ELECTRO LUX
de ïmaUwu koelkast
Panda in het Wilde Westen
-mm w
Interimrapport van de S.E.R.
inzake overgangsregeling
S^fG^GOeTandpasfa vansfanding*™
Zacht en zonnige weekeinde
ll
Wereldnieuws
J
Weduwen- en wezenverzekering
fre,huid?
Gewapend Betonbouw zeer
goed van orders voorzien
Honderd werknemers bij
Hazemeyer ontslagen
Gang van zaken bij Gero
zeer bevredigend
Prijzenindex in V.S.
Fridorinventaris geveild;
opbrengst ruim 76.000
Emissie Nationale Borgmij.
Sterk gestegen aanvoer bij
de Algemene Friesche en
Groot-Noordhollandsche
Dividendvoorstellen
RADELOZE CAPTAIN
Philipsaandelen spoedig op
Westduit se beurzen
Deens disconto verlaagd
Nieuwe uitgifte van
schatkistpromessen
ÏB
Verschures scheepswerf
goed van orders voorzien
Ogem emitteert 5Vi percent
obligaties tegen 99 percent
Verslag Sallandsche Bank
uit binnen- en buitenland
Kort economisch nieuws
och ió het
zo
Oriëntatiez n
ATERDAG 19 APRIL 195
(Van onze correspondent)
DEN HAAG De minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid heeft zich dooi
de Sociaal-Economische Raad laten advi
seren over de bij invoering van een wedu
wen- en wezenverzekering te treffen over
gangsregeling met betrekking tot de aan
spraken op weduwen- en wezenuitkerin
gen uit de Invaliditeitswet en uit de onge
vallen wetten.
Om een vertraging in de voorbereiding
van de nieuwe regelingen met betrekking
tot de invaliditeitsverzekering en de we
duwen- en wezenverzekering te voorko
men, heeft de S.E.R. gemeend, daar aan
de weduwen- en wezenverzekering priori
teit wordt gegeven, een interimrapport van
beperkt karakter te moeten uitbrengen.
Het advies heeft dan ook slechts betrek
king op een overgangsregeling voor de
weduwen, die nog geen 65 jaar zijn, en
voor de wezen, tot welke categorieën
naar mag worden verwacht de nieuwe
weduwen- en wezenverzekering zich zal
uitstrekken.
Een tweede beperking is, dat de over
gangsregeling, welke in het advies in over
weging wordt gegeven, slechts is bedoeld
voor de periode, welke gelegen zal zijn
tussen de invoering van de weduwen- en
wezenverzekering en van de nieuwe inva
liditeitsverzekering.
Nieuwe toeslagen
De S.E.R. adviseert tenslotte de krach
tens premiebetaling verworven aanspra
ken op weduwen- en wezenrenten krach
tens de invaliditeitswet gedurende de in
terimperiode te handhaven; geen nieuwe
toeslagen op weduwen- en wezenrenten
krachtens de invaliditeitswet te verlenen;
de toeslagen op de weduwen- en wezen
renten krachtens de invaliditeitswet, waar
op op 't tijdstip van invoering van de we
duwen- en wezenverzekering aanspraak
bestaat, te doen vervallen, behoudens voor
de weduwen, die geen aanspraak verkrij
gen op een uitkering krachtens de wedu
wen- en wezenverzekering, en de aanspra
ken op weduwen- en wezenrenten krach
tens de ongevallenwetten en de daarop
verleende bijslagen te handhaven, met
die verstande echter dat indien gelijktij
dig aanspraak bestaat op uitkering krach
tens de weduwen- en wezenverzekering, de
aanspraak op de uitkering krachtens de
ongevallenwetten slechts wordt genoten
voor zover zij de uitkering krachtens de
weduwen- en wezenverzekering overtreft.
