Raketten nodig om Russische
dreiging te neutraliseren
Kerkconcert te Overveen
EDELVORM COSTUUMS
brRUR
Mooie Nel, veilig gebied voor
Haarlems watersportliefhebbers
Vreemde brief
19
Minister Staf over militaire ontwikkeling
Sonia Arova gast bij het
Nederlands Ballet
Kort nieuws
Ministeriële waardering
voor de „open" gevangenis
„Schrikdraad-theorie'
onaanvaardbaar
is
Voorzitter KNAC
Automobilisten hebben een
zwaar jaar achter de rug
Leden van „St. Martinus"
willen breken met KAB
CALIFORNIA
kippensoep
stukjes écht
kippenvlees
48 ct per pakje
Bovendien
prachtige
geschenken
DONDERDAG 22 MEI 19 5 8
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
De minister voor Defensie, ir. C. Staf, heeft een rede uitgesproken over „De
militair-politieke ontwikkelingen sinds de laatste wereldoorlog" in de jubileum
vergadering van het Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers in Nederland,
welke in het Kurhaus te Scheveningen werd gehouden ter gelegenheid van het
veertigjarig bestaan van het verbond. De ontwikkeling naar de nucleaire oorlog
voering zei hjj heeft de noodzaak geaccentueerd om een dergelijke oorlog
te voorkomen. Was dit al het primaire doel van onze defensie-inspanning tot 1954,
aldus de minister, het is daarna nog te sterker op de voorgrond komen te staan.
Wjj moeten vooral voorkomen, dat wij ooit in een positie kunnen worden ge
manoeuvreerd, waarin wij zelf de nucleaire oorlog zouden moeten ontketenen, terwijl
de omstandigheden dit nog niet rechtvaardigen; dat wij op beperkte schaal in onze
positie worden aangetast en daarop geen beperkt, maar slechts een onbeperkt
antwoord hebben, of anders in de aantasting van onze positie moeten berusten.
ADVERTENTIE
Nog een foto van het werkbezoek va.n de Koningin aan de Krimpenerwaard, die
de aankomst in Krimpen aan de IJsel in beeld, brengt. Hier bezocht de Lands
vrouwe een gemeentelijke lagere school en een technische school.
Bij de muziekliteratuur, welke geschre
ven is voor het repertoire van christelijke
zangverenigingen treft men talrijke com
posities aan, die een stijl vertegenwoordi
gen. waarvan de koren uit onze tijd steeds
meer los komen te staan, Homofonie en
schijnpolyfonie, die zich volgens een scha-
blonepatroon hadden ontplooid, waren daar
kenmerkend voor. Een paar generaties zijn
daarmede vertrouwd geraakt en hebben
voor die stijl een voorkeur gekregen, die
traditioneel kon worden. Daardoor wordt
het begrijpelijk, dat verscheidene koren
blijven teruggrijpen op de homofone com
posities, die ruim een halve eeuw geleden
ADVERTENTIE
Vanmorgen kreeg ik "n brief van Anneke.
..Lieve Katinka", stond erbovenen toen
viel ze meteen met de deur in huis. Niet van:
•Hoe gaat het" en zonee. ze begon met
..in haast" en toen: ..ik ben een paar dagen
''aar Elterveen. maar ik schrijf je nu. voor
dat ie weg is. Ik bedoel dat Smartee over-
'emd-blousje, dat ik in de Grote Houtstraat
ag liggen. Leuk, zeg! 'n Snoesje. Van
poplinen mini iron, dus haast geen strij
den. Een bobbed kraagje.... je weet wel.
"n notabene voor slechts ƒ7.95! Ik schrijf
;e maar even gauw, zodat je er direct op af
'<unt gaan. Anders is ie misschien uitver
kocht. Daaaag. Anneke". Leuk van Anneke
om me te waarschuwen. Ik ga morgen direct
naar Witteveen in de Grote Houtstraat 25-27,
Haarlem. U ook
Het Nederlands Ballet, onder artistieke
leiding van Sonia Gaskell, geeft in de
laatste week van mei twee uitvoeringen
in het Rijnland. Op donderdag 29 mei
wordt opgetreden in het gebouw van de
Duitse Opera aan de Rijn te Düsseldorf,
°P vrijdag 30 mei volgt een uitvoering in
net stedelijk theater van Duisburg, in bei
de gevallen met muzikale medewerking
door het Utrechts Stedelijk Orkest onder
leidmg van Anton Kersjes.
