CHINEZEN WIJK
Tulp „Expo '58" wordt in Brussel
op Nederlandse dag aangeboden
Agenda voor
Haarlem
Haarlemse scholier stal vele
boeken gedurende vele maanden
Het avontuur van Joef en Brum
Ï.V
Raadsman meende dat verdachte
het bijzonder moeilijk heeft
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1958
4
HAARLEMSE POLITIERECHTER
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
T elevisieprogramma
Fietsbanden gestolen om
„uitdrogen" te voorkomen
Th. H. Smit Sibinga t
Prof. dr. H. Hoekstra:
Kistkalveren behoeven
niet gekweld te worden
Harwichlijn kri jgt een
modern schip
Koninklijk gezin woonde
feest bij in Santé Stefano
Kerkelijk Nieuws
Renault Frégate Transfluide
GARAGE DEN HOUT
Bier ggoe«i., sa.1 goed..!
Qve&zg
Geautoriseerde bewerking uit bet Amerikaans door E. Veegens-Latorf
DOOR LIN YU TANG
Oorspronkelijke titel
„Chinatown Family"
Discussie over taalgebruik
in pers, reclame en radio
Een achttienjarige scholier van een ly
ceum in Haarlem stond vrijdagmorgen
wegens diefstal van boeken terecht voor
de Haarlemse politierechter, mr. J. P. Pe
tersen. De officier van Justitie, mr. dr. R.
W. H. Pitloo, eiste 'n gevangenisstraf van
vier maanden, waarvan twee voorwaarde
lijk en onder toezichtstelling van de r.k.
Reclasseringsvcreniging. De jongen werd
veroordeeld tot twee maanden voorwaar
delijk met een proeftijd van drie jaar en
honderd gulden boete.
Van vorig jaar september af had de
Haarlemse knaap samen met enige
vriendjes op gezette tijden boeken gesto
ken bij verscheidene Haarlemse boekwin
kels. Verdachte gebruikte de boeken, die
voornamelijk tweedehands waren, groten
deels als studiemateriaal. Een deel werd
echter ook verkocht.
„De meeste boeken waren nogal zwaar
op de hand", zei de politierechter.
„Inderdaad", beaamde de jonge ver
dachte met gebogen hoofd en teneergesla-
gen ogen.
De officier van Justitie vond dat het
aantal misdrijven in Haarlem door mid
delbare scholieren gepleegd ontstellend
steeg. „Vorig jaar waren diefstallen van
bromfietsen op middelbare scholen aan de
orde van de dag. De manier waarop de
jongens in de boekhandels te werk gingen
noemde hij ook ontstellend. „Een aantal
jongens leidde de aandacht van de verko
pers af, terwijl de anderen de boeken weg
namen. In totaal werden er zelfs honderd
dertig boeken bij die knapen in beslag ge
nomen".
„Wat vroeger in de achterbuurten ge
beurde, geschiedt thans op de lycea", zei
de officier toornig.
Eigenlijk niet
„In de bovenlaag van de maatschappij
mogen eigenlijk geen misdadigers voor
komen", voegde de staande magistraat
eraan toe.
De raadsman van verdachte, mr. A. D.
P. V. Löben Seis, vond het een en ander
eveneens heel bedenkelijk. „Het is be
droevend dat deze jongelui hun handen
niet thuis kunnen houden. Dit is in zeker
opzicht een veeg teken".
Eenzaam
De raadsman noemde zijn jeugdige cliënt
eenzaam en in zichzelf gekeerd. „Hij heeft
mi VFRSUM I 402 M. 8.00 VARA. 10.00 VPRO.
ERS 10.30 IKOR. 12.00 AVRO. 17.00 VPRO.
17.30 VARA. 20.00—24.00 AVRO.
VARA: 8.00 Nieuws en postduiven ber. 8.18 Ge
varieerd progr. 9.45 Geestelijk leven, toespraak.
VPRO: 10 00 Voor de jeugd. 10.30 Eyangel^ch-
Luitherse kerkdienst. 11.30 Vragenoeantw. AVRO
12 00 Gram. 12.30 Sportspiegel. 12.3d Oigelspek
3!00 Nieuws en SOS-ber 13.07 De toes and inde
wereld, caus. 13.17 Meded. of gram. 13.20 Even
bijdraaien. 14.00 Boekbespr. 14.20 Radio-philharm.
nrk en solist 15.00 De Sahara geeft zijn geschie
denis prhs caus 15.15 Mannenkoor. 15.50 Dans-
muz. 16.30 Sportrevue. VPRO: 17.00 Olncago 58,
rep. 17.15 Van kleine en grote Dungs, caus VARA.
