Het Circus van Moskou Toezicht van de overheid op hantering radio-actieve stoffen O Haarlems orgelfestijn besloten met concert en receptie 3aal~taua OPRUIMING TAPIJTEN - BEDDEN - MEUBELEN 9 OLEG POPOV EN VLADIMIR DOEROV, PERFECTE CEREMONIEMEESTERS OVER MENS EN DIER Nieuws uit de ruimte Op 960 km honderd maal meer straling dan verwacht Russen onderhandelen met Hongaren over douane-unie Tram- en busstaking in geheel Italië Popov als clown Popov als jongleur Drie letterkundige opdrachten Groot gebrek aan geld bij Festival van Edinburgh Holland Festival 1000 Mijl-race Italië 1958 GARAGE DEN HOUT Ten stadhuize KOELKASTEN Jubilaris bij circus Strassburger KERKELIJK LEVEN Lambeth-conferentie IA TER DAG 12 JULI 1958 get Circus van Moskou heeft zijn vier- niasttent tot 7 september op het Eugene Fiageyplein tegenover het gebouw van de Vlaamse omroep in Brussel opgeslagen. De belangstelling voor de première, die woensdagavond plaats had, was enorm: vijfduizend mensen probeerden tegelijk binnen te dringen door de bijzonder nau we toegangspoort, zodat men reeds op straat een weergaloos wildebeestenspel kreeg te aanschouwen met een stuk of tien Belgische agenten van politie als machte loze opzichters. Onschatbare hoeveelheden jchamelijk letsel werden bij dit carnaval der burgers opgelopen en slechts weinige van de meest vooruitstrevende vrouwen zijn zonder kleerscheuren op de houten banken terechtgekomen. Met ruim twintig minuten vertraging kon het langverwach te programma beginnen met twee volks liederen, die werden gespeeld door een or kest onder leiding van een keurig in rok gestoken dirigent, die de gehele avond wei- nig anders heeft gedaan als zijn gelaat afwissen met een aanvankelijk smettelo ze zakdoek. Men heeft de neiging om te veronder stellen dat de Russen grootmeesters van bet circus zijn, gelet op de ondoorgronde lijke hokuspokus van hun volksmenners en de clowneske gedragingen van sommi ge hunner vertegenwoordigers in het bui tenland en dat zijn zij ook, los van alle politieke associaties, al zetten zij in me lig opzicht een traditie voort die onder de Romeinse dictators in de antieke are 's begon en al herinnert de populari teit van deze vermakelijkheid aan de his torische zegswijze van brood en spelen. Want populair is het circus, dat vooral rond de eeuwwisseling in het tsarenrijk ;en opzienbarende bloei beleefde, onder de ommunistische machthebbers gebleven, iet ministerie van culturele zaken is be ast met de zorg voor de zestig permanen- een ambulante instellingen op dit gebied m verleent subsidie aan de centrale stu- lio in Moskou, waar jonge artiesten wor den opgeleid en nieuwe nummers uitge werkt of bekende toeren geperfectioneerd, ook in esthetisch opzicht. De sovjet-auto riteiten, zo leest men in het programma, treven ernaar de kunst van het circus ipeen gelijk plan te brengen met die van 'et ballet of van het toneel. En gezegd moet worden, dat er inderdaad in de ver- oning een meesterschap heerst, dat zich iok uitstrekt tot de veredeling der presen ce. Het circus, zoals wij dat kennen, ont bond ten tijde van de romantiek in de eerste helft van de achttiende eeuw. Het veelzeggend, dat het Russische veel meer dan het Westeuropese of Amerikaan- •e de sfeer van zijn oorsprong heeft be- ouden. Het variété uiteraard sterk on er Chinese invloed overheerst. In de iste wordt op een sensationele manier be- ntwoord aan het verlangen naar besteding an bovenmenselijke krachten in dienst in het volmaakt nutteloze, hier hebben pprestaties van technische specialisten leen. een spectaculaire luxe tot resul- at. De acrobaten en equilibristen tarten iderdaad onze begrippen van het moge- ;ke: