K.V.P. EIST HET ONTSLAG VAN MR. KRANENBURG \.S OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Minister en staatssecretaris: parlement moet beslissen HET WEER Rust in Libanon is nog niet weergekeerd PFLIMLIN MET NIEUWE VOLMACHTEN BEKLEED Rust in Algerije Ir. Staf verwacht (nog) geen actie van Indonesië tegen Nieuw Guinea Ir. Staf: „Ik ben in de eerste plaats verantwoordelijk' Cairo zou geen snode plannen hebben Communistische leiders in Moskou bijeengekomen ZONNIGE PERIODEN Weinig verandering Slagersbediende na aanrijding overleden Het woord is aan Koningin wenst geen viering van haar regeringsjubileum De revolutie in Indonesië Overweldigende steun in het parlement Gevaar geweken? lejoref/of/biff// DAMESBLAZERS in kleuren Frans leger houdt het op verbroedering 72e JAARGANG No 263 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks WOENSDAG 21 MEI 1958 Haarlems Dagblad 303e JAARGANG No 111 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Staatssecretaris Kranenburg 99 Bij monde van haar woordvoerder mr. dr. L. de Gou, heeft de gehele K.V.P.- fractie in de Eerste Kamer gisteren de P.v.d.A.-staatssecretaris van Oorlog, mr. F. Kranenburg, te verstaan gegeven dat hij, als uiteindelijk-verantwoordelijke man in de zaak tegen majoor K. en het „helmenschandaal", maar beter zijn ontslag kan nemen. Deze aanval, veel zwaarder dan die welke veertien dagen geleden in de Tweede Kamer op de heer Kranenburg gericht werd, was vooral van belang omdat hij kwam van de zijde van een mede-regeringspartij. In de Tweede Kamer immers had alleen de liberale oppositie op een heengaan van de staatssecretaris gezinspeeld. De K.V.P.-senator mr. dr. L. de Gou wond er in zijn op een fel requisitoir gelijkende aanval op mr. Kranenburg geen doekjes om. Hij vergeleek diens houding en vooral de absentie van de staatssecretaris in de Tweede Kamer, toen daar de interpellatie-Ritmeester aan de orde kwam, met die van „een politieke krullenjongen". „Dat hij desondanks op zijn stoel is blijven zitten, ondanks de ongerustheid in alle lagen der bevolking over zijn beleid, is voor de K.V.P.-fractie onbegrijpelijk. Wij kunnen geen staatssecretaris gebruiken, wiens tekortkomingen aan het gehele volk zijn gebleken. Ik vraag hem dan ook, zijn staatsrechtelijke positie in overweging te willen nemen," aldus mr. De Gou. MOSKOU (Reuter) In Moskou zijn dinsdag vooraanstaande leiders uit vele communistische landen bijeengekomen voor een vergadering van de „raad voor onderlinge economische hulp". Premier Kroesjtsjev van de Sovjet-Unie neemt aan de besprekingen deel, evenals partij- en regeringsleiders van Albanië, Bulgarije, Hongarije, Oost-Duitsland, Polen, Roe menië en Tsjechoslowakije en vertegen woordigers van communistisch China, Noord-Vietnam, Noord-Korea en Mongo lië. Er is geen melding gemaakt van aan wezigheid van een Joegoslavische verte genwoordiger. De laatste grote bijeenkomst van com munistische leiders uit Oost-Europa en het Verre Oosten werd in november gehouden ter gelegenheid van de veertigste verjaar dag der Russische revolutie. Gewoonlijk worden de vergaderingen van de raad bij gewoond door hoge ambtenaren en niet door vooraanstaande partijleiders. Het Russische persbureau Tass maakte ook bekend dat zaterdag in Moskou een conferentie van leiders der landen van het Warschau-pact zal beginnen. Aan deze bij eenkomst van de raadgevende politieke commissie zouden regeringshoofden deel nemen, voorts ministers van Buitenland se Zaken en van Defensie. BELGRADO (AFP) De Joegoslavi sche leiders hebben een antwoord opge steld op de brief van het centrale comité der Russische