17 30 Voor de jeugd. 17.50 Nieuws sportuitsl en
sportjournaal. 18.30 Cabaret. 19.00 Discussie 19.30
Zigeunerorkest. AVRO: 20.00 Nieuws. 20.0o Lichte
muz 20 35 De jacht op de dader, hoorspel. 21.lo
Dansmuz 21.45 Act. 22P00 Gram. 22.30 Idem. 23.00
Nieuws 23.15—24.00 Met de Franse slag.
HILVERSUM II 298 M. 8.00 NCRV. 9.30 KRO.
17.00 IKOR. 19.00 NCRV. 19.4o-24.00 KRO.
NCRV: 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Orgelspel.
8.30 Morgenwijding. 9.15 Gram. KRO: 9_30Nieu\vs.
9 45 Gram 9.55 Hoogmis. 11.30 Gram. 12.20 Apolo
gie ?2 40 bram. 12.55 Zonnewijzen 13 00 Nieuws
en Kath. nieuws. 13.10 Gram. 13.30 Idem. 13.4o
Boekbespr. 14.00 Promenade-orkest. Omr.koor en
sol. 14.50 Gram. 15.30 Idem. 16.10 sP°rt" ta"
pers. IKOR: 17.00 Herv. kerkdienst. 1800 De ta
lenten 18.25 De Kerk aan het werk. 18.40 Pasto
rale rubriek. NCRV: 19.00 Kerkelijk nieuws, 19.05
Meisjeskoor. 19.30 De mens en ik: Drie kamers m
Manhattan, caus. KRO: 19.45 Nieuws. 20.00 Gram.
20.30 Rep. slotplechtigheden Duitse Kath.dagen.
20 <15 Pleisteractie E.H.B.O. 20.55 Gram. 21.20 Amor
verhandelt Peppels, hoorspel.
22 35 Uit het Boek der Boeken. 22.4o Avondgebed
en liturg, kal. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Kamer
orkest en solist.
BLOEMENDAAL 245 M.
10.00 ds. A. Vos van Londen (uitzending van ae
dienst gehouden op 10 aug. om 2 uur). 11.15 ds.
A Vos van Londen (uitzending van de dienst vooi
belangstellenden gehouden op zondag 10 aug om
7.30 uur). 3.45 ds. D. J. Roos van Haarlem-Zuid
(rechtstreekse uitzending).
BRUSSEL 324 M.
11.45 Gram. 12.30 Weerbericht. 12.34 Gram. 13.00
Nieuws. 13.15 Voor de soldaten. 14.00 La Traviata,
opera. 16.15 De Schelde, oratorium. 17.00 Sport-
uitsl. 18.00 Zang en piano. 18.30 Godsd. caus. 19.00
Nieuws. 19.30 Wereldtentoonstelling. 20.00 Orkest-
concert. 21.00 Gram. 21.15 Ork.cone. 22.00 Nieuws.
22.15 Gram. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Gram.
HILVERSUM I. 402 M. 7.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 9.10 De groenteman. 9.15 Wa
terstanden. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 11.00
Idem. 11.45 Voordr. 12,00 Lichte muz. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Voor het platteland. 12.43
Instr. sext. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. of gram.
13.20 Lichte muz. 13.55 Beursber. 14.00 Lichte muz.
14.30 Moderne levensproblemen. 14.45 Pianoreci
tal. 15.15 Zijn kinderen lastig, caus. 15.30 Gram.
17.00 Idem. 17.50 Mil. caus. 18.00 Nieuws. 18.1o
Regeringsuitz.: Mag ik u even voorgaan. Petra
Clarijs nodigt u uit voor enkele bezoekjes aan
belangwekkende gebouwen en verzamelingen in
de westelijke provincies van ons land. 18.25 Ama-
teursprogr. 19.00 Kamermuziek. 19.45 Licht progr.
20.00 Nieuws. 20.05 Cabaret. 21.15 Act. 21.30 Ra
dio-philharm.orkest en soliste. 22.05 Een bezoek
aan Libanon, caus. 22.25 Wereldmuziekconcours
Kerkrade. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen. 23.16—
24.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 M. 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.50 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Gram. 9.40 Voordr. 10.00 Gram. 10.15
Theologische etherleergang. 11.00 Orkestver. en
solist. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en
tuinbouwmeded. 12.33 Gram. 12.53 Gram. en act.
13.00 Nieuws. 13.15 Theater-ork. en sol. 13.45 Meis
jeskoor. 14.05 Voor de jeugd. 14.35 Gram. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Gram. 15.45 Vocaal ons.
16.00 Bijbellezing. 16.30 Clavecimbelrecital. 16.50
Gram. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Instrum. trio.
17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: De B.B. van
binnen en van buiten: mr. L. Tielenius Kruyt-
hoff vraagt de aandacht van de Nederlandse
noodwacht. 18.00 Orgelconcert. 18.30 Gram. 18.40
Kamermuz. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Gram.
