Positie der banken verbeterd
.Panda in het Wilde Westen
Morgen kans op regen
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen I
PïÊiïii
unetai
'ine
Weekstaat Nederlandsche Bank
LAMMERSE-HASTER
NAAIMACHINES
Wereldnieuws
TocU ia Uet zo
2
Aandelen Cobra worden 28
april ter beurze genoteerd
Versterkte financiële positie
bij Heybroek-Zelander
Bedrijf Haarlem goed bezet
Nederlandsche Bank heft
maatregel tegen krediet
expansie op
Onveranderd prijsindex
cijfer levensonderhoud
in maart
Dornier verwierf verkoops
rechten Kolibri-helikopter
Discontoverlaging in V.S.
Produktie Olveh passeerde
de honderd miljoen gulden
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Wabo heeft voldoende
orders voor 1958
Faillissementen
si
li
I
Holl. Melksuikerfabriek
boekte goede resultaten
Lager dividend Figee
Garantieprijs voor suiker
en fabrieksaardappelen
A"
r'
In vreemde
streken
J
WOENSDAG 23 APRIL 195 8
De positie van de banken is in de afgelopen week, blijkens de verkorte balans van
de Nederlandsche Bank, aanzienlijk verbeterd. Niet alleen zyn zjj erin geslaagd hun
voorschotten af te lossen met 68 miljoen, waardoor deze tot beneden 100 miljoen
zyn gezakt, maar bovendien is hun saldo nog met 40 miljoen vermeerderd tot byna
400 miljoen. Hiermee staan de banken ongeveer 100 miljoen boven het verplichte
gemiddelde der kasreserve, althans volgens de stand van maandag 21 april. De mo
gelijkheid is aanwezig dat reeds op de 22ste, toen een nieuwe periode van het „gentle
men's agreement" aanbrak, door verdere aflossing van de dure voorschotten een
daling in de saldo's van banken is opgetreden. Dit zal echter pas op de volgende
weekstaat tot uiting komen.
De banken danken hun verbetering in
hoofdzaak aan de deviezenaanwas, aan de
terugkeer van biljetten en aan het gun
stige saldo dat het betalingsverkeer met
de staat heeft opgeleverd. Het saldo schat
kist heeft, volgens de verwachtingen, een
vermindering ondergaan van f 67 miljoen,
hetgeen toevallig precies het bedrag is
aan schatkistpapier dat het rijk op 15 april
heeft moeten betalen. De overige betalin
gen zijn dus kennelijk in evenwicht ge
weest.
De bankbiljetten zijn verder beneden de
4 miljard gedaald. Ditmaal zijn biljet
ten ten bedrage van 21,5 miljoen aan de
circulatie onttrokken, en daarmee is de
biljettenomloop gekomen op 3959 mil
joen, hetgeen nog een betrekkelijk hoog
niveau is. Volgende week zal de invloed
van de ultimo zich weer doen gelden.
De aanwas van de goudvoorraad met
56,5 miljoen spruit voort uit de afreke
ning in de E.B.U., die thans in de week
staat is verwerkt. Uit hoofde daarvan ont
ving Nederland 70 miljoen harde va
luta. In de post convertibele deviezen komt
deze verrekening echter niét tot uitdruk
king, want hier valt een daling van 7
ADVERTENTIE
WAAROM DUIZENDEN GULDENS
UITGEVEN ALS U VOOR....
CENTRALE VERWAR/MUS
Binnen 24 uur gereed!
Of B R E E S E olTestoot werkelijk voldoetDuizen
den bezitters van B R E E S E oliestooi: kunnen O
dit bevestigen. Bovendien bespoort U jaarlijks ca.
100gulden op Uw brandstofkosten!
Dt BREESE kixl«r« widl U (rrfi
TECHNISCH BEDRIJF
Jan van Goyenstraat 28
Heemstede - Telefoon 34374
Maandag 28 april zal de eerste dag van
verhandeling zijn van de gewone aandej
len aan toonder, elk groot nominaal 75,
en van de gecombineerde aandeelbewij-
zen voor tien gewone aandelen, elk groot
nominaal 750, in de n.v. „Cobra" te Am
sterdam. Deze heeft een maatschappelijk
kapitaal van 24 miljoen waarvan ge
plaatst en volgestort f 15.750.000. Op 14
april was de notering van de gewone aan
delen op de markt voor incourante fond
sen 160 percent.