Cumulatie van uitkeringen
De S.E.R. is er zich van bewust dat de
gevolgde procedure het gevaar oproept,
dat door een als tijdelijk en voor een be
perkte groep bedoelde overgangsregeling
een nieuwe situatie wordt geschapen, wel
ke niet meer ongedaan gemaakt kan wor
den en zodoende de definitieve regeling
beïnvloedt. Indien bij de weduwen- en we
zenuitkering krachtens de weduwen- en
wezenverzekering en de weduwen- en
wezenrenten krachtens de ongevallenwet
ten tot anti-cumulatie wordt overgegaan
ADVERTENTIE
Dabyderm-zeep
Goede resultaten over 1957
Ondanks tegenwerkende factoren, onder
andere de ontwikkeling der conjunctuur,
moeilijkheden op de kapitaalmarkt en
vooi-ai de politiek van bestedingsbeperking,
was de n.v. Internationale Gewapend Be
tonbouw te Breda in 1957 ruimschoots van
werk voorzien en leverden de gereedge
komen werken bevredigende uitkomsten
op. De exploitatierekening en diverse baten
bedroegen 1.814.764 (v.j. 1.453.111). Na
aftrek van algemene kosten ad 833.151,
afschrijving op activa ad 200.779, ven
nootschapsbelasting ad 420.000 en een
dotatie voor reserve bijzondere doeleinden
ad f 100.000 enzovoorts resteert een saldo
winst van 239.462 211.202). Voorgesteld
wordt een dividend van 9 percent (8 per
cent).
Het nieuwe boekjaar werd ingegaan met
een belangrijke orderportefeuille, waaraan
nog enkele grote opdrachten konden wor
den toegevoegd. Gemeend wordt dat de be
zetting voor 1958 bevredigend zal zijn.
De directie van de n.v. Fabriek voor
Elektrische Apparaten Hazemeyer te Hen
gelo (O), heeft zich genoodzaakt gezien
wegens verminderde werkzaamheden in
het bedrijf aan een aantal werknemers
ontslag aan te zeggen. Als gevolg van de
reeds in 1957 verminderde hoeveelheid
werk werden afvloeiende arbeidskrachten
al niet meer vervangen en moesten vele
interne overplaatsingen tot stand gebracht
worden. Tenslotte bleek ontslag toch niet
te vermijden omdat de vermindering van
werk zich in 1958 in sterke mate voort
zette. De maatregel betreft 80 werknemers
in het bedrijf te Hengelo en 25 personen
in de fabriek te Breukelen.
In het verslag over 1957 van de n.v. Gero-
fabriek te Zeist wordt gezegd dat de gang
van zaken zeer bevredigend kan worden
genoemd. De exploitatierekening heeft
993.553 bedragen (v.j. 775.074).
Na afschrijvingen, rente, voorzieningen
diverse risico's en een storting algemeen
reservefonds resteert een netto winst van
228.748 186.745). Voorgesteld wordt een
dividend van 9 percent over het onveran
derde aandelenkapitaal (v.j. V/s percent).
De verkopen, zowel in het binnen- als in
het buitenland, zijn belangrijk toegenomen.
De stijging van de prijzen der voornaamste
grondstoffen zette zich nog voort. Ook de
ontwikkeling van een aantal andere kosten
vertoonde een opwaartse lijn. De belang
rijke investeringen en de voor de opvoe
ring van de omzet nodige vergroting van
werkvoorraden hebben zware eisen gesteld
aan de liquiditeit. Ter voorziening in de
behoefte aan middelen werd f 470.000 aan
langlopende middelen opgenomen.
zullen de uitkeringen op grond van de on
gevallenwetten verminderen. Over de hier
bij te volgen gedragslijn met betrekking
tot de niet tot uitkering komende bedra
gen onthoudt de raad zich van een oor
deel. Verzekeringstechnische aspecten
spelen hierbij een zo belangrijke rol, dat
voor het uitbrengen van een advies hier
omtrent de Sociale Verzekeringsraad het
daarvoor aangewezen orgaan moet wor
den geacht, aldus de S.E.R. De S.E.R. ad
viseert verder gezien bepaalde bezwaren
om verworven aanspraken aan te tasten
in de interim-periode bepalingen ter
voorkoming van samenloop van de we-
duwenrenten krachtens de invaliditeits
wet en van de uitkeringen krachtens de
weduwen- en wezenverzekering achterwe
ge te laten.
Deskundigen van de Amerikaanse rege
ring voorspellen, dat het indexcijfer voor
de kosten van levensonderhoud in de Ver
enigde Staten voor maart een record te
zien zal geven. Dit indexcijfer is de afgelo
pen achttien maanden, ondanks de huidi
ge economische inzinking, met 16 punten
gestegen. Men moet thans 1,23 dollar uit
geven om datgene te kopen waarvoor men
in 1948 1 dollar moest betalen. (Reuter).