trampolinespringers - onder aanvoe- mg van Vladimir Dovoeiko maken een ito op stelten of een driedubbele met pi- ouette, Paulina Tsjernega en Stepane koemov concurreren in de nok van de lent met de reputatie van de Codona's en Ie vier meisjes Balakine geven als leven- DETROIT Generaal-majoor John P. Daley, directeur van de afdeling onder-, oek en ontwikkeling van bijzondere wa- «ns in de V.S. is van mening, dat Ameri- a's aardsatellieten een zeer waardevolle bijdrage hebben geleverd tot de kennis an de omstandigheden in de ruimte, die nodig is alvorens men aan door mensen uitgevoerde ruimtevluchten kan denken, ildus de Amerikaanse voorlichtingsdienst. Ie geleerden zijn door de beide Explorers e weten gekomen, dat de atmosfeer op een hoogte van ongeveer 370 kilometer on- leveer veertien maal zo dicht is als men 'oordien had aangenomen. Op een hoogte van ongeveer 960 kilometer bestaat een draling, die honderdmaal zo sterk is als verd verwacht. Dit zou wel eens kunnen jetekenen, dat mensen en instrumenten in deruimte tegen een dergelijke straling die nen te worden afgeschermd. Uit de overgeseinde gegevens van Ex- 'lorer I is gebleken dat de mens in staat s de temperatuur in het inwendige van ftn ruimteschip te regelen: de binnentem- 'eratuur werd namelijk gehandhaafd tus- 'ffl 0 en 37 graden Celsius. Met betrekking tot de overbrenging van adioseinen in de ruimte, de ionosfeer, de onregelmatigheden in de zwaartekracht van de aarde en de kartering werden ge- fevens verkregen, die tot dusver nog niet 'akend waren. Tenslotte werden gegevens ^kregen, die van het allergrootste be- -ong zijn voor het bepalen van de kans, 'lie aanwezig is dat een ruimtevaartuig tij dens de vlucht getroffen en beschadigd wordt door meteorieten. Er zijn sterke aanwijzingen dat Explorer III tijdens het ;asseren van een zwerm uiterst kleine Meteorieten is beschadigd. WENEN (Reuter) Radio-Boedapest heeft vrijdagavond bekendgemaakt, dat jMijdag te Boedapest in het ministerie van buitenlandse Zaken onderhandelingen zijn legonnen over een douane-unie tussen "ongarije en de Sovjet-Unie. Waarnemers te Wenen verklaarden, dat het tot heden nog niet bekend is, of een de landen van het Oostelijke blok een pOuane-unie met de Sovjet-Unie heeft. ROME (Reuter) Overal in Italië lakt vandaag het tram- en autobusper- '°neel, omdat de besprekingen over een nieuw collectief arbeidscontract zijn mis- 'ukt. Aan de staking nemen hondcrddui- Zend mensen deel. de assen in hun hoepels de illusie van sprookjesachtig snelverkeer. Maar goed, zulke gymnastische verrichtingen en be- hendigheidsproeven kan men ook elders zien, dichter bij huis, zij het over het al gemeen minder fraai. Geen alledaagse ver schijning is overigens Polovniov, die met een metershoge vrijstaande perche („staak" zegt de tekst ten behoeve van de Vlamingen) rondschuifelt, aan de top waarvan een man zich met de voeten vast klemt, in de omlaag hangende armen een trapeze houdend waaraan een vrouwelij ke partner gracieuze evoluties volbrengt. Wij willen echter liever onze aandacht richten op de bij ons minder gangbare of in het geheel niet meer voorkomende at tracties. Een merkwaardige figuur is de innemen de krachtpatser Vsevolod Herz, die transpi rerend over zijn gehele formidabele li chaam als het ware goochelt met kogels, die later door drie knechten met moeite worden weggezeuld: een ouderwetse gla diator, die ballen van glimmend lood met zijn nek opvangt en over zijn rug laat rol len, levend symbool van de verheerlijking der gebundelde spieren in de tot en met gemechaniseerde maatschappij. Deze his torische held van de Victoriaanse tonelen heeft in de vroeger tot