Cobra is een beleggingsmaatschappij,
die zich uitsluitend bepaalt tot deelnemin
gen in bierbrouwerijen en aanverwante
bedrijven. Door het bezit van een meer
derheidsbelang in het aandelenkapitaal
van Cobra, staat de Heineken's Bierbrou
werij Maatschappij n.v. in nauwe verbin
ding tot de vennootschap. Cobra is verte
genwoordigd in het bestuur van vele brou
werijen, onder andere te Leopoldville, Ve
nezuela, Alexandrië, Willemstad, Sura-
baja, Caïro, Singapore en Nigeria. De
structuur van deze maatschappijen is zon
der uitzondering gezond te noemen, zo
dat de Cobra de toekomst met vertrouwen
tegemoet ziet.
Haar streven blijft er op gericht belan
gen te riemen in bestaande of nieuw op te
richten brouwerijen. In verband met de
aanvrage tot beursnotering werd een be
richt, waaraan het bovenstaande is ont
leend, gepubliceerd doo, een groep ban
ken onder leiding van de Nederlandsche
Handel-Maatschappij.
Onveranderd dividend
Heybroek-Zelander n.v. heeft, volgens
het jaarverslag over 1957 een saldo exploi
tatierekening na reserveringen voor belas
tingen behaald van f 1.932.640 (v.j.
1.724.561). De byzondere baten beliepen
78.325 72.990). Na diverse afschrijvingen
resteeert een saldo winst van 1.044.223
857.909). Voorgesteld wordt een onver
anderd dividend van 12 percent over een
onveranderd kapitaal van 3.250.000. Aan
de diverse belangen wordt 400.00 gedo
teerd.
In 1957 werd de financiële positie van het
bedrijf verder versterkt. De ontwikkeling
van de verkooporganisatie en een meer
doelmatige bedrijfsinrichting maakten het
mogelijk om ondanks een onvermijdelijke
kostenstijging een bevredigend rendement
te bereiken. Prijsstijgingen deden zich
niet of nauwelijks voor. In enkele belang
rijke artikelengroepen traden wel prijs^
dalingen op. Hierbij is grote waakzaam
heid vereist.
De directie gaat uit van het beginsel dat
de elektronische markt, evenals de sani
taire markt, kwaliteitseisen dient te stellen
en dat men als groothandel daarbij een
taak heeft te vervullen.
Het debiteurensaldo werd onder scherpe
controle gehouden. De vorderingen werden
b.nnen redelijke termijn voldaan. De fa-
br ek in Haarlem was in 1957 steeds voor-
zier van voldoende orders.
In diverse sectoren van het verkooppro
gram na doen de gevolgen van de beste
dingsbeperking zich gevoelen. De directie
meent, dat onder de huidige omstandig
heden g >en voorspellingen kunnen worden
gedaan, naar heeft voldoende vertrouwen
voor 1958.
miljoen waar te nemen. Harde valuta
lijkt dus te zijn afgevloeid. De netto
deviezenreserve is met f 40 miljoen ver
minderd, maar goud en deviezen te zamen
zijn uiteraard op hoger niveau gekomen
namelijk f 4535 miljoen tegen vorige
week 4518 miljoen.
Op de geldmarkt is de situatie zaterdag
wat kalmer geworden, maar van een ver
betering is nog. geen sprake. Wel zijn er
geen opvragingen meer, maar de markt
blijft nog moeilijk en voorlopig valt niet
te verwachten, dat de drie percent no
tering voor daggeld gewijzigd wordt.
Op 2 september 1957 heeft de Neder
landsche Bank in een tot het bankwezen
gerichte circulaire medegedeeld, dat zij
zich voorbehield om kredietinstellingen,
bij welke de kredietexpansie zekere sei-
zoenmatige grenzen zou overschrijden,
niet meer tot haar faciliteiten toe te la
ten dan tegen een rentetarief, dat ten
minste 1 percent hoger zou zijn dan het
normale.
Uit de voorlopige cijfers van de binnen
landse kredietverlening in het eerste
kwartaal 1958 is thans gebleken dat het
volume van deze kredietverlening geen
uitbreiding meer ondergaat, maar veel
eer neiging vertoont tot contractie. On
der deze omstandigheden acht de Neder
landsche Bank geen termen meer aanwe
zig tot het handhaven van deze maatre
gel. Zij heeft daarom besloten die maat
regel met ingang van maandag, 21 april
1958, in te trekken.
