Uitgaan in Haarlem
Inflatieverwachtingen öf hoop op betere
resultaten in tweede halfjaar
kerko
Effecten -en
Geldmarkt
Publiek toonde grote belangstelling voor
het filmfestival te Karlovy Vary
Kerkdiensten in
Duitsland
Amsterdam houdt het hoofd koel
ESPRESSO
OPRUIMING
BEHANG!
9
MUZIEK
DIVERSEN
KERKELIJK LEVEN
ONZEKERHEID OVER NEWYORKSE BEURSSTIJGING
Beurs NewYork kwetsbaar
geworden na stijgingen
TENTOONSTELLINGEN
LEZEN EN LATEN
LEZEN
geweldige partij RESTANTEN
BAKKER5 BEHANG
BEKRONINGEN ONVOLDOENDE BEPAALD
DOOR ARTISTIEKE MAATSTAVEN
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1958
GEDURENDE drie dagen hebben in
de afgelopen week de bekendste
couturiers uit Londen hun herfst-
collecties getoond, Norman Hartnell,
John Cavanagh en „Rudolf' onder
anderen. Zij hebben evenals hun
Franse collega's de ligne sac meer of
minder verdreven en de vrouwelijke
vormen weer geaccentueerd.
De mantels 7.ijn lang met hoge kra
gen en afhangende schouders. De
collecties bevatten ook vele capes,
die van ruwe tweed vervaardigd
zijn, sommige met blouscnde rug of
met ver naar voren ingezette mou
wen. Voor overdag domineert even
eens de tweed in prachtige herfst
kleuren, olijfgroen, bruin en beige.
De avondjaponnen, die van achteren
wijd uitlopen dikwijls in een sleep
worden over klokkende petticoats
van kant gedragen. Bij deze avond
kleding passen dan kapjes, die voor
namelijk met parels en veren ver
sierd zijn.
versierd met parels en het rechtse
bestaat voornamelijk uit kleine rose
veren, licht en vrij romantisch.
Twee avondkapjes uit de Lon-
dense shows, beide door „Rudolf"
ontworpen. Het linkse is geheel
Zaterdag 2 augustus Openluchttheater
Bloemendaal 20 uur: Optreden van de
Dutch Swing College Band.
Zondag 3 augustus Openluchttheater
Bloemendaal 14.30 uur: Pianorecital
door Emmy van Eden. Het'programma
vermeldt werken van Mozart, Debussy,
Tsjaikofsky, Schubert en Chopin.
Maandag 4 augustus Grote Kerk 15.30 tot
16.30 uur: Beiaardbespeling door Arie
Peters. In het programma, dat hij ten
gehore zal brengen zijn „Oranje"-liede-
ren opgenomen. Idem dinsdag 5 augus
tus van 11.30 tot 12.30 uur.
Dinsdag 5 augustus Grote Kerk 20 tot 21
uur: Orgelconcert door Albert de Klerk.
Hij zal werken van Tunder, Bach,
d'Aquin, Franck en Langlais ten gehore
brengen.
Donderdag 7 augustus Grote Kerk 15 tot 16
uur: Concert door de organist Albert de
Klerk. Hij speelt werken van onder an
deren Dufay, Sweelinck, Couperin en
Stanley.
Donderdag 7 augustus Prinsenhof 20 uur:
Onder auspiciën van de stichting „Haar-
Voor hen die het plan hebben hun va
kantie in Duitsland door te brengen en
dan op een zondagmorgen een kerkdienst
willen bijwonen, had onlangs prof. dr. H.
V Quistrop van Kleef een vraaggesprek
oor de I-K.O.R.-omroep. Het gesprek be
vatte een aantal interessante gegevens over
het leven van de kerk in Duitsland en
speciaal de vakantiegangers naar dit land
ónder de lezers, zullen voor de voordracht
van (fr. Quistrop belangstelling hebben.
In navolging van het maandblad van de
Oecumenische Raad van kerken in Neder
land geven wij de belangrijkste opmer
kingen en mededelingen uit het vraagge
sprek aan u door.
