden uit hoofde
van vergoedingen wegens oorlogsschade
en watersnoodschade, liep derhalve in
1957 met 184 miljoen terug.
In de vergadering van commissarissen
en directie der Hollandia Kattenburg n.v.
is besloten aan de jaarlijkse algemene ver
gadering van aandeelhouders, welke op
vrijdag 2 mei 1958 zal worden gehouden,
eën dividend voor te stellen van 7'/2 per
cent in contanten (v. j. 9%).
Nadat gisteren een uit het noorden ko
mende storing met enkele buien ons land
gepasseerd was, volgden in de afgelopen
nacht opklaringen tijdens welke de tempe
ratuur in het binnenland tot enkele graden
beneden het vriespunt daalde. Op het
vliegveld Deelen werd zelfs een tempera
tuur van 4 graden onder nul gemeten.
Over Scandinavië bewoog intussen een
volgende storing naar het zuiden. Het erbij
behorende front naderde vanmorgen, ver
gezeld van enkele buien, ons land. Achter
dit front stroomt een nieuwe hoeveelheid
koude lucht naar het zuiden. In de komen
de nacht kan daarom tijdens opklaringen
in het binnenland opnieuw lichte vorst
voorkomen. Intussen is de luchtdruk in de
omgeving van IJsland flink gaan dalen,
waardoor de barrière van hogedruk, die
zich daar in de afgelopen- dagen had ge
vormd, weer wordt afgebroken. Er ont
staat daar een depressie, die in oostelijke
richting zal bewegen. Morgen zal 'deze de
pressie de koude lucht echter nog niet uit
ons land verdrijven.
Donderdag 10 april
Zon op 5.56 uur, onder 19.28 uur.
Maan op 1.45 uur, onder 10.45 uur.
Maanstanden
11 april 0.50 uur laatste kwartier
19 april 4.23 uur nieuwe maan.
26 april 22.36 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 10 april
Hoog water 8.11 en 20.48 uur.
Laag water 3.45 en 16.12 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
VYEEKKA P PORTEN
Temperaturen
buiten
Ui
M
en binnenland: heden
c
3 g
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur
•So
c
SP
tl
cS
Helsinki
licht bew.
v/indst.
-5
0
Stockholm
zwaar bew.
z
-2
0
Oslo
sneeuw
w
-1
Kopenhagen
mist
zw
-2
1
Aberdeen
geheel bew.
nw
2
1
Londen
geheel bew.
w
3
0
Amsterdam
zwaar bew.
w
0
0,4
Brussel
licht bew.
w
1
2
Luxemburg
hagelbui
nw
-0
0,1
Parijs
zwaar bew.
nw
3
0,8
Bordeaux
geheel bew. windst.
6
0,1
Grenoble
half bew.
nw
3
0,1
Nice
half bew.
nw
8
10
Berlijn
zwaar bew.
wnw
2
0,2
Frankfort
zwaar bew.
nw
2
0,4
München
sneeuw
w
-0
3
Zürich
sneeuw
windst.
0
1
Genève
zwaar bew.
zw
1
0
Locarno
onbewolkt
windst.
3
0
Wenen
zwaar bew.
wnw
2
0
Innsbruck
sneeuwbui
windst.
-0
0,5
Rome
licht bew.
no
6
0
Ajaccio
zwaar bew.
ono
7
0
Algiers
wzw
9
21
Madrid
onbewolkt
no
1
0
Mallorca
half bew.
ono
6
8
Den Helder
hagelbui
n
2
0,4
Ypenburg
zwaar bew.
nw
4
0,3
Vlissingen
zwaar bew.
wnw
2
0,5
Eelde
half bew.
w
-1
2
Twente
half bew.
wzw
-2
1
De Bilt
half bew.
w
-1
0.2
Eindhoven
licht bew.
w
-1
1
Vlv. Z.-Limb. zwaar bew.
wzw
-0
2
34. Het was merkwaardig stil in de stra
ten van Buffalo, toen Panda zich op weg
naar de bank begaf om de strijd tegen
Billy de Buffel op te nemen. Het leek wel,
of de stad was uitgestorven. „Ze zijn alle
maal gevlucht, de lafaards", mompelde hij,
langzaam voortgaande, „geen vriend, die
me helpt. Nu moet ik alleen tegen die ge
vaarlijke bandiet gaan vechten". De arme
Panda zag de toekomst duister in. Wat
voor kans had hij tegen de beruchte revol
verbandiet, die sneller dan wie ook met
zijn wapens kon omgaanMaar ondanks
zijn angsten ging hij vastberaden verder,
want als sheriff had hij nu eenmaal de
plicht, om tegen Billy op te treden. Onder
deze spanning was het dan ook geen won
der, dat hij geweldig schrok, toen 'n hand
hem plotseling beetgreep en hem met een
ruk 'n donkere ruimte binnentrok. Een deur
werd dichtgeworpen en weg was Panda.