Het prijsindexcijfer van het levensonder
houd van hand- en hoofdarbeidersgezin
nen, dat maandelijks door het Centraal
Bureau voor de Statistiek wordt samenge
steld op basis 1951 100, vertoonde van
medio februari tot medio maart 1958 geen
wyziging. Het indexcijfer inclusief de
A.O.W. bleef 123 en hel indexcyfer exclu
sief de A.O.W. bleef 118.
Voor de afzonderlijke groepen van de
gezinsuitgaven traden wel enkele wijzi
gingen op. "Zo steeg' het' indexcijfer vöö'f
voeding van 122 naar 123. Binnen deze
sector stegen de indexcijfers voor aard
appelen, groenten en fruit, terwijl prijs
dalingen optraden voor koffie en eieren.
Voor „kleding en schoeisel" daalde het
indexcijfer van 87 naar 85, hetgeen geheel
voor rekening komt van de kleding. Dit
houdt verband met de overgang van de
winterkleding op de zomerkleding. De zo
merkleding is namelijk ten opzichte van
de basisperiode 1951 goedkoper dan de
winterkleding.
De Nederlandse Helikopter Industrie n.v.
te Rotterdam en de „Dornier Werke
GMBH" te Friedrichshafen zijn overeen
gekomen dat Dornier de „alleen-verkoops-
rechten" in de Duitse Bondsrepubliek
heeft van de „Kolibri"-stuwstraal-heli-
kopter der N.H.I.
De Amerikaanse „Federal Reserve
Board" heeft het voorstel aanvaard om het
bankdisconto van een tweetal banken uit
het federale reserve-systeem te Boston
en Atlanta van 2% tot 1% percent te
verlagen. De vorige week hebben vijf an
dere banken, eveneens aangesloten bij de
Federal Reserve Board, reeds een derge
lijke discontoverlaging ingevoerd.
ADVERTENTIE
Waarom is RENAULT
zo goedkoop in gebruik
1. Geringe jaarlijkse waardevermindering
2. Brandstofverbruik minimaal. 3. Weinig
reparaties en dan nog snel en goedkoop. 4
Lange levensduur. - Vraagt u eens, geheel
vrijblijvend, nadere inlichtingen bij
GARAGE DEN HOUT
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL. Gr. Houtstr. 181. Tel. 14444
De directie van het Onderling Levens
verzekering Genootschap de Olveh van
1879 te 's-Gravenhage meldt in haar jaar
verslag over 1957 dat de produktie van het
genootschap stijgende bleef en dat deze
voor het eerst honderd miljoen gulden
overtrof, namelijk f 105.500.000,(v.j.
f 97.300.000,De netto-vooruitgang van
het verzekerd kapitaal bedroeg bijna
56.000.000,— tegen ruim ƒ61.000.000,—
het vorig jaar, hetgeen, in aanmerking
nemende de depreciatie van de roepiah,
een bevredigend resultaat wordt genoemd.
Het verzekerd kapitaal steeg tot meer dan
700 miljoen.
Het gemiddeld rendement van alle beleg
gingen bedroeg in 1957 4,25 (v.j. 4,14) per
cent, waardoor de marge ten opzichte van
de voor de premiereserve gemiddeld be
nodigde rente steeg van 1,09 tot 1,21 per
cent.
Het bedrijf van de Olveh in Indonesië
werd einde 1957 door de Indonesische re
gering „overgenomen". De gevolgen van
deze maatregel zullen in verband met
reeds getroffen voorzieningen geen na
delige gevolgen hebben voor de zaken van
de Olveh in Nederland en Suriname. De
Olveh in Suriname verheugt zich even
eens in een gestadige groei. De Surinaam
se portefeuille steeg met 2.190.000,tot
12.750.000,—.
Directiewisseling Ford Nederland
Tot opvolger van de heer C. G. F. Stenger, die
wegens het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd zijn functie neerlegt, is per 1 mei a.s. tot
directeur van de Nederlandse Fordfabriek be
noemd de heer D. M. Fifer, thans onderdirecteur.
Met ingang van dezelfde datum is voorts tot on
derdirecteur benoemd de heer B. H. C. Hunte-
laar, die reeds meer dan 34 jaar een administra
tieve en financiële functie bij de Ford Nederland
bekleedt.
