BEELDJE»-VELPONKBEELDJE
(Panda en de Yo*Yo*jager
Chemische „Naarden" acht aankoop
van Jan Dekker goede transactie
Zuiver wollen
SLAAPKAMERKLEEDJES
O
Peek&Cloppenburg
Koel en regenachtig
Geen dividend Amsterdamse
Cultuur Associatie
NIAGARA Plastics
NAAIMACHINES
BADPAKKEN
Wereldnieuws
Zeldzame
aarden
2
Plaats in industriegebied verworven
Prijsindex levensonderhoud
met twee punten gedaald
Terugbetaling van 20
percent bij Tjilongkrang
De omzetontwikkeling in
midden- en kleinbedrijf
Bouw van Europese
reactor in Engeland
FOTOGRAFEREN?
Riskeer niets
vraag
films
Miljoenenorder voor DAF
voor
dames en heren
Kasreservepercentage
verhoogd
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
SPORTHUIS SCHOLTE
TccU ió ket
zo
r
VRIJDAG 2 0 JUNI 1958
De directie van de n.v. Chemische Fa
briek „Naarden" heeft in de algemene
vergadering een uitvoerige explicatie ge
geven van de overneming door „Naar
den" van het bedrijf van Jan Dekker te
Wormerveer. Gezien de onrendabiliteit
van de laatste onderneming had een der
aanwezige aandeelhouders er geen daad
van goed koopmanschap in kunnen zien.
Een van de voornaamste redenen voor de
aankoop, zo zei de directie, was de situa
tie waarin het moederbedrijf in Naarden
zich bevindt. Dit bedrijf ligt niet in een
industriegebied. Tot voor kort bestond er
nog een spoorwegverbinding. De moge
lijkheden van een waterverbinding wor
den kleiner. Het transport wordt dus hoe
langer hoe moeilijker.
Een ander probleem is de waterreini
ging. Ten dele werden afvalstoffen op slo
ten geloosd of in tanks naar het IJsel-
meer vervoerd. Deze voorzieningen zijn
niet voldoende gebleken. De enige oplos
sing was de aanleg van een waterreini-
gingsinstallatie, die op 500.000 tot 1
miljoen wordt begroot. Daarom heeft de
directie uitgekeken naar een terrein el
ders, vooral ook omdat de theobromine-
fabriek cacaoschroot verwerkt, dat hoofd
zakelijk uit de Zaan afkomstig is. Ook
heeft zij een belangrijke uitbreiding van
de produktiecapaciteit van deze fabriek
op het oog. In de laatste jaren zijn de ver
houdingen in het amphibische karakter
van „Naarden" men produceert fijne
re en „bulk" chemicaliën enigszins an
ders komen te liggen. Er is een toeneming
in produktie merkbaar bij de fijnere soor
ten. Daarom oordeelde de directie het ver
standig het bedrijf meer te ontwikkelen
in de richting van de „bulk" artikelen.
Jan Dekker behoort in Nederland tot de
drie glycerinefabrikanten, waarvan ook
„Naarden" er een is. Door de transactie
worden nu twee produkties gecombineerd.
Ook beweegt Dekker zich op vetzuurge-
Advertentie
RECLAME AANBIEDING
50 X 100
KRUISSTRAAT 11
HAARLEM - Tel. 11491
Het prijsindexcijfer van het levens
onderhoud van gezinnen van hand- en
hoofdarbieders, dat maandelijks voor het
Centraal Bureau voor de Statistiek wordt
samengesteld op basis 1951 100, ver
toonde medio april 1958 tot medio mei 1958
een daling met 2 punten. Het indexcijfer
inclusief A.O.W. daalde van 123 tot 121
en het indexcijfer exclusief de A.O.W. van
119 tot 117.
