„World Press Photo '57" in
Stedelijk Museum geopend
Dflmcs
ELECTRO LUX
de Icm/aIvuvu koelkast
Wensen omtrent de dienstplicht
Zes arbeiders kwamen om toen
busje tegen brugpijler botste
Oosterse
kleuren!
YOEROEK
en KIRAS
Tapijten
WYERS
Van dag tot dag
Veiligheid
J
3
L.
Spoetnik II zondagavond
weer te zien
Frits van Dijk naar
Toneelgroep Theater
-tiaufcCotffwte-
Twee en een half jaar voor
verduistering van
achttien mille
Zevenhonderd persfoto's uit 20 landen
Pakkende foto van conflict in Little Rock
verwierf de hoogste bekroning
o.b.
Zo heb je 't toch veel gemakkelijker?"
Tien maanden geëist tegen chauffeur
Nieuw toneel-ensemble
Reisbeurzen 1957
Woningzoekenden voor
een ton opgelicht
handen
van Eerste Kamerleden
Geval van schaking voor
Haarlemse rechtbank
Qp de
^Qraatótozl
7~Hoe is het ontstaan?^
Dit woord: FABRIEK
V..
ZATERDAG 12 APRIL 1958
In de Eerste Kamer is bij het verslag
0Ver de Defensiebegroting een protest van
vele leden" tegen de lange duur der eer
ste militaire oefening kenbaar gemaakt;
bovendien is de hekelende vraag gesteld
waarom het .Nederlandse aandeel in de
NAVO-strijdmacht niet verminderd is in
evenredigheid met de vermindering van
het totale aantal NAVO-divisies; dat aan
tal is namelijk van 90 op 30 gebracht, ter
wijl het aantal door Nederland te leveren
divisies van 5 op 4 is gekomen.
Het is niet te verwachten dat het ant
woord van de minister aanleiding zal geven
tot een debat over de grondvraag van dit
probleem, namelijk de doelmatigheid en
redelijkheid van de gehele NAVO-constel-
latie, aangezien het argument der West-
europese veiligheid reeds onherroepelijk
is aanvaard als genoegzame verantwoor
ding van alles wat op dit gebied is vast
gesteld en tot verplichting is verklaard.
Doch de praktijk heeft uitgewezen, dat
aan deze verplichtingen te tornen valt
zonder dat de hoogste autoriteit van de
NAVO daar een contractbreuk in wenst te
zien. De Belgische diensttijdverkorting en
de Franse onttrekking van NAVO-strijd-
krachten aan het Europese potentieel voor
diensten in Noord-Afrika hebben wel
kwaad bloed gezet, doch de NAVO heeft
zich erbij aangepast en niets wijst erop,
dat de veiligheid van West-Europa daar
door kleiner is geworden dan zij zelfs met
-een volledig intact zijnde NAVO reeds
zou zijn.
Het theoretische nut van de NAVO voor
de veiligheid van Nederland dat door de
plannen tot vestiging van raketbases eer
der een praktisch gevaar dreigt te worden,
zoals in de Eerste Kamer eveneens is ge
signaleerd daargelaten, moet de twee
jarige diensttijd voor recruten inderdaad
een op den duur onhoudbare last voor het
Nederlandse maatschappelijke leven en
voor de betrokkenen persoonlijk worden
genoemd. Iedere verkorting die te bereiken
valt zonder dat zwaarderwegende belangen
of bindende verplichtingen in het gedrang
komen, moet worden verwezenlijkt uit het
oogpunt van nationaal belang. Want behal
ve de militaire middelen welker werk
zaamheid afhangt van hun doeltreffend
heid zijn er tal van factoren die de vei
ligheid van een land bepalen. Een goed
gefundeerde economie en een zo min
mogelijk gestoorde ontwikkeling der jeugd
naar haar maatschappelijke taak bijvoor
beeld. En deze twee komen door de lange
diensttijd danig in het gedrang.