De in het Venduhuis der Notarissen te
Den Haag gehouden openbare verkoping
van de inventaris der Fridor-fabrieken,
waaronder begrepen waren een aantal ma
chines, kantoormachines en kantoormeu
belen en vele andere losse goederen, heeft
ruim 76.000 opgebracht.
De uitgifte van 270 aandelen op naam in
stukken van 1.000, waarop 25 percent te
storten, ten laste van de n.v. Nationale
Borg-Maatschappij n.v. te Amsterdam
wordt aangekondigd door de firma's Ver
meer en Co. en Patijn van Notten en Co.
bij wie de inschrijving zal zijn op vrijdag
2 mei. De uitgifte is uitsluitend voor aan
deelhouders in de verhouding van 1 nieuw
aandeel op 6 oude tegen 100 percent. De
uit te geven aandelen delen ten volle in
de winst over 1958 en volgende boekjaren.
Indien de erkenning voor een inschrij
ving niet zou worden gekregen, hebben
emittenten het recht de betreffende in
schrijving te weigeren. De storting zal
moeten geschieden op maandag 12 mei.
Het bestuur is voornemens voor te stellen
5 percent 50 per aandeel) uit de reserve
op de oude zowel als op de uit te geven aan
delen bij te schrijven, alsmede een stock
dividend en een herkapitalisatiedividend
betaalbaar te doen stellen. Tevens zal wor
den voorgesteld 15 percent dividend
37.50 per aandeel) over 1957 op de
oude aandelen te doen uitkeren.
ADVERTENTIE
De door een belangengemeenschap ver
bonden Algemeene Friesche Levensver
zekeringmij. te Leeuwarden en de Groot-
Noordhollandsche van 1845 te Amsterdam
hebben in 1957 een aanvoer van nieuwe
verzekeringen gehad van 389 miljoen
welke 21,8 percent groter was dan die in
het jaar daarvoor van 319 miljoen. De af
voer beliep 161 miljoen (v.j. 131 mil
joen), zodat de netto vermeerdering 228
miljoen 188 miljoen) bedroeg. De ver
zekeringsstand kwam daardoor op 2,4
miljard.
De bedrijfswinst van de twee instellin
gen gezamenlijk bedroeg 5.193.510
(4.849.482). Hiervan gaat 3.77.496 naar
de extra-reserves, 47.507 wordt gereser
veerd voor belastingen, terwijl bij de Al
gemene Friesche 1.368.506 als overschot
voor verzekerden resteert. Omdat uit vo
rige boekjaren reeds een overschot voor
verzekerden gereserveerd was van
ƒ2.609.639, is ultimo 1957 dan als over
schot voor verzekerden' beschikbaar
3.978.145. Van dit laatste bedrag wordt
f 1.792.191 bestemd voor de verzekerden
in de afdeling volksverzekering. Dit be
drag zal voldoende zijn om in alle groepen
van deze afdeling, welke voor winstverho
ging in aanmerking komen, de verzekerde
bedragen te verhogen met 5 percent der
bedragen, die tot grondslag van zulke ver
hogingen dienen. Het restant van het over
schot, groot 2.185.954, blijft als over
schot voor de verzekerden in de afdeling
levensverzekeringen gereserveerd.
Aan termij npremiën werd ontvangen
46,5 (43,1) miljoen en aan koopsommen
15,5 (17,5) miljoen. De premiereserves
beliepen bij beide instellingen gezamen
lijk ultimo 1957 580 (534) miljoen, de
extra-reserves kwamen op 17,2 miljoen.
Belegd was eind 1957 in vaste goederen
25 (24) miljoen, hypotheken 79 (69)
miljoen, effecten f 36 (35) miljoen, lenin
gen op schuldbekentenis 373 (335) mil
joen en „andere beleggingen" 63 (62)
miljoen.
De gemiddeld gemaakte rente steeg bij
de Algemeene Friesche van 3.63 tot 3.74
percent, bij de Groot-Noordhollandsche
van 3,70 tot 3,78 percent. De gemiddeld
benodigde rente daalde respectievelijk van
2,90 tot 2,87 percent en van 2,77 tot 2,75
percent, zodat de rentemarge bij de al
gemeene Friesche 0,87 (0,73) percent be
droeg en bij de Groot-Noordhollandsche
1,03 (0,93) percent.
