Londen huiverig voor avontuur a la Suez in Libanon Gomoelka's partij keurt executie van Nagy af OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Verzoening door terugkeer naar neutrale politiek HET WEER President Coty zou dit jaar aftreden Rem op afbetaling thans losser Koning Olav V ingewijd MORRIS *tj(ifo)ret/o//6ts[// Brussel eerste kandidaat als „hoofdstad" van Europa Belgrado stelt in nota aan Boedapest het verraadvan Kadar aan de kaak Nasser naar Tito Plaatselijk buien Het woord is aan Schuman dringt er bij de ministers op aan een besluit te nemen, al is het maar voorlopig Veronderstellingen over de vijfde republiek GAAT U VERHUIZEN? Percentages voor eerste betaling verlaagd Velsen tegen IJmondraad 72e JAARGANG No 291 DINSDAG 24 JUNI 1958 303e JAARGANG No 139 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 gj pf ij ij Pi 8 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. I 1 H I Verschijnt dagelijks béh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- i li C Jl Ij I lil ^1) 1 J C. il l Jl lL Jl i IL J IL Ji Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 bSb A iJL sin JL fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Ter herdenking van het 150 jarig be staan van het Rijksmuseum te Amster dam wordt zaterdag een tentoonstel ling geopend, die is gewijd aan de „Middeleeuwse kunst der noordelijke Nederlanden". Men richt de expositie thans in. Op de voorgrond het bijna 3 meter hoge drieluikaltaarstuk uit het Bernard Castle Museum in Engeland, voorstellende de „Maagd der maag den", geschilderd door een onbekende Delftse meester- xemburg, besluiten de huidige toestand CAIRO (Reuter) De president van de Verenigde Arabische Republiek, Nasser, zal zaterdag vertrekken voor een bezoek aan Joegoslavië op uitnodiging van presi dent Tito, aldus is maandag te Cairo be kendgemaakt. (UPI) Ten tijde van het bezoek van de •Egyptische president aan Moskou werd in diplomatieke kringen gespeculeerd op mogelijke „bemiddeling" van Nasser tussen de Sovjet-Unie en Joegoslavië. Doch sindsdien zijn de betrekkingen tussen beide landen aanzienlijk verslechterd. Overigens achten diplomatieke waar nemers in de Egyptische hoofdstad het van het grootste belang, dat president Nasser een bezoek aan Joegoslavië brengt nu dit land door de communistische wereld vrij wel is „geëxcommuniceerd". Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOL5TR. -48 A' DAM 'TEL. 71 7162 FALCON REGENJASSEN (Van onze correspondent te Londen) De crisis in Libanon heeft in politieke kringen te Londen ongerustheid over een tweede Suez gewekt, dat volgens de overheersende mening eveneens ge doemd is op een mislukking uit te lopen. De verwachte vernedering zou dan nog groter zijn. Het hoofdargument is, dat in Libanon voornamelijk sprake is van een binnenlandse opstand door een oppositie, die weinig democratischer zou zijn dan de regering. Hoewel de opstandelingen steun van buitenaf ontvangen, lijken zij niet geneigd Libanon over te leveren aan Nasser's Verenigde Arabische Republiek. Een westelijke interventie zou echter de rebellen volkomen in Nasser's armen drijven. De oorzaak van de moeilijkheden is volgens deskundige waar nemers, dat de regering van Sjamoen het Westen veel inniger heeft omhelsd dan de bevolking kan aanzien. Een verzoening tussen de strijdende partijen zou alleen mogelijk zijn door de terugkeer naar een neutrale politiek. Hulp van het Westen zou tot een onverzoenlijke kloof in Libanon leiden.. Geallieerde inmenging zou bovendien waarschijnlijk een volledige bezetting no dig maken. Afsluiting van de Syrische grens zou aan de situatie weinig verande ren, omdat het land al vol zit met wapens Een ingrijpen van Groot-Brittannië en de Verenigde Staten zou vrijwel zeker met guerilla-optreden tegen Britten en Britse bezittingen in alle Arabische landen wor den beantwoord. Bovendien zou de via Syrië komende olie ophouden naar de mon- WARSCHAU (Reuter) Het centrale comité van de Poolse communistische partij heeft in een circulaire aan plaatselijke party-organisaties zün afkeuring te kennen gegeven over de terechtstellingen in Hon garije, aldus verluidt te