communistische partij waarin Joegoslavië met economische sanc ties werd bedreigd, zo verluidt in Belgra do. De Joegoslaven zouden in hun ant woord te kennen geven niet voor dit ulti matum te willen wijken. De minister voor Defensie, ir. C. Staf, heeft vanochtend in de Eerste Kamer ver klaard, dat hij geen Indonesische actie te gen Nederlands Nieuw-Guinea verwacht, zolang de gewapende opstand in Indonesië voortduurt. „Wij zijn er echter op bedacht, dat de situatie geheel kan veranderen, als deze periode is afgesloten", voegde hij hier aan toe. Ir. Staf zeide voorts, dat de moderne be wapening, die aan Indonesië wordt gele verd, een extra bedreiging kan gaan wor den. Hij antwoordde dit op vragen, hem gesteld tijdens de behandeling van zijn be grotingen in de Eerste Kamer. ADVERTENTIE Het zonnelicht gaat niet teloor, toch blijft het koel door het goedkoopste goede zongordijn met de sleufjes Verwachting tot morgenavond: Wisselende bewolking met hier en daar een bui. Krachtige tot matige wind uit westelijke rich tingen. Over het algemeen weinig verandering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S. Vanmiddag heeft minister Staf de woordvoerders in de Eerste Kamer geant woord. Hij zei, dat hy niet wenste vooruit te lopen op het rapport der commissie, die een onderzoek instelt naar de gang van zaken by het D.M.L., maar dat over ern stige wantoestanden zijns inziens niet kan worden gesproken. De heer De Gou wil nu de staatssecretaris verantwoordelijk stellen, maar ikzelf ben op de eerste plaats verantwoordelijk, aldus minister Staf, „en dat geldt ook jegens de burgers en mili tairen van mijn departement, die zijn aangevallen. Ik acht het mijn plicht, hun goede naam te herstellen". Na de minister kreeg staatssecretaris Kranenburg zelf het woord. Dat de eigen verantwoordelijkheid van de staatssecre taris in de debatten aan de orde is gesteld, achtte hy van groot belang. De functie van staatssecretaris ontleent haar waarde niet aan het ambtelijk, maar aan het politiek karakter daarvan. De Staten- Generaal hebben de vrije keus, hiervoor een eigen standpunt in te nemen. De staatssecretaris zegt het recht van de Kamer te onderkennen, uit te maken of het college alsnog hem aan zijn verant woordelijkheid wil houden. Het is niet zijn standpunt, dat zijn verantwoordelijk heid door de minister wordt gedekt. Hel is aan de Kamer, hierin te beslissen. Dit zal een onderwerp van diepgaand beraad zijn. De A.R.-woordvoerder de heer H. A 1 - g r a nodigde mr. De Gou gisteren na diens verklaring van het K.V.P.-standpunt ten aanzien van mr. Kranenburg uit, een motie in te dienen om het af treden van de staatssecretaris te bewerk stelligen. Bij zulk een motie kunnen d? A.R.-stemmen de doorslag geven. Uitsluit sel over de houding van zijn eigen fractie wenste de heer Algra echter niet te gever, voordat de minister vandaag de senatoren van antwoord gediend heeft. „Als ministei Staf zich van de heer Kranenburg zou ont doen, aldus de anti-revolutionaire woord- overder, dan betekent dit niet meer dan een wisseling van personen, indien er op diens post niet een deskundige, bijvoor beeld een ervaren koopman komt te zitten, die in staat is, het Directoraat Materieel Landmacht; efficiënt te leiden. Zo niet, dan zou men het maar liever moeten zoeken in een grondige reorganisatie van het D.M.L zelf, aldus de heer Algra. De C.H.