Oliemaatschappijen zullen vooreerst niet
uit Nabije Oosten worden verdrongen
Panda en de Yo-Yo*jager
OPRUIMING
BEHANG
Effecten -en
Geldmarkt
Warmer weekeinde
Wereldnieuws
Oliebronnen in het oosten in de toekomst
belangrijker dan thans
BAKKER'BEHANG
Duizenden koopjes
Horlogerie „Suisse"
2
BEURZEN IN WEST-EUROPA NIET IN PANIEK
Verlies Javasche Cultuur
uit reservefonds gedekt
Lloyds wijzigt regeling voor
Irak en Libanon
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Hillen passeert dividend
De olievoorziening van de
westelijke wereld
Nederlandse en Deense kaas
voor Duitsland duurder
Gaat u met vakantie?
Dreiging in Nabije Oosten
toont noodzaak van de
Europese eenwording
Grote EBU-tekorten van
Engeland en Frankrijk
Geen herkapitalisatie bij
Veenend. Stoomspinnerij
Toezicht op verzekerings
maatschappijen in Indonesië
la het zo
GROTE
GESTALTE
VRIJDAG 18 JULI 1958
(Van onze financiële medewerker)
DE INTERNATIONALE POLITIEK gaf deze week aan de koersbeweging op de
effectenbeurzen vrij plotseling een wending in neergaande richting, omdat de staats
greep in Irak en de onrust in Libanon, afgezien van de materiële belangen welke er
voor de Verenigde Staten en West-Europa mee gemoeid zijn, als een nieuwe bedrei
ging van de wereldvrede worden beschouwd. Na Korea en de spanningen rondom
het Suezkanaal laten de beurzen zich weliswaar niet meer zo gauw van streek
brengen, maar vooral het feit dat achter de gebeurtenissen in het Nabije Oosten de
penetratie van Rusland steeds duidelijker zichtbaar wordt, heeft de westerse wereld
en dus ook de beurzen in ernstige mate verontrust. Temeer omdat de houding, welke
de Verenigde Staten tot dusver ten aanzien van het opdringende communisme in
Azië en Afrika hebben aangenomen in vele kringen de vrees heeft doen ontstaan,
dat de westelijke wereld het in de strijd om de wereldmacht tenslotte tegen de
Sovjets zal moeten afleggen. De Amerikaanse bereidheid om Libanon en Jordanië
daadwerkelijk te steunen, zal hier en daar misschien als een vergroting van het
gevaar voor een nieuwe wereldoorlog worden beschouwd, aan de andere kant is
de mogelijkheid zeker niet uitgesloten dat men daardoor zowel in het Nabije Oosten
als in Moskou tot bezinning komt
Economisch en materieel gezien speelt
het Nabije Oosten in de wereld een nau
welijks te overschatten rol, omdat de toe
komstige olievoorziening voor een goed
deel van de daar liggende landen afhanke
lijk is en ondanks de snelle ontwikkeling
van de atoomenergie de behoefte aan olie
en oliederivaten in de wereld vooreerst
nog zal blijven toenemen. Tot dusver is
de olieproduktie van het Nabije Oosten
voor de wereld nog niet van domineren
de betekenis. Van de totale wereldpro-
duktie, welke in 1957 913 miljoen ton be
droeg, was niet meer dan 180 miljoen ton
uit het Nabije Oosten afkomstig, dat is
minder dan 19 percent en Irak heeft in
dat jaar piet meer dan 2 'A percent tot de
wereldproduktie bijgedragen. Nog altijd
zijn Noord- en Zuid-Amerika de grootste
olieproducenten met een aandeel van res
pectievelijk 46 en 18 percent, waarbij voor
al Venezuela de laatste jaren op de voor
grond is getreden. Maar ook de Verenigde
Staten hebben als gevolg van het stijgend
olieverbruik de laatste jaren olie uit het
Nabije Oosten moeten invoeren en 75 80
percent van de Westeuropese oliebehoeften
wordt door de aanvoer uit het Nabije
Oosten gedekt-
De pijpleidingen
Nog belangrijker is echter dat de we
reld-oliereserves zich voor het grootste
deel, namelijk voor 75 percent, in de landen
van het Nabije Oosten bevinden zodat het
alleszins begrijpelijk is dat de machtsstrijd
tussen de Verenigde Staten en Rusland
zich in de allereerste plaats om de landen
in het Nabije Oosten concentreert. Het
gaat hierbij niet alleen om de oliebronnen,
maar tevens over de. transportmogelijk
heden naar de Verenigde Staten en Euro
pa. Koeweit, Saoedi-Arabië, Irak, Iran en
Advertentie
fabrieksrestanten tegen
ONGEKEND LAGE PRIJZEN'
waaronder lichtecht behang.
