„K.L.M. en anderen serveren te royale sandwiches" Panda in het Wilde Westen Zonnig en iets minder koud PUROL P Pan American Airways protesteert tegen „oneerlijke concurrentie" Eerste conflict over de nieuwe „economy class" Wereldnieuws ZocU ió Aet zo Hans Sachs J ZATERDAG 12 APRIL 1958 2 AMERIKAANSE KLACHT BIJ I.A.T.A. Gewoon thuis POLYCOLOR KLEURSHAMPOO mm Toeneming melkproduktie is normaal Scherpe koersdaling op de beurs van Parijs Drie nieuwe commissies door SER ingesteld Hoger dividend werf Gusto Pleidooi voor verruiming exportfinanciering Zwanenberg-Organon keert dertien percent uit Belangrijke omzetstijging bij Bührmann Norit: weer 22 percent „Willem Ruys" komt in Atlantisch verkeer Kofferfabriek Holland n.v. liquideert verdwijnen met li Vrouw van 77, uit haar huis gezet, springt hef water in Kamerleden vragen: Waarom moet Nederland 5 NAVO-divisies leveren? k De „Pan American Airways" heeft bij de commissie van toezicht op de interna tionale overeenkomsten van de IATA een klacht ingediend wegens „oneerlijke con currentie" door de Europese luchtvaart maatschappijen KLM, Sabena, Air France, SAS en Swissair. Volgens de klacht van de PAA maken deze maatschappijen zich schuldig aan on eerlijke concurrentie doordat zij, in strijd met de gemaakte afspraken, op hun „eco nomy class" routes over de Atlantische Oceaan sandwiches serveren die niet vol doen aan de gestelde beperkingen. De PAA meent dat de Europese sandwi ches allesbehalve „eenvoudig, goedkoop en koud" zoals overeengekomen was, zijn. „Het zijn soms complete maaltijden, die geserveerd worden op alle tijden en niet op de afgesproken dineruren. „Bergen vlees op onzichtbare broodbasis" „De meeste Europese sandwiches zijn bergen vlees, lekkernijen en eigenlijk een complete lunch bovenop een haast onzicht bare snee brood." Wat het smorrebröd van de SAS betreft: dat wordt in de klacht van de PAA beschreven als „een onzichtbare snee. brood, bedekt met var kensvlees, pruimen, zure komkommer, geroosterde kool, gesneden ei en toma ten". Er zijn luchtvaartmaatschappijen, die bergen voedsel voor een sandwich laten doorgaan" en de passagiers van andere ADVERTENTIE Uw haar wassen met bijgetint (niet geverfd) in Uw natuurlijke kleur desgewenst een nieuwe modieuze tint zo'n enkel grijs haartje spoorloos verdwenen! Handige voordelige tube voor twee wassingen f 1.95 Bij alle drogisten en parfumerie' zaken. Produktschap voor Zuivel,v De produktie van melk tussen november 1957 en november 1958 wordt geraamd op 5,3 miljard kilogram tegen 5,18 miljard in het voorgaande jaar. De produktiecijfers van de eerste drie maanden van 1958 wijzen mede in die richting. Een vergelijking met de produktie van 1957 is moeilijk, omdat in het eerste kwartaal van dat jaar de melk produktie en daarmee de vervaardiging van boter en andere zuivelprodukten ver beneden normaal bleef. Indien thans wordt geconstateerd, dat in het eerste kwartaal ruim vijf miljoen kg boter meer werd gemaakt dan in de over eenkomstige periode van 1957, dan is dit geen zuivere indicatie van werkelijke toe neming van de melkproduktie. Het verschil met het eerste kwartaal 1956 is namelijk slechts ruim twee miljoen en met de over eenkomstige periode van 1955 ruim drie miljoen kilogram. Er is dus, aldus consta teren deskundigen uit de zuivelwereld, geen uitzonderlijke toeneming van de melkproduktie. Wel ziet men (met het eer ste kwartaal 1957 als terugval) een geleide lijke, natuurlijke toeneming als gevolg van beter vee, betere winning en hogere pro- duktiviteit per koe. Het verbruik van consumptiemelk in ons land is in