Generaal De Gaulle hield zijn nieuwe grondwet ten doop Eisenhower richt opnieuw waarschuwing tot Peking WELFSCH0ENEN OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Brits fregat seint bijna door IJslanders geramd te zijn Politie sloeg linkse stormloop op de Place de la République af Hammarskjoeld morgen naar Israel before i/oi/tiv/// China's territoriale wateren uitgebreid tot twaalf mijl buiten de kust Magistraal Warm Massaal Vierling in Friesland Twintigjarige moeder en de babies maken het goed Twee Prinsessen in de gouden koets Plastic slang Binnenkort wijziging der Dienstplichtwet Kroesjtsjev breekt zijn vakantie op de Krim af Gezicht op Hamburg Het woord is aan Hellevoetsluis wordt weer marinebasis Sultan Hamid II naar Malaya POMTIAC HORLOGES STUURMALS, COHEN SPECIAALZAAK Sukarno nodigt vier staatshoofden uit 73e JAARGANG No 49 VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1958 303e JAARGANG No 202 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (0 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Van onze correspondent in Parijs) Tijdens een massale plechtigheid op de Parijse Place de la République. die met grote zorg geregisseerd was, heeft Frank- rijk's premier generaal Charles de Gaulle gisteravond met een rede van 25 minuten zi.jn grondwet voor de nieuwe republiek ten overstaan van honderdduizend Parij- zenaars ten doop gehouden. Voor het enor me beeld van de gebroeders Monce, dat de Franse maagd voorstelt, was een veer tig meter hoog V-teken dat overigens ook het Romeinse cijfer V voor vijfde re- publick kon betekenen aangebracht. In een half hoefijzer waren de tribunes voor de ministers en andere hoogwaardigheids bekleders opgesteld, rond het hoge spreek gestoelte, dat door de ministers van na tionaal onderwijs Berthoin en voor cultu rele zaken André Malraux en tenslotte door de generaal zou worden beklommen. Een krans van republikeinse gardisten in vol ornaat schaarde zich rond de tribune en een ongekend sterke politiemacht stond in de omringende straten en op de daken van de huizen. Minister Berthoin had tot taak aan een kleine honderd nederige arbeiders hoge officiële onderscheidingen uit te reiken en Malraux, die de bijeenkomst geregisseerd had, genoot de eer de historische verdiens te van De Gaulle nog eens uitvoerig, en zelfs wat overdadig, te belichten. Malraux die vooral de sociale betekenis van De Gaulle's optreden onderstreepte, kondig de aan, dat er spoedig een verzekering te gen werkloosheid zou worden ingesteld. Overigens waren er onder het gehoor van de generaal maar weinig arbeiders te bekennen. De communistische partij had de ceremonie op deze plaats, waar zij haar demonstraties altijd pleegt te hou den, als provocatie aan het Parijse prole tarian! voorgesteld en derhalve tot tegen betogingen opgeroepen. Van tijd tot tijd trachtten groepen communisten onder het geschreeuw van leuzen als „Weg met De Gaulle" en „Het fascisme zal niet zege vieren" naar het plein, waar op de dag af nauwkeurig 88 jaar geleden de derde republiek door Gambetta werd uitgeroe pen, op te trekken. Bij die pogingen kwam het enkele malen tot botsingen met de or detroepen, waarbij een honderdtal perso nen aan beide zijden werd gewond. Tien betogers en zes agenten moesten in zieken huizen worden opgenomen. In totaal wer den 24 agenten gewond. In een magistrale redevoering, die hij zonder papieren in te zien afstak, heeft generaal De Gaulle nogmaals zijn beken de denkbeelden toegelicht over de inrich ting van de nieuwe staat. Hij verdedigde zich bij voorbaat tegen het verwijt de re publiek om hals te willen brengen. Alle vrijheden en rechten van de burger zijn in de nieuwe constitutie gewaarborgd, zo zei hij, doch de bevoegdheden en plichten van regering en parlement zullen in het vervolg streng gescheiden worden, zodat de staat normaal zal kunnen functioneren. De Gaulle bevestigde dat de overzeese ge bieden en volken de vrijheid zouden krij gen zich desgewenst van het moederland los te maken. De toekomstige volksverte genwoordiging zal de nieuwe grondwet ten alle tijde kunnen herzien en vervolmaken. Over Algerije werd geen woord