Doet uw voordeel - Koopt nu
Vakkundige behangers beschikbaar.
Gen. Cronjéstraat 135
Telefoon 55432
Haarlem-N.
Het verlies in Nederland over 1957 van
de n.v. Javasche Cultuur Maatschappij
heeft per saldo 189.971 bedragen (v.j.
verlies 357,613). Ter dekking hiervan kon
nog slechts een restant groot 20.792 uit
de reserve voor diverse belangen worden
aangewend zodat een bedrag ad 169.179
ten laste van het reservefonds moest wor
den gebracht. Dientengevolge verminderde
dit statutair reservefonds van 1.000.000
tot 830.821.
Het behoeft geen betoog, aldus het ver
slag, dat de vooruitzichten voor hervatting
van dividendbetaling onder deze omstan
digheden onzeker moet worden geacht (v.j.
nihil). Het kapitaal bleef 5 miljoen. Of
schoon de situatie waarin het bedrijf in
Indonesië is geraakt hoogst onbevredigend
moet worden genoemd, acht de directie het
ogenblik nog niet gekomen om hieraan
consequenties voor de vennootschap te ver
binden. Zij kan bovendien haar verplich
tingen hier te lande nog niet voldoende
overzien. Voor de bedrijven zijn de gevol
gen eveneens moeilijk te overzien. De ver
antwoordelijkheid voor de gang van zaken
rust thans bij de nieuwe beheerders.
Lloyds heeft medegedeeld dat de be
staande oorlogsrisicoverzekeringen voor
ladingen, die havens in Libanon of Irak
tot bestemming hebben, niet meer van
kracht zijn. Rederijen, die dergelijke la
dingen willen verzekeren, zullen hierover
met Lloyds moeten beraadslagen, om tot
de vaststelling van een speciaal tarief te
komen.
Prof. Gelissen onderscheiden
De directeur van de Provinciale Limburgse
Elektriciteitsmaatschappij prof. dr. ir. H. C. J. H.
Gelissen, oud-minister van Economische Zaken,
is door de president van Mexico onderscheiden
met het grootkruis in de orde van de Azteekse
Adelaar. Prof. Gelissen was leider van de Neder
landse economische missie, die in april en mei
van dit jaar Mexico heeft bezocht. Een Mexi
caanse delegatie brengt op het ogenblik een te
genbezoek aan Nederland.
Qatar zijn de voornaamste oliegebieden
van het Nabije Oosten; Syrië, Libanon en
Jordanië zijn betrekkelijk arm aan olie,
maar alle pijpleidingen lopen door die
landen naar de Middellandse Zee (Jaffa
en Haifa) en sinds de nationalisatie van
het Suezkanaal gaat vermoedelijk meer
dan de helft van de olieproduktie in het
Nabije Oosten via de pijpleidingen. Ook
het bezit van deze pijpleidingen is der
halve voor de Arabische landen een mach
tig politiek en economisch wapen, dat in
handen van de Sovjetrepubliek, Amerika
en vooral West-Europa van een van zijn
voornaamste economische hulpbronnen
kan afsnijden.
Het is daarom geen wonder dat de ef
fectenbeurzen door de uitbarsting van het
nationalisme uit hun evenwicht zijn ge
raakt, nog afgezien van de materiële be
langen van verscheidene oliemaatschap
pijen welke daardoor worden geschaad.
