Iraaks pro-Westelijk regime in staatsgreep overweldigd Zuidwesterstorm vergalde vele zondagsgenoegens WELF Bloedig weekeinde op Cyprus OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Wrede dood van Noeri es Said en prins Abdoel Illah? Niets bekend over lot van Feisal Langs de kust kwamen windstoten van honderd kilometer per uur voor SCHOENEN RESTANTEN Opschudding in olie kringen in Londen eroreo Alle niet-militair vervoer voor 48 uur stopgezet MAANDAG 14 JULI 1958 Vrij zonnig Telegram aan Nasser Olie stroomt nog Vier mensen verdronken Plan voor uitkijk- en t.v.-toren in Den Haag Nieuwe atoomproef bij Bikini Het woord is aan... Berging van Indiëvaarder Haarlem" in Tafelbaai? Akkoord over Suezkwestie te Genève ondertekend 73e JAARGANG No 3 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad 303 e JAARGANG No 156 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman TEHERAN, (UPI). Maandagochtend vroeg is in Irak een bloedige militaire staatsgreep uitgevoerd. Koning Feisal is afgezet en de nieuwe „regering" heeft een verklaring van vriendschap met de „Verenigde Arabi sche Republiek" doen uitgeven. Er is een „zender van de republiek Irak" in de lucht gekomen, die voortdurend deci-eten uitvaardigt en communi qués uitzendt. In Bagdad zijn, volgens deze zender, prins Abdoel Illah de oom van koning Feisal, en premier Noeri Es Said, vermoord. Hun lichamen zouden in het openbaar zijn verbrand. Later werd echter de dood van Noeri es Said tegengesproken. De monarchie is afgezworen en de republiek uitgeroepen. Koning Feisal zou maandagochtend vroeg naar Istanbul vertrekken voor de bijeenkomst van het Bagdad-pact. Het leger van Perzië is in alarmtoestand gebracht en alle verbindingen tussen Perzië en Irak zijn verbroken. In Washington heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken medegedeeld, dat de Amerikaanse ambassadeur jn Bagdad het bericht van de staatsgreep bevestigd heeft. Hij rapporteerde, dat vanochtend schoten zijn gehoord in de omgeving van het ambassade gebouw, maar later is het weer rustig geworden. „Weg met de agenten van de imperia listen, weg met allen die door corruptie de volkeren van Irak, Jordanië, Libanon en de Verenigde Arabische Republiek in de afgrond der vernietiging willen storten. De nieuwe Iraakse republiek zal waken voor de belangen van de nationalisten in ons land", aldus een der communiqués van de nieuwe zender. Koning Feisal werd een verrader genoemd, en in een eerdere be kendmaking had de omroeper gezegd: „Dit is de dag om te doden en om gedood te worden". Over het lot van Feisal staat nog niets vast. Aanvankelijk was aangenomen, dat hij juist naar Istanbul zou zijn ver trokken. Maar in dat geval had zijn toe stel daar allang moeten aankomen. Koning Feisal van Irak, die juist een conferentie in Istanboel zou gaan bij wonen van landen van het Pact van Bagdad, toen zijn bewind door jonge officieren, aanhangers van Nasser, werd overweldigd. Er gaan geruchten, dat hij hun gevangene is. De 23-jarige koning Feisal kwam in 1953 aan het bewind. Hierdoor werd een einde gemaakt aan het regentschap van Emir Abdoel Illah, dat 14 jaar had geduurd. Alle politieke partijen in Irak werden op 28 augustus 1954 bij decreet ontbonden. Irak heeft bijna 5 miljoen inwoners. Het is een van de grootste olielanden van de wereld. De jaarlijkse olieproduktie be draagt meer dan 30 miljoen ton. De pro-Westerse generaal Noeri es Said, die toen premier van Irak was, behaalde in mei bij de algemene verkiezingen een grote overwinning. Inzet van de verkiezin gen was de vorming van een fereratie met Jordanië waarvan Noeri es Said voorstan der was. Op 20 mei werd er een regering gevormd van de Arabische unie. Noeri es Said werd premier. De thans omgebrachte 70-jarige generaal Noeri es Said werd in 1930 voor de eerste maal premier van Irak. Hij werd al spoedig de krachtigste pro-Westerse staatsman van bei Nabije Oosten. Hij was een van de ar chitecten van het Pact van Bagdad. Noeri es Said zou ook zich hebben uitge sproken voor inmenging van de UNO in Libanon. Emir Abdoel Illah is sinds de laatste we reldoorlog een verwoed tegenstander van het communisme geweest. Verwachting tot morgenavond: Perioden met zonneschijn en op de meeste plaatsen droog weer. Overwegend matige wind tussen west en zuid. Vannacht tamelijk koude, morgenmiddag iets ho gere temperaturen dan vandaag. