Iraaks pro-Westelijk regime
in staatsgreep overweldigd
Zuidwesterstorm vergalde
vele zondagsgenoegens
WELF
Bloedig weekeinde op Cyprus
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Wrede dood van Noeri es Said
en prins Abdoel Illah?
Niets bekend over
lot van Feisal
Langs de kust kwamen windstoten van
honderd kilometer per uur voor
SCHOENEN
RESTANTEN
Opschudding in olie
kringen in Londen
eroreo
Alle niet-militair vervoer
voor 48 uur stopgezet
MAANDAG 14 JULI 1958
Vrij zonnig
Telegram aan Nasser
Olie stroomt nog
Vier mensen verdronken
Plan voor uitkijk- en
t.v.-toren in Den Haag
Nieuwe atoomproef bij
Bikini
Het woord is aan...
Berging van Indiëvaarder
Haarlem" in Tafelbaai?
Akkoord over Suezkwestie
te Genève ondertekend
73e JAARGANG No 3
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
303 e JAARGANG No 156
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
TEHERAN, (UPI). Maandagochtend vroeg is in Irak een bloedige
militaire staatsgreep uitgevoerd. Koning Feisal is afgezet en de nieuwe
„regering" heeft een verklaring van vriendschap met de „Verenigde Arabi
sche Republiek" doen uitgeven. Er is een „zender van de republiek Irak"
in de lucht gekomen, die voortdurend deci-eten uitvaardigt en communi
qués uitzendt. In Bagdad zijn, volgens deze zender, prins Abdoel Illah
de oom van koning Feisal, en premier Noeri Es Said, vermoord. Hun
lichamen zouden in het openbaar zijn verbrand. Later werd echter de
dood van Noeri es Said tegengesproken. De monarchie is afgezworen en
de republiek uitgeroepen. Koning Feisal zou maandagochtend vroeg naar
Istanbul vertrekken voor de bijeenkomst van het Bagdad-pact.
Het leger van Perzië is in alarmtoestand gebracht en alle verbindingen
tussen Perzië en Irak zijn verbroken. In Washington heeft het ministerie
van Buitenlandse Zaken medegedeeld, dat de Amerikaanse ambassadeur
jn Bagdad het bericht van de staatsgreep bevestigd heeft. Hij rapporteerde,
dat vanochtend schoten zijn gehoord in de omgeving van het ambassade
gebouw, maar later is het weer rustig geworden.
„Weg met de agenten van de imperia
listen, weg met allen die door corruptie de
volkeren van Irak, Jordanië, Libanon en
de Verenigde Arabische Republiek in de
afgrond der vernietiging willen storten. De
nieuwe Iraakse republiek zal waken voor
de belangen van de nationalisten in ons
land", aldus een der communiqués van de
nieuwe zender. Koning Feisal werd een
verrader genoemd, en in een eerdere be
kendmaking had de omroeper gezegd: „Dit
is de dag om te doden en om gedood te
worden". Over het lot van Feisal staat nog
niets vast. Aanvankelijk was aangenomen,
dat hij juist naar Istanbul zou zijn ver
trokken. Maar in dat geval had zijn toe
stel daar allang moeten aankomen.
Koning Feisal van Irak, die juist een
conferentie in Istanboel zou gaan bij
wonen van landen van het Pact van
Bagdad, toen zijn bewind door jonge
officieren, aanhangers van Nasser,
werd overweldigd. Er gaan geruchten,
dat hij hun gevangene is.
De 23-jarige koning Feisal kwam in 1953
aan het bewind. Hierdoor werd een einde
gemaakt aan het regentschap van Emir
Abdoel Illah, dat 14 jaar had geduurd. Alle
politieke partijen in Irak werden op 28
augustus 1954 bij decreet ontbonden.
Irak heeft bijna 5 miljoen inwoners. Het
is een van de grootste olielanden van de
wereld. De jaarlijkse olieproduktie be
draagt meer dan 30 miljoen ton.
De pro-Westerse generaal Noeri es Said,
die toen premier van Irak was, behaalde
in mei bij de algemene verkiezingen een
grote overwinning. Inzet van de verkiezin
gen was de vorming van een fereratie met
Jordanië waarvan Noeri es Said voorstan
der was. Op 20 mei werd er een regering
gevormd van de Arabische unie. Noeri es
Said werd premier.
De thans omgebrachte 70-jarige generaal
Noeri es Said werd in 1930 voor de eerste
maal premier van Irak. Hij werd al spoedig
de krachtigste pro-Westerse staatsman van
bei Nabije Oosten. Hij was een van de ar
chitecten van het Pact van Bagdad.
