Libanon niet meer eiland van vrede in de stormhoek van Nabije Oosten Dramatische spanning in afwachtend Libanon De Gaulle ontving Paul-Henri Spaak Zonder buitenlands ingrijpen lijkt een oplossing onmogelijk ^"Hoe is het ontstaan?^ Van dag tot dag raatótoel WOENSDAG 25 JUNI 1958 3 De IJinomd Rectificatie Russisch smaldeel door het Kattegat uitgevaren Vier onderzeeboten naar de Middellandse Zee? Derde Spoetnik te zien; derde Explorer vergaat Nescafé is niet te evenaren: in de kop geeft Nescafé de lekkerste koffie! Dat bewijzen geur, kleur en bovenal... smaak! 's Werelds meest favoriete Instant Coffee! Normaal Coffeïnevrij Espresso De aanleiding Moskou waarschuwt tegen interventie! Hammarskjoeld weer in Beiroet 0p do. Gaat u met vakantie? Dit woord: SCHEUTIG Na het negatieve besluit van Velsens gemeenteraad over de instelling van een regionaal lichaam in de IJmond de zoge naamde „IJmond-raad", die het op vrij willige leest geschoeide IJmond-adviescol- lege zou moeten opvolgen zijn thans de kansen van minister Struycken's wetsont werp over de IJmond-constellatie in de Staten-Generaal naar veler oordeel wel zeer gedaald: de meeste Kamerleden im mers wilden het er kennelijk op laten aan komen, wat de belangrijkste IJmond- partner over deze voor Nederland gloed nieuwe bestuursvorm zou zeggen, alvorens hun stem over dit netelige probleem te be palen. Het is een bijna unaniem „neen" gewor den in Velsens raad, die het prijsgeven van de gemeentelijke autonomie op belang rijke sociografische kwesties een te hoge tol achtte voor de samenwerking in de IJmond, welke op dit moment helaas zo ver te zoeken is. Dat er in deze situatie stemmen opgin gen om de drie gemeenten Velsen, Bever wijk en Heemskerk dan maar bijeen te voegen, was begrijpelijk, maar dat andere meningen deze oplossing voor een mon strum uitkreten, is evenzeer te billijken. Een contra-prestatie kon de Velsense raad echter vannacht niet leveren: een alterna tief voor de afwijzing, die met klem van redenen en kracht van argumenten werd omgeven, was er niet. Althans nóg niet. Men wil nu algemeen maar liever even af wachten tot de wolken zijn opgetrokken. En dan? Misschien toch nog een samenvoeging van Beverwijk met Heemskerk in het Noordelijke IJmondgebied, waar de moge lijkheid tot een nieuwe city plotseling werd afgeremd door het verrijzen van woonblokken in Heemskerk? De deur staat nog altijd open. Maar laat Den Haag dan eens wat meer ter plaatse gaan proberen wat oud zeer uit de weg te ruimen en zich nog meer dan voorheen in de plaatselijke problemen verdiepen. De door de regering uitgelokte uitspraak over haar IJmond-raad-plan is nu in ieder geval duidelijk gegeven. Doch even duidelijk lijkt ons tot uiting te zijn gekomen, dat het IJmond-gebied en met name de daarin beslotenliggende ge meenten doordrongen zijn van de nood zaak, te komen tot een coördinatie en or dening. Er is een heldere visie op de pro blemen van dit gebied nodig, om deze or dening te formuleren in een plan. Dat er een plan verlangd wordt, is ook door de afwijzing van het huidige wetsontwerp niet ontkend. Uit nationaal standpunt dringt zich dien tengevolge toch weer de vraag naar voren evenals dat het geval was bij de afwij zing door Beverwijk en Heemskerk of een gebrekkige en weinig direct nu belo vende IJmondraad volgens het wetsont werp niet verkieselijker zou zijn geweest dan de thans ontstane situatie, die een vol komen vacuum betekent. Een instituut als door de minister ontworpen zou immers voor vervolmaking en correctie vatbaar zijn geweest en in ieder geval zou het een begin van samenwerking hebben bevor derd, binnen welke samenwerking de pro blemen wellicht vlotter tot een voldoening- gevende oplossing zouden hebben kunnen komen. In onze rubriek „Van Dag tot Dag" van dinsdag is door een zetfout beweerd, dat „wij Nederlanders geen films kunnen ma ken". Dat was niet de bedoeling, aange zien wij bovenste beste films kunnen voortbrengen, doch, gezien de ervaring, geen „speelfilms". En dat had er dan ook moeten staan. (Van