De ingreep van de dienstplicht in de op
leiding van jongelieden voor hun maat
schappelijke functie is waarlijk geen fu
tiliteit. Zij is zeer ernstig en zeer storend,
ook al is zij noodzakelijk. Een noodzake
lijk kwaad echter moet zeer nauwlettend
worden ingeperkt volgens de mogelijk
heden. En daarom is het protest van het
parlement toe te juichen als een bewijs van
voortdurend streven naar algemene Neder
landse veiligheid.
De sterrenwacht te Utrecht deelt mede
dat de tweede Russische kunstmaan om
21.07 uur in het zuidwesten te zien zal
zijn op de hoogte van circa 40 graden. Zij
beweegt zich in zuidoostelijke richting.
LONDEN, (UP) De Britse radioteles
coop van Jodrell Bank heeft de Spoetnik II
vrijdagavond vijf maal waargenomen.
Men neemt aan, dat de tweede Russische
aardsatelliet nog acht en veertig uur te le
ven heeft. De satelliet maakt haar omloop
nu in ruim 89 minuten. Wanneer de om
looptijd tot 88 minuten daalt, zal Spoetnik
II volgens deskundigen vergaan.
De acteur Frits van Dijk zal zich voor
het volgend seizoen verbinden aan de to
neelgroep „Theater" in Arnhem. Tot nu
toe was de heer Van Dijk artistiek leider
van het tot verdwijnen gedoemde „Nieuw
Nederlands Toneelgezelschap".
ADVERTENTIE
3ANSSEN
HAZEPATERSLAAN 16 - HAARLEM
TELEFOON 12747
Tot twee jaar en zes maanden gevange
nisstraf heeft de rechtbank te Dordrecht
een 58-jarige handelaar uit Numansdorp
veroordeeld die ten nadele van de Centra
le Suiker Maatschappij achttien mille had
verduisterd en bovendien nog 4000.- van
een ander bedrijf te eigen bate had aange
wend. De man had de achttien mille onder
7-ich om uit te betalen aan boeren, die sui
kerbieten hadden geleverd.
De wereldpersfototentoonstelling 1957,
die vrijdagavond door Amsterdams bur
gemeester in het Stedelijk Museum ge
opend is, voert als embleem weer de be
kende foto van het struisvogeljong, dat met
zijn lange hals, zijn fel naar prooi speuren
de oogjes en zijn enorme grote bek dan ook
een treffende karakteristiek levert van de
ware fotojournalist-in-actie. Het dier heeft
er overigens ditmaal een klein broertje bij-
gekregen en dat is welbewust gebeurd,
aldus de tentoonstellingscommissie, die
hiermee tot uitdrukking wil brengen dat
World Press Photo 1957 weer groter is
geworden. Zo groot zelfs, dat zij de ruime
zalen van Arti et Amicitiae ontgroeid is
en nu huisvesting heeft moeten zoeken in
het Stedelijk Museum, waar vorig jaar ook
de succesrijke Amerikaanse fotoshow „The
family of man" onderdak vond.
Ook in ander opzicht is er groei. Werd
beide voorgaande jaren slechts gejureerd
in drie klassen (nieuws-, sport- en repor
tagefoto's), ditmaal is daar een vierde
klasse, die der „features" bijgekomen: een
onvertaalbare Engelse vakterm, die alle
leuke, ontroerende of gekke plaatjes-zonder
meer dekt. Dit genre foto's doet vooral op
geld in de bladen, wanneer het nieuws dun
gezaaid is, maar juist in dit soort stem-
mings- en sfeerplaatjes kan de fotograaf
zijn fantasie en zijn vindingrijkheid onbe
perkt uitleven. Hoe goed hij daarin slaagt,
bewijst bijvoorbeeld het feit, dat ditmaal
van alle ingezonden foto's ruim de helft
gerangschikt moest worden onder het
hoofdstuk „features". Waaruit dan weer
zou zijn af te leiden, dat het ook in onze
bewogen wereld, persfotografisch bezien,
nog heel vaak „komkommertijd" is.