ADVERTENTIE
Waarom neemt de
RENAULT-verkoop steeds toe?
1. Lage aanschaffingsprijs. 2. Lage onder
houdskosten en benz.verbruik. 3. Minimum
wegenbelast. 4. Prachtige wegligging (Veiligi)
Geheel vrijblijvend nadere inlichtingen bij
GARAGE DEN HOUT
In de vergadering van commissarissen
van Grand Hotel Krasnapolsky n.v. is be
sloten aan de aandeelhouders op de jaar
lijkse algemene vergadering, welke zal
worden gehouden op 5 juni, voor te stel
len over het boekjaar 1957 een dividend
uit te keren van 171/2 percent (onver
anderd).
De raad van commissarissen der n.v.
Nederlandsche Bioscooptheaters (N.B.T.)
heeft besloten aan de in mei te houden
algemene vergadering van aandeelhouders
voor te stellen het dividend over 1957 te
bepalen op 17 (v.j. 21) percent voor de
cumulatief preferente aandelen en op 9
(v.j. 10) percent op de preferente en ge
wone aandelen.
ADVERTENTIE
Free-kick, hands, buitenspel, corner... en de scheidsrechter fluit
niet eens... hij loopt maar te lezen!"
(Zó boeiend is nu PANORAMA!)
De voorzitter van de raad van bestuur
van de Philips Gloeilampenfabrieken, ir.
P. F .S. Otten, heeft medegedeeld, dat te
Hamburg het prospectus inzake de note
ring in Duitsland van de gewone aandelen
n.v. Gemeenschappelijk Bezit van Aande
len Philips Gloeilampenfabrieken is on
dertekend en dat zeer binnenkort deze
aandelen tot de officiële handel aan de
beurzen te Hamburg, Berlyn, Dussel-
dorp, Frankfort aan de Main en Mtinchen
zullen worden toegelaten.
Over de belangstelling voor de beursno
tering in Zwitserland is men bij Philips,
ofschoon deze niet enorm is, niet ontevre
den.
De Deense Nationale Bank heeft de ren
tevoet met een half percent verlaagd tot
vijf percent. De maatregel is genomen
met het oog op de economische teruggang.
De interes voor kortlopende leningen werd
gebracht van 6,5 op 6 percent en voor
langlopende leningen van 6 tot 5.5 percent.
De rentevoet in Denemarken is sedert juli
1954 ongewijzigd gebleven.
De Deense minister van Financiën heeft
de stap van de nationale bank toegejuicht
en de hoop uitgesproken, dat andere ban
ken het voorbeeld zullen volgen. Volgens
de minister zou de hele economie van de
maatregel profiteren, maar de landbouw
in het bijzonder. (UP).
Het ministerie van Financiën deelt me
de, dat op maandag 21 april 1958 ten kan
tore van de agent van het ministerie van
Financiën te Amsterdam de afgifte over
de toonbank zal worden opengesteld van
driemaands schatkistpromessen tegen
een disconto van 3 percent 's jaars.
Voorts zal op maandag 28 april 1958 ten
kantore van voornoemde agent de in
schrijving worden opengesteld op schat
kistpromessen met een looptijd van res
pectievelijk zes, negen en twaalf maan
den, tot een bij de toewijzing vast te stel
len bedrag. Deze laatste schatkistpro
messen zijn, zoals gebruikelijk, groot
100.000 en worden uitgegeven onder dag
tekening van 1 mei 1958. De storting van
het verschuldigde bedrag wegens toege
wezen promessen dient te geschieden
uiterlijk op 1 mei 1958 vóór 12.30 "ur.
ADVERTENTIE
Tussen een hogedrukgebied, waarvan het geleidelijk naderbij, maar het zal waar
centrum vanmorgen boven Spanje was ge- schijnlijk het weer in onze omgeving niet
voor morgenavond beïnvloeden, zodat het
legen, en een aantal depressies op het noor
delijk deel van de Atlantische Oceaan,
komt een brede westelijke tot zuidweste
lijke luchtstroming voor, waarmede zachte
oceaanlucht naar West-Europa wordt ge
voerd. In Zuid-Engeland steeg de tempe
ratuur gistermiddag tot 17 graden. Ook in
ons land zal het tijdens het weekeinde
zacht weer zijn.