onze correspondent in Parijs) In de lange rij bezoekers, die sinds enkele weken in het Hotel Matignon, de Parijse regeringszetel van generaal De Gaulle, de revue passeren, bevond zich maandagmid dag de secretaris-generaal van de Noord- atlantische Verdragsorganisatie Paul-Henri Spaak ter bespreking van alle politieke en organisatorische problemen van de Atlan tische samenwerking, zoals een communi qué het uitdrukt. Ofschoon beweerd wordt, dat generaal De Gaulle tegenover Spaak de wens te ken nen zou hebben gegeven, dat de Britse maarschalk Montgomery, die zich in sep tember terugtrekt, door een Franse officier in zijn functie van plaatsvervangend NAVÖ-opperbevelhebber in West-Europa zal worden opgevolgd, lijken vooral vraag stukken van diplomatieke orde te zijn be sproken. De Gauile heeft in het verleden vaak critiek uitgeoefend op de organisatie en de werkwijze van de Atlantische ge meenschap en vermoedelijk heeft hij zijn mening daarover uitvoeriger toegelicht. Tenslotte is het diplomatieke waarnemers niet ontgaan, dat binnen enkele dagen de Britse premier Macmillan zijn opwachting zal maken bij zijn Franse ambtgenoot, op korte termijn gevolgd door de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Foster Dulles. Generaal Charles de Gaulle heeft zich, zo mag men aannemen, bij de beste bron over de internationale stand van zaken en in het bijzonder over de verhou ding tussen oost en west laten inlichten, alvorens met de Amerikaanse en Engelse regering verdere stappen te overwegen, speciaal met betrekking tot een eventuele conferentie op het hoogste niveau met de machthebbers van de Sovjet-Unie. KOPENHAGEN (Reuter). De Deense kustwacht meldt een aanzienlijke activi teit van de Russische marine in het Kat tegat. Tijdens het weekeinde zijn vier onderzeeboten de Noordzee opgevaren, maandag gevolgd door een zware kruiser begeleid door twee torpedobootjagers. Maandag zijn verder nog een torpedoboot- jager en drie tankschepen waargenomen. (UPI). De schepen stoomden op in noor delijke richting, langs de kust van Noor wegen. Een woordvoerder van de Noorse marine zeide dat de schepen zich hoogst waarschijnlijk bij de arctische vloot zul len voegen, waarvan enkele oudere sche pen worden vervangen. Men verwacht dat de oudere boten in zuidelijke richting zul len afbuigen, en zich naar de Middellandse Zee zullen begeven. In Deense scheepvaartkringen wordt bovendien melding gemaakt van de door vaart van een torpedobootjager en een be voorradingsschip. Vier weken geleden passeerden een bevoorradingsschip en twee torpedobootjagers de Deense zee straten. Het bevoorradingsschip en de kruiser die gisteren de Grote Belt passeer den voerden een vice-admiraalsvlag. De Russische oorlogsschepen worden ge surveilleerd door oorlogsschepen van N.A.V.O.-landen. Naar de sterrenwacht in Utrecht mede deelt zal op donderdag 26 juni de derde Russische kunstmaan om 2.36 uur in het zuidoosten te zien zijn op een hoogte van 75 graden. Zij beweegt zich van zuid naar oost. De raket is te zien om 3.01 uur in het Noordwesten op een hoogte van 36 gra den en komt uit het westen. Op vrijdag 27 juni is alleen de raket te zien om 1.35 uur in het zuidoosten op een hoogte van 17 graden. Zij beweegt zich van zuid naar oost. WASHINGTON (UPI) De Amerikaan se aardsatelliet Explorer III zal vermoe delijk vrijdag in de atmosfeer komen en verbranden, aldus is officieel in Washing ton medegedeeld. De vijftien kilo wegen de satelliet werd op 23 maart door het le ger gelanceerd. De kleinste afstand tot de aarde bedraagt thans ongeveer 160 km. De zender van Explorer III viel aan het begin van deze maand uit. Amerikaanse geleerden hebben waardevolle gegevens ontvangen van deze satelliet. Advertentie Geef mij maar Nescafé (Va?i onze reisredacteur) BEIROET, medio juni Libanon, het land waar alle correspondenten en diplomaten van het Nabije Oosten even uit kwamen blazen, wanneer het ongemak en het fanatisme van de omringende Arabische landen hen teveel werd, is in een burgeroorlog gewikkeld. De kleine