Opvallend is in dit verband bijvoorbeeld,
dat er uit diverse gordijnlanden, zoals
Tsjechoslowakije, Polen en Oost-Duitsland
geen enkele werkelijke nieuwsfoto is in
gezonden. Maar daar is het „hot news" dan
ook meestal zo heet, dat zelfs de fotojour
nalist er ongaarne zijn vingers aan brandt.
De belangstelling van de buitenlandse
vakbroeders voor deze jaarlijkse Neder
landse expositie is groeiende. Al ontbreken
nog de „grootmeesters" uit de scholen van
Life, Magnum en Paris Match, het aantal
deelnemers is opnieuw belangrijk toegeno
men en er zijn vele internationaal-bekende
namen onder. In 1956 begon men met drie
honderd foto's, vorig jaar waren het er al
ruim 500 en nu zijn er meer dan zevenhon
derd platen uit twintig landen geëxposeerd,
met als numeriek sterkste inzending de
Britse met 134 foto's, gevolgd door Neder
land met 105, West-Duitsland met 74 en
Polen met 65 stuks. Ook de Russen zijn
met een bescheiden collectie vertegenwoor
digd, maar onder hun 22 bromides is geen
bijzonder afwijkend of opvallend werk te
zien. Andere nieuwe verschijningen zijn de
Zuidafrikaanse, Braziliaanse en Surinaam
se persfotografen. De inzendingen zijn, ver
deeld over elf zalen, alle naar landen van
oorsprong gerangschikt, zodat men de
diverse, vaak veruiteenlopende nationale
en persoonlijke stijlen die er ook in de
moderne persfotografie nog legio zijn
goed tegen elkaar kan afwegen en verge
lijken. Universeel zijn immers alleen de
technische middelen, maar binnen de gren
zen van de techniek kan iedere fotograaf
vrijwel elk onderwerp op een andere ma
nier benaderen en uitbeelden. Deze expo
sitie is een representatieve staalkaart van
al die mogelijkheden. De man die het ene
ogenblik een keiharde nieuwsplaat maakt
van een spoorwegramp, kan een uur later
alweer in volle overgave een reportage
maken van een stil oud hofje en toch
in beide onderwerpen iets van een per
soonlijke visie leggen.
Uiteraard is het ondoenlijk, in dit korte
bestek meer dan enkele uitblinkers onder
al dit fotomateriaal te signaleren. Het
boeiendst en veelzijdigst is naar onze
smaak de Engelse inzending met onder
meer een kostelijke reportage van de red
ding met politiehulp! van een katje
uit een watertank. In de afdeling sport is,
behalve platen van cupvoetbal, testcricket
en Wimbledontennis, ook een fascinerende
actiefoto te bewonderen van een vliegende
motorrenner op de TT-races op Man.
De Nederlandse fotojournalistiek komt in
dit selecte internationale gezelschap uit
stekend voor de dag met onder meer bij
zonder suggestieve reportages van het Je-
menitische Danstheater „Inbal" van Maria
Austria, „Jacht op grof wild" door Ed van
der Elsken en „Zuiderzeewerkers" door
Freek Aal. Paul Huf toont er enkele van
zijn revolutionaire groepsfoto's, Lou van
Kollem een reeks sfeerrijke opnamen in
een ziekenhuis annex kraamkliniek en Ben
Merk zijn bekende serie van de arrestatie
van een straatpoliticus. De Haarlemmer
Cees de Boer is vertegenwoordigd met twee
prima actiefoto's: een verongelukkende
race-auto en de lancering van de eerste
Nederlandse amateurraket.
Verrassend goed werk is er voorts van de
Polen, de Joegoslaven, de Westduitsers en
de Chinezen, terwijl daarentegen de Hon
garen („geboren" lyrische fotografen sinds
de dagen van Jenö Dulovitsj) en voorts de
Fransen min of meer teleurstellen.