De Koninklijke
Wat Irak betreft geschiedt de oliewin
ning voornamelijk door de Iraq Petroleum
Co. (zie ons blad van donderdag 17 juli,
pagina 2). Blijkens het laatst verschenen
verslag van de Koninklijke was van de
totale bruto-prodüktië'vhn "dit "ëoficerh ad
rond 115 miljoen ton (ongeveer 12V2 per
cent Van de werëldpfodüktië),"T1.47''mil
joen ton uit het Nabije Oosten afkomstig,
dat is omstreeks 10 percent, terwijl Irak
niet meer dan 4.75 miljoen ton, dat is niet
meer dan 4^2 percent van de concern-
produktie opbracht. Van overwegende be
tekenis kan Irak en zelfs het gehele Nabije
Oosten voor de Koninklijke dus niet wor
den beschouwd, althans op dit moment
niet, maar, gelijk gezegd, voor de naaste
toekomst zal het Nabije Oosten in de
wereldolievoorziening een steeds grotere
rol spelen en in zoverre kunnen dus ook
de belangen van de Koninklijke door een
uitbreiding van de communistische in
vloedssfeer in het Nabije Oosten ernstig
worden bedreigd.
Door verschillende omstandigheden
heeft het afgelopen boekjaar van de meu
belfabriek J. B. Hillen n.v. te Amsterdam
zich niet zo gunstig ontwikkeld als het
vorige jaar werd verwacht. De omzet heeft
zich ten opzichte van 1956 niet kunnen
handhaven. De exploitatierekening liep
achteruit tot 687.778 (v.j. 709.561). Toch
was de directie van mening dat de af
schrijvingen moesten worden versterkt.
Deze bedroegen 28.417 (v.j. ƒ15.937).
Afgeschreven op voorraden werd een be
drag ad 18.057 14.001). De exploitatie
kosten stegen tot 627.454 612.421). De
winst ad 1.825 43.501) wordt voorge
steld op nieuwe rekening over te brengen.
Er zal geen dividend worden uitgekeerd
(v.j. 7 percent).
Het resultaat is mede beïnvloed door
een noodzakelijke dotatie aan het perso-
neelfonds ad 12.000. Voor verdere uit
breidingsplannen is een versterking van
de liquiditeit nodig gebleken, hetwelk ge
vonden is in de vorm van een lening. Het
niet direct aan te wenden kapitaal is op
korte termijn belegd.
Nadat New York in het begin van de
week met name voor oliewaarden lagere
koersen had geseind, is ook op de Amster
damse beurs voor de aandelen Koninklijke
een gevoelige daling ingetreden, namelijk
van ongeveer 171 tot155 voor een stuk
van 20, dat is een daling van 855 tot 775
percent, waarbij zich de andere internatio
nale aandelen aansloten.
Schrale troost
Een troost is het dat Afrika en Azië het
westerse kapitaal vooreerst niet kunnen
missen en daarom de band met het Westen
niet radikaal willen doorsnijden, zoals ook
na de Suezkanaalcrisis gebleken is. De ex
ploitatie van de oliebronnen door het wes
terse kapitaal is in de landen van het Na
bije Oosten tot voor kort voor een goed
deel aan de vorsten van die landen ten
goede gekomen, die hun aandeel in de win
sten geleidelijk tot ongeveer 50 percent
en meer hebben opgevoerd. Wat de olie
inkomsten voor de landen van het Nabije
Oosten betekenen, blijkt wel uit het feit
dat ze in 1953 ongeveer 500 miljoen be
droegen, maar in 1956 reeds tot bijna het
dubbele daarvan waren gestegen. De wes
terse oliemaatschappijen zullen allengs an
dere partners tegenover zich vinden, die
vermoedelijk nog hogere eisen zullen stel
len. Dat zij geheel uit het Nabije Oosten
zullen worden verdrongen is vooreerst niet
waarschijnlijk. Maar dat het aureool, dat
de internationale fondsen zo lange tijd
omkleedde, ook door de jongste gebeurte
nissen in Irak en Libanon wat is verbleekt,
is begrijpelijk.