De danseres Sonia Arova zal op 5 juni
oe rol van het meisje vertolken in het bal-
et „Streetcorner royalty" (asfalt-adel)
van de Amerikaans-Nederlandse choreo
graaf Job Sanders, waarvan de première
'n de Amsterdamse Stadsschouwburg tij
dens een voorstelling van het Nederlands
ajiet als onderdeel van de Kunstmaand
J. 58 Plaats heeft. Het ballet is voorts op
genomen in de serie van zeven uitvoerin
gen die het Nederlands Ballet geeft in het
holland Festival 1958.
werden geschreven of die later als epigo-
nenwerk ontstonden.
Het Overveens Christelijk Gemengd Koor
bracht op het concert, dat het ensemble
woensdagavond in de Nederlands Hervorm
de Kerk te Overveen gegeven heeft, een
werk ten gehore, dat geheel bij de hiervoor
genoemde homofone muziek ingedeeld kan
worden. Het was „Psalm 116" van G. Jel-
lesma, conventionele muziek, waarmede het
koor weinig moeite had. Een niet bij name
genoemde tenor zong bij deze uitvoering
zeer verdienstelijk de voor hem bestemde
solopartij. De pianobegeleiding was toever
trouwd aan de pianiste Emmy van Eden,
die in de plaats kwam van Truus Mon-
driaan-Ligthart, die door droevige familie
omstandigheden haar medewerking aan dit
concert niet kon verlenen. Emmy van Eden
had niet meer kunnen repeteren met het
koor, maar dit was voor deze geroutineerde,
handige en muzikale begeleidster geen be
letsel om een voortreffelijke uitvoerings
eenheid te bewaren. De dirigente van het
koor, Willy van Eldik. kon wederom vol
ledig op haar rekenen.bij de uitvoering van
„Psalm 23" van Franz Schubert, waarmede
het Overveense koor zich op een voornaam
artistiek niveau bewoog. Plet is vooral met
het oog op de zuiverheid der intonaties
geen eenvoudig werk om te zingen. Wat
echter het koor in dit opzicht bereikte ver
diende ruimschoots waardering. Willy van
Eldik moet deze mooie psalm met zijn
vrome lyriek en zijn stille, blijde ver
zekerdheid beslist op het repertoire van
haar koor houden en dan gaan streven
naar een expressieve verdieping en naar
een schone melodische vormgeving. Deze
laatste wens gold ook de interpretatie van
„Dir Seele des Weltalls" van W. A. Mozart,
waarvoor de hegemonie van het metrum
doorbroken zal moeten worden. Ik zou
gaarne de zangeressen van het koor een
compliment willen geven voor de ogenblik
ken van fraai klinkende zang. die zij op
deze avond lieten horen. En de zangers zou
ik willen prijzen om de volhardendheid,
waarmede zij zich tegenover de domine
rende vrouwenstemmen wisten te hand
haven.
De sopraan Tineke van Raalte was de
vocale soliste op dit concert. Akoestisch
waren de omstandigheden niet gunstig voor
haar stem, waarvan de vaak krachtig op
tredende resonans geen uitweg kreeg. De
zangeres vertolkte twee liederen „Ge-
sang Weylas" en „Uber Nacht" van
Hugo Wolf, prachtige composities van ge
concentreerde schoonheid en bewogenheid.
Mij persoonlijk zijn ze liever in een geladen
vertolking door een expressieve altstem
dan in het lichte timbre van een sopraan.
Met de solopartij, die Tineke van Raalte
in „Dir Seele des Weltalls" kreeg te zingen,
harmonieerde haar stem volkomen en
daarom heeft zij mij in dit werk de meeste
voldoening kunnen schenken, waarbij ik
toch ook de hoop wil uitspreken, dat zij
innerlijk vrijer zal komen te staan tegen
over te verwachten hoge tonen.