-woordvoerder, de heer V i x s e - boxse, betoogde dat mr. Kranenburg het wat hem betrof, „nog eens over mocht doen". Of hij aan wil blijven of niet, is een zaak van hemzelf, het kabinet en zijn par tij, zei deze spreker, die overigens van oordeel was, dat mr. Kranenburg tenvolle verantwoordelijk is voor de slechte con trole op de legerhelmen. Hij hoopte dat de staatssecretaris zich in de toekomst beter bewust zou zijn van zijn nog zwaarder verantwoordelijkheid. De liberaal mr. H. van R i e 1 had te voren opgemerkt dat de sfeer voorgoed en grondig bedorven is en dat ir. Staf en mr. Kranenburg er dus maar beter aan gedaan hadden, te verdwijnen. „Het ver trouwen is geschonden", zo zei deze VVD- woordvoerder „Daaraan kunnen commis sies van onderzoek niets veranderen. De minister en de staatsecretaris moeten af treden, niet omdat er sprake is van uit zonderlijke schuld, maar omdat het ver trouwen weg is en dat is fataal voor Nederland". Mr. Van Riel duidde aan. dat Vanmorgen is in de Mariastichting te Haarlem overleden de 71-jarige slagers- bediende W. Ligthart, die gewoond heeft in de Schneevoortstraat 13rd. De over ledene was dinsdagmiddag om kwart voor één betrokken bij een ongeluk toen hij de Dreef bij het Florapark in Haarlem over stak, daarbij niet op het verkeer lette en werd aangereden door een hem achterop komende autobus van de NZHVM. De chauffeur van deze bus trachtte nog wel uit te wijken, maar kon toch niet verhin deren, dat de slagersbediende, die op een fiets reed, geraakt werd. Met een bloeden de hoofdwond moest de heer Ligthart toen naar de Mariastichting overgebracht wor den. De politie verzoekt getuigen van dit on geval zich met haar in verbinding te stellen. er in geen geval een kabinetscrisis uit deze zaak hoeft voort te vloeien. Minister Staf en zijn onderminister kunnen volgens hem eenvoudig worden vervangen door een an dere CHU-bewindsman en een andere so cialistische staatssecretaris. Pacifistische klanken De socialistische senatoren hebben zich over deze kwestie nog niet kunnen uit spreken. Hun woordvoerders hadden al ge sproken toen de aanval van de heren D:> Gou en Van Riel op mr. Kranenburg be gon. Zij schijnen vooral beducht voor een verdere vervreemding in hun rijen onder invloed van de pacifisten, van het militaire beleid. De P.v.d.A.-senator De Dreu sprak gisteren in het debat al in een trant die pacifistische tendenzen had toen hij zei, dat er ieder geval geen toestemming gegeven moet worden voor de bouw van raketbases in ons land. Later bleek, dat ook mr. De Gou en enige andere K.V.P.- senatoren gewetensbezwaren hebben ten aanzien van het gebruik van atoomwapens, een nieuw geluid uit deze hoek. Evenwel zullen alle K.V.P.-ers en socialisten waar schijnlijk wel voor deze begroting van Oor log stemmen, omdat zij inzien, dat atoom bewaDening in verband met de Russische dreiging onvermijdelijk is. Wel werd door alle woordvoerders gepleit voor grotere zuinigheid in het militaire beleid Will Durant: Een mens die haastig van aard is, is niet geheel en al beschaafd. Naar aanleiding van het voornemen van de Stichting Bloemencors. Aalsmeer om een groot historisch corso te houden ter ge legenheid van het feit, dat het in septem ber 1958 tien jaar geleden zal zijn, dat Ko ningin Juliana de troon besteeg, is geble ken, dat de Koningin van mening is, dat een enkel tienjarige regeringsperiode geen bijzondere viering motiveert, op grond waarvan zij als haar uitdrukkelijke wens te kennen heeft gegeven dat aan dit jubi leum geen aandacht wordt geschonken. De opzet van het corso is thans met deze wens in overeenstemming gebracht. Wij publiceren vandaag, op pagina 3, het tweede deel van het exclusieve interview dat onze reisredacteur W. L. Brugsma heeft gehad met prof. dr. Sumitro, minis ter van Handel, Scheepvaart en Verbindin gen van de Indonesische tegenregering. Hierin laat prof. Sumitro