In New Yorkse oliekringen hecht men
geen al te groot belang aan de uit Enge
land ontvangen berichten over het weder-
instellen van een oliecommissie, die de
olievoorziening van het land zal moeten
verzekeren. Voor deze Amerikaanse hou
ding worden de volgende oorzaken ge
noemd:
1. Op het ogenblik vindt het vervoer
der Iraakse olie nog ongehinderd voort
gang.
2. Het Suez-kanaal is open voor de
scheepvaart.
3. Het aantal beschikbare tankschepen
is ruim voldoende om de behoefte te
dekken, zolang het Suezkanaal open is.
Aangezien de Iraakse olieproduktie
slechts op de zevende plaats staat in de
wereldproduktie, rekenen de Amerikaanse
oliekringen erop dat bij het wegvallen van
de Iraakse olie, de wereldbehoefte gemak
kelijk op andere wijze zal kunnen worden
gedekt, echter op voorwaarde dat het
Suezkanaal vrij gepasseerd kan worden.
Het probleem van de olievoorziening
drukt dus nog niet zwaar op deze kringen.
Om deze reden is dan ook nog geen enkele
stap genomen om het „Middle East Emer
gency Committee" opnieuw te vormen. In
dien .-dit,echter noodzakelijk zou worden,
zo voegt- men hieraan toe, zullen alsnog
Oia,ata-egelen,worden getroffen.
Advertentie
vindt u in de ENORME OPRUI
MING bij
Barteljorisstr- 1 - Haarlem - Tel. 13131
KORTINGEN tot 65
uitgezonderd
waarvan u natuurlijk de vol
ledige collectie bij ons vindt.
Besprekingen tussen Duitse, Nederlandse
en Deense regeringsdelegaties, dezer dagen
te Hamburg gehouden, hebben tot een op
lossing geleid van de moeilijkheden, die
met name bij de Duitse kaas-import zyn
gerezen ten gevolge van daling der zuivel-
pryzen. Het ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening deelt thans
mede, dat met ingang van maandag 21 juli
Nederland op de voor uitvoer naar Wcst-
Duitsland bestemde kaas een prijsver
hogende heffing zal leggen.
Tegelijkertijd zullen overeenkomstige
Deense voorzieningen worden getroffen
voor een verhoogd prijsniveau van de in
West-Duitsland te importeren Deense kaas.
De thans door de drie betrokken landen
gemaakte afspraken met betrekking tot de
prijs van de kaas zijn voortgevloeid uit de
onlangs in Stresa bij gelegenheid van de
E.E.G.-landbouwconferentie gevoerde be
sprekingen tussen minister dr. A. Vonde
ling en diens Duitse ambtenoot dr. H.
Lübke.
Bij de besprekingen te Hamburg is de
situatie van de kaasmarkt in Duitsland
grondig bezien en tenslotte is overeenstem
ming tussen de handelspartners bereikt en
is een regeling getroffen, die de moeilijk
heden van het lage prijsniveau voor de
Duitse kaasproducenten bedoelt te verlich
ten, aldus het ministerie.
Het Produktschap voor Zuivel heeft zich
belast met de uitvoering en zal bij ver
ordening een heffing instellen, die voor
Nederlandse volvette kaas 0.271/:; per kilo
en voor 40+ kaas 0.23 per kilo bedraagt.
De verordening zal een geldigheidsduur
hebben tot 30 september 1958, dan wel tot
een nader te bepalen datum, hetgeen ver
band houdt met de afspraak, dat de wer
king van de regeling begin september in
onderling overleg zal worden bezien.
en wilt u dat wij uw krant naar uw
vakantie-adres opzenden?
Stuurt u ons dan minstens twee dagen
voor uw vertrek een briefkaart met
vermelding van uw naam, uw vaste
adres, uw vakantie-adres, de datum
waarop de eerste krant naar uw
vakantie-adres gezonden moet worden
en de datum waarop de krant voor het
laatst moet worden toegezonden.
Als u de krant per week betaalt, wilt
u dan het abonnementsgeld voor de
vakantieweken vooruit aan de bezor
ger betalen
DE ADMINISTRATIE
Het weer in Nederland is nu onder in
vloed gekomen van een hogedrukgebied,
dat van de Golf van Biscaje via Frank
rijk langzaam naar het oosten beweegt.