De. depressie-activiteit op de oceaan
neemt echter weer toe. Het front van een
storing ten westen van Schotland komt
zondag droog zal zijn met zonnige perioden.
WEERRAPPORTEN
Temperaturenbuiten
en binnenlandheden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
Twente
De Bilt
Eindhoven
geheel bew. w
geheel bew. wzw
half bew. wzw
lichte regen w
lichte regen zw
geheel bew zw
geheel bew. zw
Vlv. Z.-Limb. lichte regen zzw
Zondag 20 april
Zon op 5.34 uur, onder 19.45 uur.
Maan op 6.10 uur, onder 21.20 uur.
Maandag 21 april
Zon op 5.32 uur, onder 19.46 uur.
Maan op 6.43 uur, onder 22.20 uur.
Maanstanden
19 april 4.23 uur nieuwe maan.
26 april 22.36 'ur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 20 april
Hoog water 4.36 en 16.53 uur.
Laag water 0.18 en 12.38 uur.
Maandag 21 april
Hoog water 5.06 en 17.22 uur.
Laag water 0.50 en 13.10 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Luxemburg
Brussel
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Garmisch P.
Zürich
Genève
Locarno
Rome
Ajaccio
Algiers
Wenen
Innsbruck
Madrid
Mallorca
onbewolkt nw
zwaar bew. zzo
regen ozo
regen z
mist windst.
zwaar bew. wzw
regen zw
mist zw
geheel bew. zw
geheel bew. w
zwaar bew. windst.
onbewolkt windst.
onbewolkt wnw
regen z
zwaar bew. zw
geheel bew. zw
geheel bew. nno
/.waar bew. zo
licht bew.
onbewolkt wzw
zwaar bew. ono
onbewolkt no
onbewolkt z
zwaar bew. nw
licht bew. nnw
onbewolkt windst.
onbewolkt nno
2
1
2
4
7
7
8
5
8
10
4
5
2
-1
2
windst. -1
2
8
4
4
6
-1
4
7
*8
2
4
2
5
2
4
4
4
0
0
6
1
4
0
4
2
1
0
0
0
0,4
0,1
0
0
0,4
0
0
0
7
1
2
0
0
0
0
43. „Ik geef het op", bromde de onfor
tuinlijke goudzoeker, „al graaf ik nog zo
diep, er is hier geen krummel goud te
vinden. De vent, die me dit stukje grond
verkocht, heeft me bedrogen. Bah, wat
gemeenKon ik maar iemand vinden,
die dom genoeg is, om het weer van mij
te kopen „Hallo!" klonk plotseling
een montere stem achter hem, „ik wil hier
een beetje naar goud gaan zoeken, doch
daar ik nogal tegen graafwerk opzie, zou
ik gaarne die kuil van u willen over
nemen. Voelt ge daar iets voor?" Ver
heugd omkijkend, zag de goudzoeker Jo
ris naderen met een aantal bankbiljetjes
in de hand. „Dat kan!" riep hij gretig, „die
kuil is voor jou. Een prachtkuil, met grond
er omheen!" Bang, dat Joris zich nog zou
bedenken, griste hij hem hel geld uit han
den en rende heen. „Wat een geluk!"
mompelde hij, „dat ik iemand heb ge
troffen, die nog dommer is dan ik!" Maar
zo dom was Joris toch heus niet. „Wel
aan", sprak hij, „dit stukske grond heb ik
goedkoop verkregen. Thans zal ik het eens
in waarde doen stijgen. Daartoe behoef ik
slechts deze kuil in een echt goudmijntje
te veranderen". En met deze woordfin
stortte hij de zakken met het gestolen goud
in de kuil leeg.
Onvoorziene omstandigheden voorbe
houden is het gehele bedrijf van Verschu-
re en Co's Scheepswerf en Machinefa
briek te Amsterdam voor 1958 zeer vol
doende bezet. Wel ondervindt men onder
andere de invloed van de daling op de
scheepsvrachtenmarkt, waardoor de re
ders wat huiverig worden om reparaties
aan hun schepen te laten uitvoeren. Voor
de financiering acht de directie de eigen
middelen althans voor een scheeps
bouwmaatschappij ruim voldoende. De
ze mededelingen werden aan aandeelhou
ders gedaan op de heden gehouden alge
mene vergadering.