strook land aan de Middellandse Zee, waar een bevolking van anderhalf miljoen halfom christenen en mohammedanen in een paradijsachtig decor van besneeuwde bergen en blauwe zee, zon en sinaasappelbomen, de redelijkheid hooghield in de stormhoek van de wereld, is nu zelf door het fanatisme aangeraakt en besmet. Mohammedaanse rebellen, ge holpen door Syrische agenten en wapensmokkelaars, maar ook geholpen door een handjevol christelijke Libanezen, die blijkbaar levensmoe zijn, hebben tweederde van het land en grote stukken van de steden Beiroet, Tripoli en Saida bezet. Het Arabische nationalisme heeft de verdraagzaamheid van Libanons mohammedanen en maronitische christenen verstoord. Men houdt het hart vast voor de toekomst van de Libanese christenen en men houdt het hart nog meer vast, wanneer men denkt aan de internationale consequenties. Libanon en Jrak (thans met Jordanië in een unie verenigd) zijn de enige twee pro-westelijke Arabische landen. Britten en Amerikanen zijn niet geneigd Libanon te laten opslokken door Nassers Ver enigde Arabische Republiek. Een openlijk militair ingrijpen hangt in de lucht. Men denke aan Suez. Hammarskjoeld probeert tussenbeide te komen. Witte UNO-jeeps, dit keer ook met Nederlandse officieren, rijden door de Libanese bergen om Syrische steun aan de opstandelingen vast te stellen en zo mogelijk tegen te gaan. Wie zijn de strijdende partijen in Liba non, wat is de oorzaak van deze als een donderslag uit heldere hemel bestempel de burgeroorlog? Uit heldere hemel? Niet helemaal. In oktober vorig jaar meldde ik reeds, dat agenten van kolonel Serraj, de chef van de Syrische geheime dienst, doende waren in en om de steden Tripoli en Saida volksbewegingen te organiseren en te bewapenen voor een actie tot aan sluiting van Libanon bij Syrië, het land te amputeren tot een „kleiner Libanon", dat tenslotte als een rijpe pruim i: de Sy rische schoot zou vallen. Die melding is helaas bewaarheid. De plannen reiken nu al verder. Wat was de eerste aanleiding .tot het huidige conflict? Het plan van de pro- westelijke maronitische (christelijke) president Sjamoen om zich voor een twee de termijn kandidaat te stellen. Alle per soonlijke rivaliteiten en er zijn er vele in Libanon kookten op, vooral die van de ambitieuze beroepspolitici. Neutralis ten, voorstanders van aansluiting bij Nas sers Arabische Republiek, persoonlijke vijanden van Sjamoen, waaronder zelfs vreemde figuren als de patriarch van de maronitische kerk, en de Druzen, vreemd bergvolk met een mysterieuze religie, ver enigden zich in een nationaal front. Ser raj s agenten zagen hun kans en stapten aan boord van deze vreemde oppositiebo dem, hun wapens stroomden het land bin nen. Men wachtte op een aanleiding tot ac tie. Die kwam met de moord op de oppo sitie-journalist Metni op 8 mei door chris telijke extremisten van de P.P.S., een kleine geheime, para-militaire organisa tie. Die moord werd gevolgd door een al gemene staking, de staking door vecht partijen, de vechtpartijen door gewapen de actie. De Libanese burgeroorlog was begonnen. Langs drie wegen trokken de muilezelkaravanen met Syrische wapens het land binnen en de rebellen sloegen overal toe. Rachid Karame bezette Tripo li, Kamal Djumblat bezette met zijn Dru zen de Chouf, Saeb Salam probeerde heel Beiroet te nemen, de Bekha-vlakte tussen de bergketens aan de Syrische grens werd rebellen terrein. De x-ebellen, die gedacht hadden binnen enkele dagen geheel Libanon in hun macht te krijgen, stuitten nochtans op onvermoe de tegenstand van de regering, het leger (30 percent mohammedanen) bleef rede lijk trouw. President Sjamoen won een adempauze, die voldoende was om het buitenland te alarmeren, zijn Amerikaan se en Britse bondgenoten en de UNO. Hoe is de stand nu? De rebellen zijn heer en meester in meer dan tweederde van het land en beheersen grote delen van de voornaamste steden. Zij worden in fei te gesteund door het gehele mohamme daanse deel der bevolking. De regering kan binnen zekere grenzen rekenen op het