culturele expansie gekomen landen reeds lang zijn toevlucht tot de 'kermis moeten zoeken. Of men de eigenaardige contaminatie „vrijheids dressuur" ook in het tegenwoordige Rus land in ere houdt weet ik niet, maar zeker is dat het paardenspel tot de opwindende hoogtepunten van de revue behoort. De voltigerijders van de door Mikhail Toega- nov gepresenteerde Kaukasische djigitten, die ook de schouderstanden van de Ko zakken uitvoeren en.zich op de manier van de Tsjerkessen met één voet om de hals en het hoofd- een paar centimeter boven de grond laten voortslepen, breken alle re cords in dit genre door hun vliegende vaart. De Amerikaanse cowboys, die in het nabije Schaerbeek dagelijks een „rodeo" houden, zullen hieiwan een geduchte con currentie ondervinden. Het sluitstuk wordt geleverd door de reeds voor de oorlog internationaal ver maarde dresseur Vladimir Doerov, die het succes dit keer in contrasten heeft ge zocht: hij laat een haan op commando kraaien en een lachende olifant een klok gelijk zetten of met haar slurf de maat slaan, hij nodigt ratten uit tot een vliegtocht met een kat als piloot en een nijlpaard tot het nuttigen van tomatensla, hij maakt van een konijn een roffelende tamboer en van een walrus een jongleur met een brandende schemerlamp. Bij dit alles heerst een sympathieke stemming, omdat men het gevoel heeft een dieren vriend aan het werk te zien, die de anima le levensgewoonten met een door harte lijkheid gevoede wetenschappelijke be langstelling bestudeert. En men bedenkt, dat men hier een praktische toepassing ziet van de leer der voorwaardelijke re flexen van de Nobelprijswinnaar Pavlov, wiens onderzoekingen werden gesteund door de sovjet-autoriteiten, van wier re gime hij tot zijn dood een onverhulde te genstander was. De openbaring van het Staatscircus van Moskou was voor mij echter de clown Oleg Popov, die men in de propagandistische brochures wel de Russische Chaplin heeft genoemd. Maar dat is onzin. Hij lijkt trouwens veeleer op Jackie Coogan, zoals die de titelrol in „The Kid" vervulde, hoe wel hij met zijn steile vlaspruik en gemoe delijke omvang aan dat bijzondere kind uit on?e vaderlandse litteratuur Dik Trom verwant zou kunnen zijn. Zoekt men naar een vergelijking met ons van het film doek vertrouwde komieken, dan wordt men door hem soms aan Oliver Hardy herin nerd. Popov heeft één zelfstandig num mer: als excentrieke koorddanser, waar bij hij spelenderwijze de eenvoudigste handelingen onmogelijk moeilijk maakt. Maar voor de rest is hij de hele avond actief als groteske ceremoniemeester, de pauzen tussen de bedrijven vullend met mimische parodie, aldus voor ontspanning zorgend en tegelijk de verwachting van het komende stimulerend. Hij is onver getelijk als poëtisch slangemens, aan doenlijk bij zijn manipulaties met een boe merangpet, het mooist misschien als de jongleur die zijn potten en pannen als waardeloze hommel onverschillig weg werpt als het wonder uitblijft. Ondanks alle traditionele effecten, die men overi gens niet wil missen, is deze dom me August tegelijk een lieve Augustijn en als zodanig een unieke creatie. Deze pro letarische clown met zijn aristocratische triomfen in dichterlijke domheidsmacht is wezenlijk de ziel van het circus, waarin het materialisme buitensporig hoogtij viert. Hij is de menselijke schakel met de „magische" verrichtingen, waar het verstand niet bij kan. David Koning In het Staatsblad is opgenomen een be sluit op radioactieve stoffen. Wegens het gevaar, dat radio-actieve stoffen opleve ren, is het dringend nodig dat de overheid regelen stelt aan handel in en verkeer met deze stoffen. Deze stoffen, welke in toene mende