Wat zal de Nederlander opvallen als hij
in Duitsland naar de kerk gaat? Als u met
vakantie naar Duitsland en daar op zon
dag naar de kerk wilt gaan, vraagt u het
best naar de „Evangelische Kirche" ter
plaatse of in de buurt. In de recreatieoor
den vindt u vaak ook een bord aan het
stadhuis of gemeentebureau met de tijden
der kerkdiensten. De protestantse kerken
in Duitsland zijn, behalve de kleine vrije
kerken, bijvoorbeeld methodisten en bap
tisten, in één kerkverband aaneengesloten,
de „Evangelische Kirche in Deutschland"
er. voor het bewustzijn van het Duitse volk
is dat ook één kerk, ondanks zekere ver
schillen in belijdenis, liturgie en kerk
bouw.
Deze laatste onderscheidingen zal men
natuurlijk allereerst opmerken, als men in
verschillende delen van Duitsland naar de
kerk gaat. Er bestaan lutherse, hervormde
en reformierte landskerken: de laatste, een
vereniging van lutherse en hervormde
kerken en gemeenten, vindt men vooral in
Rijnland, Westfalen, Hessen, Paltz en Ba
den en in de Oostzone (maar naar de laat
ste kunnen ook wij op het ogenblik niet
met vakantie gaan).
De orde van dienst in de hervormde
kerken van Oostfriesland en Lippe, de
„Heimat" van Prins Bernhard, is onge
veer dezelfde als een eenvoudige hervorm
de of gereformeerde kerkdienst in ons
land. Zo treft men ze ook in een reeks van
hervormde gemeenten in het Rijnland en
Westfalen aan. Een unicum in dit opzicht
is de lutherse kerk van Wüi-ttemberg, die
een heel eenvoudige liturgie heeft.
De kerkgebouwen van de lutherse ker
ken zijn soms zeer sierlijk ingericht: kaar
sen en kruis op het altaar, versieringen
aan kansel en altaar en vaak gebrand
schilderde ramen. In de liturgie zal men
als Nederlander wel enkele dingen vreemd
vinden, vooral in streng lutherse kerken,
zoals in Hannover en in Beieren, waar
alleen de dominee in de liturgie, staande
voor het altaar, bepaalde stukken zingt.
Maar probeer eens mee te doen (met hulp
van de orde van dienst, die meestal achter
in de bundel staat) als de gemeente gaat
antwoorden op het gelezen of gezongen
Woord Gods en ga dan na afloop van de
dienst eens naar de dominee toe (mis
schien staat hij ook al aan de deur om
u als gast de hand te drukken) en vraag
hem om een praatje in de week over de
zin van de liturgie en haar onderdelen.
De Geloofsbelijdenis en het Onze Vader
worden in vele Duitse gemeenten door
voorganger en gemeente samen gesproken.
Dat is een vrucht uit de Duitse kerkstrijd,
waar de belijdende gemeenten spontaan
begonnen zijn hun geloof op deze manier
openlijk voor God en de wereld te be
lijden.
In een Duitse protestantse kerkdienst
wordt veel en meestal fris gezongen. Wij
zijn een zingend volk: dat danken wij
vooral aan mannen als Luther en Paul
Gerhardt, van wiens heerlijke liederen
men ook een hele reeks in uw Nederlandse
gezangbundels vertaald vindt. Behalve
liederen uit de tijd der Reformatie bezit
ten wij ook mooie, krachtige liederen uit
onze eigen tijd. Psalmen worden met name
gezongen in het Rijnland en Oost-Fries
land.
Getuigenissen
Als ik nog iets over de preek in Duits
land mag zeggen, dan is het vooral dit:
men vindt in de meeste gemeenten van
Duitsland vandaag een meer of minder
bijbels-reformatorische prediking, een
vrucht van de nieuwere theologie en de
Duitse kerkstrijd. Het verschil ligt bij ons
niet zozeer in de oude tegenstellingen van
orthodox en vrijzinnig, maar in de toepas
sing van de bijbelse boodschap op de vra
gen en problemen van onze tijd.
Zo zult u wel in uw kranten hebben ge
lezen, dat er in de laatste weken een
ïelle discussie in onze generale synode
van de evangelische kerken over de
atoombewapening van het nieuwe Duitse
leger van West-Duitsland gaande is ge
weest. De vragen van de herbewapening
houden ons in de kerk sinds 1950 voortdu
rend bezig, want onze kerk heeft uit de
kerkstrijd in de hitlertijd geleerd haar
verantwoordelijkheid voor het volk, staat
wereld veel sterker dan vroeger te
zien en uit te oefenen.