gezegd en men mag aannemen dat dit probleem ten minste tot na het referendum in de ijskast zal blijven. Met deze manifestatie heeft de Franse regering officieel de campagne voor het referendum van 28 dezer geopend. De Van doorgaans goed ingelichte zijde in Cairo is vernomen dat Hammarskjoeld zaterdag naar Jeruzalem zal vertrekken voor besprekingen met premier Ben Goe- rion van Israel. De secrelaris-generaal van de UNO zou slechts één dag in Jeru zalem blijven. Daarna vertrekt hij naar Bagdad. Wellicht zal Hammarskjoeld na Bagdad nog Amman en Beiroet bezoeken. BEIROET (UPI) De oppositie in Liba non heeft aangekondigd, dat met ingang van vandaag, vier radiozenders der oppo sitie zullen zwijgen. Men leidt hieruit af, dat de oppositie ook hiermee de weg naar de verzoening verder wil gaan. Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 L FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 LAMSWOL TWIN-SETS ƒ39.50 Verwachting tot morgenavond: Overwegend zonnig en warm weer met een matige zuidooste- lijke wind. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S generaal zal in de weken en dagen, die ons nog van de 28ste scheiden, in de tien grootste steden van het land op soortgelij ke bijeenkomsten optreden om het voik „uit naam van Frankrijk" lot het ja-woord te bewegen. De regering moet 3Va miljard francs voor deze propaganda hebben uit getrokken. Radio cn televisie, en zo mo gelijk de pers, zullen voor de campagne worden gemobiliseerd. De slag voor het referendum is ingezet en de strijd tussen ja en neen belooft vinnig te worden. (UPI) De relletjes begonnen om zes uur, een half uur voordat De Gaulle zou beginnen te spreken. Een menigte van tienduizend communisten en mensen van links verdrong zich toen in de Rue Turbi- go, die naar het noordelijk gedeelte van het plein leidt. Bij het plein gekomen, haalden zij plot seling gele borden te voorschijn, waarop „neen" stond. Dadelijk daarop gooiden zij deze op de grond en drongen op de poli tie toe. De eerste rij agenten werd onder het hevige opdringen van de mensenmassa uiteengeslagen. Maar achter die agenten stonden compagnieën gehelmde republi keinse veiligheids-troepen (C.R.S.) opge steld, die een „charge" uitvoerden. Daar mee was de strijd in volle gang. Vervol gens reden agenten op motoren door de menigte heen. F.en communist klom in een lantarenpaal om „neen" te roepen, maar een politieagent wierp hem een touw als een lasso om het lichaam en haalde hem naar beneden. Even voordat De Gaulle op het plein aankwam, lieten communisten een wolk rode, witte en blauwe ballonnetjes de Franse nationale kleuren los, waarop „Neen" stond geschreven. Aan de west kant van het plein zong een menigte de „Internationale" en scandeei'de „Non pour De Gaulle". Sterke cordons republi keinse garde versperden hen met lange stokken de toegang tot het plein. (Men zie ook pagina 3) De 20-jarige mevrouw J. Lautenbach- Spoelman te Deinum (Fr.) heeft het leven geschonken aan een vierling: twee jongens en twee meisjes. Direct na de geboorte zqn de kinderen overgebracht naar het Diaco- nessenhuis te Leeuwarden, evenals de moe der. De babies, die vier maanden te vroeg geboren zijn, maken het goed. Ook de toe stand van de moeder is niet ongunstig. Mevrouw Lautenbach wordt morgen 21 jaar. De vader van de vierling is de 25- jarige heer S. Lautenbach, werkzaam bij het intercommunaal waterleidingbedrijf Leeuwarden. Het echtpaar, dat niet zo lang geleden is getrouwd, woont, in afwachting van een eigen woning die inmiddels al in zicht is, in bij de schoonouders. De vier kinderen variëren in gewicht van 1050 tot 1800 gram. Naar alle waarschijnlijkheid zullen prinses Beatrix en prinses Irene het ko ninklijk paar vergezellen bij de opening van de nieuwe zitting der Staten-generaal op dinsdag 16 september. Twee jaar geleden vergezelde prinses Beatrix haar ouders reeds in de gouden koets op Prinsjesdag. Vorig jaar was zij verhinderd door een enkel-blessure. hi Hillegom werden gisteren acht enorme plastic buizen van in totaal vierhonderd meter per spoor vervoerd naar Hannover in Duitsland. De bui- ren, die door de n.vDraad- en