mate toepassing op medisch, bio logisch, industrieel en landbouwkundig ge bied vinden, brengen ten gevolge van de daarvan uitgaande stralingen gevaren me de voor personen, die er uit hoofde van hun beroep mede moeten werken en voor personen, die deze stoffen vervoeren. Ge varen zijn er ook voor de gehele bevol king, als radioactieve stoffen op enigerlei wijze min of meer algemene verspreiding krijgen, aldus wordt in een toelichting ge zegd. Het probleem van de verspreiding der ra dioactieve stoffen is een onderdeel van een veel ruimer vraagstuk, namelijk dat van de toepassing van de kernenergie. Sinds enige tijd is een wetsontwerp in voorbereiding, dat dit vraagstuk in zijn geheel regelt. In afwachting daarvan wordt het nodig geacht voorzieningen te treffen om invoer, produktie, vervoer, verwerking en bewaring van radioactieve stoffen in Nederland onder toezichthe stellen. In het besluit worden ook eisen gesteld aan de aanduiding en de verpakking tij dens het vervoer, alsmede aan de bewa ring van radioactieve stoffen. De invoer en bereiding van radioactieve handelswa ren zullen krachtens dit besluit gebonden zijn aan een vergunnin. Bij de verlening daarvan zal ook de deskundigheid van de aanvrager in beschouwing worden geno men. Voorts kent het besluit „toegelate- nen", personen, die gerechtigd zijn radio actieve stoffen aan te kopen om deze voor technische, medische, biologische, land bouwkundige en soortgelijke toepassing te gebruiken. Zowel de vergunningshouders De staatssecretaris van Onderwijs, Kun sten en Wetenschappen heeft aan Pierre H. Dubois in 's Gravenhage het schrijven van een biografie van Marcellus Emants (1848-1923) en aan de auteur Ab Visser in Amsterdam het schrijven van een novelle opgedragen. Ook de dichteres Hanny Mi- chaelis in Amsterdam kreeg een letter kundige opdracht. als de toegelatenen moeten aan de gezond heidsautoriteiten de ontvangst en afgifte van radioactieve stoffen opgeven, zodat de organen van het Staatstoezicht op de Volksgezondheid op de hoogte blijven van de circulatie van radioactieve stoffen in Nederland. Op deze wijze hoopt men er tegen te waken, dat radioactieve stoffen in onbevoegde handen geraken en de volksgezondheid zouden kunnen bedrei gen. Radioactieve stoffen, die bestemd zijn voor militaire doeleinden, vallen niet on der het besluit. EDINBURGH (UPI) De lord-pro- voost van Edinburgh heeft vrijdag te ver staan gegeven dat het befaamde Festival van Edinburgh wellicht zou moeten wor den opgeheven bij gebrek aan geld. De lord-provoost, Ian Johnson-Gilbert, ont hulde tijdens de opening van het nieuwe kantoor van het organiserend comité, dat het tekort van verleden jaar tweeëntwin tigduizend pond bedroeg, tegen zevenen twintigduizend in het jaar daarvoor. „Indien wij het Festival zouden moeten opheffen bij gebrek aan fondsen, dan zou Edinburgh niet alleen aan prestige inboe ten, maar ook zijn tegenwoordige positie als wereldcentrum verliezen", zei de pro voost. Advertentie DINSDAG 15 DULI KOOPJES OP ALLE AFDELINGEN KRUISSTRAAT 11 HAARLEM TELEFOON 11491 Het schrijven van een orgelconcert of een andere kunstvorm, waarin het orgel zijn taak moet combineren met die van een begeleidend orkesj, is geen eenvoudige onderneming. Want het orgel is een zelf standigheid, onaantastbaar en bepaald door de combinatie van registers met een eigen klankkleur. En van een orkest in een vastgestelde bezetting kan hetzelfde gezegd worden. In hoeverre nu kan de zelfstandigheid van het orgel en het orkest bewaard of prijsgegeven worden? In prin cipe is elke opheffing daarvan voor de vorm van het concert onlo gisch en verkeerd. Barok- componisten zoals Handel hadden