de laatste jaren vrij aanzienlijk teruggelopen, waar tegenover een stijgend verbruik van „luxe"-artikelen als koffie melk staat. Was aanvankelijk ter verkrij ging van voldoende boterproduktie, ook voor de uitvoer, standaardisatie van melk op 2,5 percent vetgehalte nodig zonder schade aan de voedselvoorziening te doen, in de laatste jaren, is door het stijgen van de melk- en boterproduktie elders in de wereld een deel van de afzetmogelijkheden voor de Nederlandse boter verdwenen. Door afzet van koelhuisboter op de binnen landse markt werkte men restanten weg, zij het met aanzienlijk verlies. Hoe het dit jaar vrijwel zeker optreden de overschot aan botervet (boter), dat ge schat wordt op 20 tot 25.000 ton, zal worden geruimd is nog onzeker. Blijft de tegen woordige situatie op de internationale zui- velmarkt bestendigd,' dan zal van extra uitvoer weinig kunnen komen. De koersen op de Parijse effectenbeurs, die zich reeds sedert begin januri in da lende lijn bewegen, hebben donderdag een bijzonder grote daling ondergaan, die vol gens effectenmakelaars de scherpste was sedert bijna twee iaar. Volgens de make laars is dit hoofdzakelijk veroorzaakt door de buitensporige omvang, die de hausse speculatie in olie-aandelen had aange nomen. De oliewaarden hadden dan ook de leiding bij de koersdaling. maatschappijen krijgen eigenlijk comple te maaltijden voorgezet". Verder maakt de PAA ernstig bezwaar tegen „drankpak ketten die voor gebruik tijdens de reis worden aangeboden". De geschillencommissie van de IATA, die onder Sir William Hildred in Londen zetelt, zal over een week vergaderen om zich met de Amerikaanse klacht bezig te houden. (UP). „Smorrebröd is smorrebröd" Het protest heeft bij de beschuldigde luChtvaartlijnen een zeer koele ontvangst gekregen. Het antwoord van SAS in Stockholm luidde: „smorrebröd wordt door de IATA-afspraak uitdrukkelijk toe gestaan en smorrebröd is smorrebröd, dat wil zeggen een sneedje brood met wat er op. Het menu voor vrijdag luidde: bijvoor beeld: (naar keuze niet cumulatief) vier plakken ossentong met kropsla, asper ges en gesnipperde wortelen op brood, of drie plakken roastbeef met gebakken uien, pickles, kropsla en wortelen met brood, of vijf plakken leverpaté, gebak ken spek, champignons en gesneden to maat met brood. De zaak interesseert ook de overige luchtvaartlijnen wel, doch het ziet ernaar uit, dat de Britse BÓAC met de wens van PAA niet in conflict zal komen. Op de vraag, wat de BOAC op de transatlanti sche trajecten op haar sandwiches doet, luidde het antwoord van deze maatschap pij: „o, jam en zo". De Sociaal Economische Raad heeft in een besloten vergadering drie nieuwe com missies ingesteld. Een dezer commissies zal tot taak krijgen een pre-advies over de economische toestand des lands uit te bren gen. Een tweede commissie zal in breed verband bestuderen of de procedure, zoals deze gewoonlijk wordt gevolgd bij het op stellen van collectieve arbeidsovereen komsten, ook moet worden doorgetrokken bij het opstellen van sociale verordeningen door publiekrechtelijke bedrijfslichamen. Deze studie wordt gemaakt op verzoek van de Stichting van de Arbeid naar aan leiding van de „verordening arbeids- en rusttijden in de landbouw'' van het land bouwschap. Voorzitter is prof. mr. W. F. de Gaay Fortman. Voorts is een commissie benoemd om in het algemeen de verhou dingen van de Kamers van Koophandel en de.publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie te bestuderen. De raad zal prof. F. de Vries voor de nieuwe zittingsperiode van twee jaar op nieuw tot voorzitter voordragen. Tot