Duitse benzine goedkoper
De Deutsche Shell A.G. heeft met ingang van
maandag haar priis van benzine aan de laadsta-
tions in geheel West-Duitsland en West-Berlijn
opnieuw verlaagd en -wel met een pfennig per li
ter. Haar benzineprijs is thans lager dan onmid
dellijk voor het uitbreken van het Suezkanaal-
conflict. Shell-benzine kost nu, naar gelang van
de zone, 61 63 pfennig per liter en super-Shell
68 tot 70 pfennig.
Europese „staatscourant"
De drie Europese gemeenschappen, de EGKS,
de Euratom en de Euromarkt zijn overgegaan tot
uitgifte van een soort staatscourant, die alle pu-
blikaties zal bevatten die deze drie organisaties
krachtens de verdragen, waarbij zij zijn inge
steld, moeten uitgeven. Het eerste nummer van
het „Officiële blad van de Europese Gemeen
schappen" is reeds verschenen. Het «bevat onder
meer de stukken, die betrekking hebben op'de
stichtingsbijeenkomst van de „Europese Assem
blee", die van 19 tot 21 maart in Straatsburg is
gehouden.
Voorzitter S.E.R.
Bij Koninklijk Besluit is op voordracht van de
staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, Bezits
vorming en Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisa
tie, voor de zittingsperiode van de Sociaal Econo
mische Raad, eindigende 31 maart 1960, tot voor
zitter van die raad wederom benoemd prof. mr.
F., de Vries te Amsterdam. De Sociaal Economi-
kché Raa'd had iri zijn vergadering "vari 11 april
1958 zijn instemming betuigd met het voornemen
tot deze herbenoeming over te gaan.
Het voordelig saldo exploitatierekening
bouw over 1957 van de n.v. Bouw- en Han
delmaatschappij „Wabo" te Eindhoven
heeft 647.871 bedragen (v.j. 1.175.852).
Baten uit deelnemingen ad 34.808 (v.j.
nihil), bijzondere baten en lasten 21.811
54.011). Na aftrek van algemene kos
ten ad 256.214, extra afschrijving op te
stichten kantoorpand met dienstwoningen
ad 50.000, extra afschrijving op hulp
materialen 50.000 en een toevoeging aan
de reserve voor bijzondere doeleinden van
50.000 plus belastingen, resteert een
winst van 127.386 147.251). Voorge
steld wordt een dividend van 7 percent (v.j
6 percent) op een onveranderd kapitaal
van 1 miljoen.
De bedrijfsbezetting is zeer gunstig ge
weest. De orderpositie liep niet achteruit.
De deelneming van 50 percent in de
Bouwmaatschappij Sillevis n.v. te Para
maribo heeft haar eerste resultaten op
geleverd. De investeringen in hulpmate
rialen, transportmiddelen en bedrijfsin-
ventaris beliepen 105.075.
De huidige orderpositie is nog voldoen
de en ondanks onzekere factoren ziet de
directie de toekomst met vertrouwen te
gemoet.
De Haarlemse rechtbank heeft dinsdag
in staat van faillissement verklaard:
G. G. v. d. Weijden, glasbewerker, Tuin-
laantje 4a te Haarlem. Rechter-commissa-
ris mr. N. Reeling Brouwer en curator mr.
B. J. de Boer, advocaatt en procureur te
Haarlem, Wilhelminastraat 5.
J. Veldwijk, echtgenote van N. A. Dup-
ker, handelende onder de naam Vrizo
Modes, te Haarlem, Gen. Cronjéstraat 56,
wonende Molenaerstraat 23. Rechter-com-
missaris: mr. N. Reeling. Brouwer en cura
tor mej. mr. S. Boekman, advocaat en pro
cureur te Haarlem, Nieuwe Gracht 51.
Wegens het verbindend worden van de
enige uitdelingslijst is geëindigd het fail
lissement van: M. M. CenijnBouwer, zon
der beroep, wonende te Haarlem, Wagen
weg 40. Rechter-commissaris mr. H. G.
Rambonnet en curator mr. L. Ali Cohen,
advocaat en procureur te Haarlem, Baan 37.
Wegens het verbindend worden van de
enige uitdelingslijst is geëindigd het faillis
sement van W. G. Wakker, pominstallateur,
Oosteinderweg 438 te Aalsmeer. Rechter
commissaris mr. J. P. Petersen en curator
mr. J. Spreij, advocaat en procureur te
Haarlem, Ged. Oude Gracht 65.