Deze daling kwam voornamelijk voor
rekening van de sector voeding, waarvoor
het indexcijfer daalde van 124 medio april
tot 121 medio mei. Binnen deze sector ver
toonden de indexcijfers voor groenten en
fruit een sterke daling, terwijl voorts
prijsverlagingen voor boter, kaas en
eieren hun invloed deden gelden. Prijs
stijgingen traden op voor aardappelen,
vlees en koffiemelk.
Buiten de voedingssector deden zich
prijsverlagingen voor bij de brandstoffen
(zomerprijzen) terwijl voorts het index
cijfer voor bloemen daalde.
De daling van het indexcijfer van het
rechtstreeks voor consumptie bestemde
deel der gezinsuitgaven veroorzaakte
tevens een daling van de indexcijfers voor
sociale verzekeringen en belastingen. De
hoogte van de sociale verzekeringen en
belastingen is namelijk voor een belang
rijk deel afhankelijk van het bedrag, dat
nodig is voor de aanschaffing van het
goederen- en dienstenpakket, dat aan de
indexcijferberekening ten grondslag ligt.
Het indexcijfer voor de groep „verzeke
ringen en belastingen" daalde van 155 tot
151.
Advertentie
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL. Gr. Houfstr. 181. Tel 14444
Het bestuur van de Kina Cultuur Maat
schappij „Tjilongkrang" kan nog niét be
oordelen in hoeverre de gebeurtenissen
aanleiding geven de waardering van de
balanspost „bedrijf in Indonesië" ad
182.400 te wijzigen. „Tjilongkrang" heeft,
mede door het op het Indonesische bedrijf
geleden exploitatieverlies ad 24.944, een
nadelig saldo over 1957 van 30.172. Dien
tengevolge is het totale verlies gestegen
tot 139.913. De exploitatierekening Indo
nesië laat na afschrijvingen een nadelig
saldo zien van rp. 74.831.
„Tjilongkrang" stelt voor om op elk van
de 600 geplaatste aandelen groot 1.000 een
bedrag van 200 in contanten terug te be
talen en dus het nominale bedrag vast te
stellen op 800.
Derhalve moeten de statuten veranderd
worden in die zin, dat het maatschappelijk
kapitaal 800.000 bedraagt, verdeeld in
1000 aandelen van elk 800, waarvan 600
aandelen geplaatst.
bied. De produktie van dit zuur op zich
zelf is niet aantrekkelijk, maar de direc
tie ziet wel iets, zonder hiervoor enige
garantie te geven, in toekomstige ontwik
kelingen op dit terrein. In dit stadium kan
zij er nog weinig over zeggen, maar aan
de research wordt hard gewerkt. Deze
faktoren en de gunstige ligging van het
terrein, dat nog voor uitbreiding vatbaar
is, in aanmerking genomen, vond de di
rectie van „Naarden" de overneming van
Dekker een goede transactie. Zij is op het
ogenblik nog steeds dezelfde mening toe
gedaan.
Hoewel de directie toegaf dat de liqui
diteitspositie niet bijzonder fraai was,
meende zij aandeelhouders bij de divi
denduitkering niet te kort te mogen doen.
Emissieplannen zijn er niet, tenzij er heel
grote projecten aan de orde komen.
De Euromarkt heeft op het ogenblik een
tamelijk neutraal effect op de activiteiten
van Naarden. Wel zou de Vrijhandelszone,
zoals Engeland die voorstelt, veel kwaad
kunnen doen. Ten dele kan dit ondervan
gen worden door zich in Engeland zelf te
gaan bewegen. „Naarden" heeft daar
reeds een vestiging, alsmede in verschei
dene dominions.
Ondanks lagere winstmarges zijn de re
sultaten in het lopende jaar tevredenstel
lend.
Eerste kwartaal 1958
Blijkens een driemaandelijks overzicht
van de omzetontwikkeling in het midden-
en kleinbedrijf, samengesteld door het
Economische Instituut voor de Midden
stand, zijn in het eerste kwartaal van dit
jaar in de voedingsmiddelensector de om
zetten in het algemeen met ongeveer 7 tot
9 percent toegenomen. Alleen de slagers-
bedrijven behaalden omzetten welke ge
middeld niet of nauwelijks boven die in
de overeenkomstige maanden van 1957
uitkwamen.