Noeri es Said zou ook zich hebben uitge
sproken voor inmenging van de UNO in
Libanon.
Emir Abdoel Illah is sinds de laatste we
reldoorlog een verwoed tegenstander van
het communisme geweest.
Verwachting tot morgenavond:
Perioden met zonneschijn en op
de meeste plaatsen droog weer.
Overwegend matige wind tussen
west en zuid. Vannacht tamelijk
koude, morgenmiddag iets ho
gere temperaturen dan vandaag.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S.
CAIRO (UPI) Het „Nieuwsagentschap
voor het Nabije-Oosten", een semi-offici-
ele instelling van de Verenigde Arabische
Republiek, heeft vandaag bericht, dat de
revolutie in Irak is overgeslagen naar
Jordanië.
LONDEN (AFP) Ëen woordvoerder
van de ambassade van Jordanië in Londen
heeft vanmorgen gezegd, een bericht van
radio-Bagdad volgens hetwelk tegelijker
tijd in Irak en Jordanië een revolutie is
uitgebroken, niet te kunnen bevestigen.
„Wij verwachten spoedig bericht uit Am
man", aldus de woordvoerder.
In Amman wordt vernomen, dat koning
Hoessein het afgelopen weekeinde een sa
menzwering tegen zijn leven heeft ontdekt
en zestig officieren, onder wie enkelen uit
zijn lijfwacht, heeft laten arresteren. De
bedoeling van het in Jordanië ontdekte
complot zou zijn geweest om tegelijk met
de samenzweerders in Irak op te treden.
Irak en Jordanië zijn verenigd in een
Arabische federatie. In Amman ziet men
de „Verenigde Arabische Republiek" als de
instigator van de samenzwering tegen ko
ning Hoessein.
De sjah van Perzië vertoeft momenteel
in Cannes, vanwaar hij doorreist naar de
vergadering van het Pact van Bagdad te
Istanbul. De Perzische ambassadeur in
Cannes, Nazrollah Entezam, verklaarde,
dat in het reisplan van de sjah geen ver
anderingen zullen worden aangebracht.
Hedenmorgen om 7.30 uur ving men in
Beiroet het volgende bericht van radio-
Bagdad op: „Dit is de republiek Irak. Dit
is uw dag van overwinning, uw dag van
nationalisme. Verheugt en verblijdt u. Gaat
de straat op en komt zien hoe het lijk van
de tiran, die de vijand van God en het volk
was, bespuwd en geschopt wordt door het
volk."
Radio-Bagdad zei, dat de nieuwe „soeve
reine raad" het volk heeft gelukgewenst
met zijn overwinning.
Radio-Damascus maakt bekend dat „hij
die naar Istanbul zou gaan (vermoedelijk
werd generaal Noeri es Said bedoeld) en
zijn meester dood zijn. U kunt hun lijken
op straat zien." Het radio-station voegde
hieraan toe, dat men een telegram aan pre
sident Nasser van Egypte heeft gezonden,
waarin wordt gezegd dat Irak de Verenig
de Arabische Republiek erkent.
(Reuter) Volgens onbevestigde berich
ten, die in Beiroet zijn ontvangen, zou ko
ning Feisal gearresteerd zijn. Het Britse
consulaat en het Britse voorlichtingsbureau
in Bagdad zijn ontruimd. Een woordvoer-
Prins Abdoel Illah was ook een
exponent, van de slinkende Westerse
aanhang in de landen van het Nabije
Oosten. Hij is de oom van Feisal en
was lange tijd regent voor hem. Zijn
dood staat wel vast.
der van de Iraakse Petroleum maatschappij
verklaarde in Beiroet, dat de oliewinning
en het olievervoer, voor zover bekend, nor
maal voortgang vinden.
In de gedeelten van Beiroet die in han
den van de opstandelingen zijn, werd bij
het vernemen van het nieuws over de
staatsgreep in Irak in de straten gedanst.
TEHERAN (UPI) Het „revolutionaire
opperbevel" in Irak heeft maandagochtend,
weinige uren na het begin van zijn staats
greep, een kabinetslijst openbaar gemaakt.
Hieruit blijkt dat de stafchef en het leger,
generaal Abdel Kerim Kassem, premier en
fungerend minister van Defensie wordt.
Vice-premier en minister van Binnenland
se Zaken wordt generaal Abdel Salam Mo
hammed Aref. Ook aan Financiën en Bui
tenlandse Zaken zijn generaals benoemd.