Tegelijkertijd trok een actieve depressie,
die gisteren boven Denemarken lag, naai
de Oostzee. Een andere storing midden
op de oceaan, die aanvankelijk een ooste
lijke koers volgde, begon in noordoostelij
ke richting af te buigen. Het erbijbehoren-
de koudefront kwam nabij Ierland vrijwel
tot stilstand. Het ziet er naar uit dat de in
vloed van de oceaandepressie zich voorlo
pig nog niet tot over onze omgeving kan
uitbreiden. Voor het weekeinde wordt
dan ook een stijging van de temperatuur
verwacht.
Zaterdag 19 juli
Zon op 4.42 uur, onder 20.50 uur.
Maan op 8.14 uur, onder 21.48 uur.
Maanstanden
23 juli
30 juli
15.19 uur
17.47 uur
eerste kwartier,
volle maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 19 juli
Hoog water 5.12 en 17.38 uur.
Laag water 0.55 en 13.18 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima
van gis te-
s
c.
ren. Binnenland: heden
«3
u i
7 uur. Neerslag: laatste
o
V a
<T)
24 uur.
2
cS
Den Helder
onbewolkt
wnw
15
0,1
Ypenburg
mist
winds.
12
0
Vlissingen
onbewolkt
zw
14
0,6
Eelde
onbewolkt
w
13
0
Twente
mist
windst.
11
2
De Bilt
mist
windst.
11
0
Eindhoven
onbewolkt
zw
12
0,3
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
z
12
1
Helsinki
regen
w
20
7
Stockholm
zwaar bew.
ono
16
13
Oslo
geheel bew.
w
17
3
Kopenhagen
regen
wnw
17
12
Aberdeen
zwaar bew.
windst.
17
0
Londen
zwaar bew.
windst.
22
0
Amsterdam
mist
windst.
19
0
Brussel
onbewolkt
zzw
20
0,3
Luxemburg
onbewolkt
no
18
0
Parijs
onbewolkt
windst.
22
0
Bordeaux
onbewolkt
nno
22
0
Grenoble
onbewolkt
windst.
21
0
Nice
onbewolkt
nnw
25
0
Berlijn
zwaar bew.
w
20
0
Frankfort
onbewolkt
windst.
20
0
München
mist
windst.
18
0
Garmisch P.
licht bew.
no
15
0
Zürich
onbewolkt
windst.
20
0,3
Genève
onbewolkt
n
21
0
Locarno
onbewolkt
windst.
27
0
Wenen
onbewolkt
nw
24
0
Innsbruck
half bew.
zo
17
0
Rome
onbewolkt
zo
28
0
Ajaccio
onbewolkt
no
24
0,1
Madrid
onbewolkt
windst.
31
0
Mallorca
onbewolkt
n
0
Algiers
onbewolkt
windst.