Kabel- fabriek Draka zijn gespolen zullen die nen voor isolatie van een elektriciteits kabel onder het Mittellandkavaal. De foto toont het transport door Hillegom naar het station waar de buizen op vijf aan elkaar gekoppelde spoorivagons werden geladen. (Van onze Haagse correspondent) Bij de Tweede Kamer zal vermoedelijk begin volgende week een wetsontwerp wor den ingediend lot wijziging van artikel 33 van de Dienstplichtwet. Deze wijziging zal het mogelijk maken, dienstplichtigen van de landmacht ook zonder hun toestemming naar gebieden buiten Europa te zenden. De grondwet laat dit reeds toe, maar de Dienstplichtwet is nog niet aangepast aan de jongste grondwetswijziging van 1956. Deze kwestie werd urgent door het be sluit van de regering, een groep specialis ten op het gebied van de luchtafweer aar Nederlands-Nieuw-Guinea te zenden. Tot- dusver is de verdediging van Nieuw-Gui- nea een zuivere marine-aangelegenheid. In afwachting van de goedkeuring van de wijziging door beide Kamers gaat de voorbereiding van de uitzending van ma terieel en personeel der landmacht naar Nieuw-Guinea voort. MOSKOU, (UPI) De Russische mi- nister-president Kroesjtsjev, is overhaast van zijn vakantie op de Krim naar Mos kou teruggekeerd met het oog op „drin gende ambtsbezigheden" De Haarlemse bloemenmeisjes hebben tijdens hun bezoek aan Hamburg, waar zij de Nederlandse week met hun aamoezigheid hebben opgefleurd, ook een verjaardegsbezoek gebracht aan de burgemeester van de Hanzestad, de heer Max Brauer, die dezer dagen 71 jaar werd. De burgemeester liet zijn Haarlemse gasten op zijn balkon nabij de Alster van het mooie uitzicht over de stad genieten. Horatius: Wie veel toil hebben, komt veel tekort. De marineleiding is van plan, van Hel- levoelsluis weer een marinebasis te ma ken. De bedoeling is er een aantal mijnen vegers te stationeren. Het voornemen is een onderdeel van het plan de eenheden van de Nederlandse vloot over verschil lende bases te verspreiden. Tussen vertegenwoordigers van de mari ne en het gemeentebestuur worden thans besprekingen gevoerd over de technische uitvoering van het plan. DJAKARTA (ANP) Sultan Hamid II van Pontianak las vandaag tot zijn verba zing in de bladen, dat hij -volgens berich ten uit Singapore daar donderdag zou zijn aangekomen. Hamid, die woensdag van een verblijf in de bergen ten zuiden van Djakarta in de Indonesische hoofdstad was terugge keerd, zou volgens deze berichten het Staatsburgerschap van Malaya willen aan vragen. Naar aanleiding daarvan ver klaarde hij inderdaad te hopen naar Ma laya te kunnen gaan, doch een visum daarvoor heeft hij nog niet aangevraagd. NEWPORT (Reuter) „President Eisen hower zal niet aarzelen Amerikaanse strijd krachten te gebruiken voor de verdediging van de nationalistische eilanden voor de kust van communistisch China, als hij dat nodig acht voor de veiligheid van For mosa". Dit heeft minister Dulles verklaard te Newport (Rhode Island), waar de presi dent met vakantie is. Dulles legde zijn ver klaring af met machtiging van de presi dent. De Verenigde Staten hebben ondanks LONDEN, (UPI) Een vaartuig van de IJslandse kustwacht, de „Aegir", heeft donderdagavond vergeefs getracht een fregat van de Britse marine ter escorte- ring van de vissersvloot, de Russell", te rammen, zo heeft de Britse admiraliteit bekend gemaakt. Een radiobericht van de Russell meldde, dat de Aegir aan stuur boordzijde gelijk met de Russell opvoer met een snelheid van twaalf knopen. Daar op liet de Aegir een kort hoornsignaal ho ren en gaf bakboord roer. Volgens het ra diobericht was aan het zog van de Aegir te zien. dat deze scherp naar bakboord stuur de. De Russell moest twintig graden geven om vrij te komen, waarop de Aegir vóór de Russell om voer. De admiraliteit maakte bekend, dat het incident plaats had toen de 1.100 ton me tende Russell bezig was Britse trawlers te gen het 500 ton metende IJslandse vaar tuig te beschermen. Volgens een correspondent van UPI die zich aan boord van een der Britse schepen bevindt, zijn de Engelsen in het geheel niet van plan dit vissen onder bescher ming binnen de twaalfmijlszone op te ge ven. De