plaatsvervangend voorzitters zijn- - de he r-en Twijnstra en Van Wingerden herbe noemd. De n.v. Werf Gusto in Schiedam heeft een bruto exploitatiewinst behaald van 3.677.267 (v.j. 3.113.319). De netto-winst beloopt 1.785.254 1.062.630). Hieruit wordt voorgesteld een dividend van negen percent (vorig jaar zeven percent) over een onveranderd kapitaal van 7 miljoen. Vele afnemers zo zegt het jaarverslag hebben te kampen met ernstige tekorten aan deviezen, waardoor bij hen een weer stand merkbaar is tegen betalingen gedu rende de bouw. Zij verlangen aanbiedin gen op kredietvoórwaarden en de directie acht het daarom van het grootste belang, dat de mogelijkheden op het gebied van de exportfinanciering en de exportkrediet verzekering in Nederland op korte termijn worden verruimd. Hoewel de afzet door de minder gunsti ge conjunctuur moeilijker zal worden, verwacht de directie dat, het financiële resultaat over 1958 wederom bevredi gend zal zijn. Er wordt rekening gehouden met een vermindering van de orderpositie op langere termijn. In de vergadering van aandeelhouders der n.v. Koninklijke Zwanenberg-Organon te Oss zijn de jaarstukken over het boek jaar 1957 goedgekeurd. Overeenkomstig het voorstel is het dividend vastgesteld op 13 percent in contanten en een extra uitke ring ten laste van de agioreserve op 3 per cent in gewone aandelen der vennootschap De omzetten van G. H. Bührmann's pa piergroothandel n.v. zijn in 1957 belangrijk gestegen. Hiertoe heeft in hoge mate bij gedragen de afzet van de groothandel in binnen- en buitenland. Sedert 1950 werd, exclusief de nieuw bouw te Amsterdam, in totaal geïnves teerd 12.600.000,- en afgeschreven 11.700.000. Er resteert een saldo winst van 1.766.057 1.566.157). Voorgesteld wordt, een dividend van 16 percent, waar van 10 percent naar keuze in confanten of aandelen (onveranderd). De berekende af waarderingsreserve werd gebruikt om een „fonds voor prijsrisico op voorra den" te vormen ad 3.000.000, terwijl de „conjunctuur-reserve" werd verhoogd met 1 miljoen tot 2 miljoen. De N.V. Algemeene Norit Maatschappij heeft in 1957 wederom bevredigende resul taten geboekt. De exploitatierekening nam toe van 1.044.276 tot 1.305.534. Na de afboeking van onkosten, afschrijvingen en reserve ringen resteert een netto winst van 1.196.711 1.119.342). Voorgesteld wordt 22 percent dividend op de gewone aandelen (vorig jaar even eens 22 percent vermeerderd met 3,2 per cent uit de agioreserve). Het geplaatste gewone kapitaal nam toe van 3.150.000 tot 3.251.000. De „Willem Ruys" van de Koninklijke Rotterdamse Lloyd zal in de toekomst wor den bestemd voor Atlantisch verkeer. Het schip zal hiertoe nog verder worden ge moderniseerd, aldus meldt UP uit Singa pore. Op de laatste tocht die de „Willem Ruys" naar Indonesië maakt zal het schip de haven van Belawan niet aandoen. Pas sagiers voor deze haven en andere plaat sen op Sumatra zullen in Singapore van boord gaan en vervolgens naar Medan vliegen. Dit komt voor de maatschappij voordeliger uit dan het aandoen van Bela wan door het schip. De verzekeringstarie ven voor de vaart in de Sumatraanse wa teren zijn namelijk zeer hoog. ADVERTENTIE De dokter zegt: Borstvoeding, en daarna Naar wij vernemen is besloten tot vol ledige liquidatie van de kofferfabriek „Holland'1 n.v., in Amsterdam-noord. De in de laatste jaren bij deze vennootschap geleden verliezen hebben dit besluit nood zakelijk gemaakt. De kofferfabriek „Holland" werd opge richt in 1933. Zij heeft na 1.949 sterk gele den onder de Duitse concurrentie en onder de. dientengevolge ontstane binnenlandse