19.15 Metropole-ork. 19.50 Gram. 20.00 Radiokrant.
20.20 Schoolork. en sol. 20.50 Mensen en minuten,
hoorsp. 21.25 Gram. 21.45 Lichte muz. 22.05 Boek
bespr. 22.20 Cello en piano. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.15—24.00 Gram.
TELEVISIEPROGRAMMA
NTS: 20.00 Journ. en weerbericht. NCRV: 20.20
Attentie. 21.05 Internat, rolschaatsenprogr. 21.35
Voordracht. 21.50 Dagsluiting.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Voor de landb.
12.42 Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 14.00 en
14.30 Idem. 15.00 Strijkkwart. 16.00 Koersen. 16.02
Gram. 16.30 Symf.ork. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram.
17.45 Zang en luit. 18.15 Boekbespr. 18.30 Voor de
soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Wereldtentoonstell.
20.00 Kamerork. en sol. 21.30 Gram. 22.00 Nieuws.
22.15 Gram. 22.55 Nieuws. 23.00 Voor de zeelieden.
TELEVISIEPROGRAMMA
het thuis niet gemakkelijk, vooral niet om
dat de financiële omstandigheden, waarin
het gezin verkeert, de laatste tijd aan
zienlijk achteruit zijn gegaan"..
„Dat hij zich eenzaam voelt blijkt wel
uit het feit dat hij compensatie zoekt in
het verzorgen van zieke dieren".
Vervolgens wees de verdediger erop, dat
een aantal oudleraren van de Haarlem
mer (de jongen is inmiddels naar een an
dere school verhuisd) van mening zijn dat
de knaap geen slechte inborst heeft.
„De jongen is een puber, die een volko
men onevenwichtige opvoeding krijgt".
Mr. Löben Seis kwam tot de conclusie
dat het bepaald fout zou zijn om verdachte
tot een onvoorwaardelijke straf te veroor
delen. „Als hij enige tijd onder toezicht
wordt gesteld lijkt mij herhaling van iets
dei-gelijks bepaald onwaarschijnlijk".
Een 58-jarige besteller van de P.T.T. in
Haarlem stond vrijdagmorgen voor de
Haarlemse politierechter, mr. J. P. Peter
sen, terecht verdacht van diefstal van ver
scheidene onderdelen van fietsen.
De verdachte dreef een fietsenstalling en
had toen remnaven en fietsbanden gesto
len.
De beambte van de P.T.T. verdedigde
zich door op te merken dat het in dit geval
onderdelen van afgekeurde fietsen betrof.
Ik had onder meer een bagagedrager ge
leend en op m'n eigen fiets gemonteerd
om m'n dochter te helpen verhuizen. Om
het uitdrogen te voorkomen heb ik voorts
maar de banden van zo'n afgekeurde fiets
afgehaald".
Ook werd de man verweten dat er in
zijn stalling een in Hillegom gestolen da
mesfiets werd aangetroffen.
„Maar daar wist ik niets van" zei de
postbeambte.
Bovendien zou de man nog een heren
rijwiel hebben gestolen.
„Die mocht ik hebben", vertelde de man.
,,'t Was een oude fiets. Niemand wist van
wie hij was".
De officier van Justitie, mr. dr. R. W. H.
Pitloo, eiste vijftig gulden boete en twee
weken voorwaardelijke gevangenisstraf.
Omdat verdacht er financieel gezien nu
niet bepaald rooskleurig voorstaat, veroor
deelde de politierechter de man tot vijfen
twintig gulden boete.
De componist Th. H. Smit Sibinga is don_
derdag op achtenvijftig-jarige leeftijd on
verwachts overleden. Hij ontving zijn
opleiding als cellist en componist bij Ge
rard Hekking en Cornelis Dopper. Tot de
Japanse invasie in het toenmalige Neder-
lands-Indië was hij assistentprocureur bij
de Shell. In deze periode componeerde hij
verscheidene werken. Na de bevrijding
keerde hij met zijn gezin naar Nederland
terug. Behalve aan het componeren (zijn
laatste werk is een concert voor gitaar en
strijkorkest) wijdde hij zich aan de mu-
ziekpedagogie. Sinds 1954 was hij ver
bonden aan de staf van het muzieklyceum
in Amsterdam, sinds 1957 als adjunct-di
recteur.
Het vraagstuk van de kistkalveren is de
laatste weken in de belangstelling komen
te staan naar aanleiding van de critiek die
de voorzitter van het Produktschap voor
Vee en Vlees, de heer J. de Veer, heeft
geuit op het wetsontwerp, dat in voorbe
reiding is en waarbij het houden van
kistkalveren verboden zal worden.