Warschau. In de boodschap handhaaft men het standpunt dat Nagy in de crisis van 1956 politiek faalde, maar toch geen contra revolutionair is. Met name critiseert men Nagy's besluit om Hongarije uit het pact van Warschau te laten treden. Het besluit om Nagy ter dood te brengen, was een vol komen verrassing voor de Poolse leiders. Deze officiële Poolse standpuntbepaling is in tegenstelling met de veroordeling van Nagy door de andere communistische lan den. Waarnemers zien in de vriendelijke woor den die het Russische partijblad Kommu- nist dezer dagen aan de strijd van de Poolse leiders tegen het „revisionisme" wijdde, een klop op de schouder voor Go- moelka, waardoor deze een mogelijke brandmerking als „revisionist" bij een Poolse reactie op de Hongaarse terechtstel lingen zal ontgaan. Men meent ook, dat Gomoelka's positie in de Poolse partij thans „sterker is dan ooit", omdat de invloed van Verwachting tot morgenavond: Wisselend bewolkt met later weer plaatselijke buien, hier en daar met onweer. Matige, af en toe krachtige wind tussen zuid en west. Ongeveer dezelfde tem peraturen als vandaag. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN PAGINA'S de „stalinisten" sinds de herfst van 1956 nog niet zo gering is geweest als thans. BELGRADO (Reuter) Joegoslavië heeft te Boedapest geprotesteerd tegen verkla ringen van het Hongaarse ministerie van Justitie met het oog op de terechtstelling van Nagy en zijn medestanders. In de protestnota wordt gezegd dat de Hongaarse regering „zeer goed weet, dat Nagy c.s. zich gedurende hun verblijf in de Joegosla vische ambassade onmogelijk met Hon gaarse opstandelingen in verbinding heb ben kunnen stellen". De Joegoslavische ambassade is gedurende de tijd, dat Nagy c.s. zich daar bevonden, onafgebroken en op de meest scherpe wijze bewaakt door Russische militairen en personeel van de Hongaarse staatsveiligheidsdienst, aldus de nota. Joegoslavië stelt dat het doel van de Hongaarse bekendmaking over het „proces" dat aan de terechtstelling van Nagy c.s. vooraf is gegaan, is „de campagne, die het Sovjetblok tegen Joegoslavië voert, te ver scherpen en te rechtvaardigen." „Om dit te bereiken worden de meest duistere metho den, die ook in het recente verleden dooi de Sovjet-Unie werden toegepast, opnieuw aangewend, hetgeen op bijzonder ernstige wijze afbreuk heeft gedaan aan de Joego- slavisch-Hongaarse betrekkingen," aldus de protestnota. In de nota wordt verder gesteld dat de Hongaarse regering de overeenkomst met Joegoslavië over het aan Nagy c.s. ver leende vrijgeleide „op onherstelbare wijze heeft geschonden, ondanks de verzekerin gen van de autoriteiten te Boedapest, dat Nagy c.s. niet verantwoordelijk zouden worden gesteld voor hun politieke daden in het verleden". „De Joegoslavische regering verklaart openlijk te twijfelen aan de juistheid en oprechtheid van de gehele, jegens Nagy c.s. uitgebrachte tenlastelegging. Dezelfde twijfel bestaat, en op goede gronden, jegens de omstandigheden, waaronder het proces werd gehouden en jegens het proces zelf." „Het is duidelijk," vervolgt de nota, „dat het feit, dat Nagy c.s. na een geheim proces werden veroordeeld, het de autoriteiten te Boedapest mogelijk heeft gemaakt beschul digingen van allerlei aard in elkander te dingen van de buisleidingen te vloeien Een gewapende tussenkomst van Britten en Amerikanen zou het voor Irak en Jor danië onmogelijk maken aan Sjamoen's zijde te blijven. Hierop lijkt op het ogen blik de Britse hoop gevestigd te zijn. De komst naar Londen van generaal Noeri El Said, Iraks premier, de „wijze man van het Nabije Oosten" is daarom van het hoogste belang bij het zoeken van een uitweg uit de crisis. Gezien de houding in dit conflict van Irak en Jordanië, wordt een tweede Suez onmogelijk geacht. Beweerd wordt dat het bezoek aan Lon den van Noeri El Said een zuiver parti culier karakter draagt. Het zou niet het gevolg zijn van een plotselinge verergering van de toestand in Libanon. Zijn koms? was al veertien dagen geregeld. Noeri komt elk jaar naar Londen om zich medisch te laten onderzoeken. Hij zou volgens de „Times" van plan zijn in Londen te blijven