ADVERTENTIE
DE IDEALE
OVERHEMD-BOORD
De oronized boord vanKerko,
met zijn versterkte punten en
zijn speciale voering die
16 uur per dag glad en cor
rect blijft zitten. De nieuwe,
witte Kerko „Espresso" shirts
zijn er mee uitgerust. Deze
„Espresso" shirts kosten
slechts f 18.50, dank zij
rationele produktie.
De rug van hoge luchtdruk, die gisteren
boven de Noordzee een verbinding vorm
de tussen een hogedrukgebied op de Atlan
tische Oceaan en een maximum boven
Noord-Rusland, verplaatste zich naar het
zuidoosten en trekt vandaag over ons land.
De wind nam hierdoor af met het gevolg,
dat in de afgelopen nacht de temeperatuur
tot om het vriespunt daalde.
Onder de oceaan beweegt een actieve
depressie naar de Britse eilanden. Onder
invloed hiervan zal de wind in ons land uit
zuidelijke richting gaan waaien. Op de na
dering van de oceaanstoring zal de bewol
king toenemen. In verband hiermede ne
men de nachtvorstkansen weer af. De
kans op regen wordt morgen in de loop
van de dag echter groot.
WEERRAPPORTEN
Donderdag 24 april
Zon op 5.26 uur, onder 19.51 uur.
Maan op 9.01 uur, onder 00.08 uur.
Maanstanden
26 april 22.36 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 24 april
Hoog water 6.43 en 19.06 uur.
Laag water 2.20 en 14.43 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Temperaturen
buiten
en binnenlandheden
S
2 d
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
c-5
Den Helder
licht bew.
nno
6
0,1
Ypenburg
licht bew.
no
5
0,1
Vlissingen
zwaar bew.
ono
6
0,1
Eelde
licht bew.
windst.
2
0,1
Twente
licht bew.
no
2
0,4
De Bilt
onbewolkt
no
4
0,1
Eindhoven
licht bew.
O
4
0,2
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
ono
4
0,1
Helsinki
sneeuw
0
1
1
Stockholm
licht bew.
n
0
0
Oslo
geheel bew.
ozo
5
0
Kopenhagen
zwaar bew
no
2
0,2
Aberdeen
zwaar bew.
z
10
0
Londen
zwaar bew.
ozo
4
0
Amsterdam
licht bew.
windst.
2
0
Brussel
half bew.
no
3
0
Luxemburg
onbewolkt
no
2
0
Parijs
licht bew.
n
4
1
Bordeaux
zwaar bew-
nnw
10
0
Grenoble
zwaar bew.
nw
9
0
Nice
zwaar bew.
nw
12
0
Berlijn
geheel bew.
nno
3
9
Frankfort
onbewolkt
no
1
0
München
half bew.
ono
2
11
Garmisch P.
regen
windst.
2
14
Zürich
zwaar bew
no
6
1
Genève
geheel bew.
no
7
0
Locarno
regen
ono
10
12
Wenen
geheel bew.
nw
5
1
Innsbruck
geheel bew.
windst.
4
10
Rome
geheel bew.
nno
12
0
Ajaccio
regen
0
10
0,1
Madrid
half bew.
windst.
9
0
Mallorca
zwaar bew.
wnw
6
0
Algiers
zwaar bew.
w
14
46. Het goudmijntje van Joris scheen on
uitputtelijk te zijn. Tevreden neuriënd
haalde hij de ene klomp goud na de an
dere uit het gat tot verbazing van de toe
schouwers. „Sakkerloot!" riep Old Oehoe,
„hij heeft het voor het rapen! Deze goud
delver heeft meer geluk dan alle anderen
bij elkaar!" „Ik mag niet mopperen", be
aamde Joris, „twee manden vol goud.....
dat was wel de hele buit, geloof ik
ehik bedoel: ik stop er nu mee. Wij
goudzoekers zeggen altijd: „Wie het onder
ste uit de mijn wil hebben, krijgt de hou
weel op zijn neus". Dus laat ik gaarne nog
wat voor anderen over". „Voor anderen?"
herhaalde Old Oehoe gretig, „bedoel je
soms, dat je die goudmijn wilt verkopen?"