Prof. dr. P. Hoekstra van het Dierkun
dig Instituut van de rijksuniversiteit te
Utrecht, heeft desgevraagd medegedeeld,
dat de kalveren soms in vuile, bedompte,
ook van boven afgesloten kisten worden
gehouden, waarin het dier zich vrijwel
niet kan bewegen. Volgens de moderne
methode worden de dieren gehouden in
stalletjes, van boven open, waarin het dier
kan liggen en staan, terwijl een schemer
donker bereikt wordt door een verduiste
ring van de stal. Tegen de eerste methode
moet volgens prof. Hoekstra bezwaar ge
maakt worden, omdat deze kwellend kan
zijn en zinloos is. Wat de tweede methode
betreft zijn de verduistering en de beperk
te ruimte nodig om het dier zoveel moge
lijk rust te verschaffen en dus zo snel mo
gelijk te doen groeien. Het eenzijdige
melkdieet wordt gegeven om blank kalfs
vlees, als gevolg van een zekere bloedar
moede te verkrijgen. Deze bloedarmoede
is volgens prof. Hoekstra echter niet van
dien aard, dat de dieren daardoor ziekte
verschijnselen vertonen. Dieren op deze
wijze opgefokt zijn integendeel bij het
naar buiten brengen zeer levendig.
Volgens prof. Hoekstra kan men in dit
geval dan ook niet spreken van een kwel
lende opsluiting, zoals in de memorie van
toelichting op het wetsontwerp wordt ge
steld.
Prof. Hoekstra acht het gewenst, dat be
paalde voorschriften, vooral wat betreft
de ruimte der hokken, uitgevaardigd wor
den, opdat excessen gestraft kunnen wor
den.
Hoe men deze zaak bekijkt, aldus prof.
Hoekstra, hangt echter samen met de
vraag hoe men de verhouding mens-dier
ziet. Wanneer men ten behoeve van de
mens het slachten van dieren, vivisectie
en het houden van kippen in zo genoemde
batterijen toelaat, is er ook geen reden om
het houden van kistkalveren, mits niet on
menselijk uitgevoerd, te verbieden.
Bij de werf „De Merwede" te Hardinx-
veld-Giessendam is de kiel gelegd voor een
hypermodern passagiersschip, dat om
streeks 1960 dienst zal gaan doen op de
dienst Hoek van Holland-Harwich. Dit
nieuwe schip voor de stoomvaartmaat
schappij „Zeeland" zal het in 1922 gebouw
de stoomschip „Mecklenburg" vervangen.
Het kan in de dagdienst 1620 passagiers,
dertig auto's en 200 ton vracht vervoeren.
Twee dieselmotoren elk met een vermo
gen van 7800 pk. geven het vaartuig een
snelheid van bijna 24 mijl.
Om de wendbaarheid in druk vaarwater
te verhogen zal onder de waterlijn in de
neus van het schip een propeller worden
gebouwd. Vinstabilisatoren, hydraulisch
beweegbaar, zullen in de achtersteven
worden gebouwd om de slingering van het
schip tot een minimum terug te brengen
en de zeewaardigheid te verhogen.
Op het 120 meter lange en 16.23 meter
brede schip komen tien telefooncellen van
waaruit men met de wal kan telefoneren.
De rederij zal ook schrijfmachines ter be
schikking stellen.
Na een bezoek van twee dagen aan Elba
is het koninklijk gezin vrijdag uit de ha
ven Porto Ferraio naar Porto Santa Ste
fano vertrokken, aan boord van het jacht
„Piet Hein". De „Groene Draeck" en de
mijnenveger „Breukelen" volgden.
Porto Santa Stefano is een vissersdorp
op de helling van de Argentario, tegen
over het eilandje Giglio het enige graniet
eiland in de Middellandse Zee. Het konink
lijk gezin woonde er de „palio marinaro"
bij, een traditionele roeiwedstrijd, die
volgde op een optocht van vissers, die zich
in Spaanse kleding uit de vierde eeuw had
den gestoken.
Ned. Herv. Kerk
Beroepbaarstellin De heer H. A.
Schepers, vicaris, Burgem. de Bruinelaan
14, Zwijndrecht, is beroepbaar.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Oosterbeek-Velp J. H. Ka
merbeek, kand. te Amersfoort.
Joef en Brum hadden een eind gelopen door het bos, waar het zonnetje lekker door
de takken van de hoge bomen scheen. Toen vonden ze een dikke tak, die van een
boom was gewaaid; daar rustten ze even op uit.
Maar lang bleven ze daar niet. Even later wandelden ze samen alweer verder. En
toen bleef Joef opeens staan en hij wees ergens naar.
„Zeg, kijk daar 'es!" zei hij.