leger. Dit beroepsleger van achtduizend man is bereid zich te verdedigen, zij het dan voorshands niet om de rebellen aan te vallen. De bevelhebber, generaal Sje- hab, vreest namelijk dat in dat geval zijn mohammedaanse soldaten zich tegen hem zouden keren. Sjamoen heeft verder de falange doen bewapenen, de para-militai re organisatie van de christelijke partijen maar Pierre Gemayel, chef van de fa- lange, een magere apotheker met licht- fascistische ideeën, wordt niet zonder re den doodzenuwachtig, wanneer hij aan de mogelijkheid van een grootscheepse gods dienstoorlog denkt. Hij heeft zijn falange opdracht gegeven slechts defensief op te treden en christenen en hun eigendom men te beschermen. Militair gesproken, staat de partij voorshands remise. Ge vechten van enige omvang komen spora disch voor. Ook politiek zit het conflict in een im passe. De rebellen eisen het onvoorwaar delijk aftreden van Sjamoen. Nu is Sja moen bereid aan het einde van zijn ter mijn, over enkele maanden slechts, heen te gaan, maar geenszins geneigd de lega liteit van zijn regiem op straat te smij ten, een houding, waarin hij uiteraard de volledige steun van Amerikanen en En gelsen geniet. En hoe men over Sjamoens regime, dat niet geheel vrij is geweest van corruptie en verkiezingszwendeltjes, mag denken, het is in ieder geval legaler dan de „nationale tegenregering", die de opstandelingen binnenkort mogelijk uit zullen roepen. Hoe legaal Sjamoens regime mag zijn, werkelijk regeren doet het nauwelijks meer. Het bestrijkt nog slechts een deel van het land. Het is iedere controle over de grenzen kwijt, de rechtsbedeling ligt in het honderd. Zenuwachtige parlemen tariërs doen vergeefs bemiddelingspo gingen. Het land verkeert in een volkomen chaos. Want naast de politieke opstande lingen, schieten er ook anderen. De be trekkelijk primitieve stammen in de uit hoeken van het land maken van de kans gebruik om elkaar de hersens in te slaan, feodale heren vechten hun vetes uit en wapensmokkelaars verkopen links en rechts wapens, zodat iedereen kan deel nemen aan de gewapende feestvreugde. Wanneer Hammarskjoeld erin slaagt de Syrische hulp al of niet op basis van vrij willigheid stop te zetten, is een compro mis niet uitgesloten, maar voor een her stel van normalere omstandigheden zal heksenwerk nodig zijn. Het is lastig in te zien, hoe de UNO meer kan doen dan het conflict beperken. Het is niet de enige re den, waarom het Westen er goed aan zal doen, de mogelijkheid van eigen interven tie niet uit te schakelen. Om allerlei re denen van internationaal belang, waar ik later op terug zal komen, is dit een mo ment, waarop men zich vooral niet door benauwdheid moet laten regeren. (Reuter) De Sovjet-Unie heeft Groot- Brittannië en de Verenigde Staten er van beschuldigd militaire inmenging in Libanon te beramen onder het voorwendsel, dat de Verenigde Arabische Republiek zich in de binnenlandse aangelegenheden van Liba non mengt. In de verklaring wordt gespro ken over „openlijke militaire voorbereidin gen van de westelijke mogendheden, die de vrede in het Nabije en Midden-Oosten kun nen ondermijnen". De Sovjet-Unie is van mening dat gewapende interventie in Liba non tegen de UNO-beginselen indruist, om dat dit een kwestie is die alleen het Liba nese volk aangaat. De Sovjet-Unie kan daarom niet onverschillig blijven staan tegenover voorbereidingen tot interventie door andere landen, hoe deze ook zou wor den uitgevoerd. Over de UNO-waarnemers in Libanon zegt de verklaring dat de UNO „niet het recht kan hebben zich in de bin nenlandse aangelegenheden van een land te mengen". De Russen zijn van mening dat het voornaamste onderwerp van de jongste bespreking tussen Macmillan en Eisen hower coördinering van agressieplannen jegens Libanon is geweest. CAIRO (Reuter) Secretaris-generaal Hammarskjoeld is dinsdag uit Cairo naar Beiroet teruggekeerd. Na besprekingen in Amman en Jeruzalem heeft hü twee dagen van gedachten gewisseld met president Nasser en andere leiders van de Verenigde Arabische Republiek. Toen