concurrentie. Met toestemming van het gewestelijk arbeidsbureau is het personeel ontslagen per 30 juni. De aanzegging hiertoe vond reeds plaats op 15 januari. ADVERTENTIE ADVERTENTIE radio televisie grammofoons recorders fattd/H /iMd.... °ntvangSt die beter is n uitgave die lager ligt u ziet het, u hoort het in één woord Rond een krachtig hogedrukgebied, dat zich boven de Britse eilanden en de Noord zee bevindt, voeren noordoostelijke winden droge en koude lucht uit Scandinavië aan. De gemiddelde dagtemperaturen zijn hier in vijf a zes graden beneden normaal. De koude lucht is tot ver in Zuid-Europa doorgedrongen, waardoor zelfs aan de Rivière en in Noord-Italië lichte vorst voorkomt. Het hogedrukgebied boven de Britse eilanden neemt langzaam in omvang af en verplaatst zich, mede onder invloed van drukdalingen in Noord-Scandinavië, naar het zuidwesten. Een front, dat de voorste begrenzing vormt van vochtige en zachtere oceaan- lucht, strekt zich uit van Schotland over het noordelijk deel van de Noordzee naar de Noorse kust Het front vertoont de nei ging zich naar het zuiden te verplaatsen, maar het ziet Ar naar uit, dat het ons land niet vóór morgenavond bereikt. Gedurende het weekeinde neemt de wind af en blijft het weer overwegend zonnig met iets ho gere middagtemperaturen, waardoor het weer een iets aangenamer karakter krijgt. WEERRAPPORTEN Temperaturenbulten en binnenland: heden morgen 7 uur. Neerslag: laatste 24 uur. oo i c it Zondag 13 april Zon op 5.50 uur, onder 19.33 uur. Maan op 3.26 uur, onder 13.58 uur. Maandag 14 april Zon op 5.47 uur, onder 19.34 uur. Maan op 3.50 uur, onder 15.02 uur. r Maanstanden 19 april 4.23 uur nieuwe maan. 26 april 22.36 uur eerste kwartier. Het hoog en laag water te Zandvoort is 10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden. Helsinki - Stockholm Oslo Kopenhagen Aberdeen Londen Amsterdam Brussel Luxemburg Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankfort München Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome Ajaccio Madrid Mallorca Algiers Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde Twente De Bilt Eindhoven nw -3 windst. -2 windst. 0 n 2 windst. -1 half bew. zwaar bew zwaar bew onbewolkt zwaar bew onbewolkt nno onbewolkt nno zwaar bew. no half bew. no onbewolkt n licht bew. n zwaar bew. windst. regen nw zwaar bew. n onbewolkt no geheel bew. o geheel bew. ono zwaar bew. o sneeuw n half bew. n licht bew. o motregen z zwaar bew ono onbewolkt ono zwaar bew. ono regen onbewolkt onbewolkt onbewolkt onbewolkt licht"bew. onbewolkt licht bew. Vlv. Z.-Limb. onbewolkt ono no nö no nno nno nno no nno 1 0 -1 -1 -0 0 0 5 0 0 0 1. 1 2 -0 -1 8 2 0 7 12 2 1 1 1 -1 0 -1 -1 00 - 6 0 0 0 0 0 0 0 0 0,3 0 0 0 11 0 0,5 0.2 0 0 1 0 0 7 0 0 0 5 0 0,1 0,1 0 0 0 0,1 0,1 37. In het hokje waarin hij was opge sloten, zat Panda zich geweldig op te win den. „Billy de Buffel is nu bezig de bank te beroven", mompelde hij wanhopig, „en dat mag niet. Als sheriff moet ik daar iets tegen doen. Hoe kom ik hier uit?!" Hij greep een balk en begon hiermee tegen de deur te beuken, tot het houtwerk kraakte. „Nog een flinke stoot", dacht hij, „dan zal de deur wel bezwijken". Hij ging een eindje achteruit, hief de balk op, stormde vooruit enop hetzelfde ogenblik, dat hij de deur dacht te raken, werd deze plotseling geopend, zodat hij hals over kop naar builen tuimelde. In een flits zag hij Joris opzij springen om de balk te ont wijken. Maar achter Joris stond nog iemand, die niet zo snél uit de voeten kon, omdat hij door enig touwwerk in zijn be wegingen werd belemmerd. Deze