Een kostbaar instrument viel er op dit
concert nog te beluisteren, dat van de har
piste Francina Hinlopen. die voor haar op
treden de Fantasie opus 95 van Camille
Saint-Saëns had gekozen en die voorts een
eigen compositie: Improvisatie op het
„Abendgebet" van Conradin Kreutzen liet
waarderen. Francina Hinlopen demon
streerde hiermede een belangrijke techni
sche paraatheid en een opvallende zin voor
dynamische schakeringen, waarbij de
flageolettonen een bijzondere werking kre
gen. De harpiste begeleidde de zangeres
voor de liederen van Wolf, hetgeen vooral
voor „Gesang Weylas" van betekenis werd.
In januari van dit jaar werd een reeds
bestaand Overveens kinderkoor als afdeling
in het gemengde koor opgenomen. Dit
kinderkoor zong nu enkele aardige liedjes
in eenvoudige trant. Willy van Eldik wacht
een ongetwijfeld voldoening gevend werk
met het egaliseren van de koorklank en
het exacte intoneren. De beloften voor deze
vervolmakingen hebben de dappere meisjes
en jongens op de beste ogenblikken van
hun zang duidelijk gegeven.
Het concert werd met gebed geopend
door ds. D. Ringnalda en besloten met het
gezamenlijk zingen van de Avondzang.
P. Zivaanswijk
Gouden medaille. Het werk van de
Utrechtse edelsmid Leo Brom op de inter
nationale tentoonstelling van kunsthand
werk te München is met een gouden
medaille bekroond. Hij ontving een uit
nodiging de prijs persoonlijk in ontvangst
te komen nemen.
ADVERTENTIE
met garantie voor blijvende pasvorm,
in de nieuwste Italiaanse dessins
v.a. 98.
Gen. Cron.jéstraat la - lb - Haarlem-N.
De minister van Justitie, prof. dr. I
Samkalden, heeft een bezoek gebracht aan
Zuid-Limburg om een belangrijk experi
ment gade te slaan, dat daar bij de mo
dernisering van het gevangeniswezen
wordt ondernomen. In Eygelshoven is na
melijk sinds kort gevestigd de eerste
„open" gevangenis in Nederland voor vol
wassen criminele gevangenen. Tezelfder
tijd is de strafinrichting voor politieke
delinquenten die in de mijnen werkzaam
waren, opgeheven, waarmede een eind is
gekomen aan de ruim twaalf en een half
jarige samenwerking op dit gebied tussen
het ministerie van justitie en het Neder
landse mijnbedrijf. Sinds 1946 hebben in
totaal 13271 gedetineerde politieke delin
quenten op basis van vrijwilligheid arbeid
in de mijnen verricht.
„De arbeid is één der voornaamste mid
delen om de maatschappelijke aanpassing
van gedetineerden te bewerkstelligen. De
heilzame werking van de arbeid komt ech
ter in de gestichtsgemeenschap met haar
sfeer van onvrijheid slechts moeilijk vol
ledig tot zijn recht.
De minister verklaarde, daarom grote
waardering te hebben voor het experiment
dat de tewerkstelling van politieke delin
quenten in het mijnbedrijf is geweest en
dit van veel belang te achten voor de toe
komstige ontwikkeling van de gevangenis-
arbeid. Hij stelde een onderzoek naar de
vele aspecten van het nu afgelopen expe
riment in het vooruitzicht. Tenslotte bood
hij als dank voor de jarenlange samen
werking tussen het ministerie van justitie
en de mijnonderneming een schotel van
Delfts blauw aan ter plaatsing in het
representatieve centrum der „gezamenlijke
steenkolenmijnen in Limburg", huize Beu
kenhorst.
Wij moeten onze verdediging zo in
richten, dat wij op elke mogelijke actie
een passend antwoord klaar hebben zei
de minister en onze tegenstander voort
durend confronteren met de noodzaak,
duidelijk zijn bedoelingen te openbaren.