Zeer talrijk zijn ditmaal de foto's waarin
human interest, humor en nieuwswaarde
tot een gelukkig compromis verenigd wer
den, zoals de pakkende plaat die de Deen
Cairénius maakte van Nehroe en de Deense
koning, kinderlijk genietend van een rond-
ritje in een kermisautootje. De beste plaat
was naar onze smaak Erik Parbst's „Won
derful Copenhagen": een reus van een
agent afbeeldend, die in een drukke win
kelstraat het gehele verkeer stilzet om een
troepje waggelende eendekuikens, op weg
naar de stadsvijver, voorrang te geven.
Bekroonde foto's
De wereldbekende foto van het neger
meisje Dorothy Counts uit Little Rock,
waarachter zich dreigende blanke mede
leerlingen verdringen, werd door de jury
gekozen als de beste foto van de tentoon
stelling. Deze foto, gemaakt door de 32-
jarige Douglas Martin uit Norfolk (Vir
ginia) verwierf tevens de eerste prijs in de
groep nieuwsfoto's.
Het bestuur van de Nederlandse Vereni
ging van Fotojournalisten heeft Martin
uitgenodigd, per vliegtuig naar Nederland
te komen om maandagavond zelf zijn prijs,
een zilveren beker van de Nederlandse
Dagbladpers en 2000 gulden, in ontvangst
te nemen. De tweede prijs in de groep
nieuws ging naar Simon Smit (Nederland),
die met zijn foto van de redding van een
blinde man uit een gracht als de beste
Nederlandse foto voor de tweede keer de
„zilveren camera" voor een jaar in zijn
bezit kreeg.
In de groep sport werd de eerste prijs
toegekend aan Robbert Edwards (Enge
land), de tweede prijs J. J. Herschel (Neder
land) voor een foto van keeper De Munck.
In de groep features ging de eerste prijs
naar de Pool Zygmunt Wdowinski; in de
groep reportage zegevierde Barnet Said-
man uit Engeland.
ADVERTENTIE
99
„Vroeger, zeg, die omslachtige methode en die
dagen, die je gewoon kwijt was. Daar is toch heel
wat in veranderd! Hoeveel vrouwen gebruiken er
nu al tampons? Miljoenen! Die moderne o.b.-
hygiëne is dan ook werkelijk ideaal: volmaakt
Onmerkbare Bescherming, en je kunt overal vrij
uit aan meedoen. Fietsen, dansen,
sport, uitgaan alles! En han
dig! - zo'n pakje o.b. past in het
kleinste tasje!"
Per pakje van 10 tampons voldoende voor
^•D. maandelijks gebruik: Normaal f 1,-.
Speciaal 1,25.
ADVERTENTIE
Roos verdwijnt met TRAITAL 3 anti-roos.
'Alleen Traital 3 bevat het pas-ontdekte apelium met de sterke van roos
bevrijdende eigenschappen Na 6 wekelijkse haarwassingen is de roos
verdwenen.
vraag TRAITAL 3.
In de vroege ochtend van 5 mei 1957
botste een aulobusje van een Dordts clas-
sificeerbedrijf op de rijksweg bij Hendrik
Ido Ambacht tegen de betonnen pijler van
een viaduct. De gevolgen van deze botsing
waren verschrikkelijk. In de wagen be
vonden zich behalve de chauffeur dertien
classificeerders, die van een karwei terug
keerden. Zes van hen kwamen om net
leven. De andere acht, onder wie de chauf
feur, werden gewond.
Voor de rechtbank te Dordrecht hebben
thans twee personen, die voor dit ongeluk
verantwoordelijk werden gesteld, terecht
gestaan. Het waren de 33-jarige chauf
feur J. W. en de 39-jarige classificeerders
baas J. van L., beiden uit Dordrecht. De
chauffeur werd er van beschuldigd in
verregaande staat van oververmoeidheid
te hebben gereden en bovendien zijn rij
tijdenboekje te hebben vervalst.