begrip voor deze consequentie en met kunst zinnig beleid beperkten zij de bezetting van het begelei dende orkest tot strijkinstru menten, zodat het orgel in voortreffelijke eenheid, maar nochtans als zelfstandigheid daarmede kon samengaan. Romantische componisten konden met die timbrebe perking geen genoegen nemen. Zij verlang den voor het tot uitdrukking brengen van hun bewogenheid de verscheidenheid in klankkleuren en met deze wens werden de problemen inzake de combinatie van orgel en orkest geschapen, waarvan de radi cale oplossing aan slechts zeer weinige componisten gegeven is. Het was te ver wachten, dat dit vraagstuk zich ook zou kunnen aandienen op het laatste concert van het Haarlemse orgelfestijn. Want op dit concert, dat vrijdagavond in de ge meentelijke concertzaal is gegeven, wer den behalve een zelfstandig orgelwerk van Maurice Duruflé ook een Concert voor orgel en orkest van de Vlaamse componist Arthur Meulemans en de derde Symfonie opus 78 voor orkest, orgel en piano van Camille Saint-Saëns ten gehore gebracht. En inderdaad is het auditorium op deze muziekavond bij de uitvoering van het werk van Meulemans voor dit vraagstuk geplaatst. Dit concert vertegenwoordigde in alle opzichten de muzikale romantiek. Het is uit de volheid des harten van een spon taan, bewogen kunstenaar ontstaan. De in nerlijk gevoede emoties ontlaadden zich ook.bij de uitvoering, van vrijdagavond in bijna niet aflatende uitersten van klank volume, in melodieën en harmonieën, die met ongeremde ontroering door dé compo nist zonder de spontaneïteit onderdruk kende critische bedenkingen aanvaard leken te zijn en waaraan het orgel en het orkest zonder preciese functieverdeling naar karakterverscheidenheid dienstbaar gemaakt werden. Men kon het concert on dergaan als een volstrekt persoonlijk werk van een oprecht gevoelig kunstenaar, die over een ongewoon vaardige compositie techniek beschikken kan. Met warme aan dacht en sympathie verdedigde de orga nist Albert de Klerk met meesterlijke be heersing de virtuoze uitvoeringeisen. Hij vond op het kleurenpalet de timbres, die in treffende overeenkomst waren met de aard van de muziek. En met dezelfde in stelling ten opzichte van dit concert leidde de dirigent Henri Arends het Noordhol lands Philharmonisch Orkest bij een be geleiding, die zich kenmerkte door een doeltreffende, vaak imposante en pom peuze dynamiek. De componist, die in de Advertentie Klasse 1000 c.c. Tourisme 5 eerste plaatsen: RENAULT D AUPHINE Klasse 750 c.c. Tourisme Nummer 1: RENAULT „VIER" 'IIIIlL 1 VEREISTE GEZELLIGHEID De Nederlandse Stichting voor Psy chotechniek (te Utrecht) plaatst een advertentie voor een harer cliënten die een topfunctionaris zoekt, die zich ook op het terrein van de beel dende kunst moet bewegen. „Zodat belangstelling hiervoor tot een van de vereisten behoort". Misschien is dit uit Van Huis tot Huis (Gouda) iets voor hen, die al tijd en overal op gezelligheid gesteld zijn (met een kassa in plaats van de juffrouw achter het bordje): Twee vragen mijnerzijds: 1) tot welke vereiste moet die be langstelling behoren? 2) is het geen vereiste voor de ad- JANSSEN vertenties van de Nederlandse Stich ting voor Psychotechniek, dat zij in aannemelijk Nederlands zijn ge steld? Te koop aangeb. 