Hammarskjoeld zijn hoofdkwartier in de Libanese hoofdstad betrad, ontplofte er op nog geen honderd meter afstand een bom voor een Britse winkel. De ruiten in de omgeving werden vernield, maar er deden zich geen persoonlijke ongelukken voor. De secretaris-generaal zou dinsdag zijn besprekingen met de waarnemers van de UNO en leden der Libanese regering be ëindigen, voordat hij naar New York terug keert om aan de Veiligheidsraad over zijn reis verslag uit te brengen. Volgens het te Cairo verschijnende blad „Al Ahram" heeft de secretaris-generaal een plan opgesteld om te voorkomen dat de crisis in Libanon zich „algemeen uit breidt". Taal Uitkoopavonden zijn avonden, waarop de cabaretier zich vrijwillig in slavernij begeeft, want hij heeft zich dan verkocht aan één of andere vereniging. Als zo'n voorstelling is afgelopen, of, zo als dat in vaktermen heet, als de voorstel ling „ligt", als dus het laatste grapje op het publiek is losgelaten, wil een heel oud gebruik, dat de artisten naast elkaar in een rijtje op het toneel „van onderuit gaan staan kijken", met een speciaal dank- u-wel-gezicht. Er worden dan door de voorzitter der vereniging vaak heel vleiende dingen over je werk gezegd, maar het ontmoedigende van dergelijke speeches is altijd, dat je met vrij grote zekerheid weet, dat deze prijzende woorden al waren neergeschre ven voor de spreker de voorstelling gezien had Een enkele keer wordt er echter duide lijk geïmproviseerd. Zo heb ik eens (het was op een dure liefdadigheidsavond waaraan wij geheel belangeloos mede werkten, die veel geld had opgebracht een voorzitter meegemaakt, die voor de vuist weg sprak. Nu was wat hij zei voor die vuist misschien nog wel voldoende, maar voor het publiek beslist niet. Hij sprak heel vlot, heel vlug, maar heel slecht. Hij maakte bijvoorbeeld een zeer persoonlijk en weinig bekend gebruik van vreemde woorden. Zo had hij waarschijnlijk op school even geslapen, toen de betekenis van het woord deficit werd uiteengezet. Een gevolg van dit kleine hiaat in zijn opvoeding was, dat hij in een bewogen speech aan het ver baasde publiek mededeelde, dat het hem gelukt was met onze hulp het deficit te brengen op 2000 gulden en dat wij ver klaard hadden niet te zullen rusten voor dat deficit nog veel groter zou zijn. Na deze mededeling bleef het even doodstil; het was net of er een ijsberg de zaal uias binnengedreven. Nu is het ook niet prettig om te horen, dat men bezig is het geld, dat je juist met veel tegenzin hebt neer gelegd, er met de grootste spoed doorheen te jagenEen en ander zette ook onze lief dadigheid in een heel vreemd licht. Gelukkig kwam toen de penningmeester de situatie redden. Die zei: „Ik geloof, dat onze geachte voorzitter een verkeerd woord gebruikte, waardoor u de indruk zoudt kunnen krijgen dat hier sprake was van een verlies. Er is echter juist een winst van 2000 gulden". De voorzitter, even verbijsterd, nam on middellijk weer de leiding. Hij drukte de penningmeester weg van de microfoon en zei: „Inderdaad, ik verwisselde credit met debet. Ik wil nu graag eindigen met u te bedanken voor dit prachtige resultaat, waaraan u allen hier in de zaal zonder enige uitzondering debiel bent." Toen viel een nog diepere stilte en tevens gelukkig! - het doek. Chiel de Boer en wilt u dat wij uw krant naar uw vakantie-adres opzenden? Stuurt u ons dan minstens twee dagen voor uw vertrek een briefkaart met vermelding van uw naam, uw vaste adres, uw vakantie-adres, de datum waarop de eerste krant naar uw vakantie-adres gezonden moet worden en de datum waarop de krant voor het laatst moet worden toegezonden. Als u de krant per week betaalt, wilt u dan het abonnementsgeld voor de vakantieweken vooruit aan de bezor ger betalen DE ADMINISTRATIE (Van onze reisredacteur) BEIROET, 25 juni Met Hammarskjoeld's terugkeer uit Cairo gaat de Liba nese crisis haar beslissende fase in. Heeft hij Nasser kunnen overhalen de steun aan de Libanese rebellen stop te zetten en heeft hij een compromis geaccepteerd, dat bijvoorbeeld