De belijdenis van de Belijdende Kerk
vindt haar voortzetting in het getuigenis
van mannen als Niemöller, Gollwitzer en
v*le anderen en u zult de weerklank ervan
(Van onze financiële medewerker)
HET INDEXCIJFER voor industriële aandelen te New York is tot boven 500 op
gelopen en nog slechts ongeveer 20 punten van de hoogste stand in 1956 verwijderd.
Neemt men hierbij in aanmei'king dat de thans gepubliceerde halfjaarscijfers meren
deels een belangrijke teruggang van de bedrijfsresultaten aanwijzen, dan is het
duidelijk dat het de verwachtingen voor het tweede halfjaar zijn, waarop de Ameri
kaanse haussiers hun aankopen baseren. Aan de ene kant wordt erop gewezen dat
de verminderde investeringen van de Amerikaanse industrie, op 7 miljard aan
genomen, worden gecompenseerd door een verhoging van de overheidsuitgaven met
3 miljard en een verhoging van de defensieuitgaven met 5'/2 miljard. Voorts dat
sinds augustus 1957 de voorraden bij de ondernemingen met V2 miljard per maand
zijn gedaald en thans een zeer krap bodemniveau hebben bereikt en dat beleggings
fondsen en pensioenfondsen tezamen per jaar 5'/s miljard moeten beleggen en het
belegging zoekend kapitaal het aanbod van nieuwe aandelen met ongeveer U/2
miljard overtreft. Als een steun voor de markt wordt ook gewezen op de zeer om
vangrijke baisseposities, welke op de Newyorkse beurs lopen en die te eniger tijd
zullen moeten worden gedekt. Aan de andere kant wordt door menige effectenfirma
in New York tegen het hoge koerspeil van de aandelen gewaarschuwd, waardoor het
gemiddeld rendement beneden 4 percent is gedaald en nog slechts weinig hoger is
dan dat van de obligaties.
Zoals wfj de vorige week schreven, zijn
er thans in de Verenigde Staten ongetwij
feld symptomen van een nieuwe inflatie,
voor een deel door de grotere regerings-
uitgavcn en de plaatsing van obligaties bij
de banken, maar aan de andere kant wordt
op een anti-inflatiepolitiek aangedrongen
en heeft de regering tot nu toe bijvoor
beeld de gewenste belastingverlaging nog
steeds uitgesteld. In elk geval is de New
yorkse beurs op de verwachtingen voor
het tweede halfjaar en voor 1959 behoor
lijk vooruitgelopen en daardoor onge
twijfeld meer kwetsbaar geworden. Het
lijkt verstandig dat aan de Newyorkse
beurs vooreerst het consigne „op de plaats
rust" wordt gegeven.
Nuchter Amsterdam
De Amsterdamse beurs geeft in zoverre
van meer nuchterheid blijk dat zij bij de
huidige, internationaal hoogst onzekere
constellatie zich geen uitgesproken hausse
allures veroorlooft, maar zich bij de va-
kantietijd aanpast, al is dit dan ook voor
de beurslieden, die hun omzetten zien in
krimpen, minder prettig. Ook hier staat
men bij de beoordeling van de marktvoor-
uitzichten voor de vraag wat men het
zwaarst zal doen wegen, de over het al
gemeen slechtere bedrijfsresultaten van
het eerste halfjaar, dan wel de hier en
daar zichtbaar wordende aanwijzingen
Advertentie
Met 3 espresso shirts
bent 11 pas goed uit
Sneeuwwit en parelgrijs
ook in Duitse preken horen. Maar daar
naast en daartegenover staan ook andere
geluiden, en er zijn ook vele dominees,
die het heil van de kerk in een tijdloze,
rechtzinnige, stichtelijke verkondiging zien
en die bang zijn voor een politisering van
de kerk. Dat brengt ernstige spanningen
met zich mee, want op deze wijze komt
ook de vraag niet tot rust in onze ge
meenten wat echte navolging van Chris
tus is in deze tijd, in de wereld van de
atoombom en van het ijzeren gordijn.
Men weet dat dit gordijn als een vrese
lijke scheuring direct door ons volk en
ook door de kerk in Duitsland gaat en
men zal hopelijk daarvan iets merken,
ook in de kerkdiensten, tenminste in de
voorbede voor de lijdende en strijdende
broeders in de oostelijke zone.
voor een economisch redres. Deze laatste
kan men bijvoorbeeld vinden in de be
langrijke stijging van de consumptieve
uitgaven in de maand mei, welke een ver
mindering van de voorraden betekenen en
tenslotte tot een stijging van de produktie
moeten leiden.