In de textielsector lagen de totale ont
vangsten over het eerste kwartaal op een
hoger niveau dan in 1957, (met uitzonde
ring van herenmode- en stoffenzaken),
maar er blijken tussen de afzonderlijke
maanden grote verschillen te bestaan. De
omzetten in januari lagen alle zeer hoog:
mede door de lage prijzen gedurende de
opruiming in 1957. Hieraan moet worden
toegevoegd dat in januari 1957 een vrij la
ge omzet werd behaald als reactie op de
grote verkopen aan het einde van 1956.
De maanden februari en maart zijn in ze
kere zin teleurstellend geweest: een aan
zienlijk achterblijven bij de overeenkom
stige maanden van 1957. De omzetten in
de schoendetailhandel vertonen een zelf
de beeld. De omzetten in de overige bran
ches van de groep duurzame consumptie
goederen lagen op het niveau van 1957.
Iets gunstiger is het beeld in de sector
genotmiddelen: daar steeg de omzet in het
eerste kwartaal met 4 tot 6 percent, bij
slijterijen zelfs met 9 percent. De stijging
in deze laatste branche is echter enigszins
geflatteerd omdat het eerste kwartal 1957
een sterke reactie ondervond van de ac
cijnsverhoging.
De drogisten behaalden in het eerste
kwartaal een omzet welke 6 percent ho
ger lag dan in het eerste kwartaal van
1957. De stijging bij de kappersbedrijven
was geringer en komt geheel op rekening
van de damessalon. In maart werd in de
damessalons zelfs 10 percent meer omge
zet maar dit was voor een belangrijk deel
veroorzaakt doordat Pasen in 1958 in de
eerste week van april viel. Dit gaf in
maart reeds een grotere drukte, hetgeen
in 1957 niet het geval was. Het „Paasef-
fect" speelt ook bij andere branches een
rol, onder andere in de textielsector en bij
de branche goud, zilver en uurwerken.
Een commissie van deskundigen on
der leiding van de Fransman prof. Fran
cis Perrin en de Brit sir John Cockcroft
heeft een program goedgekeurd voor de
bouw van een experimentele reactor in
het nieuwe Britse atoomcentrum te Win-
frith Heath. De reactor zal voor gemeen
schappelijk Europees gebruik zijn. Het
bouwprogram zal 30 miljoen dollar kos
ten.
De directeur van het Europese bureau
voor Atoomenergie, Pierre Huet, die dit
donderdagavond op een persconferentie in
Parijs bekendmaakte, deelde mede, dat
het program aan de regeringen van de bij
het bureau aangesloten landen zal wor
den voorgelegd. (Reuter)
Advertentie
Het ministerie van Economische Zaken
heeft een nieuwe opgave gepubliceerd van
contracten, die door de ministeries van
Oorlog werden gesloten met Nederlandse
en buitenlandse ondernemingen. Deze op
gave betreft orders ter waarde van bijna
35 miljoen gulden, waarvan ondermeer
27,7 miljoen voor militaire voertuigen
bij de DAF te Eindhoven, 550,727 voor
loodkabel bij de N.K.F. te Delft, 212,607
voor kabel bij de Hollandse Draad- en
Kabelfabriek te Amsterdam, 175,600 voor
buitenbanden bij de General* Banden en
Rubber Mij. te Amsterdam, 410,600 voor
buitenbanden bij Goodrich te Den Haag
en 265,200 voor buitenbanden bij Vre-
destein te Enschede.