De n.v. Overzeese Gas en Electriciteit
Maatschappy te Rotterdam gaat over tot
de uitgifte van 6.000.0000 5'A percent 15-
jarige obligaties tegen 99 percent. Een be
drag van 1 miljoen is reeds op inschry-
vingsvoorwaarden geplaatst. De inschrij
ving is op maandag 28 april te Rotterdam
en 's-Gravenhage bij R. Mees en Zoonen,
te Amsterdam, Rotterdam en 's-Graven
hage by de Nederlandsche Handel-maat-
schappy en de Amsterdamsclie Bank.
In het. prospectus wordt nader mede
gedeeld, dat de lening verdeeld is in stuk
ken van 1.000 nominaal, aan toonder. Zij
is van 1 mei 1964 af aflosbaar in tien ge
lijke jaarlijkse termijnen ad 600.000 door
uitloting a pari. Vervroegde gehele of ge
deeltelijke aflossing is niet toegestaan. De
opbrengst der lening dient ter aanvulling
van de kasmiddelen ten behoeve van de
uitbreidingen der belangen van de maat
schappij in Nederland, de Nederlandse
Antillen, Suriname, Venezuela, Peru en
eventueel elders.
De directie van de n.v. Sallandsche Bank
te Deventer is tevreden over de gang van
zaken in 1957. Omzetten en belangstelling
stegen ten opzichte van 1956, terwijl zowel
de bruto- als de nettowinst een record is
sinds de oprichting in 1897.
De stijging in de onkosten werd ruim
schoots overtroffen door ruimere rente
baten. Gematigde kredietverlening gepaard
met een stijging van de toevertrouwde gel
den, hadden een ruime liquiditeit ten ge
volge. De afdeling buitenland boekte een
zelfde gunstig resultaat als vorig jaar. De
baten uit de effectenafdeling verminder
den. De verlies- en winstrekening sluit met
een voordelig saldo van 295.753 (v.j.
273.922). Voorgesteld wordt 8V2 percent
dividend (v.j. 8 pet.) Het kapitaal bleef on
veranderd 900.000.
Nieuw schip
Tijdens een proeftocht op de Noordzee is het
6734 brt metende motorvrachtschip „Alkes" door
de bouwster. de werf De Noord n.v. te Alblas-
serdam, overgedragen aan de n.v. Van Nievelt
Goudriaan en Co.'s Stoomvaart Maatschappij te
Rotterdam. De „Alkes" zal in lijndienst gaan va
ren op Zuid-Amerika.
Amerikaanse auto-industrie
Vierenzestigduizend werknemers van de Ame
rikaanse automaatschappijen Ford, Chrysler en
General Motors zullen deze week niet kunnen
werken en in totaal vierentwintig autofabrieken
verspreid over het gehele gebied der Verenigde
Staten zijn tijdelijk gesloten in verband met de
dalende afzet van personenauto's in de Verenig
de Staten De woordvoerders der drie genoemde
maatschappijen hebben geweigerd het aantal ont
slagen werknemers in hun bedrijven op hetzelfde
tijdstip van vorig jaar bekend te maken.
NederlandFrankryk
Besprekingen van de Nederlands-Franse ge
mengde commissie hebben geleid tot overeen
stemming inzake de verlenging van het tussen
beide landen geldende handelsakkoord voor de
periode 1 april 1958 tot 1 januari 1959. Gedurende
dit tijdvak zal 75 percent der contingenten, zoals
deze voor de afgelopen jaarperiode werden vast
gesteld, ter beschikking komen.
Onassis
Volgens de Bond van Britse Zeelieden heeft de
Griekse scheepsmagnaat Onassis „van de ene dag
op de andere" de gages van zijn schepelingen,
officieren zowel als matrozen, met 20 percent be
snoeid. De meeste schepen van Onassis zijn tan
kers en ze zijn in Panama of Liberia geregi
streerd. (UP)
De Hongaarse begroting
De Hongaars minister van Financiën heeft don
derdag in zijn begrotingsrede verklaard, dat Hon
garije het thans zonder buitenlandse leningen kan
stellen om zijn economie in evenwicht te bren
gen. In 1958 moeten de financiële verplichtingen
van het land uit eigen hulpbronnen bestreden
worden, zo deelde hij aan het parlement mee.