ontving dan ook de stoot, die voor de deur bedoeld was en zakte met een grom door de knieën. Panda zelf kwam met een smak op de grond terecht, zodat hij even tijd nodig had, om weer wat op verhaal te komen. Toen hij zich eindelijk duizelend oprichtte, zag hij tot zijn verbazing Billy de Buffel gebonden op de grond liggen. „W-wat is er gebeurd?" stamelde hij verward. „Ge hebt Billy de Buffel, de schrik van het Wilde Westen, buiten westen geslagen", antwoordde Joris prijzend. „Bravo Panda! Eindelijk heeft dit stadje een sheriff die fors tegen het geboefte durft op te treden. Ik zal dit heugelijke nieuws dadelijk ver spreiden!" En terwijl Panda vergeefs pro beerde uil deze verwarde toestand wijs te worden, verdween Joris met zwierige tred om de hoek. Vrijdag is krachtens een rechterlijk vonnis een 77-jarige vrouw uit haar wo ning in de Oude Molenstraat in Den Haag gezet, waar zij een halve eeuw woonde. De vrouw, die ondersteuning geniet van de gemeente, raakte hierdoor volkomen over stuur en sprong uit radeloosheid in de hof vijver. Enige ambtenaren van het Rijks bureau voor Kunsthistorische Documenta tie, dat aan de Korte Vijverberg gelegen is, haalden de oude dame uit het ijskoude water. Onmiddellijk werd zij naar een zie kenhuis vervoerd, waar bleek, dat zij een longontsteking had opgelopen. De vrouw was reeds herhaaldelijk gewaarschuwd, dat zij het huis zou moeten verlaten. De gemeentelijke dienst van Sociale Zaken wilde haar doen opnemen in een rust huis, maar dit had zij steeds geweigerd. In het voorlopig verslag van de Eerste Kamer over de begrotingen van Oorlog en van Marine wordt aandacht geschon ken aan de Nederlandse NAVO-verplich- tingen. Vele leden stelden voorop, dat Neder land in de oorspronkelijk uit 90 divisies ge dachte krijgsmacht van de NAVO vijf di visies moest leveren. Het totaal van 90 di visies is echter met tweederde vermin derd en derhalve teruggebracht tot 30. Nu wordt gevraagd, waarom het Nederland se aandeel niet met twee-derde, doch slechts met een vijfde verminderd was van 5 tot 4 divisies. Nu verschillende bond genoten niet meer in staat zijn hun aan vankelijke toezeggingen na te komen, konden deze: leden moeilijkbegrijpen, waarom Nederland 'ten koste van zeer zware offers wel aan de nakoming van die toezeggingen vasthoudt. Met belangstel ling wachten zij dan ook op de bevindin gen van de in te stellen commissie die deze kwestie bestuderen zal. ADVERTENTIE Ziehier de weldaden van het 'ijzer' voor vrouwen met bloedarmoede De puberteit, de periodieke dagen, de groei, de voeding van de zuigeling, de overgangsjaren, stellen de vrouvp bloot aan verzwakking. Om „nieuw bloed" te vormen en verse krachten te herwinnen, is het dan nodig de ijzerkuur te volgen. Wanneer u zich lusteloos voelt, is het de hoogste tijd bij elke maaltijd medicinaal ijzer in te nemen, zoals de Pinkpillen dit bevatten. Ze zijn zo, opbeurend, dat 4 weken volstaan om 500.000 tot 700.000 rode bloedlichaampjes per mm3 bloed te herwinnen. Het bloed is weer gezond én kan weer al het nuttige halen uit de versterkende bestanddelen van het voedsel en uit de levenskrachtige zuur stof der lucht; en wel in die mate, dat de vitaliteit van alle cellen van het organisme wordt hersteld. Na de eerste week krijgt men weer eetlust. Verzwakte vrouwen of vrouwen, lijdende aan gebrek aan rode bloed lichaampjes. worden weer stei-k en dyna misch. Met de gezondheid herwinnen zij eveneens de levenslust en het bewustzijn van de volle bloei harer schoonheid. Pinkpillen bij apothekers en drogisten. Bespaar 1.35 door aankoop van de grote doos