Maar deze week hebben op de Amster
damse beurs de minder gunstige en on
gunstige berichten uit het bedrijfsleven
gedomineerd. Staan de grote moeilijkheden
van de Metaalbuizenfabriek „Excelsior"
als een gevolg van onverantwoorde in
vesteringen tot op zekere hoogte op zich
zelf, dat de DRU, die over 1957 reeds het
dividend passeerde, het eerste halfjaar van
1958 met een verlies van U/2 miljoen
moest afsluiten. Dikkers en Hazemeyer tot
de invoering van een kortere werkweek
moesten overgaan en de Billiton blij
kens een mededeling ter jaarvergadering
haar dividend voor het lopende jaar
niet op het niveau van 1957 zal kunnen
handhaven, zijn teleurstellingen, welke
niet alleen de betrokken fondsen, maar de
gehele aandelenmarkt ongunstig hebben
beïnvloed. Ook de scherpe teruggang van
de winst bij Rouppe Van der Voort, die
over 1957 geen dividend uitkeert en bij
Mulders Rollend Materiaal, die het divi
dend van 7 tot 4 percent verlaagt, zijn
duidelijke sporen van de verminderde be-
drijfsrentabiliteit, welke de medio 1957 in
getreden recessie heeft veroorzaakt.
Het is daarom gelukkig dat men op de
Amsterdamse beurs gedurende de laatste
maanden, waarin New York met een
scherpe koersstijging voorging, het hoofd
koel heeft gehouden, zodat ten onzent van
een gevaarlijk koersniveau niet kan wor
den gesproken. Op grond van de divi
denden over het vorig jaar ligt het rende
ment voor vele aandelen nog altijd boven
6 en 7 percent, zodat het, ook als de uit
keringen over het lopende jaar worden
verlaagd, vermoedelijk nog in niet onbe
tekenende mate boven dat van de obli
gaties zal uitgaan.
Rustige obligatiemarkt
Wat de obligatiemarkt betreft, ook hier
is een periode van rust ingetreden na de
belangrijke koersstijging, welke de laatste
maanden heeft plaatsgevonden. De kapi
taalmarkt blijft betrekkelijk ruim en de
Bank voor Nederlandse Gemeenten komt
thans met een lening van 100.000.000.
met een rentetype van 4 3/4 percent, ge
lijk aan dat van de lening, welke een
maand geleden werd uitgegeven. Toen
echter was de emissiekoers 98 3/4, thans is
zij tot 99V2 percent verhoogd. Intussen zijn
de oude 4 3/4 percent obligaties van boven
pari tot 99 3/4 percent gedaald en groot
is de speling tussen de koers van de oude
en nieuwe obligaties dus niet meer. Over
weldigend zal het succes van de nieuwe
lening dan ook wel niet zijn. Overigens
moet de belegger op langere termijn bij de
Nederlandse staatsfondsen en daarmee ge
lijkwaardige obligaties met een rendement
van 4 a 4!4 percent tevreden zijn, bij de
korter lopende obligaties wordt nog een
rendement van 4V2 a 4$4 percent ver
kregen en alleen de nieuwe 5-6 percents
obligaties laten nog een rendement van
ruim 5 percent of meer.
Dat het rendement hier betrekkelijk
hoog blijft, houdt voor een groot deel ver
band met het feit dat deze obligaties alle
in meerdere of mindere mate boven pari
noteren. Dit brengt namelijk twee nadelen
mee. In de eerste plaats moet van een
groter bedrag inkomstenbelasting worden
betaald dan men in werkelijkheid als ren
dement op zijn belegging ontvangt. Zo be
draagt het couponrendement van de 6 per
cents Woningbouwobligaties 1957 op een
koers van ongeveer 110 percent niet meer
dan 5'/2 percent, terwijl men van 6 percent
belasting moet betalen. En bij aflossing
wordt een kapitaalverlies van ongeveer
10 percent geleden, dat door de fiscus niet
op het inkomen in mindering wordt ge
bracht. Houdt men hiermee rekening dan
daalt het rendement tot beneden 5 percent
en bij vervroegde aflossing zelfs tot 4-)4
percent. Al is dit percentage nog iets ho
ger dan dat van de oudere leningen, het
vooruitzicht op een kapitaalverlies heeft
bij de belegger de aantrekkelijkheid van
5V2 en 6 percents obligaties aanmerkelijk
verminderd.