Enkele tellen later werd de deur weer ge
opend, doch het was niet Panda, die nu
naar buiten trad, maarJoris Goed-
bloed, op wiens borst thans de sheriff-ster
prijkte. „Welaan", mompelde Joris, nadat
hij de deur zorgvuldig achter zich had af
gesloten, „als zijn vriend en raadsman kan
ik niet dulden, dat hij zijn ondergang te
gemoet gaat. Weliswaar ben ik thans ver
plicht, om de strijd met vriend Billy op te
nemen, doch ik heb goede hoop, dat ook
ditmaal snelheid van gedachte het van
snelheid met wapens zal winnen".
vergroot, maar het aandeel van de stan-
daardmerken in de totale margarine-om
zet nam toe.
De stijging op de balans van het van on
derhorige maatschappijen in rekening
courant te vorderen bedrag van 39,7 mil
joen tot 41,9 miljoen alsmede de daling
van het aan onderhorige maatschappij
in rekening-courant verschuldigde be
drag van f 22,8 miljoen tot 20,9 miljoen
vinden grotendeels hun oorzaak in de toe
neming van de behoeften der onderhorige
maatschappijen aan bedrijfskapitaal; een
en ander heeft geleid tot een vermeer
dering van de eigen schuld aan Unilever
n.v. van 26,3 miljoen tot 28 miljoen.
In februari is voor een bedrag van
313,9 miljoen aan nieuwe levensverze
keringen afgesloten, waarvan 145,1 mil
joen kapitaal-, 144,9 miljoen rente- en
23,9 miljoen volksverzekering, aldus een
mededeling van het C.B.S. In de maanden
januari/februari werd voor 598,6 mil
joen aan nieuwe verzekeringen afgesloten,
te weten 296,0 miljoen kapitaal-, 259,1
miljoen rente- en 43,5 miljoen volksver
zekeringen. (In de overeenkomstige perio
de van 1957 waren deze cijfers resp. 568,0
miljoen, 281,8 miljoen, 245,5 miljoen
en 40,7 miljoen).
De Rotterdamse Droogdok Maat
schappij n.v. stelt voor het dividend op de
aandeelbewijzen te bepalen op 30 percent
(over 1956 eveneens 30 percent op de aan
deelbewijzen nos. 1 tot en met 6875 en 15
percent op de in 1956 geplaatste aandeel-
bewijzen nos. 6876 tot en met 9625) en
voor houders der bewijzen van oprichters
rechten f 3.640.- (over 1956 3.120.-) per
bewijs te bestemmen.
Sluiting autofabrieken in V.S.
De „grote drie" van de Amerikaanse auto-in
dustrie hebben bekendgemaakt dat zeven van
hun fabrieken de volgende week gesloten zullen
zijn. Ford sluit de assemblagefabrieken te Ches
ter in Pennsylvanië, Dallas in Texas. Louisville,
Memphis en San José. De vrachtwagenproductie
in Louisville zal echter voortgezet worden. Chr-ys-
ier sluit de De Sotofabriek te Detroit, die ook de
vorige week al buiten bedrijf is geweest. General
Motors sluiten de assemblagefabrieken van Buick,
Oldsmobile en Pontiac te Southage, Californië. In
de afgelopen weken zijn in totaal achttien Ameri
kaanse autofabrieken buiten bedrijf geweest.
Werkloosheid in Duitsland
In maart is het aantal werklozen in West-
Duitsland door de ongunstige weersgesteldheid
met slechts 216.705 verminderd tot 1.108.231. In het
afgelopen jaar was het aantal werklozen, onder
betere weersomstandigheden, op hetzelfde tijd
stip reeds verminderd tot 702.232. Het aantal man
lijke werklozen verminderde met 198.507 tot
833.726 en dat der vrouwelijke met 18.198 tot
274.505. Het werklozenpercentage werd eind maart
op 5,7 percent berekend.
Surinaamse jaarbeurs
De voorzitter van de Surinaamse Jaarbeurs, de
heer Arnold Smit, heeft op een persconferentie
in Paramaribo meegedeeld, dat de jaarbeurs dit
jaar van een tot en met acht november zal wor
den gehouden. Hij deed een beroep op de Neder
landse zakenlieden om hun vertegenwoordigers
in Suriname krachtig te steunen bij de inrichting
van stands en met reclamemateriaal. Hij hoopte
ook op deelneming vanuit de Nederlandse Antil
len.
Japanrood China
Tijdens een lunch van de Japans-Amerikaanse
vereniging van Jokohama heeft de Japanse mi
nister van Buitenlandse Zaken Aiichiro fujijama
verklaard, dat Japan op objektieve wijze de kwes
tie van handel met Communistisch China tracht
te regelen. De minister verklaarde dit in verband
met het besluit van Nationalistisch China om uit
protest tegen het onlangs afgesloten Japans-Com
munistisch Chinese handelsverdrag alle handels
betrekkingen met Japan op te schorten.