De gecombineerde resultatenrekening
buiten Indonesië van de Samenwerkende
Maatschappijen in de Amsterdamse Cul
tuur Associatie n.v. sluit vóór afschrijvin
gen en reserveringen met een voordelig
saldo van 429.723, aldus het jaarverslag
over 1957. Hieraan wordt toegevoegd de
onverdeelde winst 1956 ad 25.691. Op dit
bedrag zijn in mindering gebracht bijzon
dere lasten waaronder de kosten der amal
gamate, registratierechten voor de uit
gifte van nieuwe aandelen, afschrijvingen
op inventaris enzovoorts tot een bedrag
vaa 208.897. Hierna resteert een saldo
winst groot 246.517.
Voorgesteld wordt aan de reserve voor
afschrijving f 150.000 toe te voegen, aan
de reserve voor dubieuze vorderingen
30.000 en aan de reserve voor diverse be
langen en belastingen 66.517. Deze voor
stellen houden verband met de gebeurte
nissen in Indonesië. De onoverzichtelijke
situatie in dat land maant tot grote voor
zichtigheid, aldus het verslag. In tegen
stelling tot de omstreeks medio 1957 on
der voorbehoud uitgesproken verwachting
kan derhalve geen voorstel tot hervatting
van de dividendbetaling worden gedaan.
In haar algemeen overzicht brengt de
Advertentie
Geen land zo zonnig, of er valt
wel eens een buitje,"dus... neem
Uw Niagara mee: volkomen
waterdicht met gelaste naden,
licht in gewicht, makkelijk mee
te nemen.
U w garantie
voor een droge MêTé\
Een gecompliceerd lagedrukgebied, dat
zich gisteren bij de noordkust van Ierland
bevond, heeft zich de laatste 24 uur over
Engeland en de Noordzee uitgebreid. Sa
menhangend hiermee daalde de barome
ter in ons land ruim 15 millibaar. Het la
gedrukgebied gaat vergezeld van een om
vangrijke regenzone, die zich over ons
land, België, Noord- en Midden-Frankrijk
en een groot deel van West-Duitsland uit
strekt. In de afgelopen nacht viel er in
Nederland 4 tot 8 mm. regen. Op het mid
den van de oceaan komt nu een gebied
van hogedruk tot ontwikkeling. Tegelij
kertijd blijft boven het Europese vaste
land de barometer dalen. Als gevolg hier
van zal in onze omgeving de eerstkomen
de dagen in hoofdzaak polaire lucht wor
den aangevoerd. De temperatuur blijft
daarom beneden normaal. Morgen blijven
de fronten van het op de Noordzee gele
gen lagedrukgebied nog in de buurt van
ons land. Er zal daarom in het algemeen
nog veel bewolking zijn, terwijl er ook nog
wat regen of motregen kan vallen.
VVEERRAPPORTEN
Zaterdag 21 juni
Zon op 4.19 uur, onder 21.04 uur.
Maan op 9.13 uur, onder 23.16 uur.
24 juni
Maanstanden
10.44 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 21 juni
Hoog water 6.12 en 18.36 uur.
Laag water 1.47 en 14.08 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Temperaturen
buiten
M
6®
land maxima
van giste-
i E
a d
ren Binnenland heden
Cp
d
es
7 uur. Neerslag laatste
5
4)
4) #4
24 uur
St
c£
Den Helder
zwaar bew
zw
13
7
Ypenburg
geheel bew
wzw
13
4
Vlissingen
motregen
wzw
13
2
Eelde
geheel bew.
zzw
12
7
Twente
lichte regen
zzw
12
7
De Bilt
motregen
zw
12
4
Eindhoven
motregen
zw
13
4
Vlv. Z.-Limb.
motregen
zzw
14
3
Helsinki
regen
ozo
20
2
Stockholm
zwaar bew.
zw
18
1
Oslo
zwaar bew.
nw
15
1
Kopenhagen
regen
windst.
17
0,1
Aberdeen
licht bew.
n
13
2
Londen
motregen
w
19
6
Amsterdam
motregen
wzw
18
6
Brussel
regen
wzw
20
3
Luxemburg
regen
wzw
18
3
Parijs
regen
zw
21
12
Bordeaux
mist
windst.