2-pers. eiken herentoilet met vitrines en kas sa, spotkoopje, Const. Huygens- straat 84. MORPHEUS Dat iemand zó diep slaapt dat hij niet merkt dat hij onthoofd wordt H is een zeldzaam geval. De Gooi- en Eemlander maakt er melding van, berichtende over een inbreker in Amsterdam. De onverlaat „haalde rustig de geldbeurs onder het kus- sen met het hoofd van de diep sla- pende eigenaar weg". NOSSENT „The fold of the Dutch is asking too little and giving too much", schrijft inzender H. B. Nossent in De Telegraaf. The fault of H- B. Nossent is dat hij Engels wil schrij- ven en het niet kan. En wat deed meneer Janssen (vol- gens Utrechts Nieuwsblad van 5 ju li?) „Hij deed op onnavolgbare wijze aan Side-Seeing". En H. B. Nossent hield zijn Sights vast van het lachen. VOETSTUK „Als je je zelf niet op een voetstuk plaatst.een ander zal het niet doen", zei mijn grootvader altijd en zo denken ze er in Kootwijk blijk- baar óók over; want over een tocht- je van de Kootwijkse vereniging D.S.G. naar Volendam weet de Bar- neveldsche Courant mee te delen: „in Volendam kon men foto's laten maken, waarvoor men zich huldig- de in de traditionele klederdracht". Talarius zaal de uitvoering van zijn concert ge hoord had, kwam op het podium zijn dank aan de uitvoerenden brengen. Na de vertolking van dit concert kwam als merkwaardig contrast de pure orgel kunst van Maurice Duruflé de sfeer van mystieke meditatie met diens Prélude, Adagio en het gevarieerde Koraal op het thema van „Veni Creator" schenken. Al- bert de Klerk vertolkte het transparante werk met zuivere muzikale expressie, in registertinten van ongerepte zelfstandig heid. Met deze verheven uitvoering kon het fraaie orgel van Cavaillé Coll zichzelf zijn en zijn grote waarde als kunstwerk van orgelbouw bewijzen. Het concert werd besloten met de be kende symfonie van Saint-Saëns, het even wichtige, voortreffelijk opgebouwde werk, sierlijk in zijn ontwikkeling en rijk aan orkestrale kleuren waarmede die van het orgel zo treffend constrasteren of zich verenigen. Henri Arends leidde de uitvoe ring met stuwend gebaar, zodat mede door het uitstekende orgelspel van Albert de Klerk een sterke muzikale eenheid ge vormd werd. P. Zivaanswijk Talrijke genodigden woonden na afloop van het concert een receptie in de ridder zaal van het Haarlemse stadhuis bij. Bur gemeester en mevrouw Cremers ontvingen namens het gemeentebestuur de gasten, onder wie zich ook de minister van Econo mische Zaken, prof. dr. J. Zijlstra, de Com missaris van de Koningin in de provincie Noordholland, dr. M. J. Prinsen, vertegen woordigers van de Zwitserse ambassadeur en de Oostenrijkse gezant, alsmede de directeur van de voorlichting van Buiten landse Zaken bevonden. In een toespraak richtte mr. O. P. F. M. Cremers woorden van dank aan de commissie ter voorberei ding van het Internationale Orgelconcours, daarbij in het bijzonder lof toezwaaiend aan de heren D. J. A. Geluk en P. Koen, voorzitter en secretaris. Uiteraard werden ook de initiatiefnemer en directeur van de Zomeracademie dr. J. F. Obermayr en de afgevaardigde van de N.C.R.V. niet ver geten. Bij de prijsuitreiking de burgemeester betreurde het ontbreken van een wereld taal,'die doof Iedereen verstaan wórdt kon men een potpourri van Nederlands, Duits en Engels beluisteren. „Als u de pla quette nog twee keer wint. dan mag u haar behouden!' beloofde mr. Cremers conform het reglement aan Hans Haselböck, die zich in zijn spreekbeurt erkentelijk betuigde voor de Haarlemse bijdrage tot het doen herleven op een interessante manier van de kunst der improvisatie en zich aangenaam getroffen voelde door de atmosfeer van de stad. Tot de winnaar van de tweede prijs, Klaas Bolt, die de wisseltrofee moest af staan, zei de burgemeester: „Ik kan u geluk wensen dat u van iemand als de heer Haselböck hebt mogen verliezen!" Als muzikaal intermezzo bood het ge meentebestuur een vocaal concert aan, dat door de muziekkring „De Cantory" onder leiding van Maarten W. Kooy gegeven werd. Het ensemble voerde een programma van verfijnde