Van L. werd verweten de chauffeur de
wagen te hebben laten besturen terwijl hij
wist dat deze oververmoeid was.
De chauffeur had 's nachts meegewerkt
bij de classificeerwerkzaamheden. Hij ont
kende voor de rechtbank, dat hij overver
moeid was geweest. Hij zei zich van het
ongeluk niets meer te kunnen herinneren
en wist niet meer hoe het kwam dat hij
tegen de brugpijler was gebotst. Hij gaf
toe in zijn rijtijdenboekje geknoeid te
hebben.
De officier van Justitie zei, dat het rij
tijdenboekje er juist borg voor is, dat
chauffeurs een behoorlijke rusttijd krij
gen. Hij vond de vervalsing dan ook zeer
ernstig. Óf verdachte oververmoeid was
of niet, zijn gedragingen zijn er de oorzaak
van geweest, dat het ongeluk is gebeurd.
De officier eiste een hechtenis van tien
maanden en ontzegging van de rijbevoegd
heid voor de tijd van twee jaar.
De raadsman mr. W. P. Bijlevelt zei, dat
het de bedoeling van de Rijtijdenwet is,
de werkgever verantwoordelijk te stellen
voor de werktijden van de chauffeur. Hij
achtte in dit geval de chauffeur daarom
niet schuldig. Hij merkte op, dat het wel
In Amsterdam is een nieuwe combinatie
van vrije toneelkunstenaars tot stand ge
komen. Deze combinatie zal onder leiding
van Frans Vasen en Fred Oster optreden
onder de naam „De Speelkamer". Stich
ting Nederlands Kamertoneel, heeft als
eerste stuk in studie genomen „Dead on
nine" van de Engelse auteur Jack Popple-
well. De première zal eind mei plaatsheb
ben in „De Kleine Komedie" in Amster
dam. Medespelenden zijn onder meer Fien
Berghegge, Paul Storm, Ellen de Thouars,
Robert Sobels, Manon Alving, Bert Dijk
stra en Henk Molenberg.
De staatssecretaris van Onderwijs, Kun-
ten en Wetenschappen heeft zich kunnen
verenigen met de adviezen, die door de
jury's voor de toekenning van reisbeurzen
aan letterkundigen voor 1957 waren uitge
bracht. De jury voor de poëzie, bestaande
uit Max Nord, Harriët Laurey, Jan Wit en
H. J. Michaël had voorgesteld twee reis
beurzen en een reistoelage te verlenen, de
jury voor proza, bestaande uit Emmy van
Lokhorst, Alfred Kossmann, Michel van
der Plas en H. J. Michaël had voorgesteld
drie reistoelagen toe te kennen. De win
naars van de reisbeurzen bleken: Frede-
rika M. ten Harmsen van der Beek uit
Blaricum en W. J. van der Molen uit Am
sterdam te zijn. Voor een reistoelage voor
poëzie kwam Nora Petit uit Amsterdam in
aanmerking. Winnaars van de reistoelagen
voor proza werden H. F. Mervenne uit
Zeist, Winnie Pendel uit Amsterdam en
Lou Vleugelhof uit Eindhoven.
De gebroeders V., ex-directeuren van
een Haagse bouwonderneming, zijn door
het Haagse gerechtshof ieder tot een ge
vangenisstraf van drie en een half jaar
veroordeeld. Zij werden schuldig ver
klaard aan oplichting van woningzoeken
den. Het tweetal had ruim een ton „ver
diend" aan ongeveer honderd mensen, uit
alle delen van ons land, die hadden gere
flecteerd op een door hen in dag- en week
bladen gezette advertentie van de volgen
de tekst: „Bouw uw eigen woning in een
gemeente naar keuze, met slechts duizend
gulden eigen geld en de rest op gemak
kelijke voorwaarden". De beide directeu
ren streken steeds de duizend gulden op,
zonder ooit een begin te maken met de
huizenbouw. Het geld verbrasten zij in Bel
gië met roulettespel. Er was bij hun ar
restatie geen cent meer over.