voor een volledige kuur. Statistiek. Blijkens de statistieken is in Groot-Bnttannië het aantal over- lijdensgevallen als gevolg van long kanker toegenomen van 726 per mil joen in 1956 tot 759 per miljoen in 1957 bij mannen, en van 111 tot 116 per mil joen bij vrouwen. Bij overlijden door kanker was het percentage longkan ker bij de mannen 33 en bij de vrou wen zes. T.B.C. heeft vorig jaar twaalf percent minder levens gekost dan in 1956. Van 1947 tot 1957 is het percen tage met 79 teruggelopen. Onverantwoordelijk. De Zuidafrikaanse regering heeft in zekere gebieden alle bijeenkomsten van meer dan tien na turellen verboden om ongeregeldheden te voorkomen tijdens betogingen die de naturellen volgende week tegen de apartheidspolitiek willen houden. De politie heeft te Johannesburg invallen gedaan in de gebouwen van het Afri kaanse Nationale Congres en het In dische Congres van Transvaal, waar een aantal pamfletten in beslag werd genomen. Verdwenen. Zes huizen van het Italiaanse bergdorp Trevico, honderd kilometer van Napels, zijn verdwenen in een achthonderd meter lange en vierhon derd meter brede spleet, die twee dagen geleden ontstaan was door een aard schok, gevolgd door aanhoudende regenval. De 31 bewoners kwamen bij tijds in veiligheid. Een geweldige hoeveelheid aarde en rotsblokken schuift langzaam in de richting van de spleet. Onwettig. In verband met de recente sta kingen in Barcelona zijn in deze stad verscheidene arrestaties verricht. De politie heeft een onwettige organisatie oestaande uit leden van de vroegere verenigde socialistische partij opge spoord. Verantwoording. De leider van de Italiaan se communistische partij, Palmiro Tog- liatti, heeft op zijn ziekbed een dokter die gezegd had, dat Togliatti's ziekte erger moest zijn dan griep, per telefoon aangezegd, dat hij van plan is hem ter verantwoording te roepen voor de tuchtraad der geneesheren en schade vergoeding te eisen. De partij heeft bekendgemaakt, dat Togliatti niet kan deelnemen aan de verkiezingscampag ne. Deze mededeling was aanleiding voor berichten, dat Togliatti's dagen als pai'tijleider geteld zijn. Ongeluksvogel. Een hooggeplaatste func tionaris van de Tsjechoslowaakse spoorwegen is tot twintig jaar gevan genisstraf veroordeeld wegens bena deling van de staat ten bedrage van 758.000 kronen. Hij betaalde schadever goedingen uit voor niet-gebeurde on gelukken, en behield tweederden van het bedrag voor zich. Bang-Jensen. De Internationale liga voor de rechten van de mens heeft de dis ciplinaire UNO-commissie verzocht de Deen Poul Bang-Jensen weer in dienst te nemen. Bang-Jensen-werd ontslagen na zijn weigering, een lijst met namen van Hongaren die voor de UNO-com missie van onderzoek inzake de Hon gaarse opstand getuigden, aan secre taris-generaal Dag Hammarskjoeld ter hand te stellen. Voldoende. De Italiaanse communistische partij zal tijdens de huidige verkie zingscampagne geen zendtijd krijgen, omdat radio-Praag in Italiaanse uitzen dingen, naar de mening van de Ita liaanse regering, al voldoende reclame voor haar maakt. Men zou een protest bij de UNO tegen de uitzendingen over wegen. Foto. Geleerden van het laboratorium voor stralingen van de universiteit van Californië zijn er in geslaagd een anti neutron te fotograferen op het ogen blik, waarop het in botsing kwam met een nucleon. Beide deeltjes werden op dat ogenblik vernietigd en omgezet in energie. Film. De Amerikaanse marine heeft een film vertoond waaruit blijkt dat zij het probleem om van een onderzeeboot on der water een ballistisch projectiel van het type Polaris af te