Sodafabriek Delfzijl
De datum van de officiële opening der sodafa
briek te Delfzijl is thans vastgesteld op 5 juni.
De fabriek draait nu al ongeveer drie maanden
voor de binnenlandse behoefte aan gecalcineerde
soda. Het zout-elektronische bedrijf, dat vloeibaar
chloor en natronloog zal produceren, is nu ook
bijna klaar. De in aanbouw zijnde zoutfabriek zal
in de loop van het volgend jaar gereedkomen.
Egypte en de SovjefUnie
De Sovjet-Unie heeft een overeenkomst met
Egypte getekend betreffende ruilhandel ter waar
de van 3,5 miljoen Egyptische ponden. De Russen
zullen 150.000 ton tarwe leveren in ruil voor
Egyptische katoen en andere produkten, zo meldt
radio-Caïro.
„Kerkedijk" in II.A.L.-vloot
In aansluiting op de proefvaart is door een
scheepswerf te Ltibeck de „Kerkedijk"' overge
dragen aan de Holland-Amerika Lijn. De „Ker
kedijk", die vanuit Lübeck zijn eerste reis zal
gaan maken, meet 5325 brt. en is het eerste schip
in een serie van drie welke voor rekening van
de Holland-Amerika Lijn in Lübeck gebouwd
worden. Gezagvoerder is kapitein Heyman.
(Voor de beurs zie pagina 7).
Overleden. Een van de 24 meisjes uit
Hirosjima, die in 1955 te New York
chirurgisch werden behandeld, is aan
maagkanker overleden. Volgens de art
sen van het ziekenhuis was haar dood
niet veroorzaakt door de uitwerking van
de atoombom, die op 6 augustus 1945 op
Hirosjima werd geworpen. Het wordt
echter niet onmogelijk geacht dat haar
weerstand onder de uitwerking van de
bom had geleden.
Rust. De Franse fakir „Burmah" heeft 108
dagen op een bed van glasscherven, in
gezelschap van honderd adders en enige
Senegalese pythons, gevast. Al die tijd
heeft de fakir niet anders dan een liter
mineraal water en drie liter zilt water
per etmaal genuttigd. Thans gaat Bur
mah enige tijd rust houden.
Opgelost. In zes grote fabrieken te Barce
lona, die op 26 maart op last van de
regering werden gesloten wegens lang-
zaam-aan-stakingen, is het werk dins
dag weer begonnen. Naar het lijkt zijn
de arbeidsmoeilijkheden opgelost.
Persoonlijkheid. Het is mogelijk, dat prin
ses Margaret benoemd zal worden tot
gouverneur van een van de landen van
het Gemenebest, aldus verluidt in
paleiskringen te Londen. De thans 28-
jarige prinses, die een sterke wil heeft,
zou meer van haar persoonlijkheid wil
len blijk geven. Deze maand gaat zij
voor drie weken naar de Caraïbische
Zee. in juli naar Canada en in de winter
mogelijk naar de Britse bezittingen in
de Stille Oceaan.
Resolutie. Vertegenwoordigers van de
deelnemers aan de „protestmars ter af
schaffing van de kernwapens" die in
Engeland is gehouden, hebben in Dow-
ningstreet 10 de ambtswoning van de
Britse premier en aan de Amerikaan,
se en Russische ambassades in Londen
een resolutie overhandigd, waarin erbij
de regeringen van de drie landen op
aan wordt gedrongen de kernwapen-
produktie van kernwapens stop te zet
ten en op te houden met het aanleggen
van voorraden van deze wapens.
Staking. In Oslo gaan vandaag vijftien
duizend employés en arbeiders van de
gemeentelijke diensten in staking om
hun looneisen kracht bij te zetten. Het
vervoerspersoneel staakt er al drie
dagen. Het personeel van bepaalde on
misbare diensten, zoals de ziekenhuizen,
blijft aan het werk. Per dag zal zich
40Ö ton huis- en straatvuil ophopen.
Scheiding. Ex-keizerin Soraja heeft in
Keulen het echtscheidingsdecreet ont
vangen, dat de sjah van Perzië, na lang
weifelen, terwille van het voortbestaan
van zijn dynastie, ondertekend heeft
Prinses Soraja Esfandiari gaat volgende
week met het Amerikaanse schip „Con
stitution" naar de Verenigde Staten.
Neergestort. Een hefschroefvliegtuig heeft
in de bergen van Noord-Ecuador het
wrak van een Ecuadoriaans passagiers
vliegtuig gesignaleerd, dat maandag met
32 personen aan boord is neergestort.