tot na de bijeenkomst van de raad van het Bagdad-pact, die op 8 juli in Londen be gint en waarop hij de delegatie van Irak zal leiden. Volgens andere bronnen zou zijn bezoek slechts tien dagen duren. Noeri verklaarde bij aankomst, dat de toestand in Libanon zeer ernstig is. Hij ontkende echter dat hij politieke consul taties zou houden. Men neemt echter aan, dat hij zij het onofficieel politieke gesprekken zal voeren. De Britse regering acht de inlichtingen over de toestand in het Nabije Oosten en de rol van Irak, die Noeri uit de eerste hand kan geven, zeer belangrijk. De kansen van actief ingrijpen door de Arabische Unie (Irak en Jorda nië) om Libanon te helpen worden in Lon den op het ogenblik gering geacht. De urne heeft geen gemeenschappelijke grenzen mei Libanon. In de Suez-actie vormden de Arabische landen met anderen een gesloten front tegen Britten en Fransen. In de tegenwoor dige toestand moet echter rekening wor den gehouden met een Arabische hulpactie ten behoeve van Sjamoen, gericht tegen Syrië. Irak heeft duidelijk te verstaan gegeven, dat het geen verder opdringen van Syrië duldt. Het heeft Beiroet voorge steld een wederzijds bijstandsverdrag ti sluiten tegen een gecombineerde aanval van Nasser en het communisme. In Londen hecht rrjen grote betekenis aan de onrust in Noord-Svrië, waar onlangs een aantal Eyptische officieren is gedood of gewond. Veelbetekenend is ook het her haalde uitstel van Nasser's, sinds begu, juni voorgenomen, bezoek aan Syrië. NEW YORK (Reuter) Volgens de „New York Times" heeft president Nas ser van de Verenigde Arabische Republiek zicht, in antwoord op een dringend verzoek van Hammarskjoeld, bereid verklaard zijn invloed bü de Libanese opstande lingen aan te wenden om mee te helpen bij een regeling van het conflict. De president zou echter als voorwaarde hebben gesteld dat „men er van uitgaat dat de V.A.R. in het geschi in Libanon geen partij is". NIEUW DELHI (Reuter) De ambassa deur van de Verenigde Arabische Repu bliek in India heeft gezegd, dat zijn re gering niet zal toestaan, dat UNO-waarne- mers in Libanon zich aan de Syrische kant van de grens ophouden. De V.A.R zou ook bezwaar maken tegen het legeren van een UNO-strijdmacht in Libanon zetten. Hetzelfde is gebeurd bij de berech ting van de voormalige Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Laszlo Rajk, die in 1949 wegens hoogverraad werd terecht gesteld. Doch later, toen er reeds veel on schuldig bloed was gevloeid, werd de nage dachtenis van Rajk in ere hersteld," aldus de nota. (De Hongaarse regei'ing liet het lijk van Rajk in 1956 opgraven en, tijdens een staatsbegrafenis, opnieuw ter aarde be stellen, waarbij in officiële toespraken werd gezegd dat Rajk,'als „held van het communisme", ten prooi was gevallen aan uitbrengers van valse aanklachten.) De nota vervolgt: De Hongaarse regering heeft, in een nota van december 1956, na drukkelijk verklaard dat het feit, dat Nagy c.s. niet naar hun woningen in Boedapest waren teruggekeerd, „slechts van secun daire betekenis is en een uitsluitend tech nisch vraagstuk vormt". In dezelfde nota President Nasser van de Verenigde Republiek en secretaris-generaal van de UNO Dag Hammarskjoeld gefoto grafeerd tijdens hun ontmoeting in Cairo. Zij bespraken de toestand in het Nabije Oosten, die, als men op de ge laatsuitdrukking kan afgaan, de heer Nasser minder reden tot ongerustheid geeft dan de heer Hammarskjoeld. gaf de Hongaarse regering de verzekering dat zij „bereid is de persoonlijke veiligheid van de betrokkenen te verzekeren" en zij legde er de nadruk op dat het „niet in de bedoeling ligt hen te straffen voor in het verleden bedreven politieke handelingen". „Het is dus volkomen duidelijk dat de Hongaarse regering voor haar volk en voor de openbare mening in de gehele wereld, de volledige verantwoordelijkheid draagt voor hetgeen hieruit, kan voortvloeien", al dus de Joegoslavische protestnota. Samuel Johnson Patriottisme is de laatste toevlucht van een schurk. STRAATSBURG (ANP). Brussel is zegevierend uit de stemmingen in het Europese parlement over de zetel der Europese instellingen te voorschijn