Vandaar dat velen de voorkeur geven
aan obligaties, welke nog beneden pari
noteren en die wegens de lage rentevoet
weliswaar een lager couponrendement op
leveren, maar een dat gecompenseerd
wordt door de koerswinst, welke bij af
lossing wordt verkregen en waarover men
geen belasting verschuldigd is. Met name
voor hen, die in een hoog tarief voor de
inkomstenbelasting vallen, is dit een niet
te verwaarlozen voordeel.
lems Bloei" wordt een kleinkunstcon-
cours gehouden, waarbij amateurs op
allerlei gebied uit Amsterdam, Den
Haag, Hilversum en Haarlem zullen op
treden. Op het programma staan Franse
chansons, Zuidamerikaanse liedjes en
fragmenten uit operettes. Voorts zal men
naar voordrachten en pianospel kunnen
luisteren. Het ensemble „De Green
horns" zal ook weer present zijn.
Vrijdag 8 augustus Prinsenhof 20 uur:
Nogmaals een kleinkunstprogramma,
waarbij amateurs uit Den Haag, Hilver
sum en Haarlem met elkaar zullen wed
ijveren.
Zondag 10 augustus Spaarne (hoek Schip-
holweg) 14 uur: Grote nationale „Stock-
car"-races.
Evenals de vorige zomer geeft de ook
als begeleidster van koren bekende
pianiste Emmy van Eden recitals op
zondagmiddag in Bloemendaals Open
luchttheater, waarvoor terecht veel
belangstelling wordt getoond.
FILMVOORSTELLINGEN
Zaterdag 2 augustus Lido-theater 23.30
uur: Een nachtvoorstelling van de film
„Zolang er vrouwen zullen zijn".
Zondag 3 augustus Studio-theater 11 uur:
Een vertoning van oude films van Char
lie Chaplin.
Zondag 3 augustus Lido-theater 11 uur:
Een voorstelling van de film „Zanza
Boekoe".
Rembrandt-theater dagelijks (behalve zon
dag: Nogmaals voorstellingen van Mon-
tagne's jeugdvariété met circusattrac
ties. Zondag 3 augustus 11 uur: Een re
prise van de film „Het grote avontuur".
Woonhuis Jacobus van Looy: Geopend
iedere dag van 1012.30 uur en van
13.30—17 uur en zondag van 1417 uur.
Frans Halsmuseum: Permanente tentoon
stelling van-.werken uit- de Haarlemse
School van de zestiende eeuw tot heden.
Onder meer de meesterwerken van
Lijst van door de Stadsbibliotheek aangeschafte
boeken
Romans: Byrd, Onsterfelijke koningin; Hebbe-
linck, Het meisje in de kelder; Simenon, Maigret.;
Sluysmans, Nog kans op de hemel; Ekert-Rot-
holt7., Wo Tranen verboten sind; O'Brien, As mu
sic and splendour: Stein, Second-class taxi; de
Saint-Pierre, Les aristocrates.
Ontwikkelingsboeken: de Zwaan, Antieke cul
tuur om en achter het Nieuwe Testament; Pitlo,
Het verbintenissenrecht naar liet Nederlands
burgerlijk wetboek, 5e dr.; de Haas-Lorentz, H.
A. Lorentz; ie Danois, Het wonderlijke leven
langs de kusten der zee; Barnhoorn, Sociaal-psy
chiatrische casuistiek; van Oss, Warenkennis en
technologie, dl. 5, 4e dr.; de Hartog, Scheeps
praat; Robertson, Of whales and men; Prescott,
Midcentury; van Vriesland, Onderzoek en ver
toog, dl. 1; Chagall, Grafiek; Bottenheim, Ge
schiedenis van het Concertgebouw, dl. 2; Corre-
dor, Gesprekken met Pablo Casals; van Egeraat,
Gids voor de Italiaanse Rivièra; Hürlimann.
Spanien (leeszaal); Cleator, Wat aarde bewaarde;
von Cles-Reden, Het raadsel der Etruriërs; Me-
gas, Greek calendar customs.
Frans Hals. Het museum is geopend op
werkdagen van 1017 en on zon- en
feestdagen van 1317 uur. Van 19 Juli
tot 7 september: Iedere zaterdag van
20.2022.30 uur: Avondopenstelling met
kaarsverlichting.