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S. CAIRO (UPI) Het „Nieuwsagentschap voor het Nabije-Oosten", een semi-offici- ele instelling van de Verenigde Arabische Republiek, heeft vandaag bericht, dat de revolutie in Irak is overgeslagen naar Jordanië. LONDEN (AFP) Ëen woordvoerder van de ambassade van Jordanië in Londen heeft vanmorgen gezegd, een bericht van radio-Bagdad volgens hetwelk tegelijker tijd in Irak en Jordanië een revolutie is uitgebroken, niet te kunnen bevestigen. „Wij verwachten spoedig bericht uit Am man", aldus de woordvoerder. In Amman wordt vernomen, dat koning Hoessein het afgelopen weekeinde een sa menzwering tegen zijn leven heeft ontdekt en zestig officieren, onder wie enkelen uit zijn lijfwacht, heeft laten arresteren. De bedoeling van het in Jordanië ontdekte complot zou zijn geweest om tegelijk met de samenzweerders in Irak op te treden. Irak en Jordanië zijn verenigd in een Arabische federatie. In Amman ziet men de „Verenigde Arabische Republiek" als de instigator van de samenzwering tegen ko ning Hoessein. De sjah van Perzië vertoeft momenteel in Cannes, vanwaar hij doorreist naar de vergadering van het Pact van Bagdad te Istanbul. De Perzische ambassadeur in Cannes, Nazrollah Entezam, verklaarde, dat in het reisplan van de sjah geen ver anderingen zullen worden aangebracht. Hedenmorgen om 7.30 uur ving men in Beiroet het volgende bericht van radio- Bagdad op: „Dit is de republiek Irak. Dit is uw dag van overwinning, uw dag van nationalisme. Verheugt en verblijdt u. Gaat de straat op en komt zien hoe het lijk van de tiran, die de vijand van God en het volk was, bespuwd en geschopt wordt door het volk." Radio-Bagdad zei, dat de nieuwe „soeve reine raad" het volk heeft gelukgewenst met zijn overwinning. Radio-Damascus maakt bekend dat „hij die naar Istanbul zou gaan (vermoedelijk werd generaal Noeri es Said bedoeld) en zijn meester dood zijn. U kunt hun lijken op straat zien." Het radio-station voegde hieraan toe, dat men een telegram aan pre sident Nasser van Egypte heeft gezonden, waarin wordt gezegd dat Irak de Verenig de Arabische Republiek erkent. (Reuter) Volgens onbevestigde berich ten, die in Beiroet zijn ontvangen, zou ko ning Feisal gearresteerd zijn. Het Britse consulaat en het Britse voorlichtingsbureau in Bagdad zijn ontruimd. Een woordvoer- Prins Abdoel Illah was ook een exponent, van de slinkende Westerse aanhang in de landen van het Nabije Oosten. Hij is de oom van Feisal en was lange tijd regent voor hem. Zijn dood staat wel vast. der van de Iraakse Petroleum maatschappij verklaarde in Beiroet, dat de oliewinning en het olievervoer, voor zover bekend, nor maal voortgang vinden. In de gedeelten van Beiroet die in han den van de opstandelingen zijn, werd bij het vernemen van het nieuws over de staatsgreep in Irak in de straten gedanst. TEHERAN (UPI) Het „revolutionaire opperbevel" in Irak heeft maandagochtend, weinige uren na het begin van zijn staats greep, een kabinetslijst openbaar gemaakt. Hieruit blijkt dat de stafchef en het leger, generaal Abdel Kerim Kassem, premier en fungerend minister van Defensie wordt. Vice-premier en minister van Binnenland se Zaken wordt generaal Abdel Salam Mo hammed Aref. Ook aan Financiën en Bui tenlandse Zaken zijn generaals benoemd. De zuidwesterstorm van gisteren, waarin windstoten van nonderd kilometer per uur