geko men, met Straatsburg op de tweede plaats en Milaan als nummer drie. Nadat bij een eerste stemming van de tien steden, die zich kandidaat hadden gesteld, er vijf wa ren afgevallen (Parys, Chantilly, Turijn, Monza en Stresa), was de uitslag van de tweede stemmingsronde: Brussel 170 pun ten, Straatsburg 161, Milaan 155, Nice 153 en Luxemburg 99. Dit betekent dus, dat het parlement Brussel, Straatsburg en Milaan aan de ministers van de Europese gemeenschappen voorstelt als de meest geschikte plaatsen voor vestiging van alle Europese organen. Helaas dreigt een „boos gerucht" de vreugde in het Brusselse kamp te verstoren. De ministers zouden op aandringen van Frankrijk, en ook Lu- nog ruim drie jaar, namelijk tot aan het einde Van de overgangsperiode, te hand haven. Dat zou betekenen, dat het parlement voorlopig in Straatsburg blijft vergaderen, dat de Gemeenschap voor Kolen en Staal in Luxemburg blijft en de Economsche Gemeenschai en de Euratoom in Brussel. Dit geeft de Belgen de troost, dat men na de overgangsperiode, mede gezien het ad vies van het parlement, toch moeilijk de EEG en Euratoomorganen uit Brussel zal kunnen weghalen. De Franse voorzitter van het Europese parlement, Robert Schu man, verklaarde na de uitslag, dat de Europese organisaties nu spoedig hun definitieve plaats moeten krijgen, zodat zij goed kunnen functioneren. Hallstein, de voorzitter van de commissie der EEG, zal niet als een nomade heen en weer kunnen trekken tussen Brussel en Luxemburg zo zei hij. De ministers mogen het goede functioneren van de Europèse instellingen niet schaden en de onzekerheid over de zetel laten bestaan. Als de ministers geen unanimiteit voor een stad kunnen op brengen, moeten zij desnoods een voor lopige regeling treffen, maar zij moeten een besluit nemen. Aldus Schuman. Bij de stemmingen hebben de Nederlandse af gevaardigden overwegend op Brussel ge stemd, twee of drie spraken zich voor Parijs uit. De Belgen waren voor Brussel, de Luxemburgers voor Luxemburg en de Italianen voor Milaan. De Duitsers waren verdeeld tussen Straatsburg en Brussel. De Fransen waren aanvankelijk verdeeld over Straatsburg en Parijs, later tussen Straatsburg en Nice. De journalisten die de vergadering van het parlement bijwonen hebben een eigen stemming georganiseerd, waarbij Brussel met 65 punten als eerste uit de bus kwam, tweede werd Parijs met 60 en derde Nice met 51 punten. Het reglement Het parlement heeft tussen de stem mingen door, een verslag over zijn regle ment besproken en dat reglement goed gekeurd. Het parlement zal zeker twee maal per jaar bijeenkomen. Er zullen jaar lijks twee gewone zittingen worden ge houden, een, die op de tweede dinsdag in mei begint en een beginnend op de derde dinsdag in oktober. Deze zittingen zullen in delen uiteenvallen. De kosten Het parlement gaat de drie gemeen schappen dit jaar ongeveer tien miljoen gulden kosten, volgend jaar ongeveer veer tien, waarvan ruim anderhalf miljoen voor reiskosten en vergoedingen van de 142 af gevaardigden. Het aantal ambtenaren van het secretariaat van het parlement stelt het verslag op 317 voor volgend jaar, voor dit jaar op 284. Op de avondvergadering werd een rap port besproken, waarin gewezen wordt op de dringende noodzaak tot technisch on derzoek voor de kolen- en staalindustrie .De produktiviteit van de kolenindustrie moet verhoogd worden en de produktie- kosten door vergaande mechanisatie ver laagd worden. Er wordt een documentatie- bureau voorgesteld, dat alle wetenschap pelijke publikaties uitgeeft, die elders ver schijnen. Nadat een verslag over de coördinatie van de drie Europese gemeenschappen was ingeleid, werd de vergadering tot heden verdaagd. Van onze correspondent in Parijs De discretie, waarin zich de voorberei dingen voltrekken van de opstelling der grondwet voor de vijfde republiek, heeft de sluizen voor politieke veronderstellin gen over de staatkundige toekomst van Frankrijk wijd geopend. Temidden van de baaierd van voorstellingen is een ding niettemin zeker, en wel dat onder de vijf de republiek het staatshoofd zijn bevoegd heden aanzienlijk zal zien stijgen. Nauwe lijks minder