zijn gedachten gaan over de verhouding Nederland-Indo nesië en geeft hij zijn prognose omtrent het alternatief in de Indonesische burger oorlog: compromis of internationalisatie. Grote drukte heerste dinsdagmorgen tussen de IJmuidense pieren, toen de sleepboot „Cycloop van n.v. Bureau Wijsmuller de haven verliet met op sleeptouw de cutterzuiger „Barbados", die werd gebouwd bij de Haarlemse Scheepsbouw Maatschappij te Haar lem. Vele keren klonken drie lange stoten op de scheepsfluiten van de ver schillende schepen in IJ muiden, die de bemanning van de „Cycloop" en de runners op de „Barbados" een goede reis wensten. Telkens beantwoordde de Cycloopdeze wens met evenveel stoten op de scheepsfluit. De sleepreis naar Barbados, een der Britse Bahama- eilanden is bijna vierduizend mijl lang. Eind juni hoopt kapitein Teun Hoek uit IJmuiden de sleep, die een waarde vertegenwoordigt van vier mil joen gulden, op Barbados af te leve ren. Daar zal de cutterzuiger in actie komen bij de uitvoering van een nieuw havenproject. Op de foto: dc „Cycloop" is met de cutterzuiger in volle zee ge komen en heeft de sleeptros op volle- lengte gevierd. Een reis van ongeveer vijf weken is begonnen. BEIROET (Reuter) In Beiroet en an dere gebieden van Libanon is de rust nog steeds niet weergekeerd. Op een markt in de hoofdstad ontplofte dinsdagmiddag een stuk dynamiet. Er vielen geen slachtoffers. Ook 's nachts werden er nog verscheidene explosies gehoord In Tripoli sloegen leger eenheden tot twee keer toe uitvalspogingen van opstandelingen in de winkelbuurt van de binnenstad af, waarbij de uitvallers zware verliezen zouden hebben geleden. Volgens het Libanese blad Al Binah zyn Syrische strijdkrachten bij Maisoen met pantserwagens tot vlak bij de grens met Libanon opgerukt. CAIRO (Reuter) Het Egyptische pers bureau voor het Nabije Oosten haalt een bericht aan van „Radio Vrij Libanon" vol gens hetwelk de moordenaars van een jour_ nayich van de oppositie in Libanon bekend hebben, op bevel van het hoofd van de Libanese militaire politie gehandeld te hebben. De moord, die veertien dagen ge leden gepleegd werd, was de aanleiding tot grootscheepse betogingen, die leidden tot de huidige onlusten. Een groep van de gemotoriseerde Lon- dense politie gaat binnenkort een tour nee door Engeland maken en is daar voor druk in training. Tot de „stunts" behoort de „Sprong door de muur", waarbij de stenen de rijder om de oren vliegen. Het 'is nu maar te hopen dat niemand het tijdens de tournee in zijn hoofd haalt zijn verdrongen gevoelens tegen alles wat politie is af te rea geren door een gemetselde muur neer te zetten. NEW YORK (Reuter) De New York Times verneemt in Caïro, dat de regering van president Nasser de Verenigde Staten de verzekering zou hebben gegeven geen plannen te hebben om Libanon tot aanslui ting bij de Verenigde Arabische Republiek te dwingen Van gezaghebbende Egyptische zijde is verklaard, dat Caïro nogmaals met klem heefi tegengesproken, rechtstreeks betrokken te zijn bij of verantwoordelijk te zijn voor de onlusten in Libanon WASHINGTON (Reuter) De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken Dulles heeft op zijn wekelijkse persconfe rentie verklaard, dat onder de huidige om standigheden geen gewapende aanval op Libanon wordt verwacht door een land, dat geacht kan worden onder controle van hei internationale communisme te staan. Dat wil echter niet zeggen, dat men niets zou kunnen doen In het Eisenhowerplan voor het Nabije Oosten wordt gezegd, dat de onafhankelijkheid van de landen in dat gebied van vitaal belang is voor de Ver enigde Staten. Dat geeft de Verenigde