trawlers hebben van hun eige naars opdracht gekregen hier te blijven vissen cn deze opdracht zal uitgevoerd worden. Wel zullen de schepen elkaar ge regeld aflossen, onder meer om brandstof op te nemen. De meeste trawlers hebben genoeg brandstof aan boord om drie we ken op zee te blijven. (Reuter) De IJslandse minister van visserij, Josefsson, verklaarde donder dag, dat IJsland niet als gevolg van het visserijgeschil uit de NAVO zal treden. Men moet de kwestie van de visserijgren- zen en het lidmaatschap van de NAVO niet met elkaar verwarren, zei de minister, die lid van de IJslandse communistische par tij is. (UPI) Donderdagavond hadden zich voor de ambtswoning van premier Jonas sons ruim 10.000 personen verzameld om te protesteren tegen het vissen binnen de twaalfmijlszone door de Engelsen.' De bij eenkomst was georganiseerd door de ar beidsraad, waar zowel sociaal-democra ten als communisten deel van uitmaken. Daags tevoren waren bij een betoging voor de Britse ambassade vijf ruiten ge sneuveld. Eisen van Far Oer REYKJAVIK (UPI) Een hoge IJs landse regeringsfunctionaris heeft ver klaard, dat voorgesteld zal worden vissers van de Far Oer-eilanden binnen de „ter ritoriale wateren van IJsland" dezelfde rechten te geven als de IJslandse vissers. De zegsman verklaarde de vissers van de Far Oer-eilanden hiermee te willen belo nen voor de wijze, waarop zij het recht van IJsland om hun territoriale wateren uit te breiden hebben verdedigd. De vis-» sers van de Far Oer-eilanden hebben tien tot twaalf trawlers en een groter aantal kleinere vissersvaartuigen (dit is in strijd met een eerder van IJslandse zijde ver breid bericht, dat ook de IJslanders zélf niet binnen de twaalfmijlszone zouden mo gen vissen Red.) KOPENHAGEN (UPI) Donderdag middag is een buitengewone bijeenkomst begonnen van de Deense ministerraad, waarin de aanspraken van de Far-Oers op een territoriale zone van twaalf mijl be handeld worden. De regeringscommissa ris te Thorshavn had gisteravond in een rapport aan premier Hansen gemeld, dat er op de Far-Oers „gevaarlijke politieke krachten" kunnen losbreken als de eis van de eilanden niet wordt ingewilligd. Het eilandbestuur heeft reeds besloten de ter ritoriale grens tot twaalf mijl uit de kust te verleggen met het doel zijn visgron den te beschermen maar de Deense re gering. die de buitenlandse politiek van de Far-Oers behartigt, moet dit besluit goed keuren. Zonder regeringsgoedkeuring heeft het geen rechtsgeldigheid. Ook de visserij kwestie tussen IJsland en Engeland zal. besproken worden. De vis sers van de Far-Oers vrezen namelijk dat trawlers die bij IJsland niet meer vissen, hun netten bij de Far-Oers zullen uitwer pen. OSLO (UPI) Wanneer IJsland zijn deelneming afhankelijk stelt van bepaalde voorwaarden, dan zal Noorwegen zich uit spreken tégen een conferentie der minis ters van Buitenlandse Zaken van de NAVO over het Engels-IJslands visserij geschil. Een dergelijke conferentie die gezien dp drukke agenda heel moeilijk op korte ter mijn kan worden belegd heeft, naar de mening van de Noorse regering, weinig zin wanneer IJsland van tevoren stelt, dat men zekere voorwaarden heeft te accep teren. het uitgesproken voornemen van de com munisten om Quemov aan te vallen, nog niet de hoop opgegeven, dat Peking niet de vredeswil van de mensheid zal willen trot seren. „De president en ik hopen oprecht dat het Chinese communistische regime niet weer, zoals in Korea, de grondbeginselen zal tarten waarvan de wereldorde afhangt, namelijk dat strijdkrachten niet gebruikt dienen te worden om territoriale verlan gens te bevredigen", zo zei Dulles. Elk ge bruik van naakt geweld zal een kwestie op-werpen die ver boven de eilandjes voor de kust en zelfs de veiligheid van Formosa uitgaat. Een dergelijke ontwikkeling zou „wijdverspreid gebruik van geweld in het Verre Oosten aankondigen, dat de vitale posities van de vrije wereld en de veilig heid van de Verenigde Staten in gevaar zou brengen", zo waarschuwde Dulles. Overigens voegde hij hier aan toe, dat het niet „voor de hand ligt" dat de pogin gen die de Chinese communisten doen, of mogelijk nog