„Juist", antwoordde Joris, „nu ik mijn for
tuin heb gemaakt, gun ik ook anderen een
gelukje. Gij kunt deze mijn dus van mij
overnemen. Voelt ge er wat voor?" Daar
voelden Old Oehoe en zijn maat zeker wat
voor! Hadden zij niet met eigen ogen ge
zien, dat dit de rijkste mijn van het land
was? „Top!" riepen zij, „we kopen die
mijn! Aan ons is die mijn! Hoera!" In hun
vreugde dachten ze er niet meer aan, dat
zij nog op zoek waren naar ee-i bankrover,
die goud had gestolen. Maar Panda dacht
hier wel aa.n. „Wacht eens eventjes", zei
hij, „ik vertrouw dit niet!"
De produktie van de n.v. Hollandsche
Melksuikerfabriek te Uitgeest heeft over
1957 een goed verloop gehad. Het saldo ex
ploitatierekeningen heeft 340.165 bedra
gen (v.j. 344.711). Na reserveringen voor
belastingen ad f 150.000 enzovoorts res
teert een saldo winst van 191.450 (v.j.
f 218.913). Voorgesteld wordt een dividend
van 10 percent over het in 1956 vergrote
kapitaal ad 1.315.200 (v.j. 10 percent in
aandelen uit de agioreserve). Tegen het
einde van het eerste kwartaal 1958 beoor
deelde de directie de voorraad- zowel als
de orderpositie gezond. De gang van zaken
in het eerste kwartaal was niet onbevredi
gend.
De handel in weiprodukten, waartoe de
droge eindstroop moet worden gerekend,
toonde zich uitermate flauw. De verkoop
van albumine verliep geheel naar wens.
Verwacht wordt dat de liquiditeit, die in
de loop van het jaar ongunstiger is ge
worden, in de komende jaren geleidelijk
weer zal verbeteren. In de Franse fabriek
van de onderneming werd een grotere pro
duktie geleverd dan in het voorgaande
jaar.
De raad van commissarissen van de
n.v. Haarlemsche Machinefabriek v/h
Gebrs. Figee te Haarlem heeft besloten
aan de algemene vergadering van aan
deelhouders voor te stellen het dividend
over het boekjaar 1957 op 10 percent te
bepalen (v.j. 11 percent).
In de dinsdagavond gehouden bespre
king tussen de minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening en het
Landbouwschap, heeft dr. A. Vondeling
mededeling gedaan van de nieuwe ga
rantieprijs voor suiker voor de suikerin
dustrie en van de hoeveelheden aardap
pelen en aardappelmeel, waarvoor de
garantieprijs voor de telers van fabrieks
aardappelen van 7,10 pet. 100 kg geldt.
De minister heeft bevestigd, dat het zijn
bedoeling is ook voor akkerbouwproduk-
ten bij daarvoor vereiste medewerking
van het agrarische bedrijfsleven in den
vervolge eerder tot vaststelling van de ga
rantieprijzen te komen, opdat de verbou
wer van akkerbouwgewassen in zijn bouw
plan met het voor het volgende oogstjaar
geldende garantieprijzenniveau tijdig re
kening kan houden.
Nu de besprekingen met de suikerin
dustrie over de verwerkingskosten van de
suikerbieten zijn beëindigd, is de nieuwe
suikerprijs voor oogst 1958 bepaald op
61,78 per 100 kg. onveraccijnsde suiker
af fabriek (vorig jaar 58,70). De stijging
van de prijs dient te worden toegeschre
ven aan een hogdre kostprijs der suiker
bieten en gestegen verwerkingskosten. De
prijs van de suiker voor de consument
is bij deze garantieprijs nog niet in het
geding.
Na overleg met het Landbouwschap en
met de aardappelmeelindustrie, heeft de
minister van Landbouw, Visserij en Voed
selvoorziening de hoeveelheid fabrieks
aardappelen, waarvoor de onlangs vast
gestelde garantieprijs van f 7,10 per 100
kg. geldt, bepaald op 16 miljoen heêtoli-
ter aardappelen, overeenkomende met een
produktie van ongeveer 188.000 ton aard
appelmeel.
De bepalingen van de hoeveelheid, waar
voor de garantie geldt, berust op een ra
ming van de afzetmogelijkheden voor het
aardappelmeel.
ADVERTENTIE
Bij pijn, griep ol „landerig" gevoel zorgt een enkel
tablet dat U weer met plezier Uw werk kunt doen 1
In Polen veroordeeld. De rechtbank
van Bydgoszcz heeft twee Nederlanders,
Johannes Haket en Cornelius Hoogstad,
wegens onwettige valutahandel tot twee
jaar gevangenisstraf en 65.000 zlotys boete
ieder veroordeeld.