twijfelachtig lijkt het daarom dat de tegenwoordige president der repu bliek, René Coty, de dagen, die hij nog in het Elyssée vertoeven zal, wel mag af tellen. Monsieur Coty heeft de rol van „tradi tionele president", wiens taken voorname lijk op het representatieve vlak zijn ge legen, uitstekend gespeeld. Voor de functie van „regerend staatshoofd", waarin ver moedelijk onder de vijfde republiek zal worden voorzien, bezit de heer Coty, zo neemt men in Parijs algemeen aan, echter noch de ambities, noch het zij met alle respect gezegd de vereiste kwaliteiten. Zodra eind september, of begin oktober, het Franse volk door middel van het refe rendum zijn fiat aan De Gaulle's nieuwe grondwet zal hebben gegeven, zullen er verkiezingen worden uitgeschreven voor de nieuwe organen van de republiek en tevens voor de opvolger van president Coty. Aangezien monsieur Coty nog tot 1960 als president zou fungeren, zal hij dus twee jaar inboeten op zijn officiële septe- naat. Tijdens de laatste twee maanden van dit jaar zouden eveneens de leden kunnen worden gekozen voor een nieuwe Nationale Vergadering en voor de „Grote Senaat", waarin de twee huidige Raden der Repu bliek en der Franse Unie, alsmede de economische raad, zouden worden opgelost. Advertentie Wij garanderen u een goede verhuizing, uitgevoerd door vakkundig personeel. Vraag eens inlichtingen. F. DAM1AANS EN ZN. Zijlvest 41 - Haarlem - Tel. 12456-14155-52514 De huidige ontspanning in het economi sche leven is de aanleiding tot de wijzi ging van de totdusver bestaande voor schriften. De percentages voor de ver plichte eerste betaling worden als volgt verlaagd: Voor personenauto's van 35 tot 25, voor motorrijwielen en scooters van 35 tot 25 voor bromfietsen van 30 tot 15 en voor ra dio's en televisie-ontvangtoestellen, gram mofoons, platenspelers, accordeons, koel kasten, haarden, kachels, elektrische- en gasfornuizen, warmwaterapparaten, was machines, centrifuges en rijwielen van 20 tot 15 percent. Voor de overige artikelen, zoals stofzui gers, naaimachines, meubelen, kleding en woningtextiel, in het algemeen artikelen die in eerste instantie voor huishoudelijk gebruik kunnen worden bestemd, blijft het aanbetalingspercentage 15 percent. De maximum termijn, waarbinnen de goede ren moeten worden afbetaald, is voor al le goederen ongewijzigd gebleven. De ter mijn is afhankelijk van de aard van de goederen en is bijvoorbeeld voor perso nenauto's 24 maanden, voor kleding en huishoudtextiel 12 maanden en voor alle overige goederen 18 maanden. Het gemeentebestuur van Velsen heeft zich in een nota aan de Velsense raad uitgesproken tegen- de IJmondraad. Op pagina 8 treft de lezer de motivering van het standpunt van het Velsense college van B. en W. aan. DRONTHEIM (NTB) In de Middel eeuwse Nidaroskathedraal te Drontheim, het Noorse nationale heiligdom, is Olav V gisteren ingezegend als koning van Noor wegen, op de dag of 52 jaar na de kroning van zijn vader, Haakon VII en koningin Maud in dezelfde kerk. De inwijding werd verricht door Bisschop Arne Fjellbu, die terwijl de koning voor hem knielde zijn hand op diens hoofd legde en een gebed uitsprak voor koning Olav en land en volk van Noorwegen. De plechtigheid werd door 2300 personen bijgewoond. Daarbij waren kroonprins Harald, de prinsessen Ragnhild en Astrid en de echtgenoot van prinses Ragnhild, de reder Lorentzen, de minister president en leden van de regering. Offi cieren van de vier onderdelen van de Noorse strijdkrachten: landmacht, marine, luchtmacht en binnenlandse strijdkrach ten, bewaakten in de kerk de kroonjuwe len. In het voornaamste koor van de kerk waren opgesteld de rijksstandaard en de koninklijke standaard, die de koning in de oorlog heeft meegenomen naar Engeland en die op zijn schip gehesen was, toen hij in 1945 terugkeerde. De verplichte minimum eerste betaling bij aankopen op afbetaling is met ingang van morgen voor een groot aantal goede ren verlaagd. De nieuwe aanbetalingsper centages zijn vastgelegd in de wijziging van de Afbetalingsbeschikking 1956, die eveneens morgen van kracht wordt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1