Protestants. Een protestantse Amerikaan
se organisatie heeft besloten een on
derzoek in te stellen naar de mogelijk
heid van opheffing van het Amerikaan
se burgerschap van kardinaal Stritch
wegens in diensttreding bij een buiten
landse mogendheid. Kardinaal Stritch
is naar Rome vertrokken, waar hij
zijn nieuwe ambt van pro-prefect van
de Heilige Congregatie tot voortplan
ting van het geloof in de Vaticaanse Cu
rie zal aanvaarden.
Stijging. Het zeeniveau voor de Ameri
kaanse, Nederlandse en Zuidengelse
kust stijgt met een snelheid van onge
veer anderhalve decimeter per eeuw,
aldus heeft dr. Deacon, voorzitter van
de Britse commissie voor het Interna
tionale Geofysische Jaar meegedeeld.
Volgens dr. Deacon zijn er van jaar tot
jaar constante verschillen in het zeeni
veau, die te wijten zijn aan bewegingen
in de aardkorst of aan wijzigingen in
het volume water in de. oceanen.
Influenza. De leider van de Italiaanse
communistische partij, Palmiro To-
gliatti, heeft de villa, waar hij gedu
rende een ernstige aanval van influenza
verbleef, verlaten en is naar zijn wo
ning teruggekeerd. Zijn gezondheids
toestand is aanzienlijk verbeterd, maar
hij zal slechts kort aan de verkiezings
campagne kunnen deelnemen.
Overzee. Twaalf Franse dienstplichtigen
die niet zijn opgekomen, omdat zij
niet onder de Westduitse generaal
Speidel willen dienen, zullen in Frank-
rijks overzeese gebieden dienen, aldus
is te Parijs meegedeeld. De dienst
plichtigen weigeren dienst te doen on
der generaal Speidel, bevelhebber van
de landstrijdkrachten in de sector Cen-
traal-Europa van de NAVO, omdat hij
in de oorlog stafchef in Frankrijk was,
toen de vaders van de jongemannen
door de Duitsers werden gefusilleerd.
Coventry. Bondskanselier Adenauer heeft
namens de Westduitse regering 4250
pond sterling beschikbaar gesteld voor
de wederopbouw van de kathedraal van
Coventry, die in de oorlog door Duitse
bombardementen zwaar werd bescha
digd.
Dodelyk. Een Cyprische boer is dood
geschoten in het ziekenhuis van
Nicosia waar hij werd behandeld voor
schotwonden die hij opliep tijdens een
schietpartij in een restaurant. De boer
werd dodelijk getroffen door drie scho
ten in zijn hoofd, die werden gelost door
iemand die zich in de tuin van het zie
kenhuis bevond.
Veroordeeld. De Amerikaanse sergeant,
Weidensaul, is te Seoel tot een boete
van 450 gulden veroordeeld, omdat hij
een achttienjarige Koreaanse jongen in
een houten kist met een helikopter een
luchtreis had laten maken, als straf
voor een diefstal die de jongen zou
hebben gepleegd.
Ontdaan. De perssecretaris van presi
dent Eisenhower, Hagerty, heeft mee
gedeeld, dat het Witte Huis „zich heeft
ontdaan" van een kist asperges, die
radioactief geworden zouden zijn en die
was gezonden door een groep Califor-
nische quakers als protest tegen kern
proeven. De Quakers zonden ook een
kist radio-actieve asperges naar
Kroesjtsjev en Macmillan.
Vooruit. Zondagochtend zal men in Groot--
Brittannië de klokken een uur vooruit
zetten met het oog op het begin van de
zomertijd die tot 5 oktober duurt.
Apartheid. De jeugdgevangenis te Wenen
is overvol. Men kan de betere elemen
ten niet meer van de andere geschei
den houden. Men wil een tweede jeugd
gevangenis bouwen.
Doodvonnissen. De rechtbank te Bratisla
va heeft vrijdag vier voormalige Slo
waakse fascisten ter dood veroordeeld
wegens het plegen van wreedheden in
de tweede wereldoorlog. Elf andere
verdachten, onder wie een rooms-
katholieke aalmoezenier werden tot ge
vangenisstraffen variërend van veer
tien tot vijfentwintig jaar veroordeeld.