Voorkomen moet ook worden, dat bij hem
de misvatting zou kunnen ontstaan, dat een
beperkte agressie met succes zou kunnen
worden uitgevoerd, omdat het westen daar
in geen aanleiding zou durven zien voor
een strategisch tegenoffensief met kern
wapens. Er bestaat een hardnekkige vi
sie, die de „schrikdraad"-theorie wordt
genoemd, volgens welke in Europa vol
staan zou kunnen worden met een dun
scherm van troepen, waarvan iedere aan
tasting het sein zou betekenen voor de
strategische tegenaanval met nuclaire
wapens. Deze visie is echter in het bij
zonder voor de continentale Westeurope-
se landen onaanvaardbaar. Door een der
gelijke „schrikdraad"-verdediging zou niet
alleen een beperkt locaal conflict ons
meteen voor het in ieder geval te voorko
men dilemma plaatsen de nucleaire oor
log te ontketenen of in de plaatselijke aan
slag te berusten, maar bovendien kan een
dun scherm nimmer verhinderen, dat on
ze landen in eerste instantie onder de
voet worden gelopen.
Minister Staf zei verder: „Er mag dus
evenmin twijfel over bestaan en officieel
bestaat die in de NAVO ook niet dat de
verdediging van West-Europa reëel en
doeltreffend moet zijn; dat de gezamen
lijke verdedigingsmacht inderdaad het
grondgebied van alle bondgenoten van
overmeestering en bezetting moet kun
nen vrijwaren. Wij zouden alleen een nu
meriek voldoende sterke verdediging
kunnen opbouwen, indien wij bereid zou
den zijn ons dezelfde offers te getroosten
als de communistische staten hun volken
opleggen. Dit zou betekenen een militaire
diensttijd van twee tot vier jaren, en een
zeer aanzienlijke verhoging van de defen
sie-begrotingen. Het Westen is daartoe
niet bereid, omdat het geen genoegen kan
nemen met de mate van aantasting van de
persoonlijke vrijheid en het lage levens-
ADV ERT ENT IE
Wedden dat u zich sneller, gladder
en comfortabeler kunt scheren?
Kom naar de rijdende
Braun Shaver salon
j vrijdag 23 mei
Bloemendaal,
ADRIAAN STOOPLAAN
Neem het scheerapparaat, dat U nu
gebruikt mee voor de vergelijkende
scheerproef ol scheer U van tevoren
en zie wat de Braun er nog afhaalt.
Braun combi met tondeuse. Het meest
complete scheerapparaat ter wereld.
Geen verkoop. Levering uitsluitend via
de nandel.
Overdag deslotcn demonstraties met de
Braun keukenmachines. Plaatsbespreking
bij de Imp. N.V. Hapé. Nwe Herengracht 11.
A sterdam. Tel. 48882 48321. Inlichtingen
en levering doo de handel.
Mocht de gemeente Haarlem erin slagen
om ook het oostelyk grondgebied van de
Mooie Nel in zijn uitbreidingsplannen te
betrekken, dan wordt daarmee een zeer
veilig gebied voor de liefhebbers van de
watersport uit de Spaarnestad behouden.
Men blijkt er voorts van gemeentewege
wel het een en ander voor over te hebben
om de waterplas en de streek rond de
Mooie Nel in de toekomst als recreatieoord
tot vetdere ontwikkeling te doen brengen.
Maar voorlopig is het plan om bij de op
banden zynde opheffing van de gemeente
Ilaarlemmerliede en Spaarnwoude, deze
oostelijke oever van de Mooie Ned by de
gemeente Haarlemmermeer te voegen.
Het wachten is op een beslissing van Ge
deputeerde Staten van Noordholland of zij
aan de wensen en aanspraken van Haar
lem op de Mooie Nel en haar omgeving,
gehoor zal geven.
Vooral nu de onveiligheid op de binnen
wateren steeds grotere vormen aanneemt
is het. voor Haarlem van belang om zijn
eisen ten aanzien van de Mooie Nel dui
delijk te doen uitkomen. Dit watersport
gebied ligt geheel buiten de druk bevaren
scheepvaartroutes en is zodoende zeer
veilig voor de beoefenaars van de water
sport. Vooral de zeilers onder hen kunnen
daar naar hartelust laveren zonder be
roepsvaart overlast aan te doen of daar
van hinder te ondervinden. Er zijn slechts
enkele kleinere schepen, waarvan het dag
totaal sporadisch de vijf stuks over
schrijdt, die van de Mooie Nel als door-
vaartroute gebruik maken. Bovendien is
er een stortplaats voor het uit de Haar
lemse grachten en singels opgehaalde
bagger. Maar dit brengt een veilige be
oefening van de watersport op deze plas
niet in het geding. De geringe scheepvaart
beweging op de Mooie Nel vindt zijn oor
zaak in het feit dat de spoor- en ver-
keersbrug over de Buiten Liede in de ver
bindingen tussen Amsterdam en Haarlem,
te laag boven het water liggen om grotere
schepen door te laten.