Bij Quito stortte een ander vliegtuig
neer, waarbij drie van de dertien in
zittenden om het leven kwamen.
Blyver. De Zuidafrikaanse minister voor
Naturellenzaken, dr. Verwoerd, die een
maand geleden aankondigde te zullen
aftreden, heeft in Pretoria bekendge
maakt dat hij, op verzoek van premier
Strijdom en vele anderen, zich na de
algemene verkiezingen van de volgende
week toch voor herbenoeming beschik
baar zal stellen.
Inlichtingen. Mikhailov, de minister van
Cultuur van de Sovjet-Unie, heeft vol
gens het Egyptische blad „Al Ahram"
gezegd dat Rusland een inlichtingen
bureau in Egypte zal vestigen.
Nut. Het Storting (Noorse parlement) heeft
de Noorse regering gemachtigd een cul
ture'e overeenkomst te sluiten met de
Sovjet-Unie. Twee conservatieve afge
vaardigden stemden tegen. De minister
van Buitenlandse Zaken, Lange, zei dat
de kwestie verscheidene malen in de
NAVO-raad is besproken en dat nie
mand van mening is dat handhaving
van het ijzeren gordijn door het Westen
van enig nut kan zijn.
Ont-kilt. Vier Schotse kadetten zijn maan
dag in Aberdeen door een groep stu
denten overvallen en „ont-kilt", als re
presaille tegen andere kadetien, die
studenten van een mascotte hadden
beroofd.
ADVERTENTIE
VERHUUR zonder chauffeur
Thans extra voordelig wintertarlef
A. R. M. - Houtplein 21 - Tel. 10338
WANNEER een slof van de vaste in de
vloeibare toestand overgaat, zeggen we,
dat ze bezig is te smelten. Zoals bekend,
is dit smelten een gevolg van warmte.
Om.gekeerd wordt de overgang van een
vloeistof in de toestand van een vast
lichaam stollen genoemd. Maar stollen is
lang niet altijd een gevolg van verlaging
van de temperatuur. Stollen
kan ook door andere omstan
digheden ontstaan, bijvoor
beeld door verhoging van
temperatuur. Dit klinkt op
het eerste gehoor wat zonder
ling, maar het ei aan het ont
bijt is voldoende bekend om
een ieder er van te overtuigen,
dat eiwit bij stijging van de temperatuur
stolt. Van bloed, dat stolt wanneer het met
een ruw oppervlak in aanraking komt, of
van de caseïne in de melk, die tot stollen
gebracht wordt wanneer een stuk leb in
de melk wordt gebracht, spreken we dan
nog niet eens. Al bij al is er voldoende
materiaal aanwezig om u ervan te ovei-
tuigen, dat stollen lang niet altijd dia
metraal tegenover smelten kan worden
gesteld. Wil een vaste stof in de vloeibare
toestand overgaan, dan dient er warmte te
worden toegevoerd. Door die warmte
wordt de beweging der moleculen ver
sneld. De snelle beweging waarin de mole
culen tenslotte geraken, kan zö groot wor
den, dat de structuur van de kristallen
wordt verstoord. Desondanks blijven de
moleculen bii elkaar, want de warmtebe-
weging is niet heftig genoeg om de mole
culen van elkaar te scheiden. In dat laat-
ste geval zou de stof een gas worden, maar
zover is het nog lang niet: de stof gaat
eerst smelten en wordt een vloeistof. Wel
licht ten overvloede vestigen we er nog
eens de nadruk op, dat dit smelten (onder
normale omstandigheden) alleen mogelijk
is wanneer warmte wordt toegevoerd
Ziezo, nu zijn we eindelijk ongeveer waar
v we zijn moeten. Er zijn name
lijk stoffen, die zoveel warmte
nodig hebben om te kunnen
smelten, dat zij koud in de
mond aanvoelen. Een van die
stoffen is kokosvet, dat bij het
smelten een grote hoeveelheid
warmte aan de mond ont
trekt en daardoor de in
druk wekt koud te zijn, terwijl dit
vet in werkelijkheid helemxud niet
kouder is dan welke andere eetbare stol
uit z\in omgeving. De koude indruk die de
vroegere „ijsbonbons" in onze mond ves
tigden, berustte op deze werking. En de
„koude" chocolaatjes die tegenwoordig in
zwang zijn steunen op hetzelfde beginsel:
bij het smelten onttrekken zij veel warmte
aan de mond
Nu we op het terrein der culinaria zijn
aangeland, is er een mooie gelegenheid
eens wat misvattingen recht te zetten, die
door foutieve overleveringen zijn veroor
zaakt. Wist v bijvoorbeeld dat de rijste
brijberg, die Luilekkerland van de rest
van de wereld scheidde niet van rijst,
maar van boekweitebrij was opgetrokken?
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden).