ADVERTENTIE
r UAMCA.r
ruw of schraal
HAMEA'GELEIlTubd95e't
De Eerste Kamerleden hebben in hun
voorlopig verslag over de begrotingen van
Oorlog en van Marine onder meer ge
vraagd of het niet mogelijk is, voor het
verlenen van uitstel of vrijstelling van mi
litaire dienst enkele algemene richtlijnen
te geven, die als maatstaf kunnen dienen
bij de beoordeling der aanvragen. Het
thans ingevoerde aanvullingsstelsel acht
ten deze leden voor de dienstplichtigen een
weinig aantrekkelijk systeem. Zij konden
er evenwel mede instemmen, zolang de
handhaving ervan noodzakelijk zou zijn
voor de sterkte der parate troepen.
Met betrekking tot de duur van de eer
ste oefentijd waren deze leden van oordeel,
dat de verplichting, die Nederland in deze
op zich had genomen, een voor ons volk
nauwelijks op te brengen last is, welke ver
licht dient te worden, zodra daartoe ook
maar enigszins een mogelijkheid bestaat.
Vele andere leden wilden op de kwes
tie verkorting van de diensttijd, nu de mi
nister de mogelijkheden hiertoe door een
commissie wil laten onderzoeken, niet diep
ingaan. Zij spraken de wens uit, dat de
commissie snel met een rapport zal ko
men. Wel suggereerden zij te laten onder-
zoekeh, of het aantal dienstplichtigen dat
vrijwillig langer zou willen blijven, zou
kunnen worden opgevoerd door op ruime
schaal studiebeurzen beschikbaar te stel
len voor hen, die een langere verbintenis
willen aangaan.
Vele leden zeiden, dat er nog steeds
klachten over worden geuit, dat de eerste
oefentijd en ook die van de herhalingsoe
feningen, voor een belangrijk deel verlo
ren gaat met niets doen of met zinloze be
zigheden.
waarschijnlijk is dat de chauffeur over
vermoeid is geweest, maar dat dit nimmer
bewezen zal kunnen worden. Er kunnen
allerlei oorzaken voor dit ongeluk geweest
zijn, ook technische.
De classificeerdersbaas J. van L. ver
klaarde niet te hebben geweten, dat de
chauffeur die nacht als classificeerder zou
meewerken. Het behoorde niet tot zijn
taak.
De officier van Justitie was van oordeel,
dat Van L. had kunnen weten, dat de
chauffeur oververmoeid was, daar hij de
gehele nacht met de classificeerders had
meegewerkt. „Wat aan de ene kant voor
de sociale positie van de arbeider wordt
opgebouwd, wordt aan de andere kant af
gebroken door mensen, die om het geld
werken tot zij er bij neervallen", zei de
officier, die tegen Van L. 4 maanden hech
tenis eiste.
De raadsman mr. W. Beernink wees de
aansprakelijkheid van Van L. voor de ge
dragingen van de chauffeur van de hand.
Hij zei, dat als de chauffeur wegens ge
brek aan bewijs wordt vrijgesproken dit
automatisch vrijspraak voor Van L. tot
gevolg zal moeten hebben.
De rechtbank zal op 25 april uitspraak
doen.
De president van de Haarlemse recht
bank heeft vrijdagmiddag de gevangen
neming gelast van een 38-jarige koopman
uit Amsterdam, die ervan verdacht wordt
op 17 juni van het vorig jaar de toen nog
minderjarige dochter van een Haarlems
ambtenaar buiten de wil van haar ouders
doch met haar toestemming te hebben
weggevoerd en lange tyd met haar ïn
Brussel te hebben doorgebracht, terwijl de
ouders vergeefs nasporingen naar haar
deden.