Daar lag een zinken badkuip 78
Nederland za.l tijdens de Nationale Dag
van 20 augustus op de Expo de werkers
van de Wereltentoonstelling eren door een
geschenk aan té bieden, dat een typisch
produkt is van eigen bodem. Een merk
waardig geschenk overigens, dat in ver
houding met de bollen van het Atomium
wel heel erg nietig lijkt. Nederland komt
namelijk aan Baron Moens de Fernig een
nieuwe bloembol overhandigen, die in de
bollen-burgerlijke-stand officieel is inge
schreven als de tulp „Expo-'58".
Met dit produkt, waaraan bijna tien jaar
met de grootste zorg is gewerkt, wil het de
werkers van de Expo eren. Want ongeveer
in hetzelfde jaar waarin in België de ge
dachte werd geboren om een wereldten
toonstelling in 1958 te organiseren, werd
de tulp „Expo-'58 geboren.
Ongeveer tien jaar geleden moet het
gebeurd zijn, dat in een grote kas in Hille
gom Herman Scholten een penseel in de
hand nam. Daarmee nam hij voorzichtig
wat stuifmeel van de stamper van een
blauwachtige tulp, liep daarna zeer voor
zichtig naar een andere blauwe tulp, om de
stamper daarvan ermee te bestrijken. Hij
achtte de tijd voor deze uiterst secure han
deling rijp, omdat de stampers juist kleve-
Advertentie
Neem er toch uw gemak van!
Neem een
STUREN EN GASGEVEN.
Meer hebt u niet te doen.
Elegant. Ruim 5-persoons.
Langdurige garantie.
Hogere A.O.W. gevraagd. Het Centraal
Orgaan Samenwerkende Organisaties C.O.
S.O., waarin vier bonden van ouden van
dagen en staatsgepensioneerden samenwer
ken, heeft'ér bij dè minister van Sociale
Zaken op aangedrongen de uitkering van
de A.O.W. te verhogen. Verklaard wordt
dat verscheidene groeperingen zoals amb
tenaren, spoorwegpersoneel en piloten
hogere lonen hebben gekregen. Volgens het
C.O.S.O. dient nu de A.O.W.-uitkering ver
hoogd te worden, aangezien deze uitkering
aan de lonen gekoppeld is.
rig genoeg waren, zodat het stuifmeel van
vadertulp voldoende houvast bood voor dat
van moeder-tulp.
Er ging een jaar overheen en 't eerste tul
penzaad werd gewonnen: zaadjes als spel
denknoppen. Honderd ervan werden voor
zichtig midden in de grote kas uitgezet. Met
uiterst geduld heeft Herman Scholten tel
kens gekeken of de bloem eindelijk de be
oogde kleur - diep hemelsblauwe - zou kun
nen krijgen; en al was er de eerste zes jaren
nog niets te zien, toch ging hij iedere dag
- de hoed op het hoofd de bril op de punt
van de neus - naar de kas, om de nieuwe
aanwinst als een van zijn kinderen te ver
zorgen.
Herman Schol ten - een van de 100.000
arbeiders in het bollenbedrijf doet dit
werk, het winnen van nieuwe tulpensoor
ten. nu al bijna veertig jaar bij de firma
F. Rijnveld en Zoon N.V- in Hillegom. De
zestigjarige Herman Scholten praat graag
over zijn werk, over zijn „troetelkinderen"
zoals hij zelf zegt. Als hybridisateur is hij
over de hele wereld bekend. Voor de firma
Rijnveld is het niet de eerste keer dat er
prijzen werden gewonnen in binnen- en
buitenland voor de prachtige nieuwe tul
pen, die onder de handen van Herman
Scholten vandaan kwamen. Altijd blijft
het kruisen afhankelijk van het geluk,
want tevoren kan men nooit weten wat
precies uit de kruisingen zal opbloeien.
Zo was het eigenlijk ook met de tulp
..Expo-'58", die bij zijn geboorte al een
getuigschrift van verdienste heeft meege
kregen en derhalve werd uitgezocht om
de erenaam van het jaar te mogen dragen:
„Expo-'58. Nu ligt de bol nog keurig in
een doosje met een roodwitblauw lintje
eromheen. Een gave bol overigens, „die
zeer goed in de huid zit" zoals dat heet.
Een van de 6 a 700, die er momenteel van
bestaan en die straks zullen uitbloeien tot
bloemen met een kelk van wat men aan
duidt als „viooltjespaars met licht-gevlam-
de rand'' op een stevige zware stengel van
70 cm hoogte.
Straks zullen aan Baron Moens de Fer
nig een paar van deze kostbare bloembol
len worden aangeboden, een paar van de
drie miljard, die Nederland er jaarlijks
omzet. Dat is een aantal, waarmee men een
dubbele bloemenslinger rond de evenaar
zou kunnen maken.