voorkwamen, heeft voor zeer velen het plezier van een vrije dag volkomen vergald. De strandbezoekers werden door de stuivende zandmassa's als het ware gezandstraald, de zeilers op meren en plassen zochten spoedig een veilig heenkomen op de wal, kampeerders zagen hun tenten door de hevige rukwinden omverblazen. Er sneuvelden heel wat ruiten, want velen waren 's morgens naar buiten getrokken zonder de ramen van hun huizen te sluiten. In de hoofdstad werden ook enkele grote spiegelruiten van etalages ingedrukt. Op sommige caféterrassen speelde de wind een dartel spel met stoelen en tafeltjes, waardoor ook veel glaswerk sneuvelde. Helaas heeft de storm ook mensenlevens geëist. Op de Westerschelde is de heer H. van Dam uit Souburg, van een zeiljacht geslagen en verdronken. De heer Van Dam was met zijn zeilboot zaterdagmiddag naar de jachthaven te Terneuzen vertrokken, doch besloot wegens het slechte weer zijn schip daar te laten liggen en per andere gelegenheid terug te keren. Vele andere zeilers namen hetzelfde besluit. In de jachthaven van Terneuzen lag de „Having", een omgebouwd vissers scheepje uit Ostende, eigenaar de heer Posthumus, leraar aan de zeevaartschool te Vlissingen. Enkele zeilers besloten met de heer Posthumus terug te varen naar Vlissingen en onder hen bevond zich ook de heer Van Dam. Vlak voor de haven van Vlissingen werden door de ruwe zee twee personen overboord geslagen. Een 17-jarige scholier wist zwemmend aan boord van de „Having" terug te keren, doch de heer Van Dam verdween in de diepte. Hij was ge huwd en had drie kinderen. Bootje overvaren Op de Merwede bij Dordrecht is het motorbootje „Jobi" door het uit Hamburg komende tankschip „Marion" overvaren. De drie inzittenden, de 55-jarige haven arbeider J. van Tilborg, zijn broer, de 50- jarige M. van Tilborg en de 47-jarige mon teur C. Willeboordse, allen uit Dordrecht, zijn daarbij verdronken. Het bootje lag op een bepaald ogenblik evenwijdig met de „Marion". Vermoedelijk is het door een windstoot schuin voor de „Marion" komen te liggen, waardoor het door dit schip werd geramd. Het bootje werd versplinterd en van de drie mannen was niets meer te bespeuren. Hachelijk avontuur Een 12-jarige jongen uit Holwerd heeft in de storm een hachelijk avontuur beleefd. Hij speelde in de vooravond met enige vriendjes in een opblaasbare plastic boot bij de pier van Holwerd. Toen een van de vriendjes uit de boot op de pier sprong, kreeg het bootje een zodanige zet dat het een eindweegs naar zee dreef. Het werd door stroom en wind gegrepen en dreef met steeds groter wordende snelheid ver der. Enige mensen op de pier riepen de jongen toe in de boot te blijven en hulp af te wachten. De heren Duinen uit Hol werd en Kleinendorst uit Rotterdam gingen terstond met een oude reddingboot achter de jongen aan. Inmiddels was ook de red dingboot „Insulinde" van Oostmahorn uit gevaren. Om halftwee 's nachts gingen voorts een politieboot en twee redding boten uit Ameland en Schiermonnikoog op zoek, zonder echter iets te vinden. Tegen het morgengloren stegen twee „Avengers" op van het marinevliegkamp Valkenburg. De bemanning van een van deze toestellen ontdekte omstreeks zes uur de boot waarin de twee mannen en de jongen zaten. Het toestel vloog terug naar Holwerd. Door zeer laag over de pier te vliegen kon men de menigte daar duidelijk maken, dat de vermisten gevonden waren. De vliegers wezen daarna een der reddingboten de weg naar de boot met het drietal, dat toen spoedig weer vaste grond onder de voeten had. In het buitenland De storm heeft ook in het buitenland talrijke moeilijkheden veroorzaakt. Noeri es Said, de toeverlaat op wie de Westelijke landen in hun politiek in het Nabije Oosten altijd konden reke nen, is vermoedelijk op gruwelijke wijze omgekomen bij de staatsgreep in Jordanië. Slechts in een bericht werd zijn dood1 tegengesproken, maar in alle