De zaak zou donderdagmiddag reeds
door de rechtbank behandeld worden en
de verdachte en de getuigen waren aan
wezig op één na: het meisje, dat als ge
tuige a décharge was gedagvaard. Zij had
de rechtbank doen weten, dat zij onmoge
lijk kon komen met het oog op de zorg
voor het pasgeboren kind van haar en de
verdachte. De raadsman van de verdachte
mr. P. J. Prinsen Geerligs, zeide niet van
het verhoor van deze getuige te willen af
zien en vroeg of het mogelijk was de zaak
aan te houden tot een tijdstip, waarop de
verzorging van het kind het toe zou laten
dat de moeder als getuige zou verschijnen
De rechtbank besloot, echter de zaak
vrijdagmiddag om twee üur te behandelen
en gaf bevel tot medeneming van de af
wezige getuige.
Toen de zitting echter vrijdagmiddag
zou beginnen (het was inmiddels half drie)
bleken zowel de verdachte als de jonge
moeder nog afwezig te zijn. De raadsman
verklaarde vijf minuten tevoren door de
eerstgenoemde opgebeld te zijn met de
mededeling, dat zij beiden onderweg wa
ren. De president, mr. A. M. baron van
Tuyll van Serooskerken, beval daarop on
middellijk de gevangenneming van de
verdachte. De rechtbank besloot even la
ter de zaak voor onbepaalde tijd aan te
houden.
Naar wij over deze zaak voorts ver
nemen is het meisje inmiddels meerder
jarig geworden en zal binnen twee weken
de termijn verstreken zijn, die in acht ge
nomen moet worden alvorens een huwe
lijk buiten de wil van de ouders kan wor
den gesloten. En wanneer het paar, dat al
heeft aangetekend, eenmaal is getrouwd
zal een veroordeling niet meer kunnen
volgen.
Volgens ooggetuigen zou de verdachte
op het moment, dat zijn gevangenneming
werd gelast met het meisje in het ge
rechtsgebouw zijn aangekomen en daarna
weer naar huis vertrokken zijn.
Op het misdrijf van schaking, waarop
alleen op klacht vervolging plaats heeft,
staat een maximale gevangenisstraf van
zes jaar.
Hedenmorgen was nog niets over een
arrestatie van de verdachte bekend. Men
vermoedt, dat hij is ondergedoken. Ook
wanneer hij gevangengenomen zou worden,
zou hij kunnen trouwen, zij het slechts met
toestemming van de officier van Justitie.
Van de zijde van het openbaar ministerie
vernamen wij, dat de verdachte na zijn
huwelijk inderdaad niet meer volgens ar
tikel 281 (schaking) veroordeeld zou kun
nen worden, maar nog wel volgens artikel
279, waarin het opzettelijk onttrekken van
een minderjarige aan het wettig over hem
gestelde gezag strafbaar wordt gesteld
met ten hoogste zes jaar gevangenisstraf
ADVERTENTIE
Alles is betrekkelijk
Mijn overgrootmoeder beweerde, dat
men zonder véél eieren onmogelijk lekker
bakken kon. Men klopte zestien eieren tot
een schuimige massa en dan trok men van
leer. Het kookboek, dat in deze dagen ge
bruikt werd en dat eens aan een verre
voormoeder van me toebehoorde, vond ik
vanmiddag op zolder in een kist, tegelijk
met een paar andere, zeer oude boek
werken.
Gek, dat men jaren lang iets bezit, zon
der dat men het beseft om het dan plots
te hérontdekken en er nog dolblij mee te
zijn óók!
Terwijl ik het kookboek doorbladerde,
dacht ik eraan, dat de auteur ervan nog
nooit gehoord had van een break-down,
een step-in, een keep-up of een cocktail
party maar zich meer interesseerde
voor gevulde kalfskoppen en tortue, pe-
tites soufflées a la Henri IV, lijsters en
caisse a la Lucullus (tien lijsters, zoudt u
er lekker van smullen?), ossenhaas a la
Mirabeau, biefstuk a la Pompadour enz.