Beoordelingsfout. De 52-jarige Fin Heik-
kila, die vorige week uit de Verenigde
Staten werd gezet, omdat hij wel eens
communistische sympathieën heeft
gekoesterd, mag terugkeren. De Ame
rikaanse immigratie-autoriteiten heb
ben toegegeven, dat zij buiten hun
hoekje zijn geg; toen zij Heikkila van
straat oppakten en hem op transport
naar Finland stelden. Volgens immigra
tie-autoriteiten is er „een beoordelings
fout" gemaakt, aangezien Heikkila's
zaak nog in handen van de Amerikaan
se justitie is. Een rechter sprak van
Gestapo-methoden.
Neergestort. Bij Luik is een Belgische
straaljager op een woning gestort.
Geen der bewoners liep enig letsel op,
maar drie personen die zich op straat
bevonden kwamen om het leven. De
piloot kwam met behulp van zijn
schietstoel in veiligheid.
Eis. De voogd van de tienjarige zoon van
Johny Stompanato, die begin april werd
doodgestoken in de woning van de film
ster Lana Turner, heeft een eis tot
schadevergoeding voor een bedrag
van 750.000 dollar ingediend tegen de
filmster en haar voormalige echtge
noot Stephen Crane, wier veertienjari
ge dochter Cheryl Stompanato heeft
gedood.
Plaatselijk. De Dalai Lama, de wereldlij
ke en geestelijke leider in Tibet, heeft
een beroep gedaan op regeringsambte
naren „een neiging naar plaatselijk na
tionalisme te overwinnen", zo meldt
het persbureau „Nieuw China" uit Lha
sa. De Dalai Lama riep op tot „een
strijd tegen de imperialisten en voor een
zo spoedig mogelijke oprichting van het
autonome gebied (Tibet):
Executie. In Teheran zijn twee communis
ten die schuldig werden bevonden aan
misdaden tegen de veiligheid van de
staat en verzet tegen het grondwettige
gezag, terechtgesteld, '"wee anderen
kregen levenslange gevangenisstraf.
Kinderen. Drie Poolse jongens van twaalf
jaar hebben in Wroclaw (Breslau) kans
gezien een sterk radio-actieve kobalt-
bom, die voor medische doeleinden ge-
bruikt kan worden, uit een landbouwho
geschool te stelen. Met behulp van Gei
gertellers spoorde de politie het toestel
op, maar de grootste houder met kobalt
wordt nog vermist. Mogelijk hebben de
kinderen deze aan een handelaar in
oude metalen verkocht.
Staatsburger. De 36-jarige Amerikaan
Garry Davis, die als „wereldburger
nummer 1" tien jaar als statenloze door
de wereld zwierf is in Amerika terug
gekeerd. Bijna elk land in Europa, en
verscheidene in Azië, hebben Davis in
die jaren over de grens laten zetten.
Tenslotte kreeg hij in Italië een paspoort
met een visum van het Amerikaanse
consulaat te Napels, waarop Davis
naar Amerika kon reizen. Hij wil nu
trachten zijn staatsburgerschap te her
krijgen.
Genade. President Coty van Frankrijk
heeft de doodvonnissen over oud-gene
raal Oberg, die ten tijde van de tweede
wereldoorlog hoofd van de Gestapo te
Parijs was, en diens adjudant Helmut
Knochen, gewijzigd in levenslange
dwangarbeid. Vier andere, eveneens
ter dood veroordeelde Duitsers kregen
ook levenslange dwangarbeid. Het zijn.
twee bewakers van een concentratie
kamp dat bij Lyon was gevestigd, een
bewaker van een kamp in Oost-Frank
rijk en een S.S.-er, die zich allen aan
wreedheden hadden schuldig gemaakt.
Ongenade. Lady Docker, die de vlag van
Monaco in het openbaar heeft beledigd
is verbannen uit de Franse Riviera.
Frankrijk is gebonden ieder die uit het
prinsdom wordt uitgewezen, automa
tisch uit de aangx-enzende Franse de
partementen te weren. „Onverdraag
lijk", zeide Lady Docker, „ik moet de
atmosfeer van de Cöte d'Azur hebben
om te kunnen leven". Prins Rainier en
prinses Gracia hebben de kostbare ge
schenken teruggestuurd, die 'Sir Ber
nard en Lady Docker hun ter gelegen
heid van de doop van prins Albert had
den gezonden.