Sta ten, volgens Dulles, een mandaat, als vrede en veiligheid van welke zijde ook in gevaar worden gebracht. Er bestaat een grondrecht en bijna een plicht voor de Verenigde Staten op verzoek, of met toestemming, van een regering te helpen bij het beschermen van het leven en de eigendommen van Amerikaanse burgers, zo zei Dulles. In antwoord op de Russische waarschu wing tegen westelijke inmenging in Liba non verklaarde Dulles, dat de Verenigde Staten zich niet door Russische dreigemen ten laten afhouden van wat zij juist achten om te doen. waar ook ter wereld. (Van onze correspondent in Parijs) Frankrijks premier Pierre PHimlin heeft gisteren met een overweldigende meerderheid van 475 tegen 100 stemmen van het parlement een verlenging der volmachten gekregen voor de uitvoering van zijn politieke programma in Algerije. Niemand, de minister-president evenmin, weet echter nauwkeurig, wie in feite van die volmachten gebruik zal maken, noch welk deel van het programma voor uit voering in aanmerking zal komen. In beginsel za! de regering, zo lang de minister van Algerije André Mutter de overtocht naar Algiers nog niet waagt, haar bevoegdheden overdragen aan ge neraal Salan. die. in naam. aan het hoofd staat van het Algerijnse comité van wel zijn, waarvan de verhoudingen met Parijs voorzichtig gezegd, gespannen zijn. Niet temin heeft de premier onder de huidige verwarde verhoudingen in de bovenom schreven formule nog de minst slechte mlosvjri'i gevonden. Inderdaad heeft Pflim'in zich in de Kamer nogmaals een kundig danser ge toond op het slappe koord der diplomatie, dat sinds een paar dagen tussen Parijs en Algiers ts gespannen. Zijn eigen links georiënteerde parlementaire meerderheid heeft hy over het algemeen we] weten te bevredigen door scherpe woorden te rich ten aan het adres der kwalijke elementen uit de rechtse hoek. die de gerechtvaar digde verontrusting van de Fransen in Al gerije poogden uit te buiten. Een gebaar van verzoening in de Alge rijnse richting daarentegen maakte de premier, toen hij zekere critische opmer kingen van generaal De Gaulle niet geheel ongegrond noemde. Voorts ontzag Pflimlin kennelijk ook de generaals opnieuw, over wier houding hij zich zijn eind-oordeel nog altijd wenst voor te behouden. Pflimlin verklaarde ook. dat het mogelijk zou kun nen zijn. dat de verbroedering tussen Fran sen en muzelmannen in Algiers, waarvan de krantenverslagen nog altijd melding maken, geheel nieuwe vooruitzichten zou kunnen openen. Van de ruime meerderheid, die de rege ring in het -parlement om zich verenigd heeft en die ze voor een goed deel aan De Gaulle dankt, zal de premier de eerstvol gende dagen trachten gebruik te maken door een hervormingsplan in te dienen ter uitbreiding van de bevoegdheden der uit voerende macht. In Parijs wordt de kabi netschef van generaal Salan verwacht, die echter nog steeds niet is-verschenen. Gene raal Salan heeft gisteren we] voor de zo veelste maal in een rede De Gaulle zijn trouw betuigd Tijdens het kortstondige debat distancieerde oud-premier Mendês- France zich officieel van generaal De Gaulle. Hij verweet hem zich jaren op de achtergrond te hebben gehouden en nu de stilte pas te hebben verbroken ten einde de bedreigde politieke positie van de mui tende generaals in Algerije te versterken. Ook uit andere uitlatingen bleek duidelijk, dat de generaal in het linkse kamp als persona non grata wordt beschouwd. Ondanks, of misschien ook wel dank zij, de merkwaardige ontwikkeling in het par lement waar zelfs de communisten de re gering steunden, hetgeen in feite de rebel- ADVERTENTIE BAPlfcUÜRIbSTR. HAARLEM IEL 