De zuidwesterstorm van gisteren, waarin windstoten van nonderd kilometer per uur
voorkwamen, heeft voor zeer velen het plezier van een vrije dag volkomen vergald.
De strandbezoekers werden door de stuivende zandmassa's als het ware gezandstraald,
de zeilers op meren en plassen zochten spoedig een veilig heenkomen op de wal,
kampeerders zagen hun tenten door de hevige rukwinden omverblazen. Er sneuvelden
heel wat ruiten, want velen waren 's morgens naar buiten getrokken zonder de ramen
van hun huizen te sluiten. In de hoofdstad werden ook enkele grote spiegelruiten
van etalages ingedrukt. Op sommige caféterrassen speelde de wind een dartel spel
met stoelen en tafeltjes, waardoor ook veel glaswerk sneuvelde.
Helaas heeft de storm ook mensenlevens
geëist. Op de Westerschelde is de heer H.
van Dam uit Souburg, van een zeiljacht
geslagen en verdronken.
De heer Van Dam was met zijn zeilboot
zaterdagmiddag naar de jachthaven te
Terneuzen vertrokken, doch besloot wegens
het slechte weer zijn schip daar te laten
liggen en per andere gelegenheid terug te
keren. Vele andere zeilers namen hetzelfde
besluit. In de jachthaven van Terneuzen
lag de „Having", een omgebouwd vissers
scheepje uit Ostende, eigenaar de heer
Posthumus, leraar aan de zeevaartschool
te Vlissingen. Enkele zeilers besloten met
de heer Posthumus terug te varen naar
Vlissingen en onder hen bevond zich ook
de heer Van Dam. Vlak voor de haven van
Vlissingen werden door de ruwe zee twee
personen overboord geslagen. Een 17-jarige
scholier wist zwemmend aan boord van de
„Having" terug te keren, doch de heer Van
Dam verdween in de diepte. Hij was ge
huwd en had drie kinderen.
Bootje overvaren
Op de Merwede bij Dordrecht is het
motorbootje „Jobi" door het uit Hamburg
komende tankschip „Marion" overvaren.
De drie inzittenden, de 55-jarige haven
arbeider J. van Tilborg, zijn broer, de 50-
jarige M. van Tilborg en de 47-jarige mon
teur C. Willeboordse, allen uit Dordrecht,
zijn daarbij verdronken.
Het bootje lag op een bepaald ogenblik
evenwijdig met de „Marion". Vermoedelijk
is het door een windstoot schuin voor de
„Marion" komen te liggen, waardoor het
door dit schip werd geramd. Het bootje
werd versplinterd en van de drie mannen
was niets meer te bespeuren.
Hachelijk avontuur
Een 12-jarige jongen uit Holwerd heeft
in de storm een hachelijk avontuur beleefd.
Hij speelde in de vooravond met enige
vriendjes in een opblaasbare plastic boot
bij de pier van Holwerd. Toen een van de
vriendjes uit de boot op de pier sprong,
kreeg het bootje een zodanige zet dat het
een eindweegs naar zee dreef. Het werd
door stroom en wind gegrepen en dreef
met steeds groter wordende snelheid ver
der. Enige mensen op de pier riepen de
jongen toe in de boot te blijven en hulp
af te wachten. De heren Duinen uit Hol
werd en Kleinendorst uit Rotterdam gingen
terstond met een oude reddingboot achter
de jongen aan. Inmiddels was ook de red
dingboot „Insulinde" van Oostmahorn uit
gevaren. Om halftwee 's nachts gingen
voorts een politieboot en twee redding
boten uit Ameland en Schiermonnikoog op
zoek, zonder echter iets te vinden. Tegen
het morgengloren stegen twee „Avengers"
op van het marinevliegkamp Valkenburg.
De bemanning van een van deze toestellen
ontdekte omstreeks zes uur de boot waarin
de twee mannen en de jongen zaten. Het
toestel vloog terug naar Holwerd. Door
zeer laag over de pier te vliegen kon men
de menigte daar duidelijk maken, dat de
vermisten gevonden waren. De vliegers
wezen daarna een der reddingboten de weg
naar de boot met het drietal, dat toen
spoedig weer vaste grond onder de voeten
had.
In het buitenland
De storm heeft ook in het buitenland
talrijke moeilijkheden veroorzaakt.