26
0
Grenoble
zwaar bew.
windst.
27
0
Nice
onbewolkt
n
24
0
Berlijn
geheel bew.
zzzo
19
0
Frankfort
regen
zw
20
5
München
regen
zw
21
1
Zürich
zwaar bew.
ozo
25
8
Genève
zwaar bew.
zzw
26
0
Locarno
geheel bew.
windst.
26
0
Wenen
zwaar bew.
verand.
22
1
Innsbruck
regen
windst.
24
3
Rome
onbewolkt
windst.
29
0
Ajaccio
half bew.
no
9
0
Madrid
zwaar bew.
windst.
19
5
Mallorca
onbewolkt
windst.
27
0,2
Algiers
licht bew.
w
28
0
Advertentie
17. Kolonel Pulver was geweldig be
ledigd over de opmerkingen, die de Groot-
duivel van Tipu over zijn gezicht had ge
maakt. Maar na een blik op de gespierde
Oosterlingen, die dommelig met hum
scherpe sabels speelden, hield hij zich in.
Hij volgde dan ook gedwee, toen de Groot-
duivel hen wenkte om met hem mee te
gaan. In angstige spanning betraden zij
een vertrek, dat door een flakkerende
vlam verlicht werd. „Hé, kijk eens!!" fluis
terde Panda, daar staat de schietstoel
van ons vliegtuig!" De Grootduivel van
Tipu hoorde deze opmerking. „Ja", sprak
hij, „deze zonderlinge zetel, die zoveel
ontsteltenis onder mijn onwetende onder
danen heeft verwekt, lijkt me een ge
schikte troon voor een waardige duivel.
Ge moet me straks toch even de werking
ervan verklaren". Hij zette zich op de
stoel, nam zijn masker af en vervolgde:
„Er zijn trouwens nog enkele andere ver
klaringen, die ik van u wens te horen, al
vorens ik mijn krokodillen met u laat
voederen". Panda en zijn metgezellen von
den dit een onheilspellende opmerking.
Vooral dat laatste over die krokodillen!
directie in herinnering dat alle aandelen
Tiedeman en Van Kerchem n.v. met in
begrip van haar dochtervennootschappen,
zowel in als buiten Indonesië in het bezit
van de vennootschap zijn. Het belang in
Michiels-Arnold n.v. bedroeg bij het af
sluiten van het verslag ruim 97 percent
van het geplaatste en volgestorte kapitaal
dier vennootschap. In december zijn de
kantoren in Djakarta, Bandung en Sura-
baja der samenwerkende venootschappen
onder beheer gesteld. Hetzelfde geldt
voor het merendeel der ondernemingen
onder directie en vertegenwoordiging van
Tiedeman en Van Kerchem (Indonesië)
n.v.
Over Het buitenland zegt het verslag
dat het belang van Michiels-Arnold n.v.
in Ethiopië werd afgewikkeld. Tegensla
gen bleven de Ceylon Sugar Plantations
ltd., in welke jonge vennootschap de groep
een klein belang heeft, niet bespaard. Het
volume der commissie en handelszaken
in Nederland was niet onbevredigend, de
resultaten evenmin. De vermogenssitua
tie van de vennootschap laat zich per ein
de 1957, uitgedrukt in percenten van het
geplaatst en volgestort kapitaal ad 2,5
miljoen, en met inachtneming van de ge
vormde reserve, resumeren als volgt: ge
ïnvesteerd in Indonesië ongeveer 32 per
cent, in het overige buitenland bijna 6 per
cent, terwijl 62 percent in het Nederlands
bedrijf emplooi vindt. Sedert de aanvang
van 1958 valt het accent der activiteiten
meer o^, handels- dan op commissiezaken.