zullen doen. ..niet kunnen worden bedwongen door de moedige en zuiver defensieve inspanning" van de na tionalistische strijdkrachten van Formosa met de „aanzienlijke logistieke bijstand die de Verenigde Stalen verschaffen". Dulles bracht in herinnering, dat bij de bespreking met Chinese afgevaardigden die in de afgelopen drie jaar in Geneve zijn gevoerd, de Verenigde Stalen hebben ge probeerd lot een wederzijdse afzwering van het gebruik van geweld, behalve voor zelfverdediging, te komen. Dulles drong opnieuw aan op aanvaarding van dit denk beeld ,als de enig mogelijke beschaafde procedure in internationale betrekkingen. Een functionaris van Dulles' departement verklaarde in Washington, dat de Verenig de Staten snel zullen handelen als zij zou den menen, dat de toestand in de Straat van Formosa uit de ïand zou lopen en de nationalistische strijdkrachten zouden me nen dat zij de zaak niet alleen aankonden. Op de vraag van een verslaggever, of de verklaring van Eisenhower gezien moet worden als een waarschuwing zonder meer aan communistisch China, antwoordde deze functionaris, dat hij, als hij in de plaats van de communistische machthebbers stond, zeker de gevolgen van wat hij „ver dere agressie" noemde, zou overwegen. Agressie Senator Wavne Morse heeft geëist, dat het Congres in spoedzitting bijeenkomt om Eisenhower en minister Dulles te contro leren in hun, door Morse gevaarlijk ge achte, buitenlandse politiek. Bovendien dient, volgens Morse, de president de kwestie-Formosa ter sprake te brengen in de UNO. Hij zei er van overtuigd te zijn, dat de crisis in het Verre Oosten de vrede in gevaar brengt. De Verenigde Staten hebben volgens Morse niet de bevoegdheid de Chinese nationalisten op Quemoy en Matsoe te beschermen. „Indien wij het wel doen, zullen wij als aanvaller worden ge brandmerkt en terecht", zei hij. MOSKOU (Reuter) Het blad van de communistische partij van de Sovjet-Unie, de „Pravda", schrijft dat de Sovjet-Unie niet werkeloos kan blijven toezien, indien er dingen gebeuren „aan de grens of op het grondgebied van haar grote bondgenoot", communistisch China. HONGKONG (Reuter-AFP) Dc com munistische Chinese regering heeft mee gedeeld, dat zij de territoriale wateren uit breidt tot twaalf mijl. In een regeringsver klaring wordt gezegd, dat de niéuwe grens zal gelden voor „alle gebieden van de volksrepubliek", dus ook voor Formosa cn alle andere eilanden die aan China behoren. De regering van Peking geeft voorts op nieuw uiting aan haar voornemen Formosa en de naburige eilanden met alle mogelijke middelen en op een geschikt tijdstip te „bevrijden". Dit is een zuiver Chinese bin nenlandse aangelegenheid en buitenlandse inmenging zal niet worden geduld aldus de verklaring. De uitbreiding van drie tot twaalf mijl betekent, dat Quemoy en Matsoe binnen de territoriale wateren komen te liggen. In de Chinese verklaring wordt nog gezegd, dat geen enkel buitenlands oorlogsschip of militair vliegtuig in het gebied van de territoriale wateren mag komen. De Ame rikaanse strijdkrachten, die Formosa en de naburige Penghoe-eilanden „bezetten", maken inbreuk op de territoriale onschend baarheid en soevereiniteit van de Chinese volksrepubliek, zo wordt gezegd. WASHINGTON (Reuter) - Het Ameri kaanse departement van Buitenlandse Za ken heeft verklaard dat het Chinese besluit een „duidelijke poging" der Chinese com munisten is om „hun agressieve doelen te verhullen". LONDEN (AFP) Uit gezaghebbende Britse bron wordt vernomen dat Groot- Brittannië de uitbreiding der Chinese ter ritoriale wateren tot twaalf mijl niet zal erkennen, daar dit een eenzijdig besluit is dat „geen geldigheid heeft op grond van het internationale recht". Advertentie JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS Advertentie JAC. VAN MARIS BARREVOETESTR. 19 - TEL. 15051 TOKIO (UPI) President Sukarno van Indonesië heeft de presidenten van Pakis tan. India, Noord- en Zuid-Vietnam uitge nodigd voor een „vriendschappelijke bij eenkomst". Dit meldt Antara uit Djakar ta. Er zijn geen verdere bijzonderheden bekend over de bijeenkomst.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1