Noeri es Said, de toeverlaat op wie de
Westelijke landen in hun politiek in
het Nabije Oosten altijd konden reke
nen, is vermoedelijk op gruwelijke
wijze omgekomen bij de staatsgreep
in Jordanië. Slechts in een bericht werd
zijn dood1 tegengesproken, maar in alle
andere werd gemeld, dat hij was ge
dood en verbrand ten aanschouwe van
een woedende menigte
In Den Haag bestaan plannen nabij Ma-
durodam een betonnen uitkijktoren te doen
bouwen, welke op een hoogte van 104 me
ter boven cirkelvormige restaurants en
een café een plateau zal krijgen van
waar men een uitzicht over de residentie
en haar omgeving zal hebben.
De toren zou tevens door de P.T.T. ge
bruikt kunnen worden voor televisie- en
mobilifoonzenders.
De toren zal naaldvormig zijn en van
twee liften worden voorzien.
Advertentie
15 JULI
JAC. VAN MARIS
Barrevoetestraat 19 - Telefoon 15051
LONDEN (AFP) Het bericht omtrent
een staatsgreep van een pro-Nassergroep
in Irak heeft grote opschudding veroor
zaakt in internationale oliekringen te
Londen. Men verwacht dat op de Londen-
se Beurs oliefondsen, vooral voor maat
schappijen met belangen in Irak, zoals de
British Petroleum en de Royal Dutch-Shell
vandaag grote verliezen zijn te ver
wachten.
In oliekringen wijst men erop, dat deze
ontwikkeling komt op het moment dat de
Iraq Petroleum Company onderhande
lingen met de autoriteiten van Irak had
besloten, waardoor de concessievoorwaar
den dezer maatschappij worden herzien.
Op grond van de nieuwe overeenkomst
zou de Iraq Petroleum Company bepaalde
concessiegebieden aan de regering terug
geven. Voorts had de maatschappij zich
verplicht haar produktie voor 1961 te ver
dubbelen.
Volgens nadere berichten uit Londen
moest British Petroleum bijna tien shilling
laten vallen, en staat deze thans op 103
shillings IV2 pence genoteerd. Burmah Oil
daalde viif shillings. Shell meer dan vier
shillings in waarde.
De reactie van het Pond Sterling had
een onmiddellijke terugslag op de obliga-
tiemarkt, waar verliezen tot genoteerd
werden. In de industriële fondsen was nog
geen verkoopdruk ontstaan, maar ook daar
overheerste het accent van de koersdaling.
WASHINGTON (UPI) De Amerikaan
se commissie voor atoomenergie heeft be
kendgemaakt dat in de nabijheid van het
atol Bikini zaterdagochtend een Ameri
kaans kernwapen tot explosie is gebracht.
Longfellow:
Het graf is een donkere tunnel van
licht naar licht.
KAAPSTAD, (UPI) Nederlanders
zullen een poging doen een oud zeilschip,
dat in maart 1647 in de Tafelbaai bij de
Kaap verging met een lading tin aan boord
te bergen. Men neemt aan, dat het gaat
om de Nederlands-Indiëvaarder „Haar
lem".
De bergingsdeskundige Willem van Wie-
nen uit Bussum heeft deze week 'n onder
zoek ingesteld en het resultaat is geweest,
dat hij 26 duikers en technici met uitrus
ting uit Nederland laat overkomen. De
berging van het schip, dat in water van ne
gen meter diep ligt, zal naar men ver
wacht vier maanden in beslag nemen. 1
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
TWEKA STRAND - BADKLEDING
NICOSIA (Reuter en UPI) De Britse
gouverneur van Cyprus, Sir Hugh Foot,
heeft bepaald dat alle ingezetenen van de
voornaamste Cyprische steden in de ko
mende 48 uur hun woningen niet mogen
verlaten. Er -.vordt slechts een uitzonde
ring gemaakt voor hen, die werk van
dringende aard verrichten.
Voorts is voor dezelfde periode alle ver
keer met niet-militaire voertuigen ver
boden.
De Britse politiemacht op Cyprus zal
met 't oog op de verslechterende toestand
worden verdubbeld. Zo snel mogelijk zul
len nog 300 politiemannen uit Engeland
naar Cyprus overgebracht worden.
Het afgelopen weekeinde ziin minstens
In Belfast zijn twee jongens, wier jacht
kapseisde, verdronken. Men vreest dat
twee vissers, die met een zeilboot hun net
ten gingen inspecteren, eveneens zijn om
gekomen. Meer dan veertig zeilschepen, die
deelnamen aan de race FolkestoneCalais,
moesten per schip van Frankrijk naar En
geland worden gebracht.