Het omzetcijfer van het eerste kwartaal
was, in vergelijking met dat van het vo
rige jaar, lager, tengevolge van het nage
noeg tot stilstand komen van de export
zaken naar Indonesië. De vermindering
kon vrijwel worden goedgemaakt door het
accres der handelszaken.
Krappe ultimo verwacht
Waarschijnlijk in verband met de heden
te houden inschrijving op schatkistpapier
heeft de Nederlandsche Bank de betreffen
de bankinstellingen vandaag medegedeeld,
dat het kasreservepercentage met ingang
van de nieuwe periode op 22 juni a.s. zal
worden verhoogd van 7 percent tot 8 per
cent.
Dit percentage werd op 22 mei verhoogd
van 6 tot 7 percent. Hierdoor zullen de
banken ongeveer 50 miljoen meer bij de
Nederlandsche Bank moeten aanhouden.
Gemiddeld zal hun saldo 400 miljoen
moeten bedragen. Geldkringen verwachten
van deze maatregel een druk op de boven
vermelde inschrijving, waarvan de storting
op 23 dezer moet plaatsvinden. Pas op 25
juni a.s. vervallen er weer schatkistpro
messen tot een bedrag van ongeveer 60
miljoen. Men acht een krappe ultimo niet
uitgesloten.
Industrie Lohuizen
In aansluiting op de mededelingen in de ge
houden jaarvergadering en onder verwijzing naai
de inhoud van het jaarverslag, deelt de directie
van de n.v. Industrie v.h. Van Lohuizen en Co.
te Vaassen mede, dat de onderneming in de ach
ter haar liggende periode een dieptepunt heef;
moeten passeren met de daaraan verbonden on-
derbezettingsverschillen. De in de publikaties ge
noemde vooruitzichten dienen dan ook gezien te
worden in het kader van een- langzaam optre
dende verbetering in de bezetting van het bedrijf.
De Britse boterinvoer
De Britse minister van Handel sir David Eccles
heeft in het Lagerhuis meegedeeld, dat zijn re
gering heeft besloten geen nieuwe invoerrechten
te heffen op de in te voeren boter. Sir David
Eccles zei, dat de regering tot deze beslissing was
gekomen, nadat de regeringen van Zweden, Fin
land en Ierland hadden beloofd de subsidies op
boter die naar Engeland wordt geëxporteerd af
te schaffen. (UPI1
„Caltex Eindhoven"
Op de werf van de „Hitachi Shipbuilding and
Engineering Company", Innoshima, Japan, is het
32.000 ton metende turbine tankschip „Caltex
Eindhoven" te water gelaten door mevrouw J. M.
Voss, echtgenote van de president-directeur van
Caltex in Japan. Dit is het vierentwintigste schip,
dat voor rekening van de Caltex sinds 1950 te
water wordt gelaten.
(Voor de beurs zie pagina 4)
Advertentie
LASTEX. vanaf 20.95
2-delig, vanaf 12.95
GIERSTRAAT 59 - TEL. 21346 - HAARLEM
Afgewezen. Een Russisch gerechtshof
heeft een Israëlische eis tot schadever
goeding van 2.400.000 dollar, voor een
oliecontract, dat tijdens de Suez-crisis
geannuleerd werd, van de hand gewe
zen. De eis was ingediend door een Is
raëlische beleggingsmaatschappij, die
in 1956 een contract sloot voor de in
voer van Russische olie.
Tegen. De Franse afgevaardigde Isorni,
heeft meegedeeld, dat generaal De
Gaulle geweigerd heeft verlof te geven
tot een militaire begrafenis in Verdun
van maarschalk Pétain, de voornaam
ste collaborateur in oorlogstijd met de
Duitsers. Pétain is begraven op het
„Ile d'Yeu", een eenzaam Atlantisch
eiland, waar hij in 1951 in de gevange
nis stierf.