Teylermuseum: Schilderijen uit de negen
tiende en twintigste eeuw. Tekeningen
uit de Hollandse, Italiaanse en Franse
school van de zestiende tot de twintigste
eeuw. Fossielen, mineralen, natuurkun
dige instrumenten. Geopend iedere werk
dag behalve maandag, van 1117 uur.
De eerste zondag van elke maand van
1315 uur. Van 19 juli tot 1 september:
Tentoonstelling van werk van Goltzius,
ter gelegenheid van zijn vierhonderdste
geboortejaar. Dagelijks geopend van 10
17 uur. Zondags van 1317 uur.
Bisschoppelijk museum, Jansstraat 78:
Middeleeuwse en latere schilderijen,
sculpturen, paramenten, kantwerk, hand
schriften en munten. Geopend op werk
dagen behalve maandag van 1017 uur,
des zondags van 1316 uur.
Kunsthandel J. R. Bier (Groot Heiligland
66): Expositie van werk van Jan Sluij-
ters. Dagelijks geopend van 1017 uur,
tot 7 september.
Huis van Looy: Expositie van werk van
Tinus van Doorn (1905-1940). Dagelijks
geopend van 10 tot 12.30 en 13.30 tot
17 uur. Zondags van 14 tot 17 uur, tot
1 september.
In 't Goede uur: Tentoonstelling van teke
ningen en etsen van Harry Prenen.
Dagelijks geopend van 10 tot 19 uur.
Advertentie
Wij kochten van een grote behangsel
papierfabriek een
w.o. vele lichtechte soorten en
moderne dessins.
KOOPT NU Ziet onze etalage.
Behangers beschikbaar.
Maakt gebruik van onze afrand- en
plaktafelservice.
Gen. Cronjéstraat 135 -
Telefoon 55432
Haarlem-N.
KARLOVY VARY Een dichte men
senmenigte stond voor het festivaltheater,
toen binnen de uitslag van het hier gehou
den internationale filmfestival bekend
werd gemaakt. Die bekendmaking en de
bij deze gelegenheid gehouden redevoerin
gen waren namelijk ook buiten te beluiste
ren, via 'n versterkerinstallatie. Dit is te
kenend voor dit filmfestival in Tsjechoslo-
wakije, waarbij men steeds heeft gepoogd
een zo groot mogelijk deel van de bevol
king in de manifestaties te betrekken. Er
waren niet slechts voorstellingen in dit
festivaltheater, maar ook, met dezelfde
films, in het grote openluchttheater, dat
elke avond twee keer uitverkocht was:
voor die van negen uur, zowel als voor
die van kwart over elf. Bij het hier over
heersende zeer koele weer heb ik die en
thousiastelingen, die een voorstelling van
kwart over elf tot half twee 's nachts in
een openluchttheater uitzaten, bewonderd,
maar allerminst benijd.
Dat publiek stond daar op de dag van de
uitslag naar de bekendmaking en de rede
voeringen te luisteren, omdat het grote be
langstelling voor deze internationale ma
nifestatie had en omdat het aan het eind
van de plechtigheid de bekroonden wilde
toejuichen. De uitslag van dit festival
was overigens niet om te juichen, want de
bekroning met de hoofdprijs van de Sov-
jetrussische kleurenfilm „De Stille Don"
(derde deel) tezamen met de Japanse
film „De halfbroeders" betekende in elk
Een scène uit een der beste films van
het festival te Karlovy Vary, namelijk
„De 44". Dit werk werd bekroond door
de internationale organisatie der film
critici.
geval voor die Russische film een schro
melijke overschatting van haar artistie
ke kwaliteiten. Men had deze film de
prijs kunnen toekennen voor de beste foto
grafie of de beste kleuren, want die wa
ren inderdaad bijzonder mooi. De hoofd
prijs echter betekende te veel eer, want de
regie van deze film bleek uiterst conven
tioneel en ook verder had ze, zoals ik in
mijn vorige artikel reeds uiteenzette, bij
alle breedheid van opzet verscheidene
zwakke zijden.
Regieprijs voor de Westduitsers
Gelukkiger was de toekenning van de re
gieprijs aan de film ,,'s Nachts toen de dui
vel kwam" uit West-Duitsland, inderdaad
een der beste films van het festival. Wor
den trouwens niet de kwaliteiten van
een film in de eerste plaats bepaald
door de regie? In feite was deze Duitse
film van de befaamde Robert Siod-
mak dan ook de beste te Karlovy Vary in
vertoning gekomen film.