vocale muziek uit, oude wer ken van Johan Ockeghem en van de Haar lemse componist Cornelis Tymenszoon Padbrué uit de zeventiende eeuw en voorts een compositie uit onze tijd, een berceuse achtig minnelied van Hugo Distier. Dit laatste lied met zijn tere droomsfeer en zijn verstilde, labiele harmonische ont wikkeling, stond afgezonderd naast de directe, positieve polyfonie van de overige muziek. Daarvan klonk het Alma Redemp- toris Mater van Johan Ockeghem (vijftien de eeuw) bijzonder schoon in de intimiteit van de door kaarsen verlichte ridderzaal. Maar ook de wereldlijke werkjes van Pad brué, het vierstemmige „Dat ick betovert ben" en het door Jos. de Klerk vijfstemmig bewerkte „Daar 't brave Joffrouvolck" klonken in deze oude omgeving voortref felijk in de door klank en door eenvoudige expressie uitmuntende voordrachten van „De Cantory". Dit aparte concert, dat aangeboden werd door het gemeentebestuur van Haarlem, vormde op deze avondreceptie een bijzon der gewaardeerd intermezzo. Advertentie HARTENDORP voor v.a. 2.50 p. w. Gen. Cronjéstraat 43 - Haarlem - Tel. 52760 De bezoekers van circus Strassburger kregen er vrijdagavond een extra num- metje bij, toen een personeelslid van het circus, de heer George Rüger, een hul diging in de piste onderging vanwege het feit, dat hij vijftig jaar bij het circusbedrijf werkzaam was, waarvan 15 jaar bij Strassburger. Jarenlang was hij artiest, doch met het klimmen der jaren werd zijn werkkring meer ver plaatst naar de ruimte achter het gordijn. Veel waardering viel hem vrijdagavond ten deel van directie en collega's waarbij mevrouw Elly Belli-Strassburger voor ging in lof voor de werklust en de trouw van de jubilaris. De kleine Gina Strass burger, die als baby de goede zorgen van Rüger onbewust onderging, bracht hem thans daarvoor dank en er werden diverse geschenken als tastbaar bewijs van achting en vriendschap aan de getrouwe circus veteraan overhandigd, die zeer erkentelijk bleek voor deze huldiging. Groter dan ooit tevoren is het aantal deelnemers aan de negende Lambeth-con ferentie, die de vorige week donderdag in de kathedraal van Canterbury in Enge land werd geopend. Gedurende vijf weken nemen ongeveer driehonderdvijftig bis schoppen van de wereldomvattende ge meenschap der Anglikaanse kerken te Londen deel aan deze vrijwillige ver gadering, die eens in de tien jaar wordt gehouden. Uit alle werelddelen bijeenge komen zullen deze hoge kerkelijke gezags dragers van de meest uiteenlopende natio naliteiten zich niet alleen met actuele vragen op geestelijk gebied, maar ook met sociologische en internationale problemen bezighouden. De aartsbisschop van Can terbury pleegt de conferentie bijeen te roepen en er wordt dan ook in het Lam- beth-Paleis, de Londense zetel van aarts bisschop dr. Geoffrey Fisher, vergaderd. Tezamen met mevrouw Fisher heeft hij niet minder dan vijfhonderd gasten te herbergen, aangezien menige bisschop vergezeld is van vrouw en kinderen. Hoewel de Lambeth-conferentie geen wetgevende of uitvoerende macht heeft ten aanzien van de Anglikaanse kerkpro vincies, hebben de besluiten van de con ferentie toch grote betekenis voor het be leid der onafhankelijke Anglicaanse ker ken en voor de eenheid van deze wereld wijde gemeenschap van kerken. China en Rusland De Amerikaanse Episcopale kerk heeft met meer dan negentig bisschoppen de grootste delegatie afgevaardigd. Uit China staan zes Anglikaanse bisschoppen als deelnemers te boek, onder wie bisschop K H. Ting, die reeds in 1956 aan het werk van de commissie, die de Lambeth-con ferentie voorbereidde, heeft deelgenomen. Aan de verklaringen van de Chinese dele gatie zal groot belang