generaal Sjehab tot het premierschap zou brengen? Zijn woor den. dat hij hoopte dat de Libanese crisis spoedig zou kunnen eindigen, duiden in deze richting, maar niets is nog zeker. Misschien zal de dag van vandaag meer nieuws brengen. President Sjamoen verwacht namelijk een belankrijke verklaring te kunnen afleggen. Indien Hammarskjoeld, die gisteren druk confereerde met Sjamoen en premier Sami el Sohl, er niet in slaagt een onderhandse regeling te treffen, dan moet het ergste verwacht worden. In dat geval moet Hammarskjoeld de Veiligheidsraad vragen verreikende maatregelen te nemen, zoals bijvoorbeeld het sturen van enkele duizenden UNO-waarnemers om de grens te kunnen afsluiten. Dit zal natuurlijk enige tijd vergen. 74-jarige dominee promoveerde. Aan de Gemeente Universiteit van Amsterdam is de bijna 75-jarige emeritus-predikant en doctor in de theologie K. F. Proost, thans woonachtig in Blaricum, gepromo veerd tot doctor in de letteren en wijsbe geerte op een proefschrift over het leven en het werk van de in 1936 overleden let terkundige Frans Coenen jr. Promotor was prof. dr. N. A. Donkersloot. Enkele rebellenleiders maakten tegenover mij geen geheim van hun bedoelingen om aanvallen te lanceren van de verschillende door hun beheerste stadswijken en het platteland uit, zodra Hammarskjoeld is vertrokken zonder een oplossing bereikt te hebben. Dit zou de laatste poging zijn om de macht in handen te krijgen, voordat de UNO effectief kan optreden. In dit geval zou de mogelijkheid van westelijke inter ventie nieuwe actualiteit verkrijgen. Ofschoon het thans relatief kalm is in Beiroet en de gevechten voornamelijk be perkt zijn tot Tripoli, vanwaar strijd ge meld werd rond het einde van de oliepijp lijn, heerst er een dramatische spanning nu Hammarskjoeld voor zijn laatste be sprekingen staat, die in het grootste geheim gevoerd worden. Libanon houdt zijn adem in. (Van onze correspondent in Londen) President Sjamoen heeft tegenover een speciale correspondent van de Daily Ex press verklaard dat de komende 48 uur van beslissende betekenis zijn. Dan zal hij na melijk weten, of hij westelijke hulp nodig zal hebben of niet. Hij zei dat de opstan delingen een grote aanval voorbereiden om het gehele land in handen te krijgen. Hij verklaarde het denkbeeld van Britse en Amerikaanse interventie te haten. Indien de toestand de regering te machtig wordt, zal deze, naar Sjamoen gelooft, eerst de hulp inroepen van de UNO. Indien dit mis lukt, dan zal men terugvallen op de andere overeenkomsten. Hij bedoelt het Eisen- howerplan en de drie-mogendhedenverkla- ring van de Verenigde Staten, Groot-Brit- tannië en Frankrijk van 1951, die gericht is tegen gewelddadige grenswijzigingen in het Nabije Oosten. De correspondent bezocht Sjamoen kort nadat de Sovjet-Unie het Westen tegen inmenging in Libanon had BEIROET (Reuter) Reuters correspon dent seint uit Beiroet dat de orders van de leiders der Libanese opstandelingen aan de handelaren om hun zaken gesloten te hou den, steeds minder worden opgevolgd. Als een aanwijzing voor de soepele houding van de regering ten opzichte van de op standelingen wordt beschouwd het feit dat perscorrespondenten nog steeds vrijelijk van beide kanten de barricaden in Beiroet kunnen passeren. Scheutig betekent: royaal, onbekrom pen in het verstrekken van geld. Het is natuurlijk een afleiding van het zelf standig naamwoord scheut, dat ver want is met het werkwoord schie ten, dus ook met schot en met schoot. Schieten heeft vanouds drie betekenissen: snel werpen, zich snel voortbewegen en snel uitgroeien. Van die laatste betekenis moet hier worden uitgegaan. Men kon vroe ger het woord scheutig gebruiken van planten en ook van mensen in de bete kenis: fors uitgegroeid, rijzig. Deze be tekenissen komen in het hedendaagse Nederlands niet meer voor; men vindt ze evenwel bij Vondel herhaaldelijk. De huidige zin van het woord is ontstaan door verkorting uit: scheutig yan gelde ^of: scheutig ter beurze.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 5