Afweer. Het Amerikaanse departement
van Defensie heeft opdracht gegeven
tot de aanleg van een nieuw radar-sys
teem, dat in staat zal zijn alle gelan
ceerde aardsatellieten op te sporen, on
geacht of deze voorwerpen radiosei-
nen zenden of niet. Het nieuwe sys
teem zal bescherming bieden tegen li
chamen tot op 1800 kilometer hoogte.
Marx-ballade. Een groep Oostduitse
schrijvers en componisten heeft een
ballade voor koor en orkest, gewijd
aan „Karl Marx, de man die de wereld
veranderde," gemaakt ter ere van het
vijfde congres van de communistische
partij, aldus meldt het Oostduitse pers
bureau ADN.
Praatrecord. Mevrouw Alice Wethington
heeft bij de „praatwedstrijd" te Dur
ham in de Amerikaanse staat Noord-
Carolina alle records geslagen en 73
uur en drie minuten achtereen gepraat
Geweigerd. De regisseur van de televisie
show „I've got a secret" van Columbia
Broadcasting System Papirofsky heeft
geweigerd te antwoorden op de vraag
van de commissie voor on-amerikaanse
activiteiten, of hij lid was geweest van
de communistische partij. De C.B.S.
heeft hem daarop ontslagen. De gast-
dirigent Arthur Lief, die ook geweigerd
heeft te antwoorden op dezelfde vraag
van dezelfde commissie zal niet de lei
ding hebben over het orkest, als het
Russische Moiseyevballet zondagavond
voor de C.B.S. optreedt.
Schoon. De proef met de „schone" wa
terstofbom, waarvoor buitenlanders als
waarnemers zijn uitgenodigd, zal in
augustus, indien het weer gunstig is op
de 22ste, op Eniwetok in de Stille Oceaan
worden genomen zo is officieel te Wash
ington meegedeeld.
Mijnongeluk. Ten gevolge van een ontplof
fing werden in een mijn bij Pendleton,
in de omgeving van Manchester, op
275 meter diepte dertien mijnwerkers
opgesloten. Een van hen werd door val
lend gesteente gedood. De twaalf over
levenden. van wie er 3 ernstig gewond
zijn, zijn in veiligheid gebracht.
Resten. Bij Xanten aan de Rijn worden
onder auspiciën van het museum van
Rijnland door duikers onderzoekingen
gedaan naar resten van een legerplaats
van een Romeins legioen, die daar in
de tweede of derde eeuw na Christus
geweest moet zijn. Men meent dat dit
kamp werd ingericht nadat de leger
plaats van het legioen op de Fürsten-
berg bij Xanten door de Batavieren
was verwoest.
Akkoord. De Sovjet-Unie en Polen hebben
een aanvullend akkoord getekend in
zake de Sovjet-troepen die in Polen zijn
gelegerd, zo meldt het Sovjet-persbu
reau Tass. Het akkoord regelt de voor
waarden waaronder Russische militai
ren in Polen onroerende goederen kun
nen bezitten en gebruik kunnen maken
van openbare vervoermiddelen en
handels- en bouwfaciliteiten. Tevens
regelt het akkoord douanefaciliteiten
voor Russische militairen die van en
naar Polen reizen.
Downingstreet. Downingstreet 10, sinds
1781 de Londense residentie van vrij
wel alle Britse premiers, moet volledig
en onverwijld worden gerestaureerd.
Een regeringscommissie heeft bevon
den dat het pand verkeerd is gecon
strueerd en een aanzienlijk gevaar
voor brand oplevert. Van Downing
street 11, waar de minister van Finan
ciën woont, wordt hetzelfde gezegd. De
twee huizen en het huis nr. 12 zijn de
enig overgeblevene van een reeks wo
ningen die aan het einde van de zeven
tiende eeuw zijn gebouwd.