worden gehecht, aangezien deze onmiddellijk verband hou den met de toekomstige betrekkingen tus sen de kerken in communistisch China en haar zusterkerken in de overige wereld delen. Het Moskouse patriarchaat van de Rus sische orthodoxe kerk is door vier ge delegeerden: de metropoliet van Minsk, de bisschop van Smolensk, de rector van de theologische hogeschool te Moskou en een hoogleraar van de theologische academie te Leningrad, op de conferentie vertegen woordigd. Gesprekken tussen de kerk van Engeland en het Moskouse Patriarchaat, die tijdens een bezoek van de Anglikaanse kerk in Moskou begonnen en gedurende een Russisch tegenbezoek onder leiding van metropoliet Nikolai werden voortge zet, hebben sedert de laatste Lambeth- conferentie in 1948 het thema van de be trekkingen met de orthodoxe kerken een bijzondere actualiteit verleend. Zo heeft ook de Griekse kerk een uit nodiging ontvangen om waarnemers te zenden naar de Lambeth-conferentie van dit jaar. Zowel de metropoliet van Thes saloniki als de patriarch van Alexandrië kwamen in Londen aan om aan de bespre kingen deel te nemen. Aartsbisschop Ma- karios van Cyprus, die eveneens een uit nodiging ontving, heeft zich laten ver tegenwoordigen door aartsbisschop Athe- nagoras, de vertegenwoordiger voor West- Europa van het oecumenische patriarchaat van Konstantinopel. Vijf actuele problemen Vijf belangrijke onderwerpen van be spreking staan op de agenda. Voor het eerst zullen de Anglikaanse bisschoppen een verklaring opstellen over het thema: „De bijbel zijn autoriteit en zijn bood schap". Weliswaar kwamen reeds op de vorige Lambeth-conferentie zekere aspec ten van de bijbel en de christelijke leer in discussie, maar het gezag van de bijbel als zodanig werd tot dusver nog niet aan de orde gesteld. „Kerkelijke eenheid en de universele kerk" het tweede onderwerp van de conferentie zal de gelegenheid schep pen een standpunt te bepalen ten opzichte van de Oecumenische beweging en de Wereldraad van kerken. Met name wordt hier een antwoord verwacht op de vraag naar een volledige intercommunie (ge meenschappelijke avondmaalsviering) tus sen de kerk van Zuid-India en de Angli kaanse kerken. Ook zullen verschillende plannen om te komen tot kerkelijke unies in Engeland, India, Pakistan en Ceylon ter sprake komen. Toekomstvragen van de zending, de op leiding van toekomstige geestelijken en de herziening van het „Prayer Book" zullen aan de orde komen bij het onderwerp: „Ontwikkelingen in de gemeenschap van Anglikaanse kerken". „De verzoening van conflicten tussen en in de boezem van de volken" is het onder werp dat ongetwijfeld zal leiden tot de behandeling van de rassenvraagstukken en van het toekomstig gebruik der kern energie. Reeds opgemaakte rapporten over het laatste onderwerp „Het gezin in de moderne samenleving" wijzen er op, dat men de moeilijke vraagstukken van de zogenaamde „bevolkingsexplosie" in de jonge volken-in-opkomst, alsmede van kunstmatige bevruchting en geboorterege ling eveneens aan een diepgaande discus sie zal onderwerpen. In vele kerken en landen wacht men de resultaten van de Lambeth-conferentie met grote belangstelling af. De discussies in de commissies, alsmede die inzake de op te stellen resoluties aan het slot van de conferentie beloven bijzonder levendig te worden. Dit te meer omdat de Anglikaan se kerken een grote verscheidenheid van tendensen vertegenwoordigen, die zich uitstrekken van extreem protestantisme tot uitgesproken katholicisme en in gelijke mate de opvattingen van Chinezen en In diërs als die van Canadezen en Amerika nen in zich besloten houden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 9