Advertentie
Gaat U daarheen waar ze het lekkerste bier schenken, dat er
sedert eeuwen gebrouwen wordt: Heineken's bier! Want bier
goed, goed: waar ze zulk bier seryeren moet alles even prima
zijn. Ook Uw vrouw wil er wel eens helemaal uit zijn - dus neem
haar eens gezellig mee uit. Naar dat café of dat cafeetje of dat
restaurant met de onderscheiding op deur of raam: Heineken!
l
13.
VOOR ZONDAG
NTS: Eurovisie:
opera.
19.30- 22.25 Cosi Fan Tutte,
Haar idee van fatsoen was, dat zij Tom en Eva nooit
zou toestaan er op straat zo uit te zien. De Ame
rikaanse kleren voor jongens en meisjes waren aardig
en Tom en Eva zagen er keurig mee uit. Moeder Fong
had de krullen van de meisjes bewonderd en Flora wist
hoe je ze moest maken, zodat Eva binnen een week
haar vlechten vaarwel gezegd had. Zelfs als andere
meisjes vlechten droegen, wilde zij ze toch nooit meer
hebben. Wat Tom betreft werd, zolang hij zich kon her
inneren, het twee-wekelijkse zaterdagse haarknippen
bij de kapper op de Lexington Avenue een heilige en
onaantastbare gewoonte. Zijn haar wprd van achteren
kort en glad geknipt en er viel altijd een klein plukje
scheef naar voren op zijn voorhoofd.
„Je moet eruit zien als een heer, zei de moeder.
„Wij zijn Chinezen en je moet China geen oneer aan
doen."
Idere middag klokslag vier werden zij opgeknapt,
Tom moest een scheiding in zijn haar maken en zijn
hals wassen, Eva's krulletjes werden opgedraaid en
zij kreeg een schone katoenen jurk aan. Het is niet on
waarschijnlijk dat hier een reclame-element in zat.
Uit een goede wasserij hoorden schoongewassen kinde
ren te komen. Moesten Tom en Eva als levende re-
klameborden van Tom Fongs Wasserij-met-de-hand
dienst doen? Moeder Fong redeneerde dat niemand zijn
wasgoed naar een zaak zou sturen, waar de kinderen
er zo vuil uitzagen als die van het derde huis aan de
overkant. Of was het een erecode voor de zoon van een
wasman om een brandschoon hemd aan te hebben,
zoals de zoon van een professor niet mag zeggen: „Dat
ken niet?"
De kinderen gingen nog niet naar school en de moeder
vond dat zij lichaamsbeweging nodig hadden. Precies
om vier uur moesten zij het huis uit ergens heen, het
deed er niet toe waar. Nadat zij zo nauwkeurig had
geïnspecteerd of hun neuzen en ogen wel schoon wa
ren, dat Tom het gevoel had dat als er iets vuils was hei
onder haar ogen uit zijn neus zou floepen, comman
deerde de moeder. „Nu, vooruit, Tom en Eva, lopen"
„Waarheen, moeder?"
„Naar het Central Park. Het is goed voor jullie".
„Daar zijn wij gisteren al geweest", protesteerde
Eva.
„Het doet er niet toe waar jullie heengaan. Kom, ga
lopen!"
Tom en Eva liepen, langs het toilet aan het einde van
de gang, de trap af en de straat op. Het gezicht van
hun moeder was altijd aan het venster en Tom en Eva
keken altijd omhoog en glimlachten, hoewel soms tot
hun teleurstelling hun moeder al een andere kant uit
keek.
Eva had het land aan die loperij. Bij de hoek was
altijd de vraag: „Waarheen". De East River en Cen
tral Park waren ongeveer even ver en beide even be
zwaarlijk. Eva vond het park wel prettig, maar het
oversteken van de brede Park Avenue was altijd een
hachelijke onderneming. Als zij eenmaal in het park
waren genoten Tom en Eva ervan. Eva hield meestal
Toms hand vast, todat zij een plekje gevonden hadden
Zij hield er niet van te spelen en te stoeien dat was zo
kinderachtig en onmeisjesachtig. Jongens mochten
stoeien, meisjes niet. Dus zat zij dikwijls op een van
de banken, zorgde voor haar krulletjes en zwaaide met
haar benen bij wijze van lichaamsbeweging.