Mogelijkheid. Indien de huidige ontwikke
ling zich voortzet is het niet uitgesloten
dat wij met Joegoslavië gaan praten"
zo heeft bondskanselier Adenauer ver
klaard in antwoord op een vraag over
een mogelijk herstel van de diplomatie
ke betrekkingen tussen beide landen,
die sedert oktober 1957 door West-
Duitsland waren verbroken wegens Ti
to's erkenning van Oost-Duitsland.
WANNEER we over zeldzame aarden
spreken, is het eigenlijk niet billijk u al
tijd maar weer de namen te onthouden van
de elementen waarover het hier eigenlijk
gaat. De reden van dc~c geheimhouding
heeft tot nu toe gestoeld op het feit dat
weinigen van u ooit één van de vijftien
namen hebt horen noemen, die we thans
gaan opsommen. Zie hier dan het rijtje
elementen dat tot de zeldzame aarden
wordt gereke lanthanium,
cerium, praeseodymium, neo-
dymium, illunium of floren-
tium, samarium, europeium,
gadolinium, terbium, dyspro
sium, holmium, erbium, thu
lium, ytterbium en cassio
peium (of lutecium). Het ele- V.
ment dat als illinium of flo-
rentium te boek staat, dankt zijn dubbele
doopnaam, aan het feit dat die stof in 1926
van twee zijden werd aangekondigd. Dat
was vooral voor leken een wel wat over
bodige vreugde, want achteraf is gebleken,
dat dit element in de natuur helemaal niet
voorkomt en uitsluitend kunstmatig kan
worden vervaardigd. De resterende veer
tien zeldzame aarden komen gelukkig wél
voor, maar veel betekenis in het dagelijks
leven hebben zij niet, zodat bijkans ieder
een de namen van deze elementen ogen
blikkelijk mag vergeten. Dit ter voor
koming van overbelasting van het toch
al zo moede hoofd. Maar terzake. Afgaan
de op de volslagen onbekende namen en
enige waarde hechtend aan de term „zeld
zame aarden", zouden we mogen verwach
ten dat vrijwel geen van deze veertien
elementen in grotere hoeveelheden dan
enkele kilo's op aarde aangetroffen kun
nen worden. Dat zou een fatale vergissing
zijn. Vooral cerium is vrij verbreid. Wan
neer we u vertellen, dat het minder zeld-
zaarn is dan beryllium, zal die mededeling
u nog weinig zeggen. Maar voegen we er
bij, dat cerium vijf maal zo veelvuldig
voorkomt als zink en dat zelfs koper een
zeldzamer metaal is dan deze „zeldzame
aarde", dan menen we toch duidelijk in
het licht te hebben gesteld, dat cerium
een vrij veelvuldig voorkomend metaal is.
Vroeger had dit metaal enige betekenis bij
de vervaardiging van gloeikousjes voor de
gaslampen, maar sinds deze
toepassingsmogelijkheid ver
dwenen is kan het alleen nog
gebruikt worden voor de
pyrofore ijzerceriumlegerin-
gen, dus voor de vuursteentjes
van sigarenaanstekers. Ver
der zijn eer iumv er bindingen
van enig belang in de pan-
glasindustrie, bij het maken
doet -t cero-oxalaat
J
nen- en
van blitzlicht en
merkwaardigerwijs dienst als geneesmid
del tegen de gevolgen van zeeziekte. Hoe
het ook zij, niemand behoeft, afgaande op
de naam „zeldzame aarde" een bril op te
zetten of zich speurderskwaliteiten aan te
meten om een ongedachte vondst te be-
iverkstelligen, want het monazietzand in
Brazilië bevat grote hoeveelheden cerium,
dat er zonder al te veel moeite uit ver
wijderd kan worden. Met de andere zeld
zame aarden gaat dat moeilijker, want
na vijf jaar werken is men er bijvoor
beeld pas in geslaagd uit een pond van dit
zand 0,3 gram europeium te voorschijn te
toveren.
Over toveren gesproken, wist u dat er
verscheidene koninklijke goochelaars zijn
geweest?
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden).
H. Pétillon