Sabotage. Dinsdag hebben Algerijnse op
standelingen bij Blida twee treinen la
ten ontsporen. Een goederentrein werd
gesaboteerd door demontering van de
rails, een leger-trein met vrachtwagens
en andere materieel werd gesaboteerd
met een landmijn. Er kwamen zes men
sen om het leven. De schade bedraagt
meer dan 750.000 gulden.
Moeilijk. De directeur van het Ameri
kaanse Vanguard kunstmaanproject,
dr. Hagen, heeft zich uitgesproken voor
instelling van een internationaal orgaan
ter beperking van het aantal aardsatel-
lieten. Een te groot aantal, zo zei hij,
kan de vrede in gevaar brengen, aan
gezien het voor. de militaire waarne
mers moeilijk is een satelliet te onder
scheiden van een naderende raket.
WANNEER het juist is dat sommige vo
gels zich op de zon oriënteren, dan zou dit
hemellichaam ten zuiden van het nest
hoger in het zenith staan en ten noorden
van het nest lager. Indien een vogel de
hoogte van de zon zou kunnen waar
nemen, zou deze zonnestand hem dus kun
nen inlichten .over de vraag, of hij zich ten
zuiden, dan wel ten noorden van de streek
bevindt, waar hij thïiis hoort. De zon staat
echter alleen op het midden
van de dag in het zenith en
we weten van de duiven, dat
zij werkelijk niet tot het mid
daguur wachten, eer zij naar
huis vliegen. Daarom heeft
Matthews, ter ondersteuning
van zijn theorie dat duiven,
net als zeelui de zon schieten,
aangenomen dat deze dieren de bewegin
gen van de zon door een kleine boog kun
nen waarnemen, die in gedachten onbe
wust verlengd kan worden tot het zenith.
Daardoor zou dit dier automatisch kun
nen „zien" of de zon hoger, of lager staat
dan thuis, waardoor hij meteen weet of
hij naar het noorden of het zuiden moet
vliegen. Maar de vogel moet tevens weten,
of hij zich ten oosten of ten westen van
zijn nest bevindt. Gerekend naar de tijd
van Greenwich varieert de zonnestand zo
danig, dat zij op een bepaald tijdstip lager
staat naarmate we ons meer westwaarts
begeven, en hoger, naarmate we naar het
oosten gaan. Als we dus een chronometer
hebben die precies de Greenwichtijd aan
geeft, kunnen we aan de stand van de
zon zien, of we ons oostelijk of westelijk
van Greenwich bevinden. Ntl draagt geen
enkel dier de Greenwichtijd bij zich. daar
van zijn we ten volle overtuigd, maar zij
kunnen zoals we een vorige maal heb
ben gezien wel over tijdzin beschikken
en dus over een of ander biologisch me
chanisme dat met de tijd in overeenstem
ming is. Welke tijd zij daarvoor gebruiken,
laat ons onverschillig. Het mag de plaat
selijke tijd zijn, maar geven zij de voor
keur aan zomer-, of wintertijd, dan is ons
dat öök goed. (In werkelijkheid kan hier
natuurlijk niet van een tijd worden ge
sproken in de zin, zoals wij die
term gebruiken). Maar goed,
met behulp van dit zintuig
voor de tijdzin combineerd met
een apparaat ter beoordeling
'van de hoogte van de zonne
stand, zou een vogel de hoog
te van de zon in een hem on
bekend gebied volgens Mat
thews onbewust kunnen vergelijken
met de stand van de zon in de streek
waar hij thuis hoort en aldus zijn
positie ten opzichte van zijn nest
kunnen bepalen. Als de zon voorloopt op
„thuis", moet de duif zich ten oosten van
zijn nest bevinden en dus westwaarts vlie
gen. Loopt de zon achter dan is zijn nest
in het oosten. In feite zou de duif dus op
dezelfde manier zijn plaats kunnen be
palen als de zeeman met behulp van een
sextant, een nauwkeurige klok en tabel
len. Het klinkt onaannemelijk en boven
dien zijn wel enige bezwaren tegen deze
veronderstellingen naar voren gebracht.
Een merkwaardige proef heeft echter aan
nemelijk gemaakt, dat in de theorie van
Matthews toch wel iets „zit".
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden).
H. Pétillon