Een op een der laatste dagen in verto
ning gekomen film van Tsjechoslowakije
zelf „De 44" kreeg van de jury geen
prijs, doch een eervolle vermelding. Zij
werd echter om haar kwaliteiten terecht
bekroond door de internationale federa
tie van filmcritici, de Fipresci. Deze
film van regisseur Palo Bielik behandelt
de lotgevallen van een groep Slowaakse
soldaten in het Oostenrijks-Hongaarse le
ger tijdens de eerste wereldoorlog. Zij
geeft daarvan een boeiend relaas, met een
massascènes. Een meesterwerk is „De 44"
niet geworden, wel een nu en dan verras
sende en steeds belangwekkende film.
Een eervolle vermelding kreeg ook de
uitstekende Franse film „Le Cerf-Volant"
(De Vlieger). Deze had eigenlijk eveneens
meer verdiend, want dit werk in prachtige
kleuren behoorde met „De 44" tot de beste
films van het festival. „De Vlieger" is een
sterke film, in de eerste plaats bedoeld
voor kinderen, maar ook voor volwassenen
het aanzien ruimschoots waard door een
aardig-gevonden verhaal, dat boeiend
verteld wordt. Regisseur Roger Pigaut,
die vooral bekendheid als acteur heeft ge
kregen, heeft nu zijn plaats aan de andere
kant van de camera gevonden en is die
evenzeer waard. Franse en Chinese kin
deren treden op in dit verhaal, spelend met
de onbevangenheid, die zeer jeugdige ac
teurs meestal voor de camera's tonen.
Het festival te Karlovy Vary heeft niet
in de eerste plaats betekenis gehad door
de vertoonde films, want die lieten wel
wensen onvervuld en de toekenning der
prijzen geschiedde dan ook veelal met mo
tiveringen, die met de artistieke kwalitei
ten dier films niets te maken hadden. Zijn
betekenis ontleende dit festival aan de mo
gelijkheden van ruime contacten tussen de
filmzakenlieden onderling en wat voor
het publiek belangrijker is van de
filmkunstenaars onderling, zowel als tus
sen filmzakenliedén aan de ene kant en
filmkunstenaars aan de andere kant. De
commerciële lieden uit het filmbedrijf
hebben belangrijke zaken kunnen doen,
waarbij voor de films uit het westen mark
ten worden ontsloten in het oosten en om
gekeerd. In dit verband is het kenmerkend
dat de Amerikanen, die geen films hadden
ingezonden voor de wedstrijd en dus offi
cieel niet aan het festival deelnamen, wel
in handelsvoorstellingen enige films
vertoonden en dat ze ook een receptie hiel
den.
Dit jaar voor het eerst was er voorts,
dagen achtereen, een Vrije Tribune, dat
wil zeggen, dat in een der vele fraaie za
len, die deze aantrekkelijke badplaats
telt, regisseurs, cameralieden, producen
ten, acteurs, scenarioschrijvers enzo
voorts met elkaar in alle openhartigheid
discussiëerden over allerlei problemen
van de cinegrafische kunst. Bij alle ver
schil in maatschappelijke structuur van
de deelnemende landen zijn die proble
men toch veelal dezelfde. Overal zoekt
men naar geschikte scenario's, overal
gaat het erom een soort compromis te
vinden tussen wat het publiek graag ziet
en wat men artistiek gaarne zou willen
verwezenlijken. Ondermeer werd er dezer
dagen gedebatteerd over de vraag, of de
film tot eerste taak heeft zich bezig te
houden met de problemen van onze tijd.
In die discussies namen de Italiaanse
cineasten Giuseppe de Santis en Cesare
Zavattini, regisseur en scenarioschrijver,
een levendig aandeel. Iedereen was ervan
overtuigd, dat zulke bijeenkomsten uiterst
nuttig zijn voor de filmkunst, het filmbe
drijf en het onderlinge begrip tussen de
filmkunstenaars uit verschillende landen.
Dat maakte dus het festival te Karlovy
Vary toch nog tot een geslaagde manifes
tatie waarbij de wens moge worden
geuit, dat men de aangeboden films vol
gend jaar beter zal selecteren dan nu ge
schied is. Dan zal Karlovy Vary ook in
dat opzicht volkomen geslaagd genoemd
kunnen .worden.