27
0
41. Kolonel Pulver had alleen nog maar
aandacht voor het beeld Yo Yo met de ro
bijnen ogen. Met 'n grom van triomf snel
de hij op het beeld toe en tilde het van zijn
voetstuk. Maar Pat O'Nozel bleef waak
zaam als altijd; zijn scherp speurdersoog
ontdekte een paar voeten, die onder een
vaas uitstaken en dit gaf de scherpzinnige
detective te denken. „Ik geloof, dat iemand
zich hier verborgen houdt", merkte hij op,
„ik deduceer dat uit enkele feitens, die
„Geen geklets", viel de kolonel hem onge
duldig in de rede, „help me met dit beeld
en sta daar niet te koekeloeren. Vlug,
spreek me niet tegen!" Het zou beter ge
weest zijn, als de kolonel wat meer aan
dacht aan de opmerkingen van de mees-
terspeurder had geschonken, want dan
hadden ze waarschijnlijk ontdekt, dat ze
bezig waren in een val te lopen. De enige,
die hen nu nog voor het gevaar zou kun
nen waarschuwen was Panda, die met fik
se slagen door het meertje zwom. „Als ik
nog maar op tijd kom", hijgde hij, „ze wor
den bespied en als ze dat beeld stelen, zijn
ze er lelijk bij!" Maar Panda had niet in
de gaten, dat hij zelf bespied werd. Hij
schrok dan ook geweldig, toen een hand
uit het water oprees, die hem stevig vast
greep. „Blob-blob STOP!" borrelde een
stem
Dr. Mansholt in Den Haai
De vice-voorzitter van de Europese Eco
nomische Commissie, dr. S. L. Mansholt,
heeft in Den Haag een persconferentie ge
houden. „De dreiging voor hèt westen (en
dus ook voor Europa) in het Nabije Oos
ten, toont in deze dagen weer eens duide
lijk hoe noodzakelijk het is, dat het ver
deelde Europa sterker wordt door een
dracht", zei hij. „Ook de Arabieren ver
enigen zich om sterker te staan in de we
reld". „Door de zeer uiteenlopende natio
nale ontwikkeling van de Europese landen
in de loop der eeuwen, is de Europese een
wording vooral ook een moeilijk technisch
probleem, waarvan de oplossing vele ja
ren zal vergen, zodat men niet van van
daag op morgen resultaten ziet, met het
gevolg, dat de publieke belangstelling
niet wordt geboeid; maar inmiddels ge
beurt er toch wel wat".
De conferentie te Stresa heeft zich vol
gens dr. S. L. Mansholt gekenmerkt door
een ernstige wil om naar een gemeen
schappelijke oplossing te zoeken. Iedereen
op de conferentie, zowel regeringsgedele
geerden als vertegenwoordigers van het
bedrijfsleven, was ervan overtuigd, dat de
moeilijkheden van de landbouw in Europa
niet meer zijn op te lossen op nationale
basis. Men moet gemeenschappelijk een
oplossing zoeken en de E.E.G. verplicht
nu daartoe. Er is een uitvoerige resolutie
aangenomen, waarin algemene gedachten
tot uitdrukking zijn gebracht, die dr.
Mansholt van grote betekenis acht voor
het uit te stippelen beleid. Voor de uit
werking van die gedachten heeft de Euro
pese Commissie anderhalf jaar de tijd. Zo
gaat het altijd met deze Europese Zaken.
„Men moet geduld hebben".
Dr. Mansholt zei nog over de conferentie
te Stresa dat bij de gedachtenwisselingen
algemeen de bereidheid aanwezig bleek de
grondslag te leggen voor een gemeenschap
pelijke landbouwpolitiek. Men beperkte
zich hierbij niet alleen tot de gebruikelijke
vraagstukken, zoals die van de garanties
en de handelsbetrekkingen binnen de zes
landen en eventueel daarbuiten, maar
hield zich ook bezig met structuurproble
men. Hierbij werd erkend dat het drin
gend noodzakelijk is hiervoor op lange
termijn een oplossing te vinden. Men liet
het niet bij platonische verklaringen en de
uitspraak van de Duitse minister Lübke
dat hij het noodzakelijk acht het aantal
landbouwarbeiders en het aantal bedrij
ven te verminderen mag zeker moedig
woi-den genoemd. In Nederland is dit prin
cipe reeds lang aanvaard maar in Duits
land is zulks nog niet het geval en het
zal dan ook wel de nodige kritiek ont
moeten. Deze grondslag is in de resolutie
vastgelegd als geldend voor ons gemeen
schappelijk beleid, aldus dr. Mansholt.
Engeland en Frankrijk hadden in juïld
weer grote verrekeningstekorten in de
Europese Betalingsunie. Uit te Parijs ge-
publiceerde cijfefs blijkt, dat Engeland met
70,2 miljoen dollar het grootste tekort had.
Het cumulatieve verrekeningstekort- van
Engeland bedroeg einde juni 347,8 miljoen
dollar. Frankrijk had een tekort van 46,8
miljoen dollar in juni, waardoor zijn cu
mulatieve tekort steeg tot 446,1 miljoen
dollar.