Zulke veilige watersportgebieden als de
Mooie Nel zijn in Nederland bijzonder
schaars. Nagenoeg alle meren en plassen,
zoals de Nieuwe Meer bij Amsterdam, dë
Kagerplassen, de Brasemermeer, het Alk-
maardermeer en de Friese waterplassen
worden doorsneden door drukke scheep
vaartwegen. Alleen de Loosdrechtse plas
sen, de Westeinderplas bij Aalsmeer en de
Mooie Nel liggen daarbuiten.
Doordat het aantal aanvaringen op de
binnenwateren in de laatste tijd grotere
vormen heeft aangenomen en het er
met de steeds sneller varende motorsche
pen niet naar uitziet dat daarin nog
verbetering zal komen, is het voor de wa
tersportliefhebbers te hopen, dat men in
de toekomst over watergebieden beschikt
waar de beroepsvaart en de pleziervaart
elkaar geen overlast aan kunnen doen.
Zo'n gebied is de Mooie Nel. Daarom is
het vooral Haarlem een reden te meer om
het in zijn uitbreidingsplannen te be
trekken.
Voor de watersportliefhebbers die zich
desondanks toch op de groter en drukker
bevaren waterwegen willen begeven is het
zeker gewenst, dat zij over enige kennis
van het „Binnenaanvaringsreglement" be
schikken. Men is trouwens volgens de let
ter van dit B.A.R. verplicht om er een
exemplaar van aan boord te hebben.
Het komt namelijk heel dikwijls voor
dat de door een beroepsvaarder gegeven
seinen door de pleziervaarder niet be
grepen of verkeerd beoordeeld worden.
Enig begrip van de uitwijk- en oploop-
seinen kunnen veel onheil voorkomen.
peil, waartoe het communisme dwingt.
Atoom-compensatie
Als consequentie van dit standpunt moet
het westen dus aanvaarden, dat het com
munisme numeriek een groot overwicht
zal houden, dat zoveel mogelijk gecom
penseerd moet worden door het gebruik
van tactische atoomwapens in de verdedi
ging. Een zeker minimum aan troepen zal
nodig blijven om te voorkomen dat de ver
dediging te grote gaten laat, of te dun is
om werkelijke tegenstand te kunnen bie
den. Dit minimum is nog steeds niet be
reikt. „Het staat buiten iedere twijfel, dat
het dan ook van overheersend belang voor
onze veiligheid is, dat Engelse en Ameri
kaanse, maar vooral Amerikaanse strijd
krachten op het vasteland van Europa
aanwezig zijn en blijven en dat daardoor
Engeland ei. Amerika direct en werkelijk
bij de bescherming van onze veiligheid
betrokken zijn."
„Wij moesten uit de successen van de
Sovjet-Unie met haar „spoetniks" aflei
den, dat men daar te lande met de ont
wikkeling van de rakettechniek tenminste
even ver gevorderd was als in Amerika en
Engeland Er zijn dan ook berichten, dat
de Sovjet-Unie inderdaad reeds bezig is
bases voor middelbare afstandsraketten
in de satellietlanden aan te leggen. Minis
ter Staf besloot aldus: „Wij staan nu voor
de noodzaak, ook deze nieuwe bedreiging
weer te neutraliseren. Wij kunnen dit al
leen doen door ook in West-Europa deze
wapens op te stellen en toe te vertrouwen
aan de geallieerde bevelhebbers, aan wie
wij de verdediging van dit werelddeel
hebben opgedragen".