1343R FERD. BOLS1R 48 A DAM TEL 717162 lerende generaals in Algerije ten goede zal komen, lijkt het gevaar voor een uitbarsting of burgeroorlog zienderogen af te nemen. Het publiek vindt de berichten over Alge rije maar vervelend en storend. Van het parlement begrijpt men al lang niets meer, zoals het spijtig wordt geacht, dat, bij besluit van de minister van Financiën Edgar Faure de Fransen voor toeristische doeleinden geen deviezen meer zullen krijgen Maar tussen deze raadselen, ver warringen en tegenslagen enerzijds en anderzijds een revolutie ligt een stap, die de Fransen voorlopig liever niet willen wagen Men zou kunnen zeggen, dat de burgeroorlog, die Pflimlin vorige week in het parlement aankondigde, tot nader or der. wegens gebrek aan belangstelling, is afgelast. ALGIERS (Reuter) In Igerije is het rustig Een betoging op het forum in Al giers, waar generaal Salan en de gaullis tische oud-gouverneur-generaal Soustelle spraken, bracht dinsdagavond weliswaar nog een dertigduizend mensen op de be.", doch dit was minder dan in voorgaande dagen. Het leger lijkt bezig te zijn de toestand vaster in de hand te krijgen en de invloed van „heethoofden" in de „Comité's voor openbaar welzijn" te ver minderen. Salan bracht in zyn toespraak hulde aan generaal De Gaulle voor diens begrip van de „nood en het enthousisame" va - het Algerijnse volk. Soustelle wees er op, dat de Europeanen en de mohamme danen een geïntegreerde Franse gemeen schap moeten vormen met dezelfde rech ten en plichten voor allen. Salan deed op nieuw een beroep op De Gaulle als be middelaar op te treden. Het hoofdkwartier van Salan heeft een communiqué uitgegeven, waarin het, wat het noemt, de waarheid over de activiteit van de opstandelingen in de laatste daren geeft. Het bestrijdt de cijfers die door het ministerie van Voorlichting in Parijs z'jn meegedeeld. In de Parijse mededeling werd gezegd dat de aanvallen van de opstande lingen sedert 1 mei waren toegenomen. Salans hoofdkwartier beweert, dat zij in die periode juist zijn afgenomen. Franse troepen vinden op het Algerijnse platte land geen tegenstanders meer, zo heeft een woordvoerder van de staf van Salan verklaard. De woordvoerder zei dat het generaal pardon, dat Sainn heeft, aange boden, een onvoorwaardelijke amnestie betekent voor alle opstandelingen, die ich gewapend in de bergen hebben terugge trokken. Volgens militaire kringen over schrijden er vrijwel geen opstandelingen meer de grenzen met Tunesië en Marokko. De plaatselijke mohammedaanse bevol king zou de opstandelingen geen hulp meei verstrekk. i. Ir enige bergdistricten zou deze bevolking Comité's voor openbaar welzijn hebben gevormd en de zijde van.de Fransen hebben gekozen. Generaals gezocht PARIJS (AFP) In Frankrijk zijn vlug schriften verspreid, waaruit het bestaan blijkt van een „Nationaal comité voor on afhankelijkheid". In de door de gepensio neerde generaals Cherrières en Chassin ondertekende vlugschriften wordt opge wekt tot „vertrouwen in Salan". Het comité eist de eer op de stoot te hebben gegeven tot een grote Franse nationale herleving. Het verklaart geheel achter het in Algerije gevormd? „Comité voor open baar welzijn" te staan. Generaal Raymond Cherrières, voorzitter van de (niet-poli- tieke) vereniging „Afrikaanse vrienden" is in Algerije aangekomen. Ten huize van generaal Guillaume Chassin is enkele dagen geleden een hoofdofficier ge arresteerd. Chassin, die zijn woning heeft verlaten, wordt door de politie gezocht. Chassin heeft een vereniging var> oud strijders uit Indochina en de Franse Unie gesticht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1