Third Avenue was een wereld. Van de Zeventigste
Straat tot de Negentigste aan de ene kant begrensd
door Second Avenue en aan de andere kant door Lexing
ton Avenue, was de buurt een wereld, die Tom onder
zocht. Hij maakte er verkenningstochten, speelde en
werkte en wandelde erin, proefde haar, snoof haar
op, zwierf erin rond als een warrelende planeet totdat
hij zelfs de lucht, die hij inademde, herkende. De Tach
tiger Straten roken anders dan de Zestiger en als hij
zijn ogen dichtdeed kon hij zeggen, waar hij was. Third
Avenue was veel lander dan de langste straat in zijn
geboorteplaats en de Bovengrondse scheen haar
baan te kruisen en uit zijn gezichtskring in het
oneindige te verdwijnen. Niet meer dan een paar stra
ten verder kwam hij in de geheel andere en drukke za
kenwijk van de Zesentachtigste straat, waar de neon
lichten en lichtreclames van vier bioscopen in hetzelfde
blok concurrerend schitterden. Verderop in Lexington
Avenue waren de trillingen weer anders. Second Ave
nue leek op een buitenwijk waar meer lucht en zon
was en hier bewoog de bevolking zich aan de and
van deze boeiende, opwindende, angstwekkende we
reld.
HOOFDSTUK 4
De Bovengrondse was niet alleen de slagader van
dit leven. Zij was ook de zeer gemakkelijke verbinding
tussen Tom .Fongs gezin en de New Yorkse Chinezen-
wijk. Tom Fong Sr. had de ligging van zijn huis geko
zen omdat twintig minuten hem in het middelpunt van
het Chinese leven brachten. Moeder Fongs eerste uit
gangen bestonden uit tochten van een paar straten van
haar huis naar het Vierentachtigste Straat Station, de
trap op, de Bovengrondse trein in en aan Chatham
Square uistappen om naar Mottstreet te gaan.
Begrensd door de Bowery en Canal Street begon
Mottstreet nederig in de schaduw van het indrukwek
kende gemeentehuis, liep anderhalf blok verder, stoot
te op een oude Spaanse kerk en zwenkte naar rechts
totdat zij uitliep op de ingewikkelde knoop van boven
grondse lijnen en de donkere gebobbelde straatkeien,
die de Bowery heetten. Een smal steegje Pell street
genaamd, kwam van rechts op Mottstreet uit (dat
in het Kantonees Mutt werd uitgesproken) en vertak
te zich in een ander korter bochtig straatje dat Doyer
Street heette. Al deze straten liepen uit op de grote don
kere zee van de dranklievende Bowerv bevolking, maar
schenen de zee tegen te houden, daar haar golven
slechts even in Doyer Street rolden en eindigden bij
eeri Christelijk tehuis voor werklozen.
De rest van de Chinezenwijk was geheel drooggelegd.
Binnen de kleine oppervlakte van twee huizenblokken
waren op elkaar gedrongen Chinese medicijnwinkels,
drukkerijen, manufacturenzaken en een dertigtal res
taurants, waar 's avonds de lichtreclames opvlamden
en zaterdags en zondags de gasten zich verdrongen. Op
die dagen stroomde de hele New Yorkse Chinese ge
meenschap de smalle straatjes in om vrienden te be
zoeken, over zaken te praten en een stevige maaltijd
te eten. Met het vakantiegevoel, dat Amerika hun nog
altijd gaf, kwamen zij er niet toe om naar huis te gaan,
maar bleven op de trottoirs staan om hun ogen de kost
te geven en zich te ontspannen en zich na een week
zwoegen te verliezen in taferelen en geuren, die hen
aan het oude China deden denken. Het was een soort in
tens en weelderig nietsdoen, alsof de tijd stilstond on
der de schijn van wemelende drukte.
(Wordt vervolgd)
Het congres dat op zaterdag 4 oktober in
de Kurzaal in Scheveningen zal worden
gehouden door het genootschap „Onze
taal", zal gewijd worden aan het taalge
bruik in de pers, de reclame en de radio.
Over de verschillende aspecten van dit
onderwerp zullen spreken respectievelijk
de heer J. van Herpen van de AVRO (taal
gebruik in de radio), dr. S. Elzinga, direc
teur stichting reclame-onderwijs (taalge
bruik in de reclame) en de schrijver God
fried Bomans over taalgebruik in de pers.
's Middags zal een forumdiscussie worden
gehouden onder voorzitterschap van prof.
W. F. J. M. Krul.
ZATERDAG 16 AUGUSTUS
Openluchttheater: Voorstelling van het
Joegoslavisch Danstheater „Ivan Goran
Kovacic", 20 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Frans Halsmuseum: Avondopenstelling
met verlicht interieur, 20.30 tot 22.30 uur.
Kunstzaal „De Ark": Expositie van acht
jongere schilders, onder anderen: Karei
Bous, Joop Seldenthuis, Hans de Vries en
Jos Krak, 10 tot 22 uur.