Tamelijk vreemdsoortige menu's volgens
mijn begrippen en veel te ingewikkeld
voor dagelijks gebruik. Zoudt u weten,
waaruit coxites a la Bernadotte be
staan? Ik niet!
Het tweede boek was een handboek voor
jongelieden in die dagen: „Bijzondere om-
gangstkunst met gansche standen", en er
werd precies in aangegeven, hóe men zich
diende te gedragen.
Omgang met de hogere standen: Hoe
hoger diegexie, met wien wij omgaan, door
geboorte, rang en invloed boven ons staat,
des te behoedzamer, voorzigtiger en ver-
schoonender moeten wij ons omtrent hem
gedragen".
„Omgang met weldoeners: Innige ver
kleefdheid toonen en elke gelegenheid aan
grijpen, om zijne dankbaarheid werkzaam
te maken. Ondank is allezins de afschuwe
lijkste ondeugd".
Weet u iets af van de omgang met op-
loopende, twistgierige, kleinmoedige en
versaagde mensen? Of van de omgang met
eergierige lieden, de Nijdigen, de kwalijk
geluimden, de z.g. avonturiers, de (rond
borstige) soldatenstand? En weet u hoe
„De omgang met zichzelve" gaat? Ik niet,
maar vroeger wist men dit!
Tenslotte verdiepte ik mij in een reken
boekje van de lagere school van 150 jaar
geleden.
Een bewijs van „naarstigheid en goed
gedrag" lag er nog in benevens een
haar van de onderwijzer.
„Weet u misschien hoeveel een dukaton
is, of een schepel, een taling of een palm?
Zo las ik o.a.:
„Men vindt in het Haarlemmer meer
hoek van J. A. Leeghwater, dat er in de
troebeltijd, gedurende de oorlog met
Spanje, wel 8000 morgen water tot land
is gemaakt. Zulke morgen bevatten 600
vierk. oude roeden, waarvan 100 gelijk zijn
aan 1418,17 vierk. ellen. Reken hieruit
hoeveel bunders bovengenoemde 8000
morgen zijn". Weet u het?
Waarmee ik maar weer bewijzen wil,
dat alles betrekkelijk is. Maar wat zouden
ze óns dom vinden, als we eens plots in
die „goede oude tijd" teruggeplaatst
werden!
Marianne van Raait
Zweefvliegintructeur overleden
Op het zweefvliegcentrum „Teriet" bij
Arnhem is de nestor der Nederlandse
zweefvlieginstructeurs, de heer J. E.
Rood, kort na een lesvlucht plotseling on
wel geworden en na enkele ogenblikken
overleden.
ADVERTENTIE
Ieder Kiras en Yoeroek tapijt is
als een meesterlijk schilderij.
Warm en gloedvol van kleur.
Steeds weer nieuw door het
prachtige dessin.
Prijzen (bijv. 140 x 200 cm)
f 108.- en f 125.-
Vraag uw woninginrichter naar
gegarandeerd door
onder
internationaal
keurmerk
INTERTEST
Het Latijnse woord faber, samenhan
gend met facere: maken, betekent:
handwerksman. Daarvan is het woord
fabriek afgeleid, zowel in de gewone
betekenis van werkplaats, in het bijzon
der de werkplaats waar op grote
schaal uit grondstoffen producten wor
den gemaakt, als in die van bouw
meester, architect. In zijn Haarlemmer-
meerboek noemt Leeghwater zich „In
genieur en Fabryk tot het zetten en
stellen van de Water-Moolens" en
„Stadsfabriek" was tot het midden van
de negentiende eeuw de officiële titel
van de stadsbouwmeester der gemeente
Utrecht. Ook beroepen als onderfabriek
en opperfabriek kwamen voor.