Dit was het grootste cumulatieve tekort,
dat de E.B.U. afrekening per einde juni
te zien gaf. Het grootste verrekeningsover
schot in de E.B.U. had weer West-Duits
land. Door dit overschot van 109,6 miljoen
dollar steeg West-Duitslands cumulatieve
overschot in de E.B.U. tot 976,6 miljoen
dollar.
In de te Amsterdam gehouden vergade
ring van aandeelhouders van de Veenen-
daalse Stoomspinnerij en Weverij n.v.
heeft de directie verklaard dat concurren
tie van de Oosteuropese landen inciden
teel voorkomt, maar in die gevallen ook
zeer ernstig is. Door dumpingprijzen
kunnen bijvoorbeeld artikelen uit Oost-
Duitsland tegen lage prijzen in ons land
worden ingevoerd.
Op een vraag van een der aandeelhou
ders of het niet wenselijk zou zijn tot hei-
kapitalisatie over te gaan werd geant
woord, dat de directie van het bedrijf er
de voorkeur aan geeft deze bedragen uit
fiscale overwegingen aan modernisering
van het bedrijf te besteden. Voortdurend
wordt er dan ook bij de vennootschap ge
moderniseerd en de directie heeft de in
druk dat men hiermee in vergelijking
met andere bedrijven iets boven het ge
middelde blijft.
Dodenweg- Er is een maximum snelheid
van 100 kilometer per uur ingesteld
voor het stuk autobahn tussen Frank
fort en Darmstadt, waarop vorig jaar
1052 ongelukken gebeurden. Daarbij
kwamen 58 mensen om het leven en
werden 724 anderen gewond. Het be
trokken weggedeelte heeft de bijnaam
„dodenweg" gekregen. De politie zal
iedere overtreder van het verbod ter
plaatse beboeten.
Scheepsramp. Donderdag is op de rivier
de Roepharain, zestig kilometer van
Calcutta, een stoomboot omgeslagen
met ongeveer tweehonderd personen,
van wie de helft kon worden gered. De'
overige honderd worden vermist. Het
ongeluk zou het gevolg zijn van een
storm.
Asiel. Engeland heeft politiek asiel ver
leend aan de .32-jarige Erich Teayn, de
Estlandse zeeman, die op 26 juni van
een Russische vissersvloot ontsnapte
naar de Shetlands-eilanden en daar nog
aan de wal achterna werd gezeten door
de Russische zeelui van de vissers
vloot.
Straalbommenwerper vermist. Een twee-
motorige B 66-straalbommenwerper
van de Amerikaanse luchtmacht wordt
vermist. Men neemt aan dat hij veron
gelukt is in de Atlantische Oceaan ten
westen van Madeira waar een Noorse
tanker een vliegtuig heeft zien neer
storten. Het toestel was met drie man
aan boord op weg van Zuid Carolina
naar de Azoren.
Hersteld. In Stockholm is bekendgemaakt
dat prinses Margaretha van Zweden
van haar aanval van nierstenen is her
steld.
Heet. Amerikaanse geleerden die onder
zoekingen doen naar gebruik van kern
fusie voor industriële doelen hebben bij
proeven een temperatuur van tien
miljoen graden Celsius opgewekt, on
geveer tien percent van het minimum
dat voor het beoogde doel, de totstand
koming van gecontroleerde kernfusie,
vereist is.
Storm. Beieren is donderdag geteisterd
door hevige regens en storm. Een oude
vrouw werd gedood toen haar huisje bij
Aibach bij een harde windstoot instort
te. Aibach en Ingolstadt zijn het
zwaarst getroffen. Bijna ieder huis
heeft op de een of andere wijze te lijden
gehad van de storm. Ook aan de Duitse
Noordzeekust werd last ondervonden
van zware storm. Meer dan zestig sche
pen werden door de wind gedwongen
de havens van Helgoland en Cuxhaven
binnen te lopen.
Wervelstorm. De stad Hoealien in Oost-
Formosa is dinsdag getroffen door een
wervelstorm. Zestien mensen zijn om
het leven gekomen. 2.000 huizen werden
vernield, waardoor een 10.000 mensen
dakloos werden.