Huis Van Looy: Herdenkingstentoonstel
ling van Tinus van Doorn, 10 tot 12.30 en
13.30 tot 17 uur.
„In 't Goede uur": Tekeningen en etsen
van Harry Prenen, 10 tot 19 uur.
Kunsthandel J. R. Bier: Expositie van
werk van Jan Sluyters. Dagelijks geopend
van 10 tot 17 uur.
Teyler's museum: Expositie „Goltzius als
tekenaar", 10 tot 17 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Jenny", 14 jaar, 19 en
21.15 uur. Frans Halstheater: „Vier meisjes
en een miljonair", alle leeftijden, 19 en
21.15 uur. Lido Theater: „Perri", alle leef
tijden, 19 en 21.15 uur; „Van hartstocht
bezeten", 18 jaar, 23.30 uur. Luxor Theater:
„Het boek der wildernis", 14 jaar, 19 en
21.15 uur. Minerva Theater: „Sport staalt
spieren", alle leeftijden, 19 en 21.15 uur.
Rembrandt Theater: „Scampolo", alle leef
tijden, 19 en 21.15 uur. Roxy Theater: „De
gevangene van de Koning", 14 jaar, 19 er.
21.15 uur. Studio Theater: „De Belhamel",
alle leeftijden, 19 en 21.15 uur.
ZANDVOORT
Theater Monopole: „Jailhouse Rock",
14 jaar, 19 en 21.15 uur.
ZONDAG 17 AUGUSTUS
Openluchttheater: Optreden van het
Joegoslavisch Danstheater „Ivan Goran
Kovacic". 14.30 en 20 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Kunstzaal „De Ark": Expositie van acht
jongere schilders, onder anderen: Karei
Bous. Joop Seldenthuis, Hans de Vries en
Jos Krak, 10 tot 22 uur.
Huis Van Looy: Herdenkingstentoonstel
ling van Tinus van Doorn, 1417 uur.
„In 't Goede uur": Tekeningen en etsen
van Harry Prenen, 10 tot 19 uur.
Kunsthandel J. R. Bier: Expositie van
werk van Jan Sluyters. Dagelijks geopend
van 1417 uur.
Teyler's museum: Expositie „Goltzius als
tekenaar", 1317 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Jenny", 14 jaar, 14,
16,15, 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater:
„Vier meisjes en een miljonair", alle leef
tijden, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Lido
Theater: „Perri", alle leeftijden, 14, 16.15,
19 en 21.15 uur; „Zanza Boekoe", 11 uur.
Luxor Theater: „Het boek der wildernis".
14 jaar, 14, 16.15. 19 en 21.15 uur. Minerva
Theater: „Sport staalt spieren", alle leef
tijden, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Rembrandt
Theater: „Het grote avontuur", alle leef
tijden, il uur; „Scampolo", alle leeftijden,
14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy Theater:
„De gevangene van de Koning", 14 jaar,
14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Studio Theater:
Films van Charlie Chaplin, alle leeftijden,
11 uur; „De Belhamel", alle leeftijden,
14, 16.15, 19 en 21.15 uur.
ZANDVOORT
Theater Monopole: „Jailhouse Rock",
14 jaar, 19 en 21.15 uur.
DIVERSEN
Grote Kerk: Kerkdienst, voorganger
Jac. Poort, zangdienst om 18.45 uur.
MAANDAG 18 AUGUSTUS
Grote Kerk: Beiaardbespeling door
Rornke dc Waard. 16 tot 16.30 uur.
Vleeshal: Poppentheater Jan Nelissen
met „De geheimzinnige kist uit China",
14.30 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Jenny", 14 jaar, 14,
16.15. 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater:
„Vier meisjes en een miljonair", alle leef
tijden, 14.30, 19 en 21.15 uur. Lido Theater:
„Perri", alle leeftijden, 14, 16.15, 19 en
21.15 uur; „Van hartstocht bezeten". 18
jaar, 23.30 uur. Luxor Theater: „Donald
Duck en zijn vriendjes", alle leeftijden,
10.30 uur: „Het boek der wildernis". 14
jaar, 19 en 21.15 uur. Minerva Theater:
„Trouwe kameraden", alle leeftijden, 14.30
uur; „Als de dauw hangt komt er regen",
18 jaar, 20.15 uur. Rembrandt Theater:
„Scampolo", alle leeftijden, 14, 16.15, 19
en 21.15 uur. Roxy Theater: „De prinses
van de Canarische eilanden", alle leef
tijden. 14.30, 19 en 21.15 uur. Studio Thea
ter: „De Belhamel", alle leeftijden, 14.15,
19 en 21.15 uur.
ZANDVOORT
Theater Monopole: „Sissi, de jonge kei
zerin II", alle leeftijden, 19 en 21.15 uur.