In Belfast is een geestelijke verdronken
toen hij trachtte zijn moeder en zuster te
redden, die bij het baden in moeilijkheden
waren geraakt. De twee vrouwen konden
worden gered.
New York en omgeving zijn zaterdag
avond geteisterd door slagregens en hevig
onweer. Er viel in een uur tijds 30 mm
regen. Zes personen werden door de blik
sem gedood. Ook uit andere delen van de
V. S. werd noodweer gemeld. In Arkansas
vielen hagelstenen zo groot als golfballen.
Hittegolf in Italië
Italië heeft zondag de warmste dag van
de zomer gehad. Het kwik steeg op som
mige plaatsen tot 35 graden Celcius. In
deze hitte zijn 24 mensen omgekomen in
het water, op de weg en in de bergen.
Negen mensen verdronken, dertien kwa
men om bij verkeersongelukken en drie
berbeklimmers stortten bij Berggamo in
een ravijn. Bij Genua woedde een storm,
die bomen en telefoonpalen velde en het
dak van een huis losrukte. In Zuid-Italië
werd een aardschok geregistreerd van vier
minuten, die echter geen schade aan
richtte.
Eindeljjk regen In Denemarken
De Deense boeren hebben zondag met
veel vreugde de regen begroet die hen
verloste van een droogte die reeds een
maand duurde en een bedreiging begon te
vormen voor de gewassen.
(Men zie ook pagina 11)
De duizenden vakantiegangers die aan
de Noordzeekust verpozing zoeken,
hebben in het afgelopen weekeinde
weer eens aan den lijve ervaren, hoe
grillig het Nederlandse klimaat is. Za
terdag en ook zondag in de morgen
uren konden zij zich nog in een tro
pisch paradijs wanen, maar gistermid
dag brak er een vliegende storm los,
die geladen met scherpe zandkorrels
het verblijf aan het strand tot een zeer
twijfelachtig genoegen maakte. De
twee foto's, gemaakt met een tussen
poos van slechts enkele uren, brengt
de metamorfose in beeld.
vierentwintig Cyprioten om het leven ge
komen. Zaterdag vielen er dertien doden,
gisteren tenminste elf. Men vreest dat het
aantal slachtoffers nog zal stijgen, want
heden, maandagochtend kwamen telkens
weer berichten over botsingen met doden
en gewonden in Nicosia binnen.
Nicosia is zondag geteistei-d door een
zware brand. De brand begon in een zaak
voor elektrische benodigdheden in de
Turkse sector van de stad en verspreidde
zich vervolgens over enkele andere pan
den. De uitgebrande zaken waren alle
Grieks eigendom. Aangenomen wordt dat
de Turken de brand hebben veroorzaakt
uit represaille tegen de overval die enkele
Grieken zaterdag hebben ondernomen op
een Turkse bus. Vijf Turken kwamen hier
bij om het leven.
Twee Britse soldaten kwamen het afge
lopen weekeinde om, getroffen door kogels
van hun eigen kameraden die terroristen
onder vuur namen.
Beroep op bevolking
Gouverneur Foot en de leiders van de
Griekse en Turkse gemeenschappen op
Cyprus hebben via de radio een beroep ge
daan op de bevolking van het eiland, om
onmiddellijk een einde te maken aan de
gewelddaden.
Makarios: Wij vechten door
Aartsbisschop Makarios heeft echter
zaterdag op een bijeenkomst te Athene
verklaard: „Zolang er nog een van ons in
leven is zullen we een uitvoering van het
Britse verdelingsplan voor Cyprus verhin
deren". Volgens de aartsbisschop zijn En
geland en Turkije verantwoordelijk voor
de huidige moeilijkheden op het eiland.
„We zullen niet lijdelijk blijven toezien
terwijl de bevolking van Cyprus wordt
uitgemoord. Wij hebben oneindige moge
lijkheden en we zullen hiervan gebruik
maken", aldus Makarios.
De president-directeur van de voorma
lige Suezkanaalmaatschappij Georges-
Picot, en de gouverneur van de Bank van
Egypte, Abdel Quelilemari, hebben zon
dag te Genève het akkoord betreffende
de schadeloosstelling van de aandeelhou
ders van genoemde maatschappij gete
kend.
Volgens de overeenkomst behoudt de
maatschappij al haar eigendommen bui
ten Egypte en betaalt de Verenigde Arabi
sche Republiek in de komende zes jaar 23
miljoen pond sterling schadevergoeding
voor de eigendommen van de maatschappij
in Egypte. Minstens veertig percent van dit
bedrag moet in ponden en de rest in pon
den of Franse franken worden betaald.