andere werd gemeld, dat hij was ge dood en verbrand ten aanschouwe van een woedende menigte In Den Haag bestaan plannen nabij Ma- durodam een betonnen uitkijktoren te doen bouwen, welke op een hoogte van 104 me ter boven cirkelvormige restaurants en een café een plateau zal krijgen van waar men een uitzicht over de residentie en haar omgeving zal hebben. De toren zou tevens door de P.T.T. ge bruikt kunnen worden voor televisie- en mobilifoonzenders. De toren zal naaldvormig zijn en van twee liften worden voorzien. Advertentie 15 JULI JAC. VAN MARIS Barrevoetestraat 19 - Telefoon 15051 LONDEN (AFP) Het bericht omtrent een staatsgreep van een pro-Nassergroep in Irak heeft grote opschudding veroor zaakt in internationale oliekringen te Londen. Men verwacht dat op de Londen- se Beurs oliefondsen, vooral voor maat schappijen met belangen in Irak, zoals de British Petroleum en de Royal Dutch-Shell vandaag grote verliezen zijn te ver wachten. In oliekringen wijst men erop, dat deze ontwikkeling komt op het moment dat de Iraq Petroleum Company onderhande lingen met de autoriteiten van Irak had besloten, waardoor de concessievoorwaar den dezer maatschappij worden herzien. Op grond van de nieuwe overeenkomst zou de Iraq Petroleum Company bepaalde concessiegebieden aan de regering terug geven. Voorts had de maatschappij zich verplicht haar produktie voor 1961 te ver dubbelen. Volgens nadere berichten uit Londen moest British Petroleum bijna tien shilling laten vallen, en staat deze thans op 103 shillings IV2 pence genoteerd. Burmah Oil daalde viif shillings. Shell meer dan vier shillings in waarde. De reactie van het Pond Sterling had een onmiddellijke terugslag op de obliga- tiemarkt, waar verliezen tot genoteerd werden. In de industriële fondsen was nog geen verkoopdruk ontstaan, maar ook daar overheerste het accent van de koersdaling. WASHINGTON (UPI) De Amerikaan se commissie voor atoomenergie heeft be kendgemaakt dat in de nabijheid van het atol Bikini zaterdagochtend een Ameri kaans kernwapen tot explosie is gebracht. Longfellow: Het graf is een donkere tunnel van licht naar licht. KAAPSTAD, (UPI) Nederlanders zullen een poging doen een oud zeilschip, dat in maart 1647 in de Tafelbaai bij de Kaap verging met een lading tin aan boord te bergen. Men neemt aan, dat het gaat om de Nederlands-Indiëvaarder „Haar lem". De bergingsdeskundige Willem van Wie- nen uit Bussum heeft deze week 'n onder zoek ingesteld en het resultaat is geweest, dat hij 26 duikers en technici met uitrus ting uit Nederland laat overkomen. De berging van het schip, dat in water van ne gen meter diep ligt, zal naar men ver wacht vier maanden in beslag nemen. 1 Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 TWEKA STRAND - BADKLEDING NICOSIA (Reuter en UPI) De Britse gouverneur van Cyprus, Sir Hugh Foot, heeft bepaald dat alle ingezetenen van de voornaamste Cyprische steden in de ko mende 48 uur hun woningen niet mogen verlaten. Er -.vordt slechts een uitzonde ring gemaakt voor hen, die werk van dringende aard verrichten. Voorts is voor dezelfde periode alle ver keer met niet-militaire voertuigen ver boden. De Britse politiemacht op Cyprus zal met 't oog op de verslechterende toestand worden verdubbeld. Zo snel mogelijk zul len nog 300 politiemannen uit Engeland naar Cyprus overgebracht worden. Het afgelopen weekeinde ziin minstens In Belfast zijn twee jongens, wier jacht kapseisde, verdronken. Men vreest dat twee vissers, die met een zeilboot hun net ten gingen inspecteren, eveneens zijn om gekomen. Meer dan veertig zeilschepen, die deelnamen aan de race FolkestoneCalais, moesten per schip van Frankrijk naar En geland worden gebracht. In Belfast is een geestelijke verdronken toen hij trachtte zijn moeder en zuster te redden, die bij het baden in moeilijkheden waren geraakt. De twee vrouwen konden worden gered. New York en