schieten, heeft opgelost. De Polaris, die een bereik van 2.500 kilometer heeft, moet in 1960 voor operationeel gebruik gereed zijn. Luchtig. Te Detroit in de Amerikaanse staat Michigan is een demonstratie ge houden met een model van een voer tuig zonder wielen, dat zich op een dun laagje lucht voortbeweegt op een hoog te van slechts enkele millimeters boven het wegdek. Het voertuig wordt door fijne luchtstralen, die door een gas turbine of een turbojet-motor gepro duceerd worden, in de „hoogte" ge houden. Er zou niet meer dan 90 pk nodig zijn om een eentonsvoertuig met een snelheid van 150 kilometer per uur te verplaatsen. r TOEN Hans Sachs in 1516 te Neurenberg als meester in het schoenmaker sgilde werd opgenomen, was hij welgeteld 22 jaar en had hij nog een lang leven van zestig jaren voor de boeg. Niemand, kan beweren, dat de meesterschoenmaker die tijd onge-, bruikt voorbij heeft laten gaan. Hoeveel schoenen hij in zijn leven heeft gemaakt, weten we met en ook al zou dit getal in de astronomische cijfers lopen, dan zou Sachs toch nooit die wereld vermaardheid hebben ver worven die hij thans bezit. Voor een: deel is die bekend- heid'ie danken aan zijn enorm letterkundig oeuvre, voor een ander deel hebben figuren als Goethe en Wagner er hel hunne toe bijgedragen de naam. van Sachs, ieder op eigen wijze, te vereeuwigen. Alles wat. Hans Sachs zag, hoorde, of las. nam hij in zich op en gaf dat op een geheel eigen wijze, zo huiselijk, fris en levendig weer, zodat werk van een geheel eigen karakter ontstond. Zijn stol haalde hij overal vandaan, uit de Bijbel, zowel als uit de Duitse volksboeken en ridderromans, uit vertalingen van Latijnse en Griekse reisbeschrijvingen en kronie ken, als uil wetenschappelijke wer ken. Zijn vertellingen, fabels en leken spelen kenmerken zich door een levendige dialoog, treffende karaktertekening en sappige volkshumor en oogstten in zijn tijd veel succes. Deze meesterzanger had negen jaren voor zvn dood, volgens eigen op gave, niet minder dan 4275 meesterliede ren geschreven, voorts 208 treur-, blij- en vastenavondspelen en bovendien nog een ruwe 1700 gedichten, zodat hij als een van de vruchtbaars^ schrijvers geldt die ooit hebben geleefd. Wie de vruchten van deze volksdichter té hooi en te gras doorneemt, zal al bladerend zelden een regel ont moeten die ontroert of een gevoel van schoonheid wekt. De eerste indruk die dit werk maakt, gaat niet uit boven die,van een geweldige verzameling ulevel-rijmen. In de zeventiende eeuw koesterden de schoonheidsdichters dan ook een behoor lijke minachting voor de kreupelrijm.en die de schoen maker had voortgebracht. Maar niemand minder dan Goethe heeft de zaak weer rechtgetrokken en in zijn Faust van deze volkspoëzie gebruik gemaakt, waardoor de waardering voor Sachs aan zienlijk is toegenomen. Toen Wachner in de tweede helft van de vorige eeuw Hans Sachs bovendien nog vereeuwigde in „Die M eiser singer von Number g", was de zaak helemaal in orde en kon Sachs zonder blikken of blozen officieel bij de littera tuur worden ondergebracht. Het moge dan volkslitteratuur zijn, maar litteratuur blijft het dan toch maar. Dat komt ervan, als je een steuntje van een paar reuzen in de rug krijgt! Inmiddels zijn we lelijk afgedwaald van ons Luilekkerland, dat ons tot dit relaas over Hans Sachs heeft genoopt. We wil den namelijk nog vertellen, hoe merk waardig het is dat zo vele dieren in ge- vangenschap tot „menselijke maaltijden" zijn te bewegen. Daarover een volgende keer. II. Pétillon (Nadruk verboden).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 2