Veertien voormalige leden van de
Hlinka-garde, een Slowaakse fascisti
sche organisatie, werden schuldig be
vonden aan deelneming aan massa
moord op ongeveer vierhonderd Tsje-
choslowaakse staatsburgers en geal
lieerde krijgsgevangenen in de winter
van 1944-1945.
Ingeslagen. Geestelijken en vertegen
woordigers van de rooms-katholieke
kerk in communistisch China hebben in
een resolutie hun goedkeuring gehecht
aan ^e wijding va:, twee bisschoppen.
Het Vaticaan heeft geweigerd zijn
goedkeuring te gev m aan de benoe
ming van de twee bisschoppen en ge
dreigd de consacrerende bisschoppen te
excommuniceren. Volgens het persbu
reau Nieuw China wordt in de resolutie
gezegd dat de kerk in China „de weg
naar onafhankelijkheid en zelfbestuur
heeft ingeslagen".
V..
EEN jaar of wat geleden werd in het
bijzonder door de proeven die H. L. Yeag-
ley, prof. in de fysica aan het Osmond
Laboratory met postduiven van het U.S.
Army Signal Corps had genomen een
theorie verkondigt over de oriëntatiezin
bij duiven. Deze dieren zouden zich eens
deels oriënteren op het aardmagnetisme,
anderdeels op de krachten van Coriolis.
Yeagley meende, dat de post
duiven (en vogels in het al
gemeen) zich dus oriënteren
door middel van twee elkaar
overlappende fysische velden,
namelijk het netwerk van
denkbeeldige lijnen op aarde,
die punten met gelijke verti
cale intensiteit van het aard
magnetisme verbinden, én een netwerk
van lijnen, aangevende punten met de
zelfde krachten van Coriolis. Beide net
werken van lijnen snijden elkaar meestal,
omdat de magnetische polen op aarde niet
samenvallen met de werkelijke polen van
onze aardbol. Op dergelijke snijpunten
zouden de postduiven volgens de proeven
van Yeagly zich oriënteren, maar ge
lijk we destijds reeds vertelden proe
ven van prof. Gordon gaven hiervan geen
bevestiging. Inmiddels zijn nog wat an
dere bezwaren tegen Yeagly's opvattingen
te berde gebracht de denkbeeldige lijnen
van aardmagnetisme en krachten van Co
riolis snijden elkaar vaak in twee punten,
die op meer of minder grote afstand van
elkaar gelegen zijn. Daardoor zou een
postduif, altijd aanvechting moeten heb
ben naar het dichtstbijzijnde snijpunt te
vliegen, ook al ligt dit helemaal niet in de
richting van zijn til. De postduiven deden
dal evenwel niet, maar vlogen gewoon
naar huis en lieten het snijpxint dat zich
het dichtst in hun buurt bevond voor wat
het was. Er zijn echter ook streken, waar
bedoelde krachtlijnen elkaar niet snijden,
maar elkaar dekken. Hier zouden post
duiven dus als het ware „blind" moeten
zijn. De dieren waren dat echter geens
zins, maar wisten hun til uitstekend te
vinden. Óver het bezwaar,
door enkele natuurkundigen
opgeworpen, dat de krachten
van Coriolis zö gering zijn,
dat zij in het daarvoor be
stemde orgaan van de duif
niet kunnen waargenomen,
spreken we dan nog niet
eens, omdat het wel vaker
is voorgekomen, dat de mens het
fijnzinnige waarnemingsvermogen van
het dier onderschatte. Hoe het ook zij,
alle praktische proeven met de theorie van
Yeagley genomen, maakten het waar
schijnlijk, dat van die theorie niet veel
deugde. De Duitse onderzoeker dr. Kra
mer heeft thans in een geheel andere rich
ting gewezen. Volgens zijn proefnemingen
oriënteren duiven zich op de zon. Proef
nemingen met draaibare apparaten en
spiegels, die de zon schijnbaar in een an
dere richting deden schijnen, hebben deze
veronderstelling aannemelijk gemaakt.
Voor we hierover een en ander zeggen,
moeten we echter eerst eens spreken over
het gevoel voor tijd, dat hier veronder
steld wordt aanwezig te zijn.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden).
H. Tétïïlon