„Het afgelopen jaar is een zwaar jaar
voor de automobilisten geweest. De prak
tijk leert immers, dat als er tekorten zijn
bij de overheid, de automobilist steeds weer
als meest voor de hand liggende bron van
inkomsten wordt aangewend. Anderzijds is
de wegenaanleg herhaaldelijk tempovertra
ging beschoren, terwijl het de automobilist
door allerhande maatregelen steeds maar
moeilijker wordt gemaakt". Dit heeft de
voorzitter van de K.N.A.C., jhr. mr. J. Th
Smits van Oven. vanmiddag gezegd op de
jaarvergadering van de K.N.A.C. in het
Kurhaus in Scheveningen.
In zijn openingsrede besteedde de voor
zitter in hoofdzaak aandacht aan drie pun
ten: de wegenbouw, de maximumsnelheid
en de verkeersafwikkeling in de grote ste
den. Aangaande de wegenbouw merkte hij
op, dat versnelling van het tempo, vooral
op de knelpunten, in hoge mate gewenst is
Over de maximumsnelheid zei de heer
Smits van Oyen, dat de K.N.A.C. ontstemd
is over de uitvoering van de desbetreffende
bepalingen Hij sprak zijn afkeuring uit
over de „autovallen", die de politie opzet
vaak op die wegen, waar geen duidelijke
aanwijzingen zijn. Óver het verkeer in de
grote steden merkte de voorzitter van de
K.N.A.C. op, dat de steden voor het toene
mende verkeer geschikt moeten worden ge.
maakt. Van de vele miljoenen, die het
motorwegverkeer opbrengt, zullen naar
zijn oordeel grote bedragen aan gemeente
lijke verkeersvoorzieningen ten goede moe
ten komen Afsluiting van de stadscentra
voor auto's achtte de heer Smits van Oyen
uit den boze.
Jaarverslag
De bijzondere inkomsten, die de overheid
in 1957 dank zij het motorwegverkeer heeft
gehad, belopen een totaal van 525 miljoen
gulden. In 1956 was dit 370 miljoen. In een
jaar tijds was er dus een toeneming met
ruim 40 percent. De uitgaven, die de vel
schillende overheden vorig jaar ten be
hoeve van het motorwegverkeer deden, lig
gen zeker onder de helft van het bedrag
van 525 miljoen gulden. Aldus het jaar
verslag van de K.N.A.C. over 1957, dat is
uitgebracht door de secretaris, mr. B. Ph
baron van Harinxma Thoe Slooten.
De snel omhoogspiralende belastingen
op het motorwegverkeer en de bestedings
beperking hebben niet nagelaten hun in
vloed op de groei van het Nederlandse
motorrijtuigenpark te doen gelden. Neder
land was de ernstige achterstand in moto
risering, die het op nagenoeg alle Westeuro
pese landen heeft, in een redelijk tempo
aan het inlopen. In dit tempo is vorig jaar
evenwel vertraging ontstaan. In 1956 kwa
men er in Nederland 64.700 nieuwe per
sonenauto's bij, in 1957 60.400, voor de
vrachtauto's zijn de vergelijkende cijfers
9300 en 5900. Voor de bestelauto's 11.900 en
10.000; voor de autobussen 955 en 739. voor
de motorrijwielen 14.400 en 8200, voor de
scooters 13.970 en 13.750.
De afdeling Den Haag van de Neder
landse Katholieke vereniging van militaire
ambtenaren „Sint Martinus" heeft het
hoofdbestuur van deze organisatie voorge
steld, de band met de Katholieke Arbeiders
Beweging te verbreken, onder andere om
dat de beslissing van het episcopaat over
de hergroepering van het r.-k. vakorganisa
tieleven (de oprichting van een katholiek
Verbond van de Arbeid, waarin arbeiders
middengroepen van werknemers en leiding
gevend personeel federatief zouden samen
werken) nog steeds op zich laat wachten
Bovendien vreest men, dat straks aan „Sint
Martinus" eenzelfde ultimatum zal worden
gesteld als onlangs aan de ARKA.
Het voorstel van Den Haag zal op de
jaarvergadering van „Sint Martinus" be
handeld worden. Het hoofdbestuur heeft
vooralsnog tegen het voorstel geadviseerd.
de fantastische
met volop
Spaar de vlagget/es
(op elk pak/e is er één)
WCU-ouhcI CeA/cer!
'o.)e
Proef eens