Oplichter. Oud-px-esident Pérez Jiménez
van Venezuela is het slachtoffer ge
worden van een oplichter, die voorgaf
Robert Murphy, de Amerikaanse on
der-minister van Buitenlandse Zaken te
zijn. Dë oplichter heeft van Jiménez
700 dollar losgepraat, zogenaamd voor
het aanvragen van een immigratievi
sum voor de oud-president. De oplich
ter James Powall heeft onlangs gepro-
beei-d aan de Cubaanse opstandelingen
wapens te verkopen die hij kort tevo
ren zelf had gestolen.
De Indonesische regering heeft veertien
Nederlandse verzekeringsmaatschappijen
onder staatstoezicht geplaatst, aldus be
richt het persagentschap Antara. De maat
regel treedt met terugwerkende kracht op
17 april in werking. (UPI).
(Voor de beurs zie pagina 8)
Advertentie
AFGAANDE op mythen en sagen,
sprookjes en legenden, heeft men sinds
onheuglijke tijden gemeend, dat de volken
in de oertijd van aanzienlijk grotere
lichaamsafmetingen zijn geweest dan de
levende generaties. De oudste geschiedenis
van de Israëlieten vertelt van de reus
achtige bewoners van Kanaan, de Ena-
kieten, „die tot de reuzen behoren". De
Griekse mythologie vermeldt onder andere
de giganten en de cyclopen, en
in de Oudgermaanse mytho-
logie worden berg-, woud-,
water-, onweer-, wolken- en
andere reuzen onderscheiden.
Hoewel in het laatste geval
duidelijk sprake is van per
sonificatie van natuurkrach- V.
ten, waaruit blijkt, dat we al
deze verwijzingen naar reuzen niet over
één kam mogen scheren, is er toch alle
aanleiding eens na te gaan, of er werkelijk
nog sporen van reusachtige mensentypen
aanwijsbaar zijn. Vroegere archeologische
vondsten schenen inderdaad de oude op
vattingen over het bestaan van reuzen in
het verre verleden te bevestigen. In de
Romeinse tijd was op initiatief van keizer
Augustus al een soort museum van pre
historie in het leven geroepen dat volgens
Suetonius op 's keizers buitenverblijf te
Capri was gevestigd en waar skeletstuk
ken en wapens van voorhistorische reuzen
waren bijeengebracht. Althans, dat dacht
men in die dagen. Maar in werkelijkheid
was het een verzameling reusachtige been
deren van fossiele land- en zeedieren, af
komstig uit het tertiair en quartair, die
abusievelijk voor menselijke restanten
waren aangezien. Deze fout zou nadien
nog 1800 jaar lang gemaakt worden. Toen
in de zestiende eeuw onder een ontwor
telde eeuwenoude eik in het Zwitserse
kanton Luzern fossiele beenderen voor de
dag kwamen, concludeerde een arts uit
Bazel dat dit het skelet was van een voor
historische reus, die een lengte van ruim
zes meter moest hebben bezeten. Een af
beelding van deze waan-gestalte is mo
menteel nog in Luzern te bezichtigen. In
de volgende eeuw concludeer-
de een Franse chirurg uit de
beenderen en kiezen van een
reuzenmam.mouth, dat dit de
resten waren van de reus
Teutobochus, een 8 m lange en
3,5 m brede koning der Teu-
tonen, wiens hoofd een om
trek van 1,60 m moest heb
ben bezeten! Fossiele dierenbeenderen
en -kiezen werden in die tijd door het
publiek en vele geleerden herhaaldelijk
aangezien voor overblijfselen van oude
reuzen en wanneer de godsdienst was
ingeschakeld gigantische heiligen. Zo
dacht een Zwitserse arts, die in de nabij
heid van Oeningen (Baden) het fossiele
skelet van een reuzensalamander had op
gedolven, dat dit afkomstig was van een
menselijk individu, dat „God gezien had
en getuige was geweest van de zondvloed"
waarin hij het leven had verloren.
We komen thans tot wat moderner vond
sten, die ten aanzien van de vraag, of er
reuzen geleefd hebben, alle aandacht oer
dieren.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden).
H. Pétilbn