omgeving zijn zaterdag avond geteisterd door slagregens en hevig onweer. Er viel in een uur tijds 30 mm regen. Zes personen werden door de blik sem gedood. Ook uit andere delen van de V. S. werd noodweer gemeld. In Arkansas vielen hagelstenen zo groot als golfballen. Hittegolf in Italië Italië heeft zondag de warmste dag van de zomer gehad. Het kwik steeg op som mige plaatsen tot 35 graden Celcius. In deze hitte zijn 24 mensen omgekomen in het water, op de weg en in de bergen. Negen mensen verdronken, dertien kwa men om bij verkeersongelukken en drie berbeklimmers stortten bij Berggamo in een ravijn. Bij Genua woedde een storm, die bomen en telefoonpalen velde en het dak van een huis losrukte. In Zuid-Italië werd een aardschok geregistreerd van vier minuten, die echter geen schade aan richtte. Eindeljjk regen In Denemarken De Deense boeren hebben zondag met veel vreugde de regen begroet die hen verloste van een droogte die reeds een maand duurde en een bedreiging begon te vormen voor de gewassen. (Men zie ook pagina 11) De duizenden vakantiegangers die aan de Noordzeekust verpozing zoeken, hebben in het afgelopen weekeinde weer eens aan den lijve ervaren, hoe grillig het Nederlandse klimaat is. Za terdag en ook zondag in de morgen uren konden zij zich nog in een tro pisch paradijs wanen, maar gistermid dag brak er een vliegende storm los, die geladen met scherpe zandkorrels het verblijf aan het strand tot een zeer twijfelachtig genoegen maakte. De twee foto's, gemaakt met een tussen poos van slechts enkele uren, brengt de metamorfose in beeld. vierentwintig Cyprioten om het leven ge komen. Zaterdag vielen er dertien doden, gisteren tenminste elf. Men vreest dat het aantal slachtoffers nog zal stijgen, want heden, maandagochtend kwamen telkens weer berichten over botsingen met doden en gewonden in Nicosia binnen. Nicosia is zondag geteistei-d door een zware brand. De brand begon in een zaak voor elektrische benodigdheden in de Turkse sector van de stad en verspreidde zich vervolgens over enkele andere pan den. De uitgebrande zaken waren alle Grieks eigendom. Aangenomen wordt dat de Turken de brand hebben veroorzaakt uit represaille tegen de overval die enkele Grieken zaterdag hebben ondernomen op een Turkse bus. Vijf Turken kwamen hier bij om het leven. Twee Britse soldaten kwamen het afge lopen weekeinde om, getroffen door kogels van hun eigen kameraden die terroristen onder vuur namen. Beroep op bevolking Gouverneur Foot en de leiders van de Griekse en Turkse gemeenschappen op Cyprus hebben via de radio een beroep ge daan op de bevolking van het eiland, om onmiddellijk een einde te maken aan de gewelddaden. Makarios: Wij vechten door Aartsbisschop Makarios heeft echter zaterdag op een bijeenkomst te Athene verklaard: „Zolang er nog een van ons in leven is zullen we een uitvoering van het Britse verdelingsplan voor Cyprus verhin deren". Volgens de aartsbisschop zijn En geland en Turkije verantwoordelijk voor de huidige moeilijkheden op het eiland. „We zullen niet lijdelijk blijven toezien terwijl de bevolking van Cyprus wordt uitgemoord. Wij hebben oneindige moge lijkheden en we zullen hiervan gebruik maken", aldus Makarios. De president-directeur van de voorma lige Suezkanaalmaatschappij Georges- Picot, en de gouverneur van de Bank van Egypte, Abdel Quelilemari, hebben zon dag te Genève het akkoord betreffende de schadeloosstelling van de aandeelhou ders van genoemde maatschappij gete kend. Volgens de overeenkomst behoudt de maatschappij al haar eigendommen bui ten Egypte en betaalt de Verenigde Arabi sche Republiek in de komende zes jaar 23 miljoen pond sterling schadevergoeding voor de eigendommen van de maatschappij in Egypte. Minstens veertig percent van dit bedrag moet in ponden en de rest in pon den of Franse franken worden betaald.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1